• نقش میانجی را بین درخواست ها و پاسخ های سرویس گرا ایجاد می کند.

ESBهای opensourceازجمله Mule ، قابلیت همکاری و انعطاف پذیری بی نظیری را با مکان سازی استفاده مجدد مولفه های سرویس از هر نوع، و تبادل پیغام ها با هر فرمتی هم در داخل و هم بیرون از سازمان را فراهم کرده، و پلت فرمی را ارائه می دهد که یکپارچه سازی app ها و تکنولوژی ها را آسان می کند.
با به کارگیری این الگوی پیشنهادی SOMA، اطلاعات و قابلیت های سیستم اطلاعاتی (سرویس های قابل ارائه)، صرف نظر از پروتکل وفرمت های داده ی آن ها، به منظور پاسخگویی به نیازمندی های درحال تغییر، مجددا به یک روش جدید ایجاد شده، و مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از سرویس های اصلی سیستم اطلاعاتی، به همراهESB که گذرگاهی برای حمل این سرویس ها می باشد، در شکل شماره ۳-۱۷ نشان داده اند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

همانطور که در شکل نیز مشخص است، یک سرویس دانه درشت ممکن است از یک یا چند سرویس دانه ریز تشکیل شده باشد. به عنوان مثال اجرای سرویس مدیریت هزینه ی سفارشات، که مستلزم اجرای سرویس های ریز دانه صدور صورتحساب، پرداخت آنلاین و بررسی وضعیت پرداخت هزینه ها می باشد.

شکل ۳–۱۷ سرویس های سیستم اطلاعاتی سرویس گرایspx
ESBمانند یک هابی مشترک عمل می کند که سیستم های اطلاعاتی ناهمگون (با پلتفرم های مختلف) در واحدهای مختلف کسب و کار و همچنین درخواست کنندگان در خارج از سازمان می توانند به آن متصل شوند تا با مشارکت با یکدیگر، نیازمندی های مشتریان را با سرعت بیشتری پاسخگو باشند. در واقع از این راه حل می توان، برای یکپارچه سازی انواع مختلفی از سرویس های سیستم اطلاعاتی، از طریق انتقال پیام، استفاده کرد. در حقیقت این زیر ساختار امکان این را فراهم می کند، تا سرویس هایی از برنامه های کاربردی درخواست شده، توسط دیگر برنامه های کاربردی، مستقل از پلت فرم های آن ها، مورد استفاده ی مجدد قرار بگیرند. در این صورت همانطور که در شکل ۳ – ۱۸ قابل مشاهده است، هر یک از سیستم های اطلاعاتی می توانند درخواست کننده و یا فراهم کننده سرویس باشند. درخواست کننده ی سرویس برای استفاده از سرویس هر یک از برنامه های کاربردی، به باس، که مسئول تحویل درخواست به فراهم کننده ی سرویس می باشد، متصل می شود.
ESBبه عنوان یک زیر ساختار برای بهم پیوستن سرویس ها، برای دستیابی به انعطاف پذیری بالاتر، درخواست ها را به صورت پیغام هایی می پذیرد، سپس روی آنها عملیات را انجام می دهد و از آنجایی که این پیام ها سرتاسر باس جریان پیدا می کنند، میان آن ها نقش میانجی را ایفا می کند. به طور کلی مسئولیت تحویل، درخواست های سرویس، و روت کردن (مسیریابی) آن ها به باس سرویس سازمان محول شده است.
به طور کلی راه حلESB، قابلیت همکاری بین سیستم های اطلاعاتی و مولفه های دیگر را از طریق آداپترهای مبتنی بر استاندارد و واسط ها فراهم کرده است. و از طرفی مسئول کنترل، جریان مناسب، و تفسیر کلیه ی پیغام ها در میان سرویس ها با به کارگیری تعدادی از پروتکل های سرویس گرایی می باشد. در این میان افزار ابعاد زیر ساختار مجازی باس، می تواند به اندازه ی بار کاری ای که پشتیبانی می کند، بزرگ و یا کوچک شود.

شکل ۳-۱۸٫الگوی راه حل ESB برای استفاده از سرویس های سیستم اطلاعاتی در سازمان
۳-۸ برنامه ریزی استراتژیک سیستم اطلاعاتی
همانطور که می دانیم اطلاعات، یک منبع سازمانی است، و همچون هر منبع سازمانی دیگر، باید به طرز مناسبی، در سطح سازمان توزیع و به اشتراک گذاشته شود. این توزیع و به کارگیری مناسب اطلاعات، مستلزم یک برنامه استراتژیک است. فرایندی که در آن سازمان ها محیط های داخلی و خارجی خود را تحلیل کرده، و بر اساس آن استراتژی هایی را خلق می کنند که آن ها را در راستای رسیدن به اهداف تعیین شده (حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب ) یاری می کند. به طور کلی منظور از استراتژی یک سازمان، تدوین برنامه ای در جهت هدایت عملیات سازمان، تعیین اهدافی که باید تحقق یابند، و بالاخره تعیین خط مشی های تدارک و تخصیص منابع برای دستیابی به آن هدف ها] ۷[ می باشد.
یک استراتژی مناسب برای سیستم های اطلاعاتی، مطابق با نیازمندی های یک سازمان در یک زمان مشخص تعریف می شود. برنامه ریزی استراتژیک می تواند، نقطه آغازی برای مدیریت سیستم های کارا و اثر بخش در سازمان باشد.
اطلاعات تولید شده، انباشته شده، و یا توزیع شده در درون یا بیرون سازمان بایستی در جهت دستیابی به اهداف سازمان طراحی شده باشند. استفاده بهینه از این اطلاعات به عنوان یک منبع سازمانی، با معیار بر آورده کردن نیازها، و کمک به دستیابی به اهداف و ماموریت های سازمان در سطوح مختلف سنجیده می شود. برنامه ریزی اطلاعات (تهیه برنامه ای که ارتباط اطلاعات را با اهداف سازمان روشن می کند)، فعالیتی است که یک واحد سازمانی به صورت مستقل، و تنها با توجه به نیازهای ویژه خود بتواند انجام دهد.
اکثر سازمان ها در مواجهه با فناوری اطلاعات، بنا به ضرورت و به صورت بخشی، به استقرار سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات پرداخته اند. اما به تدریج، بخش های مختلف، به جزیره های اطلاعاتی که مستلزم طراحی، بهره برداری و پشتیبانی سیستم های اطلاعاتی آن بخش هستند، تبدیل شده اند. که این امر موجب تعامل نامناسب بین بخش های سازمان، عدم هماهنگی توسعه فناوری اطلاعات با اهداف کلان و استراتژی سازمان شده است. این عوامل باعث شدند تا سازمان را به این فکر وادارند که برای فناوری اطلاعات در سازمان خود و طراحی و ساخت سیستم های اطلاعاتی بخش های مختلف، برنامه ریزی کنند.
کلیه گروه های سازمان به تناسب حیطه فعالیت و تخصص خود، به ویژه مدیران ارشد و افراد خبره سازمان می توانند در برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات آن سازمان مشارکت کنند. مدیران استراتژیک با تنظیم برنامه های استراتژیک در تلاش هستند تا رهبری و مدیریت را با یکدیگر تلفیق کرده و از این طریق، سازمان را در قبال تغییرات و تحولات محیطی همواره در حالت پویا و فعال نگه دارند. تا به واسطه ی آن بتوانند در جهت تحقق رسالت سازمان قدم بردارند. در یک تعریف کلی، برنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطلاعاتی را فرایند طراحی و ساخت سیستم های اطلاعاتی ای می دانند که به سازمان برای اجرای برنامه کسب و کار و تحقق اهداف آن کمک می کند.
با برنامه ریزی استراتژیک در حوزهIT ، این اطمینان حاصل می شود که تصمیمات گرفته شده در حوزه ی ITو پیاده سازی سیستم های اطلاعاتی، مبنی بر یک استراتژی صحیح و فکر شده است. برای کسب موفقیت، در اجرای فناوری اطلاعات، سازمان ها نیاز به برنامه ریزی مناسبی برای سیستم های اطلاعاتی ای دارند که هم راستا با استراتژی های تدوین شده ی سازمانشان عمل کند. همسویی استراتژیکی بین سازمان و سیستم های اطلاعاتی و فن آوری اطلاعات، در طول سالیان زیادی مورد نظر بوده است.
شرکت هایی که از مدیریت استراتژیک در زمینه فناوری اطاعات و سیستم های اطلاعاتیشان استفاده می کنند، موفقتر و سود آورتر می باشند. در سایه ی مدیریت استراتژیک شاخص های فروش، سود آوری و بهره وری سازمان بهبود می یابد، نگرش به تغییرات، به مثابه ی فرصت تلقی می شود. اثرات شرایط نامطلوب، و تغییرات نامناسب، به حداقل رسیده و این امکان فراهم می شود تا وقت و منابع کمتری، صرف اصلاح خطاها و نقایص شود.
لازم به ذکر است که متدولوژی برنامه ریزی استراتژیک، برای کلیه سازمان ها به صوت کاملا منحصر به فرد وجود ندارد بلکه بایستی آن را با شرایط و اهداف سازمان مورد نظر بومی سازی کرد. نقطه شروع در برنامه ریزی استراتژیکIT (و سیستم های اطلاعاتی)، ارزیابی وضعیت طراحی اولیه سیستم هاست. به عبارتی می توان گفت، سیستم های طراحی شده، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
با تجزیه و تحلیل مدل های طراحی شده و تطبیق آن در سازمان مورد نظر می توان منافع و قابلیت ها، نقاط قوت و ضعف سیستم ها را در راستای اهداف و ماموریتهای سازمان استخراج کرده و با تعیین راهبردهایی در جهت اصلاح آن ها، سیستم های طراحی شده را وارد فاز اجرایی کرد. به عبارتی، با بهره گیری از راهبردهای پیشنهادی که از دیدگاه خبرگان و مدیران ارشد سازمانی ناشی شده و مورد بررسی آن ها قرار گرفته، سیستم های اطلاعاتی طراحی شده می توانند روند پیاده سازی پیدا کنند]۸[.
از این رو ما نیز در این تحقیق، از برنامه ریزی استراتژیک به عنوان ابزاری برای سنجش سیستم اطلاعاتی سرویس گرا که در بخش قبل طراحی شد، استفاده می کنیم و با توجه به اینکه برنامه ریزی استراتژیک برای هر سازمانی و مطابق با نیازمندی های آن سازمان متفاوت است، لذا در فصل بعد یک سازمان را به عنوان مطالعه ی موردی در نظر گرفته، و عملیات تطبیق سیستم اطلاعاتی طراحی شده، و استخراج راهبردهای پیشنهادی در جهت بهبود مدل را مطابق با آن سازمان انجام می دهیم. در این روش تحقیق، به منظور استخراج راهبردها با هدف اعمال آنها در مدل پیشنهادی، ازماتریسSWOT استفاده می شود که در بخش بعد راجع به این روش تدوین استراتژی ها توضیحاتی داده شده است.
۳– ۹ نتیجه گیری
در این فصل ، با در نظر گرفتن فرایندهای کسب و کار موجود در سیستم و روند جریان اطلاعات به طراحی و مدلسازی سیستم اطلاعاتی سرویس گرا با بهره گرفتن از متدولوژی SOMA پرداختیم. سرویس های استخراج شده، از این سیستم، با بهره گرفتن از ESBکه از جمله الگوهای راه حل این متدولوژی می باشد، مورد استفاده قرار می گیرند. با طراحی این سیستم سرویس گرا، مهمترین مسئله، یعنی تغییر در نیاز های سازمان بزرگ مقیاس و یکپارچگی واحدهای مختلف سازمان پوشش داده می شود.
فصل چهارم
محاسبات و یافته های تحقیق
۴ – ۱ مقدمه
در فصل سوم سرویس های سیستم اطلاعاتی سرویس گرا را با استخراج سرویس های مربوطه طراحی و مدلسازی کردیم. در این فصل، سیستم های اطلاعاتی طراحی شده در فصل قبل را بر روی یک مطالعه موردی پیاده می کنیم و بخش های اصلی سیستم پیشنهادی ارائه و بررسی می شوند وسرویس های شناسایی شده را برای این محیط واقعی تطبیق می دهیم وتوسط تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار expert choiceارزیابی می کنیم.از آنجائیکه طراحی و پیاده سازی موفق این سیستم اطلاعاتی سرویس گرا، در راستای اهداف سازمان، و برآورده ساختنهر چه بهتر نیازمندی های آن سازمان محقق می شود، لذا با طراحی مجدد این سیستم برای سازمان مورد مطالعه، نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های مدل پیشنهادی را استخراج می کنیم، و با بهره گرفتن از ماتریس SOWT، راهبردهایی را در جهت اصلاح و بهبود این سیستم پیشنهادی استخراج می کنیم. این راهبردهای ارائه شده، طی یک نظرسنجی با افراد خبره، مدیران و کارشناسان ارشد سازمان، مربوطه استخراج می گردند تا مطابق با این راهبردها، سیستم مورد نظر سفارشی شده، و روند پیاده سازی بگیرد.
۴-۲ مطالعه موردی – شرکت ایران خودرو
مطالعه موردی انجام گرفته شرکت ایران خودرو می باشد. شرکت ایران خودرو بزرگترین شرکت خودرو سازی کشور می باشد که به طور متوسط ۶۵ تا ۷۰ درصد تولید خودرو داخل کشور را به طور دائم به خود اختصاص داده است.این سازمان با اتکا به مدیریت غیر متمرکز باعث رشد قابلیت ها و خلاقیت ها شده، و در این مدت توانسته است، با باسابقه ترین شرکت های تولید کننده خودرو در جهان به رقابت بپردازد.ایران خودرو در سال ۱۳۴۱ با هدف تولید و فروش انواع خودرو با نام اولیه ایران ناسیونال تاسیس شد. بعد از سال ها این شرکت در پی توسعه فعالیت هایش و با تولید ۱ میلیون خودرو سواری و تجاری و با به کارگیری ۲۱ هزار نفر نیروی انسانی به بزرگترین گروه صنعتی درمنطقه خاورمیانه و شمال آفریقا(MENA) تبدیل شد که به فعالیت های صنعتی و خدمات در بخش صنعت خودرو می پرداخت. ایران خودرو با هدف رسیدن به کلاس جهانی، به تاسیس مرکز تحقیقات، و مراکز تست خودرو، توسعه موتور به همراه جدیدترین ماشین آلات و تجهیزات تولیدی خود پرداخت. اقداماتی که با همکاری کشورهای عمده اروپایی در بخش صنعت خودروی آلمان و فرانسه حاصل شدند. ایران خودرو دارای شرکت های تابعه متعددی از جمله ساپکو، ایساکو، ایپکو، تام است، که در قالب یک گروه واحد، این شرکت را به سوی اهدافش یاری می دهند.
این شرکت ها در بخش های مختلفی از جمله، تامین قطعات، سیستم ها و تجهیزات تولیدی، خدمات پس از فروش، نیروی محرکه و …. فعالیت دارند. همچنین ایران خودرو در حوزه های سرمایه گذاری، امور مالی ، لیزینگ و توسعه کسب و کار سرمایه گذاری هایی کرده است.
علل انتخاب این سازمان برای مطالعه موردی عبارتند از :

• این شرکت ، یک شرکت شناخته شده است و بحث خدمات در آن بسیار ملموس است.

• یکی از مهمترین اهداف این شرکت، افزایش حجم تولید و بهره وری است، از این رو به کارگیری معماری سرویس گرا با توجه به مزایای این معماری در سازمان مورد استقبال قرار می گیرد.

• شرکت مایل است تا حد ممکن به منظور استفاده از منابع فعلی سازمان و کاهش هزینه ها، برنامه های کاربردی مختلف سازمان با پلت فرم های گوناگون را با یکدیگر هماهنگ کند، لذا سرویس های این سیستم اطلاعاتی می توانند توسط بخش های مختلف این سازمان مورد استفاده قرار گیرند.

• سازمان دارای شعب و نمایندگانی در نقاط جغرافیایی مختلف است، که هر کدام از این شعب، برنامه های کاربردی متفاوتی را دارند، یعنی هر کدام از این برنامه های کاربردی با پلت فرم های گوناگونی عملیات را انجام می دهند . از این رو استقرار یک سیستم اطلاعاتی سرویس گرا موجب استقلال از سکوی مختلف اجرا و همچنین این امکان را فراهم می کند تا فرایند تولید در شعب مختلف یکپارچه گردد.

• سازمان تمایل دارد تا یکپارچگی و هماهنگی برنامه های کاربردی شعبات مختلف با دفتر مرکزی را افزایش دهد.

• از بعد هزینه، طراحی و پیاده سازی سیستم های سرویس گرا مقرون به صرفه تر است.

به طور کلی می توان اهداف برون سپاری را برای شرکت ایران خودرو به صورت زیر تشریح کرد:

• کسب مزیت رقابتی در کشور و حتی در خارج از کشور

• توسعه شرکت برای صادرات محصولات

• بهره مندی از دانش و تکنولوژی روز دنیا

• همکاری با شرکت های بزرگ دنیا و انتقال دانش و تکنولوژی آنها به داخل کشور

• کاهش هزینه های اجرایی و تولیدی

• ارتقاء کیفیت محصولات تولیدی

The findings of the study indicated a significant relationship between intelligence software spss competition among insurance sales representatives in the population is
The findings indicate that the Kermanshah Province of Iran Insurance Sales Representatives aware of the competitors competitive intelligence is an important dimension.
Keywords: Competitive Intelligence، Insurance Sales، Iran Insurance، Insurance Sales Representatives Iran

ISLAMIC AZAD UNIVERSITY
Central Tehran Branch
Faculty of management -Department of management public
“M . A” Thesis
On:” insurance “
Subject:
The impact of competitive intelligence on the sale of Insurance products
Case Study :Iran Insurance Agents in Kermanshah
Advisor:
sina nemati zade (Ph.D)
Reader:
(Ph.d).hossein adab (Ph.D)
By:
Hossein hezarkhani
۲۰۱۳ winter

1. 1. – society for competitive intelligence professionals. ↑

1. 1. – Peyrot et all (2002). ↑

1. 1. – Calof , 1996 ↑

1. 1. – Shermach , 1995 ↑

1. 1. – BIS ↑

1. 1. – Albrecht ↑

1. 1. – potas , ercetin & kocak ↑

1. 1. – Murphy ↑

1. 1. – Roiten ↑

1. 1. – Flisher,wright & Tindale ↑

1. 1. — Fuld ↑

1. 1. – Rouch & santi ↑

1. 1. – Schilke ↑

1. 1. – Ashton & stacey ↑

1. 1. – Anita & Hesford ↑

1. 1. – Lemos & Porto ↑

1. 1. – Fleisher & Bensoussan ↑

1. 1. – Political ↑

1. 1. – Economic ↑

1. 1. – Social ↑

1. 1. – Technology ↑

1. 1. – Oster ↑

1. 1. – Ovsank & Diacikova ,( 2008) ↑

1. – Davis ↑

که چرا هر یک ز اصل خود جداست

جمله را در ضمن انسان ناله هاست

این بود سرّ نفیر مرد و زن

شد گریبانگیرشان حبّ وطن

(نقل از اکبر آبادی، ۱۳۸۲:۱۰)
زمانی:
زمانی همچون فروزانفر نظر شارحانی را که تأویلاتی دشوار و دور از ذهن را بیان کرده‌اند رد کرده است و چنین می‌گوید: «وقتی که روح لطیف آدمی‌از مرتبه‌ی الهی به‌این جهان مادی هبوط کرده سخت غمگین است و اشتیاق دارد که به اصل خود رجوع کند.»( زمانی، ۱۳۷۸: ۵۴)
استعلامی:
“در نفیرم” را بر “از نفیرم” ترجیح داده است و می‌گوید: «در نفیرم تو ناله‌ی همه را می‌شنوی، و تا هنگامی‌که ما از نیستان حقیقت جدا هستیم این ناله‌ی مرد و زن را ( در نفیرم) خواهی شنید.» (استعلامی، ۱۳۸۷: ۲۸۱)
گولپینارلی:
می‌گوید: بنا بر یکی از نسخ مثنوی که در قرن۷ و حد اکثر در اوایل قرن۸٫ه تحریر یافته و در اواسط ذی القعده۱۰۵۷ه/۱۶۴۷م در قرامان (لارنده) به آرامگاه مادر سلطان وقف شده است، ذیل عبارت”کز نیستان” «عالم الهی» آورده‌اند؛ پس نیستان همان عالم هستی مطلق می‌باشد که انسان از آن به هستی مقیّد فرو افتاده و شکوه سر می‌دهد. (گولپینارلی، ۱۳۸۴: ۷۱)
نظر اجمالی:
نیستان به صورت نماد به کار رفته است و منظور از آن همان عالم هستی مطلق و دنیای قبل از عرصه‌ی وجود است و مولانا از نیستانی سخن می‌گوید که در آنجا با معشوق حقیقی خود بوده است و حال که از او جدا گشته و به ‌این دنیای مادی آمده شکوه و ناله سر داده و نظر شارحانی همچون فروزانفر که فریاد نی را فقط به خاطر دوری از ولی دانسته‌اند و عالم وحدت را نپذیرفته‌اند نمی‌تواند زیاد قابل قبول باشد؛ چنان که خود مولانا در ترجیعات دیوان شمس باز ناله و شکوه‌ی انسان کامل از نیستان عدم را ذکر می‌کند :

این نای تنم را چو ببرید و تراشید
دل یکسرِ نی بود و دهان یکسر دیگر
زود از حبش تن بسوی روم جنان رو
اینجای نه آنجاست که اینجا بتوان بود

از سوی نیستان عدم عز تعالا
آن زلب عشق همی‌بود شکرخا
تا برکشدت قیصر، بر قصر معلا
هی، جامی‌خوش جو و درآ در صف هیجا
(دیوان شمس، ۱۳۸۰: ۲۳۴)

و همچنین می‌توان به این ابیات اشاره کرد:

حبذا روزی که پیش از روز و شب
متحد بودیم با شاه وجود

فارغ از‌اندوه و آزاد از طرب
حکم غیریت به کلی محو بود
(دیوان شمس)

درختان مرکبات اوایل بهار رشد فعالی داشته و شاخه های جوان تولید می کنند. تابستان با افزایش دما، رشد درختان کاهش یافته و با کاهش تدریجی دما در اواخر تابستان و اوایل پاییز، رشد رویشی درخت مجددا افزایش می یابد.
کشت مرکبات بین عرض های جغرافیایی ۴۰ درجه شمالی و جنوبی از خط استوا صورت می گیرد. در سطوح تجاری مناطق عمده تولید مرکبات جهان در بین عرض های جغرافیایی ۵/۲۳ تا ۴۰ درجه شمالی و جنوبی قرار دارند. مرکبات در نواحی نیمه گرمسیری با درجه حرارت بالای ۷- درجه سانتیگراد تولید می شود. شاخص مجموعه حرارتی سالیانه در گلدهی مرکبات اهمیت دارد. حداقل حرارت مورد نیاز برای شروع رشد مرکبات (صفر فیزیولوژیکی) ۵/۱۲ درجه سـانتیگـراد و متوسـط دمای منـاسب جهت رشد مطلوب ۵/۱۸ درجـه سانتیگـراد اسـت. مرکـبـات مـاهیـانه بـه ۱۸۰ سـاعــت مـجمــوعــه حـــرارتــی نیاز دارند (Davies and Albrigo,1994).

دما و آب به صورت چشمگیری در تنظیم زمان و دوره گلدهی، توزیع گل، درصد تشکیل میوه و وضعیت نمو و ریزش میوه درختان مرکبات تاثیر دارند. از سوی دیگر نوسانات دمایی شب و روز باعث رنگ گیری بهتر میوه و تجمع قند می شود. مرکبات جهت رشد و نمو در مناطق مرطوب به میزان ۵۷۰ و در مناطق خشک ۱۵۰۰ میلی لیتر (۵۱ هزار متر مکعب در هکتار) آب در سال نیاز دارند (فتوحی قزوینی، ۱۳۷۸). با توجه با اینکه بروز سرما و یخبندان می تواند به درختان مرکبات آسیب های شدید وارد نماید، کشت و پراکنش این درختان در نواخی با زمستان های ملایم محدود می گردد. جدول ۳-۲ حداقل درجه حرارت قابل تحمل گونه های مختلف مرکبات را نشان می دهد.
جدول ۳-۲٫ حداقل درجه حرارت قابل تحمل گونه های مختلف مرکبات (برحسب سانتی گراد)

پونسیروس

کامکوآت

نارنگی

نارنج

پرتقال

گریپ فروت

لیمو ترش

گونه

-۱۱

-۷

-۶

-۶

۵-۳- تا ۶-

۴- تا ۵-

۵-

حداقل درجه حرارت

سرما و یخبندان یکی از بزرگترین مسائل محیطی خطر ساز برای مرکبات به شمار می روند. در ایران نیز مانند سایر کشورهای جهان در دو دهه گذشته با فواصل ۵-۴ سال باغ های شمال و جنوب دچار سرمازدگی شده اند. در شرایط یخبندان گل ها حساس ترین عضو و بافت های چوبی مقاوم ترین اندام هانسبت به یخبندان هستند (Yelenosky, 1985).
امکان کاشت مرکبات در خاک های شنی، شنی- لومی و لوم وجود دارد ولی بهترین نوع خاک برای مرکبات شنی – لومی است. مرکبات نسبت به pH بالا حساس اند و بهترین محدوده pH برای مرکبات بین ۵/۵ تا ۵/۷ است. در بین محصولات باغی ، مرکبات حساس ترین گروه به شوری خاک هستند شوری خاک به میزان حدود ds/m2 بدون ظهور علائم مسمومیت برگی به رشد درخت و عملکرد درخت صدمه می زند (ملکوتی و همکاران، ۱۳۷۹؛ کیانی و همکاران، ۱۳۸۵).

تغذیه درختان مرکبات

مرکبات همانند سایر درختان برای رشد و تولید عملکرد به آب، عناصر غذایی و دی اکسید کربن موجود در هوا احتیاج دارند. اگر هرکدام از از موارد نام برده فراهم نگردد انجام این عملیات متوقف شده و در نتیجه گیاه قادر به رشد و تولید محصول نخواهد بود. عناصر غذایی به صورت کودهای شیمیایی در اختیار درختان مرکبات قرار داده می شود. کود موادی است که باید آن را با خاک مخلوط کرد تا گیاه برای تغذیه و نمو خود از مواد قابل حل و جذب آن تغذیه کند. یکی از مهمترین مسائل موجود در مدیریت تغذیه باغات یک جانبه نگری است. بدین معنی که کشاورزان بدون توجه به فاکتورهای مدیریتی موثر در جذب و تامین عناصر غذایی نظیر هرس، کیفیت آب، میزان محصول، سن درخت نسبت به کوددهی یکسان در تمام باغات اقدام می کنند.
تجمع کربنات کلسیم در خاک های زیر کشت باغات مرکبات، فراوانی بی کربنات در آب های آبیاری، کمبود مواد آلی ، درجه حرارت بالا، تنش های محیطی، از دست رفتن پتاسیم در خاک های با بافت سبک، مصرف فراوان کودهای ازته و فسفاته، عدم مصرف کودهای محتوی عناصر کم مصرف، کاربرد نادرست کودها و مدیریت نامناسب باغات از عوامل عمده کاهش عملکرد و کیفیت میوه می باشند (جیحونی، ۱۳۹۰؛ ملکوتی و همکاران، ۱۳۷۹).

۲-۷-۱- عناصر پرمصرف

۲-۷-۱-۱- ازت (نیتروژن)

ازت در باز شدن جوانه های برگی و زمان گلدهی مرکبات از اهمیت ویژهای برخوردار است. معمولا تعداد گل های تشکیل شده بستگی به میزان ازت گیاه دارد. ازت در تسریع ظهور گل ها و شکوفه دادن درختان و بارورسازی تخمدان نقش مهمی ایفا می کند و تنها عنصری است که ارتباط مستقیم با تولید محصول دارد (گندمکار و همکاران، ۱۳۸۰). افزایش مقدار مصرف ازت موجب افزایش تولید میوه می شود ولی این رابطه خطی نیست لذا با افزایش مقدار ازت میزان افزایش تولید سیر نزولی می یابد بنابراین باید در مصرف آن اعتدال را رعایت نمود (جیحونی، ۱۳۹۰).
باید این نکته را در نظر داشت که کودهای ازته بدلیل حلال بودن در آب همواره با آب آبیاری و بارندگی شسته و از دسترس گیاه خارج شده و معمولاً هرساله باید به خاک اضافه شود. کمبود ازت موجب کاهش رشد رویشی، رنگ سبز مایل به سفید تا زرد برگ ها، ریزش برگ قبل از آنکه به میزان کافی توسعه یابد، ریزش میوه قبل برداشت، کاهش تولید و اندازه میوه، پوست نازکی و رنگ پریدگی میوه، کاهش ویتامین ث و ایجاد لکه های فرورفته پوستی (Pits) بعد از ۴۰ روز در انبار می گردد و در مقابل مصرف بیش از اندازه ازت باعث ضخیم شدن و زبری سطح می
وه، تقلیل مقدار آب میوه، کاهش درصد عصاره میوه، افزایش عملکرد و کاهش جزئی وزن میوه و از همه مهم تر تحریک شدید رشد رویشی و سال آوری محصول می گردد (فتوحی قزوینی، ۱۳۷۸؛ گندمکار و همکاران، ۱۳۸۰).
میزان ازت مورد نیاز جهت رشد رویشی و زایشی بر اساس محصول سال قبل و تجزیه برگ تعیین می شود. اندازه متوسط این عنصر در برگ ها باید بین ۷/۲-۵/۲ درصد ماده خشک بر حسب ارقام مختلف مرکبات باشد. استفاده از پایه های پررشد رافلمون موجب می شود تا ازت به میزان بیشتری نسبت به ارقام تجاری پیوند شده روی پایه های نارنج و نارنگی کلئوپاترا جذب شود.
مصرف کودهای ازته برای درختان مرکبات باید در سه نوبت صورت گیرد. ابتدا ۵۰ درصد میزان مصرف را قبل از زمان شکوفه دهی (به عنوان ترکیبات فروت ست)، سپس ۲۵ درصد میزان مصرف را زمان شروع رشد و نمو میوه (مرحله فندقی شدن میوه) و در نهایت ۲۵ درصد میزان مصرف را باید بعد از زمان رشد کامل میوه مصرف نمود (ملکوتی و همکاران، ۱۳۷۹).

۲-۷-۱-۲- فسفر

فسفر در گسترش ریشه، گلدهی و بارورسازی گل، سرعت رسیدن میوه و همچنین حفظ کیفیت مطلوب میوه نقش مهمی ایفا می کند. فسفر به تنهایی تاثیر محسوسی در افزایش میزان تولید محصول مرکبات ندارد ولی زمانی که با پتاسیم ترکیب می شود تاثیر شگرفی پدید می آورد (کیانی و همکاران، ۱۳۸۵). این عنصر که به شکل سوپر فسفات و فسفات آمونیوم در باغات مصرف می شود، تأثیر زیادی روی زودرسی میوه دارد. مصرف آن باعث خوشرنگی ،بالارفتن کیفیت میوه و عمل گرده‌افشانی را آسان می‌کند. کمبود آن باعث کلفتی پوست میوه و توخالی شدن آن می‌شود، به طوری که وقتی میوه برش داده می شود، حفره بزرگی در وسط میوه به چشم می خورد. مات شدن رنگ برگ ها و ریزش بی موقع برگ نیز از دیگر علائم کمبود فسفر می باشد. بهترین زمان مصرف فسفات قبل از شکوفه ‌دهی، که در مناطق جنوب برابر با بهمن ماه می باشد.
افزایش بیش از اندازه فسفر موجب کاهش آب میوه مرکبات می شود. علائم کمبود فسفر در مرکبات کشور به علت مصرف بیرویه این عنصر درخاک بسیار نادر می باشد ولی در صورت وجود موجب ضخیم و ناصافشدن پوست میوه، ایجاد حفره توخالی بزرگ در وسط میوه، کاهش ویتامین ث، کاهش تعداد شکوفه، عقیم ماندن شکوفه ها، کاهش عملکرد و تاخیر در بلوغ میوه می گردد (ملکوتی و همکاران، ۱۳۷۹؛ جیحونی، ۱۳۹۰).
باتوجه به مصرف بی رویه کودهای فسفاته طی سالیان طولانی در تمامی نقاط مرکبات خیز کشور قبل از مصرف کودهای فسفاته آنالیز خاک و برگ ضروری می باشد و در صورتیکه میزان فسفر خاک حدود mg/kg 7-5 و برگ حدود ۶۱/۰-۲۱/۰ درصد باشد نیازی به مصرف کودهای فسفاته نیست. حتی الامکان توصیه می شود از محلول پاشی کودهای حاوی ترکیب فسفات و پتاسیم به جای مصرف خاکی استفاده شود (ملکوتی و همکاران، ۱۳۷۹؛ گندمکار و همکاران، ۱۳۸۰).

۲-۷-۱-۳- پتاس

مصرف پتاس در مرکبات باعث افزایش رشد و نمو درخت، درشت شدن میوه، مقاومت به بیماری ها، جلوگیری از ترکیدگی پوست و کمک به خشبی شدن شاخه‌های جوان می‌شود (کیانی و همکاران، ۱۳۸۹). شکل ترکیدگی میوه در چند سال اخیر یکی از مشکلات بزرگ باغات جنوب است که مصرف پتاس با مقاومتی که در پوست میوه ایجاد می‌کند که تا حد بسیار زیادی با این مشکل مبارزه می‌کند. با مصرف پتاس مقاومت گیاه را به سرما نیز افزایش می‌دهد . این نوع کود بهتر است که در اواخر زمستان قبل از شکوفه‌دهی به درخت داده شود. هرچند افزایش زیاد پتاسیم موجب کاهش کیفیت میوه در پرتقال والنسیا و گریپ فروت شده است، اما به نظر می رسد لیموها و نارنگی ها در برابر مصرف زیاد پتاسیم مقاومت دارند (جیحونی، ۱۳۹۰).
کمبود شدید پتاسیم که در اکثر نقاط مرکبات خیز کشور شیوع دارد، موجب زردی و سوختگی برگ های بالغ، ریزش قبل از بلوغ، مرگ سرشاخه های کوچک ظاهر شده در بهار، کوچکی و پوست نازکی میوه ها می شود. در حالت کمبود شدید برگ ها پیچیده و شاخه های جانبی جدید ضعیف و دوکی شکل می شوند (ملکوتی و همکاران، ۱۳۷۹؛ کیانی و هکاران، ۱۳۸۵).

۲-۷-۱-۴- کلسیم

کمبود کلسیم در شرایط باغی منتج به کاهش آب میوه، بالا رفتن محتوای مواد جامد محلول میوه، در برخی موارد کوچکی اندازه میوه، افزایش ضخامت پوست، کاهش رشد و برگدهی و پوسیدگی ریشه می گردد. مطالعات اخیر بیانگر آن است که ترک خوردگی میانبر میوه مرکبات (Creasing)در ارتباط با نسبت های K/Ca , Ca/Mg و محتویات میوه می باشد و کمبود کلسیم در پیدایش این عارضه نقش اصلی را ایفا می کند (ملکوتی و همکران، ۱۳۷۹؛ گندمکار و همکاران، ۱۳۸۰).

۲-۷-۱-۵- منیزیم

مرکبات ازجمله گیاهان حساس به کمبود منیزیم میباشند. معمولا آثار کمبود منیزیم وقتی میزان آن در برگ به کمتر از ۲/۰ درصد می رسد مشاهده میشود. این حد بحرانی در برگ های نارنگی ۳/۰ درصد و در پرتقال ۲/۰-۱۵/۰ درصد گزارش شده است (ملکوتی، ۱۳۷۹؛ تدین و رستگار، ۱۳۸۳).

از نظریه پردازان مرمت شهری محسوب می شود که به اعتقاد وی، مفهوم مرمت شهری نباید با مفهوم مرمت ساختمانی و کالبدی اشتباه شده و بدان محدود گردد. زیرا مرمت شهری فراتر از مرمت ساختمانی عمل می‎نماید. نظریه های دوکسیادیس در خصوص مرمت شهری شامل موارد زیر است : الف) فراتر بودن مرمت شهری نسبت به مرمت ساختمانی و کالبدی. ب) مرمت شهری به عنوان هدف کاربردی، برای باز زنده سازی فضای شهری.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بر اساس نظریات فوق، اصول مداخله از دیدگاه دوکسیادیس متواند چنین باشد: الف) درمان (مداخله به منظور زدودن عناصر مخرب). ب) حفاظت (مداخله به منظور تقویت عناصر سازنده). ج) مرمت پویا (مداخله به منظور به روز نگه داشتن عناصر و فضای شهری). (همان منبع ص۱۰۵)
فصل سوم
ویژگیهای جغرافیایی
محدوده مورد مطالعه
۳-۱ ویژگی های طبیعی
۳-۱-۱ موقعیت جغرافیایی ما سال
استان گیلان توسط رشته کوه البرز و کوههای تالش از بقیه سرزمین ایران جدا گردیده و متعلق به واحد جنوبی دریای کاسپین است. از شمال به جمهوری آذربایجان و دریای کاسپین، از خاور به استان مازندران، از جنوب به استانهای قزوین و زنجان و از باختر به استان های زنجان و اردبیل هم مرز بوده و دارای گستره‎ای برابر با ۱۴۷۱۷ کیلومترمربع است و ۸/۰ درصد خاک ایران را شامل می گردد. این سرزمین بین طول های جغرافیایی ۳۶ درجه تا ۳۸ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳۰ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینوییچ قرار گرفته است.
این استان با طبیعت دلپذیر خود، شامل سه بخش: جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی بوده که اقوامی از دیرباز با فرهنگ، آداب و رسوم خاص خویش در آن زندگی می کنند.
شهرستان جدید تاسیس ماسال در غرب استان گیلان و در جنوب غربی منطقه ی تالش واقع گردیده است. که مساحت آن ۴۴۷/۶۲۲ کیلومترمربع است که از شمال به شهرستان رضوانشهر، از جنوب و شرق به شهرستان صومعه سرا از مغرب به استان اردبیل محدود است. شهرستان ماسال بین ۴۸ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۱۴ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۳۵ دقیقه عرض شمالی قرار گرفته است. این شهرستان به سه بخش جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی تقسیم می گردد. بخش جلگه‎ای از اعتدال آب و هوایی بهره مند است و هر چه به کوهستانها نزدیک شویم به سرمای هوا افزوده می گردد. مهمترین ارتفاعات آن دیگاه تورشوم، شاه معلم (مولوم بند) و ریسبند و رودهای مهم آن مرغک شاندرمن و خالکایی ماسال می باشند. براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ شهرستان ماسال دارای ۲ بخش به نامهای مرکزی و شاندرمن، ۲ شهر به نامهای شهر ماسال و شهر بازار جمعه (شاندرمن)، ۴ دهستان به نامهای حومه و ماسال به عنوان دهستانهای بخش مرکزی و شیخ نشین و شاندرمن به عنوان دهستانهای بخش شاندرمن و ۱۰۸ آبادی است که از این تعداد آبادی ۹۸ آبادی دارای سکنه و ۱۰ آبادی خالی از سکنه می باشد. بر همین اساس شهرستان ماسال دارای ۴۸۰۹۱ نفر جمعیت و ۱۲۳۴۱ خانوار است. از کل جمعیت این شهرستان ۱۴۹۹۵ نفر و ۳۹۹۰ خانوار ساکن در نقاط شهری و ۳۳۰۹۶ نفر و ۸۳۵۱ خانوار ساکن در نقاط روستایی هستند. شهرستان ماسال قبلاً یکی از بخشهای شهرستان تالش محسوب می‎شد که در سال ۱۳۷۶ به شهرستان مستقل تبدیل گردید. (سالنامه آماری استان گیلان۱۳۸۹ شهرستان ماسال)
نقشه۳-۱ موقعیت شهرستان
۳-۱-۲ زمین شناسی
ساختار زمین شناسی شهرستان ماسال وابسته به نوار چین خورده آنتی کلینوریوم با محور شمالی – جنوبی بوده که این نوار چین خورده در سمت شرق خود با شیب ۶۰ تا ۷۰ درصد و در سمت غرب با شیب کمتر بین ۲۵ تا ۴۰ درصد می باشد. این مناطق در فازکوهزایی لارآمید و آلپ با بالا آمدن رسوب کرتاسه بالا و اوایل پالئوسن همراه بوده است. مرز این بالا آمدگی با حوضه فرورفته خزر به واسطه یک گسله وارونه پوشیده شده است. در این شهرستان مجموعه افیولیتی شاندرمن (بازمانده توده اقیانوسی خزر) که جزء سنگهای دگرگونی و مجموعه گشت- شاندرمن- اسالم می باشد مشاهده شده است. این مجموعه به صورت توده دگرگونی بوده و با گسل های شرقی- غربی و جنوبی از سایر تشکیلات جدا شده است.
در بخش جلگه ای این شهرستان رسوبات و نهشته های آبرفتی- کوهپایه‎ای عصر پلیوستوسن و نهشته‎های دریایی عهد حاضر تشکیل شده است. در بخش کوهپایه ای از رسوبات دوران مزوزوئیک یا دوران دوم (سنگهای آهک خاکستری و سنگهای آتشفشانی درکرتاسه زیرین) و توده دگرگونی و رسوبات پالئوزوئیک مربوط به دوران اول که از دونین تا پرمین را در برگرفته و از سنگهای تخریبی و افیولیتی متخلخل با سنگ آهک همراه با مقدار کوارتزیت و کنگلومرا و سنگهای آتش فشانی– اندزیتی تشکیل شده است. در بخش کوهپایه ای و کوهستانی، توده دگرگونی شیست سبز نیز دیده می شود.
در بخش کوهستانی رسوبات دوران اول که با گسله رورانده محور تالش از رسوبات نئوژن بخش زنجان جدا شده است و رسوبات دوران دوم به همراه شیستهای سبز به صورت شمال غربی– جنوب شرق در ارتفاعات شهرستان مورد مطالعه گسترده شده است. (نقشه زمین شناسی استان گیلان۱:۲۵۰۰۰۰)
نقشه ۳-۲ زمین شناسی
۳-۱-۳ توپوگرافی
شرایط پستی و بلندی تحت تاثیر دو عامل شکل زایی درونی و بیرونی به وجود می آید. به نحوی که ساختار اولیه زمین از لحاظ تکتونیکی و پدید آمدن ارتفاعات توسط عوامل درونی شکل گرفته و پس از آن عناصر اقلیمی به عنوان عوامل بیرونی در تغییر شکل ساختار اولیه نقش بسیار موثری ایفا می نمایند. از مکانیزم های فرسایش می توان به دما، رطوبت، منابع آب (سطحی، زیرزمینی) ، بارندگی و غیره اشاره کرد.
شهرستان ماسال از سه تیپ اکولوژیک جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی تشکیل شده که بخش جلگه ای آن از ارتفاع ۵۰ الی ۱۰۰ متر، بخش کوهپایه ای آن از ۱۰۰ الی ۵۰۰ متر و بخش کوهستانی آن ۵۰۰ متر به بالا تا ارتفاع ۲۵۰۰ متر کشیده شده است. توپوگرافی مناسب محیطی به همراه رودخانه های دائمی و پرآب سبب شده که جنگل های پایکوهی و کوهستانی و برفهای قله های ارتفاعات، اقلیم مناسب و دلپذیر را در قسمتهای مختلف خصوصاً بخش جگله ای به همراه داشته باشد. سکونتگاه های روستایی در بخش جلگه‎ای با معیشت غالب زراعت و روستاهای پایکوهی، دامداری و باغداری شکل یافته اند و بخش ارتفاعات فوقانی (نواحی کوهستانی) ییلاق افراد پایکوهی و زمان فصل گرم سال می باشد. ارتفاعات جنگل دیگاه با ۲۶۱۱ متر، جنگل خندیله پشت با ۱۵۰۰ متر، جنگل لرزانه با ۱۰۰۰ متر و جنگل رنگو با ۱۷۰۰ متر ارتفاع در بخش کوهستانی شهرستان واقع گردیده اند که مرتفع ترین قله های شهرستان کوه دیگاه با ارتفاع ۲۶۱۱ متر در بخش شاندرمن قرار دارد. رطوبت دریای خزر و ارتفاعات کوهستانی، شرایط معتدل و مرطوبی را در نواحی جگله ای محدوده مورد مطالعه، همچنین اقلیم سرد کوهستانی را در نواحی مرتفع آن پدید آورده است. این ویژگی باعث گردیده تا نواحی کوهستانی در ایام گرم سال با توجه به مطلوبیت هوا، از چشم اندازهای مناسب ییلاقی برخوردار باشند. (نقشه توپوگرافی استان گیلان۱:۵۰۰۰۰)
نقشه۳-۳ توپوگرافی
۳-۱-۴ منابع آب
در شهرستان ماسال دو رودخانه دائمی به نام های مرغک و خالکایی و یک رود فصلی به نام اسکندر رود (بهمبر) جریان دارد. استخرها و آبگیرهای موجود هم با ذخیره آبی یک میلیون مترمکعب از دیگر منابع آبی شهرستان به شمار می روند رودخانه مرغک شاندرمن از ارتفاعات ۲۶۰۰ متری شهرستان سرچشمه گرفته، رودخانه خالکایی ماسال از ارتفاعات ۲۶۰۰ متری سرچشمه گرفته این رودخانه پس از عبور از شهرستان ماسال به تالاب انزلی می ریزد و رود بهمبر نیز در ابتدا با نام اسکندررود از ارتفاعات بالادست محدوده روستای نیلاش سرچشمه گرفته و پس از طی مسیر ی به تالاب انزلی می ریزد.
-ماسال رود (خالکایی)
پهنه رودخانه ماسال رود در بخش میانی استان گیلان عرض شمالی ́ ۲ و ْ ۳۷ تا ˝ ۱۳ ́ ۲۷ و ْ ۳۷ و طول شرقی ́ ۵۱ و ْ ۴۸ تا ́ ۱۵ و ْ ۴۹ جغرافیایی گسترده شده است. مساحت این حوضه از بلندترین نقطه دهانه خروجی ایستگاه دبی سنجی طاسکوه ۲۲۱ کیلومترمربع می باشد و زهکش اصلی حوضه رودخانه ماسال رود از به هم پیوستن رودهای شاه معلم، خونی، پرسی نساء و چسلی بوجود آمده است.
از لحاظ موقعیت سیاسی حوضه خالکایی در شهرستان فومن، ماسال و صومعه سرا گسترده شده است.
شکل ۳-۱ نمای شماتیک شاخه های حوضه
رودخانه خونی
رودخانه شاه معلم
رودخانه چاسی
خالکایی
طاسکوه
-شاندرمن رود مرغک
این رودخانه در نیمه شمالی (به عبارت دقیق تر شمال غربی) حوضه رودخانه های منتهی به تالاب انزلی واقع است. محدوده جغرافیایی آن به طول́ ۵/۴۶ و˚ ۴۸ تا ́ ۵/۱۹ و ˚ ۴۹ و عرض شمالی ́ ۵/۱۷ و ˚ ۳۷ تا ́ ۳/۲۷ و ˚ ۳۷ می باشد مهمترین کانون جمعیتی آن شهر شاندرمن است و علاوه بر آن روستاهای زیادی چون، طالب دره، امام زاده شفیع، چاله سرا، توسه سرا، قران و در نهایت در روستای کتمجان به رودخانه خالکایی ماسال متصل و وارد تالاب انزلی می شود
از لحاظ موقعیت نسبی دبی حوضه در غرب شهرستان ماسال در استان گیلان واقع شده و از نظر تقسیمات هیدرولوژی کل کشور جزء حوضه آبریز دریای خزر محسوب می گردد و آبادیهای این حوضه در ارتفاعات شامل خشکه دریا، سرخ سنگان، ویرگاه، دشته، سفیس تونه، اوربند، انگنه سی، خشکه لیمار، سوره ژیه، البرکان، سرکوم، برنبم بلنگاه، خشکه بیله و راستکه می باشد. حوضه شاندرمن هم مرز سرشاخه های خلخال از استان اردبیل و نیز حوضه های خالکایی ماسال و چفرود رضوانشهر می باشد (مشاور جنگل سبز گستر، ۱۳۸۳، ص ۹) .
نقشه ۳-۴ شبکه آب
۳-۱-۵ اقلیم
شناخت نوع اقلیم یک ناحیه براساس دیدگاه های منطقه ای و محلی قابل بررسی می باشد. تحقیق منطقه ای باید با توجه به شناخت جریانات جوی و توده های هوایی در مقیاس بزرگ که ناحیه را مورد تاثیر قرار می دهند، صورت پذیرد و شناخت محلی نیز با توجه به عناصر آب و هوایی و تجزیه و تحلیل پارامترهای هواشناسی امکان پذیر می باشد.
شهرستان ماسال در قسمت جنوب غربی حاشیه دریای خزر واقع گردیده و حاشیه غربی و جنوب غربی این محدوده را نواحی کوهستانی فراگرفته اند. جریانات عمومی فشار هوا نشان می دهد که این محدوده از سمت شمال و شمال شرق در دوره سرد سال تحت تاثیر جریان پرفشار سیبری بوده و در این دوره هوای سرد و بری قطبی به سوی این ناحیه هدایت می شود.
– درجه حرارت
درجه حرارت یا دما عبارتست از اندازه گیری انرژی گرمائی که در داخل خاک و هوای قابل سنجش می‎باشد و تمام ارگانیسم ها به صورت مستقیم از این حرارت متاثرند. (جعفر پور، ۱۳۷۷، ص ۳۳)
مقصود از رژیم حرارتی تغییر عوامل دمای هوا بر حسب زمان در طول سال میباشد و همچنین افزایش ارتفاع باعث کاهش دما میباشد و عامل تعدیل کننده درجه حرارت است برای رژیم حرارتی می توان از طول دوره کوتاه مدت تری استفاده نمود زیرا دما بر خلاف بارندگی دارای تغییرات سالانه خیلی زیاد نیست و تغییرات ماهانه آن از سالی به سال دیگر خیلی زیاد نمی باشد. در طول ماه های تابستان هوای ماسال با وجود اینکه از لحاظ درجه گرما از بسیاری نواحی کشورپایین تر به نظر می رسد ولی به علت وجود رطوبت فراوان و حالت شرجی که در طول تابستان وجود دارد از نظر شدت گرما ناراحت کننده و برای اشخاص غیر بومی غیر قابل تحمل جلوه می کند. دامنه محدودیت های دمایی در واحدهای جلگه ای و کوهپایه ای ماسال نوع کشت و نوع نظام زراعی و معیشتی را تحت تاثیر خود قرار داده است. معدل درجه حرارت در شهرستان ماسال ۸/۱۵ سانتیگراد می باشد. میانگین حداکثر درجه حرارت سالانه ۹/۲۰ درجه و معدل حداقل درجه حرارت سالانه نیز ۱۱ درجه سانتیگراد محاسبه شده است. برای بررسی رژیم حرارتی ایستگاه مورد مطالعه نیز پنج عامل حرارتی زیر مورد بررسی قرار گرفته که نتایج آن در جدول ذیل می باشد:
جدول ۳-۱ درجه حرارت ایستگاه مورد مطالعه ۱۳۸۸-۱۳۵۸

ماه

مهر

آبان

آذر