کازیر^[۵۵] (۱۹۹۷) نیز تجارت الکترونیک را حاصل تعامل سه جز می داند. این سه جز عبارتند از :
فرایندها: شامل فرایندهای بازاریابی، فروش، پرداخت، تامین سفارشات و پشتیبانی؛
نهادها: شامل دولت، واسطه ها، مصرف کنندگان و تامین کنندگان؛
شبکه­ ها: شامل شبکه های داخلی شرکت، اینترنت و شبکه ­های تجارت.

۲-۲-۵٫ مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک

مدل های کسب و کار نشان می دهد که یک شرکت چگونه درآمد کسب می کند. موقعی که یک شرکت تصمیم به حضور در اینترنت می گیرد، و قصد دارد درآمد کسب کند، به روش های متفاوت می تواند این کار را انجام دهد.
طبقه بندی تیمرز^[۵۶] (۱۹۹۸، ص۳) یازده نوع مدل کسب و کار را به شرح زیر مطرح می کند:
فروشگاه الکترونیکی^[۵۷]: فروشگاه الکترونیکی به معنای داشتن یک مغازه و فروشگاه در فضای الکترونیک و اینترنت می باشد.
تدارکات الکترونیکی^[۵۸]: عبارت است از مناقصه و الکترونیکی و تهیه­ کالاها و خدمات مورد نیاز شرکت­های بزرگ خصوصی و دولتی خریدهای خود را به مناقصه می گذارند و بهترین پیشنهادها را می پذیرند.
حراجی الکترونیکی^[۵۹]: مزایده یا حراج الکترونیکی به معنای اجرای الکترونیکی مکانیزم مزایده در فضای اینترنتی می باشد. برای تسهیل مزایده ممکن است از نرم افزارهای چند رسانه­ای استفاده شود.

مرکز خرید الکترونیکی^[۶۰] : مرکز خرید الکترونیکی مجموعه ­ای از فروشگاه ­های الکترونیکی است که تحت یک چتر قرار دارند.
بازار شخص ثالث^[۶۱] : در این نوع مدل که تازه رایج شده است، شرکت انجام بازاریابی شبکه­ ای خود را به سایر شرکت ها واگذار می کند.
جوامع مجازی^[۶۲] : در این نوع مدل حق عضویت و تبلیغات، منابع تولید درآمد می باشند.
ارائه کننده­ خدمات زنجیره ی ارزش^[۶۳] : در این مدل یک وظیفه خاص و یا بخش خاصی از زنجیره­ی ارزش توسط شرکت دیگری انجام می شود.
الگوی مشارکتی^[۶۴] : این مدل مجموعه ای از ابزار و یک محیط اطلاعاتی را برای همکاری بین شرکت ها ارائه می­ کند و می ­تواند بر وظایف خاصی مثل طراحی و مهندسی مشارکتی و یا پشنیبانی از تیم مجازی مشاوران متمرکز شود.
یکپارچه­کننده­ زنجیره ی ارزش^[۶۵] : این مدل بر یکپارچه کردن مراحل و اجزای مختلف زنجیره­ی ارزش و یکپارچه کردن جریان اطلاعات بین آن مراحل به منظور ایجاد ارزش افزوده بیشتر تمرکز کند.
واسطه­گری اطلاعاتی^[۶۶] : در این مدل ارائه­ اطلاعات درخواستی در ازای دریافت وجه صورت می­گیرد. و یک نوع واسطه­گری در زمینه­ اطلاعات ایجاد می کند.
خدمات اعتماد^[۶۷] : خدمات اعتماد نوع خاصی از واسطه گری اطلاعاتی می باشد. در این مدل ارائه­ خدمات در زمینه­ ایجاد اعتماد در تجارت الکترونیک منبع درآمد شرکت تلقی می­گردد. صدور گواهینامه­ها و تائید اسناد الکترونیکی و سایر وظایف طرف ثالث مورد اعتماد از جمله این فعالیت­ها می باشد. انواع یازده گانه­ی مدل­های کسب و کار بر حسب دو مولفه­ی میزان نوآوری و یکپارچگی وظیفه ای در شکل (۲-۲) ترسیم شده اند.
شکل ۲- ۲٫مدل­های یازده گانه­ی کسب و کار اینترنتی (تیمرز، ۱۹۹۸)

۲-۲-۶٫ مزایای تجارت الکترونیک

توربان و همکاران^[۶۸] (۲۰۰۲، ص۱۷۰) منافع و مزایای تجارت الکترونیک را برای سه جزء سیستم تجاری بیان می کنند :
مزایای تجارت الکترونیک برای سازمان که به شرح زیر می باشد
۱- گسترش بازار سازمان به بازارهای ملی و بین المللی
۲- قادر ساختن شرکت به تهیه­ مواد و خدمات از سایر شرکت ها با هزینه ی کمتر و سرعت بیشتر
۳- کوتاه کردن کانال­های بازاریابی و حتی حذف آن و در نتیجه تولید محصولات ارزان تر و سود بیشتر.
۴- نیاز به داشتن موجودی­های کمتر
۵- کاهش هزینه­ های ارتباطات راه دور
۶-کمک به شرکت­های کوچک برای رقابت با شرکت­های بزرگ
و همچنین مزایای تجارت الکترونیک برای مشتریان از قبیل:
کاهش هزینه­ کالا و خدمات برای مشتریان به دلیل امکان مقایسه ی سریع و بهنگام قیمت ها با هم
افزایش قدرت انتخاب مشتریان
۳- امکان خرید ۲۴ ساعته و هفت روزه
دسترسی سریع مشتریان به اطلاعات مربوط
۵- امکان کار و مطالعه برای افراد در منزل
و نیز مزایای تجارت الکترونیک برای جامعه که عبارتند از:
امکان کار در منزل و کاهش تعداد مسافرت­ها و در نتیجه ترافیک و آلودگی کمتر
امکان کاهش قیمت کالاها و در نتیجه افزایش سطح استاندارد زندگی مردم
امکان بهره برداری و استفاده از محصولات و خدمات در مناطق روستایی و کشورهای در حال توسعه که در صورت عدم استفاده از تجارت الکترونیک امکان پذیر نیست.
تسهیل حمل و نقل و خدمات عمومی، کاهش هزینه ی توزیع و افزایش کیفیت خدمات اجتماعی، خدمات پلیسی، خدمات بهداشتی درمانی و آموزش

۲-۳٫ بازایابی الکترونیک

در بین مقالات منتشره در مورد دنیای جدید تجاری در عصر اینترنت بیشترین توجه به موضوع بازاریابی بوده است. واژه هایی از قبیل بازاریابی اینترنتی^[۶۹]، بازاریابی شبکه­^[۷۰]، بازاریابی الکترونیک^[۷۱]، بازاریابی شبکه^[۷۲] به وفور در ادبیات تجارت الکترونیک مشاهده می شود. با عنایت به اهمیت بازاریابی اینترنتی در این بخش به این موضوع و مباحث مرتبط با آن پرداخته می شود.

۲-۳-۱٫ تعریف و تکامل بازایابی الکترونیک

بازاریابی اینترنتی یا الکترونیکی از ابتدا به صورت فعلی نبوده و طی مراحلی تکامل یافته است. برای پرداخته به این موضوع ابتدا باید مشخص شود که واژه ی اینترنتی چیست؟
«بازاریابی اینترنتی عبارت است از ایجاد و حفظ روابط با مشتریان، از طریق فعالیت های بهنگام جهت تسهیل مبادله، محصولات و خدمات به طوری که اهداف طرفین معامله را برآورده می سازد» (محمد^[۷۳]، ۲۰۰۲، ص۴).
در تعریف دیگری واژه­ی بازاریابی الکترونیک این گونه بیان شده است: «بازایابی الکترونیک عبارت است از رسیدن به اهداف بازاریابی از طریق استفاده از فناوری ارتباطات الکترونیکی» (چافی،۲۰۰۴، ص۲۸۶).
فرایند تکامل بازایابی الکترونیک بر مبنای نظر دان ودان^[۷۴] (۲۰۰۱، ص ۴۴) به سه مرحله تقسیم می شود:
انتشار اطلاعات^[۷۵]: در این مرحله از بازاریابی الکترونیکی، از شبکه سایت صرفا به عنوان یک منبع اطلاعاتی محض استفاده می شود. هنوز هم اکثر شرکت­ها این مرحله را به عنوان مرحله­ آغازین بازاریابی اینترنتی پشت سر می گذارند.

حفاظت مالی مهم ترین بعد پوشش بیمه سلامت محسوب می شود . سیاست های توسعه پوشش بیمه سلامت در سه بعد جمعیت ، خدمات و پوشش هزینه ، با تاکید بر ارتقاء تاثیرات نهایی بر حفاظت مالی خانوار باید در آینده مورد توجه قرار گیرد . لازم است که دولت درآمد اختصاص یافته به برنامه های بیمه سلامت ملی را افزایش دهد . روش های پرداخت ارائه کنندگان باید اصلاح گردد و ظرفیت مدیریت سیستم های بیمه سلامت باید توسعه یابد . (۳)
کاهش وابستگی نظام سلامت به وجوه پرداخت از جیب و ایجاد حفاظت در برابر مخاطرات مالی خانوراهای فقیر را در برابر هزینه های کمرشکن محافظت می نماید .. جدول ذیل درصد خانوارهای مواجه با هزینه های کمرشکن را در ۵۶ کشور دنیا نشان می دهد . نتایج بین کمتر از ۰۱/۰ در جمهوری چک و اسلواکی تا ۵/۱۰ درصد در ویتنام متغیر است .اکثر کشورهای توسعه یافته که موسسات اجتماعی پیشرفته مانند بیمه اجتماعی و نظام های سلامت مبتنی بر مالیات دارند که خانوارها را در برابر هزینه های کمرشکن محافظت می نماید . در بین این کشورها فقط یونان ،پرتغال ،سوئیس و ایالات متحده آمریکا بیش از ۵/۰ درصد خانوار مواجه با مخارج کمرشکن هستند .در بین کشورهای در حال توسعه این نرخ بین ۵/۰ درصد در نامبیا و ۱۰ کشورهای بیش از ۳ درصد خانوارهایشان با هزینه های کمرشکن مواجه اند . دو گروه از کشورها دارای نرخ بالای هزینه های کمرشکن هستند . این دو گروه شامل کشورهای در حال گذر مانند ویتنام و اوکراین و کشورهای آمریکای لاتین مانند برزیل ،کلمبیا ، پاراگوئه و پرو می باشد . (۳۵)
قابلیت اکتساب خدمات بهداشتی جهت ارتقاء سلامت در کشورهای فقیر ضروری است اما این رویکرد موجب افزایش نرخ خانوارهای مواجه با هزینه های کمرشکن می گردد . در این موقعیت سیاست های حفاظت از ریسک بسیار مهم است .هزینه های کمرشکن همواره به معنای بالا بودن هزینه های بالای مراقبت بهداشتی نیست . زیاد بودن صورتحساب یک عمل جراحی ممکن است کمرشکن نباشد به سبب آنکه پرداخت هزینه توسط بیمه ، رایگان بودن و یا اعطای یارانه دولتی مشکلی در پرداخت خانوار ایجاد نمی کند . از سوی دیگر ، هزینه های پایین بیماریهای عمومی می تواند از نظر مالی برای خانوارهای بدون پوشش بیمه فقیر کمرشکن باشد . شاخص های نظام سلامت که خانوارها را در برابر پرداخت های کمرشکن محافظت می کنند یا عواملی که منجر مواجه برخی خانوارها با چنین هزینه هایی و محافظت بقیه می شود ، بطور کامل شناخته شده نیستند . شواهد اندکی از چندین مطالعه موردی بدست آمده است . در طراحی نظام سلامت، سیاستگزاران نیازمند درک این موضوع هستند که چه شاخص هایی منجر به آسیب پذیری بیشتر خانوارها در برابر هزینه های کمرشکن می گردد

دو مطالعه در آمریکا نشان دادند خانوارهای با اعضاء پیرتر ، اعضاء با ناتوانی ، بیکار و یا خانوارهای فقیر و افرادی که دسترسی محدود به بیمه سلامت دارند با احتمال بیشتری نسبت به سایر خانواده ها تحت تاثیر هزینه های خدمات درمانی قرار می گیرند .(۳۶،۳۷)
در گرجستان نتایج بررسی نشان داد که پس از حرکت به سوی عدم تمرکز و سیستم مبتنی بر بازار ، ۱۹ درصد از خانوارهایی که به دنبال دریافت مراقبت هستند ناچار به قرض گرفتن پول یا فروش دارایی های شخصی جهت پرداخت هستند و ۱۶ درصد توانایی پرداخت داروهای تجویزی خود را ندارند .
مطالعه هایی در تایلند نشان داد که افراد فقیر با احتمال بیشتری نسبت به ثروتمندان برای پرداخت هزینه های سلامت از درآمد شخصی خانواده خرج می نمایند. (۳۸،۳۹)

نمودار فوق که بر اساس پیمایش های ملی صورت گرفته ، رابطه بین میزان پرداخت از جیب خانوار در ۵۹ کشور را با نرخ شیوع مواجه خانوار با هزینه های کمرشکن در این کشورها نمایش می دهد .همانطور که از نمودار مشخص است با افزایش میزان پرداخت از جیب ، میزان مواجه خانوارها با هزینه های کمرشکن افزایش یافته است . این مطالعه نشان داد که رابطه مثبتی بین افزایش پرداخت از جیب با افزایش خانوارهای مواجه با هزینه های کمرشکن وجود دارد. بر این اساس می توان بیان نمود که با شناخت عوامل مرتبط با افزایش پرداخت از جیب و کنترل آنها ، درصد خانوارهای مواجه با هزینه های کمرشکن کاهش می یابد.
پرداخت های کمرشکن متاسفانه در کشورهای با درآمد متوسط ،کشورهای در دوره گذر و در چند کشور با درآمد کم عمومی است . پرداخت های کمرشکن در حال تبدیل شدن به اولویت مباحث سیاستگزاری در ایران و مکزیک است .پیش پرداخت ناشی بیمه اجتماعی ، مالیات یا بیمه خصوصی مکانیسم هایی هستند که انباشت خطر مالی بدست می آید . ارتباط قوی بین پرداخت از جیب و هزینه های کمرشکن این فرضیه را قوت می بخشد که پیش پرداخت و انباشت خطر می تواند از مواجه خانوارها در برابر هزینه های کمرشکن ناشی از بیماری محافظت نماید .
پرداخت از جیب تنها تعیین کننده ایجاد هزینه های کمرشکن نمی باشد . خط فقر،استفاده و دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی و ضعف در مکانیسم های اجتماعی در انباشت کردن خطرات مالی در بیشتر کشورها سایر تعیین کننده ها محسوب می شوند .
در کشورهای توسعه یافته نظام های سلامت و مکانیسم های انباشت ریسک مالی بیش از یک قرن است که بطور موازی رشد یافته اند . در بسیاری از کشورهای با درامد متوسط ، استفاده از خدمات بهداشتی درمانی به سرعت رشد یافته است اما توسعه موسسات اجتماعی مانند بیمه اجتماعی یا تامین خدمات درمانی مبتنی بر مالیات عقب مانده است .
مشکل پرداخت هزینه های کمرشکن سلامت به سادگی با افزایش درآمد برطرف نمی شود . فرایند پیچیده توسعه دادن موسسات اجتماعی در اثربخش نمودن انباشت خطرات مالی باید بعنوان راه حل جایگزین لحاظ گردد . اگر مخارج پرداخت از جیب بتواند کاهش یابد به سطحی پایین تر از ۱۵ درصد کل مخارج سلامت ، تعداد کمی از خانوارها با پرداخت های کمرشکن مواجه می شوند .
استراتژی های دیگر جهت مقابله با هزینه های کمرشکن خانوارها عبارتند از : برنامه های پرداخت پیشرونده ، خدمات بیمارستانی رایگان یا با یارانه های بالا و ارائه خدمات سلامت به فقرا .این استراتژی ها نتایج مالی پرداخت برای خدمات را محدود می کند اگرچه نتایج مالی سلامتی بیمار باید تشخیص داده شود. مخارج کمرشکن سلامت یک مسئله فراموش شده در بسیاری از بخش های دنیاست .(۳)
در پنجاه و هشتمین مجمع جهانی سلامت در سال ۲۰۰۵ بیان گردید که مکانیسم های حفاظت مالی و انباشت ریسک برای همه شهروندان در اکثرکشورهای در حال توسعه وجود ندارد . براساس مطالعاتی که در مکزیک انجام شده است ، پیشنهاد شده است که مهم ترین نقش برای سازمان و تامین مالی نظام سلامت کاهش فقر و محافظت کردن خانوار در طول دوره های شخصی و بحران های مالی تجمعی است . مکزیک جزءاولین کشورهایی است که مسئله پرداخت از جیب های کمرشکن و ایجاد کننده فقر را شناسایی نمود و علت آن را نبود حفاظت مالی تشخیص داد و پیشنهاد درمانی نظام مند از طریق اصلاح نظام سلامت را ارائه نمود .
حل کردن این مشکلات نیازمند راه حل های مبتنی بر شواهد محلی دارد . رابطه معکوسی بین سطح توسعه اقتصادی یک کشور و میزان تامین مالی بخش سلامت بوسیله پرداخت از جیب مردم آن کشور دارد پوشش بیمه سلامت یک نقش دو گانه دارد . هم نتیجه و هم تعیین کننده توسعه اقتصادی یک کشور محسوب می شود .از لحاظ کارکردی نیز بیمه سلامت خانواده ها را در برابر شوک های سلامتی که منجر به افزایش نیازهای درمانی می گردد و در برابر شوک های اقتصادی که ظرفیت خانوار را نسبت به تامین مالی مراقبت درمانی کاهش می دهد ، محافظت می نماید (۴۰)
(( فساد)) دارای تعریفی که مورد توافق واجماع جهانی باشد نمی باشد . سازمان ملل تلاش در تعریف این واژه را داشته است اما صرفا” لیستی از اقداماتی که موجب فساد می شود را بیان نموده است . جدول ذیل تعاریف کلیدی که در متون علمی از فساد تعریف ارائه داده اند را بیان می نماید . (۴۱)

تعریف

منبع تعریف

سوءاستفاده از قدرت دولتی برای منافع شخصی

بانک جهانی(۱۹۹۷)

سوء استفاده از اختیار واگذار شده برای منافع شخصی

USAID(2005)

استفاده ناصحیح از قدرت واگذارشده برای سود شخصی ، بعنوان رفتاری در بخشی از ادارات دولتی که بطور ناصحیح و غیرقانونی خودشان را توانگر می نمایند .

Transparency International
(۲۰۰۶)

فساد دربگرینده رفتاری است که در بخشی از ادارت دولتی و خصوصی اتفاق می افتد . بطوریکه افراد بوسیله آن بطور ناصحیح و غیر قانونی خود را توانگر و غنی می کنند و یا بوسیله استفاده نامناسب موقعیتی که در آن قراردارند موجب کاهش استفاده دیگران می شوند .

بانک توسعه آسیا

اقدام به انجام کاری به قصد کسب مزیت هایی بدون ارتباط با ماموریت ادرای و حقوق دیگر افراد . استفاده از امانت اداری برا یتحصیل منافعی برای خود یا فرد دیگری در تضاد با حقوق بقیه.

Garner B(2004)

اقدامی که به قصد بدست آوردن منافع شخصی متنافض با ماموریت رسمی وحقوق دیگران که شامل رشوه نیز می شود اما وسیع تر می باشد زیرا این عمل می تواند بطور فاسدانه انجام شود با این وجود مزیت حاصله به دیگران پیشنهاد نمی شود .

Lectric Law Library

استفاده نامناسب از قدرت دولتی ، اختیار یا اداره برای منافع شخصی از طریق رشوه ، اخاذی ، تاثیر نامحسوس ، انتصاب اقوام به مشاغل مهم ، کلاه برداری و تقلب ، speed money ، اختلاس

برای تأمین عدالت مالیاتی و حمایت از اقشار کم درآمد لازم است که دولت کالاهای ضروری را از مالیات معاف سازد ولی بر کالاهای لوکس و تجملی مالیات تصاعدی ببندد.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ب) اصول کلی اداری :
توانایی کشورهای جهان سوم در جمع آوری مالیات به منظور تأمین منابع مالی برنامه های دولت در روند توسعه، برقراری توزان میان درآمدها و هزینه های عمومی، کاهش نابرابری های اجتماعی و بهبود بخشیدن به توزیع درآمد به دو عامل بستگی دارد :
۱- سیستم اخذ مالیات
۲- صلاحیت و کارایی مأموران اخذ مالیات.
متاسفانه در اکثر کشورهای جهان سوم، مدیریت مالیاتی، علاوه بر مشکلاتی نظیر ضعف و فساد اداری با محدودیت های سیاسی مواجه است. به این صورت که سیاستمداران یا افرادی که در تصمیم گیری های حکومتی دارای نفوذند، صاحبان سرمایه ها و شرکت های بزرگ می باشند. آن ها از راه های مختلف نظیر فشار آوردن روی قانون گذاران می توانند معافیت های مالیاتی برای خود تحمیل کنند.
ج) گسترش فرهنگ پرداخت مالیات :
با ترویج روح جمعی و بهره گیری از شیوه های اخلاقی، فرهنگی را در جامعه گسترش دهد که افراد جامعه به پرداخت مالیات به عنوان وظیفه دینی و مسؤولیت اجتماعی نگاه کنند و فرار از آن را معصیت و گناه بشمارند و به آن بصورت یک امر مذموم و ناپسند بنگرند و سرپیچی از پرداخت مالیات را مترادف با خیانت ملی و تجاوز به حقوق دیگران بدانند.
بدون تردید مالیات و نظام مالیاتی دارای نقش مؤثری در روند توسعه کشور است. مالیات به عنوان یکی از ابزارهای هدایت غیرمستقیم دولت از طریق تأثیر بر فعالیت های بنگاه های اقتصادی می تواند در سیاستگذاری های توسعه صنعتی نقش کلیدی ایفا کند. دولت با تدوین نظام مالیاتی مناسب می تواند بر چگونگی دستیابی به هدف های توسعه ای تأثیر گذارد.
مطالبات راهی اساسی برای تأمین مخارج دولت ها به شمار می آید. از آنجا که طی دهه های گذشته درآمد نفت به عنوان یک منبع عمده در اختیار دولت ما بوده است از این دیدگاه نیز کمتر سازماندهی مناسبی بر اخذ مالیات صورت گرفته است. به هر دوی توجه نظام مالیاتی چه در زمینه قوانین و چه در زمینه سازماندهی مورد نیاز با هدف تأثیرگذاری بر جهت گیری بلندمدت اقتصادی، تأمین مخارج دولت و در نهایت کمک به تحقق استراتژی توسعه اقتصادی لازم و ضروری است.
بنابراین به منظور کارایی بیشتر سیستم جمع آوری مالیات، لازم است قوانین و مقررات مالیاتی اصلاح شود. مدیریت مطلوب و شایسته بوجود آید. در حقیقت، مدیریت، نقش اساسی در کارائی سیستم مالیاتی دارد.
۱۸-۲ -نحوه ی اندازه گیری متغیر تحقیق :
۱-برای ارزیابی مطلوبیت ارائه اطلاعات مالیاتی از مدل کمی(مدل آلینگهام و ساندمو) ارائه شده در زیر استفاده می شود.
در این مدل:
Y = درآمد فرد که همانند نرخ مالیات به عنوان داده محسوب می شود.
P = احتمال یافتن فرد فراری از مالیات
= نرخ مالیات با احتساب جریمه (در صورت عدم تنظیم فرم مالیاتی)
X = درآمد اعلام شده از سوی فرد
BX = درآمد فرد در صورت لو نرفتن
= درآمد فرد در صورت لو رفتن
U(y) = میزان مطلوبیت که تابعی از درآمد فرض شده است.
الف)متغیر وابسته، متغیری است که هدف محقق تشریح یا پیش بینی تغییرپذیری در آن است ، به عبارت دیگر، آن یک متغیر اصلی است که به صورت مسئله حیاتی برای تحقیق مورد بررسی قرار می­گیرد. با تجزیه و تحلیل متغیر وابسته و شناسایی عوامل موثر برآن، می توان پاسخ ها و راه حل­ها­یی را برای مسئله شناخت. محقق به تعیین مقدار و اندازه ­گیری این متغیر و متغیرهای دیگری که بر این متغیر تاثیر می گذارند علاقمند است(خاکی،۱۳۸۶، ۷۵)^.
-در مدل تحقیق متغیر وابسته که شاخص فرارمالیاتی در نظر گرفته شده است.
ب)متغیر مستقل، شرایط یا خصایصی هستند که محقق در عمل آنها را برای اثبات ارتباط­­شان با پدیده مورد مشاهده دستکاری می کند(همان منبع، ۷۶)^۲.
Β _۱ = ضرایب ثبت معاملات در دفاتر
Β _۲ = ضرایب افشاء به موقع اطلاعات
Β _۳ = ضرایب قوانین و مقررات مختلف و متنوع
Β _۴ = ضرایب اجرا و عدم اجرا نظارت مالیاتی
Β _۵ = ضرایب توافقات خود اظهاری
Β _۶ = ضرایب بخشودگی جرایم مالیاتی
ج) متغیرهای کنترل، در یک تحقیق اثر تمام متغیرها را بر یکدیگر نمی­ توان به طور همزمان مورد مطالعه قرار داد بنابراین محقق اثر برخی از متغیرها را کنترل نموده و یا آنها را خنثی می­ کند، این نوع متغیرها، متغیر کنترل نامیده می­ شود(همان منبع، ۸۰)^.
۱۹-۲- سوابق تحقیقات
۱-۱۹-۲-تحقیقات انجام شده در داخل کشور:
با توجه به اهمیت بحث مالیات­ها، در این باره در ایران تحقیقات زیادی صورت گرفته و پایان نامه­ های زیادی به رشته تحریر درآمده است که هر کدام از جنبه­ های مختلف به بحث درباره مالیات­ها در ایران پرداخته اند. اما در مورد ضرایب مالیاتی و ارتباط آن با افشاء صورتهای مالی در ایران تحقیقی انجام نشده است.
۱- امین احمد پور (۱۳۸۷)-در مقاله­ای تحت عنوان ” علل علی الراس شدن درآمد مشمول مالیات شرکت­های پیمانکاری” بیان می­ کند که شرکت­ها به دلائل زیر تمایل دارند درآمد مشمول مالیات آنها به صورت علی­الراس تعیین گردد.
از هر صورت وضعیت تایید شده این شرکتها ۵% مالیات تکلیفی موضوع ماده­ ۱۰۴ قانون مالیاتهای مستقیم کسر می­گردد. با توجه به اینکه در موارد تشخیص علی­الراس به دلیل پایین بودن ضرایب مالیاتی معمولاً مالیات متعلقه را از مالیات مکسوره­ی صورت وضعیت­ها کمتر شده و موجب بستانکاری شرکت­های پیمانکاری می­ شود
در مواردی که درآمد مشمول مالیات شرکت­های پیمانکاری از راه رسیدگی به دفاتر و اسناد و مدارک تسلیمی تعیین می­گردد، به دلیل اینکه برخی از هزینه­ها مستند نبوده یا فاقد فاکتورهای مورد قبول سازمان امور مالیاتی می­باشد اینگونه هزینه­ها برگشت داده­ می­ شود و به سود ابرازی افزوده می­گردد.
در صورتی که درآمد مشمول مالیات شرکت­های پیمانکاری از راه رسیدگی به دفاتر و اسناد و مدارک تسلیمی تعیین گردد ، آن دسته از پرداخت­های مشمول مالیات تکلیفی موضوع ماده­ ۱۰۴ قانون مالیاتهای مستقیم که مالیات آنها به دلیل عدم آگاهی توسط شرکتهای پیمانکاری کسر نگردیده مشخص می­شوند. در این صورت مودی مکلف به پرداخت مالیاتهای یاد شده به همراه جرائم متعلقه می­گردد. لذا مالیاتی را که در اینصورت می­پردازند تقریباً برابر با مالیات علی­الراس خواهد بود.
از اینرو پیشنهاد می­ کند ضرایب مالیاتی تا حدی افزایش یابند که در شرایط علی­الراس موجبات بستانکار شدن شرکت­های پیمانکاری را فراهم ننماید.
۲-علی مقیمی­نیا ،(۱۳۸۷)- در مقاله­ای تحت عنوان “طراحی راهکاری مناسب جهت تعیین و محاسبه ضرایب مالیاتی بر مشاغل” بیان می­دارد: اجرای پژوهش میدانی جهت دستیابی به راه کاری برای ضرایب مالیاتی از چهار شغل طلافروشی ، داروخانه ،مهندسان مشاور و فعالیت پیمانکاری بیانگر این نکته است که تمایز میان سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی در مشاغل بسیار ظریف ، پیچیده و درعین حال ضروری است. زیرا در حال حاضر نرخ ­های مالیاتی ، بر درآمد شاغلان اخذ می­ شود که با توجه به عدم اطلاع از هزینه­ های سهم سرمایه­ها یا هزینه­ های فیزیکی و انسانی چندان قابل توجیه نمی ­باشد.
۳- مریم علیجان زاده (۱۳۷۸)- در پایان نامه خود تحت عنوان “نرخ بهینه مالیات در ایران” با محاسبه نرخ موثر مالیاتی برای مالیات بر درآمد، مالیات بر شرکت­ها و مالیات بر مشاغل به بیان نرخ بهینه مالیات در ایران پرداخته و نتیجه حاصل از بررسی ایشان این است که در ایران مالیات بر درآمد و مشاغل از منحنی لافر تبعیت می­ کند ولی در مورد مالیات بر شرکت­ها تبعیت می­ کند.
۴- امیر حجتی پور (۱۳۸۵)- در پایان نامه خود تحت عنوان “بررسی عوامل موثر بر فرار مالیاتی واحدهای مشاغل شرق تهران” نقش عوامل ایجاد بانک اطلاعاتی مودیان مالیاتی، افزایش سطح آگاهی مودیان در خصوص چگونه هزینه شدن مالیات در کشور، افزایش ضمانت اجرایی قوانین و یکسان سازی تشخیص مالیات مودیان که در یک سطح درآمدی هستند، جهت جلوگیری از فرار مالیاتی بررسی شده ­اند.
۵-عبدالمجید کوزه گر کالجی (۱۳۸۳) –در پایان نامه خود تحت عنوان “بررسی عوامل موثر بر فرار مالیاتی از دیدگاه ممیزان مالیاتی ” نقش عوامل طرح جامع مالیاتی، مستند سازی معاملات اقتصادی، عادلانه کردن برخی نرخ­های مالیاتی، لزوم آموزش­های مستمر مالیاتی، جرائم و معافیت­های مالیاتی در جلوگیری از فرار مالیاتی بررسی شده اند.
۶-عزیزخانی و افشاری (۱۳۸۴)- در مقاله‌ای، تاثیر تکانه فرار مالیاتی بر دو متغیر تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی با بهره گرفتن از رهیافت خودرگرسیون برداری مطالعه شده است . به این منظور ابتدای الگوی خود بازگشت برداری در Lag های متفاوت برازش شده و با توجه به شاخص های آکائیک و شوارتز Lag بهینه ، Lag یک انتخاب شده است . سپس برای روشن شدن تاثیر فرار مالیاتی بر این دو متغیر ، توابع واکنش آنی و تجزیه واریانس محاسبه شده است . براساس مالعه صورت گرفته در چارچوب روش فوق نتیجه گیری شده که شوکهای مثبت فرار مالیاتی بر تولید ناخالص داخلی تاثیر مثبت دارد و محرک تولید است .
۷-محمودزاده و حسنزاده (۱۳۸۵) – نتایج تحقیقاتشان با عنوان «مالیات بر تجارت الکترونیکی: مقدمه ای بر تدوین قانون مالیات بر تجارت الکترونیکی در ایران«، نشان‌دهندهء آن است که تجارت الکترونیکی تأثیر اندکی بر مالیات بر ثروت و بیشترین تأثیر را بر مالیات بر فروش دارد. بنگاهها و مصرف‌کنندگان‌ می‌توانند از این طریق،کالاهای دیجیتالی را بدون ثبت مبادله کنند.تجارت‌ الکترونیکی با وجود قوانین بین‌المللی مشخص،مالیات بر واردات را بهبود می‌بخشد.در کوتاه‌مدت،معافیت بر تجارت الکترونیکی کاهش اندکی بر درآمدهای مالیاتی داشته ولی در بلندمدت هزینه‌های زیادی در بردارد. در این راستا انجام اقداماتی از سوی دولت جهت شناسایی شرکتها،مشاغل، ثبت فروشگاه های اینترنتی و استفاده از ابزارهای الکترونیکی در جمع‌ آوری‌ مالیاتها و قوانین بین‌المللی سبب افزایش درآمدها و گسترش تجارت می‌شود.از این رو لازم است به سادگی قوانین،توانایی اجرا،سازگاری،جلوگیری از وصول‌ مالیات بیشتر،نبود تبعیض و امنیت مبادلات توجه شود.
۸-پرخیده و تاجیک (۱۳۹۰)-در مقاله خود تحت عنوان “درآمدهای مالیاتی و چالش های پیش رو در اقتصاد ایران”، به بررسی طرح نظرسنجی ماهیانه مرکز تحقیقات و بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی ایران از اعضای هیات نمایندگان پرداختند. مرکز تحقیقات و بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به منظور ارزیابی عملکرد و شناسایی چالش های پیش روی نظام مالیاتی فعلی اقدام به اجرای طرح نظرسنجی از هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران درمورد نظام مالیاتی نموده است. در این نظرسنجی سعی شده است با طرح سوالاتی، نقطه نظرات فعالان اقتصادی در حوزه های کارایی و اثربخشی نظام مالیاتی کشور مشخص گردد و همچنین با توجه به تقدیم لایحه برنامه پنجم توسعه از طرف دولت به مجلس، سوالاتی در خصوص میزان جامعیت مواد پیشنهادی لایحه برای اصلاح نظام فعلی مالیاتی و شناسایی عوامل زمینه ساز برای دستیابی به اهداف مالیاتی برنامه مطرح شد.
۹-شهسوار خجسته و جعفری (۱۳۸۷)– مقاله ای تحت عنوان “طراحی مدل مناسب مدیریت مالیات بر ارزش افزوده در ایران (با تأکید بر گروه های ذینفع)”، ارائه کرده اند. در این پژوهش کوشش شده است، مدل مناسب برای مدیریت مالیات بر ارزش افزوده با رویکرد مبتنی بر مدیریت گروه های ذینفع، طراحی و ارائه گردد. این مدل، متضمن مولفه های اصلی نظام مدیریت دستگاه مالیاتی کشور در استقرار مالیات بر ارزش افزوده بوده و در عین حال ابزاری برای رویارویی سازمان با تحولات مورد انتظار محسوب می شود.
شناسایی ذینفعان اصلی و مولفه های تاثیرگذار بر مدیریت، بر اساس مبانی نظری و ادبیات موضوع تحقیق و تجربیات برخی از کشورها انجام گرفته، سپس پرسشنامه ای جهت استخراج مولفه های نهایی تنظیم و بعد از تعیین روایی و پایایی بین متخصصان و صاحبنظران توزیع گردیده و در نهایت با توجه به تجربه های علمی و حرفه ای پژوهشگر و نتایج حاصل از انگاره نگاری و تجزیه و تحلیل داده ها، مدل مناسب مدیریت مالیات بر ارزش افزوده با تاکید بر گروه های ذینفع در ایران شامل یازده معیار و ۹۵ شاخص طراحی شده است.
جهت ارزیابی و تعیین تناسب مدل نیز، پرسشنامه ای تدوین و بین خبرگان توزیع و داده های آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد مدل پیشنهادی از نظر صاحب نظران و متخصصان بسیار مناسب می باشد و می تواند مدیریت سازمان را در ایجاد زمینه های سازگاری با تحولات پیش رو، یاری نماید.
ویک^[۶] و فری^[۷] مدل سه بخشی (شامل بخش خصوصی، بخش منظم و بخش نامنظم) ارائه نمودند تا اثر عوامل برونزا (نظیر کاغذبازی) را بر مؤدیان مالیات و عکس العمل ایشان را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. در این مدل احتمال ورود به بخش نامنظم سبب می شود که از توان کاغذبازها کاسته شود(سیدزارع، ۱۳۸۰، ص۴۳).

“افزایش سطح دستمزد ها در بخش درمان به نحویکه این امر ادامه فعالیت برای بخش خصوصی را دچار چالش های اساسی کرده است.”(پ۱۱)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

“عدم سرمایه گذاری واقعی دولت در بخش درمان خصوصی به نحویکه برای طرح های صنعتی شود بدون ضرورت ایجاد یا اولویت بسیار پایین برای کشور وام های مطلوبی پیش بینی شده در بحث درمان خصوصی یا اصلا این تسهیلات اختصاصی وجود نداشت و یا در صورت وجود آنقدر مبلغ ناچیزی در نظر گرفته شده بود که به بروکراسی اداری جهت دریافت آن نمی ارزد.”(پ۱۱)
“عدم توجه به حقوق و مزایای اساتید دانشگاه در بخش دولتی و ترغیب آنها جهت خروج از بخش دولتی و کار در بخش خصوصی”(پ۱۱)
“اختلاف تعرفه ها شامل کدهای اضافی پزشکان بابت عمل جراحی مستقل و یا همزمانی دو عمل با هم ولی نصف نکردن کد جراحی دوم”(پ۱۲)
“زیاد زدن کدهای بیهوشی به خصوص زمان آن”(پ۱۲)
“تحت پوشش نبودن بعضی از خدمات مانند استهلاک آرتروسکوپی”(پ۱۲)
” بالا بودن درصد فرانشیز در مراکز ۴۵ درصد با تعرفه خصوصی مصوب دولت”(پ۱۲)
“در مراکز بستری توسط پزشکان دریافت وجوه زیرمیزی که متاسفانه فراگیر گردیده و همینطور لوازم مصرفی یکبار مصرف مانند گان ،شان و… که در تعهد بیمه نیست و با قیمت های مختلف از بیماران دریافت می گردد.”(پ۲۱)
سازه های موثر بر افزایش میزان پرداخت از جیب بخش دندانپزشکی
در بخش دندانپزشکی از منظر پاسخ دهندگان علت افزایش پرداخت از جیب به علل بالا رفتن قیمت مواد دندانی ،عدم وجود سیستم کنترل کیفی ،محدودیت دسترسی به مراکز دولتی ،ضعف سیستم آموزش بهداشت دهان و دندان و ورود خدمات پرهزینه جدید بازگشت می نماید.
“افزایش قیمت زیاد در قسمت مواد مصرفی و تجهییزات”(پ۱۱)
“مرغوب نبودن کیفیت مواد دندانپزشکی و گرفتن مابه التفاوت از بیمار برای خدمات دندانپزشکی با توجه به بالا رفتن نرخ ارز”(پ۱۲)
“عدم وجود کنترل کیفی و استاندارد در این بخش از درمان جامعه “(پ۱۱)
“در بخش دندانپزشکی که از هزینه های بالایی برخوردار و سهم بیمه شده نیز بالا بوده و بعضا نیز موارد مصرفی فاقد کیفیت و همینطور کارفنی پزشکان در انجام این مهم موثر می باشد.”(پ۲۱)
“تعطیلی این بخش از درمان در برخی مراکز دولتی و دانشگاهی”(پ۱۱)
“پایین بودن سطح بهداشت دهان و دندان در کشور و بالا بودن آمار ترمیم ها خصوصا در سن پایین”(پ۱۱)
“نبود سیستم آموزش بهداشت در سیاست های سازمان بویژه در بخش های دندانپزشکی”(پ۱۵)
“پیدایش خدمات جدیدی مانند ایمپلنت”(پ۱۱)
“وجود خدمات هزینه بری مانند ارتدونسی”(پ۱۱)
سوال ۳ : سازه های موثر بر کاهش میزان پرداخت از جیب بیمه شدگان به طور کلی چیستند ؟
در پاسخ به این سوال در ۲۶ استان مورد بررسی مدیران بیمه عوامل کاهنده پرداخت از جیب در حیطه مقولات مطرح شده در جدول۲ را بیان نمودند.
جدول ۲ : سازه بندی کدهای مستخرج از سوال ۳و۴

سوال تحقیق سازه ها

سازه های موثر بر کاهش میزان
پرداخت از جیب بیمه شدگان چیست؟

توسعه منابع بیمه و پوشش مورد تعهد

توسعه رویکرد سلامت محوری در سازمان های بیمه گر

تقویت نظارت بر مراکز درمانی و بیمه شدگان

توسعه کمی و کیفی مراکز درمانی دولتی

توسعه سیستم های اطلاع رسانی و مشاوره

توسعه منابع بیمه و پوشش مورد تعهد
۶۵ درصد از مدیران معتقد بودند که توسعه منابع و پوشش بیمه موجب کاهش پرداخت از جیب بیماران می گردد. اصلاح و افزایش سرانه و حق بیمه ،واقعی کردن تعرفه ها مبتنی بر قیمت تمام شده ،کاهش تفاوت تعرفه دولتی و خصوصی، بازنگری در ارزش نسبی خدمات، افزایش سهم سازمان های بیمه گر و ابلاغ به موقع تعرفه ها بعنوان عوامل موثر بر کاهش پرداخت از جیب در این حوزه بیان گردیدند.
“اصلاح سرانه و واقعی کردن سرانه متناسب با تعرفه های دولتی و با ملاک قراردادن تعرفه های بخش خصوصی”(پ۲۶)

هنجار ذهنی به برداشت فرد از نظرات افراد مهم برای انجام یا عدم انجام رفتار اشاره دارد. به عبارت دیگر، هنجار ذهنی، ادراکات مربوط به نظرات اجتماع برای انجام یا عدم انجام رفتار توسط فرد می باشد(دیبار، ۲۰۰۶). منظور از هنجار ذهنی، افرادی که برای جوانان مهم هستند(خانواده، دوستان و…) نسبت به اشتغال در حرفه کشاورزی تاثیر دارند. سنجش هنجار ذهنی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۱۰ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« خانواده من تمایلی ندارند من شغل کشاورزی را انتخاب کنم»، « دوستانم معتقدند که انتخاب شغل کشاورزی برای من اشتباه است»، « مردم منطقه کشاورزی را شغلی با ارزش می دانند»، « بسیاری از افرادی که برای من مهم هستند فکر می کنند شغل کشاورزی برای من مفید است» و گویه هایی از این قبیل.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۷-۳ کنترل رفتاری درک شده در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
درک درباره اینکه چقدر انجام دادن یک رفتار آسان یا مشکل می باشد به عبارت دیگر سهولت یا دشواری درک شده(نچیز،۲۰۱۲). تخمین توانایی فرد برای انجام رفتار کنترل رفتاری درک شده نامیده می شود(بامبرگ و ماستر،۲۰۰۷). سنجش کنترل رفتاری درک شده در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۹ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« انجام کارهای کشاورزی برای من آسان است»، « من احساس می کنم که توانایی انجام کارهای کشاورزی را دارم»، « من احساس می کنم مهارت لازم در شغل کشاورزی را ندارم»، « انجام کار کشاورزی بیش از توان جسمانی من است» و گویه هایی از این قبیل.
۵-۷-۳ هنجار اخلاقی در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
هنجار اخلاقی عبارت از تصور فرد از درست یا نادرست بودن اخلاقی انجام یک رفتار خاصی است که دربرگیرنده احساس شخصی و احساس مسئولیت فرد در قبال انجام یا عدم انجام آن رفتار خاص است(کانر و آرمیتاژ،۱۹۹۸). در این جا احساس درونی جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی می باشد. سنجش هنجار اخلاقی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۶ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« اگر من کار کشاورزی انجام دهم احساس خوبی دارم»، « انتخاب شغل کشاورزی از اصول وجدانی در درون من است»، « اگر شغل کشاورزی داشته باشم احساس خوبی دارم» و گویه هایی از این قبیل اشاره دارد.
۶-۷-۳ هنجار توصیفی نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
هنجار توصیفی جزئی از باورهای هنجاری اما سازه ای مجزا از هنجار ذهنی است که اشاره دارد به ذهنیت فرد نسبت به اینکه چقدر دیگران (افراد مهم در زندگی) آن رفتار خاص را انجام می دهند(فوروارد، ۲۰۰۶). در این پژوهش هنجار توصیفی اشاره به این دارد که چقدر افراد مهم در زندگی جوانان شغل کشاورزی را انتخاب می کنند. سنجش هنجار توصیفی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۶ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« بسیاری از نزدیکان من دارای شغل کشاورزی هستند»، « اکثر خانواده ی من کشاورزی را شغل مناسبی می دانند»، « اکثر جوانان این اطراف شغل کشاورزی دارند» و گویه هایی از این قبیل.
۷-۷-۴خودکارآمدی در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
از نظر بندورا، خودکارآمدی به اعتقاد و باور فرد به توانایی هایش در سازماندهی فعالیت ها و انجام موفق رفتار مورد نظر برای نیل به نتیجه مشخص در شرایط معین اطلاق می شود. هر چه این باور و اعتقاد بیشتر باشد افراد راحت تر به کارهای سخت نزدیک تر می شوند(تورگسن و گرونهوج،۲۰۱۰). سنجش خودکارآمدی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۵ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« من قادرم در شغل کشاورزی موفق شوم»، « من اطمینان دارم که می توانم در شغل کشاورزی کسب درآمد کنم»، « آینده من در شغل کشاورزی به دلیل عدم مهارت خوب نیست» و گویه هایی از این قبیل.
۸-۷-۴ نتیجه انتظارات در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نتیجه انتظارات یا انتظارات پیامد به باورهای فرد درباره ی شرایط آتی زندگی خود و پیش بینی این که چه رویدادهای مثبت و منفی ای در آینده رخ خواهد داد بر می گردد(لنت، ۲۰۰۴). انتظارات پیامد به انواع مختلفی مانند پیامدهای مادی(مثل پول)، اجتماعی(مثل گسترش روابط بین فردی) و خودارزیابانه(مثل تائید خود) قابل تقسیم هستند. فرض بر این است که اشخاص بیشتر به رفتارها و اعمالی دست می زنند که انتظار دارند نتایج و پیامدهای ارزشمندی برایشان به دنبال داشته باشند. سنجش نتیجه انتظارات در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۶ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« از انجام فعالیت های کشاورزی لذت می برم»، « حاضرم برای انجام کارهای کشاورزی خودم را به زحمت بیندازم»، « کشاورزی شغلی یکنواخت و خسته کننده نیست» و گویه هایی از این قبیل.
۹-۷-۴ علاقه نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
لنت و همکاران علایق حرفه ای را به عنوان الگوهایی از دوست داشتن، دوست نداشتن، و تفاوت در مورد فعالیت ها و مشاغل حرفه ای مرتبط می دانند(میلس، ۲۰۰۹). علایق به عنوان حدی که یک فرد یک فعالیت خاص را دوست دارد تعریف شده که به طور مشترک توسط خودکارآمدی و نتیجه انتظارات پیش بینی شده است(شیو و همکاران،۲۰۱۰). در این پژوهش علاقه نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی با سنجش از طریق مطرح کردن ۵ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« من علاقه ی زیادی به شغل کشاورزی نسبت به شغل های دیگر دارم»، « کار در زمینه های مختلف کشاورزی دارای لذت فراوانی است»، « من از کوچکی به کشاورزی علاقه داشته و به پدرم کمک می کردم» و گویه هایی از این قبیل.
۸-۳ ابزار اندازه گیری پژوهش
جهت جمع آوری داده های مورد نیاز از ابزار پرسشنامه و مشاهده استفاده گردید. اطلاعات مندرج در این پرسشنامه از طریق شناسایی و استخراج متغیرهای مورد نیاز با بهره گرفتن از تئوری رفتار برنامه ریزی شده و نظریه شغلی شناختی اجتماعی، در رابطه با شناسایی سازه های مؤثر بر تمایل جوانان روستایی نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی تهیه گردید.
در پرسشنامه طراحی شده، از آن جا که بسیاری از گویه ها از مقیاس نسبی(رتبه ای) بهره مند بودند، مبادرت به استفاده از طیف لیکرت شد و به ترتیب برای گزینه های خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم، ضرایب ۵، ۴، ۳، ۲، ۱ در نظر گرفته شد و بدین ترتیب اطلاعات کیفی و ناپارامتریک با مقادیر کمی و عددی، تعبیر شدند و در محاسبه ها، ملاک عمل قرار گرفتند. پرسشنامه پژوهش حاضر برای جمع آوری نظرات جوانان روستایی پیرامون موضوع تحقیق، در قالب زیر طراحی گردید.
الف- مشخصات فردی و حرفه ای: این بخش از پرسشنامه جهت دریافت اطلاعات پیرامون ویژگی های فردی و حرفه ای اعم از : سن، جنسیت، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، وضعیت فعلی، شغل پدر، تعداد اعضای خانوار شاغل در بخش کشاورزی، فاصله تا مرکز شهر، مساحت زمین زراعی خانواده، میزان اراضی آبی، میزان اراضی دیم، میزان اراضی باغی، سابقه کشاورزی، سابقه کشاورزی والدین، شرکت در آموزش های ترویجی، میزان علاقه به سکونت در روستا
ب- بدنه اصلی پژوهش : شامل بررسی وضعیت متغیرهای تمایل، نگرش، هنجار ذهنی، کنترل رفتاری درک شده، هنجار اخلاقی، هویت خود، هنجار توصیفی، خودکارآمدی، نتیجه انتظارات، درک رفتار دیگران،علاقه، حمایت ها و موانع است.
جهت سنجش این متغیرها، گویه هایی در قالب جملاتی ساده و متناسب با مفاهیم طراحی گردید.
۹-۳ اعتبار(روایی) ابزار اندازه گیری پژوهش
در این تحقیق جهت بررسی روایی صوری پرسشنامه ی محقق ساخت و صحت و سقم گویه های آن، از نظرات و پیشنهادهای برخی از اعضای هیئت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، استفاده گردید که پس از اعمال اصلاحات پیشنهادی آن ها، چنین اطمینان حاصل گردید که گویه ها و سؤالات مطرح شده، توانایی و قابلیت اندازه گیری محتوا و خصوصیات مورد نظر در تحقیق حاضر را دارا باشند.
۱۰-۳ قابلیت اعتماد(پایایی) پژوهش
به منظور تایید پایایی پرسشنامه طراحی شده قبل از ورود به مرحله ی جمع آوری اطلاعات در مقیاس وسیع، از یک مطالعه پیشاهنگ ۳۰ پرسشنامه ای که در بین جوانان روستایی شهرستان باوی و خارج از نمونه اصلی مطالعه توزیع گردید، استفاده شد و نتایج ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای آن، همان طور که در جداول ۱-۳ و ۲-۳ قابل مشاهده می باشد، حاکی از قابل قبول بودن اعتبار پرسشنامه برای انجام تحقیق بوده است.
جدول۱-۳. تعداد گویه ها و ضریب آلفا در آزمون آلفا کرونباخ برای متغیرهای تحقیق(TPB)

متغیر

تعداد گویه ها

ضریب آلفا

متغیر

تعداد گویه ها

ضریب آلفا

نگرش

۱۰

۹۰/۰

هویت

۶

۸۶/۰

هنجار ذهنی

۱۰

۸۲/۰

هنجار توصیفی

۶

۷۳/۰

کنترل رفتاری

۹