تصمیمات قابل برنامه ریزی که متداول بوده و اغلب اتفاق می افتند، تصمیماتی هستند که دارای ساختار(برنامه ریزی شده یا معمول) کاملاً مشخص بوده و داده های ورودی آن ها قابل پیش بینی هستند. در نتیجه ممکن است با بهره گرفتن از یک فرایند از پیش تعریف شده مشکلات موجود یا بالفعل را حل کنند. در طرف مقابل عموماً تصمیمات غیرقابل برنامه ریزی دارای بیش از یک ماهیت هستند، ساختارهای غیرقابل تشخیص و داده های ورودی غیرقابل پیش بینی دارند. از جمله این تصمیمات می توان به تصمیمات استراتژیک^[۲۶۱] اشاره نمود.
مشهورترین دسته بندی تصمیمات در مدیریت استراتژیک به آنسوف^[۲۶۲] مربوط است که تصمیمات را به سه دسته طبقه بندی می کند (شمس،۱۳۷۱، ص۷۰) :
تصمیمات عملیاتی^[۲۶۳] که هدف آن به دست آوردن حداکثر سود از فعالیت های جاری شرکت است ، همانند تعیین نرخ ها ، ارائه خدمات بهتر ، تعیین سطح محصولات در انبار
تصمیمات اداری^[۲۶۴] که به ساختار شرکت و به دست آورن منابع مربوط می شود مثل تصمیمات مربوط به روابط تشکیلاتی ، سازماندهی کار ، شبکه ارتباطات و اطلاعات
تصمیمات استراتژیکی^[۲۶۵] شامل مقولات مربوط به گزینش بازار ، محصولات ، اهداف بلندمدت توسعه ، جهت دهی های شرکت مثل تنوع گرایی ، گسترش بازار
اما تقسیم بندی های دیگری نیز در تکمیل نظرات آنسوف صورت گرفت از آن جمله آقای جی ماسچ^[۲۶۶] ضمن تاکید بر این که روابط شرکت با محیط در هر مرحله تصمیم گیری پیوند می خورد تصمیمات را به چهار دسته به شرح زیر تقسیم نمود (شمس،۱۳۷۱، ص۷۰) :
تصمیمات استراتژیکی که بیانگر گزینش رفتار کلی و بلند مدت از طرف شرکت در قبال محیط است.
تصمیمات تاکتیکی که برای اجرای استراتژی ها در میان مدت و کوتاه مدت است و از ابزارهای لازم برای تحقق اهداف استراتژیک می باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

تصمیمات مکانیکی^[۲۶۷] که برای راه انداختن و عملکرد روزمره شرکت اتخاذ می شود.
تصمیمات اداری که در کوتاه مدت اداره منابع را امکان پذیر می سازد.
این تقسیم بندی نه تنها تصمیمات تاکتیکی را هم اضافه نموده بلکه این برتری را دارد که هر دسته از تصمیمات را به داخل یا خارج از شرکت وابسته نمی کند.
در یک تقسیم بندی کلی می توان همه تصمیمات مدیریتی را به دو دسته تصمیمات استراتژیکی و تصمیمات تاکتیکی تقسیم نمود. دسته اول هویت و روابط شرکت را با محیط در بلند مدت و به طور با دوامی مشخص می کند .این تصمیمات زندگی شرکت را در بلندمدت ترسیم می کنند و حال آن که باید با کمک تصمیمات تاکتیکی این زندگی ترسیم شده را به مرحله عمل در آورد. این دو دسته از تصمیمات دارای ویژگی های کاملاً متفاوتی هستند. اولین تفاوت بنیادین به اثرات هر یک از تصمیمات بر شرکت مربوط است. در حالی که یک تصمیم تاکتیکی تنها اثرات موضعی روی یک بخش یا یک واحد خاص در سازمان یا شرکت دارد (مثل تغییر میزان تبلیغات فروش )، یک تصمیم استراتژیکی بر کلیت سازمان یا شرکت اثر می بخشد، مثلاً تأثیر آن بر توازن مالی ، نوع محصولات ، فرایند تولید ، شبکه توزیع. در چنین موقعیتی هم تأثیرات هر یک از انواع تصمیم گیری به لحاظ زمانی متفاوت خواهد بود و هم قابلیت تغییر هر یک. به طور نمونه ، یک مبارزه تبلیغاتی ممکن است بعد از مدت کوتاهی تغییر یابد در حالی که تصمیم به اجرای یک استراتژی عدم تمرکز جغرافیایی در رابطه با شرکت در کوتاه مدت ممکن است به ندرت عوض شود. تصمیمات استراتژیکی به قلمرو خاصی محدود نمی شود بلکه دارای ابعاد مالی ، تجاری ، تکنیکی و اجتماعی و حتی سیاسی است اما تصمیمات تاکتیکی عمدتاً در یک زمینه خاص است. برای یک تصمیم تاکتیکی محیط ثابت است و تصمیم گیرنده تلاش می کند تا بیشترین استفاده را از وضع موجود (بازار ، رقابت ، فن آوری، محصولات و…) ببرد. در چنین موقعیتی زمان محدود است. بر عکس در یک تصمیم استراتژیکی هم محیط و هم زمان متغیر است(شمس،۱۳۷۱، ص۷۱).تصمیمات استراتژیکی دارای اهدافی بلندمدت و متعدد هستند. چون سودبری رشد و امنیت که هر کدام کم و بیش به طور روشنی مشخص شده اند. برای تحقق یک چنین اهدافی طبیعتاً به ساختاری هماهنگ با اهداف نیاز است. بر عکس تصمیم تاکتیکی یک هدف تقریباً روشن دارد به عنوان نمونه مدیر شرکت تصمیم می گیرد که هزینه مستقیم تولید را تا سه درصد و زمان تحویل را تا یک هفته کاهش دهد. اما چیزی که قابل اهمیت است به اطلاعات مربوط می شود. به طور کلی هرچه تصمیم مهم تر باشد اطلاعات کمتری درباره آن وجود دارد. یک تصمیم استراتژیکی معمولا به اطلاعاتی محدود، کلی و نامطئن تکیه می کند در حالی که یک تصمیم تاکتیکی عمدتاً بر اطلاعاتی تقریبا دقیق و قابل اعتماد استوار است. بنابراین به خوبی می توان دریافت که یک تصمیم استراتژیکی هر قدر هم در آماده کردن آن دقت شده باشد، باز هم این احتمال وجود دارد که یا غلط باشد و یا تحقق آن به سختی صورت گیرد. تصمیمات استراتژیک معمولاً از سوی رهبران و مدیران عالی گرفته می شوند و حال آن که تصمیمات تاکتیکی تقریباً در تمام رده های ساختار یک شرکت اتخاذ می شوند.ویژگی های هردسته ازاین تصمیمات در جدول (۲-۴) قابل مشاهده است (شمس،۱۳۷۱، ص ۷۲):
جدول ۲-۴ ) ویژگی ها و تفاوت های تصمیمات استراتژیک و تاکتیکی (شمس ، ۱۳۷۱ ، ص۷۱)

ویژگی ها

تصمیمات استراتژیک

تصمیمات تاکتیکی (جاری)

اثر

کلی

موضعی

دوام

طولانی

کوتاه

قابلیت تغییر

ضعیف

قوی

ابعاد

متعدد

یگانه

محیط

متغیر

ثابت

زمان

منبع: نگارنده

شکل (۵-۲۱): نقشه ارزش گذاری بر حسب پوشش گیاهی
منبع:نقشه توپوگرافی۱:۵۰۰۰۰ سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و ترسیم نگارنده
ارتفاع:
ویژگی­های ناهمواری یک مکان جغرافیایی نه تنها در پراکندگی و تجمع فعالیت­های انسانی مؤثر است، بلکه در نهایت یکی از عوامل مؤثر در شکل و سیمای فیزیکی و ساخت­های فضایی به شمار می­رود (رهنمایی، ۵۶:۱۳۸۶). عناصر توپوگرافیکی می ­تواند به شکل­های مختلف بر شهرها تأثیر گذار باشد:

• تأثیر در مکان گزینی شهرها،

• اثر گذاری بر توسعه فیزیکی سکونتگاه­های شهری و تعیین جهات توسعه آنها،

• تأثیر در الگوی پراکنش و توزیع فضایی شهرها،

• متأثر ساختن سازه­ها، تأسیسات و شرایط خدمات رسانی،

• تأثیر در مورفولوژی شهری (ساخت و بافت شهری)،

کمک به شناسایی مراکز فراغتی نواحی پیرامون شهرها (حبیبی، ۱۸۷:۱۳۸۴).

۹
۷
۵
۳
۱
وزن معیارها

>11-
بین۱۱- و ۱۸-
بین ۱۸- و ۲۱-
بین ۲۱- و ۲۴-
بین ۲۴- و ۲۷-
اندازه(به متر)

منبع: نگارنده

شکل (۵-۱۳):نقشه ارزش گذاری بر حسب ارتفاع، منبع:نقشه توپوگرافی۱:۵۰۰۰۰ سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و ترسیم نگارنده
پس از تعیین معیارهای مؤثر در مکانیابی و شناسایی وزن آنها، باید این لایه­ های اطلاعاتی را با بهره گرفتن از یک روش مناسب با هم تلفیق کرد. تلفیق نقشه­ها از همپوشانی نقشه­های وزن­دار بدست می ­آید. تلفیق و ترکیب لایه­ های مختلف فضایی از منابع گوناگون با همدیگر، هدف اصلی پروژه­ های GIS و ویژگی منحصر به فرد آن است، تا بدین ترتیب اثرات متقابل توصیف، تجزیه و تحلیل با کمک مدل­های پیش بینی، مشخص شود تا برای تصمیم­ گیران تکیه گاهی فراهم شود. در این تحقیق، جهت ترکیب لایه­ های اطلاعتی با هم، از مدل هم­پوشانی شاخص ­ها استفاده شده است. بر این اساس و با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جفرافیایی، لایه­ های اطلاعاتی جمع آوری شده، با یکدیگر ترکیب شده و با توجه به امتیاز و ارزش گذاری لایه­ های اطلاعاتی، نقشه ارزش گذاری نهایی اراضی شهری جهت توسعه آتی شهر بندرترکمن با بهره گرفتن از مدل ANP بدست آمده که نتایج آن در نقشه­ی (۵-۱۵) نشان داده شده است. بر این اساس اراضی شهربندرترکمن جهت توسعه آتی شهر در ۵ طبقه دسته­بندی شده است. ۱ – خیلی نامناسب ۲ – نامناسب ۳ – متوسط ۴ – خوب ۵ – خیلی خوب

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل (۵-۱۵): نقشه ارزش گذاری نهایی اراضی جهت گسترش آتی شهر
منبع:نقشه توپوگرافی۱:۵۰۰۰۰ سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و ترسیم نگارنده
فصل ششم
آزمون فرضیه و نتیجه گیری

• 1. 1. مقدمه:

۰/۲۱

خطا

۱۸۸/۴۸

۵۶

۳/۳۷

کل

۲۴۴/۶۴

۵۸

همانگونه که در جدول فوق مشاهده می‌گردد، بین گروه آزمایش و کنترل از نظر نمرات بعد لذت از آزمایش علوم،‌ تفاوت معنی‌داری وجود دارد. بررسی میانگین‌ها (جدول ۴-۲) نشان می‌دهد که گروه آزمایش در بعد لذت از آزمایش درس علوم، نمرات بالاتری نسبت به گروه کنترل کسب کرده‌اند. همچنین بررسی مجذور اتای تفکیکی (اندازه‌ی اثر) حاکی از آن است که روش تدریس مبتنی بر هوش‌های چندگانه، ۲۱ درصد از واریانس نمرات لذت از آزمایش درس علوم را تبیین می‌کند که حاکی از تأثیرگذاری قابل قبول روش تدریس ذکر شده بر نمرات این بعد است.
نمودار ۴-۱۲، مسیر تغییرات نمرات لذت از آزمایش درس علوم را از پیش‌آزمون تا پس‌آزمون نشان می‌دهد.

نمودار ۴-۱۲
همانگونه که در نمودار فوق ملاحظه می‌گردد، نمرات گروه آزمایش، از پیش‌آزمون تا پس‌آزمون افزایش محسوسی داشته است؛ اما نمرات گروه کنترل، تغییر محسوسی نکرده است.
در مجموع یافته‌های تحقیق، حاکی از آن بود که گروه آزمایش که با بهره گرفتن از روش تدریس مبتنی بر هوش‌های چندگانه آموزش دیده‌ بودند، در مقایسه با گروه کنترل که با روش‌های متداول تدریس آموزش دیده بودند، از نظر نگرش نسبت به درس علوم و کلیه‌ی ابعاد آن، میانگین بالاتری نسبت به گروه کنترل کسب کردند. بنابراین فرضیه‌ی دوم تحقیق تأیید می‌شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
در این فصل یافته های پژوهش به تفکیک فرضیات مورد بررسی قرار گرفته و نتایج بدست آمده مورد بحث قرار می گیرد. درپایان پیشنهادها ومحدودیت های تحقیق بر اساس نتایج ارائه می شوند.
۵-۱- خلاصه یافته های پژوهش
هدف این تحقیق«مقایسه تأثیرآموزش مبتنی برهوش‌های چندگانه و روش متداول بر یادگیری درس علوم دانش‌آموزان دختر ۸-۷ ساله مدارس ابتدایی شیراز در سال تحصیلی ۹۳- ۹۲» بود. برای بررسی آن فرضیات پژوهش مطرح وجهت آزمون استنباطی فرضیه ها از تحلیل کوواریانس استفاده می شود. خلاصه نتایج در زیر ارائه می گردد.
در فرضیه اول پژوهش رابطه بین آموزش مبتنی بر هوش‌های چندگانه درمقایسه باروش‌های تدریس متداول، بر یادگیری دانش‌آموزان مورد پژوهش قرارگرفت؛ نتایج نشان دادکه بین آموزش باروش هوش‌های چندگانه و یادگیری کلی دانش‌آموز را بطه مثبت و معناداری وجود دارد و سطح معناداری آن ۰۰۰۱/۰می باشد. همچنین نتایج نشان دادکه گروه آزمایش در ابعاد دانش، کاربرد، ترکیب و ارزشیابی، میانگین بالاتری نسبت به گروه کنترل کسب کردند؛ ولی از نظر ابعاد فهم و تجزیه و تحلیل، بین دو گروه تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. بنابراین نتایج به دست آمده با نتایج پژوهش های (کوکسال،۲۰۰۷؛ گینزولمان ۲۰۰۲؛ اویلا، پاهاسکی وپرز۱۹۹۹؛ آلبرو، بران، الیاسون و ویند۱۹۹۷؛ همسویی دارد. ولی با تحقیقات باسکار وراون(۲۰۰۷؛به نقل از رضایی،۱۳۸۸) و بررسی های فورجن۲۰۰۰)که افزایش بهبود وارد می کنند مغایر است (به نقل از کلی وتنگنی،۲۰۰۶).
در فرضیه دوم پژوهش رابطه بین آموزش با روش هوش‌های چندگانه در مقایسه با روش‌های تدریس متداول، برنگرش دانش‌آموزان مورد پژوهش قرارگرفت؛ نتایج نشان داد که بین آموزش با روش هوش‌های چندگانه و نگرش دانش‌آموز نسبت به درس علوم و کلیه ابعاد آن رابطه مثبت و معناداری وجوددارد و سطح معناداری آن ۰۰۰۱/۰می باشد. نتایج به دست آمده با نتایج پژوهش های (اسماگورنسگی، ۱۹۹۷ ؛کمپبل،۱۹۹۷، ۱۹۹۹ ؛ دیکنسون،۱۹۹۲؛ امیگ، ۱۹۹۵؛ بل فالور، ۲۰۰۸؛کاکسال و یل، ۲۰۰۷؛ کسکانونالی، ۱۹۹۸؛ برمن ،۲۰۰۱؛کادیا و ابنزر،۲۰۰۳؛ ماسن،۲۰۰۷) همخوانی و همسویی دارد. و با نتایج پژوهش (کوکسال،۲۰۰۷)مغایرت دارد.
۵-۲- نتیجه گیری
با توجه به نتایج حاصل از داده های پژوهش که نشان داد راهبرد تدریس مبتنی بر هوش چندگانه در مقایسه با روش تدریس متداول، به طورکلی، بر یادگیری دانش‌آموزان در درس علوم تأثیرگذاربوده است می توان نتیجه گرفت که آموزش مبتنی بر هوش چندگانه، در مقایسه باکلاس درس سنتی چون دانش‌آموزان مشارکت بیشتری از خود نشان می دهند، بهره گیری دانش‌آموزان از استعدادها و خلاقیت های فردی هموارتر و یادگیری درسطح عمیق ترصورت می گیرد. همچنین معلمان می توانند از روشهایی برای آموزش درکلاس درس استفاده کنند که دانش‌آموزان را به پرورش و رشد هوش‌های ضعیف ترشان با بهره گرفتن از توانایی هایشان، ترغیب نماید؛ بنابراین یادگیری بهبود و افزایش می یابد. نتایج بدست آمده بانتایج پژوهش های اوالبی واوبوکاال^[۳۶] (۲۰۰۹)، بل فالور ^[۳۷](۲۰۰۸)؛ داگالس، بورتن و دورهام^[۳۸] (۲۰۰۸)؛ کوپر^[۳۹] (۲۰۰۸)؛ جانسون^[۴۰] (۲۰۰۷)؛ تیمور^[۴۱] (۲۰۰۷)؛ ماسن (۲۰۰۷)؛ کاکسال ویل (۲۰۰۷)؛ اوزدمیر،گانیسو و تاکایا^[۴۲] (۲۰۰۶)؛ یوکاک، بگ و یوسکا ^[۴۳](۲۰۰۶)؛ اوزدنر و ازکابن^[۴۴] (۲۰۰۴)؛ کورنها بر و همکاران (۲۰۰۴) ، اوزدمیر ، کورکمز و کپتان (۲۰۰۲)؛ دابز^[۴۵] (۲۰۰۱) ؛ برمن^[۴۶] (۲۰۰۱) ؛
کمپبل (۱۹۹۹)؛ کسکانونالی (۱۹۹۸)؛ فنا خسرو(۱۳۸۵)؛ حاجی حسین نژاد و بالغی زاده (۱۳۸۳) وعبدی (۱۳۸۹)مشابه و هماهنگ می باشد.
همچنین نتایج پژوهش باتوجه به پیش آزمون نشان داد، درسطوح پایین حیطه های شناختی مخصوصاً (دانش و فهم) نمرات دانش‌آموزان کاهش محسوسی داشته است. در تبیین این تفاوت می توان گفت در روش سنتی آموزش بیشتر برحافظه و سطوح پایین شناختی صورت می گیرد ولی در آموزش مبتنی بر هوش‌های چندگانه چون دانش‌آموز به طور فعال تری درگیر مفاهیم آموزشی می شوند لذا در سطوح بالاتر حیطه شناختی یادگیری بهتر عمل می کنند. نتایج بدست آمده با نتایج پژوهش فرج اللهی و حقیقی(۱۳۸۴)همسو بود .
نتایج حاصل ازداده های تحقیق همچنین نشان داد که راهبرد تدریس مبتنی بر هوش چندگانه در مقایسه با روش تدریس متداول، نگرش دانش‌آموزان به درس علوم را به طور معناداری بهبود می بخشد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت در روش تدریس سنتی هدف انتقال دانش به یادگیرندگان باروش سخنرانی اغلب بر مبنای هوش زبانی-کلامی و منطقی-ریاضی انجام می شود؛ بنابراین دانش‌آموزانی که در این هوش ها قوی نیستند نگرش بدی به یادگیری دارند؛ همچنین آموزش با روش هوش‌های چندگانه چون بر اساس تفاوت های فردی فراگیران ارائه می شود؛ دانش‌آموز ازیادگیری لذت می‌برد. نتایج بدست آمده با نتایج پژوهش های ماسن(۲۰۰۷)، کاکسال ویل (۲۰۰۷)کیا و ابنزر (۲۰۰۳)، برمن(۲۰۰۱)، کسکانونالی ( ۱۹۹۸)، گودناو^[۴۷] (۲۰۰۱) همسو می باشد.
همین طور در تبیین نتیجه ی فرضیه می توان اظهار داشت، دانش‌آموزان گروه آزمایش نمرات بهتری در پس آزمون علوم نسبت به گروه کنترل به دست آوردند و این افزایش نمره به خاطر این است که آنها آموزش مبتنی بر هوش غالب خود را دریافت کرده اند. به می توان نتیجه گیری کرد هر دانش‌آموز زمانی که آموزش مطابق با نوع هوش او باشد، می تواند یاد بگیرد.
لازم به ذکراست طبقه بندی دانش‌آموزان در حیطه های هوشی متفاوت به این معنا نیست که باید آن ها را در سطوح تعیین شده خاص حیطه های هوشی شان نگه داشت. هر شخص می تواند سطوح هوشی خود را بهبود بخشد تازمانی که از آموزش کافی برخوردار باشد (گاردنر،۱۹۸۳؛به نقل از نیسی و آکتامیش،۲۰۱۰).
با هماهنگ ساختن دروس با نیاز دانش‌آموزان و ترجیحات آن ها، یادگیری بهینه می شود. بر مبنای هوش‌های چندگانه منجر به فعال شدن یادگیرندگان و موفقیت دانش‌آموزان می گردد (نولن،۲۰۰۳).
زمانی که معلمان درس هایشان را با انواع هوش هماهنگ سازند نمرات پس آزمون دانش‌آموزان بهبود خواهد یافت (ویلر،۲۰۰۵) نظریه هوش‌های چندگانه عنوان می کند دانش‌آموزانی که وجود برخی محدودیت ها در مقوله های هوشی خاص، موجب عدم موفقیت آنان شده است می توانند از طریق به کارگیری روش هایی که موجب بروز مقولات هوشی توسعه یافته آنان می شود از این موانع عبور کنند (آرمسترانگ۲۰۰۱،ترجمه صفری،۱۳۸۷).
به طور کلی نتایج این پژوهش نشان می دهد که توجه به تفاوت های فردی و استفاده از آموزش بر اساس هوش‌های چندگانه باعث افزایش و بهبود یادگیری در علوم می شود و این مسئله قابلیت تعمیم به سایر زمینه های یادگیری وسایر فراگیران را هم دارا می باشد (درتاج وعاصمی،۱۳۹۱).
۵-۳-پیشنهادات کاربردی
۱- آموزش نظریه گاردنر در درس فنون تدریس به دانشجویان دوره های تربیت معلم و آشنا کردن آنان با اصول و پایه های نظری هوش چندگانه و چگونگی استفاده از آن در تدریس انجام شود.
۲- دوره‌های آموزش ضمن خدمت و کارگاه‌های مختلف برای دبیران و مدیران مدارس، به منظور آشنایی با الگوهای تدریس بر اساس نظریه هوش‌های چندگانه برگزار گردد.

نمره بالادر این مقیاس نشان دهنده این صفات است:سازنده،سخت کوشی، مقاوم، وپایدار بر خلاف وجود فشار وخستگی. برای بدست آوردن پاداش کوشش بیش از حد می نمایند.داوطلب انجام کارها،چالش کننده، به آسانی خسته نمی شود حتی در مواقع انتقاد وبروز اشتباه، قربانی کننده خویشتن برای کسب موفقیت،کمال طلب محافظه کارو پایبند به آنچه که اطمینان از موفقیت آن دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نمره پایین دراین مقیاس نشان دهنده این ویژگی هاست:ناپایدار در شرایط ناپایداری وعدم ثبات در ارائه شدن پاداش، حتی در شرایط افزایش پاداش رفتار خود را تغییر نمی دهند،آمادگی برای انجام اعمال جدید ندارند وبه آهستگی گرم انجام کارها می شوند،به راحتی در مواقع ناکامی وانتقاد ومواجه با مانع دلسرد می شوند،با انجام اعمال روزمره ی خود راضی هستند وبه ندرت برای انجام کارهائی بزرگتر و بهتر تلاش می کنند،دارای استراتژی سازگار در شرایط متغیر پاداش وناسازگار در شرایطی که پاداش بطور نادر ارائه شود.
خود- راهبری
کسی که درمقیاس خود-راهبری نمره بالامی آورد،در افرادی که فرصت ارائه نقش رهبری در گروه خود پیدا کرده باشند افرادی بالغ،قوی،خود کفا،مسئول،قابل اتکا،هدفمند،سازنده،و توسعه یافته هستند،متکی به خود ودارای اعتماد به نفس ، افرادی موثر که دارای قابلیت تغییر بر اساس اهداف خود هستند،در هنگامی که اطاعت از آنها خواسته شود افرادی نافرمانبردار ومسئله سازند؛ زیرا بر اساس پنداشت خود و نه منابع قدرت، عمل می نمایند.
در مقابل فردی که نمره پایین دراین مقیاس می آورد، افرادی نابالغ، ضعیف، خسته، شرمگین، شکننده، مخرب، بی اثر فاقد حس مسئولیت، غیر قابل اتکاءو رشد نایافته اند. فاقد سازماندهی درونی، عدم توانائی در برقراری و برآورد ساختن هدف یا اهداف، دارای هدف های متضاد، تحت تأثیر فشار ها و نیروهای بیرونی به جای اهداف و انگیزه های درونی قرار می گیرند، مطیع و تابع.
همکاری
کسی که دراین مقیاس نمره بالایی می گیرد،هم حسی با دیگران، قدرت تحمل زیاد، دلسوز، حامی، منصف و از خدمت کردن به دیگران لذت می برند، تا آنجا که امکان دارد با دیگران همکاری می کند. نیازهای دیگران را همانند نیاز های خود درک می کنند و به آنها اهمیت می دهند، توانایی بسیار خوب در کار گروهی.
اماکسی که دراین مقیاس نمره پایین می آورد ،خود دار، کم تحمل، دارای دیدگاه انتقادی، بی تفاوت در یاری رساندن به دیگران، انتقام جو، فرصت طلب، درامور در درجه اول به منافع خود می اندیشد،به حقوق و احساس دیگران بی اعتنا است، فردگرا می باشد و در کار گروهی ضعیف و ناتوان است.
خود- فراروی
افراددارای دارای نمره خودفراروی بالا افرادی راضی، صبور، خلاق، از خود گذشته ومعنوی بیشتر از دیگران تحمل ابهام و عدم قطعیت را دارند، از فعالیت های خود بدون اینکه از دستاورد های آینده ی آن آگاه با شند و بدون نیاز به اعمال کنترل می توانند به طور کامل لذت ببرند،جهان را همان گونه که هست میپذیرند، این افراد به ساده دلی، داشتن تفکر جادوئی و ذهنی گرائی واقع گرایانه که مغایر عینی گرائی است متهم می گردند، در هر صورت خود فراروی بالا یک امتیاز ویژه ی برای سالمندان و افراد بیماری های مزمن پیشرونده وبیماری مواجه با مرگ است.
افرادی که نمره پایین دراین مقیاس می آورند،مغرور، بی صبر وناشکیبا، فاقد قدرت تصور قوی، بیعلاقه به هنر، خودآگاه، مادی گرا، وناراضی، تحمل ابهام، عدم قطعیت و وقایع غیر منتظره را ندارد، سعی می کند که حداکثر کنترل را بر امور بدست آورد، از نظر دیگران فردی ارضاء نشدنی است، این افراد در جوامع غربی برای منطقی بودن و عینی گرائی علمی و موفقیت های مادی شان مورد تحسین واقع میگردند. آنها در مواجهه با پدیده ای همچون مرگ بسیار مشکل دارند واین وضعیت به ویژه در سنین بالا برای آنها مشکل ساز می گردد(حق شناس،۱۳۹۰).
۵-۲پیشینه پژوهش :
الف) ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سرشت ومنش در ایران و خارج از کشور
در تحقیقی که توسط آدا^[۲۲۴] و کلونینجر در سال(۲۰۱۱)تحت عنوان ویژگی روان سنجی پرسشنامه سرشت ومنش ۱۴۰آیتمی به زبان عبری که بر روی مجموعه ای از ۱۱۰۲ اجتماع داوطلب با سن بالای ۴۰سال انجام شد و همچنین سنجش های مربوط به عملکرد عاطفی،استعمال دخانیات،فعالیت های فیزیکی و جنس،تشخیص دارویی و سابقه خانوادگی را انجام دادند،اعتبار ساختاری وپایایی داخلی از طریق مقیاس تحلیل عاملی تأییدی واکتشافی مورد ارزیابی قرار گرفت CFA ونیز اعتبار افتراقی وهمگرا به وسیله همبستگی وارتباط سنجش های مربوط به عملکرد عاطفی و رفتار سلامت مورد ارزیابی قرار گرفت ،ویژگی سرشت مربوط به آسیب پر هیزی و اجتناب از آسیب به طور مثبتی با احساسات منفی و ناتوانی در خواندن وبه طور منفی با تأثیرات مثبت، بهزیستی، سنجش سلامت ذهنی وحمایت اجتماعی در ارتباط می باشددر حالی که برعکس آن دربارهی وابستگی به پاداش صدق می کند،ویژگی مربوط به خودراهبری و همکاری با احساس بهتر ذهنی و سلامت بهتر رفتاری در ارتباط می باشد،و همچنین جهت ارزیابی سن وجنس به این نتایج دست یافتند که زن ها نسبت به مردها دارای ،آسیب پرهیزی پاداش وابستگی وهمکاری بیشتری بودند در حالی که مردها نسبت به زن ها دارای پشتکار، خودراهبری بیشتری بودند و تأثیرات سن برای نوجویی،پاداش وابستگی و همکاری بسیار مهم بود تمام این ها به عنوان تابعی از سن کاهش می یابند .
آ
نتون،آنگل، سالوادر، جان^[۲۲۵](۲۰۱۰)در پژوهشی تحت عنوان پرسش نامه سرشت ومنش اصلاح شدهساختار عاملی وتوصیفی در سطوح مختلف سنی که بر روی ۹۲۸ نفر داوطلب ۰۳۹۶مرد و۵۳۲زن)با میانگین سنی ۳۰سال انجام شد این پژوهش جهت ارزیابی ویژگی های روان سنجی ورابطه سن با پاسخ های هماهنگی درونی و ساختار عاملی پرسشنامه تجدید نظر شده سرشت و منش انجام گرفت نتایج نشان داد که شر کت کنندگان زیر ۳۰ سال نمرات بالاتری معناداری در آسیب پرهیزی، خودراهبری و همکاری داشتندبه طور اساسی زن ها نمرات بالاتری در بعد پاداش وابستگی، همکاری وآسیب پر هیزی نسبت به مردان کسب کردند. این نتایج با داده های گزارش شده توسط گوتیرز و همکاران(۲۰۰۴)سازگار می باشد.وهمچنین ضرایب کلی مربوط به همخوانی عاملی بالاتر از ۹۰/۰ در تمام گروه های سنی بود شاخص های میزان انطباق در CFA برای مدل های ساختاری نمونه رضایت بخش نبود،گرچه زمانی که بارگذاری ثانویه در نظر گرفته شده بهبود یافت.
دادفر، بهرامی، دادفر ویونسی (۱۳۸۹)در پژوهشی به عنوان بررسی پایایی و روایی پرسش نانه سرشت ومنش به یافته های زیر دست یافته اند. دامنه ضریب آلفا از ۴۴/۰ برای مقیاس پشتکار تا ۸۱/۰ برای مقیاس خودفراروی به دست آمد.میانگین ضریب های به دست آمده ۶۸/۰ وضریب آلفای کل آزمون ۷۴/۰بود. دامنه ضریب های همبستگی پیرسون به روش باز آمایی بر روی ۳۱ دانشجو به فاصله دو ماه از ۵۳/۰ برای مقیاس های نوجویی وپشتکار تا ۸۲/۰ برای مقیاس آسیب پرهیزی واز۲۴/۰ برای خرده مقیاس بی نظمی در برابر نظم وتر تیب تا ۸۶/۰ برای خرده مقیاس ترس از عدم موفقیت در برابر اعتماد به نفس در نوسان بود .در تحلیل عاملی ۶ عامل به دست آمد.همبستگی بین مقیاس های خود- راهبری وآسیب پر هیزی ۵۷/۰ وخود-راهبری وهمکاری ۴۶/۰ به دست آمد. پایای باز آزمایی مشابهی نیز توسط کلونینجر و همکاران (۱۹۹۳) گزارش شده است .
در تحقیقی که توسط ریچارد، فارمر و گلدبرگ^[۲۲۶](۲۰۰۸) تحت عنوان ارزیابی روان سنجی پرسشنامه تجدید نظر شده TCI-R وپرسشنامه سرشت ومنش ۱۴۰سوالیTCI-140 بر روی ۷۲۷نفر (۲/۵۷ درصد زن و۸/۴۲ درصد مرد) که اکثریت از شرکت کنندگان قفقازی (سفید پوست)بودند انجام گرفت .نتایج نشان داد که تحلیل عاملی اکتشافی وتاییدی رویه ومقیاس های مربوط به پرسشنامه تجدید نظر شده سرشت ومنش TCI-R که از طریق CFI وEFI انجام شد تایید نشد، هم چنین تعداد ۵ مقیاس از ۲۹ مقیاس رویه ای، هماهنگی درونی پایینی را نمایش داد(۷۰/>α). تحلیل عاملی مربوط به مجموعه گویه های TCI-140 پشتیبانی محدودی برای اعضای مقیاس گویه فرض شده ارائه داد به ویژه گویه های آسیب پرهیزی،نوجویی و خودراهبری به خوبی تشخیص داه نشدند،هم چنین همبستگی متقابل موجود میان مقیاس های دامنه به طور جداگانه برای TCI-RوTCI-140 نشان داد که ۶ همبستگی متقابل از ۲۱ همبستگی (یعنی ۲۹درصد) در میان مقیاس های دامنه ای برای هر دو پرسشنامه بیشتر یا مساوی قدر مطلق ۳۰/ بود که این موضوع نشان دهند ه ی آن است که یک درجه معتدلی از همپوشی در میان چندین مقیاس وجود دارداین درجه از همپوشی بین خود راهبری، آسیب پرهیزی وهمکاری ،خود راهبری برای هر دو نسخه پرسشنامه بالا بود.
در تحقیقی که توسط پیلیسولو وهمکاران در سال(۲۰۰۵) تحت عنوان پرسشنامه تجدید نظر شده سرشت ومنش ویژگی های روانسنجی مربوط به نسخه فرانسوی آن بر روی ۴۸۲ نفرانجام گرفت نتایج نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه تجدید نظر شده سرشت ومنش همان طور که انتظار می رفت به خوبی تعیین شدو این ساختار با آنهایی که TCI نشان می دهد شبیه می باشدعوامل قوی برای ابعاد پاداش وابستگی و پشتکار در TCI-R وحتی واضح تر از TCI اصلی بدست آمدضرایب آلفای کرونباخ مربوط به تمام ابعاد بالای ۸۰/۰ بودو ماتریس های همبستگی نشان دادکه بالاترین همبستگی بین آسیب پرهیزی و خودراهبری(۶۰/۰) ،خودراهبری وهمکاری(۴۱/۰) وآسیب پرهیزی و پایداری(۳۹/۰) بدست آمدهمچنین در تمام این نمونه ها روابط معناداری(اما پایینی) بین سن از یک طرف و نوجویی، خودراهبری، خود فراروی و همکاری از طرف دیگر بدست آمد، تفاوت معناداری بین زن هاو مردها برحسب پاداش وابستگی و همکاری و درباره خوراهبری پایین تری وجود داشت.
پیلیسولو و همکاران(۲۰۰۵) نتایج مشابهی در نمونه های بالینی بدست آمده از بازآزمایی انجام شده در طول فاصله زمانی ۱تا۳ماه یک پایایی موقت خوبی را نشان می دهد اعتبار همزمان و همگرای پرسشنامه سرشت منش با مدل های مختلف با ویژگی های مربوط به شخصیت به ویژه با سیستم میلیون وسیستم کولیج، آزمون روشاخ، مدل شخصیتی پنج عاملی وسنجش مربوط به ناخوانی کشف شد.
اعتباریابی و هنجارسنجی پرسشنامه سرشت ومنش کلونینجردر جمعیت ایرانی توسط کاویانی وپور ناصح (۱۳۸۴) صورت گرفت نتایج همبستگی بین نمرات مقیاس ها در مرحله آزمون و باز- آزمون نشان می دهد که مقیاس های هفت گانه TCIدارای پایایی قوی هستند، نتایج مربوط به همبستگی بین مقیاسها نشانگر آن که همبستگی معنی دار بالاتر از ۴۰/۰ بین نوجویی،پشتکار،آسیب پرهیزی،پاداش – وابستگی وجود ندارد که نشان دهنده این است که این چهار بعد سرشتی از یک دیگر مستقل هستند.بین ابعاد منش و سرشت همبستگی های ضیف تا متوسط (کمتر از۴۰/۰) وجود دارد، به غیر از همبستگی خود راهبری و آسیب پر هیزی که بیش از ۴۰/۰ بین ابعاد سه گانه منش مربوط به همکاری و خود راهبری است. ضمناً، سن با نوجویی و آسیب پرهیزی ه
مبستگی منفی وبا همکاری و پشتکار همبستگی مثبت ضعیف دارد.
پیلیسولو و همکارانش(۲۰۰۲) از پرسشنامه سرشت و منش نسخه فرانسوی در نمونه بزرگی از جمع هراسی استفاده کرد واین پرسشنامه در اختیار بیماران افسرده بلژیکی قرار داده اند به طور جالب توجهی امتیازات میانگین و ساختار درونی پرسشنامه سرشت منش فرانسوی انجام شده در فرانسه و بلژیک بسیار شبیه بودند.
در تحقیقی که توسط پیلیسولو و لیپین در سال(۲۰۰۰)تحت عنوان هنجاریابی وساختار عوامل پرسشنامه سرشت ومنش نسخه فرانسوی دریک نمونه جمعیت هنجاری ۶۰۲نفری معتبر شناخته شد.
کلونینجر و همکارانش در سال(۱۹۹۳). ضرایب همبستگی داخلی را برای دامنه و مقیاس های پرسشنامه سرشت ومنش بر اساس یک نمونه ۳۰۰نفر از داوطلبان در یک اجتماع گزارش کرده اند . ضرایب همبستگی داخلی برای ۴مقیاس سرشت دامنه از ۶۵/۰ تا۸۷/۰ وضرایب همبستگی داخلی برای ۳مقیاس منش دامنه از ۸۴/۰تا ۸۹/۰ بودوهم چنین.ارتباط معناداری را در میان ابعاد ۷ گانه پرسشنامه سرشت ومنش گزارش کردند که به شرح زیر است همکاری به طور مثبت با پاداش وابستگی(۵۴/۰) وخود راهبری(۵۷/۰)در ارتباط است در حالی که خود راهبری به طور منفی با آسیب پر هیزی (۴۷/۰-)در ارتباط می باشد وبین پشتکار و آسیب پر هیزی(۲۸/۰-)، بین خوراهبری و پشتکار(۲۸/۰)و بین خود فراروی و پاداش وابستگی (۲۸/۰)نیز رابطه ضعیف تری به چشم می خورد. هنیسن، لیبون^[۲۲۷]،گیوترو آنس سیا^[۲۲۸](۲۰۰۱)در بین یک نمونه بلژیکی ارتباطات مشابهی را گزارش کردند.
ب)ارتباط ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سرشت ومنش با متغیرهای دموگرافیک سن وجنسیت:
در تحقیقی که توسط اسچ^[۲۲۹] و همکاران در سال(۲۰۰۹)تحت عنوان شاخص های روان سنجی پرسشنامه سرشت ومنش تجدید نظر شده TCI-R در یک جمعیت بلژیکی که برروی ۹۵۸ شرکت کننده فرانسوی زبان بلژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت، نشان دادپرسشنامه از اعتبار و پایایی بالایی برخوردار است و زنان امتیازات بیشتری برای اجتناب از آسیب، و وابستگی به پاداش و ابعاد مشارکت نشان دادند.
در پژوهش دیگری که توسط براندستورم، سیگوارسون^[۲۳۰]، نی لندر^[۲۳۱]، ریچتر^[۲۳۲](۲۰۰۸)انجام گرفت نمرات میانگین آنوا (ANOVA)در پرسشنامه سرشت و منش در گروهی از افراد ۱۳تا بالا۶۵ ساله را مقایسه کردند، گروه های فرعی مسن تر نمرات کمتری را در نوجویی و خود فراروی ونمرات بیشتری را در خوراهبری و همکاری نشان دادند علاوه بر این تحلیل های چند متغیری، تأثیر سن در تمام مقیاس های فرعی پرسشنامه سرشت و منش را نشان میداد گر چه با اثر شدیدتری بر روی خود راهبری و همکاری بر حسب اهمیت بین بین تفاوت های افراد وجود دارد. در یکی از بررسی های اخیر نتایج مشابهی بدست آمده(پریس^[۲۳۳]، کوجروا^[۲۳۴]، نواک^[۲۳۵]، استیپ ناکوا^[۲۳۶]،ا۲۰۰۷).
در تحقیقی که توسط هانسین و دیلیز^[۲۳۷] در سال(۲۰۰۵)تحت عنوان ویژگی روان سنجی پرسشنامه تجدید نظر شده سرشت ومنش در نمونه فرانسوی زبان بلژیکی که بر روی ۹۵۸ شرکت کننده (۵۴۶زن و۴۱۲مرد)ودا منه سنی هر دو گروه ۱۷تا۷۰سال است. تحلیل چند متغیری نشان داد که زن ها ارقام بالاتری را برای آسیب پر هیزی و پاداش وابستگی وبعد همکاری نسبت به مردها نشان دادندبرای بعد همکاری، تمام ارقام مقیاس های فرعی در زن ها بالاتر بود در حالی که برای ابعاد پاداش وابستگی و آسیب پرهیزی یک مقیاس فرعی بین دو گروه متفاوت نبود، نتایج و تحلیل عاملی برای مقیاس های سرشت که پس از گردش پروماکس نشان داد که در این عوامل (پایداری یا پشتکار، آسیب پر هیزی، پاداش وابستگی و نوجویی) قوی بود.و برای مقیاس های منش پس از گردش پروماکس نشان داد که عوامل همکاری و خود فراروی قوی بود و برای خود راهبری و مقیاس های فرعی آن بدون تناقض بار گذاری شد.بنابراین ساختار عاملی پیشنهادی ۴ بعد سرشت و ۳بعد منش مورد تایید قرار گرفت و سنجش های مکرر مربوط به آنوا(ANOVA) یک طر فه نشانداد که در بازآزمایی آسیب پر هیزی و خود فرا روی پا یین بودند در حالی که نوجویی بالاتر بود و همچنین ضریب آلفای خوبی در دامنه ۴۵/۰تا ۹۰/۰ متغیر بود
در تحقیقی که توسط گوتیرز^[۲۳۸] و همکاران (۲۰۰۴)تحت عنوان پرسشنامه سرشت ومنش تجدید نظر شده استاندارد و هنجاریابی شده در نمونه از جمعیت کلی نتایج نشان داد که زن ها بیشتر در آسیب پر هیزی، پاداش وابستگی، پشتکار و همکاری نمره های بالاتری کسب کردند در حالی که مرده بیشتر در نوجویی نمرات بالاتری را از آن خود می کنند.
پیلیسولو ولیپن در سال( ۱۹۹۷). دریافتند که زن ها ارقام بالاتری را در آسیب پر هیزی وپاداش وابسته نشان می دهند.
کلونینجر، شوراکیک(۱۹۹۴)؛ سادوک،(۲۰۰۰) اذعان میدارند که نمرات همکاری و خود راهبری با افزایش سن، افزایش پیدا می کند و سن را نشان دهنده بلوغ رشد طبیعی افراد بر اثر گذشت عمر استکلونینجر، شوراکیک،(۱۹۹۴)و گری (۱۹۸۱) نشان دادند که نمرات بعد نوجویی با افزایش سن کاهش مییابد(در حدود ۱۰درصد)و نمرات هنجاری آسیب پر هیزی گویای آن است که از میزان این خصلت در سنین بالاتر در زنان کم می شود و به نظر می رسد با افزایش سن رفتارهای آسیب پر هیزی در زنان کاسته می شود در حالی که آسیب پرهیزی در مردان با افزایش سن تغییر محسوسی نمی کند.
کلونینجر و همکارانش(۱۹۹۳)گزارش کردن که بعضی از ابعاد به ویژه بعد نوجویی، با تغییر سن تغییر می کند همچنین ارقام مربوط به همکاری و خود راهبری که ارتباط بسیار قوی با سن داردو همچنین نشان داده اند که زن ها دارای ارقام بالاتری در مقیاس همکاری و مقیاس فرعی ST3(قبول معنویت در مقابل مادی گرایی منطقی ) داشتند.
ج)بررسی روان سنجی پرسشنامه های شخصیتی نزدیک به پرسشنامه سرشت ومنش
پاناییوتو^[۲۳۹] و همکاران (۲۰۰۴)نیز در مطالعه ای در فر هنگ یونانی گزارش کردند که آلفای کرونباخ روان آزرده گرایی، برون گرایی، پذیرا بودن، توافقی بودن ومسئولیت پذیری به ترتیب عبارت است از ۸۷/۰ ،۷۰/۰ ،۵۱/۰ ،۶۹/۰ و۸۳/۰ است.
در پژوهشی که توسط دهقانی،عاشوری،حبیبی عسکر آبادی،خطیبی(۱۳۸۹) تحت عنوان هنجار یابی و بررسی و یژگی های روان سنجی سیاهه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا در دو گروه نمونه هنجاری ابی شامل ۱۴۱۸ آزمودنی(۵۱۰مردو ۸۹۵ زن)با دامنه سنی ۱۸تا۸۰سال و گروه نمونه بازآزمایی شامل ۳۰آزمودنی انجام شد نتایج بازآزمایی نشان داد که حداقل و حداکثر ضریب بازآزمایی ۴۲/۰ (سایکوپاتی)و۷۶/۰ (اسکیزفرنیا) به دست آمد و ضریب بازآزماییی در خرده مقیاس پارانویا(۲۱/۰) معنی دار نبود.همچنین روایی ملاکی همگرایی این سیاهه با پرسشنامه شخصیتی آیزنک،مقیاس افسردگی،اضطراب وتنیدگی وفهرست تجدید نظر شده نشانگان ۹۰ روی جامعه آزمودنی های ۸۰-۱۸ سال رضایت بخش بود.
در پژوهشی که توسط اسریواستاوا، جان، گوسلینگ، پوتر^[۲۴۰](۲۰۰۳)در مورد پرسشنامه نئو انجام گرفت نتایج نشان داد که مورد با وجدانی با بالارفتن سن افزایش می یابد،عصبی بودن درباره زنان با افزایش سن کاهش می یابد اما در مورد مردان و زنان کاهش ناچیزی نشان داده است و برونگرایی برای زنان با فزایش سن کاهش می یابد امادر باره مردان تغییری نمی کند هر دو نمرات مربوط به عصبی بودن و برونگرایی نشان داده است که برای زنان جوان نسبت به مردان جوان بیشتری می باشد ،گرچه برای هردو این ویژگی به ویژه برای عصبی بودن ۶تفاوت ظاهری با بالارفتن سن کاهش می یابد .نتایج مشابهی نیز توس تراسیانو، مک کرا، پرنت وکوستا در سال ۲۰۰۵ گزارش شده بود که تغییرات مختلف شخصیتی در بزرگسالی نشان داد.
در پژوهشی توسط پالاهنگ ،نشاط دوست،موسوی(۱۳۸۸) تحت عنوان هنجار یابی پرسشنامه ۶ عاملی شخصیت HEXACO-PI-R دردانشجویان ایرانی که بر روی ۷۱۱نفر دانشجو (۳۰۲نفر مذکر و۴۰۹ نفر مونث) انجام شد که این پر سشنامه شخصیتی دارای ۲۴ مقیاس صفات است و ۶ عامل شخصیتی صداقت، فرو تنی(H) هیجان پذیری(E) برون گرایی(X) توافق(A) وظیفه شناسی © وباز بودن به تجربه (O) را در بر می گیرد در این مطالعه همچنین ساختار ۶ عاملی پرسشنامه HEXACO-PI-R در دانشجویان ایرانی مورد تایید قرار گرفت همچنین همه مقیاس های پرسشنامه پایایی های درونی بالایی منطبق بر ساختار ۶ عامل فرض شد و اعتبار همگرای کافی با متغیر های خارجی نشان دادند.
. کولوتلا^[۲۴۱] و همکاران (۲۰۰۱)در مطالعه ای ضرایب باز آزمایی مقیاس های سیاهه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا را مورد بررسی قرار دادند در این مطالعه نمون های متشکل از ۷۴مرد و۲۰زن شرکت داشتند که در حال تحمل صد مات روحی مربوط به جرم با تصادف بودند در این مطالعه که میانگین فاصله زمانی باز آزمایی درآن ۲۱/۳ ماه ضرایب همبستگی مقیاس بالینی از ۶۱/۰تا۷۳/۰ در نوسان بود.
در پژوهشی که توسط روشن چسلی و همکاران(۱۳۸۵)تحت عنوان بررسی روان سنجی پرسشنامه شخصیتی ۵عاملی نئو(NEO-FFI)که وارسی این مقیاس در دو مطالعه انجام پذیرفت در مطالعه اول برای محاسبه پایایی با بهره گرفتن از روش ثبات درونی ۶۰۴ دانشجو(۳۳۴دخترو۲۷۰پسر)با میانگین سنی ۸/۲۱ این پرسشنامه را تکمیل کردند نتایج نشان داد که تنها عوامل روان آزرده گرایی ومسئولیت پذیری در تمام آزمودنی ها، ثبات درونی قابل قبولی دارند(یعنی بزرگتر از ۷۰/۰) که البته آلفای کرونباخ عوامل برون گرایی و توافقی بودن نیز،از سطح توصیه شده برای مقیاس های گروهی بالاتر است (یعنی بزرگتر از ۵۰/۰).بنابراین تنها عامل پذیرا بودن ،فاقد ثبات درونی قابل قبولی است ودر مطالعه دوم که به منظور بررسی اعتبار سازه NEO-FFI همبستگی گشتاوری پیرسون بین ۵ عاملNEO-FFI و ۹بعد«سیاهه نشانگان تجدید نظر شده ۹۰ماده ای»(SCL-90-R) محاسبه شد نتایج این تحلیل ها نشان داد که عامل روان آزرده گرایی با تمام ابعاد SCL-90-R عامل مسئولیت پذیری نیز با تمام ابعاد SCL-90-R به غیر از بعد افکار پارانویید و وسواسی- اجباری، عامل های توافقی بودن و برون گرایی نیز با توجه به تصحیح بونفرونی به ترتیب با ۷و۳ بعد SCL-90-R همبستگی معنادار وعامل پذیرا بودن با هیچ بعدی ارتباط معناداری ندارد.لازم به ذکر است که در بین این عوامل تنها رابطه روان آزرده گرایی با ابعادSCL-90-R رابطه مثبت است و بقیه عوامل یا رابطه منفی دارند و یا رابطه معنادار ندارد.
نتایج مطالعه اگان و همکاران^[۲۴۲] (۲۰۰۰)آلفای ۷۲/۰ برای پذیرا بودن تا ۸۷/۰ برای روان آزرده گرایی را نشان می دهد.
در پژوهشی که توسط عاطف وحید،نصر اصفهانی،فتح الهی،شجاعی(۱۳۸۴)تحت عنوان هنجار یابی پرسش نامه روان شناختی کالیفرنیا(CPI)که بر روی ۱۰۰۸نفر (۹۱۱نفر مرد و۹۷نفر زن)انجام گرفت نتایج نشان داد که دامنه ضریب آلفا از۳۰/۰ برای مقیاس زنانگی– مردانگی تا۸۴/۰ برای مقیاس تحقق صفات Vبه دست آمد.میانگین ضریب های بدست آمده ۶۰/۰ و ضریب آلفای کل آزمون ۹۵/۰ود. دامنه ضریب های همبستگی پیرسون به روش بازآزمایی به فاصله دو هفته از ۴۷/۰ برای مقیاس هماهنگی عمومی تا ۸۵/۰ برای مقیاس خو کفایی در نوسان بود در تحلیل عاملی ۳عامل بدست آمد که کنترل، برونگرایی و انعطاف پذیری نام گذاری شد.
نتایج مطالعه مورایان و نزلک^[۲۴۳](۱۹۹۵)نیز حاکی از آن است که آلفای کرونباخ روان آزرده گرایی –برون گرایی،پذیرا بودن،توافقی بودن ومسولیت پذیری به ترتیب عبارت است ۸۴/۰ ،۷۵/۰ ،۷۴/۰ ،۷۵/۰ و۸۳/۰ است.
در پژوهشی که توسط کاویانی، پور ناصح، موسوی(۱۳۸۳)تحت عنوان هنجار یابی و اعتبار سنجی فرم تجدید نظر شده پرسش نامه شخصیتی آیزنک در جمعیت ایرانی که بر روی ۱۲۱۲نفر مرد وزن در گروه های سنی مختلف انجام شد نتایج نشان داد که ضریب همبستگی بین نمره های مقیاس ها در مرحله های آزمون و بازآزمون نشان داد که مقیاس های شش گانه EPQ-R در شرایط مختلف نتایج یکسانی را به دست می دهند همچنین همبستگی میان نمره های مقیاس ها وارزیابی های کمی دو ارزیاب در مر حله مصاحبه شخصیتی، نشان داد که به لحاظ نظری، مقیاس ها ویژگی های مورد نظر را می سنجند. یافته های مربوط به همبستگی درونی نشانگر آن است که عامل)E برون گرایی )ازعامل P(روان پریشی گرایی) کاملا جدا است .عامل E با عامل N(درون گرایی) همبستگی منفی ناچیز دارد و همبستگی ضعیفی بین عوامل NوP دیده می شود یافته های به دست آمده از تحلیل عوامل نشان دهنده همبستگی مقیاس های C وA با مقیاس های Q باE وN است.
در مطالعه هلدن و فکن^[۲۴۴](۱۹۹۴) هم حاکی از آن است که آلفای کرونباخ این این ۵ عامل در دامنه از ۷۳/۰ برای پذیرا بودن تا ۸۷/۰ برای روان آزرده گرایی قرار دارد .
در پژوهش که توسط میر زمانی ،بشارت(۱۳۸۰).تحت عنوان بررسی مقیاس های اعتباری فرم کوتاه پرسشنامه MMPI به زبان فارسی که بر روی۲۷۹نفر آزمودنی در چهار گروه مختلف بود.این چهار گروه عبارتنداز ۱)گروهی که به منظور معاینات استخدامی از طرف مراکز استخدامی وگزینش معرفی شدند(۱۲۰نفر). ۲)گروهی که به دلایلی از جمله تعیین درصد از کار افتادگی یا آسیب دیدگی و یا بررسی شرایط احراز معافیت پزشکی از خدمت ،وجز آن به درمانگاه ارجاع داده شده اند(۳۲نفر)، ۳)مراجعانی که به سبب مشکلات واختلالات مختلف روان شناختی به درمانگاه روان شناسی مراجعه کرده اند(۶۸نفر)، ۴)گروهی تصادفی از افراد عادی از میان کارکنان بیمارستان وهمراهان مراجعان فوق به عنوان گروه مقایسه (۵۹نفر).یافته ها نشان دادکه آزمودنی های گروه استخدامی در مقیاس K وL به طور معنی داری نمرات بیشتری نسبت به سه گروه دیگر به دست آورده اند.به عبارت دیگر این گروه از آزمودنی ها سعی داشتند خودرا بهتر از آنچه هستند نشان دهند از طرف دیگر آزمودنی های گروه مراجعه کننده به کمیسیون پزشکی در مقیاس F نمرات بیشتر ودر مقیاس هایK وL نمرات کمتر نسبت به سه گروه دیگر به دست آورده اند. به بیان دیگر این گروه از آزمودنی ها سعی داشتند خود را بدتر از آنچه هستند نشان دهند.

طبق بند ۲ بخش اول موافقت نامه ۱۹۹۰، وزرای نفت دو کشور مسئول پاسخ گویی در مورد گاز هستند و در بند ۱۵ بخش ۸ وزیر در مواردی اختیار وضع مقرراتی را دارد. این موارد عبارتند از:
اقدام یا ادامه هر کار مربوط به اکتشاف و بهره برداری از منابع طبیعی منطقه مشترک
تادیه هر وجهی به دولت ها از سوی مقام مشترک مطابق بخش ۷
شرایط و ضوابط نصب و تعیین حقوق، سفر و هزینه های مجاز و قابل پرداخت به رئیس و معاون و مقام و سایر کارکنان مقام مشترک
آیین برگزاری مناقصات و مزایده های قراردادهایی که می تواند طبق بخش ۱۴ منعقد می شود. شامل شرایط مقرر شده در چنین قراردادهایی
نگهداری مناسب حساب ها و دیگر اسناد معاملات و امور مقام مشترک مطابق با اصول حسابداری پذیرفته شده
تهیه گزارش سالانه حساب ها و اختصاص سود طبق مقررات این موافقتنامه
حسابرسی حساب ها و متعاقبا ارائه گزارش به دولت ها
ضوابط اکتشاف و بهره برداری گاز از منطقه مشترک
هر مساله دیگر به منظور اجرای مقررات موافقت نامه.

ب : نظام حقوقی حاکم بر عمل مقام

یکی از مسائل عمده منطقه مشترک عبارت است از نظام حقوقی که مقام براساس آن عمل خواهد کرد. با توجه به اختیار قانون گذاری اعطا شده به مقام، در واقع دو طرف با وضعیت دشوار “دولت در دولت” مواجه می شوند، در نتیجه پیش بینی می شود که طرفین به راه حل های قراردادی برای حل مشکلات صلاحیتی تمایل نشان دهند.^[۱۶۶]

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شخصیت حقوقی اعطا شده به مقام و استقرار آن در دو کشور مالزی و تایلند آزادی عمل و اقتدارات کاملی را به مقام داده است و از این روست که انجام هر گونه فعالیت برای اکتشاف و بهره برداری از منابع طبیعی بویژه گاز توسط هر شخصی در منطقه موکول به قراردادی است که با مقام منعقد می شود و چارچوب آن به تفضیل در جزء ۳ بند ۱۴ بخش ۷ بیان شده است.

ج : اختیار اعطای مجوز

موافقت نامه تایلند و مالزی در نگاه اول خود مختاری در اعطای مجوز برای دو دولت را از میان می برد و آن را به مقام واگذار می نماید. چنین اختیار جامعی غیر عادی به نظر می رسد، اگر چه کاملا هم بدون سابقه نبوده است.(سودان – عربستان و کویت – عربستان)
اعطای مجور با یک مسئله مهم همراه است و آن ماهیت چارچوب عملیات بهره برداری می باشد. از تفاهم نامه نمی توان این چارچوب را به روشنی دریافت، اما از بند ۱۴ بخش ۷ موافقت نامه ۱۹۹۰ می توان ممنوعیت اکتشاف و بهره برداری بدون قرارداد را دریافت. براسا جزء ۳ بند ۱۴ موافقت نامه این قراردادها باید از نوع مشارکت در تولید باشد و شامل قیود ذکر شده در این ماده باشد.

د :ایجاد صندوق برای مقام مشترک

ایجاد صندوق برای مقام در تفاهم نامه پیش بینی نشده است ولی جزء ۱ بند ۹ بخش ۶ موافقت نامه ۱۹۹۰ ایجاد صندوق و اداره و کنترل آن توسط مقام را مورد تصریح قرار داده است.
صندوق وسیله ای است برای تمرکز درآمدها و منبع پرداخت هزینه ها و نهایتا برداشت مساوی پول از مانده صندوق توسط دو دولت.
طبق جزء ۲ همین بند منابع صندوق عبارتند از:
کمک دو دولت تا قبل از کسب درآمد توسط مقام
وجوه کسب شده از اجرای طرح ها، برنامه ها، یا شرکت هایی که از سوی صندوق تامین شده اند،
وجوه کسب شده یا حاصل از اموال، سرمایه گذاری ها، رهن یا تصدی گری های کسب شده یا واگذار شده به مقام، و
وجوه قرض گرفته شده برای انجام تعهدات یا تادیه تکالیف مقام و بالاخره هرگونه وجوه یا اموالی که به هر شکل ممکن است به مقام پرداخته شده باشد یا در خصوص هر مساله اتفاقی مربوط به اختیارات و وظایفش به او واگذار شود.
محدودیت ها و ممنوعیت های پرداخت از صندوق که عمدتا با اجازه از دو دولت قابل رفع است، در بند ۱۲ پیش بینی شده است.

ﻫ : مالکیت منابع

یادداشت تفاهم در مورد مالکیت منابع بیان صریحی ندارد، ولی علی الاصول تعیین مدت ۵۰ ساله برای دوره اعتبار یادداشت و تاکید به این که قراردادهای منعقد توسط مقام یا پیمانکار نباید متجاوز از ۳۵ سال باشد، حاکی از این است که دو دولت مالکیت بر منابع را به مقام واگذار نکرده اند بلکه تنها حق بهره برداری انحصاری به مقام اعطا شده است.^[۱۶۷]

و : صلاحیت و قانون حاکم

قانون قابل اعمال در منطقه در تفاهم نامه مورد تصریح قرار نگرفته است، این به آن معنی است که قوانین دو کشور با هماهنگی باید در منطقه اجرا شود. بند ۱ ماده ۴ تفاهم نامه حق وضع قاعده و اجرا در خصوص ماهیگیری، کشتیرانی، تحقیقات، کنترل و پیشگیری از آلودگی و دیگر مسائل مشابه که توسط مقامات ملی دو دولت وضع و به منطقه تسری می یابد، توسط مقام مورد تایید و رعایت قرار خواهد گرفت. جزء ۱۹ موافقت نامه ۱۹۹۰ هم بر این امر تاکید دارد.
در نتیجه باید قانون حاکم بر منطقه را مشتمل بر تفاهم نامه راجع به ایجاد منطقه (۱۹۷۹)، موافقت نامه مربوط به ایجاد مقام(۱۹۹۰)، مقررات حفاری(۱۹۹۶)^[۱۶۸]، مقررات استاندارد عملیات نفتی(۱۹۹۷)^[۱۶۹] و آیین نامه عملیات بهره برداری(۲۰۰۳)^[۱۷۰] وضع شده توسط مقام و قراردادهای نمونه و قوانین دو کشور دانست.
در خصوص صلاحیت کیفری هر یک از دو کشور در منطقه توسعه مشترک، ماده تفاهم نامه خط مقسمی را در نظر گرفته است که با اتصال نقاط تعیین شده براساس طول و عرض جغرافیایی، محدوده صلاحیت کیفری دو دولت مشخص گردیده است و بلافاصله تاکیده شده که این تعیین محدوده اعمال صلاحیت کیفری به هیچ وجه نباید به عنوان خط مرزی دو دولت در فلات قاره تلقی شود و به حقوق حاکمه دو دولت در منطقه توسعه مشترک لطمه ای نمی زند.
اعمال صلاحیت کیفری بر جرایم ارتکابی در سکو یا تاسیساتی که بر خط مقسم صلاحیت قرار می گیرد و به منظور اکتشاف و استخراج منابع طبیعی بستر و زیر بستر در منطقه بنا شده یا به کار گرفته شده براساس تعلق سکو و تاسیسات به مالزی یا تایلند منحصرا به عهده مالزی یا تایلند خواهد بود.^[۱۷۱] همین ترتیبات در مورد اعمال صلاحیت مدنی نسبت به سکوها و تاسیسات اجرا خواهد شد.

ز : آحادسازی

این احتمال وجود دارد که منابع منطقه توسعه مشترک، به ورای مرزهای تعیین شده منطقه گسترش یابد و در این صورت ماده ۶ تفاهم نامه مقرر می نماید که مقام مشترک و طرف با طرف های ذیربط با یکدیگر در این خصوص تبادل اطلاعات خواهند کرد و برای رسیدن به موافقت نامه ای به منظور موثرترین شکل بهره برداری از ساختار، میدان یا مخزن مشترک تلاش خواهد نمود.
در مقررات استاندارد فعایت های نفتی ۱۹۹۷ هم نه در مورد احتمال پیدا شدن مخزن مشترک بین بلوک های واگذار شده باهم و نه در خصوص بلوک با خارج از محدوده منطقه مشترک اشاره ای نشده است.

ح: حل و فصل اختلافات

در مورد حل و فصل اختلافات راجع به تفسیر و اجرای دو سند اصلی مربوط به ایجاد منطقه توسعه مشترک و ایجاد مقام مشترک، تنها در ماده ۷ تفاهم نامه به حل و فصل صلح آمیز اختلافات از طریق مشاوره و مذاکره بسنده شده است و مداخله عنصر ثالث یا ارجاع به داوری یا مراجع قضایی پیش بینی نشده است.

مبحث دوم: موافقت نامه های مناسب برای توسعه منابع مشترک گاز در مناطق مرزی تحدید حدود شده

در مواردی که مرزها تحدید حدود شده اند، بهترین و متداول ترین روش بهره برداری از منابع گاز مشترک، آحادسازی یا یکپارچه سازی می باشد. اصل آحادسازی برای بهره برداری کارآمد از مخازن مشترک گاز توسط مالکان حقوق در قطعات مجزا که مخزن زیر آن قرار دارد در ایالات متحده آغاز شد. بررسی رویه دولت ها حاکی از این است که این اصل، متعاقبا در دیگر نقاط جهان پذیرفته و اجرا شده است.

گفتار اول: آحادسازی و ویژگی های کلی آن

بند اول: آحادسازی یا یک کاسه سازی

انجمن بین المللی مذاکره کنندگان نفتی، اصطلاح آحادسازی را این گونه تعریف کرده است:
“آحادسازی عبارت است از عملیات مشترک و هماهنگ در یک مخزن گاز(یا نفت) توسط مالکان حقوق در قطعات مجزا که زیر آن ها مخزن یا مخازنی قرار دارد، انجام می دهند.”^[۱۷۲]
در هر آحادسازی بین المللی در مورد مخزن یا مخازن واقع در تقاطع مرزی نیاز به توافق در دو زمینه است:
دولت های متاثر از این وضعیت طبیعی، به موافقت نامه دست یابند.
دارندگان مجوز، موافقت نامه عملیات واحد منعقد نمایند.
هدف از موافقت نامه اول، تنظیم حقوق و تکالیف هر دولت در خصوص توسعه میدان و یکی کردن آیین های الزام کننده دو دولت دایر بر به حداقل رساندن تعارضات در یک میدان در تقاطع مرزی می باشد.
موافقت نامه دوم برای عملیات واحد بین دارندگان مجوز می باشد که در اکثر موارد از نمونه عادی و متداول در صنعت نفت پیروی خواهد کرد. با این وجود این مساله تابع مقررات معاهده مربوط خواهد بود.
البته باید به این نکته هم اشاره کرد که آحادسازی ممکن است در مواردی بین منطقه بهره برداری مشترک و دارندگان مجوز در خارج از منطقه مطرح یا در مواردی که منطقه به نواحی فرعی تقسیم می شود و هر ناحیه به اشخاص یا کنسرسیوم خاصی واگذار می شود، مطرح و عملی شود.

بند دوم: سابقه استفاده از آحادسازی