۲-۱- برنامه ریزی فضاهای آموزشی
برنامه ریزی فضاهای آموزشی شامل چهار مرحله به شرح زیر است :
الف : تشخیص
ب : تحقیق و توسعه
ج : طراحی و سازماندهی
د : اجراء
الف – تشخیص
در این مرحله باید با بهره گرفتن از روش های مختلف گردآوری اطلاعات، گزارشی از وضع موجود ساختمان های آموزشی از لحاظ میزان استفاده، ظرفیت و کیفیت تهیه شود. یعنی باید مشخص شود که از کدام مدارس بیشترین و از کدامیک کمترین استفاده به عمل آید. کدام یک از فضاهای آموزشی در ابتدا برای مدرسه ساخته شده و کدام یک در آغاز برای استفاده های آموزشی بنا شده است و میزان مطلوبیت آنها در مقایسه با استانداردهای ملی در چه حدی است. همچنین باید از محل استقرار مدارس، وضع آب و هوای محل، استقرار مدارس و نیز عوامل طبیعی مانند زلزله، سیل، تند باد و طوفان بر فضاهای آموزشی اطلاعات گسترده ای گردآوری نمود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ب- تحقیق و توسعه
در این مرحله هم باید راه های مطلوب تأمین فضاهای آموزشی مورد توجه قرار گیرد و هم اصلاح جنبه‎های کیفی آموزشی مدنظر باشد. یعنی باید تحقیق درخصوص فضاهای آموزشی راه گشای اعتلای کیفیت آموزش و بهبود شرایط یادگیری باشد.
ج – طراحی و سازماندهی
به دنبال گردآوری اطلاعات درباره وضع موجود فضاهای آموزشی و انجام تحقیق به منظور دستیابی به استانداردهای موردنظر و بالاخره اطلاع از نیازها، برنامه ریزان باید به گونه ای واقع بینانه و با توجه به امکانات و منابع موجود، برنامه های تأمین فضاها را طراحی و سازماندهی کنند. و در این مرحله آنها باید اهداف سالانه معینی و اولیت ها را با توجه به شرایط هر منطقه مشخص و راه های مختلف به اهداف را مورد بررسی قرار داد.
د – اجراء
آخرین مرحله برنامه ریزی و تأمین فضاهای آموزشی مرحله اجرا می باشد. در اولین گام از این مرحله باید براساس معیارهایی که در مرحله تحقیق و توسعه مشخص شده است؛ محل مدرسه را شناسایی کرد. مثلاً در انتخاب محل باید به ضوابطی چون نزدیکی آن به محل سکونت شاگردان، دوری از مراکز صنعتی و محیط های آلوده، سیل ها، رودخانه ها و. . . توجه شود و گام دوم باید معلمان را نسبت به برنامه ی تأمین فشاهای آموزشی توجیه کرد. هدف از توجیه آنها این نیست که فقط اطلاعاتی درباره نوع و تعداد کلاس ها در اختیار آنها گذاشته شود. آنها حتی باید از فعالیت های آموزشی که در هر کلاس و براساس استانداردهای آموزشی اطلاع حاصل کنند. و با کلیه معیارهایی که لازم است در ساختن بناهای آموزشی مراعات شود، آشنا شوند.
بالاخره در گام آخر باید از معلمان خواست که در طراحی نقشه ی ساختمان، ضوابط و استانداردهای موردنظر را منظور کنند. به علاوه باید از آنها خواست تا به جای یک نقشه چند نقشه را تهیه کنند تا نقشه‎ای که پیاده کرد آن با توجه به سقف منابع مالی عملی است، انتخاب شود.
تأمین منابع و امکانات مادی و تکنولوژیک
یکی از مشکلات مهم آموزش و پرورش کم توجهی به وسائل و امکانات آموزشی است. اگرچه بخشی از این بی توجهی مربوط به عدم بودجه و یا توان اقتصادی است، ولی روی هم رفته آموزش و پرورش و مدیران آموزشی به جنبه های عملی و کاربردی آموزش عنایت زیادی ندارند. اگر یادگیری ملازم با بهره گرفتن از امکانات وسائل و دستگاه ها باشد، از دو جهت امکان دارد عمیق و اثربخش باشد.
اولاً، درصد یادگیری از طریق حس بینایی با مقایسه با سایر حس ها به مراتب زیاد است. تحقیقات نشان می‎دهد که یادگیری از طریق حس بینایی ۷۵ درصد، حس شنوایی ۱۳ درصد، حس لامسه ۶ درصد، حس بویائی ۳ درصد و حس چشایی ۳ درصد است پی چنانچه آموزش با نشان دادن اشیاء و کاربرد و مسائل از طریق مشاهده باشد، نتیجه بهتری بدست می دهد.
ثانیاً، آموزش می خواهد دانش آموزان را با واقعیت ها و دنیای واقعی آشنا کرده و نهایتاً فرد را برای زندگی در آنها آماده سازد. مادم که ما بطور ذهنی از ماشین و طرز کار آن سخن می گوییم، نباید از فارغ التحصیل خود انتظار داشته باشیم که آن را بطور عملی و بدون اشکال بکار بیندازد کشورهایی که از آموزش و پرورش پیشرفته برخوردارند، قبل از هر اقدامی، ابزار و امکانات آموزش را فراهم می کنند و به جنبه های عملی و کاربردی آموزش ها اهمیت بیشتری می دهند.
متأسفانه آن دسته از مدارس ما که آزمایشگاه و امکانات نیز دارند از امکانات خود آن چنان که باید بهره کافی نمی برند.
بررسی ها و پژوهش هایی که نشان می دهد مواد و تجهیزات آموزش در موفقیت تحصیلی دانش آموزان نقش دارد، نتایج زیر را نشان می دهد.

1. 1. این موارد و تجهیزات تفکر و پیدایش مفاهیم و پایداری را ملموس می سازد.

1. 1. سبب جلب توجه و افزایش علاقه دانش آموزان می شود.

1. 1. سبب کسب تجربه های عینی و واقعی و حقیقی در فراگیران می شود.

1. 1. بر سرعت، اثربخشی و پایداری یادگیری افزوده می شود.

1. 1. یادگیری برخی از پدیده ها و واقعیت ها که در شرایط معمولی امکان پذیر نیست را ممکن می سازد.

منابع مادی و تکنولوژیک را می توان به فضا ها و مواد و تجهیزات آموزشی تقسیم کرد که هر دوی آنها در کنار نیروی انسانی از اهمیت برخوردار هستند. (محسن پور، ۷۷)
۲-۲- فضاهای آموزشی
فضای آموزشی یک مدرسه شامل زمین، ساختمان، کلاس درس،. . .
۲-۲-۱- مطلوبیت زمین مدرسه
– مکانی که برای احداث مدرسه درنظر گرفته می شود باید از کمترین شیب و ناهمواری برخوردار بوده تا امکان استقرار ساختمان مدرسه در کارآمدترین شکل ممکن فراهم آید.
– با توجه به جهت عمومی وزش باد در منطقه، محل احداث مدرسه نباید در مسیر انتظار دود و بوهای زنند قرار بگیرد.
– نور، باید دقت داشت که عوامل شهری و جغرافیایی نباید در روشنایی مدرسه نقصانی وارد نماید. از این نظر همجواری مدرسه با ساختمان های مرتفع در قسمت جنوبی بر مردود است.
– زمین مدرسه نباید در مناطق پست و سیل گیر قرار گیرد حفظ حریم با سیل رودخانه باید از طریق استعلام از مراجع ذیربط مشخص و رعایت گردد.
– زمین مدرسه باید خارج از حریم کابل های فشار قوی و پست های زمینی برق، خطوط اصلی و فرعی گازرسانی باشد در این رابطه اخذ مجوز از مراجع ذیربط الزامی است.
– رعایت حریم های مربوط به راه های احتمالی موجود در اطراف با اخذ استعلام از مراجع ذیربط الزامی است.
– زمین مدرسه نباید در مجاورت چین ها، گسل ها و سایر عوامل زمین شناسی متغیر و ناایستاده باشد.
– بحث مربوط به اشراف ساختمان های مجاور به داخل مدرسه (علی الخصوص در مدارس دخترانه) باید کاملاً رعایت شود.
– باید به سطح آبهای زیرزمینی که بعضی مناطق دارای نوسانات فصلی عمده می باشند توجه خاصی مبذول گردد.
– ابعاد و مساحت موردنیاز با توجه به نوع مدرسه، نقشه های موجود، رعایت سرانه های بنا و محوطه و سطوح اشغال تعیین گردد.
– آزمایشات مکانیک خاک قبل از شروع عملیات اجرایی از نظر تعیین مقاومت مجاز خاک و سایر موارد ضرورت است.
– حتی الامکان زمین مدارس در کنار منابع زیرزمینی آب آشامیدنی شهر قرار نداشته باشد.
۲-۳- ساختمان مدرسه

تبیره به غــــــــرّیدن افتاد باز سر نیزه بــــا آســمان گفت راز
به هر قلعه کــــو داد پیغام خویش کلید در قلعه بــــــــردند پیش
دوالی سپهدار ابخاز بــــــــــــوم چــو دانست کآمد شهنشاه روم
دوال کمر بــــــر وفا کــرد چست دل روشن از کیـنه ی شاه شست
روان کرد مرکب چــــو کار آگهان به بـــــوسیدن دست شاه جهان
بســی گنج هـــــای گرانمایه برد بـــه گنجینه داران خسرو سپرد
درآمد ز درگاه و بـــــوسید خاک دل از دعوی دشمنی کرد پـــاک
سکندر جهان دار گیتـــــی نـورد چو دید آن چنان مردی آزاد مرد
نـوازشگری را بـــــــــدو راه داد به نزدیـک تختش وطـــنگاه داد
بپرسیدش اوّل به آواز نـــــــــرم به شیرین زبانی دلش کرد گـرم
بفرمود تا خــــــــــازن زود خیز کند پیل بــــــالا بر او گنج ریز
(نظامی گنجوی ، ۱۳۸۸: ۱۶۳)
وقایعی که در آیین اسکندری پس از فتح سرزمین اعراب آمده است با گزارش نظامی از نظر تسلسل رخدادها با هم متفاوت است . نظامی فتح ارمنستان و ابخاز و تسلیم «دوالی » را بعد از فتح سرزمین عربستان و مراجعت اسکندر به روم ذکر می کند در حالی که عبدی بیگ این وقایع را پس از فتح چین و هند آورده است :
که اسکندر آن شاه جمشید جــام چو بر چین وخاقان چین یافت کـام
فـتادش بـه دل رغبت روم و روس به آهــنگ رفتن فرو کوفت کــوس
نخستین ســوی روم لشکر کشید درآن راه ســـــدّ سکنـدر کشـــید
سر سرکشان را زگــردن فــشاند جـهان را زبـــیداد ایشان رهــــاند
دوالی ملک را علم داد و کـــوس به گردن فرازی نشاندش بـــه روس
وزآن جــــایگه بر دهل زد دوال روان کـــــرد لشکر به صوب شمال
چــو باد شمال اندرآن دشت دور عدالت کنان کــرد هر جــــا عبور
نــــم ابر فـــیضش زبـــهر نوال چـــــو شد شامل حال اهل شمال
همه خلــقش از شهری و لشکری نــهادند گــــردن به فرمـــانبری
به صـــد جان به درگاه عالم پناه زمــین بـــوسه دادند در پیش شاه
(عبدی بیگ شیرازی ، ۱۹۷۷م: ۹۱)
۵-۲۰. داستان نوشابه پادشاه بردع و اسکندر
اسکندر پس از فتح ارمن و ابخاز و سامان بخشیدن به اداره و عمارت آن دیار به شهر بردع یا به گفته‌ی نظامی «هروم» کهن می رسد. خوش آب وهوایی سرزمین زیبای بردع باعث می گردد که اسکندر چند زمانی را در این سرزمین به خوشی بگذراند:
خوشا ملـک بردع که اقصای وی نه اردیبهشت است بی گل نه دی
تموزش گـــــل کوهساری دهد زمستان نسیم بهــــــاری دهــد
بهــشتی شده بیشه پیرامـــنش ز گـــل کوثری بــسته بر دامنش
سوادش ز بس سبزه و مشگ بید چــــــــو باغ ارم خاصّه باغ سپید
ز تیــهو و درّاج و کبک و تــذرو نیابی تهی سایـــــــه ی بید و سرو
(نظامی گنجوی، ۱۳۸۸: ۱۷۳)
چون از احوال این سرزمین جویا می گردد برایش می گویند که فرمانروای این شهر زنی بسیار زیبا و دلیر از نسل کیان به نام نوشابه است که در دلاوری ، دادورزی ، مهربانی و ملک داری بی همتا است و درگاه او از مردان خالی است و اداره ی ملک او همه توسّط زنان انجام می گیرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

هرومش لقب بـــود از آغاز کار کنون بـردعش خواند آموزگــار
در آن بــــوم آبـاد و جای مهان زمـــــــانه بسی گنج دارد نهان
بدین خرّمی گلستانی کجاست ؟ بدین فرّخی گنجدانی کجاست؟
چـــنین گفت گنجینه‌دار سخن کــــــه سالار آن گنجدان کهن
زنی حـــــاکمه بود نوشابه نام همه ساله با عشرت و نوش جـام
(همان: ۱۸۴)
« اسکندر از آنچه درباره ی اوصاف نوشابه و دربار او شنید چنان شیفته ی دیدار او شد که بر خلاف آنچه حزم و احتیاط ملکانه آن را اقتضا داشت خود را به صورت فرستاده ای به دربار او رساند.»
(زرّین کوب ، ۱۳۸۶ : ۱۸۲)
اسکندر حیرت می کند و برای راستی کار ، خود به عنوان فرستاده‌ی اسکندر به بارگاه نوشابه می رود. نوشابه او را در لباس رسول می شناسد ولی به او آسیبی نمی رساند. اسکندر او را به میهمانی دعوت می کند و ضمن این که به افتخار او جشن بزرگی برگزار می کند ، هدایای فراوانی نیز به او و همراهانش می بخشد . گویا اسکندر برای اوّلین بار است که در طول لشکرکشی های خود تنها در بارگاه این زن دلاور دچار رعب و وحشت می گردد:
بترسید و شد رنگ رویش چـــو کاه بـــه دارای خود برد خود را پـناه
چــــو دانست نوشابه کآن تند شیر هراسان شد از تندی آمد به زیــر
بــدو گفت کــــی خسرو کـــامگار بســی بــازی آرد چنـین روزگار
مـــیندیش و مهر مــــرا بیش دان همان خانه را خانه ی خویش دان
(نظامی گنجوی ، ۱۳۸۸ : ۱۸۴)
در آیین اسکندری عبدی بیگ شیرازی توالی این داستان تا حدودی به هم ریخته و حوادث و اتّفاقات آن طور که تا این جا به دنبال هم رخ می داد گسسته می گردد. نویدی شیرازی در دفتر نخست آیین اسکندری هیج گونه اشاره‌ای به ملاقات اسکندر و نوشابه ، فرمانروای بردع نمی کند . در پایان دفتر نخست او این ملاقات را پس از فتح چین ذکر کرده که اسکندر در هنگام بازگشت به روم انجام داده است :
سکندر جـهانگیر اقلیم بخش سوی کشور خود روان کرد رخش
زشـروان سوی بردع آمد فراز به نوشابه چنگ طـــرب کرد ساز
زبردع سوی روم رایت فـراخت دل مـــــــــردم کشور خود نواخت
(عبدی بیگ شیرازی ، ۱۹۷۷م: ۹۴)
۵-۲۱. سیمای انسانی و عدالت جوی اسکندر در اسکندر نامه ی نظامی
اسکندر برخلاف چهره‌ی غارتگر و انتقام جوی تاریخی خود و آنچه که مورّخان در باره‌ی کشتارهای بی رحمانه ی اوثبت و ضبظ کرده‌اند ،در اسکندرنامه ی نظامی چهره‌ای انسانی ، مهربان و مهرورز دارد که با آن یکی چهره‌ی او قابل تطابق و جمع نیست.
ز خلق ار چــــه آزار بینم بسی نخواهم که آزارد از مـن کــسی
ده و دوده را بــرگرفتم خــراج نــه ساو از ولایت ستانم نه بـاج
اگر گنجی آرم ز دنــیا به دست مهیّا کنم قسمت هــر که هست
دهم هر کسی را ز دولــت کلید کنم پایه ی کار هـــر کس پدید

شبکه ­های حسگر در حالت کلی ماهیت داده-محور^[۷] دارند و بنابراین، ساختار ارتباطی بین گره­های حسگر باید طوری طراحی شوند که با ماهیت این شبکه­ ها، هماهنگی داشته باشند. کاربرد­های شبکه ­های حسگر در مواردی است که عملاً امکان اتصال گره­ها به یکدیگر عملی یا مقرون به صرفه نیست، در این گونه شبکه­ ها عموماً از ارتباط بی­سیم استفاده می­ شود و ساختار کلی این شبکه­ ها به این صورت است که تعداد زیادی گره همسان، در محیط پراکنده می­شوند و پس از جمع­آوری اطلاعات مورد نظر، آن را به یک گیرنده مرکزی یا چاهک^[۸] ارسال می­ کنند. گیرنده مرکزی، گره­­ای با میزان انرژی بالا و تجهیزات مورد نیاز می­باشد و در واقع واسط بین شبکه حسگر و محیط اطراف می­باشد. در شبکه ­های با وسعت جغرافیایی زیاد، می­توان از چندین گیرنده مرکزی استفاده کرد تا مسیر ارسال داده ­ها به گیرنده­ها، بیش از حد طولانی نگردد.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

از آنجایی که ارسال مستقیم رادیویی در فواصل زیاد، به انرژی بسیار زیادی نیاز دارد، در شبکه ­های حسگر، از روش‌های انتقال اطلاعات به صورت گام به گام^[۹] استفاده می­ شود. علاوه بر این مورد، در اکثر موارد بین بسیاری از گره­ها و گیرنده­های مرکزی، به علت مسایلی مانند فاصله زیاد یا موانع جغرافیایی، ممکن است دید مستقیمی^[۱۰] بین گره و گیرنده مرکزی وجود نداشته باشد. در شکل ۱-۱ و شکل ۲-۲ شمایی از معماری ارتباطی در شبکه ­های حسگر، نشان داده شده است.

شکل ‏۱‑۱ : نحوه طبقه بندی گره­ها در شبکه ­های حسگر بی­سیم [۴]

شکل ‏۱‑۲ : معماری ارتباطی شبکه ­های حسگر بی سیم [۴]
اجزای سخت افزاری
با توجه به عملکرد متفاوت شبکه ­های حسگر، هر گره می ­تواند با توجه به وظایف تعریف شده از اجزای متنوعی تشکیل شده باشد. در حالت کلی هر گره از یکسری اجزای کلی تشکیل شده است که عبارتند از واحد پردازش مرکزی^[۱۱]، فرستنده-گیرنده رادیویی، منبع تغذیه که می‌تواند از طریق باطری یا سلول­های خورشیدی یا ترکیب هر دو، انرژی مورد نیاز سیستم را فراهم کند، یک یا تعدادی حسگر که داده ­های مورد نظر را جمع آوری می­ کنند، انواع حافظه­های جانبی در صورت نیاز، موقعیت یاب ^[۱۲]GPSدر صورت نیاز و سایر اجزایی که بسته به کاربردهای متفاوت می‌تواند در هر گره گنجانده شود. در شکل ۱-۳ معماری کلی سخت افزار یک گره حسگر نشان داده شده است.

شکل ‏۱‑۳ : معماری سخت افزار هر گره شبکه‌های حسگر[۴]
کنترلر یا واحد پردازنده مرکزی^[۱۳] (CPU):
یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب CPU برای استفاده در گره‌های شبکه‌‌های حسگر، میزان توان مصرفی پردازنده و پشتیبانی آن از حالت‌های متنوع کاری (از لحاظ توان مصرفی) می‌باشد. همچنین در گره‌هایی که نیاز به پردازش حجیم اطلاعات دریافتی دارند، میزان توان پردازشی CPU نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی دیگر از فاکتورهای مهم میزان تجهیزات جانبی گنجانده شده در میکرو کنترلر است. تجهیزاتی مانند رابط SPI و UART جهت ارتباط با وسایل جانبی و A/D برای بررسی توان مصرفی یا تبدیل اطلاعات حسگرهای دارای خروجی آنالوگ، تقریباً از ملزومات میکرو کنترلر مورد استفاده در گره‌های شبکه‌های حسگر می‌باشند و وجود چنین تجهیزاتی از طرفی موجب کاهش توان مصرفی مدار و از طرف دیگر باعث کاهش هزینه کلی تمام شده برای هر گره‌ می‌شود. نهایتاً قیمت میکرو کنترلر نیز نباید از حد قابل قبولی بالاتر باشد.
یکی از میکرو کنترلرهای مورد استفاده در شبکه‌های حسگر با توجه به موارد مطرح شده در بالا میکرو کنترلر ATMEL 90LS8535‌ می‌باشد که یک میکرو کنترلر AVR از خانواده ATMEGA هشت بیتی است که دارای یک A/D 10 بیتی، یک رابط SPI و UART، دارای چندین مود کاری مصرفی با فرکانس­های کاری مختلف مانند ۳۲KHz برای مود کم مصرف و ۸MHz برای مود پر مصرف می‌باشد. همچنین می‌توان از میکرو کنترلر ATMEGA 16 نیز برای این منظور استفاده کرد که مشابه همین میکرو کنترلر است. جایگزین بهتری که برای میکرو کنترلرهای فوق مطرح شده، میکرو کنترلر MSP430F149 از شرکت TI است که یک میکرو کنترلر ۱۶ بیتی RISC بوده و دارای A/D 16 بیتی و دو عدد پورت سریال است. این میکرو کنترلر نسبت به میکرو کنترلر‌های AVR دارای توان مصرفی و قیمت پایین‌تری می‌باشد.
فرستنده گیرنده-رادیویی
فرستنده-گیرنده رادیویی یکی از اجزای با اهمیت در گره‌های شبکه‌های حسگر می‌باشد و بسته به کاربردهای مختلف، می ­تواند تنوع زیادی داشته باشد. مهم‌ترین مشخصه در انتخاب فرستنده-گیرنده‌ها، برد^[۱۴] مورد نیاز برای ارتباط بین گره‌های شبکه است. در شبکه‌هایی با گره‌های نزدیک به هم، می‌توان از فرستنده‌‌های کم مصرف‌ استفاده کرد ولی توان مصرفی در فرستنده-گیرنده‌ها با بردهای بیشتر، به شدت افزایش پیدا می‌کند و باید در آن‏ها از راهکارهای کنترل توان دقیق‌تری استفاده کرد.
یکی از فرستنده-گیرنده‌های مناسب برای بردهای زیاد (در حد چند کیلومتر)۹Xstream Radio محصول شرکت MaxStream می‌باشد که در فرکانس ۹۰۰MHz کار می‌کند. فرستنده-گیرنده‌ دیگر که برای بردهای نسبتاً کوتاه بکار می‌رود TR1000 است که این فرستنده-گیرنده‌، دارای برد کمتری است ولی توان مصرفی آن بسیار کمتر از فرستنده-گیرنده‌ مطرح شده در بالاست. (در حدود ۱۰/۱ کیلومتر). به طور کلی اگر فرستنده-گیرنده‌هایی استفاده کنیم که لایه پیوند داده^[۱۵] را به صورت داخلی پشتیبانی کند و عمل تصحیح خطا و سریال و موازی کردن را خودشان انجام دهد، بار پردازشی CPU و پیچیدگی نرم‌افزار کاهش خواهند یافت.
حافظه جانبی
در صورتی که مقدار حافظه موجود در CPU برای نگهداری اطلاعات مورد نظر کافی نباشد که معمولاً این چنین است، می‌توان از حافظه‌های دائمی مانند حافظه Flash استفاده کرد که هم‌ ارزان قیمت است و هم حجم کمی را در مدار اشغال می‌کند. فضای حافظه Flash، به یکسری صفحه با حجم کوچک‌تر تقسیم می‌شود. این صفحات باید به صورت یکجا نوشته یا پاک شوند. معمولاً نوشتن و پاک کردن در فلش‌ها با سرعت نسبتاً پایینی صورت می­گیرد. همچنین تعداد دفعات نوشتن یک حافظه فلش محدود است و باید هنگام استفاده از آن‏ها این نکات را مد نظر قرار داد.
یک نمونه از حافظه‌های موجود، حافظه فلش ATMEL AT45DB041B است که ۴ Mbit ظرفیت دارد و صفحات آن ۲۵۶ بایتی است. نوشتن هر صفحه ۱۴ ms و پاک کردن آن ۸ ms زمان می‌برد ولی چون هنگام پاک کردن در خانه‌های حافظه مقدار ۱ نوشته می‌شود، می‌توان بجای پاک کردن حافظه بر روی قسمت­ های استفاده نشده آن عدد ۱ را نوشت.
انواع حسگر‌ها
حسگر‌ها عمل اصلی در شبکه‌های حسگر یعنی عمل جمع‌ آوری اطلاعات را بر عهده دارند. انواع گوناگونی از حسگرها طراحی شده‌اند که بسیاری از آن‏ها مبدل آنالوگ به دیجیتال داخلی دارند و می‌توانند از طریق رابط I2C به رابط سریال پردازنده متصل شوند.I2C یک پروتکل ارتباط سریال سنکرون^[۱۶] است که از طریق آن می‌توان تا ۸ وسیله جانبی را به یک درگاه^[۱۷] وصل کرد و در آن هر وسیله یک شناسه­­ی^[۱۸] منحصر به فرد را داراست.
در کل با توجه به کاربرد مورد نظر و زمان نمونه­برداری حسگر از محیط و توان مصرفی آن در مقایسه با میکرو کنترلر مرکزی، می‌توان دو معماری متفاوت برای عملکرد گره‌ حسگر ارائه کرد. یکی از این روش‌ها اینست که ما CPU را در حالت عادی به صورت آماده­ به کار^[۱۹] درآوریم و با دریافت اطلاعات با اهمیت CPU را فعال کنیم و در روش دیگر می‌توانیم تغذیه حسگر را در حالت عادی قطع کنیم و زمانی که می‌خواهیم از اطلاعات نمونه برداری کنیم تغذیه حسگر را فعال کنیم. این عمل خصوصاً در مواردی که حسگر توان مصرفی بالای دارد، کاملاً ضروری می‌باشد.
منبع تغذیه
معمولاً گره‌‌های شبکه حسگر هنگامی که در محیط قرار می‌گیرند، از دسترس ما خارج می‌شوند به نحوی که با تمام شدن منبع انرژی آن‏ها، عملاً گره‌ها بلا استفاده می‌گردند؛ لذا منبع تغذیه در ساخت گره‌های، شبکه‌های حسگر از اهمیت خاصی برخوردار است. در حالت کلی، از دو نوع منبع تغذیه قابل شارژ و غیر قابل شارژ می‌توان استفاده کرد. در صورتی که شرایط محیطی گره‌ها اجازه بدهد می‌توانیم از انواع انرژی‌ها مانند انرژی حرکتی یا انرژی خورشیدی برای تأمین توان مورد نیاز گره‌ها یا جهت شارژ کردن باطری‌ها استفاده نمود. در تغذیه گره‌های شبکه حسگر می‌توانیم از انواع رگولاتور‌ها و تقویت کننده‌های^[۲۰] ولتاژ-جریان استفاده کنیم. عامل اصلی در انتخاب رگولاتورها، باید بازده بالا و دامنه نسبتاً وسیع ولتاژ ورودی باشد تا بتوانیم از منابع انرژی حداکثر استفاده را ببریم. در حالت کلی از دو نوع رگولاتور خطی و سوییچینگ برای این منظور می‌توان استفاده کرد که رگولاتورهای سوییچینگ با توجه به قابلیت افزایش ولتاژ ورودی مناسب‌ترند؛ همچنین از انواع Buck Boost Converters می‌توان برای تأمین جریان‌های بالای کوتاه مدت مانند هنگام قفل کردن GPS استفاده کرد.
باطری‌ها و سلول‌های خورشیدی
در طراحی شبکه‌های حسگر می‌توان از انواع باطری‌ها استفاده کرد. در صورتی که نخواهیم از باطری­های قابل شارژ استفاده کنیم معمولاً باطری­های آلکالاین برای این منظور مناسب هستند. فقط ولتاژ این باطری­ها با گذشت زمان در طول عمر آن‏ها به صورت خطی افت می‌کند و از ۳.۴ ولت به ۱.۸ ولت می‌رسد که این نکته را نیز باید در طراحی منبع تغذیه مناسب آن‏ها در نظر گرفت. در صورت استفاده از باطری­های قابل شارژ می‌توان از باطری­های Li-Ion استفاده کرد که در این صورت باید از سلول‌های خورشیدی یا سایر منابع انرژی جهت شارژ کردن آن‏ها استفاده کرد. مزیت اصلی باطری‌های Li-Ion اینست که در طول بازه فعالیتشان دارای ولتاژ نسبتاً ثابتی هستند و مانند باطری­های آلکالاین^[۲۱] دچار افت ولتاژ قابل توجهی نمی‌شوند.
هنگام استفاده از سلول‌های خورشیدی نیز باید این نکته را مد نظر قرار داد که اگر تعدادی سلول خورشیدی را پشت سر هم به صورت سری ببندیم، ممکن است تعدادی از آن‏ها که نور کمتری دریافت می‌کنند، دارای ولتاژ دو سر منفی گردند و توان تولید شده توسط سلول‌های دیگر را مصرف کنند پس باید آرایش مناسبی برای استفاده از چندین سلول خورشیدی در نظر گرفته شود تا به حداکثر بازده ممکن رسید.
اجزای نرم افزاری
با پیچیده­تر شدن عملیات محول شده به هر گره به تدریج پیچیدگی سیستم افزایش پیدا می­ کند و نیاز به یک سیستم عامل ساده که دسترسی به منابع سخت­افزاری در هر گره شبکه حسگر را سهولت بخشد، بیشتر احساس می­ شود. یکی از سیستم عامل‌هایی که تا کنون طراحی شده و در انواع مختلفی از شبکه ­های حسگر پیاده سازی شده است، سیستم عاملTiny OS است که در مورد آن توضیح داده خواهد شد.
سیستم عامل Tiny OS
این سیستم عامل یک سیستم عامل رویداد-‌گرا^[۲۲] است و از یک هسته چند ریسمانی بسیار کارآمد تشکیل شده است. همچنین این سیستم عامل یک ساختار برنامه ریزی دو سطحی دارد که اجازه می‌دهد تا مقدار پردازش محدودی بر روی رویدادهای سخت افزاری به صورت ایجاد وقفه در هنگام انجام وظایف طولانی صورت پذیرد.
در طراحی این سیستم­عامل، انرژی مهم‌ترین منبع موجود در نظر گرفته می­ شود و به نظر می­رسد که یکی از راه حل­های بهینه برای استفاده از منابع پردازنده استفاده از روش رویداد-گرا باشد. مجموعه عملکرد­هایی که به یک رویداد نسبت داده شده‌اند به سرعت اجرا می­شوند و در حین اجرای آن‏ها هیچ توقفی اجازه داده نخواهد شد. در حالت خواب، سیکل­های استفاده نشده در CPU جهت انتظار برای رخ دادن هر گونه رویداد قابل توجه، به کار می­روند.
خلاصه
امروزه کاربردهای بسیاری برای شبکه‌های حسگر مطرح شده است و روز به روز هم بر تعداد آن‏ها اضافه می‌شود. از جمله این کاربرد‌ها می‌توان به استفاده در میدان‌های جنگی، شناسایی محیط­های آلوده، نظارت کردن محیط زیست، بررسی و تحلیل وضعیت بناهای ساختمانی، در جاده­ها و بزرگراه‌های هوشمند، کاربردهای مختلف در زمینه پزشکی و دیگر عوامل اشاره کرد.
در طراحی سخت‌افزار برای شبکه‌های حسگر، محدودیت‌هایی وجود دارد که از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به عواملی مانند هزینه پایین، حجم کوچک، توان مصرفی پایین، نرخ بیت پایین، خودمختار بودن گره‌ها و نهایتاً به قابلیت تطبیق پذیری با تغییرات محیط اشاره کرد. هر شبکه حسگر از تعداد زیادی گره ارزان قیمت با اندازه کوچک، تشکیل شده است و هر گره نیز از مجموعه‌ای از اجزای سخت‌افزاری تشکیل شده است که در کنار یکدیگر وظایف هر گره را به انجام می‌رسانند. در حال حاضر هر گره حسگر از بهم پیوستن تعدادی قطعات از پیش طراحی شده حاصل می‌شود ولی در آینده می‌توان کلیه مدار‌های مورد نیاز یک حسگر را در یک مدار مجتمع فشرده و در اندازه بسیار کوچک‌تری پیاده‌سازی کرد که کاهش قابل ملاحظه‌ای در اندازه و توان مصرفی هر گره‌ را در بر خواهد داشت.
هر شبکه حسگر از اجزایی مانند واحد پردازنده مرکزی، فرستنده-گیرنده رادیویی، حافظه جانبی، انواع حسگر‌ها از قبیل حسگرGPS، منبع تغذیه که می‌تواند به صورت باطری‌ یا سلول­های خورشیدی باشد و سایر اجزا، بر حسب نیاز تشکیل شده است. کلیه این اجزا باید با توجه به کاربرد‌های مورد نظر و ابعاد شبکه، طراحی و تعبیه شوند.
فصل ۲
تعریف مسئله
در این تحقیق به بررسی خاصیت تحمل­ پذیری خطای الگوریتم­های مسیریابی چند ­مسیره^[۲۳] در شبکه ­های حسگر بی­سیم می­پردازیم. در سیستم­هائی که به دلیل اهمیت، به دسترس پذیری^[۲۴] بالائی نیاز دارند لازم است خاصیت تحمل پذیری خطا در نظر گرفته شود. خاصیت تحمل پذیری خطا تضمین می­ کند که یک سیستم برای استفاده همیشه در دسترس باشد بدون اینکه وقفه­ای در عملکرد آن ایجاد شود. در ابتدا یکسری پارامترهای لازم را تعریف و در ادامه طرح پیشنهادی تشریح شده است.
دسترس پذیری
احتمال آنکه یک سیستم زمانی که درخواستی برای استفاده از آن وجود دارد به درستی به کار خود ادامه دهد یا به عبارتی احتمال اینکه سیستم خطا نداشته باشد یا در صورت بروز خطا به زیر درخواست­ها جواب مورد نظر را بدهد دسترس پذیری گویند. دسترس پذیری وابسته به دو چیز است :
قابلیت اطمینان^[۲۵]
قابلیت نگهداری^[۲۶]
دلایل وجود خطا در شبکه ­های حسگر بی­سیم
دلایل وجود خطا در شبکه ­های حسگر بی­سیم را به صورت زیر می­توان تقسیم ­بندی کرد [۶]:
خالی شدن باطری
تخریب بر اثر عوامل محیط
لینک­ها خراب شوند:
منظور از خراب شدن کم شدن کیفیت است که به عواملی مانند نرخ گم شدن بسته­ها^[۲۷]، نرخ تحویل بسته­ها^[۲۸] بستگی دارد که با گوش دادن به وضعیت کانال بدست می ­آید.
ازدحام^[۲۹]
ازدحام نیز می ­تواند به عنوان یک خطا در نظر گرفته شود که قابل تعمیر و بازیابی است، هر چه زمان بر طرف کردن ازدحام کمتر باشد قابلیت تعمیر آن سریع‌تر است که این به خودی خود می ­تواند دسترس پذیری را بالا ببرد و قابلیت تحمل پذیری خطا را در شبکه افزایش دهد.
دلایل نیاز به یک پروتکل با قابلیت تحمل پذیری خطا در شبکه ­های حسگر بی­سیم نسبت به شبکه ­های دیگر
به دلایل زیر شبکه ­های حسگر بی­سیم نسبت به شبکه ­های دیگر بیشتر به یک پروتکل با قابلیت تحمل پذیری خطا نیاز دارند [۶]:

ردیف

عنوان پرسشنامه

ضریب

۱

سهولت ادراک شده

۹۲/۰

۲

مفید بودن ادراک شده

۸۵/۰

۳

امنیت ادراک شده

۷۲/۰

۴

گرایش فناوری اطلاعات استفاده

۷۸/۰

۵

کل پرسشنامه

۷۸/۰

۳-۵-۲- ابزار اندازه‌گیری
تکنیک عمده ای که در این تحقیق برای سنجش متغیرها بکار گرفته شده، پرسشنامه است. پرسشنامه تحقیق از دو بخش تشکیل شده است. سوالات پرسش نامه‌ به گونه‌ای طراحی شده است که پاسخ گویان، گزینه ها را بر مبنای طیف پنج فاصله‌ای لیکرت(کاملاً موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم، کاملاً مخالفم) علامت‌گذاری می‌کنند و پرسش نامه‌‌ای که به منظور ابزار جمع‌ آوری اطلاعات به کار می‌رود به صورت حضوری بین پاسخ‌دهندگان توزیع می شود و شامل دو بخش می‌باشد، بخش اول آن مربوط به مشخصات فردی پاسخ دهنده و شامل سن، جنسیت، میزان تحصیلات، مهارت کار با رایانه است، بخش دوم آن شامل ۲۱سوال است که ۱۳ سوال آن مربوط به متغیرهای مستقل ۸ سوال آن مربوط به متغیر وابسته می‌باشد. که سوالات ۱،۲،۳،۴ سهولت ادراک شده ۶،۷،۸،۹،۵ مفیدبودن ادراک شده وسوالات ۱۰،۱۱،۱۲،۱۳ امنیت ادراک شده و سوال ۱۴،۱۵،۱۶مربوط به نگرش، سوال های۱۷و۱۸مربوط به هنجارهای ذهنی و سوال‌های ۱۹،۲۰،۲۱ مربوط به گرایش فناوری اطلاعات می باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۶- روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات
در این پژوهش علاوه بر آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف استاندارد، جداول و نمودار‌ها و از آزمون تحلیل وارایانس یک راهه استفاده شد.
برای مقایسه تاثیرسطوح مختلف ادراک فناوری اطلاعات پذیرش فناوری بر گرایش فناوری اطلاعات به استفاده از سیستم تلفن بانک توسط مشتریان از آزمون تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. و همین طور برایاولویت بندی عوامل مؤثر بر گرایش فناوری اطلاعات به استفاده از سیستم تلفن بانک از آزمون فریدمن استفاده شد. عملیات آماری نیز با بهره گرفتن از نرم‌افزار Spss انجام شد.
۳-۶-۱- تحلیل واریانس یک طرفه
تجزیه و تحلیل واریانس یک روش آماری است که به منظور تجزیه و تحلیل تفاوتهای بین میانگین‌های دو یا چند نمونه به کار برده می‌شود. اما بیشترین مورد استفاده این آزمون زمانی است که پژوهشگر قصد مقایسه بیش از دو میانگین را داشته باشد.
منطق کلی تجزیه و تحلیل واریانس این است: واریانس کل همه نمره ها در یک آزمایش به واریانس بین گروه‌ها و واریانس درون گروه ها تقسیم می شود. واریانس درون گروه ها پراکندگی نمره‌ها را در درون هر یک از K گروه نشان می‌دهد. به همین دلیل غالباً این واریانس را واریانس خطا می‌نامند. این واریانس ناشی از تفاوتهای فردی در بین میانگین ها و نقص در وسایل اندازه گیری است. واریانس بین گروه‌ها اندازه اختلاف بین میانگین‌های K نمونه را نشان می‌دهد. این واریانس ممکن است ناشی از تاثیر متغیر مستقل یا اینکه حاصل شانس باشد(دلاور، ۱۳۸۰).
۳-۶-۲-آزمون فریدمن
این آزمون برای مقایسه چند گروه از نظر میانگین رتبه‌های آنهاست و معلوم می‌کند که آیا این گروه ها می‌توانند از یک جامعه باشند یا نه؟ مقیاس در این آزمون باید حداقل رتبه‌ای باشد. این آزمون متناظر غیر پارامتری آزمون F است و معمولاً در مقیاسهای رتبه ای به جای F به کار می‌رود و جانشین آن می‌شود (چون در F باید همگنی واریانسها وجود داشته باشد که در مقیاسهای رتبه‌ای کمتر رعایت می‌شود).
آزمون فریدمن برای تجریه واریانس دو طرفه (برای داده‌های غیر پارامتری) از طریق رتبه‌بندی به کار می‌رود و نیز برای مقایسه میانگین رتبه‌بندی گروه های مختلف (دلاور،۱۳۸۰).تعداد افراد در نمونه‌ها باید یکسان باشند که این از معایب این آزمون است. نمونه‌ها باید همگی جور شده باشند.
فصل چهار
تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
۴-۱- مقدمه
بر مبنای مطالبی که در فصول پیش مطرح شد، هدف از انجام پژوهش فوق شناسایی عوامل موثر بر گرایش رفتاری به استفاده از خدمات بانکداری بانک توسعه تعاون استان اردبیل بوده که برای انجام تحقیق فوق از بین مشتریان بانک توسعه تعاون در شهر اردبیل نمونه‌ای با تعداد ۳۸۴ نفر انتخاب شده و بعد از بررسی پرسش‌نامه‌های پاسخ‌دهندگان تعداد ۳۸۴ پرسش‌نامه برای تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفته است. در بخش توصیف داده‌های آماری در ابتدا، به جدول مربوط به نظر پاسخ‌گویان در خصوص هر کدام از سوالات پرسشنامه پرداخته می‌شود سپس در بخش استنباط داده‌ها و اطلاعات، بعد از جدول مشخصه‌ های آماری سئوالات، به طور جداگانه از آزمون واریانس یک طرفه برای فرضیات تحقیق و آزمون فریدمن جهت رتبه‌بندی مولفه‌ها استفاده شده است که نتایج آن در جداول جداگانه‌ای آورده شده است و از مهم‌ترین آزمون‌های آماری که در فصل چهارم به آن پرداخته می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
۴-۲- یافته های توصیفی
متغیرهای مربوط به مشخصات فردی در این پژوهش در برگیرنده جنس، سن، سطح تحصیلات و میزان مهارت کار با رایانه است. با توجه به یافته‏های تحقیق توصیف هر یک از متغیرهای مربوط به مشخصات فردی به شرح جداول و نمودار‏های ۱- ۴؛ ۲-۴؛۳-۴ و۴-۴ می‏‌باشد.
۴-۲-۱- جنسیت پاسخ دهندگان
با توجه به جدول فراوانی و درصد جنسیت پاسخ‌دهندگان۱/۷۱ درصد از پاسخ‌گویان را مرد و ۹/۲۸ درصد نیز زن می‌باشد. در این قسمت از تحقیق تعداد مردها ( ۲۷۳ نفر)، تعداد زن‌ها ( ۱۱۱ نفر) می باشد.
جدول ۴-۱: توصیف جنسیت آزمودنی‌های مورد بررسی

۸۲۲/۰

۰۷/۰

۰۱/۰

انسانی

زبان

۰۵۱/۰

۰۷/۰

۱۵/۰

علوم

۰۰۵/۰

۰۷/۰

۲۰/۰

مهندسی*

۷۱۱/۰

۰۹/۰

۰۳/۰

هنر

طبق جدول (۴-۴۱) آزمون تعقیبی نشان داد در مقایسه مسئولیت­ پذیری دانشجویان بر حسب دانشکده، بیشترین تفاوت بین دانشکده مهندسی با انسانی، هنر و زبان بود. انسانی با علوم و هنر با زبان تفاوت معناداری ­نداشتند.
فصل پنجم
بحث ونتیجه گیری
مقدمه
هر پژوهش و فرایند حل مسئله از مراحل وابسته و بهم زنجیره­وار تشکیل شده است که آخرین حلقه این زنجیر، نتیجه ­گیری و ارائه راه­حل و پیشنهادات است. به طور کلی هدف از تجزیه و تحلیل روشن کردن تحقیق است، یعنی در تجزیه و تحلیل باید واقعیت و حقیقت پدیده ­ها مشخص و روابط بین آنها روشن گردد. در این فصل، خلاصه ای از فصل های گذشته، نتایج برگرفته شده از خصوصیات و ویژگی های نمونه آماری و نتایج از آزمون سؤال­های تحقیق پرداخته شده است. با توجه به نتایج بدست آمده، پیشنهادهایی برای ارتقا سطح هوش اخلاقی و سرمایه اجتماعی با میزان مسئولیت­ پذیری دانشجویان ارائه شده و ضمن بیان محدودیت­های پژوهش، با توجه به تجربیات حاصل از انجام پژوهش، پیشنهادهایی برای محقّقین آینده که علاقمند به پژوهش در این زمینه می باشند، ارائه گردیده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۵-۱- خلاصه بحث
در این فصل، به بیان خلاصه­ای از فصل­های گذشته، نتایج برگرفته شده از خصوصیات و ویژگی­های نمونه آماری و نتایج حاصل از سوال­های تحقیق پرداخته شده است. هدف این پژوهش تحلیل روابط ساده و چندگانه بین هوش اخلاقی و سرمایه اجتماعی با میزان مسئولیت­ پذیری دانشجویان دانشگاه کاشان بوده است. با توجه که این تحقیق، در پنج فصل ارائه شده است؛ در فصل اول به بیان مسئله و اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته شده است؛ و بر اساس اهداف تحقیق، فرضیاتی در نظر گرفته شده است و در آخر به تعریف مفاهیم نظری و عملیاتی متغیرها پرداخته شد. در فصل دوم که ادبیات و پیشینه تحقیق می­باشد، در چهار بخش ارائه شد. بخش اول مبانی نظری مرتبط با هوش اخلاقی که شامل هوش و انواع هوش، تبیین مفهوم اخلاق، هوش اخلاقی،اصول هوش اخلاقی بوربا و لنینک و کیل و فواید هوش اخلاقی بود.در بخش دوم مبانی مرتبط با سرمایه اجتماعی که شامل تاریخچه سرمایه اجتماعی و اهمیت آن، تئوری­پردازان و تعریف آن از سرمایه اجتماعی، تعریف مفهومی سرمایه و سرمایه اجتماعی و … بود. در بخش سوم مبانی نظری مرتبط با مسئولیت­ پذیری که شامل تببین مفهوم مسئولیت و مسئولیت­ پذیری، مسئولیت­ پذیری از منظر جامعه­شناختی و روان­شناسی، اهمیت و جایگاه مسئولیت­ پذیری از منظر اسلام، مسئولیت­ پذیری اجتماعی، ابعاد و مؤلفه­ های مسئولیت­ پذیری بود و در بخش چهارم ادبیات تحقیق و سوابق پژوهشی مرتبط با مسئله ارائه گردید. در فصل سوم به معرفی روش تحقیق پرداخته شد و مشخص که نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی است و از نظر اجرا توصیفی همبستگی می­باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه‌ دانشجویان دانشگاه کاشان در سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳ به تعداد ۷۱۳۲ نفر بود که با بهره گرفتن از فرمول کوکران، ۲۵۷ نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بدست آمد. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق، پرسشنامه هوش اخلاقی در قالب چهل گویه در سه مؤلفه (راستگویی، بخشش و دلسوزی)، پرسشنامه سرمایه اجتماعی در قالب ۲۴ سوال در چهار مؤلفه (مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی، تعلق اجتماعی و اعتماد اجتماعی) و پرسشنامه مسئولیت پذیری در قالب ۴۲ سوال در پنج مؤلفه (خودمدیریتی، امانت­داری، وظیفه­ شناسی، سازمان­یافتگی و پیشرفت­گرایی) و با توجه به ویژگی­های دموکرافیگ افراد جامعه آماری(جنسیت، رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی و دانشکده) تدوین و مورد بررسی قرار گرفت. روایی محتوایی و سازه پرسشنامه ها مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه­ هوش اخلاقی ۸۳/۰، سرمایه اجتماعی ۸۷/۰ و مسئولیت پذیری ۹۱/۰ برآورد گردید. تحلیل داده ­ها در سطح توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون، مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر) با بهره گرفتن از نرم افزار آماری SPSS و Amos انجام گردید.
۵-۲- یافته‌های تحقیق
رشد و پرورش هوش اخلاقی، سرمایه اجتماعی و مسئولیت پذیری دانشجویان مقوله مهمی است. آنچه مسلم است ویژگی­های اخلاقی و اجتماعی را نمی توان فقط به آموزش آن هم در کلاس درس محدود کرد، اما می توان محیطی تشویقی برای کمک به ایجاد آگاهی بیشتر از این مفاهیم و عمل به آنها ایجاد کرد. اهمیت برخورداری دانشجویان از هوش اخلاقی، مسئولیت پذیری و سرمایه اجتماعی بالا، بهبود رفتارها و پیدایش متخصصانی با اخلاق و در نتیجه جامعه اخلاق مدار و مسئول مدار است. لذا هدف کلی این تحقیق بررسی و تحلیل روابط ساده و چندگانه بین هوش اخلاقی و سرمایه اجتماعی با میزان مسئولیت پذیری دانشجویان دانشگاه بود. این تحقیق نیز با درک اهمیت این نکته تلاش کرده است که تصویری از وضعیت موجود هوش اخلاقی و سرمایه اجتماعی با میزان مسئولیت­ پذیری دانشجویان دانشگاه کاشان فراهم سازد. بر این مبنا، نتایج و یافته‌های حاصل از فرضیه‌های اصلی و فرعی پژوهش به‌صورت زیر خلاصه می‌گردد:
فرضیه اول: میانگین هوش اخلاقی دانشجویان دانشگاه مطلوب است.
طبق نتایج جدول ۴-۲۰ به‌دست ‌آمده از این فرضیه نشان می­دهد؛ میانگین هر یک از مؤلفه­ های هوش اخلاقی از میانگین فرضی (۳) بیشتر بود و فرض ادعای پژوهشگر مورد تأیید قرار گرفت. بالاترین میانگین مربوط به مؤلفه درستکاری به میزان ۷۰/۳ بود. طبق نتایج، وضعیت هوش اخلاقی دانشجویان، مطلوب است. این نشان می دهد دانشجویان می توانند اصول، ارزشها و باورهایشان که می ­تواند راهنمای عمل­شان باشد را به طور شفاف بیان کنند، معمولاً با کسی که ببینند کار نادرستی انجام می­دهد مخالفت می کنند، حقیقت را می­گویند مگر اینکه دلایل اخلاقی مهمی مانع شود، زمانی که برای انجام کاری موافقت می کنند، آن را تا آخر دنبال می نمایند، اکثر اوقات مسئولیت اشتباهات و شکست­های خود را می­پذیرند و از اشتباهات خود به عنوان فرصتی برای بهبود عملکردشان استفاده می کنند، حتی زمانیکه فرد خطایی جدی انجام داده باشد قادر به بخشیدن و فراموش کردن هستند، معمولاً زمانی که با یک تصمیم مهم روبرو می­شوند، آگاهانه آن را با عمیق ترین اصول، ارزشها و باورهای­شان مطابقت می­ دهند، رویکرد غالب­شان خدمت به دیگران است و به نیازهای رشدی و پیشرفت همکلاسی­های خود توجه دارند. وجود درستکاری نشان می­دهد که دانشجویان به آنچه معتقدند عمل کرده و گفتار و کردار آن­­ها صحیح است. نتایج حاکیست دانشجویان مسؤولیت اعمال خود و پیامدهای آن را بر عهده گرفته و اشتباهات و شکست­های خود را می­پذیرند. وضعیت موجود مؤلفه بخشش هوش اخلاقی نیز بدان معنی است که دانشجویان ضمن آگاهی از عیوب خود و دیگران، مهارت بخشیدن را دارا هستند. دلسوزی به مفهوم مراقبت فعال از دیگران (مهربانی) است. دلسوزی، گسترده تر از مراقبت صرف از دیگران بوده و نشان دهنده احترام فرد به دیگران نیز می باشد که یک اثر بازگشتی هم دارد، زیرا در تعاملات اجتماعی، غالباً وقتی که انسانی مهربان و دلسوز در شرایط بحرانی قرار بگیرد دیگران نسبت به او همدردی می­ کنند. نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیق آراسته(۱۳۹۰)، بهرامی (۱۳۹۱)، کلارکن (۲۰۰۹)، هس­مر (۱۳۸۲)،مرادی چهری (۱۳۹۲) و نگاموک (۲۰۱۱) همسویی و مطابقت دارد. پژوهش آراسته (۱۳۹۰)، که نشان داد که شایستگی­های اخلاقی دانشجویان در حد بالای متوسط بود. پژوهش بهرامی (۱۳۹۱) نشان داد سطح هوش اخلاقی و ابعاد زیر مجموعه آن در جامعه پژوهش دارای وضعیت مطلوبی است. کلارکن (۲۰۰۹) در پژوهشی به این نتایج رسید که هوش اخلاقی رهبران آموزشی و معلمان در مدارس ایجاد صفت­هایی همچون احترام، علاقمندی و ایجاد کیفیت در دانش ­آموزان را تقویت می­ کند، همچنین دریافتند که هوش اخلاقی می ­تواند توسط رهبران آموزشی، معلمان و کودکان آموخته شود و سپس به این نتیجه رسیدند که توسعه بیشتر هوش اخلاقی می تواند بازدهی مطلوبی در مدارس و جامعه به عنوان نتایج سازمانی مثبت داشته باشد. پژوهش هس­مر (۱۳۸۲)، طی بررسی بر روی چندین سازمان، به این نتیجه رسید که سازمان­هایی که رفتار اخلاقی دارد، دارای شانس موفقیت بیشتری نسبت به سازمان­هایی دارد که رفتارهای غیر اخلاقی و غیرصادقانه وارد می­ شود. پژوهش مرادی چهری (۱۳۹۲)، نیز نشان داد که وضعیت هوش سازمانی دانشگاه در حد متوسط (۳) قرار دارد و هم چنین میزان هوش اخلاقی و سلامت سازمانی دانشگاه بالاتر از حد متوسط (۳) می­­باشد. نگاموک (۲۰۱۱)، در پژوهشی به کشف هشت ویژگی اخلاقی دانشجویان پرداخته است. این هشت ویژگی اخلاقی عبارتند از: سعی و کوشش، صرفه­جویی، صداقت، نظم و انضباط، ادب، پاکیزگی، وحدت و سخاوت. در این تحقیق و پس از تجزیه و تحلیل داده ­ها، این ۸ ویژگی اخلاقی به این ترتیب رتبه ­بندی شده ­اند: ادب، سخاوت، صداقت، وحدت، پاکیزگی، انضباط، سعی و کوشش و صرفه­جویی.
فرضیه دوم: میانگین سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه مطلوب است.
طبق نتایج جدول ۴-۲۱ به دست آمده از این فرضیه، میانگین هر یک از مؤلفه­ های سرمایه اجتماعی از میانگین فرضی (۳) بیشتر بود و فرض ادعای پژوهشگر مورد تأیید قرار گرفت. بالاترین میانگین مربوط به مؤلفه انسجام اجتماعی به میزان ۹۲/۳ بود. در بحث سرمایه اجتماعی، یافته ها نشان می­دهد دانشجویان از رفتار و برخورد سایر دانشجویان رضایت دارند، فعالیت­های مشترک میان آنها وجود دارد، با هم در ارتباط با مسائل و مشکلات درسی به نسبت همفکری صورت می گیرد، میان اعضا انسجام و هماهنگی وجود دارد، روابط بین افراد مبتنی بر صداقت و اعتماد متقابل است و اکثر فعالیت­هایشان را به صورت تیمی و گروهی انجام می­ دهند، به دوستان، اساتید، خانواده، بستگان و سایر دانشجویان اعتماد دارند، به پدر و مادر، دوستان خود، بستگان، دانشگاه و درس، همشهری­ها و همکلاسی­ها تعلق خاطر دارند، اخلاق شهروندی، ارزش­های اخلاقی، مسائل قومی و مذهبی، نظم و انضباط و قانون را در دانشگاه رعایت می­ کنند. نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیق قانعی­راد (۱۳۸۵)، مظلوم خراسانی (۱۳۸۴) و فولادیان (۱۳۸۸) همسویی و مطابقت ندارد. قانعی­راد (۱۳۸۵) در بررسی نقش تعاملات دانشجویان و استادان در تکوین سرمایه­ اجتماعی دانشگاهی نشان داد که روابط دانشجویان با استادان خود در حد پایینی قرار دارد. مظلوم خراسانی (۱۳۸۴) دریافت مهمترین عوامل مثبت موثر بر سرمایه اجتماعی به تربیت اهمیت عبارت بودند از: میزان سرمایه فرهنگی فرد، میزان امنیت در محله، میزان شبکه ­های اجتماعی در محله، متاهل بودن فرد، وضعیت اقتصادی هم محلی­ها. فولادیان در سال (۱۳۸۸)، در پژوهشی به این نتیجه رسید که متوسط سرمایه اجتماعی در نمونه مورد بررسی در حد پایین است و دانشجویان از لحاظ سرمایه اجتماعی به هم شبیه نیستند. اعتماد در بین دانشجویان در حد متوسط و دانشجویان از حیث سرمایه اجتماعی در بعد اعتماد به هم شبیه هستند.
فرضیه سوم: میانگین مسئولیت پذیری دانشجویان دانشگاه مطلوب است.
طبق نتایج جدول ۴-۲۲ به دست آمده از این فرضیه ، میانگین هر یک از مؤلفه­ های مسئولیت­ پذیری از میانگین فرضی (۳) بیشتر بود و فرض ادعای پژوهشگر مورد تأیید قرار گرفت. بالاترین میانگین مربوط به مؤلفه امانت­داری به میزان ۴۱/۴ بود. این یافته نشان می­دهد که دانشجویان تمایل دارند هرکاری را به بهترین نحو انجام و به موقع تمام نمایند، به آینده بیشتر از حال توجه دارند، همیشه به دنبال بهتر شدن هستند، به قوانین دانشگاه پایبند و متعهدند، به سایر دانشجویان در درس­ها کمک می کنند، خود را در حفظ اموال عمومی دانشگاه، مسئول می­دانند و هرچیزی را پس از استفاده سرجای خودش قرار می دهند. نتایج این پژوهش با پژوهش امینی و همکاران (۱۳۹۲) که دریافتند میانگین هر یک از مؤلفه­ های مسئولیت پذیری دانشجویان بالاتر از حد متوسط است، همخوانی دارد.
فرضیه چهارم: بین مؤلفه­ های هوش اخلاقی دانشجویان با مسئولیت پذیری آنان رابطه وجود دارد.
طبق نتایج جدول ۴-۲۳ ضرایب همبستگی نشان داد بین هر یک از مؤلفه­ های هوش اخلاقی با مسئولیت پذیری رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. به عبارتی هر چه مؤلفه­ های هوش اخلاقی در دانشجویان افزایش پیدا کند میزان مسئولیت پذیری آنها نیز افزایش می­یابد. بیشترین رابطه بین مؤلفه درستکاری و مسئولیت پذیری بود. جدول رگرسیون نشان داد از بین مؤلفه­ های هوش اخلاقی مؤلفه­ های بخشش و درستکاری قابلیت پیش بینی مسئولیت پذیری دانشجویان را دارند و می توانند در مدل رگرسیونی قرار گیرند. به این معنا که هر چه افراد درستکارتر، دلسوزتر و بخشنده تر باشند به همان نسبت مسئولیت پذیرترند. نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیق سیادت (۱۳۸۸)، رحیمی (۱۳۹۰)، کلارکن (۲۰۰۹)، ایزدی و شمامی (۱۳۸۸)، طالب زاده (۱۳۸۷)، جین و درزدنکو (۲۰۱۰) و ماتوز و ریلی (۱۹۹۵) همسویی و مطابقت دارد. سیادت (۱۳۸۸) که در پژوهش خود نشان داد رشد اخلاقی رهبران با رفتارهایی که آنان از خود نشان می­ دهند، رابطه مستقیم دارد، رحیمی (۱۳۹۰) که درپژوهش خود نشان دادکه میان موفقیت شغلی کارکنان و چهار حیطه هوش اخلاقی رابطه معناداری وجود دارد، کلارکن (۲۰۰۹) که در پژوهش خود به این نتیجه رسید که توسعه بیشتر هوش اخلاقی می ­تواند بازدهی مطلوبی در مدارس و جامعه به عنوان نتایج سازمانی مثبت داشته باشد، ایزدی و عزیزی شمامی (۱۳۸۸) که نشان دادند که میان دانش شهروندی و مسئولیت پذیری رابطه وجود دارد، طالب زاده (۱۳۸۷) دریافت که اصولاً وجود جو اجتماعی باز در مدارس تأثیر قابل توجهی بر روی رشد قابلیت ­های اجتماعی یادگیرندگان و از جمله مسئولیت پذیری آنها دارد، جین و درزدنکو (۲۰۱۰)، در پژوهشی به این نتیجه رسیدند که مدیران سازمان­های نظام یافته در مقایسه با سازمان­های ماشین بنیاد، سطح مسئولیت­ پذیری و اجتماعی و اخلاقیات بالایی دارند و ماتوز و ریلی (۱۹۹۵) که نتیجه گرفتند که افزایش دانش به تغییر در نگرش و تغییر در رفتار منجر می شود و در نهایت افزایش دانش، با مسئولیت پذیری اجتماعی بیشتری همراه است.
فرضیه پنجم: بین مؤلفه­ های سرمایه اجتماعی دانشجویان با مسئولیت پذیری آنان رابطه وجود دارد.
طبق نتایج جدول ۴-۲۵ ضرایب همبستگی نشان داد بین هر یک از مؤلفه­ های سرمایه اجتماعی با مسئولیت پذیری رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. به عبارتی هر چه مؤلفه­ های سرمایه اجتماعی در دانشجویان افزایش پیدا کند میزان مسئولیت پذیری آنها نیز افزایش می­یابد. بیشترین رابطه بین مؤلفه انسجام اجتماعی و مسئولیت پذیری بود. جدول رگرسیون نشان داد از بین مؤلفه­ های سرمایه اجتماعی مؤلفه­ های تعلق اجتماعی و انسجام اجتماعی قابلیت پیش بینی مسئولیت پذیری دانشجویان را دارند و می توانند در مدل رگرسیونی قرار گیرند. سرمایه اجتماعی با ایجاد شرایط و مساع، دانشجویان را قادر می سازد که بتوانند با تلاش در راستای تحقق اهداف جامعه، نیازها و اهداف خود را نیز برآورده سازند و توانایی­های بالقوه خود را آشکار و در قبال جامعه احساس مسئولیت نمایند. همچنین ایجاد روابط و پیوند بین دانشجویان، دانشجویان با اساتید و سایرین باعث می شود که فاصله میان دانشجویان و اساتید کمتر شود و این امر به نوبه خود موجبات نوع دوستی را فراهم آورده و ماحصل آن، افزایش مسئولیت پذیری افراد در قبال هم است. نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیق ایمان (۱۳۸۹)، سروش (۱۳۹۱)، طالقانی (۱۳۸۷) و جکسون و وید (۲۰۰۵) همسویی و مطابقت دارد. پژوهش ایمان (۱۳۸۹) که نشان می­دهد هر اندازه افراد دارای سرمایه اجتماعی بالاتری باشند، مسئولیت اجتماعی آنان بیشتر خواهد بود. سروش (۱۳۹۱) در پژوهشی نشان داد که مسئولیت­ پذیری فردی با اعتماد اجتماعی، اعتماد به گروه­ ها و دیگر خواهی رابطه مثبت و معناداری دارد اما مسئولیت­ پذیری اجتماعی با اعتماد رابطه منفی معنادار داشته و با دیگر خواهی رابطه معناداری ندارد. طالقانی (۱۳۸۷) دریافت بین سرمایه اجتماعی و مسئولیت­ پذیری اجتماعی در اداره مالیات استان تهران رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. جکسون و وید (۲۰۰۵)، در پژوهشی نشان دادند که سرمایه اجتماعی ارتباط معناداری با حس مسئولیت و فعالیت حرفه­ای پلیس دارد.
فرضیه ششم: بین هوش اخلاقی دانشجویان بر حسب ویژگی­های دموگرافیک (جنسیت، رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی و دانشکده) تفاوت معناداری وجود دارد.
طبق نتایج جدول (۴-۲۸)، میانگین هوش اخلاقی دانشجویان دخترها نسبت به پسرها بیشتر است. آزمون t نشان می­دهد فرض ادعای پژوهشگر مبنی بر تفاوت هوش اخلاقی بر حسب جنسیت معنادار است و در نتیجه فرض پژوهشگر پذیرفته می­ شود. این یافته نشان می­دهد که بین دانشجویان برحسب جنسیت در نمرات هوش اخلاقی تفاوت معناداری وجود دارد این تفاوت به گونه­­ای است که هوش اخلاقی دانشجویان دختر نسبت به پسرها بیشتر است و جنسیت در اخلاقی بودن افراد مؤثر است.
طبق نتایج جدول(۴-۲۹)،­ هوش اخلاقی دانشجویان در رشته انسانی با میانگین ۵۹/۳، بالاتر از میانگین در رشته­ های پایه، فنی و هنر است اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نیست و فرض ادعای پژوهشگر تأیید نشد. این یافته نشان می­دهد رشته تحصیلی در میزان هوش اخلاقی دانشجویان تأثیر گذار نیست.