دانلود فایل ها با موضوع رویکرد فقها به موسیقی و احکام آن در فقه امامیه- ... - منابع مورد نیاز برای پایان نامه : دانلود پژوهش های پیشین |
۵- ابوبصیر از امام صادق (ع) نقل می کند که حضرت درباره معنی ترتیل در قرآن فرمود:
«ترتیل آنست که در قرائت تأمل و دقت کنی و با صوت خوب بخوانی»
«هو أن تمکث فیه و تحسن به صوتک».[۱۹۹]
۶- غزالی در «احیاء» نقل می کند که پیامبر (ص) منتظر عایشه بود. عایشه دیرتر آمد. حضرت فرمود: به چه سبب دیرتر آمدی؟
عایشه گفت یا رسول الله (ص) قرآن خواندن مردی را استماع کردم که آوازی خوشتر از آن نشنیده ام.
پیامبر هم برخاست و دیری آن را استماع کرد و فرمود:
این «سالم» مولی (برده)أبی حنیفه است.
الحمدالله الذی جعل فی اُمّتی مثله.[۲۰۰]
«همه سپاس از آن خدائی است که در میان امّت من مثل او را قرار داد».
گفتار سوم: غناء در عید فطر و عید قربان و هنگام شادی
بسیاری از فقها متعرض این استثناء نشده اند و بدان فتوی نداده اند.
ظاهر اطلاق کلامشان این است که غناء در ایام عید فطر و عید قربان و هنگام فرح و شادی مثل سایر موارد حرام است.
سید حمیری در «قرب الاسناد» از علی بن جعفر از برادرش موسی بن جعفر (ع) نقل کرده که گفت:
از امام موسی کاظم (ع) راجع به غناء در عید فطر و عید قربان و (هنگام) فرح پرسیدم حضرت فرمود:
لا بأس به مالم یعص به.
عیبی ندارد مادامیکه با غناء معصیت نشود.[۲۰۱]
صاحب جواهر و صاحب وسائل برای این روایت توجیهاتی عنوان کرده اند که می فرمایند:
۱- یا باید حمل بر تقیه کنیم.
۲- یا بگوئیم منظور خصوص عروسی در عید فطر و قربان است.
۳- یا مراد خوانندگی به وسیله شعر است بطوری که به حد غناء نرسد.[۲۰۲]
گفتار چهارم: حداء
مشهور در میان فقها ما این است که خواندن آواز برای تند راندن شتر درصحرا و بادیه که اصطلاحاً آن را «حداء» می نامند جایزمی باشد.
زیرا همان نشاط و وجدی که ساز و آواز یا سرود یا رجزهای حماسی در انسان ایجاد میکنند، در حیوان نیز خاصه شتر هم پدید می آورند.
گفتار پنجم: غناء در عروسیها- هلهله و هوراء
جمعی از اعاظم اصحاب گفتهاند غناء در مراسم عروسی اشکالی ندارد و مرادشان از مراسم عروسی شب زفاف که عروس را به خانه شوهر می برند می باشد. البته مجلس عقد را هم اگر فاصله چندانی نداشته باشد- مثلاً صبح همان روز باشد بدان ضمیمه کرده اند.
صاحب جواهر می گوید:
ظاهراً هلهله اشکالی ندارد، زیرا آن صوت بدون لفظ است و غناء از الفاط است.
و اما هوراء چه بسا از کلام بعضی مشایخ ما بدست می آید که در حال جنگ حلال است، زیرا باعث تشویق و تحریص جنگجو در حال جنگ مشروع می شود.[۲۰۳]
شیخ انصاری تصریح دارد که:
غناء کنیز خواننده در عروسیها جایز است به شرط اینکه با محرّم دیگری نظیر سخنان باطل و یا آلات لهو (سازها) محرمه و یا شرکت مردان در مجلس زنان همراه نگردد.[۲۰۴]
مرحوم صاحب از بعضی مشایخ نقل میکند که «مشهور فقهاء به این استثناء قائل شدهاند»
و خودش نیز در ذیل کلام آن را می پذیرد. در ضمن می گوید:
«بله سزاوار است که بر خصوص زن خواننده اکتفا شود نه مرد خواننده و به عروسی نه ختنه سوری و امثال آن.[۲۰۵]
امام خمینی هم، در مکاسب محرمه خود همین نظر را قائل هستند.[۲۰۶]
اما دلیل بر این مسأله یعنی جواز غناء در عروسیها روایاتی است که از ابوبصیر نقل شده است:
۱- علی بن حمزه از ابی بصیر نقل می کند که گفت: از امام صادق (ع) در مورد کسب زنهای خواننده پرسیدم حضرت فرمود:
«کسب زنهای خواننده ای که مردهای (نامحرم) بر آنها داخل می شوند حرام است. ولی کسب زنهای خواننده ای که به عروسیها دعوت می شوند عیبی ندارد».
و آن قول خدای عزوجل است که می فرماید:
«بعضی از مردم گفتار بازیچه را می خرند تا بدون علم مردم را از راه خدا گمراه کنند»[۲۰۷]
۲- حکم الخیاط از ابی بصیر نقل می کند که گفت امام صادق فرمود:
«زن خواننده ای که عروسیها را همراهی می کند اشکالی ندارد که پول بگیرد»(همان).
۳- ابی بصیر نقل می کند که از امام صادق(ع) درباره اجرت زنهای خوانندهای که عروسیها را همراهی می کنند پرسیدم چطور است؟ حضرت فرمود:
«اجرا المغنیه التی تزف العرایس لیس به بأس لیت بالتی تدخل علیها الرجال»[۲۰۸]
لازمه بیاشکال بودن اجرت برای خواننده زن در مجلس عروسی این است که خواندن و شنیدن آوازش نیز حلال بوده باشد.
و ضمناً اگر چنانچه گمان شود که پول گرفتن به خاطر مجرد همراهی کردن عروسی است نه برای غناء نزد عروس، این و هم با ظاهر حدیث مخالفت دارد.
شیخ اعظم انصاری راجع به سند این احادیث می گوید:
«اشکال در سند روایات ابوبصیر است که غیر صحیح می باشد و شهرتی هم که بنا بر وجهی موجب جبران ضعف سند میشود ثابت نشده است). آنگاه در پایان نتیجه می گیرد:
«لکن انصاف این است که سند روایات گرچه به ابی بصیر منتهی می گردد اما او خالی از وثوق نیست، بنابراین عمل به آن روایات به تبعیت اکثر فقهاء بعید نیست»[۲۰۹]
امام خمینی در مکاسب محرمه این روایت أبیبصیر را که به طرق مختلف نقل شده صحیحه و قابل اعتماد میدانند [۲۱۰]
فرم در حال بارگذاری ...
[چهارشنبه 1401-04-15] [ 06:17:00 ق.ظ ]
|