هنگامی که سلول‏های زنده در معرض فلزات سنگین قرار می‏گیرند، غشای پلاسمایی به عنوان اولین مانع برای حرکت یون‏های فلزی به داخل سیتوپلاسم می‏باشد (Morsomme and Boutry, 2000). مشاهده شده است که فلزات باعث آسیب به غشای پلاسمایی می‏شوند. یون‏های فلزی به آسانی به گروه‏های سولفیدریل پروتئین‏ها و گروه‏های هیدروکسیل فسفولیپید‏ها متصل می‏شوند (Devi and Prasad, 1999). همچنین می‏توانند جایگزین یون‏های کلسیم در غشای سلولی شده و باعث اختلال در غشای پلاسمایی و تعادل یونی سلول می‏شوند (Breckle and Kahle, 1992). تعدادی از گزارشات نشان می‏دهد که فعالیت پمپ پروتونی غشای پلاسمایی تحت تنش فلزات سنگینی مانند (کادمیوم، مس و نیکل) تغییر می‏کند. اثر فلزات سنگین روی فعالیت H⁺– ATPase غشای پلاسمایی بستگی به مدت زمان قرار گرفتن گیاه در معرض فلزات، نوع و غلظت فلز و همچنین گونه‏ی گیاه دارد. در ریشه‏های خیار تیمار شده با کادمیوم و مس و همچنین ریشه‏های یولاف تیمار شده با Mμ ۱۰۰ کادمیوم‏ فعالیت H⁺-ATPase غشای پلاسمایی کم شده است (Astolfi et al., 2003؛Janicka- Russak et al., 2008 ). تأثیر مشابه‏ای در ذرت تیمار شده با کادمیوم برای ۴ روز مشاهده شده است (Astolfi et al., 2005). در برنج تیمار شده برای ۵ یا ۱۰ روز با Mμ ۱۰۰ کادمیوم و مس افزایش فعالیت این پمپ گزارش شده است (Ros et al., 1992). تیمار گیاه برنج برای مدت ۵ یا ۱۰ روز با Mμ ۱۰۰ و Mμ ۵۰۰ نیکل باعث تحریک فعالیت این پمپ در ساقه آن شده است (Ros et al., 1992). همچنین بیان ژن CsHA3 که رمز کننده یک پمپ غشای پروتونی در خیار است، تحت تنش Mμ ۱۰۰ کادمیوم در ریشه خیار کاهش یافته است (Janicka- Russak et al., 2008).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فصل سوم
مواد و روش‏ها
۳-۱- جمع آوری نمونه‌ها‌ی گیاهی
بذور گیاه A. littoralis از منطقه‌ی پل فسا واقع در جنوب شهر شیراز جمع‏آوری و در گلخانه بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز کشت شدند. برگ گیاهان رشد کرده در گلخانه جدا شده و در نیتروژن مایع منجمد و سپس به آزمایشگاه منتقل و تا زمان انجام آزمایش، در C °۸۰- نگهداری شدند.
۳-۲- کاشت بذرها
بذرهای گیاه A. littoralis با محلول هیپوکلریت سدیم ۵/۲٪ به مدت ۱۵ دقیقه ضد عفونی شدند و سپس بذرها با آب اتوکلاو شده شسته شدند. بعد از آن بذرها به پتری
دیشهای استریل شده حاوی کاغذ صافی منتقل شدند و در دمای ۴ درجه سانتیگراد به مدت ۷۲ ساعت نگهداری شدند تا جوانه زنی بذرها یکنواخت صورت گیرد. پتری دیشها به اتاقک رشد تحت شرایط ۱۶ ساعت نور و ۸ ساعت تاریکی با دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۵۰% منتقل شدند و سپس بعد از ۱۲ روز که از جوانه زنی بذر‏ها گذشت آن‏ها را به گلدان‏هایی که با ۳۰۰ گرم پرلیت^[۱۳] پر شده بودند و قبل از کشت با ۱ لیتر محلول
هوگلند^[۱۴] جدول ( ۳-۱) با ۶ – ۵/۵pH= اشباع شده بود منتقل شدند. پس از کشت گیاهچه‏ها در گلدان هر ۳ روز یک بار با محلول هوگلند به میزانml 250 به طور یکنواخت آبیاری شدند.
شکل ۳-۱- گیاه رشد کرده A. littoralis درون پرلیت پس از ۲ ماه.
۳-۳- اعمال تیمار
پس از دو ماه تیمار‏های NaCl, AgNO3, HgCl₂, Pb(NO₃) _۲ هر کدام در دو سطح اعمال شدند جدول (۳-۲). سپس از برگ گیاهان در چهار بازه زمانی (۰، ۶، ۴۸ و ۷۲ ساعت) نمونه برداری انجام شد. جهت بررسی مورفولوژیک بعد از اعمال تیمار‏ها از هر گلدان به طور تصادفی چند گیاه برداشت شد و طول و وزن ریشه و ساقه و گیاه کامل اندازه گیری شد.
شکل ۳-۲- اندازه گیاه A. littoralis پس از دو ماه بدون اعمال تیمار.
۳ -۴- محلول هوگلند
در این تحقیق برای آبیاری گیاهان از محلول هوگلند که دارای عناصر کم مصرف و پر مصرف مورد نیاز گیاه است با pH حدود پنج تا شش استفاده شد.
جدول ۳-۱- عناصر تشکیل دهنده محلول هوگلند.

غلظت مواد

فرمول شیمیایی

نام ترکیب

۵ mM

KNO3

نیترات پتاسیم

۵/۰ mM

Ca(NO3)2.4H2O

نیترات کلسیم

۵/۰ mM

MgSO4.7H2O

سولفات منیزیم

۰۰۰۶/۰ mM

CuSO4.5H2O

سولفات مس

۰۰۰۱/۰ mM

CoCl2.6H2O

کلرید کبالت

۱ mM

NH4H2PO4

آمونیوم دی هیدروژن فسفات

حتی در سطوح بالاتر، از جمله در دبیرستان، اکثر پروژه های سوادرسانه ای در ایالات متحده به طور مستقیم شامل جنبه های پیچیده رسانه ها مانند ملاحظات اجتماعی و سیاسی پیچیده ـ که توسط مینکینن (یونسکو، ۱۹۸۴)، مسترمن (۱۹۸۵؛ بریتانیا) یا فریر^[۲۸] (۱۹۷۲؛ برزیل) توصیه شده است ـ نمی شوند. این پروژه ها مشخصاً بر تجربه شخصی از رسانه تلویزیون و ارزشیایی ذهنی مبتنی بر ارزشهای مشترک میان خانواده های آمریکایی و کلاس های درس در ایالات متحده تأکید می کنند. این ها ملاحظات زیبایی شناختی و هنری اساسی، نقش آگهی های بازرگانی اقناع کننده در زندگی جوانان و شکل گیری ناقص ارزش ها را در برمی گیرند که بازتاب قرار گرفتن در معرض برنامه های سرگرم کننده، اخبار و اطلاعات و آگهی­ها در رسانه های جمعیِ آمریکا هستند. گرچه آن ها به طور مختصر به ساختارهای اقتصادی و حقوقی این صنعت ـ شبکه ها، ایستگاه ها، مؤسسات، دولت ـ توجه نشان می دهند، اما بیشتر بر تصاویری تأکید می کنند که در قالب شخصیت ها، طرح داستان ها، گفت وگوها و تکنیک های تولید تلویزیونی ارائه می شوند. این امر بازتاب تلاش آنها برای انطباق پروژه تلویزیون با سطح رشد شناختی جوانان است.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اکثر پروژه های مطالعات رسانه ای، رسانه را هنگامی که به صورت متعادل و همراه با آینده نگری و نیز ارزشیابی توأم با اندیشه و تأمل مورد استفاده قرار گیرد، عرضه کننده تجربیاتی مفید تصور می کنند. آنها تلویزیون را متحدی بالقوه در خانه برای مبادله تجربیات در خانواده می دانند، به ویژه هنگامی که هم فرزندان و هم والدین در کارگاه های آموزشی و جلسات شرکت کنند و تکالیف داده شده و تمرینات را با بهره گرفتن از کتاب کار انجام می دهند.
معضلی که در خصوص راهنمایی جوانان وجود دارد این است که چگونه می توان آنان را در درک نقش های چندگانه فرهنگی و اجتماعی رسانه های جمعی در جامعه و میزان تأثیرگذاری رسانه ها یاری رساند، بدون آن که مستقیماً آنان را در مسیری مشخص انداخت. گرچه زیبایی شناسی رسانه ها ممکن است به خوبی با برنامه های درسی سنتی منطبق باشد، اما همچنین جنبه های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی وسیع تر رسانه ها نیز باید مورد کنکاش قرار گیرند. این که آیا این امر به فعال گرایی مصرف کنندگان منتهی می شود یا خیر به یک اندازه به مشارکت کنندگان و آموزگار بستگی دارد و این در صورتی است که ترکیبی مناسب از کشفیات آزاد و ارزشیابی بی طرفانه ایجاد شده باشد.
پس، مصرف کنندگان رسانه ها تنها نباید به ارتقای ارزیابی انتقادی خود از محصولات رسانه ای بسنده کنند، بلکه باید همچنین از «واسطه گری» در جامعه آگاهی بیشتری پیدا کنند؛ این واسطه گری کارکرد سنت­ها، آرمان­ها، اسطوره ها و نیروهای موجود ـ کسب وکار، دولت، ایدئولوژی اجتماعی و اقتصادی ـ است و موتور محرک جامعه و ارزش­های آن محسوب می شود. این امر بر نیاز به برنامه های سوادآموزی استقرایی جهت فراهم آمدن امکان تفکر انتقادی مستقل انگشت می نهد.
مطالعات رسانه ای به شکل مؤثر، محرکی برای ارزیابی های فردی است؛ این ارزیابی ها از ماهیتی متکثر برخوردار هستند. آن ها باعث پرورش تفکر انتقادی شخصی شده می شوند. مطالعات رسانه ای باید شامل اشکال گوناگون رسانه ها شوند: اطلاعات، اقناع، سرگرمی؛ مواد رسانه ای کیفی و نیز محتوای عامه پسند به ساختارهای فعلی رسانه ها و سیستم های جایگزین احتمالی. لازم است دانش آموزان درک خود را از دیدگاه های زیبایی شناختی فراتر ببرند و به دیدگاه های اجتماعی ـ سیاسی نیز توجه نشان دهند.
۲-۱-۱۲ – ۳واکنش به رسانه ها: نقش پاسخ فعال
برخی پروژه های رسانه ها در ایالات متحده برارزیابی منفی از رسانه های جمعیِ و تأثیرات آن­ها تمرکز می کنند. گاهی اوقات آن­ها زنگ خطر را به صدا در می آورند و درباره تأثیرات مخرب حضور فراگیر تلویزیون هشدار می دهند. آن ها بر مصون سازی یا مداخلات درمانی برای حفاظت از جوانانی که در معرض فیلم و تلویزیون قرار دارند، تأکید می ورزند. آن­ها بینندگان را آموزش می دهند که از خود در برابر نظام ارزش­هایی محافظت کنند که در برنامه های سرگرم کننده و آگهی های تلویزیونی ترسیم می شود و به آن­ها می آموزند برای تأثیر گذاری بر تصمیم گیرندگان و رسانه ها دست به اقدام بزنند. این را می توان به عنوان موضع ارزش ها و اخلاق انفعالی طبقه بندی کرد.
در عوض، پروژه هایی که در بریتانیا و آمریکای لاتین به اجرا در می آیند، اغلب یک موضع اخلاقی فعال گرا در پیش می گیرند. آن­ها بر جنبه های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی رسانه ها، پیام­های آن­ها و تأثیرشان بر جامعه تأکید می کنند. آن­ها شهروندان را آموزش می دهند تا در رسانه های محلی مشارکت کنند و بر طراحان، برنامه ریزان و ساختارهای رسانه ای تأثیر بگذارند. برخی پروژه های غیرآمریکایی در تلاش هستند تا اشکال رسانه ای جانشین برای مقابله با نظام­های رسانه ای موجود به وجود آورند.
یک برنامه درسی سوادرسانه ای، آگاهانه مسئولیت جدی تأثیرات رسانه ها را بر عهده استفاده کنندگان از رسانه ها، والدین و آموزگاران بینندگان جوان می گذارد. چنین برنامه ای گیرندگان را نسبت به گزینه هایشان در مورد ایفای نقش فعال تر در فرایند ارتباطات حساس می سازد. این امر از طریق تأملات درونی شده استفاده کنندگان و داوری شان در خصوص استفاده از رسانه ها، تبادل نظر با سایر اشخاص و گروه ها و حتی تعامل مثبت و ملموس با خود رسانه ها میسر می شود. آموزش دهندگان رسانه ها از مصون سازی در برابر فرهنگ مبتذل و آموزش حساسیتهای زیبایی شناختی فراتر می روند و به آموزش ایفای نقشی آگاهانه و شایسته در فرآیندهای رسانه ای کشور می پردازند.
۲-۱-۱۲-۴مسئولیت مشترک رسانه ها و مصرف کنندگان
به دلیل این که فرایند رسانه های جمعی دو قطبی و مستلزم وجود فرستنده و گیرنده است، مسئولیت مشترک در مورد آنچه اتفاق می افتد، هنگام استفاده توده های مردم از رسانه ها وجود دارد. این نظر مورد تأکید آلتاید و اسنو^[۲۹] (۱۹۷۹) قرار گرفت که بر فرایند تعاملی در تجربه رسانه ای انگشت نهادند. رسانه ها را نباید براساس شرطی شدن برپایه محرک ـ پاسخ که جنبه جبرگرایانه دارد و یا اظهاراتی مبنی بر توطئه رسانه ها علیه توده های مردم مورد داوری قرار داد. به دلیل این که هر رسانه جمعی بازتاب رفتار در جامعه است و به ایجاد معانی مشترک کمک می کند. استفاده کنندگان از رسانه ها به نوعی آگاهی یا «منطق رسانه ای» دست می یابند که بر چگونگی پیوندشان با محیط و درک آن تأثیر می گذارد. تجربه رسانه ای به چارچوبی تبدیل می شود که براساس آن افراد جهان خود را درک می کنند و به تفسیرهایی دست می زنند که از طریق آن­ها به دیدگاهی برای داوری دست می یابند. از طریق این تعامل نمادین، یک فرد آزادانه به ایجاد معنا در هماهنگی با دیگران می پردازد. در همان زمان، افراد و خانواده ها میراثهای فرهنگی و مذهبی گوناگونی را اغلب با آرمان های مشترک اما همچنین با تأکیدات گوناگون و بیان ارزش ها به صورت های متفاوت بازتاب می دهند.
ارزش های اخلاقی در ذات هرگونه مطالعه جدی رسانه ها قرار دارند. ارزش­ها نباید به گونه ای محدود آموزشی و به شکلی انحصاری اخلاق گرایانه در چارچوب یک سنت واحد باشند. با این حال، آموزش رسانه ای نباید فارغ از ارزش باشد، زیرا که به میراث انسان گرایانه وسیع و به اخلاق دینی ارتباط پیدا می کند. آموزش دهندگان نباید به تبلیغ یک نظام ارزشی خاص بپردازند. ارزش­ها و ارزیابی­ها باید از طریق استخراج تأملات و داوری­های افراد و براساس ارزش­هایی که قبلاً پذیرفته شده اند، شناسایی شوند.
۲-۱-۱۲-۵ضرورت مشارکت فراگیر در ساختارهای آموزشی:
ورای این رهیافت های مفهومی نسبت به آموزش سواد رسانه ای، امور عملی در زمینه پشتیبانی و اجرا قرار دارند. کشورهایی که در آن ها نظام های آموزشی متمرکز حاکم است، قادرند برنامه های درسی را اجباری سازند و بر آن ها نظارت کنند. با این حال، در سایر مناطق که دارای نواحی پراکنده و تقسیمات منطقه ای هستند، تلاش برای سازمان دهی برنامه های سوادآموزی منسجم و فراگیر با موانع جدی روبه رو می شود (۵۰ ایالت در آمریکا شامل بیش از ۱۵۰۰۰ناحیه آموزشی با مدیریت­های جداگانه است). پژوهشگران، دست اندرکاران و ارزیاب­ها در سراسر جهان از جمله در ایالات متحده، بریتانیا و کشورهای آمریکای لاتین از توسعه دهندگان برنامه آموزشِ سوادِ رسانه ای مصرانه می خواهند که نواحی دیگر مانند غرب استرالیا و اونتادیو (کانادا) را سرمشق قرار دهند؛ یعنی مناطقی که در آن­ها برنامه های درسی رسانه ای بسیار سازمان یافته ای را در همه مراحل آموزش اجباری ساخته اند (بازالگت^[۳۰]، بوُرت و ساوینو^[۳۱]، ۱۹۹۲؛ دیکسون^[۳۲]، ۱۹۹۴). اگر قرار است مطالعات سوادرسانه ای به بقای خود ادامه دهند و رشد پیدا کنند، مدیران نظامهای آموزشی و یکایک مدارس باید آن­ها را تأیید و پشتیبانی کنند. آن­ها نباید به طور کامل به ابتکار و انرژی آموزگاران تک افتاده وابسته باشند. تجربه ای که تا به امروز در سراسر جهان به دست آمده نشان دهنده آن است که تنها به دشواری می توان به ارائه موضوعات رسانه ای به صورتی جداگانه پرداخت. بااین حال، بخش های جداگانه سواد رسانه ای را می توان به شکلی کارآمد در دوره ها و برنامه های درسی موجود گنجاند. این گزینه گرچه کاملاً مطلوب نیست، اما با مقاومت کمتری در برابر برنامه ریزی و به کارگیری کادرهای شایسته روبه رو می شود.
یک برنامه درسی آموزشِ سوادِ رسانه ای برای این که موفق شود، باید براساس مشارکت آموزگاران، مدیران، متخصصان و والدینی تدوین شود که لازم است همراه با یکدیگر آن را در یک فرایند آموزشی نظام مند بگنجانند. مطالعات رسانه ای نباید صرفاً یک ماده درسی فرعی یا یک درس اختیاری تصادفی باشد و همچنین تکنولوژی رسانه ای نباید صرفاً به عنوان یک ابزار یا یک وسیله کمک آموزشی برای تدریس سایر مواد درسی مورد استفاده قرار گیرد. این امر به معنای ایجاد مطالعاتی است که با سطوح متوالی رشد شناختی شرکت کنندگان متناسب باشد و برمبنای یافته های پژوهشی آموزشی و رفتاری قرار داشته باشد. این امر همچنین به معنای تداوم مطالعات و گنجاندن آن ها در سطوح تحصیلی متوالی طی سالهای تحصیل است.
پروژه ها در سراسر جهان بر نیاز به آموزش آموزگاران برای آموزش رسانه ای انگشت می گذارند. ما نمی توانیم توانش در زمینه ادغام مؤثر مطالعات رسانه ای و به کارگیری روش­ها و مواد رسانه ای خاص در کلاس های درس را مفروض بگیریم. آموزگاران باید از پشتیبانی اداری برای ثبت نام در کارگاه های آموزشی فراگیر جهت مطالعه پدیده رسانه ها و منابع مربوطه و نیز استفاده از مواد لازم برای پشتیبانی برخوردار باشند. آنان باید از فرصت های زمان بندی شده برخوردار باشند تا همراه با همکارانشان به یادگیری روش های مؤثر و پیچیده برای آموزش مهارت های رسانه ای انتقادی بپردازند. آنان نیاز دارند که از بار تدریس شان کاسته شود تا وقت کافی برای کسب مهارت در زمینه گنجاندن سواد رسانه ای در مواد درسی سنتی و آماده سازی مواد مرتبط با رسانه ها، پیدا کنند. یک بخش مهم از آموزش مؤثر و دیرپا وارد کردن والدین و خانواده ها در فرایند آموزش است. بسیاری از پروژه ها؛ به ویژه در کشورهای آمریکایی لاتین، عمدتاً بر محیط خانه و تعامل میان اعضای خانواده به عنوان بافت «زنده» چگونگی مصرف رسانه های جمعی تمرکز دارند. بسیاری از پروژه ها تلاش های خود را عمدتاً و یا حتی به طور کامل متوجه والدین می کنند و به برپایی کارگاه های آموزشی می پردازند، از طریق این کارگاهها والدین می توانند سوادرسانه ای را به فرزندان خود منتقل کنند. مواد چاپی اکثر پروژه ها می توانند به وسیله والدین نیز همانند آموزگاران مورد استفاده قرار گیرند؛ والدین به همراه فرزندانشان می توانند از این وسایل کمک آموزشی که برای تناسب با هر یک از مراحل رشد شناختی جوانان تطبیق پیدا می کنند، بهره ببرند.
۲-۱-۱۲-۶محتوای آموزشِ سوادِ رسانه ای:
هر یک از معلمان و مدیران باید تعیین کنند که چه محتوا و چه قالبی به بهترین نحو با شرایط محلی شان سازگار است. بسیاری از درسهای مطالعات رسانه ای دربرگیرنده گستره وسیعی از رسانه های جمعی و غیرجمعی است. ورای تعیین اهداف کلی مانند مصون سازی تماشای نقادانه و دستیابی به رسانه های اجتماع ـ محور آموزگاران و طراحان برنامه درسی باید توازن صحیحی بین مباحث نظری (ارزیابی و تحلیل انتقادی) و عملی (برنامه سازی خلاق) به وجود آورند. آنان باید از میان پروژه های جانشین بنا به قصدشان از مطالعه رسانه های جمعی، دست به گزینش بزنند. دراین راستا، می توان رسانه های جمعی را با یکی از روش های زیر مورد بررسی قرار داد: به صورت «متونی» که باید خوانده شوند، شالوده شکنی شوند، رمزگشایی شوند و یا اسطوره زدایی شوند؛ به صورت پدیده های نشانه شناختی ای که واجد دلالتهای ضمنی، بازنمایی و ایدئولوژی هستند؛ و به صورت صنعت که شامل موضوعاتی درباره مالکیت و کنترل می شود. علاوه براین، آنان باید مشخص سازند آیا می توانند درس مستقلی تحت عنوان مطالعات رسانه ای سازمان دهی کنند و یا باید این گونه مطالعات را در قالب حوزه های مطالعات اجتماعی یا علوم انسانی بگنجانند.
۲-۱-۱۲-۶نقش پژوهش و ارزشیابی:
پژوهش های متعبر درباره اثربخشی پروژه های گوناگون برای کل حوزه مطالعه و آموزش سوادرسانه ای حائز اهمیت است. به منظور سنجش نتایج و ارزشیابی اثربخشی پروژه های سوادرسانه ای، طراحان برنامه های درسی باید در ابتدا به شناسایی اهداف و مقاصدشان در ارتباط با مهارت های رفتاری، توانایی های شناختی و نگرش ها در قبال رسانه های گوناگون بپردازند. به دلیل دشواری سنجش نتایج موردنظر در آموزش که شامل اهداف بلندمدت در ارتباط با رشد فرد و استفاده او از رسانه می شود، فلگ^[۳۳] (۱۹۹۰) ضرورت به کارگیری روش های سنتی ارزیابی نتایج کنونی و اولیه را از طریق تحلیل وظایف، سلسله مراتب یادگیری، طبقه بندی مهارت های رفتاری / حرکتی و نتایج موقتی شناختی و عاطفی متذکر شده است. به صورت آرمانی، نظارت و آزمون همراه با ارزشیابی باید طی مراحلی در جریان یک پروژه صورت گیرد، به گونه ای که پروژه را بتوان در پرتو یافته ها در حالی که همچنان در جریان است، تصحیح کرد.
۲-۱-۱۲-۷ساختار، قالب ها و وسایل کمک آموزشی:
پروژه هایی که برای مدارس طراحی می شوند معمولاً در درسهای از پیش موجود گنجانده می شوند. به طور مشخص، پروژه ها با تهیه رئوس مطالب دروس و سلسله مواد برای استفاده در کلاس و در خانه، دستورالعمل هایی نظام مند ارائه می کنند (لوید ـ کالکین و تایز، ۱۹۹۱؛ لاستد، ۱۹۹۱). در اکثر موارد، مواد پشتیبانی کننده عبارت از منابعی هستند که باید توسط آموزگاران به صورت گزینشی در محل مورد استفاده قرار گیرند.بسیاری از پروژه ها در ایالات متحده اعم از این که مرتبط با یک نهاد یا سازمان باشند و یا این که خصوصی باشند به تهیه موادچاپی در سطحی وسیع و بسیار سازمان یافته پرداخته اند که در بسیاری از موارد با مواد سمعی ـ بصری پیچیده تکمیل می شده اند. موادی که غیرآمریکایی هستند بیشتر مفهومی و کمتر پیچیده هستند و اصول و رهنمودهایی برای استفاده آموزگاران ارائه می دهند بدون آن که طرحهایی بسیار سازمان یافته داشته باشند و لازم باشد نمونه مواد برای توزیع تکثیر شود. پروژه ها در کشورهای غیرآمریکایی برآموزش آموزگاران در کارگاه های آموزشی تأکید می ورزند و حاوی رهنمودهایی درباره سرفصل دروس هستند که شامل تحلیل مفهومی همراه با مطالب خواندنی نظری و تمرینات عملی برای دانش آموزان هستند.
۲-۱-۱۲-۸منابع برای افراد، والدین، آموزگاران و سازمان ها:
با انجام عملیات «فروشگاهی» و ایجاد گروه های بزرگ تر، منابع ارزشمند برای آنهایی فراهم می شود که دست اندرکار آموزشِ سوادِ رسانه ای اند ـ اعم از فرزندان و خانواده، گروه های اجتماعی یا کلاس های درس. براون (۱۹۹۱) فهرست هایی از منابع برای گستره وسیعی از موادچاپی و سمعی وبصری ارائه کرده است. یکی از رایج ترین و پرتیراژترین آنها مجموعه منابع مرکز سوادرسانه ای است که در لس آنجلس مستقر بوده و منابع آن به طور مستمر در حال گسترش است (تومان، ۱۹۹۷). این مرکز برگه های اطلاعات، وسایل کمک آموزشی و مقالات نوشته شده توسط تحلیل گران برجسته و مورد احترام و نیز دیگر مواد مناسب را در دسترس قرار می دهد. قصد آن است که این مواد با شرایط و نیازهای محلی سازگاری داده شوند. سایر مؤسسات و سازمانها همراه با چندین کنفرانس عمده که سالانه در بخشهای گوناگون جهان برگزار می شود، به افراد و سازمانها در تلاشهایشان برای سوادآموزی رسانه ای یاری می رسانند (برای مثال، دانکن[، ۱۹۸۹؛ کابی، ۱۹۹۷؛ مک ماهون و کوتین، ۱۹۹۲؛ اسمارت ۱۹۹۰).
آثار منتشر شده مانند آثار نیومن (۱۹۹۵)، بیانکالی (۱۹۹۲) و سیلور بلات (۱۹۹۵) به آسانی در دسترس والدین و آموزگاران قرار دارند. این آثار که برای افراد استفاده کننده از رسانه ها بسیار مفیدند، حاوی تحلیلهای اساسی درباره محتوا و شکل رسانه ها هستند «کتاب مبانی ارزیابی آموزش رسانه ای» تألیف کرایست (۱۹۹۷) برای ارزیابی تلاش ها و نتایج مطالعات سوادرسانه ای بسیار مفید است. journal of communication.winter.1998))
۲-۱-۱۳ دلایل فراگیری سواد رسانه ای:
به عبارت دیگر در سبز فایل و با ویژگی ظهور وسایل ارتباط نوین به مراتب بیش از گذشته ما و به ویژه فرزندانمان تحت بمباران رسانه ای هستیم که به نظر بهترین راه ممکن برای بقا در این شبکه اطلاعاتی که در سراسر محیط فرهنگی ما ریشه دوانده است، حفظ استقلال، اجتناب از انفعال، بهره مندی از تفکری منتقدانه و افزایش مهارت ها و توانایی ها در برخورد با این امواج فراگیر است که تنها ازطریق تکامل سواد رسانه ای میسر است و سواد رسانه ای نه تنها به بزرگسالان بلکه به کودکان مهارت های لازم برای برقراری ارتباطی آگاهانه و متفکرانه با رسانه را می آموزد و در عین حال نگاهی دقیق و تحلیلی به رسانه های مکتوب، دیداری و شنیداری را فراهم می آورد.(صدیقه ببران،۱۳۸۲ )
در هر حال چه ما آگاهی لازم در زمینه تحلیل پیام ها را کسب کنیم و چه این آگاهی را کسب نکنیم، فرایند تاثیر رسانه ها ادامه دارد؛ زیرا زمانی که ما بتوانیم کنترل بیشتری نسبت به رسانه ها و تعابیر آنها داشته باشیم، می توانیم به تاثیرات مثبت ناشی از آنها قوت بخشیده و از تاثیرات منفی آنها بکاهیم . سواد رسانه ای به افراد توانایی می بخشد تا خود به مولدین خلاق پیام ها بدل شوند و تاثیر پذیری کورکورانه نداشته باشند. سواد رسانه ای مبحث جذابی در حوزه ارتباطات است که می کوشد خواندن سطرهای نانوشته رسانه های نوشتاری، تماشای پلان ها به نمایش در نیامده یا شنیدن صداهای پخش نشده از رسانه های الکترونیک را به مخاطبین بیاموزد . سواد رسانه ای قدرت درک نحوه کار رسانه ها و معنی سازی در آن هاست، این که چگونه سازماندهی می شوند و چگونه از آن ها استفاده می شود. به عنوان مثال، مخاطبی که دارای سواد رسانه ای است، از اهداف و میثاق های رسانه های مختلف آگاه است و از آنها به صورت شایسته استفاده می کند. او می داند که چگونه از نقش صدا، موسیقی و سایر جلوه های ویژه برای القاء فضا و معنی خاصی استفاده می شود و می داند که چرا و چطور یک پیام واحد در تلویزیون، سینما، روزنامه ها، مجلات، رادیو، فیلم های ویدئویی یا بازی های رایانه ای و بیلبوردها می تواند تأثیرات و مفاهیم متفاوتی از خود به جای بگذارد. در حال سواد رسانه ای قصد هوشیار سازی و اختیار بخشی به مخاطب را دارد و در چنین عصری، این مهارت ها پایه و اساس آینده جامعه آگاه را تشکیل می دهد و باعث تقویت و قدرتمند کرد ن ساختارهای دموکراتیک جامعه می شود.
اگر مهارت های بسیار زیادی هم داشته باشیم اما نتوانیم اطلاعات و آگاهی مان را طبقه بندی کنیم تا در جای مناسب خود از آن ها استفاده کنیم، قادر نخواهیم بود خود را به سطح وسیع و گسترده ای از پیام های رسانه ای که ما را تحت بمب اران اطلاعات قرار داده اند و حتی محیط اطرافمان که دائماً با آن در ارتباط هستیم، عرضه کنیم . پس این بیانگر محدود و نامتعادل بودن ساختمان دانش ما است . بنابراین ضروری است در برخورد با رسانه ها موارد زیر را مد نظر داشته باشیم و به راحتی تسلیم امواج الکترونیکی رسانه ها نشویم:
۱-۱۳-۱-۲ داشتن آگاهی کامل در خصوص استفاده از رسانه ها:
خواه تماشاگر برنامه خبر تلویزیون باشیم یا یک تابلوی تبلیغاتی دربزرگراه ها، پیام رسانه ای دریافتی از آن چیزی است که توسط یک یا احتمالاً چند نفر طراحی و نوشته شده است . تصاویر مربوطه توسط یک نفر گرفته شده است و یک طراح خلاق نیز آنها را با هم تلفیق کرده است. ولی این امر فقط یک روند فیزیکی نیست . آنچه رخ می دهد آن است که هر چه توسط چند نفر ساخته و پرداخته می شود، برای بقیه به صورت یک امر مسلم در می آید. ولی ما به عنوان مخاطب، از واژه ها، تصاویر یا ارائه هایی که حذف شده اند، با خبر نمی شویم . ما فقط چیزهایی را می بینیم یا می شنویم که مورد پذیرش قرار گرفته اند . یاری رساندن به مردم در مورد درک این که برنامه های رسانه ها چگونه تنظیم می شود، چه چیزهایی حذف می شود و نیز اینکه رسانه ها چگونه دانش و درک ما از جهان اطرافمان را شکل می بخشند، از راه های عمده کمک به آنان در پیشبرد زندگی شان در یک جامعه جهانی و تکنولوژیکی است.
۲-۱۳-۱-۲برخورد منتقدانه با محتوای رسانه ها:
در این مرحله فرد باید بیاموزد که با پیام های رسانه ای برخوردی انتقادی داشته باشد و مهارت های لازم را برای تماشای منتقدانه کسب کند؛ زیرا جهانی که رسانه ها به ما نشان می دهند در واقع تصویری گزینشی است که ویژگی ها و شرایط لازم برای نمایاندن واقعیت کل جهان را ندارد، اما حقیقت به نظر می رسد. تمامی رسانه ها پیش از نشان دادن واقعیت، آن را به دقت گزینش، ویرایش، مونتاژ، طراحی و بازسازی می کنند. این تصویر که از عناصر مختلفی برای مقبول جلوه دادن آن درنزد مخاطبان استفاده شده است به قدری واقعی است که تشخیص آن را از واقعیت اصلی دشوار می سازد. بنابراین بین نحوه بازنمایی جهان توسط رسانه و نحوه ادراک ما از آن به عنوان مصرف کنندگان رسانه رابطه وجود دارد. زمانی که ما هیچ تجربه مستقیم و بی واسطه ای از افراد، سازمان ها، موضوع ها یا مکان های مختلفی که در رسانه ها نشان داده می شود نداریم، رسانه ها نقش واسطه را ایفا می کنند و ما از دریچه آنها به جهان می نگریم. پس رسانه ها یک نوع عادت رفتاری را به ما می آموزند که خود ما متوجه آن نیستیم. در حالی که باید واکنش و تحلیل انتقادی نسبت به پیام ها داشته باشیم و از طریق کشف لایه های درونی پیام های رسانه ای، مجموعه مهارت ها و توانایی های خود را برای مفهوم پردازی اطلاعات ارائه شده به چالش فرا خوانیم.
کسب توانایی زیر سئوال بردن صحت اطلاعاتی که از تلویزیون یا رسانه های مولتی مدیا دریافت می کنیم، ضمن آنکه موجب می شود تا ما وضعیت مصرف کننده منفعل به مصرف کننده نقاد و تحلیلگر تبدیل شویم باعث می شود تا از اغراض و اهداف پنهان، انگیزه ها، نگرش ها، ساز وکارهای تاثیرگذاری و نحوه استفاده رسانه ها از تمهیدات و سیاست های رسانه ای آگاهی یابیم و بدانیم در پس تصاویر و گفتارها، ارزش ها و ایدئولوژی خاصی به مخاطبان منتقل می شود.
۳-۱۳-۱-۲تحلیل زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و تبلیغی محیط رسانه ها
این مرحله در برگیرنده کسب دانش کافی درباره زمینه های تاریخی، اقتصادی رسانه ها و منافع و علایق آنها در این حوزه هاست . بی تردید رسانه های مختلف، اهداف و برنامه های خود را بر حسب منافع واولویت های خاص خود تدوین و اجرا می کنند. باید ببینیم چه چیزی و چه کسی با چه کیفیت و میزانی به تصویر کشیده می شود. چه گروه ها وافرادی بیشتر در رسانه نمایش داده می شوند و علت مطرح شدن بیشتر آنها چیست . علاوه بر این ها لازم است بدانیم چه کسی یا چه چیزی بوسیله چه کسانی، چگونه، چرا و با چه اهدافی به تصویر کشیده می شود.
چیزی که بخش اعظم مردم نمی دانند این است که آنچه از طریق تلویزیون به فروش می رسد، نه تنها فروش کالاهای تبلیغ شده به مخاطبان بلکه فروش مخاطبان به پیام دهندگان است.
مقصود واقعی از پخش برنامه های بازرگانی کانال های تلویزیونی، اعم از خبری یا تفریحی، نه فقط سرگرم کردن ما بلکه یافتن مخاطبان و قراردادن آنان در یک حالت پذیرش است، به طوری که شبکه یا فرستنده تلویزیون بتواند زمانی در اختیار صاحبان کالاها قرار دهد تا کالاهای خود را بفروش رسانند . صاحبان کالاها بر اساس تعداد افرادی که احتمال دارد به تماشای تلویزیون بنشینند، پول می پردازند. صاحبان کالاها نیز اجناس خود را متناسب با نوع افرادی که تماشاگر آن خواهند بود، تبلیغ می کنند. مثلاً تبلیغ برای کودکان ۷-۲ که پدر و مادر خود را را وادار به خرید کالای مورد علاقه خود می کنند. بنابراین باید قادر به درک زبان رسانه ها باشیم و معانی و مفاهیم و نشانه های آن ها را بشناسیم.
۴-۱۳-۱-۲رسانه ها، ارزش ها و دیدگاه ها را جایگزین می کنند
رسانه ها بدان علت که ساخته و پرداخته هستند، از کسی یا چیزی که دست کم برای فرد یا افراد سازنده آن اهمیت دارد پیامی به همراه دارند .رسانه ها قصه گو نیز هستند. حتی برنامه های بازرگانی هم هر کدام داستان کوتاه و ساده ای دارند و داستان ها مستلزم شخصیت، زمان و مکان و طرحی هستند که هر کدام شروع و پایانی دارند . واکنش های موجود درطرح داستان، صرفا از راه هایی هستند که به وسیله آن ارزش ها در یک برنامه تلویزیونی، فیلم سینمایی یا پیام بازرگانی گنجانده می شوند .
انواع پیام ها و توانایی آنکه اطلاعات را در « رمز گشایی » فراگیری نحوه کلیه اشکال آن خلق، تولید و منتقل کند.
۵-۱۳-۱-۲برداشت افراد مختلف از یک پیام رسانه ای واحد، متفاوت است
به علت تفاوت های سنی، تربیتی و آموزشی، هیچ دو نفری را نمی توان یافت که یک فیلم واحد را همانند یکدیگر ببینند و یک قطعه موسیقی واحد را همانند یکدیگر بشنوند . حتی اعضای یک خانواده نیز یک نمایش تلویزیونی را مثل هم نمی بینند. این مفهوم نظریه ای را که می گوید تماشاگران تلویزیونی و دریافت کنندگان پیام ها صرفاً مخاطبانی انفعالی هستند که مورد هدف رسانه ها قرار دارند را رد می کند؛ زیرا اکثر مخاطبان حتی نوجوانان نیز همواره می کوشند مفهوم آنچه را که می بینند، می شنوند یا می خوانند، درک کنند . هر چه راجع به آنچه در اطراف ما می گذرد پرسش های بیشتری مطرح کنیم، پیرامون پذیرش یا رد پیام های رسانه ای و اطلاعات دریافتی، آگاهی بیشتری کسب می کنیم، خواه این اطلاعات از یک سریال کمدی تلویزیونی، یک بازی رایانه ای، یک نوار موسیقی، یک پیام بازرگانی مطبوعاتی یا تلویزیونی و یا یک فیلم سینمایی دریافت شده باشد . بنابراین ملاحظه می شود که یکی از پیامدهای تحلیل و درک پیام های رسانه ای، بالا رفتن آگاهی در جامعه است که می تواند منجر به تقویت ساختارهای دموکراتیک جامعه شود .
بر اساس این رویکرد شهروند مسئول، آگاه، پردازشگر، موثر و کارآمد بوجود می آید که پایه و اساس آینده جامعه دموکراتیک است . افراد باید پیوسته به میزان اطلاعات خود بیفزایند و سعی کنند این تکه های اطلاعاتی را به گونه ای سازماندهی نمایند که در جای خود و به نحو احسن از آنها بهره مند شوند . ترکیب اطلاعات، پردازش، ارزیابی و نقادی آن نیز اهمیت دارد و افراد باید همواره سعی کنند به اطلاعات خود عمق ، وسعت و جهت بیشتری دهند و از سطحی نگری اجتناب نمایند .
دسترسی به سطوح بالای اطلاعات می تواند نگرش های معقول و ثابتی به فرد بدهد، بطوری که او را توانمند می کند تا از سطح دانش و فهمیدن به سطوح بالاتر حرکت کرده و خود تولید علم نمایند و اطلاعات را به نقد کشیده یا به آن بیفزایند . دسترسی به اطلاعات امروزه به سادگی صورت می گیرد؛ زیرا در خصوص موضوعات معین، اطلاعات گوناگونی از رویکردها و مناظر مختلف وجود دارد و امکان روز آمد کردن اطلاعات به راحتی و با سرعت زیاد فراهم است، از طرف دیگر فراهم آمدن امکان تعامل در رسانه های جدید موجب شده است که فرد صرفاً شنونده و پذیرنده دیدگاه های دیگران نباشد بلکه خود بعنوان یکی از طرفین ماهر و فعال در مباحث شرکت جوید . این مسئله باعث می شود که افراد هم فرصت و جرات ابراز عقاید خود را داشته باشند و هم مسئولیت عقاید و رفتارهای خود را بپذیر ند و فعالانه دست به گزینش و پردازش اطلاعات بزنند و به آسانی یکسری اطلاعات بسته بندی شده را قبول نکنند.(نصیری، بهاره: ۱۳۸۴)

همکاری و مساعدت مرد در امور منزل و تربیت فرزندان موجبات سعادت و رفاه خانواده و زمینه ساز فلاح جامعه می گردد. پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله در تأکید بر همکاری داماد بزرگوارشان در امور خانه( پاک کردن عدس) اجر و ثواب فراوان و مطابق با صابران را برای ایشان بیان می کنند. البته پیامبر صلی الله علیه و آله خدمت به عیال را زمانی همراه با پاداش الهی می دانند که با اهانت به همسر مقرون نباشد و در این صورت است که نام آن فرد در دیوان شهداء نگاشته می شود و به اندازه هر شب و روزی ثواب هزار شهید برای او ثبت می گردد و به هر قدمی که در راه تشرک مساعی زن خود در خانه خود بر می دارد، ثواب حج و عمره می برد و خداوند به اندازه عرقی که می ریزد شهری در بهشت به او می بخشد . . . پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله خدمت نمودن به عیال را کفاره گناهان بزرگی و فرونشاندن آتش غضب الهی بر می شمارند و در نهایت بیان می دارندکه خدمت زن و زندگی را نمی کند مگر صدیق یا شهید باشد تا خیر دنیا و آخرت را خداوند بر او برساند. کلام امیر المؤمنین در این باره چنین است: «دَخَلَ عَلَیْنَا رَسُولُ اللَّهِ ص وَ فَاطِمَهُ جَالِسَهٌ عِنْدَ الْقِدْرِ- وَ أَنَا أُنَقِّی الْعَدَسَ- قَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ قُلْتُ لَبَّیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ- قَالَ اسْمَعْ مِنِّی وَ مَا أَقُولُ إِلَّا مِنْ أَمْرِ رَبِّی- مَا مِنْ رَجُلٍ یُعِینُ امْرَأَتَهُ فِی بَیْتِهَا- إِلَّا کَانَ لَهُ بِکُلِّ شَعْرَهٍ عَلَى بَدَنِهِ عِبَادَهُ سَنَهٍ- صِیَامٍ نَهَارُهَا وَ قِیَامٍ لَیْلُهَا- وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الثَّوَابِ- مِثْلَ مَا أَعْطَاهُ الصَّابِرِینَ- دَاوُدَ النَّبِیِّ وَ یَعْقُوبَ وَ عِیسَى ع- یَا عَلِیُّ مَنْ کَانَ فِی خِدْمَهِ الْعِیَالِ فِی الْبَیْتِ- وَ لَمْ یَأْنَفْ کَتَبَ اللَّهُ اسْمَهُ فِی دِیوَانِ الشُّهَدَاءِ- وَ کَتَبَ لَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَهٍ ثَوَابَ أَلْفِ شَهِیدٍ- وَ کَتَبَ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ ثَوَابَ حِجَّهٍ وَ عُمْرَهٍ- وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِکُلِّ عِرْقٍ فِی جَسَدِهِ مَدِینَهً فِی الْجَنَّهِ- یَا عَلِیُّ سَاعَهٌ فِی خِدْمَهِ الْبَیْتِ- خَیْرٌ مِنْ عِبَادَهِ أَلْفِ سَنَهٍ وَ أَلْفِ حِجَّهٍ وَ أَلْفِ عُمْرَهٍ- وَ خَیْرٌ مِنْ عِتْقِ أَلْفِ رَقَبَهٍ وَ أَلْفِ غَزْوَهٍ- وَ أَلافِ مَرِیضٍ عَادَهُ وَ أَلْفِ جُمُعَهٍ- وَ أَلْفِ جَنَازَهٍ وَ أَلْفِ جَائِعٍ یُشْبِعُهُمْ- وَ أَلْفِ عَارٍ یَکْسُوهُمْ- وَ أَلْفِ فَرَسٍ یُوَجِّهُهُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ- وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَلْفِ دِینَارٍ یَتَصَدَّقُ بِهَا عَلَى الْمَسَاکِینِ- وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ یَقْرَأَ التَّوْرَاهَ وَ الْإِنْجِیلَ- وَ الزَّبُورَ وَ الْفُرْقَانَ- وَ مِنْ أَلْفِ أَسِیرٍ أَسَرَ فَأَعْتَقَهُمْ- وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَلْفِ بَدَنَهٍ یُعْطِی لِلْمَسَاکِینِ- وَ لَا یَخْرُجُ مِنَ الدُّنْیَا حَتَّى یَرَى مَکَانَهُ مِنَ الْجَنَّهِ- یَا عَلِیُّ مَنْ لَمْ یَأْنَفْ مِنْ خِدْمَهِ الْعِیَالِ- فَهُوَ کَفَّارَهٌ لِلْکَبَائِرِ وَ یُطْفِی غَضَبَ الرَّبِّ- وَ مُهُورُ الْحُورِ الْعِینِ وَ تَزِیدُ فِی الْحَسَنَاتِ وَ الدَّرَجَاتِ- یَا عَلِیُّ لَا یَخْدُمُ الْعِیَالَ إِلَّا صِدِّیقٌ أَوْ شَهِیدٌ- أَوْ رَجُلٌ یُرِیدُ اللَّهُ بِهِ خَیْرَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ».^[۷۰۷]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱-۹-مراقبت ویژه در ایام خاص
یکی از وظایف خاص و منحصر به فرد مردان، مراقبت ویژه از همسر در دوران بارداری و ایام مخصوصی است که او دچار دگرگونی های هورمونی می گردد و نیازمند یاری، توجهات روحی و عواطف افزون تری از جانب همسر خود می باشد. مراعات حال او در این ایام که چند روز کوتاهی از هر ماه و نیز ایام بارداری می باشد، تحمل درد و رنج را برای او آسانتر و سلامت روح و روان خود و فرزندش را تأمین خواهد نمود و زمینه ساز ایجاد آرامش در خانواده خواهد شد. دین مبین اسلام نیز رعایت احوال زن در این ایام سفارش نموده: «وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحیضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحیضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى یَطْهُرْنَ. . .»^[۷۰۸]و به مهربانی و شفقت نسبت به آن ها امر کرده است«. . . فَإِنَّ لَهُنَّ عَلَیْکُمْ حَقّاً وَاجِباً لِمَا اسْتَحْلَلْتُمْ مِنْ أَجْسَامِهِنَّ وَ بِمَا وَاصَلْتُمْ مِنْ أَبْدَانِهِنَّ وَ یَحْمِلْنَ أَوْلَادَکُمْ فِی أَحْشَائِهِنَّ حَتَّى أَخَذَهُنَّ الطَّلْقُ مِنْ ذَلِکَ فَأَشْفِقُوا عَلَیْهِنَّ وَ طَیِّبُوا قُلُوبَهُنَّ حَتَّى یَقِفْنَ مَعَکُمْ»^[۷۰۹]
۲-۱-۱۰-آراستگی مرد برای همسر خود
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یکی از سنت های انبیاء علیهم السلام را استفاده از عطر بیانی می نمایند «إِنَّ مِنْ سُنَّتِی وَ سُنَّهِ الْأَنْبِیَاءِ قَبْلِی النِّکَاحَ و . . . و الْعِطْرَ‌«^[۷۱۰] هم ایشان در مقابل اعتراض عده ای از زنان نسبت به همسران خود که از بوی خوش، زنان و خوردن گوشت اعراض می کردند، فرمود: من که رهبر شما هستم گوشت می خورم، نظافت میکنم و عطر استعمال می نمایم^[۷۱۱]ودر ادامه در دوری نمودن از زنان به آن ها هشدار داد و فرمود « وَ قَلِّمُوا الْأَظْفَارَ وَ لَا تَشَبَّهُوا بِالْیَهُودِ الْخَبَرَ‌ »^[۷۱۲]تنظفوا و لا تشبهوا بالیهود» نظیف باشید و خودتان را شبیه یهود قرار ندهید. سپس فرمود زنان یهود که زناکار شدند برای آن بود که شوهرانشان خود را تمیز نمی کردند تا زن ها بدان ها راغب شوند.^[۷۱۳]
اسلام مردان را موظف نموده تا به زیبایی و آراستگی ظاهر خود بپردازند و مردان بزرگ الهی را سرمشق این موضوع قرار می دهد. به عنوان نمونه حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام با رنگ مشکی خضاب می نمود و می فرمود: خضاب و آرایش در مرد موجب افزایش پاکدامنی در همسر اوست.^[۷۱۴]
۲-۱-۱۱-مراعات حال همسر
زنان دارای تحمل و ظرفیت خاصی هستند که نباید فوق طاقتشان از آن ها انتظار داشت، حضرت علی علیه السلام در سفار به مراعات حال بانوان، خطاب به مردان می فرماید : «فَإِنَّ الْمَرْأَهَ رَیْحَانَهٌ وَ لَیْسَتْ بِقَهْرَمَانَه»^[۷۱۵]
۲-۱-۱۲-پرداخت مهریه( یا هدیه مالی) به همسر
زن پس از ازدواج، مالک حقوقی می شود که همسرش باید در ادای آن بکوشد؛ از جمله آن که مهریه^[۷۱۶] او را با روی خوش و طیب خاطر پرداخت نماید«‌وَ ءَاتُواْ النِّسَاءَ صَدُقَاتهِِنَّ نحِْلَهً فَإِن طِبْنَ لَکُمْ عَن شىَ‏ْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَکلُُوهُ هَنِیًا مَّرِیًا »^[۷۱۷]و قصد مطالبه آن را نداشته «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا یَحِلُّ لَکُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّساءَ کَرْهاً وَ لا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ ما آتَیْتُمُوهُنَّ إِلاَّ أَنْ یَأْتینَ بِفاحِشَهٍ مُبَیِّنَهٍ . . »^[۷۱۸]و هنگام ازدواج بر پرداخت آن پیمان محکمی داده باشد. « وَ کَیْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى‏ بَعْضُکُمْ إِلى‏ بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنْکُمْ میثاقاً غَلیظاً »^[۷۱۹]حضرت علی علیه السلام به مردان سفارش می نمایند که مهر زنان خود را بپردازند.«إِذَا دَخَلَ الرَّجُلُ بِالْمَرْأَهِ. . . فَقَدْ وَجَبَ لَهَا الْمَهْرُ کُلُّه^[۷۲۰] و آن را حق زن می داند.«. . . لِأَنَّ الْمَرْأَهَ أَحَقُّ بِمَهْرِهَا‌«^[۷۲۱] پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نیز اولین مجری این قانون الهی است. «‌یَأَیُّهَا النَّبىِ‏ُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَکَ أَزْوَاجَکَ الَّتىِ ءَاتَیْتَ أُجُورَهُن‏. . »^[۷۲۲]
۲-۱-۱۳-عدم مرد سالاری و بی عدالتی
برخی مردان بر این باورند که پس از ازدواج، مالک همسر خود می باشند و زن مملوک و برده آن ها می شود. نظریه ای که در آن ازدواج به معنای بردگی،کنیزی و خدمتکاری زن است، گاه نیز تصوری عکس آن از سوی زن ایجاد می گردد. چنین باورهایی در اسلام جایگاهی ندارد. در حالی که تمام انسان ها آزاد به دنیا پا نهادند. امام باقر علیه السلام از قول حضرت علی علیه السلام آورده اند که در خطابی به مردم آفرینش انسان را بر اساس بنده یا کنیز بودن نمی داند، بلکه همه انسان ها را آزاد و حر می داند: «وَ مَا قَضَى بِهِ قَالَ قَالَ النَّاسُ کُلُّهُمْ أَحْرَارٌ»^[۷۲۳] به عبارت دیگر زن یا مرد پس از ازدواج از آزادی و انسانیت خود محروم نگشته و دیگری اختیارات او را برعهده نمی گیرد، بلکه دو انسان آزاد با عقد تعهداتی که موجب دوام ازدواج گردد، زندگی مشترک خود را شروع می کنند.
۲-۱-۱۴-توجه به همراهی خیر و برکت با زنان
زنان موجب نزول خیرات و برکات الهی می گردند. از امام صادق علیه السلام سؤال شد که آیا این حدیث صحیح است که مردی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد و از نیازش نزد ایشان شکایت کرد و پیامبر تا سه بار سؤال او، هر بار دستور به ازدواج داد. «اسحاق بن عمّار : قلت لابی عبد الله:الحدیث الذّی یروونه الناس حقّ؟انّ رجلا اتی النبیّ صلی الله علیه و آله و سلم فشکی الیه الحاجه فامره بالتزویج . . حتّی امره ثلاث مرّات» امام پس از تأیید این حدیث که فرمود:«هو حقّ» رزق و روزی را همراه با زنان دانستند و فرمودند « الرِّزْقُ مَعَ النِّسَاءِ وَ الْعِیَالِ. »^[۷۲۴]هم ایشان در سخنی دیگر بیشترین خیر را در زنان می دانند « أَکْثَرُ الْخَیْرِ فِی النِّسَاءِ»^[۷۲۵]بنابراین در اسلام همسر را وسیله افزایش رزق و روزی می داند و به مردان توصیه می نماید جهت رفع تنگدستی خود ازدواج نمایندوتشکیل خانواده دهند و ایشان، ازدواج را عاملی بر وسعت روزی مطرح می کند. از پیامبر صلی الله علیه و آله آمده است که ایشان فرمودند: « اتخذوا الاهل فانه ارزق لکم»^[۷۲۶]« یتزوجون حتی یغنهم الله من فضله»^[۷۲۷]و زنان را عامل خیر و برکت می دانند« تزوجوا للرزق فان لهن البرکه»^[۷۲۸]
۲-۱-۱۵-همسر، نعمتی الهی جهت آرامش مرد
همسران از جمله نعمت ها و هدایای خدا به افرادند. امام سجاد علیه السلام در تأکید این مطلب همسر را نعمتی از جانب خدا معرفی می نمایند که مایه آرامش و انس می باشد «و حق الزوجه ان تعلم ان الله عز و جل جعلها لک سکنا و أنسا و تعلم انّ ذلک نعمه من الله تعالی علیک»^[۷۲۹] البته لازم است انسان در مقابل وجود این نعمت مورد قدردانی نموده وحمد الهی را به جای آورد. «کل واحد منکما یجب ان یحمد الله علی صاحبه»^[۷۳۰] و همسر را نعمتی از نعمت های الهی می داند.
۲-۱-۱۶-امانت الهی دانستن همسر
زن امانت الهی است که مردان آن ها را به خانه های خود می آورند و به صورت ودیعه الهی نزد خود نگه می دارند«. . اتَّقُوا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِی النِّسَاءِ فَإِنَّهُنَّ عَوَانٍ بَیْنَ أَیْدِیکُمْ أَخَذْتُمُوهُنَّ عَلَى أَمَانَاتِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ . .»^[۷۳۱]همانطور که انسان در اسلام به حفظ امانت بسیار سفارش شده است، همسران را برای مردان همانند یک امانت می داند و آن یک امانت الهی که دقت در حفظ و نگهداری آن باید بیش از سایر امانت باشد. گرچه در اسلام حفظ امانات به ارزش امانت بستگی ندارد اما دریافت امانت از هر خدا بسیار دقت بیشتری را می طلبد.
۲-۱-۱۷-مرد محرم اسرار همسر
بر مرد لازم است که اسرار و معایب همسر خود را حفظ نماید و همچون لباس زینت بخش او باشد«. .هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُم. . . »^[۷۳۲]
۲-۱-۱۸-شاد نمودن همسر
یکی دیگر از وظایف شوهر در قبال همسر خود شاد نمودن اوست. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم پس از بیان مهربان تر بودن خداوند به دختران نسبت به پسران، ادخال سرور به قلب محارم را برابر با شادی فرد توسط خداوند در روز قیامت می داند و می فرماید: « إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى عَلَى الْإِنَاثِ أَرَقُّ مِنْهُ عَلَى الذُّکُورِ- وَ مَا مِنْ رَجُلٍ یُدْخِلُ فَرْحَهً عَلَى امْرَأَهٍ بَیْنَهُ وَ بَیْنَهَا حُرْمَهٌ- إِلَّا فَرَّحَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ».^[۷۳۳]
۲-۱-۱۹-چشم پوشی از خطا
از جمله حقوق زن، چشم پوشی و نادیده گرفتن خطای اوست« فاذا جهلت عفوت عنها»^[۷۳۴]تا صفا و صمیمیت در زندگی جریان یابد.
۲-۱-۲۰-احترام به حقوق همسر
همسران برای ایجاد یک رابطه مثبت و صمیمانه میان خود، باید حقوق یکدیگر را رعایت نمایند و به آن احترام گذارند و جهت احیای آن اقدام نمایند. حضرت علی به روایت امام کاظم علیهما السلام رعایت حقوق زنان را از جمله آخرین سخنان و تأکیدات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بیان می فرماید:« . . الله الله فی النساء . . فانّ آخر ما تکلّم به نبیّکم ان قال : اوصیکم . . بالنساء. . »^[۷۳۵]بنابراین در دین اسلام رعایت حقوق همسر و احترام گذاشتن به آن بسیار سفارش شده است تا بنای خانواده تحکیم یابد.
۲-۱-۲۱-حمایت عاطفی از نیازهای همسر
زن و مرد هر دو دارای نیازهای عاطفی هستند که باید پس از شناسایی با دیده احترام نگریسته شده و به آن پاسخ مثبت و صحیح داده شود. حتی پس از مرگ به نیکی یاد کردن، احترامی نسبت به همسر است. عایشه، ثناء و احترام پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله را نسبت به همسرش خدیجه کبری سلام الله علیها بیان می نماید و می گوید:«کان رسول الله صلی الله علیه و آله لا یکاد یخرج من البیت حتّی یذکر خدیجه فیحسن الثّناء علیها . . »^[۷۳۶]بدین روی است که اسوه های دین همواره به رعایت اکرام و احترام نسبت به سایر افراد به خصوص همسران سفارش نموده اند. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بهترین افراد را کسانی می داند که با همسر خود بهترین باشد« خیارکم خیارکم لنسائهم »^[۷۳۷] ایشان در خطبه حجه الوداع مهمترین و آخرین سفارشات خود را به انبوهی از مسلمانان که در آن جا حضور داشتند، بیان فرمود و از جمله توصیه های مهم ایشان رعایت احترام و اکرام نسبت به زنان است و ایشان توجه به زنان و مراعات حقوق آن ها را سفارش نموده و می فرمایند: «ایها الناس ان لنساءکم علیکم حقاً و لکم علیهنّ حقاً . . .فاتّقوا الله فی النساء و استوصوا بهنّ خیرا . . .»^[۷۳۸]
۲-۱-۲۲-احترام به احساس هنری زن
زن در مقابل احترام مرد به احساس هنری خویش، آرامش می یابد و از داشتن همسری مانند او شاد و راضی است.^[۷۳۹]امام باقرعلیه السلام در باره گروهی از مسلمانان که به منزل سیدالشهداء حسین به علی علیه السلام آمدند، نقل می فرماید که آنان خطاب به حضرت گفتند: فرزند پیامبر! در خانه شما چیزهایی می بینیم که آن را خوش نداریم-در منزل امام فرش ها و بالش هایی دیده می شد-امام حسین علیه السلام در پاسخ فرمود: ما آن گاه که ازدواج کردیم، مهریه زنان را به آنان می پردازیم و ایشان با کابین خویش هرچه دوست داشتند می خرند، و ما در این کارها دخالت نمی کنیم: « «دَخَلَ قَوْمٌ عَلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیهما السلام، فَقَالُوا: یَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ، نَرى فِی مَنْزِلِکَ أَشْیَاءَ نَکْرَهُهَا ، وَإِذَا فِی مَنْزِلِهِ بُسُطٌ وَنَمَارِقُ. فَقَالَ علیه السلام: إِنَّا نَتَزَوَّجُ النِّسَاءَ، فَنُعْطِیهِنَّ مُهُورَهُنَّ، فَیَشْتَرِینَ مَا شِئْنَ، لَیْسَ لَنَا مِنْهُ شَیْ‌ءٌ»^[۷۴۰]
۲-۱-۲۳-تحذیر از تحمل کار سنگین بر زن
توصیف فرد به زیبائی ها یکی از بهترین راه های ایجاد ارتباط عاطفی و احساسی است. حضرت علی دروصیت خود به امام حسن مجتبی علیهما السلام، زن را به زیباترین موجودات که گلی خوشبو است، توصیف می فرماید: «فانّ المرأه ریحانه و لیست بقهرمانه»^[۷۴۱]
۲-۱-۲۴-عدم آزار و خشونت نسبت به همسر
گاه مردان می پندارند بواسطه قدرت جسمانی می توانند همسر خود را مورد آزار و اذیت قرار دهند. در صورتی که مرد حتی اجازه ترشرویی با همسر خود را ندارد« . . وَ لَا یُقَبِّحُ لَهَا وَجْهاً . . »^[۷۴۲]در حدیثی آمده است: اگر مردی زن خود را بیازارد، هیچ عبادت و حسنه و عمل نیکی از او پذیرفته نیست تا این که همسرش را از خود خشنود نماید.^[۷۴۳] و اگر مرد، همسر خود را که رکن زندگی مشترک است، مورد آزار قرار دهد، قطعاً مورد اذیت واقع می شود «فایّ رجل لطم امرأته لطمه امر الله عزّ و جلّ مالکا خازن النّیران فیلطمه علی حرّ وجهه سبعین لطمه فی نار جهنّم»^[۷۴۴]و به قدری از جانب پروردگار در مورد زنان سفارش شده است که پیامبر می فرمایند من تصور کردم اف گفتن به آن ها نیز جایز نباشد «. . أَخْبَرَنِی أَخِی جَبْرَئِیلُ وَ لَمْ یَزَلْ یُوصِینِی بِالنِّسَاءِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنْ لَا یَحِلَّ لِزَوْجِهَا أَنْ یَقُولَ لَهَا أُفٍّ . . »^[۷۴۵]
۲-۱-۲۵-مهیا نمودن زمینه های کسب دانش
پیشوایان و بزرگان دین اسلام مرد و زن را به کسب دانش ترغیب می نمایند. امام صادق علیه السلام از قول پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله آورده اند که ایشان فرمودند: «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَهٌ عَلى کُلِّ مُسْلِمٍ»^[۷۴۶] واژه مسلم اسم جنس است که دلالت بر زن و مرد مسلمان دارد بدین علت است که در روایتی دیگر امام صادق علیه السلام از قول پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله طلب علم را به صورت مطلق بیان نموده اند که می فرمایند: «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَهٌ»^[۷۴۷]هم ایشان در تشویق زنان به آموزش احکام و فقه می فرمایند: زنان انصار، زنان خوبی هستند، حیا و شرم مانع فقه آموزی آنان نیست. «نعم النّساء نساء الانصار لم یمنعهنّ الحیاء ان یتفقّّهن فی الدّین»^[۷۴۸] تاریخ صدر اسلام نیز شاهد رواج علم و دانش در میان زنان است. برخی از این موراد عبارتند از:
۲-۱-۲۵-۱- پرسش زنان از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
زینب عطاره که به خرید و فروش لوازم آرایش زنان اشتغال داشت، نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد و از چگونگی آفرینش جهان پرسید و حضرت به وی پاسخ داد. در روایت از امام صادق علیه السلام آمده است:«جاءت زینب العطاره الحولاء الی نساء رسول الله صلی الله علیه و آله و بناته و کانت تبیع منهنّ العطر فدخل رسول الله و هی عندهن، . . .فقالت: ما جئت بشیء من بیعی و انّما جئتک أسألک عن عظمه الله، فقال: جل جلال الله، ساحدثک عن بعض ذلک . . . »^[۷۴۹]
۲-۱-۲۵-۲-پرسش زنان از صحابه
عبد الله بن مسعود گوید: چرا کسانی را که خداوند در قرآن لعنت کرده، لعن نکنم، یعنی زنان خال کوبنده (واشمه ) و زنانی که نزد آنان برای خال کوبی(مستوشمه)می روند و آرایشگرانی که موی برخی زنان را به سر بعضی دیگر وصل می کنند(واصله ) و کسانی که نزد آن ها برای این کار می روند ( مستوصله) .
زنی این سخن را شنید، تمام قرآن را قرائت کرد و این گفته ابن مسعود را در قرآن نیافت. روز بعد نزد او آمد و گفت: شب گذشته تمام قرآن را خواندم و آن چه تو گفتی در قرآن نبود .
ابن مسعود گفت: مگر خداوند نفرموده است: «. . . وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا. . »^[۷۵۰]و رسول خدا فرمود: خداوند زن های واشمه و مستوشمه را لعنت کرده است. «أن قال لعن الله الواشمه و المستوشمه»^[۷۵۱]
۲-۱-۲۵-۳- پرسش صحابه از زنان
پرسش هایی که صحابه از دختر گرامی پیامبر صلی الله علیه و آله داشتند. به عنوان مثال روزی ابن مسعود نزد فاطمه زهرا سلام الله علیها آمد و گفت: آیا پیامبر چیزی از دانش نزد شما گذارده است؟ حضرت فاطمه سلام الله علیها به کنیزش فرمود: برگه هایی را که از پدرم بر جای مانده، بیاور.^[۷۵۲]
۲-۱-۲۵-۴-پرسش زنان از زنان

روش های انجام پژوهش را می توان با توجه به دو ملاک هدف پژوهش و نحوه گردآوری داده ها تقسیم کرد. این پژوهش براساس هدف پژوهش، ازنوع پژوهشات کاربردی است و بر اساس نحوه گردآوری داده ها از نوع پژوهشات پیمایشی است.
۳-۳- روش گردآوری داده ها
روش های انجام پژوهش را می توان با توجه به دو ملاک هدف پژوهش و نحوه گردآوری داده ها تقسیم کرد. این پژوهش براساس هدف پژوهش، ازنوع پژوهشات کاربردی است وبراساس نحوه گردآوری داده ها از نوع پژوهشات پیمایشی است.
جهت جمع آوری اطلاعات از دو روش کلی زیراستفاده شده است:
۱-روش کتابخانه ای: بررسی و مطالعه اسناد و مدارک موجود درمجلات، کتاب ها و سایت های معتبر علمی
۲-روش میدانی: استفاده از پرسشنامه
روش اجرای این پژوهش توصیفی می باشد و چون در آن رابطه بین متغیرها مورد مطالعه قرار می گیرد، از نوع همبستگی می باشد که در سازمان امور خیریه و اوقاف استان فارس اجرا می شود.
۳-۴- نمونه و روش نمونه گیری
جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاًدر هر پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است در باره صفات متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد)خاکی، ۱۳۸۶ (.
جامعه آماری دراین پژوهش، شامل کارکنان و مدیران رسمی شاغل درسازمان اوقاف وامور خیریه استان فارس می باشد و تعداد کل این جامعه ۲۶۰ نفرتشکیل گردیده. که از بین آن ها تعدادی به عنوان نمونه انتخاب شده و در پژوهش شرکت داده شدند.
نمونه آماری عبارت است از یک گروه منتخب از جامعه تحقیق، که باید دارای خصتوصیات و صفات جامعه تحقیق باشد تا بتوان نتایج تحقیق را به آن تعمیم داد ) آذر، مومنی، ۱۳۹۱).
در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران مشخص شده است.
برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران محاسبه می شود که با بهره گرفتن از این فرمول با سطح خطای۵ درصد ۲۹۸/۱۵۵ می شود.

(n=(N×t2×p×q)÷(N×d2+ t2×p×q
در فرمول فوق معمولاٌ؛ حداکثر اشتباه مجاز (d) معادل ۰۵/۰، ضریب اطمینان ۹۵/۰، ۹۶/۱= t و مقادیر p و q نیز هرکدام معادل ۵/۰ و حجم جامعه =N در نظر گرفته می‌شود. مقدار P برابر با ۵/۰ در نظر گرفته می‌شود. زیرا اگر ۵/۰ = P باشد n حداکثر مقدار ممکن خود را پیدا می‌کند و این امر سبب می‌شود که نمونه به حد کافی بزرگ باشد.
۳-۵- آمار توصیفی
آمار توصیفی به مجموعه ای از روش ها اطلاق می شود که برای جمع آوری، خلاصه کردن، طبقه بندی وتوصیف حقایق عددی بکار می رود. در واقع این آمار داده ها و اطلاعات پژوهش را توصیف می کند و طرح یاالگوی کلی از داده ها برای استفاده سریع و بهتر از آنها به دست می دهد. در آمار توصیفی بعد از جمع آوری اطلاعات هدف این است که در زمان کمتر و با دقت بیشتر نتایج داده های جمع آوری شده را با کمک ارقام ونمودارها مشاهده کنیم) آذر، مومنی، ۱۳۹۱).
در این بخش بوسیله آمار توصیفی به بررسی خصوصیات جمعیتی و شغلی پاسخگویان پرداخته می شود.
۳-۵-۱- بررسی خصوصیات جمعیتی و شغلی پاسخگویان
۳-۵-۱-۱- بررسی توزیع فراوانی بر حسب شاخص جنسیت
بررسی توزیع جنسی پاسخگویان نشان می‏دهد که اکثر آن ها مرد هستند به طوری که ۸۷ درصد از آن ها مرد و ۱۳ درصد آن ها زن می‏باشند (جدول ۳-۱، شکل ۳-۱).
جدول (۳-۱): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب شاخص جنسیت

درصد نسبت به پاسخ های معتبر
درصد نسبت به کل
تعداد
جنس
۸۷
۸۷
۱۳۵
مرد
۱۳
۱۳
۲۰
زن
–
۰
۰
بی‏جواب

گوسفند فلک وگاو زمین را به منی حاضر آرند و دوقربان مهیا بینند
پس آن کعبه ی جان دل چو حجر مگذارید به وفا زمزم خونین زحجر بگشاید
ای کعبه ی جهان گرد،ای زمزم رسن ور زرین رسن نمایی و چون زمزم آیی ازبر
همچون دهان زمزم دندانه بادچشمم کزنیستی به چشمم باسنگ کعبه همبر
پازم به مکه دیدی آسوده دل چو کعبه رطب اللسان چوزمزم و برکعبه آفرین گر
اسحاق(ع)
عادت حضرت ابراهیم چنان بود که می بایست چند میهمان بینوا همیشه با او برسر خوان بنشینند. پانزده یا سه روز میهمانی برای او نمی رسید و در روز پانزدهم و یا سوم سه نفر بیگانه بر او وارد می شوند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ابراهیم(ع) برای ایشان گوساله ی فربهی فراهم می سازد ولی آنها دست به غذا دراز نمی کنند.و
می گویند که به شرط پرداخت قیمت،غذا را تناول خواهند کرد، حضرت ابراهیم از آنان می خواهد که در عوض بهای غذا هنگام شروع به خوردن، بسم الله بگویند وپس از فراق، شکر خدای را بجا آورند.
این میهمانان فرشتگانی بودند که برای ویران کردن مساکن قوم لوط مأمور شده بودند و هم ایشان ابراهیم را به تولد اسحق بشارت۱ دادند. ساره آنجا حاضر بود و خندید و گفت وای بر من آیا با این که من به سن پیری رسیده ام و شوهرم نیز پیراست دارای فرزندی خواهم شد! فرشتگان به وی گفتند آیا از حکم خداوندی تعجب داری؟۲ رحمت و برکات خدا بر خانواده ی شما همواره متوجه خواهد بود.
ابراهیم با خود گفت که اسحق درراه خدا باید قربانی شود. پس از یک سال اسحاق متولد گردید چون اسحاق هفت ساله شد شبی ابراهیم در خواب دید که به گذراندن قربانی مأمور شده است. بامدادان گوساله ای سربرید و گوشت آن را میان فقرا قسمت کرد.۳
شب دیگر در خواب ندایی شنید که فرزندش را باید در راه خدا ذبح کند. بامدادان قصه را به فرزند گفت وی پاسخ داد: ای پدر، به هر آنچه دستور داری عمل کن و مرا انشاءالله شکیبا خواهی یافت. ابراهیم اسحاق را برای ذبح بر روی زمین خوابانید و دست و پای اورا بست.اسحاق از پدر خویش خواست که ریسمان را محکم تر ببندد تا دست و پا نزند و نیز دامان جامه ی خود را بالا زند تا آلوده به خون نشود، زیرا ممکن است اثر خون باقی بماند و چشم مادرش به خون او بیفتد محزون گردد همچنین از پدر خود خواست که هنگام ذبح، درروی او ننگرد زیرا ممکن است رقت آورد و از کار خود منصرف گردد.
دراین هنگام ندایی می رسد که رویای خویش را محقق ساختی و ابراهیم به عقب می نگرد و قوچی می یابد و اورا به جای فرزندش ذبح می کند.
انوری می گوید :
گفتم ای ماه نام تعیین کن گفت مخدوم منعمت اسحق
زنده اسلاف تو به تو چو به من جدم اسحق وجدت اسماعیل
فضل و حکمت میراث اسحق فرزند ابراهیم وساره ، ناصرخسروقبادیانی گوید :
نیامد جز که فضل و علم وحکمت به ما میراث از ابراهیم و ساره
میهمان نوازی حضرت ابراهیم ، امیرمعزی گوید :
گرضیافت کرد ابراهیم بن آزرمدام تا غریبان را به حکم خویشتن چاکرگرفت
شاه چین در این ضیافت چاکر درگاه تست درضیافت رسم ابراهیم بنی آزرگرفت
افتخار عالم از اسحاقیان تا نفخ صور وزتوتا روز شمار اسحاقیان را افتخار
جمال آل حسن فخر گوهر اسحق که هست برفلک دولت آفتاب منیر
شدبه تأیید توعالی نسل اسحق وعلی چون به تأیید پیمبر نسل عدنان ومضر
خانه ی کعبه است کویش خان ابراهیم بزم کاین زطاعت خواه خالی نیست وآن ازمیهمان
صدری همچوبدر برآفاق تافتست واندر ازل زگوهر اسحاق تافتست
یوسف ویعقوب پیامبرهردونسل اسحق ، سنایی غزنوی می گوید :
ذره ای ازحسن اودر مصر اگر پیدا شدی دل ربودی یوسف یعقوب بن اسحق را
منوچهر دامغانی می گوید :
وگرآزر بدانستی تصاویرش نگاریدن نه ابراهیم ازآن بدعت بری گشتی، نه اسحاقش
الا تا از صبورانست،نام چار پیغمبر هم اندر مصحف اولی،هم اندر مصحف اخری
یکی یعقوب بن اسحق و دیگر یوسف چاهی سیم ایوب پیغمبر،چهارم یونس متی
قطران تبریزی می گوید :
شاه گیتی بوالخلیل آن درسخا و درسخن میزبان و خوش سخن همچون خلیل کردگار
نظامی درمخزن الاسرار می گوید :
رایت اسحاقی از اوعالی است ضدش اگر هست سماعیلی است
نظامی درشرفنا مه می گوید :
به آیین اسحاق فرخ نیا کزاویافت چشم خرد توتیا
یعقوب (ع)
اسرائیل لقب یعقوب بن اسحاق در سوره ی آل عمران یاد شده است؛ در موارد دیگر یعقوب به نام اصلی خویش در ردیف پیامبران و نامش در شمار فرزندان ابراهیم درج گردیده ولی از یهود در بیشتر موارد قرآنی تحت عنوان بنی اسرائیل یاد شده است.
قرآن مجید دو واقعه از وقایع یعقوب را ذکر ی کند: یکی آنکه هنگام مرگ از فرزندان خود پرسید: بعد از من چه کسی را خواهید پرستید:«گفتند :خدای تو و خدای پدرانت، خدای ابراهیم و اسماعیل و اسحاق را خواهیم پرستید.»
واقعه ی دیگر داستان یوسف است که یعقوب از حوادثی که بر سر یوسف می گذرد رنج می برد و در اندوه و فراق یوسف چشمانش سفید می گردد و بالاخره به وصال یوسف می رسد و بر اثر اصطکاک چشمش با پیراهن یوسف از کوری شفا می یابد.^[۴]
این واقعه ی جانگداز برای شعرای ایران موضوع خوبی ساخته است و آنان از رنج یعقوب و آه و زاری پیر کنعان بسیار گفتگو کرده اند.
انوری می گوید :
به نما ز ونیا زیعقوبی درغم یوسفی کش ا وپسرست
لبیبی می گوید :
بد ین حضرت بد ا ن گونه رسید م که زی فرزند یعقوب پیمبر
نا صرخسرو قبا د یا نی می گوید :
چونکه بینا شد به بوی جا مه ی یوسف پدرش زان سپس که ش چشم نا بینا ا زبس محن ؟