(ترک فعل) است.
“به نظر می رسد اینگونه اعمال مادامی موضوع بحث می تواند باشد که قانون مجازات نیز آنها را در موارد مشخص گنجانده باشد و در غیر از موارد پیش بینی شده از طرف قانون مشکل به نظر می رسد که احتراز کننده از اقدام قابل تعقیب باشد^[۴۸].“
گفتار سوم: عنصر معنوی جرم^[۴۹]
صرف انجام یک عمل مادی که قانون آن را جرم شناخته است برای احراز مجرمیت بزهکار کافی نیست. به این معنی که او باید از نظر روانی یا بر ارتکاب جرم انجام یافته “عمد“ یا

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

“قصد” داشته باشد و یا در اجرای عمل ، بدون آنکه قصد منجزی بر ارتکاب جرم داشته باشد ، متحمل خطایی گردد که بتوان او را مستوجب مسئولیت کیفری دانست. به طور کلی برای آنکه عنصر روانی تحقق پیدا کند وجود دو عامل ضرورت دارد :
یکی ، اراده مرتکب و دیگری ، سوء نیت :
بند ۱: اراده
از نظر لغوی ، اراده عبارتست از “خواستن ، طلب کردن ، ‌قصد و آهنگ عزم^[۵۰]“ . اراده یک عنصر معنوی به شمار می آید که در بوجود اوردن کلیه جرائم ضرورت دارد. یک عمل خارجی نمی تواند مطمع نظر مقامات اجتماعی قرار گیرد مگر اینکه مظهر اراده انسانی باشد. امروزه مسئله اراده در روانشناسی ، مسئله ای پیچیده و قابل بحث است. اما آنچه ما از اراده طلب می کنیم در حقیقت همان خواستن در شرایط متعارف است. همچنین اگر شخصی ، دیگری را در حین مسابقه فوتبال به شدت به جلو براند و در نتیجه این عمل دست شخص اخیر به چشم دروازه بان اصابت کند و او را مجروح نماید ، چون عملی که علی الصول جرم ضرب و جرح عمدی است ، بدون اراده ارتکاب صورت می گیرد ، جرم ضرب و جرح عمدی شناخته نمی شود.
بند ۲: سوء نیت
قصد مجرمانه غالبا ً مترادف با سوء نیت است و آن ، اراده جهت یافته به مقاصد نهی شده در قانون جزا می باشد. برخی حقوقدانان “‌ قصد مجرمانه “ را کشش و تمایل به انجام عملی دانسته اند که قانون آ نرا نهی کرده است^[۵۱].
این کشش و تمایل نباید با انگیزه مجرمانه ، که کشش های عمیق ، خودآگاه و ناخودآگاه هستند مشتبه شود. مراد ، خواستن عمل مجرمانه است که مورد نهی قانون گذار قرار گرفته است. خواه بزهکار بر ماهیت عمل و یا ترک عمل خویش بعنوان “جرم“ آگاه باشد ، خواه نباشد.
بنابر آنچه که بیان گردید ، علاوه بر عامل اراده که در کلیه جرائم عمدی و غیر عمدی مشترک است ، در سوء نیت، دو عنصر دیگری وجود دارد که عبارتند از : خواستن عمل ( سوء نیت عام) و خواستن نتایج حاصل از عمل ( سوء نیت خاص )
در برخی جرائم علاوه بر سوء نیت عام ، لازم است که سوء نیت خاص نیز وجود داشته باشد. بدین معنی که علاوه بر قصد ارتکاب عمل مجرمانه ، باید قصد دیگری هم که از طرف قانون برای تحقق جرم ضروری است شناخته شود ، مصداق پیدا کند.
مثلا ً در جرم ایراد ضرب ، وجود سوء نیت عام ، در امر زدن طرف مقابل است و لازم نیست که ضارب قصد صدمه زدن به طرف دیگر را نیز داشته باشد. در حالی که در جرم قتل ، علاوه بر قصد و عمد در ارتکاب عمل مجرمانه ، مثل زدن طرف ( قصد عام ) ، باید قصد کشتن طرف را نیز داشته باشد ( قصد خاص ) تا مرتکب بعنوان قاتل عمدی مسئول شناخته شود. بدین لحاظ می توان جرائم را به دو دسته تقسیم کرد :
۱-۲- جرائم عمدی : جرائمی هستند که مجرم با قصد منجز مجرمانه ، یعنی با تمایل و خواستن انجام علمی که قانون آنرا منع کرده است ، فعل یا ترک فعل را انجام دهد. بعبارت دیگر ، “عنصر روانی جرم در اینگونه جرائم ، همان قصد مجرمانه است^[۵۲].”
بنابر این اگر کسی اراده در انجام عمل داشته و اراده در نتیجه عمل نیز داشته باشد ، مرتکب جرم عمدی شده و سوء نیت او محرز است. مثلا ً بازیکن فوتبال که عاملا ً و عامدا ً و به قصد شکستن ساق پای حریف به او ضربه می زند^[۵۳] ، مرتکب جرم عمدی شکستن عضو شده و مستحق قصاص است.
۲-۲- جرائم غیر عمدی : در جرائم غیر عمدی ، صرف تقصیر یا خطای مرتکب در تحقق رکن روانی کفایت می کند و مصادیق بارز آن را قانون “بی احتیاطی ، بی مبالاتی ، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی “تعبیر کرده است^[۵۴]. معهذا ، اگر کسی اراده در عمل داشته ولی اراده در نتیجه حاصل از عمل را نداشته باشد ، به شرط آنکه نتایج قابل پیش بینی نباشد ، بعبارت دیگر، جانی نه قصد فعلی را که نوعا ً سبب جنایت نمی شود داشته باشد و قصد جنایت بنسبت به مجنی علیه نداشته باشد ، مرتکب جرم شبه عمد شده است.
مثلا ً در کاراته مبارزه گر ضربه ای به صورت حریف نمایش می دهد ولی بر اثر بی احتیاطی و یا عدم مهارت ، ضربه به صورت حریف اصابت نموده و موجب شکسته شدن بینی وی می گردد. در اینجا مرتکب جرم شبه عمد گردیده است. هر چند که در زدن ضربه ، عمد داشته است ولی چون قصد زدن ضربه به صورت حریف و مصدوم نمودن وی را نداشته است ، جرم عمدی نیست بلکه شبه عمد است.
برخی اوقات نیز قتل یا جرح یا نقص عضو به طور خطای محض واقع می شود و آن در صورتی است که کسی اراده در عمل نداشته و اراده در نتیجه حاصله نیز ندارد. بعبارت دیگر ، جانی نه قصد جنایت نسبت به مجنی علیه را داشته و نه قصد فعل واقع شده بر او را. مثلا، بازیکن فوتبال که به قصد زدن توپ با سر به هوا بلند می شود و لیکن در حین فرود بر روی داور مسابقه افتاده و او را مجروح می کند . در اینجا فرد مرتکب بعلت “خطای“ جزایی قابل پیگرد است. ^[۵۵]
در خصوص ایراد صدمات بدنی که معمولا ً به صورت ضرب و جرح یا هر آسیب بدنی دیگر در می آید ، ممکن است از حیث شدت یا ضعف صدمه یا کیفیت ارتکاب عمل ، دارای آثار و نتایج متفاوت باشد. گاه نتیجه آنها سلب حیات از شخص زنده می شود و گاهی موجب ضایعات و اختلالات خفیف تر می گردد که به صورت ضایعات عضوی و مرض یا سلب قدرت کار کردن و غیره در می آید. بنابراین صدمات مذکور ، از نظر قانون خارج از صور ذیل نمی تواند باشد:
۱- قتل و ضرب و جرح عمدی
۲- قتل و ضرب و جرح غیر عمدی
در قانون ۲۰۶ قانون مجازات اسلامی ، قانونگذار در بیان موارد قتل عمدی که موجب قصاص نفس است ، بر اساس تعریفی که فقها و صاحب نظران اسلامی از قتل عمد بعمل آورده اند ، موارد قتل عمدی و ضابطه تشخیص آن را پیش بینی نموده است و بر طبق آن، مراد از قتل عمدی آن است که ، فاعل جرم از روی اگاهی و به اختیار خود به منظور کشتن مجنی علیه مرتکب جرم می شود. ^[۵۶]
مثلا ً چنانچه ورزشکاری عمدا ً به قصد قتل حریف مرتکب فعلی شود که منتهی به قتل گردد ، اگرچه کلیه مقررات خاص مربوط به آن ورزش را رعایت کرده باشد ، به موجب قانون مستوجب قصاص خواهد بود.
وضعیت بازیکنی که در مسابقه فوتبال ، با ضربات مشت موجب ضرب و جرح یا مرگ حریف یا داور مسابقه شود ، به همین ترتیب است و باید قصاص شود. همچنین ورزشکاری که در جریان بازی برای گرفتن توپ ، بدون داشتن قصد قتل ، عمدا ً کاری را انجام می دهد که نوعا ً کشنده بوده و موجب قتل می شده است ، در صورتی که حائز شرایط مندرج در بند ۳ ماده ۵۹ قانون مجازات اسلامی نباشد ، قتل در حکم عمد تلقی می گردد. بعبارت دیگر ، چون ضارب در ایراد صدمه به مجنی علیه عامد است و با انجام کار غیر متناسب و خلاف موازین و مقررات ورزشی بر روی جسم و جان مجنی علیه ، حصول نتیجه و مرگ مضروب برای او محتمل و قابل پیش بینی بوده است ، لذا مطابق بند ب و ج ماده ۲۰۶ قانون مجازات اسلامی ، اقدام او قتل در حکم عمدی و موجب قصاص شناخته خواهد شد^[۵۷].
مبحث سوم: تعرض غیر عمدی نسبت به تمامیت جسمانی در عملیات ورزشی
قانونگذار، بزه قتل و جرح غیر عمدی را تعریف نکرده است لیکن با توجه به مواد مربوط می توان آنرا چنین تعریف کرد: “هر آدم کشی یا صدمه بدنی که ناشی از عمد مرتکب آن نبوده و معلول خطای او باشد غیر عمدی است” ^[۵۸]
در اینجا، مرتکب با وجود اراده در فعل، سوء نیت ندارد ولی مرتکب خطا و تقصیری می شود که به جهت آن قابل مواخذه و مجازات است مانند ورزشکاری که در اثر نقض مقررات ورزشی موجب مرگ حریف می شود.
از آنجائی که قانونگذار حکم کلی و ضابطه تشخیص و شرایط ایراد جرح یا نقض عضو مجنی علیه را که به طور خطای شبیه عمد یا خطای محض واقع می شود در بند های “ب” و “الف” ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی، بعد از بیان حکم قتل شبه عمد و خطای محض و با استعمال لفظ “یا” بعد از قتل، اصطلاحات جرح و نقض عضو را به شرح مذکور در بندهای فوق به کار برده است و نیز با عنایت به اینکه عموم مطالبی که در باره عنصر مادی و عنصر روانی قتل شبه عمد و خطای محض بر اساس حکم کلی مندرج در ماده مرقوم است بجز اختلاف موضوع مورد تعرض مرتکب، مبنی بر (جرح یا نقص عضو بجای قتل) سایر شرایط و ضابطه تشخیص ایراد و جرح و نقض عضو شبه عمد و خطای محض با آنچه در باره قتل شبه عمد و خطای محض بیان می شود یکسان است، لذا از توضیح مجدد آن خودداری می شود.
گفتار اول: عناصر اختصاصی تعرض غیر عمدی به تمامیت جسمانی در ورزش
سلب حیات و یا صدمه بدنی”غیر عمدی” در شرایطی است که مرگ مجنی علیه مورد نظر مرتکب قتل یا صدمه نباشد در این رابطه ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد: “در موارد زیر دیه پرداخت می شود.”
الف- قتل یا جرح یا نقض عضو که به طور خطاء محض واقع می شود و آن در صورتی است که جانی نه قصد جنایت نسبت به مجنی علیه را داشته باشد و نه قصد فعل واقع شده بر او را مانند آنکه …
ب- قتل یا جرح یا نقض عضو که به طور خطاء شبیه عمد واقع می شود و آن در صورتی است که جانی قصد فعل را که نوعاً سبب جنایت نمی شود داشته باشد و قصد جنایت را نسبت به مجنی علیه نداشته باشد مانند آنکه …”
آنچنانکه بیان گردید قانونگذار ورزشکاران را در صورت رعایت مقررات صراحتاً از تمامی نتایج عملیات حتی اگر به قتل منجر شود ، مصون داشته است، ولیکن در پاره ای موارد، قانون ورزشکار مرتکب را مسئول می داند زیرا رعایت احتیاط های لازم و متعارف را ننموده و به عبارت دیگر ورزشکار به دلیل عدم رعایت مقررات و یا عدم مهارت و یا بی مبالاتی و عدم توجه به اصول احتیاطی موجب بروز حادثه می گردد . مثلاً مسئولیت بازیکن فوتبالی که به سمت دروازه بان شوت می زند، در عین حالیکه تعدادی کودک در کنار دروازه مشغول تماشا هستند و در نتیجه برخورد توپ به کودک موجب مرگ وی می گردد، محرز است.
در این فرض ، هر چند توپ زدن برای دروازه بان خطای فوتبال به حساب نمی آید، ولی عدم توجه بازیکن به حضور کودکان در کنار دروازه، بی احتیاطی محسوب می شود و همچنین است مسئولیت ورزشکاری که با نقض مقررات و نظامات آن ورزش، مرتکب قتل حریف مقابل می گردد.
تبصره ۳ ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی^[۵۹] در این خصوص مقرر می دارد: “هر گاه بر اثر بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم مهارت و عدم رعایت مقررات مربوط به امری ، قتل یا ضرب یا جرح واقع شود که اگر آن مقررات رعایت می شد حادثه ای اتفاق نمی افتاد، قتل یا ضرب یا جرح در حکم شبه عمد خواهد بود”
به طوریکه ملاحظه می گردد، مصادیق مصرح قانونی در ماده فوق بعنوان ارکان سازنده جرم غیر عمد در حوادث ناشی از عملیات ورزشی، آورده شده است و “مفهوم مخالف این عبارت آن است ، در صورتی که قتل غیر عمدی ناشی از بی مبالاتی و غیره نباشد، مجازات ندارد”^[۶۰] عبارت دیگر اعمال مجرمانه غیر عمدی ورزشکاران فقط در صورتی که توأم با خطا باشد قابل مجازات است و این تفسیر با بند ۳ ماده ۵۹ قانون مذکور مطابقت دارد.
بند ۱: تحقق صدمه جسمانی
“ایراد صدمه و بوقوع پیوستن یکی از نتایج مادی آن به صورت قتل و ضرب و جرح و غیره اولین شرط پیدایش جرم است. مادام که یکی از این نتایج در عالم ماده و خارج بوقوع نپیوندد نمی توان مرتکب را هر چند متخلف و خطا کار باشد از این حیث مجازات کرد”^[۶۱] و لیکن مهمترین و اساسی ترین شرط برای انکه حادثه حاصله از عملیات ورزشی جرم به حساب آید و ورزشکار عامل، مجازات گردد ، “نقض مقررات مربوط به آن ورزش است”.
بنابراین ، اصل برای جرم نبودن حوادث در ورزش، رعایت مقررات آن ورزش است و مفهوم این اصل آنست که هر حادثه ای که در نتیجه نقض مقررات در ورزش حاصل شود، جرم بوده و ورزشکار خاطی بر حسب شدت و ضعف حادثه مجازات خواهد شد
قسمت ۱: فعل مادی ایجابی
در خصوص فعل مادی ایجابی در صدمات ورزشی، مقصود اینست که کسی ، با توسل به انجام عملیات ورزشی که تجلی خارجی و مادی دارد، مقررات ورزشی را نقض نماید و نقض این مقررات موجب بروز حادثه و در نتیجه صدمه یا قتل حریف مقابل گردد. مانند : پشت پا زدن، سد کردن، فشار عضوی بر خلاف مقررات و امثالهم.
افعالی که موجب نقض مقررات ورزشی می گردد متنوع است ولی در هر حال باید از ضارب، عمل مادی و فعلی که از نقض مقررات حاصل شده و منتهی به قتل گردیده است ، صادر شده باشد. به دیگر سخن، ورزشکاران مسئولیت تمامی عواقب افعال و عملیات ورزشی خود را که در نتیجه نقض مقررات حاصل شده است، خواهند داشت.
با این وجود، در بعضی از ورزشها، یک حرکت دارای چند مرحله و هر مرحله مشمول مقررات ویژه ای است و لذا، تحقق حادثه در هر مرحله موجب مسئولیت جزائی ورزشکار خواهد بود و صحت هر مرحله تاثیری در خطا بودن مرحله بعدی از نظر میزان مسئولیت نخواهد داشت. مثلاً ، در پرتاب نیزه، پرتاب کننده نباید از خط مربوطه پا را فراتر نهد اما رعایت این قاعده، خاتمه کار نیست بلکه نیزه نیز باید در محدوده مقرر فرود آید و همچنین به نحوی به زمین اصابت کند که مقررات مشخص کرده است بنابراین اگر پرتاب کننده پایش از خط عبور نکند ولی نیزه را به جایگاه تماشاچیان بفرستد، در صورت فوت شخص ثالث، مسئول شناخته شده وادعای او مبنی بر اینکه مقررات اولیه را کاملاً رعایت نموده است ، توجیه کننده مسئولیت وی نخواهد بود.^[۶۲]
قسمت ۲: ترک فعل
همانگونه که می دانیم، مجازات اشخاص موکول به ارتکاب جرم است و برای انتساب این جرم به شخص، باید تقصیر وی به اثبات برسد. اعم از تقصیر عمدی و یا غیر عمدی، بنابراین اگر اشخاص به هیچوجه در وقوع حادثه مرتکب تقصیر نشده باشند اصولاً مسئولیتی متوجه آنان نخواهد بود.
“اما گاهی قانونگذاری بدون توجه به نتیجه مجرمانه و اینکه چه کسی موجب حادثه شده است، اشخاص دیگری را هم که مطلقاً در تحقق حادثه کوچکترین نقشی نداشته اند مسئول می شناسد.
این مسئولیت ناشی از رفتار سلبی و یا ترک فعلی است که بر عهده افراد قرار داده شده است و اگر چنانچه آن را انجام ندهند ، مرتکب جرم شده اند” ^[۶۳]
یکی از این موارد، خودداری اشخاص از کمک به مصدومین در حین فعالیت های ورزشی است. کسانی که از کمک به مصدومین و یا اقدام به رفع مخاطرات جانی خودداری نمایند بر حسب مورد به مجازات حبس محکوم خواهند گردید. بدون اینکه تقصیری در وقوع صدمه و خطر جانی داشته باشند و به دلیل تحقق صدمات و خطرات جانی فراوان در ورزش، لزوم ارائه این بحث بیشتر از هر فضای غیر ورزشی احساس میگردد.

در نتیجه درآمد مترو در حالت کنونی 540 میلیون تومان می باشد حال پس از اجرای این پروژه برابر:
یک میلیاردو چهارصد و نود و چهار میلیون و چهل و هشت هزار تومان خواهد بود که این رقم تقریبا سه برابر مبلغ فوق که مربوط به زمان حاضر می باشد هست در حالی که از جمعیت انبوه مسافران کنونی کاسته شده و سطح رفاه دیگر مسافران نیز افزایش یافته است.
2-5- نتیجه گیری
در این پایان نامه سعی شد مدلی ریاضی برای ماکزیمم سازی درآمد متروی تهران ارائه شود. هدف این تحقیق افزایش درآمد مترو تهران با در نظر گرفتن محدودیت های موجود بود. همان طور که قبلا ذکر شد، در جهت رفاه حال مسافران سعی شده کمی از انبوه جمعیت مسافران در زمان های پیک کاسته شود و در نتیجه این جمعیت به بازه های دیگر منتقل شوند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

سعی ما بر ارائه مدلی کاربردی با روش حل استاندارد برای موضوع مورد بررسی بوده است. مطالعات قبلی که در این زمینه انجام پذیرفته غالبا از ارائه نتایج ملموس و عددی ناتوان بوده اند که در ایران نیز انجام نشده یا دارای روشی تئوری بوده و فقط مسافران مترو را دسته بندی نموده اند. حال آنکه مدل ارائه شده در این تحقیق دارای روش حلی استاندارد است که به راحتی با نرم افزارهای رایج قابل حل می باشد.
در ادامه با ارائه سناریوهای مختلف، وضعیت متروی تهران را شبیه سازی نمودیم تا بشکلی ملموس اتفاقی که خواهد افتاد دیده شود. در انتها نیز به بررسی وضعیت جاری مترو پرداختیم و درآمد مترو را محاسبه نموده و جمعیت پیش بینی شده را محاسبه نمودیم.
3-5 پیشنهادها برای مطالعات آتی
مطالعه حاضر در بازه زمانی معین و انتخابی انجام گرفته است. برای مطالعات آینده می توان با تعریف بازه های زمانی کوچکتر و حتی در روزهای تعطیل با بازه ی زمانی کمتر تحقیقات را کامل تر نمود. گسترده کردن بازه مورد بررسی ممکن است باعث بزرگ شدن مدل شود. در چنین شرایطی باید تحقیق شود که آیا مدل هنوز هم کارایی دارد یا باید مدلی جدید ارائه شود. همچنین اگر اطلاعات دقیق تری از سوی متروی تهران مطرح گردد می توان در برآیند جمعیت نسبت به بهای بلیط از روش های تقریب دیگری استفاده کرد در این حالت روش حل کنونی قابل طرح نخواهد بود و باید در پی روش های دیگری برای حل مدل بود، حال آنکه از روش های فراابتکاری نیز می توان استفاده کرد و با این روشها می توان مدل را بصورت نا مطمئن تر حل نمود.
در مطالعات آتی پیرو این تحقیق می توان از جدول مطلوبیت مسافران بالقوه و بالفعل مترو استفاده کرد که دامنه مطالعات دقیق تر و نزدیکتر به واقعیت می باشد و نیز در این بخش می توان محدودیت های بیشتری از جمله محدودیت های تعداد پرسنل ، تعداد راهبر های قطارها و … اضافه نمود که مسئله حل شده را بیشتر به واقعیت نزدیک می کند ودر واقعیت نیز حتما مترو با محدودیت های بیشتری از این قبیل روبرو خواهد بود که در صورت همکاری مترو این امر میسر خواهد بود.
منابع و ماخذ :
[1] آذر، عادل، و مومنی، منصور. (1387). آمار و کاربرد آن در مدیریت، جلد اول. تهران: انتشارات سمت.
[2] آذر، عادل، و مومنی، منصور. (1387). آمار و کاربرد آن در مدیریت، جلد دوم. تهران: انتشارات سمت.
[3] خاکی، غلامرضا. (1375). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی. تهران: انتشارات بازتاب.
[4] رابینز، استیفن پی. مدیریت رفتار سازمانی (ترجمه علی پارسائیان، سید محمد اعرابی، 1376). تهران: موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی.
[5] رحیمی شاه مزرعه، محسن. (1388). بهبود سیستم های احتمالی جعبه سیاه با بهره گرفتن از روش رویه پاسخ (مورد کاوی متروی تهران). پایـان نامه کارشناسـی ارشد مدیریـت صنعتـی، دانشگاه علامه طباطبائی.
[6] مصدقی، مریم، و جوانشیر،حسن، و توکلی مقدم، رضا. (1389). مدل سازی زمان بندی حرکت قطارها با اهداف چندگانه و در نظر گرفتن تقاطع. مجله مهندسی ترافیک، 22، 56-50.
[7] مهرگان، محمدرضا. (1388). مدل سازی ریاضی، تهران:انتشارات سمت.
[8] وب سایت رسمی شرکت متروی تهران و حومه ( http://metro.tehran.ir )
[9] Abkowitz, M., Josef. Tozzi, R, & Driscoll, M. K(1987).Operational feasibility of timed transfer in transit system, Journal of Transportation Engineering, NO 113.
[10] Bookbinder, J .H ., Desilets, A,(1992).Transfer optimization in transit network,journal of Transportation science, Vol.26.
[11] Box, G. E., & Draper, N. R. (2007).Response Surface, Mixture and Ridge Analyses (2^nd ed. Ed.) hobolcenU New jersey : John wiely and sons
[12] Brighter, C., Phillips, T., & Wilde, G. (1979).Foundation of optimization (2^nd ed.) cliffs, Prentice Hall., p.302
[13] Bukkapatnam, Satish, Dessouky, Maged & Zhao, Jiamin(2003).Distributed architecture for real- time coordination in transit networks, METrans, Department of Industrial and System,Eng. University of Southern California, California, Los Angeles.
[14] Ceder, A., Golony, B., & Tal, O.(2002). Creating bus timetables with maximal synchronization, Transportation Research., part A35,913-928.
[15] Ceder, A., Wilson, NHM(1986).Bus Network Design, Transportation Research 21A: 59-83.
[16] Cevallos, F., Zhao, F.(2006).Minimizing transfer times in public transit network with genetic algorithm, Transportation Research Record 1971, 74-79.
[17] Dhingra.S.L., Shrivastava., 2004. Modeling for co-ordinate bus-train networks…Proceedings of the 2004 winter simulation conference, New York,Usa.
[18] Haghani.A., Banihashemi.A., 2002. Heuristic approaches for solving large – scale bus transit vehicle scheduling problem with time route constraint…Transportation Research – part A 36,913-928
[19] Haghani.A., Banihashei.M., Chiang.K.H., 2003. A comparative analysis of bus transit vehicle scheduling models. Transportatioin Research – partB37,301-322.
[20] Haghani.A., shafahi.Y., 2002. Bus maintenance system and maintenance scheduling : model formulation and solutions…Transporation Research – part A 36,453-482.
[21] Li, Janiuce P(2001).Train station Passenger flow study, Proceedings of the 200 winter simulation conference.
[22] Vansteenwegen, P., oudheusden, D. V(2007).Decreasing the passenger waiting time for an intercity rail network, Transportation Research, part B, 41. PP.478-492
[23] Warner, M. ed. (1996). International Encyclopedia of Business & Management Londen : Routledge
]24[کتاب آمار پیشرفته ،مولف دکتر جمشید صدقیانی.
]25[ برنامه ریزی غیرخطی، مقید، در تحقیق در عملیات،مولف محمدجواد اصغرپور.
[26] Nonlinear Pricing in Transportation: An application to transit system of Santiago de Chile, Marco Batarce, Marc Ivaldi; May 2010
[27]Modeling new pricing strategies for santiago metro ,R.Bianchi,S.R.Jara-Diaz,J.deD.Ortuzar; Transport Policy 5 (1998) 223–233
]28[ زمانبندي حرکت قطارها به کمک روش فوق ابتکاري عملیات حرارتی شبیه سازي شده،امین جمیلی دانشجوي دکتري،فریدون کیانفر، استاد، دانشکده مهندسی صنایع،پژوهشنامه حمل و نقل، سال ششم، شماره اول، بهار
1388
[29]A revised particle swarm optimization based discrete Lagrange multipliers method for nonlinear programming problems, Computers & Operations Research, Volume 38, Issue 8, August 2011, Pages 1164-1174,Ali Mohammad Nezhad, Hashem Mahlooji
[30]A survey of various tactics for generating Lagrangian multipliers in the context of Lagrangian duality, European Journal of Operational Research, Volume 3, Issue 4, July 1979, Pages 322-338; Mokhtar S. Bazaraa, Jamie J. Goode
[31]A nonlinear Lagrangian based on Fischer-Burmeister NCP function, Applied Mathematics and Computation, Volume 188, Issue 2, 15 May 2007, Pages 1344-1363; Yong-Hong Ren, Li-Wei Zhang, Xian-Tao Xiao
[32]Some examples of comparative simulation of nonlinear solid body systems with MATLAB/SIMULINK and SDS simulation programs, Nonlinear Analysis: Theory, Methods & Applications, Volume 30, Issue 4, December 1997, Pages 1969-1976;Ionescu Florin, George Constantin, Vladimir Platagea
]33[قیمت گذاری بلیط مترو در شهر تهران ، اقتصاد حمل و نقل شهری، بهروز هادی زنوز
]34[تحلیل زمان انتظار مسافران در ایستگاههای مترو با بهره گرفتن از تکنیک شبیه سازی(مطالعه موردی متروی تهران)،حمید بهبهانی استاد دانشکده مهندسی عمران علم و صنعت ، شهریار افندی زاده دانشیار دانشکده مهندسی عمران علم و صنعت، کامران رحیم اف دانشجوی دکتری دانشکده مهندسی عمران علم و صنعت، پژوهشنامه حمل ونقل بهار 87

موضوع دیگر قابل ملاحظه در این مورد این است که چنانچه خطری تفکیک پذیر فرد را تهدید نماید اما علیرغم این تهدید همچنان به فعالیت ورزشی خود ادامه دهد و پس از ادامه این فعالیت به او آسیبی رسد دیگر نمیتواند به استناد اینکه صدمه وارده بر من به علت امور تفکیک پذیر بوده است مدعی شود و طرح دعوی نماید زیرا دیگر در این مرحله او این تهدید را پذیرفته و به ادامه ی آن ورزش پرداخته است در پرونده الیوت مادوکس، یکی از بازیکنان تیم متز نیویورک در نتیجه لغزیدن روی چمن مرطوب مصدوم می گردد.
دادگاه پژوهشی ادامه بازی در چنین شرایط خطرناکی را که بر مادوکس معلوم بوده، از نظر حقوقی ، قبول خطر از طرف وی تلقی می کند علی رغم اینکه وی مدعی بوده هیچ چاره ای جز ادامه بازی نداشته است.
بند ۲-آموزه قبول خطر صریح و ضمنی: آموزه قبول خطر صریح و ضمنی : این آموزه زمانی محقق می شود که خواهان به طور کامل واضح و صریح کلیه خطرات تفکیک ناپذیر ورزش را پذیرفته و آن حق را از خود اسقاط کند یعنی چنانچه طی فعالیت ورزشی به او صدمه وارد آید دیگر جبران خسارتی در میان نباشد.
این آموزه باعث می شود که طرفین که در فعالیت های خشن حضور دارند و نتیجه این ورزش ها زد و خورد شدید و احتمال آسیب دیدگی فراوان است و به طور کامل حق خود را از طرح شکایت سلب نمایند.
حالت دیگر این می باشد که خواهان به طور ضمنی خطرات و صدمات ناشی از یک ورزش را پذیرا باشد به گونه ای که احتمال وقوع خطر را می بیند و با این وجود باز هم به فعالیت خود ادامه می دهد که این نشان می دهد خواهان به طور کامل از صدماتی که ممکن است وارد آید آگاهی داشته است.
بعضی ایالات، به عنوان مثال ایالت اورگان، آموزه قبول خطر را به طور ضمنی از طریق وضع قانون نسخ کرده اند ولی در سایر ایالات، این آموزه قابلیت اجرایی خود را حفظ کرده است؛ مثلاً در موردی که سوارکار در نتیجه برخورد دو اسب به زمین پرتاب و مصدوم شود، حکم دادگاه این است که قبول تلویحی و متعارف خطر در غیاب تقصیر نسبی به عنوان یک مستند دفاعی معتبر است؛ زیرا سوارکار خطر صدمه ناشی از تقصیر سوارکار دیگر را علی رغم نقض مقررات پذیرفته است، البته مشروط بر اینکه از سوارکار مقصر رفتاری بی باکانه سر نزده باشد.^[۱۰۱]
بند ۳-آموزه تقصیر نسبی: این آموزه امروزه در بسیاری از ایالات آمریکا وجود دارد و از این نظریه پیروی می شود و اکثر محاکم در آمریکا بعلت ایراداتی که به آموزه قبول خطر و تقصیر زیان دیده بار می شود به این آموزه پناه آورده اند.
دیوان عالی کالیفرنیا به جنبه های غیر منصفانه آموزه تقصیر زیان دیده تصریح کرد و آن را به سبب ناتوانی در توزیع نسبی مسئولیت ناشی از خطا به نسبت تقصیر، مورد انتقاد قرار داد در پرونده لی اشکال مختلفی مورد بررسی قرار گرفت که اولین آنها مطلق یا ساده است که مسئولیت را به نسبت مستقیم تقصیر توزیع می کند در این رویه ، خواهان صرفاً خساراتی را دریافت می کند که ناشی از میزان تقصیر خوانده باشد .
این روش ظاهراً در میان حقوقدانان زمان لی از مقبولیت بیشتری برخوردار بود شکل دوم تقصیر نسبی که مورد توجه دادگاه رسیدگی کننده به پرونده لی قرار گرفت ، به عنوان نوع اصلاح شده مشهور است و گروهی از حوزه های قضایی بر آن مهر تایید نهادند.
در آموزه تقصیر نسبی خواهان در صورتی می تواند خسارت ناشی از عملیات ورزشی را مطالبه نماید که میزان تقصیر خوانده دعوی نسبت به تقصیر خواهان بیشتر باشد و در غیر این صورت راهی برای گرفتن خسارت و طرح دعوی وجود ندارد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بنابراین یک اسکیت باز مجرب که به طور ارادی و بعمد و بدون سرپرست، در حالی که چوب اسکی را در یک دست دارد، خود را در معرض خطرهای یک شیب شدید قرار می دهد خطر صدمه را پذیرفته است و چنین پذیرش خطری را نمی توان قابل ادغام در اصل تقصیر نسبی به حساب آورد^[۱۰۲].
بند ۴- آموزه تقصیر زیان دیده : اگر فردی که به فعالیت ورزشی می زند و کلیه خطرات ناشی از ورزش را پذیرا باشد و از طرفی طرف مقابل در وقوع حادثه مقصر نباشد و خود خواهان سبب تام و اصلی وقوع حادثه باشد او از طرح دعوا و دریافت خسارت محروم خواهد ماند.
در این صورت می توان گفت که صدماتی که بواسطه حرکات طرف مقابل به یک فرد بوجود آمده است را منتفی بدانیم بعلت اینکه خود فرد مصدوم در بوجود آمدن حادثه نقش اصلی و اساسی را ایفا کرده است. تقصیر زیان دیده به این معناست که خود خواهان با رفتارهای خود که از حد استاندارد مراقبت و حفاظت از خود پایین تر است باعث وقوع حادثه شده و سبب اصلی و مقصر و موثر در حادثه بوده ولی نمی توان فقدان توجه طرف مقابل حادثه را بعنوان تقصیر زیان دیده گذاشت و از طرح دعوی چشم پوشید.
حال با بررسی آراء و احکام حقوق آمریکا و آشنا شدن با چند نظریه در این رابطه باید گفت قانون آمریکا همان طور که پیش از این مطرح شده بر پایه حقوق عرفی در رویه دادگاه ها با و رسیدگی به دعاوی مبتنی بر تصمیمات قضات و آرا در دادگاه ها می باشد با اینکه در حقوق ایران آرا دادگاه ها و تصمیمات آنها کاملا ً می بایست منبعث از قانون مصوب مربط به آن جرم باشد و چنانچه در مورد پرونده های گوناگون که از لحاظ موضوع مشابهت دارند آرا متمایزی صادر شود صرفا ً رئیس دیوانعالی کشور یا دادستان می توانند تقاضای صدور رای و حدت رویه بنمایند که آن مهم در هر صورت بعنوان قانون می باشد و برای تمامی دادگاه لازم الاتباع می باشد. در حقوق آمریکا چنانچه در راستای فعالیت ورزشی صدمه ای به دیگری وارد آید مسئولیت جبران خسارت به عهده ورزشکار مذکور می باشد که این امر مهم با توجه به نظرایت و فرضیه و احکام و آرا دادگاه ها در موقعیت های مختلف متغیر می باشد و نمی توان نتیجه ای یکسان از اعمال ورزشکاران در برخورد با اینگونه حوادث بدست آورد ولی در قانون ایران با توجه به نص صریح بند ۳ ماده ۵۹ عمل ارتکابی چنانچه طبق شرایط مندرجه در قانون باشد مسئولیت ورزشکار در قبال طرف مقابل از موارد علل موجه محسوب شده و نه مسئولیت کیفری و نه مسئولیت مدنی به فرد ورزشکار حمل می شود.
در حقوق آمریکا در بحث حقوق ورزشی چنانچه خسارتی به طرف مقابل وارد آید به میزان تقصیر زیان دیده و تقصیر نسبی فرد زیان دیده توجه خاصی شده است و می توان گفت که در آمریکا صرفا ً‌مسئولیت جبران خسارت بر روی ورزشکار که عمل خطا را اجرا نموده است بار نمی شود در حالی که در حقوق ایران صرفا ً دو حالت معافیت مطلق یا مقصر بودن مطلق وجود دارد که فرد خاطی یا به طور کامل از انجام عمل بری می شود و یا به طور کامل باید مسئول تمامی اعمال خود در این رابطه باشد.
در حقوق آمریکا بین افرادی که در ورزش فعالیت می نماید در مورد ارتکاب جرم و جبران خسارت با توجه به مسئولیت آنها تمییز قائل شده اند. بعنوان مثال در مورد داوران که بصورت داوطلبانه برای یک مسابقه ورزشی قضاوت می نمایند یک سری معافیت در نظر گرفته شده یا برای یک مربی که در یک محله یا روستای دور افتاده تر نسبت به دیگر جاهای کشور است معافیت هایی در نظر گرفته شده اما در متون ایران برای تمامی افراد که در فعالیت ورزشی دخالت می کنند چنانچه در انجام عملیات مرتکب عمل شوند که شرایط ماده ۵۹ بند ۳ را نقض نماید بطور کامل مسئول انجام عمل خود می باشند و در جایی به چشم نخورد که بعلت اینکه بصورت داوطلبانه داوری وقضاوت کرده باشد یا اینکه در منطقه دورافتاده ای باشد از اعمال مجازات معاف شود.
مبحث دوم: پیام قانون گذار در بند ۳ ماده ۵۹
گفتار اول: اعمال و اشخاص موضوع بند ۳ ماده ۵۹
از بند ۳ ماده مذکور چنین بر می آید که جدای از آنکه این عملیات ورزشی الزاماً باید از سوی “ ورزشکاران” صورت گیرد، بلکه همچنین این عمل باید “ورزشی “ باشد علی ایحال، باید توجه داشت که تمامی بار قضیه جرم نبودن عملیات موضوع بند ۳ بر روی “ورزشی بودن” اعمال ورزشکاران است که شناسائی آن ضروری می باشد.^[۱۰۳]
بند ۱: اعمال موضوع بند ۳ ماده ۵۹
اعمال ورزشی ، در صورتی مورد قبول قانون و ورزشی محسوب می شود که مقررات خاص آن ورزش، آن حرکت را ورزشی بشناسد. مثلاً پرتاب توپ با دست در هند بال ، زدن ضربه با پا به توپ در فوتبال، زدن ضربه با پا در تکواندو، اجرای فنون مختلف در کشتی ، همه و همه عملیات ورزشی محسوب می شوند.^[۱۰۴] علیهذا، نباید این را از نظر دور داشت، هر حرکتی که از جانب ورزشکار در حین فعالیت ورزشی سر زند لزوماً عمل ورزشی نیست بعنوان مثال اگر یک قهرمان شیرجه، یک فرد مبتدی را از بالای جایگاه مرتفع شیرجه، به طور ناگهانی به پایین پرتاب کند و نامبرده در نتیجه ترس فوت نماید و یا به شناگر دیگری برخورد کند و وی را بکشد، قهرمان شیرجه به اتهام قتل عمد تحت تعقیب قرار خواهد گرفت چرا که این حرکت اصولاً ورزشی محسوب نمی شود. فلذا، در چنین مواردی استناد به بند ۳ پذیرفته نمی شود.
در ضمن این مطلب نباید با حرکات ورزشی که به صورت خطا اجرا می شود و در بسیاری موارد پیش می آید اشتباه شود چرا که این مورد را می توان به بند ۳ ارتباط داد و در مورد جرم نبودن عمل یا حداقل عمدی نبودن دلیل ارائه کرد. از این رو عمل ورزشی صرف نظر از خطا یا صحیح بودنش، در صورتی که مقررات خاص آن ورزش، آن عمل را ورزشی بشناسد، مورد قبول قانون می باشد لذا آنچه برای دادگاهها اهمیت دارد، رعایت حرکت ورزشی ، در محدوده ورزش می باشد. پس نتیجه می گیریم که “عملی” از نظر حقوقی، ورزشی محسوب می شود که پنج شرط زیر را دارا باشد:
از ناحیه ورزشکار به مفهوم عام انجام گیرد.
در حین انجام فعالیت های ورزشی باشد.
عمل از نظر مقررات خاص آن ورزش در زمره حرکات ورزشی باشد.
اصل آن ورزش از سوی سازمان ورزش کشور ، مجاز اعلام شده باشد.
اصل ورزش مخالف شرع نباشد.^[۱۰۵]
قسمت ۱: ورزشی بودن عمل:
آن چه که در این قسمت مهم می باشد این است که عملی که صورت می پذیرد باید عمل ورزشی و در راستای قوانین و مقررات مربوط به آن ورزش باشد و علاوه بر آن این اعمال توسط ورزشکار صورت بپذیرد و چنانچه اعمال خارج از این بحث صورت گرفته باشد جزو اعمال ورزشی محسوب نخواهد شد و از فعالیت های بند ۳ ماده ۵۹ نیز نمی توان استفاده نمود. بعنوان نمونه ضربات مشت به بدن طرف مقابل در درگیری های خیابانی هیچگاه مورد تایید قانونگذار نبوده و نخواهد بود به بهانه این که این حرکات جزو حرکات و اعمال ورزشی می باشد نمی توان آن را وارد حیطه ماده مذکور نمود.^[۱۰۶]
قسمت ۲: مکان در حوادث ورزشی:
چنانچه فعالیت ورزشی توسط افراد صلاحیت دار که همان ورزشکاران می باشد صورت پذیرد^[۱۰۷] در صورتی مورد تایید قانون گذار می باشد که در مکان های خاص مربوط به آن دسته ورزشی اتفاق افتاده باشد بعنوان مثال فوتبال در زمین چمن ، کشتی در روی تشک کشتی ، والیبال در زمین های آماده شده مربوط به این رشته . بنابراین با این فرض باید بیان نمود چنانچه حادثه ای در غیر محل و مکان های ورزشی اتفاق بیفتد حتی اگر این اعمال توسط ورزشکاران صورت پذیرد مورد تایید قانونگذار نمی باشد. بعنوان مثال چنانچه صدمه ای بواسطه بازی کشتی در خیابان یا فوتبال در خیابان رخ دهد بعلت اینکه این اعمال در مکان مورد نظر قوانین آن ورزش اتفاق نیفتاده مورد تایید قانون نمی باشد و خطاکار ملزم به جبران خسارت مجازات مروبط در قانون می باشد.
قسمت ۳: زمان در حوادث ورزشی:
در مورد زمان در فعالیت های ورزشی باید قائل به تفکیک شد و ورزش ها را به دو قسمت از لحاظ زمانی تقسیم نمود .
۱- ورزش هایی که در یک تایم زمانی مشخص صورت می پذیرند و باید صرفا ً فعالیت مربوط به آن ورزش در همان فاصله زمانی مقرر در قانون انجام شود و چنانچه پس از پایان این زمان مقرر شده در قانون حادثه ای برای هر یک از ورزشکاران اتفاق بیفتد قانون از حرکت انجام شده حمایتی نخواهد کرد بعنوان مثال فوتبال طی دو وقت ۴۵ دقیقه ای صورت می پذیرد چنانچه فعالیت های قانونی در این زمان توسط ورزشکار صورت گرفته باشد می تواند از مصونیت موجود در ماده ۵۹ استفاده نماید اما چنانچه پس از سوت پایان مسابقه حتی بواسطه عمل ورزشی ورزشکار حادثه ای اتفاق بیفتد این حادثه قابل دفاع تحت عنوان علل موجه جرم نخواهد بود و با فرد مذکور طبق قوانین برخورد خواهد شد. یا مثال دیگر در ورزش کشتی می باشد چناچه پس از سوت داور مسابقه فنی توسط کشتی گیر به هر صورت پذیرد هر چند که به طور کاملا ً قانونی باشد اما بعلت اینکه خارج از وقت مقرر بوده است جرم و قابل مجازات است.
۲- دسته دوم ورزش هایی می باشند که با شروع بازی مسابقه شروع می شود و با پایان آن مسابقه خاتمه می پذیرد که اغلب در این ورزش ها نتیجه بازی تعیین کننده می باشند بعنوان مثال والیبال در سه ست ۲۵ امتیازی می باشد که چنانچه پس از ختم امتیاز ۲۵ ورزشکار بدون توجه به پایان یافتن مسابقه عملی انجام دهد که حتی این عمل مغایر با عملیات ورزشی نباشد و صدمه ای به غیر وارد نماید عملیات مذکور شامل بند ۳ ماده ۵۹ محسوب نخواهد شد و جرم محقق شده و قابل مجازات خواهد بود.
بند ۲: اشخاص موضوع بند ۳ ماده ۵۹
در بند ۳ ماده ۵۹ تعریف واضح و روشنی از فردی بعنوان ورزشکار وجود ندارد و صرفا ً با توجه به صراحت ماده که می گوید : ” عملیات ورزشی” باید نتیجه گرفت که این اعمال باید توسط ورزشکار صورت بپذیرد. از طرفی عملیات ورزشی به طور مطلق و عام آمده است که باید گفت هر فعالیت فردی یا گروهی که در راستای ورزش صورت گرفته باشد را شامل می شود و افرادی را که مبادرت به این نوع فعالیت می نمایند را ورزشکار نامیده لذا اگر حادثه از جانب فرد ورزشکار ناشی نگردد از شمول این ماده خارج است.
از طرفی نیز باید علاوه بر ورزشکاران که بصورت مستقیم در فعالیت های ورزشی دخالت دارند و مشغول انجام مسابقه می باشند به اشخاص و گروه های دیگر که به طور غیر مستقیم در فعالیت های ورزشی فعالیت می نمایند نیز توجه نمود که این افراد شامل ترکیب دهندگان مسابقات ورزشی ، داوران ، پزشکان و … نیز می باشند.
قسمت ۱: ورزشکاران:
مقصود از ورزشکار کسی است که در حال اجرای عملیات در یکی از رشته های ورزشی مجاز در چهارچوب قانون است. ورزشکار به کسی اطلاق می گردد که به طور مستقیم به فعالیت ورزشی خاصی می پردازد و شامل افرادی چون پزشکان ، ترکیب دهندگان مسابقات و … نخواهد شد و در این راستا صور مختلفی در مورد ایراد صدمه جسمانی از سوی ورزشکار نسبت به غیر ورزشکار صورت می پذیرد.^[۱۰۸]
۱-۱-۲- صورت اول : در این حالت که در ورزشهای انفرادی بیشتر دیده می شود، صدمه حاصله در نتیجه اقدام خود ورزشکار است این صدمات و جراحات ، غالباً ناشی از بی احتیاطی و یا عدم مهارت خود ورزشکار ناشی می شود. بعنوان نمونه، فرود ورزشکار ژیمناستیک از میله بارفیکس که منجر به ورود صدمه به خود وی می باشد و علی القاعده جرم محسوب نمی شود^[۱۰۹].
۲-۱-۲- صورت دوم: این حالت که بیشتر در ورزشهای جمعی حاصل می شود یا از بی احتیاطی و عدم مهارت خود ورزشکار و یا نقض وسایل ورزشی اش می باشد و یا از ناحیه ورزشکاران دیگر، که در صورت اخیر، به شرط رعایت کلیه مقررات ورزشی مربوطه، عمل آنها جرم محسوب نمی شود. ولیکن اگر صدمه و یا جراحت حاصله ناشی از خطای ورزشکار مقابل باشد در این صورت عمل ورزشکار مقابل که صدمه و جراحت را سبب شده ، جرم محسوب می شود و اگر صدمه حاصله ناشی از خطای طرفین ورزشکار باشد به نظر می آید عمل هر دو جرم محسوب می شود منتها در پرداخت خسارت، با رجوع به نظریه کارشناس باید سهم هر یک تعیین شود و در صورت فوت به جهت شرکت در قتل غیر عمدی، نیمی از دیه ، هر چند نتوان سهم او را دقیقاً تعیین کرد، بعهده ورزشکار مقابل است.
۳-۱-۲- صورت سوم: که صدمه به غیر ورزشکاران صورت می گیرد خود در دو حالت قابل بررسی است یکی با رعایت مقررات و دیگری بدون رعایت مقررات.
در مورد اخیر در بخش آتی سخن به میان خواهد آمد و لیکن در حالت اولی، یعنی اگر با رعایت مقررات عمل ورزشی صورت گرفته باشد مثلاً ورزشکاری نیزه خود را بر اساس مقررات پرتاب کند حال اگر در اثر پرتاب به تماشاگران صدمه وارد گردد ، در صورتی که هیچ سهل انگاری و یا بی مبالاتی از سوی ورزشکار صورت نگرفته باشد مسئولیتی متوجه وی نمی باشد و لیکن در صورتی که تماشاگران در جایگاه غیر مجاز قرار گرفته باشند، پرتاب کننده نباید اقدام بکند هر چند داوران این اجازه را به او بدهند.
در امریکا، برخورد دادگاهها در مسئول شناختن کسانی که داوطلبانه به نحوی در ورزش مشارکت داشتند محافظه کارانه بود؛ و این به معنای بروز اجتناب ناپذیر چهره نامطبوع آموزه قبول خطر است و هنوز هم در اکثر حوزه های قضایی، هر شرکت کننده تمامی خطرهای جنبی مسابقه را پذیرا است.
آنچه به طور کلی می توان گفت این است که شرکت کنندگان کلیه خطرهای صدمات غیر عمدی ناشی از دیگر شرکت کنندگان را می پذیرد، ولی خطر صدمه عمدی و نادیده گرفتن مقررات ایمنی مورد قبول آنان نیست .
شرکت کننده مصدوم در دعوای تقصیر مجبور است که در مقابل آموزه های رضایت و تقصیر زیان دیده چاره اندیشی کند و ضمناً نمی تواند خسارات وارده بر خود را از بازیکن دیگری که وظیفه مراقبتی محوله را نقض نکرده درخواست کند .
به طور کلی باید دانست که تامین خسارت زیان دیده چندان کار ساده ای نیست مثلاً در موارد زیر ، مرتکب ، مسئول و ملزم به پرداخت خسارت است : موردی که یک بازیکن بسکتبال بدون جهت به بازیکن حریف که پشتش به او بوده ضربه زد موردی که یکی از بازیکنان بر خلاف مقررات فوتبال (ساکر) دروازه بان را در محوطه جریمه با لگد مصدوم کرد موردی که یکی از بازیکنان بیس بال عمدا خود را به بازیکن دیگری که در فاصله مربع سفید (حدود ۵/۱) قرار داشت کوبید و بالاخره می توان به مورد پرتاب کننده توپ در بیس بال اشاره کرد که بدون اخطار قبلی و عمداً توپ را به زننده ضربه (باتر) زد.^[۱۱۰]
با وجود همه این موارد، خسارات صدمات زیر از وی دادگاهها قابل جبران تشخیص داده نشده است موردی که بازیکن مستقر در پایگاه دوم در بازی بیس بال در اثر لغزیدن غیر عمدی بازیکن تیم مقابل مصدوم گردیده یا موردی که چوب بیس بال در نتیجه لغزیدن از دست بازیکن به بازیکن دیگر اصابت کرده و یا برخورد اتفاقی بازیکن بسکتبال به بازیکن تیم رقیب.

گرچه قیام محمد بن عبدالله بن حسن، در اول رجب سال ۱۴۵ هـ. . ق به وقوع پیوست، اما اختلافات و درگیری های پنهانی فرزندان محمد بن عبدالله بن حسن با عباسیان، ریشه در سالها، بیش از این داشت. عدم بیعت محمد و ابراهیم فرزندان عبدالله بن حسن با منصور موجبات نگرانی شدید وی را فراهم کرد ( پیشوایی، ۱۳۹۰: ۱۲۱-۱۲۲).
منصور از این می ترسید که مبادا او و خلافتش نیز دچار سرنوشتی نظیر بنی امیه شوند و لذا تمام تلاش خود را انجام داد تا به آن روز دچار نشود ( امیرعلی، ۲۲۶:۱۳۶۶ ).
منصور ابتداء تلاش کرد از در مدارا با مخالفان علوی و حسنی خویش بر آید و لذا با ارسال نامه هایی به محمد که مخفی شده بود، امانش داد و در ضمن خلافت را حق خود دانست،اما محمد بن عبدالله به شدت این تقاضای وی راردنمود(طبری، ۱۳۸۵، ج۴۸۱۳:۱۱-۴۸۰۵ ).
شیوه ی دیگر منصور برای مقابله و حذفحسنیان، بویژه محمد بن عبدالله، استفاده از جاسوسان در میان قبایل عرب حجاز بود، تا رفتار و کارهای ایشان را زیر نظر بگیرند و به خلیفه گزارش دهند ( ابن خلدون، ۱۳۸۳، ج۳۴۵:۲ و شریف قرشی، ۱۳۶۸، ج۴۳۶:۲ ).

همچنین او از زبان شیعیان، نامه های به محمد بن عبدالله نوشت که در آنها اظهار اطاعت شده و شتاب در قیام درخواست شده بود ( ابن خلدون، ۱۳۸۳، ج۳۴۵:۲ ). حتی به والیان خود نیز دستور داده بود تا چنین نمایند و برای به دام انداختن محمد نسبت به او اظهار اطاعت کنند، تا نهضتش را زودتر اعلام کند و منصور بتواند آن را سرکوب نماید. شاید به همین جهت، روز موعود، تعداد بیعت کنندگان با محمد بسیار کمتر از آن چیزی بود که پیش از آن قول یاریش داده بودند ( شریف قرشی، ۱۳۶۸، ج۳۵۳:۱ – ۳۵۴ ) .
به هر حال منصور لحظه ای از خیال رقیب آرام نداشت و به همین جهت شاید یکی از آخرین و کارآمدترین تیرهایش برای مقابله با محمد بن عبدالله دستگیری، زندانی و شکنجه کردن بسیاری از بزرگان حسنی در مدینه و انتقال آنان به کوفه بود. تا محمد را وادار نماید از نهانگاه خویش بیرون آید تا صید منصور شود ( اصفهانی، ۱۹۹:۱۳۸۷ و آربری، ۱۶۶، ۱۳۸۸).
در همان ایامی که منصور تلاش های زیادی برای مقابله با فرزندان عبدالله حسن می نمود، آنان نیز بر فعالیت های پنهانی و سیاسی خویش افزودند، در نتیجه عده زیادی از مردم مدینه، کوفه، بصره و حتی بزرگان دینی آنان از جمله، مالک بن انس و ابو حنیفه با او بیعت نموده، یا از وی حمایت کردند ( الهی زاده، ۱۵۲:۱۳۸۵). مورخان نقش فتواهای مالک بن انس در شکستن بیعت مردم مدینه با منصور و یاری محمد بن عبدالله را بسیار مهم و کار ساز می دانند ( ابن اثیر، ۱۳۸۰، ج۳۰۴۰۸:۸ و طبری، ۱۳۸۵، ج۴۷۹۶:۱۱ ).
به هر حال، فشارها از سوی منصور بر فرزندان عبدالله بن حسن آنقدر سنگین به نظر می رسید، تا آنجا که روز انتقال خاندان بنی الحسن از مدینه به عراق ( زندان هاشمیه ) پسران وی، محمد و ابراهیم مخفیانه و محرمانه از پدرشان اجازه قیام خواستند، که عبدالله آن دو را به صبر و استقامت دعوت نمود و بنا به تعبیر ابن اثیر بهایشان چنین گفت : « اگر ابو جعفر منصور نمی گذارد که آزادانه زندگی کنید، نمی تواند بازتان دارد که مردانه بمیرید » (طبری، ۱۳۸۵، ج۴۷۷۱:۱۱ ).
۵-۱-۲- اهداف قیام
از شواهد تاریخی چنین بر می آید، که دلایل و اهداف محمد بن عبدالله از قیام علیه عباسیان متعدد، متفاوت و گاهی دارای ظاهری متناقض بود. سوء استفاده عباسیان و بدست گرفتن خلافت پس از سقوط امویان، سیاست های ضد اسلامی منصور، دستگیری و بدرفتاری با علویان توسط وی و ادای امر به معروف و نهی از منکر می توانند از جمله دلایل مخالفت و جنبش محمد بن عبدالله محسوب گردند.
با روی کار آمدن عباسیان، مشکلات جامعه ی اسلامی پا بر جا بود و به اصطلاح دردی دوا نشد. وضع عمومی اجتماعی بصورتی نا مطلوب تر و نارواتر خود نمایی کردند (طباطبایی،۲۰:۱۳۶۰ ). طبری نقل می کند که خود محمد بن عبدالله در فراز منبر مسجد مدینه در این ارتباط گفته بود : « اینان ] بنی عباس [ حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام کرده اند و کسی را که خدا بیم داده امان داده و امان خدا داده را بیم داده اند » ( طبری، ۱۳۸۵، ج۱۱ :۴۷۹۴ ). یا در روز قیامش ۲۸ جمادی الثانی ۱۴۵ ق . در یک خطبه مهمی از مردم مدینه، طبق کتاب خدا و سنت رسول (ص) و رویه اجدادش تقاضای بیعت نمود ( تشید، ۹۷:۱۳۸۵ ) او در همین خطبه منصور را به فرعون تشبیه کرد و وی را دشمن خدا و طغیانگر خواند ( الهی زاده، ۱۳۴:۱۳۸۵ ) . طبری از زبان محمد بن خالد قسری نقل می کند که وی از محمد بن عبدالله شنیده بود که می گفت:« این دعوت حق است، به خدا، به خاطر خدا و در راه آن کوششی نیکو خواهیم کرد» ( طبری، ۱۳۸۵، ج۱۱ : ۴۷۹۷ ).
از نامه هایی نیز که بین منصور و محمد رد و بدل شد، می توان تا حدودی به افکار و اندیشه های نفس زکیه پی برد. او نامه ی خود را با کلام خدا یعنی: ط. س. م. آغاز، منصور را با فرعون مقایسه، جانشینی را حق فرزندان پیامبر ( از نسل علی و فاطمه ) می دانست و نقش سابقه و پیشتازی در ایمان را به منصور تذکر می داد. ( طبری، ۱۳۸۵، ج۱۱: ۴۸۰۶-۴۸۰۸).
احتمالاً رفتارهای توهین آمیز منصور با علویان ( به ویژه حسنیان ) یکی دیگر از محرک های قیام محمد بن عبدالله بود. منصور نیز همچون یزید در کربلا، غل و زنجیر بر پا و گردن علویان حسنی انداخت، آنان را شبانه از مدینه به ربذه و سپس زندان هاشمیه منتقل نمود
( مغنیه،۲۷۵:۱۳۹۰ ). که بزرگانی از این خاندان، از جمله: عبدالله بن حسن، ابراهیم بن حسن و … در بین آنان بودند ( مسعودی، ۱۳۷۸، ج۲ :۳۰۲ ). بسیاری از این زندانیان بر اثر شکنجه و فشار های منصور و عمال وی از جمله رباح بن عثمان، حاکم مدینه، که فردی بسیار خشن بود، در سیاه چال های زندان کشته شدند ( ابن طقطقی، ۲۲۱:۱۳۸۹).
۵-۱-۳- پیکار محمد با سپاه منصور
مورخان می نویسند، خروج محمد بن عبدالله که در رمضان یا رجب سال ۱۴۵ هـ . ق . روی داد، پیش از آن موعد مقرری بود که با برادر خود ابراهیم قرار گذاشته بود. برخی فشار پیروانش به او، علت خروج زودهنگام وی می دانند ( ابن اثیر، ۱۳۸۰، ج۳۴۰۶:۸ و طبری، ۱۳۸۵، ج۴۷۸۶:۱۱ ). در هر صورت، احتمالاً فشار سیاست های منصور عباسی، نهایتاً باعث قیام زودرس محمد بن عبدالله در سال ۱۴۵ ق گردید.
روایت شده، محمد بن عبدالله شبانگاهان با یاران خویش که تعداد آنان به دویست و پنجاه نفر می رسید از ناحیه مذاد مدینه خروج کردند و تکبیر گویان وارد شهر شدند و اولین اقدام آنان آزادی زندانیان از زندان مدینه بود و سپس بر بیت المال دست یافتند ( طبری، ۱۳۸۵، ج۴۷۹۲:۱۱ و ۴۷۹۰ ). آنان پس از آن به محل اختفای ریاح بن عثمان، حمله و تعدادی از همراهانش را دستگیر و زندانی کردند.
روایت شده، محمد بن عبدالله دائم در شب هجوم، یاران خود را به عدم کشتن مخالفان توصیه می نمود ( اصفهانی، ۱۳۸۷ : ۲۷۰). به هر حال محمد پس از تصرف دار الحکومه و ایراد خطبه معروفش در مسجد مدینه، عثمان بن محمد بن خالد بن زبیر را به فرمانداری مدینه گماشت و عبدالعزیز بن مطلب را بر ریاست دادگستری منصوب نمود (ابن اثیر، ۱۳۸۰، ج۸: ۳۴۰۷).
اما پس از نه روز خبر قیام محمد از مدینه به منصور عباسی رسید. منصور پس از دریافت این خبر، از یک طرف دچار ترس و نگرانی شد، و از طرفی چون به قول خودش محمد را از سوراخش در آورده بود خوشحال بود، که اولین گام نابودی او برداشته است ( طبری، ۱۳۸۵، ج۱۱: ۴۸۰۲ و اصفهانی، ۲۷۱:۱۳۸۷ ).
منصور برای سرکوبی محمد، عیسی بن موسی و حمید بن قحطبه را با تعدادی سپاه به ظرفیت چهار هزار نفر، به سوی مدینه گسیل داشت که در میان آنان تعدادی از بنی هاشم نیز بوند و از منصور روایت کرده اند که گفت:« اهمیت نمی دهم که کدام یکشان ]عیسی بن موسی یا محمد بن عبدالله [ دیگری را بکشد» ( ابن خلدون، ۱۳۸۳،ج۳ : ۸ و طبری، ۱۳۸۵،ج۱۱: ۴۸۲۰).
منصور همزمان به اعزام سپاه، نامه ای به محمد بن عبدالله نوشت و او را دعوت به تسلیم کرد، اما محمد در پاسخ، او را فرعون و مفسد خواند و بر بی اعتباری نامه و امان او، تاکید نمود( الهی زاده، ۱۶۸:۱۳۸۵ – ۱۶۹).
از آن طرف محمد نیز، برای مقابله، چاره اندیشی کرد و دستور داد تا چون صدر اسلام، در برخی از محله ها و اطراف مدینه خندق حفر نمایند ( اصفهانی، ۱۳۸۷ :۲۷۴). سر انجام دو سپاه در چهارده رمضان سال ۱۴۵ ق. با هم درگیر شده جنگ خونینی به مدت سه روز در گرفت ( حقیقت، ۲۹:۱۳۸۸). نقش لشکریان خراسانی منصور، در این جنگ بسیار موثر افتاد و شاید عامل اصلی پیروزی وی بر محمد بود (اصفهانی، ۲۷۶:۱۳۸۷ ). سرانجام و در بحبوبه نبرد بود، که بسیاری از یاران محمد از اطراف او پراکنده شدند و یاران او به حداقل ممکن، بنا به روایتی سیصد نفر رسیدند، اما خود او به با تمام توان جنگید و سرانجام نیز در احجاز الزیت مدینه به قتل رسید. و با قتل او نخستین قیام علویان در زمان عباسیان در خون نشست و ناکام ماند ( ابن اثیر،۱۳۸۰،ج۸: ۳۴۲۶). از زمانی که محمد خروج نمود، تا روزی که به قتل رسید در مجموع بیش از دو ماه و نیم طول کشید ( علیدوست خراسانی، ۱۸۶:۱۳۸۷ ).
۵-۱-۴- بررسی و نقد قیام
اگر بخواهیم از یک نگاه مقایسه ای به روند عملکرد محمد بن عبدالله و منصور عباسی، کارنامه سیاسی- نظامی آنان در این برخورد و پیکار تحلیل و بررسی نماییم، به نظر می رسد که در مجموع شیوه و سیاست منصور از خطا و اشتباهات کمتری نسبت به محمد برخوردار بود. وی بسیار ظریفانه و با تدبیر با مشکل پیش آمده تعامل و برخورد نمود، که در ادامه به آن اشاره خواهد شد. اما محمد بن عبدالله خواسته یا ناخواسته، گرفتارچالش هایی شد که نتوانست به شکل مطلوب و دلخواه از آنان بیرون آید. در عین حال هیچ از آن حقی که احساس می کرد، مربوط به خاندان علوی است و عباسیان زیرکانه آن را ربوده اند کوتاه نیامد.
گفته می شود، خروج زود هنگام محمد بن عبدالله اولین قدم ناکامی وی محسوب می شد و این همان چیزی بود که منصور ماه ها و شاید سالها برای آن نقشه و برنامه داشت، این نیز نبود مگر با فشار و تحریک اصحاب و یارانش ( ابن خلدون، ۱۳۸۳، ج ۲ :۳۴۹ ). همین موضوع باعث شد تا منصور بتواند به راحتی به طور جداگانه و در دو زمان متفاوت قیام دو برادر را دفع و سرکوب نماید. زمانی که چنین اتفاقی افتاد گفت:« اگر این خبر راست باشد، به خدا که او را کشته ام!» ( ابن اثیر، ۱۳۸۰،ج۸ :۳۴۰۹ ).
منصور دشمن قوی و خطرناکی بود، کوچک شمردن آن از سوی محمد و عدم برآورد درست از سپاه وی، تقسیم سپاه و امکانات محمد بین شهرهای مکه، مدینه، شام و یمن، گزینش شیوه قلعه نشینی و صدور مجوز خروج برای مردم مدینه، خیانت و فرصت طلبی و سستی برخی از قبایل و همراهان محمد در بحبوبه جنگ از دیگر نقاط ضعف اردوگاه محمد بن عبدالله بود و در ناکامی او بسیار موثر افتاد( طبری، ۱۳۸۵،ج۱۱ :۴۸۴۰).
همچنین ارسال نامه برای محمد و دعوت او به تسلیم، توزیع پول بین سپاهیان خویش، محاصره کوفه شیعه نشین، فرستادن ریاح بن عثمان به ولایت مدینه و دادن اختیارات زیاد به وی، تشویق مصنوعی و دروغین محمد به قیام به طور غیر مستقیم، انتخاب عیسی بن موسی به عنوان فرمانده سپاه خویش که به دلایلی در صدد حذف فیزیکی وی از جمله روش های حساب شده منصور در برابر محمد بن عبدالله بود ( ابن خلدون، ۳۵۱:۱۳۸۳ و یعقوبی، ۱۳۷۴،ج۳۶۶:۲).
البته که محمد و سپاهش دارای امتیازاتی هم بودند، حمایت اولیه ی بسیاری از اهالی مدینه، مکه، بصره و همچنین فقهای بزرگ عراق از محمد بن عبدالله، استفاده و تمسک او به شعارهای صدر اسلام در جنگ، حضور چندین تن از اولاد حسین بن علی (ع) در هنگام خروج وی از جمله حسین بن زید و عبدالله بن جعفر، پا فشاری خود او بر حقی که احساس می کرد غصب شده،بخشی از آن امتیازات بود (مدرسی،۱۵۸:۱۳۸۷).
در هر حال جنبش محمد با وجود همه نقایص و ایراداتی که احتمالاً بر آن وارد است، همین که در برابر حکام غاصب قدرت « نه » گفتن را داشت و امت را تحریک به ایستادگی در برابر انحرافات نمود از اهمیت برخوردار است. به علاوه، به نظر می رسد که، مخالفت و مقابله فرزندان عبدالله بن حسن با عباسیان، بیشتر یک نوع مقابله دفاعی بود و دفاع نیز از جنس مقدس ترین ارزش هاست، بویژه اگر دفاع جنبه ی انسانی داشته باشد، از مقدس ترین هاست و لذا شاید بتوان گفت که دفاع محمد بن عبدالله تا حدودی از این نوع مقوله دفاع ها محسوب می گردید.
۵-۲- قیام ابراهیم بن عبدالله(قتیل با خمری)
ابراهیم، یکی دیگر از فرزندان عبدالله بن حسن بود، که تقریباً همزمان با قیام برادرش در مدینه، در بصره دست به قیام زد. وی در سال ۹۷ هـ.ق. در مدینه متولد شد. کنیه اش ابوالحسن و دوران زندگی او ۴۸ سال طول کشید ( الهی زاده، ۱۷۹:۱۳۸۵ ). وی مانند برادرش محمد، عالم، زاهد، شجاع و با استقامت بود ( اصفهانی،۳۱۴:۱۳۸۷ ).
ابراهیم مانند برادرش محمد، مدتها در خفا از شهری به شهری رفت و در تشریح مظالم عباسیان بیشترین بهره را برد. حیطه و میدان فعالیت ابراهیم مناطق و شهرهای مختلفی چون: موصل، انبار، مداین، واسط، بصره و یمن بوده است. در همان حال جاسوسان عباسی لحظه ایی از تعقیب او دست برنداشتند ( کاظمی پوران،۱۳۲:۱۳۸۰) .گزارش شده که ابراهیم بن عبدالله در طول پنج سال، در هیچ سرزمینی آرام نگرفت و منصور در پی او به این و آن شهر روان بود
( ابن اثیر،۱۳۸۰،ج/۸ :۳۴۴۳ ). طبری نیز می نویسد : « ابو جعفر منصور در جستجوی وی
( ابراهیم ) نهایت تلاش کرد، اما کار ابراهیم از او نهان ماند » (طبری، ۱۳۸۵،ج۱۱: ۴۸۸۰).
۵-۲-۱- زمینه ها و مقدمات قیام
دومین قیامی که در عصر منصور عباسی از سوی علویان ( حسنیان ) به وقوع پیوست، خروج ابراهیم بن عبدالله بن حسن، در رمضان سال ۱۴۵ هـ. ق. و در بصره بود ( طبری، ۱۳۸۵،ج۱۱: ۴۸۹۳). قیام ابراهیم در واقع امتداد حرکت کلی سادات حسنی بویژه برادرش محمد بن عبدالله بود . چون محمد در مدینه خروج کرد، به ابراهیم نیز پیغام داد که از نهانگاه بیرون آید و کار خود را آشکار کند ( ابن اثیر، ۱۳۸۰،ج۸: ۳۴۴۶ ). ابراهیم بن عبدالله (ظاهراً با کمی تاخیر ) در اول رمضان سال ۱۴۵ ه. ق. به بصره رسید و بلافاصله قیام خویش را شروع کرد(طبری، ۱۳۸۵، ج۱۱ : ۴۸۹۳). برخی را عقیده بر این است که، قیام ابراهیم نسبت به محمد با حدود دو ماه تاخیر آغاز شد و علت آنرا نیز مریضی و کسالت ابراهیم می دانند (کاظمی پوران، ۱۳۳:۱۳۸۰). بهرحال با خروج ابراهیم تعدادی از مردم و بزرگان بصره از جمله ابو حنیفه به وی پیوسته یا از قیام وی حمایت نمودند و بر این تعداد، روز به روز اضافه می شد.(خضری،۳۸:۱۳۸۸ ).
ابراهیم و یارانش، پس از خروج در بصره، به سوی کاخ فرمانداری رفته و سفیان بن معاویه عامل آن جا را به همراه تعدادی از فرمانده وی را گرفته و به زندان انداختند ( ابن اثیر، ۱۳۸۰،ج۸: ۳۴۴۶ ). اما عقیده طبری در این زمینه کمی متفاوت از ابن اثیر است، وی می نویسد:« زمانی که ابراهیم در بصره دست به قیام زد، سفیان بن معاویه با ابراهیم بن عبدالله درباره کارش همدل بود و برای یار خویش نیکخواهی نمی کرد » (طبری،۱۳۸۵،ج۱۱: ۴۸۹۳).
در هر حال، فاتحان پس از تسلط بر کاخ حکومتی، زندان بصره را نیز گشودند و زندانیان را آزاد ساختند، آنگاه بر بیت المال دست یافتند و مبالغی که تا دو میلیون درهم نوشته اند را به چنگ آوردند (شهیدی، ۲۸۵:۱۳۸۸ ).
ابراهیم پس از تسلط بر بصره، نمایندگانی را نیز به دیگر شهرها از جمله اهواز، فارس و واسط فرستاد و عده ای زیاد از اهالی آن مناطق نیز با وی بیعت کردند و همچنان کار او بالا می گرفت (یعقوبی،۱۳۷۴،ج۲: ۲۷۰ و مسعودی، ۱۳۷۸،ج۲: ۳۰۰ ).
۵-۲-۲-اهداف قیام
قیام ابراهیم بن عبدالله، هر چند قیام مستقلی بود، اما در حقیقت حرکت و خروج وی در امتداد حرکت کلی سادات حسنی و برادرش محمد، محسوب می شد. بویژه آنکه قیام هر دو برادر، در یک سال و با یک بهانه شروع و انجام گردید. لذا به نظر می رسد، آن دو دارای اهداف مشترکی نیز بوده باشند. پس می توان همان اهداف محمد را در قیام ابراهیم نیز جستجو کرد.
به روایت طبری، در گفت و گوی غیر مستقیمی که بین ابراهیم بن عبدالله و نصر بن اسحاق صورت گرفت و سخن از دشمنی و ناسازگاری پیشینیان رفته بود، ابراهیم به نصر اظهار داشت که:«روش و طرق نیاکان را بگذار، این کار دین است و من تو را به سوی حق می خوانم»(طبری،۱۳۸۵،ج۱۱: ۴۸۸۵). یا از سخنان خود ابراهیم در بالای منبر است که تمام خیر و خوبی های مردم را نزد خدا می جوید و آن را در سه چیز (گفتار همراه با ذکر حق، سکوت همراه با تفکر و نگاه همراه با عبرت و پند) خلاصه می کند(اصفهانی،۳۲۲:۱۳۸۷). نگاهی به یاران ابراهیم در بصره نیز که تعداد زیادی از آنان را مستضعفان و طبقات فقیر و محروم جامعه، تشکیل می دادند، می توان به اهداف او از این طریق نیز تا حدی پی برد (طقوش، ۵۱:۱۳۸۷).
یعقوبی از زبان حسن بن زید، روایت کرده که وی نزد منصور عباسی خطاب به وی چنین گفت که :« ای امیر مومنان به خدا قسم او را کشتی، در حالی که بسیار روزه دار و شب زنده دار بود » (یعقوبی، ۱۳۷۴،ج۲: ۳۷۲). همه ی این مستندات و شواهد تاریخی مبین یک هدف بلند و در همان راستای هدف کلی همه قیام کنندگان علوی، یعنی امر به معروف ونهی از منکر و مبارزه با حکومت ظلم احقاق حق مظلوم بود.
۵-۲-۳- پیکار نهایی با سپاه منصور
روایت شده، هنوز چندی روزی از پیروزی های ابراهیم در بصره نگذشته بود که خبر شکست و کشته شدن برادرش محمد به او رسید و او را بسیار نگران و غمگین نمود، لذا سپاه خود را جهت جنگ با منصور آماده عزیمت به کوفه کرد. سپاهی ده هزار نفری، که بسیار نیز نامتجانس، از زیدیان گرفته تا معتزلیان، شیعیان و عده ای مزدور که خیلی از آنان بدون ساز و برگ کافی بودند (مسعودی، ۱۳۷۸: ۳۰۰-۳۰۱ ).
منصور از این تصمیم ابراهیم فوق العاده نگران شد، بویژه اینکه وی در این زمان بیش از ششصد نفر سپاهی زیر فرمان نداشت – چرا که بقیه در حال ماموریت بودند – ولی به سرعت به کمک دو تن از فرماندهان خود،عیسی بن موسی و مسلم بن قتیبه توانست سپاهی انبوه فراهم و آماده مقابله با سپاه ابراهیم بن عبدالله شود (ابن اثیر، ۱۳۸۰،ج۸: ۳۴۴۸-۳۴۵۰).
سرانجام دو سپاه در محلی نزدیک کوفه بنام با خمری با هم تلاقی کردند و جنگی بسیار سخت بین طرفین در گرفت که در اوایل جنگ پیروزی با سپاه ابراهیم بود اما استقامت و پایداری عیسی بن موسی و پیوستن نیرو های کمکی محمد و جعفر بن سلیمان به سپاه عیسی، بهم خوردن آرایش سپاه ابراهیم و بویژه کشته شدن وی در بحبوبه جنگ، همه چیز را عوض نمود و سپاه شکست خورده منصور عباسی را احیاء و بالاخره آنان را غالب نهایی نبرد با خمری کرد (یعقوبی، ۱۳۷۴،ج/۲: ۲۷). بنا به روایت طبری، ابراهیم بن عبدالله، در سال صدو چهل و پنجم هجری که کشته شد چهل و هشت سال سن داشت و از ابتدای قیام تا وقتی که به قتل رسید،۸۵ روز طول کشید (طبری، ۱۳۸۹، ج۱۱ : ۴۹۱۱).
۵-۲-۴- بررسی و نقد قیام
به گواهی تاریخ، قیام ابراهیم بن عبدالله یکی از گسترده ترین حرکت های دوران منصور عباسی بود. تسلط وی بر بصره و مناطق وسیع و ثروتمند دیگر آن روز، حمایت و صدور فتوی از سوی فقها و بزرگان در حمایت از قیام ابراهیم، پشتیبانی عده ی کثیری از مردم شهرها و صحرانشینان از وی که عدد آنان را تا به صد هزار نوشته اند، از بستر ها و زمینه های مثبت و قابل توجه قیام ابراهیم بود (طقوش، ۵۱:۱۳۸۷ و عسکری، ۱۳۸۹، ج۲: ۹۲).
در عین حال قیام ابراهیم نیز سرانجامی بهتر از قیام برادرش محمد نداشت و به همان سرنوشت و ناکامی دچار شد. ریشه ها و علل این ناکامی چه بود و چرا ابراهیم نتوانست از آن همه شرایط بالقوه، استفاده مطلوب ببرد؟ باید به چند نکته کلیدی توجه نمود: بیشتر کسانی که به حمایت از ابراهیم آمده بودند، حمایتشان احساسی و عاطفی و با در نظر گرفتن منافع شخصی بود (الهی زاده، ۱۹۲:۱۳۸۵). همچنین وجود اختلافات عمیق بر سر نحوه جنگیدن با سپاه منصور میان سپاه ابراهیم، نیز چون محمد از خویش سیاست و تدبیری شایسته و به موقع از نشان نداد و در حمله به کوفه تعلل کرد تا منصور آماده شد و فرصت را باز یافت (برو کلمان، ۱۵۱:۱۳۴۶) خروج اولیه ابراهیم سریع، در عین حال بدون هماهنگی کامل با سایرمناطق دور دست مانند: مصر خراسان، مصر و غیره بود(مدرسی،۱۵۷:۱۳۸۷). اعتماد و خوش بینی بیش از حد ابراهیم نسبت به مردم مدینه که او را در هجوم به کوفه تنها نخواهند گذاشت، اما چون به کوفه رسید از یاری اهل مدینه خبری نبود (یعقوبی، ۱۳۷۴،ج۲: ۳۶۹).
نفوذ جاسوسان خلافت عباسی در قلب صفوف یاران ابراهیم، یکی دیگر از علل ناکامی او محسوب می شود (مدرسی، ۱۵۸:۱۳۸۷). به هر حال، با شکست محمد و ابراهیم شدت عمل عباسیان در حق علویان و ائمه (ع) به شدت افزایش یافت و لذا حکام را بیشتر،از دشمنان علوی و اهل بیت انتخاب می کردند، تا بر آنان سخت بگیرند.

• • سطح مطلوب قیمت برای مسافران با توجه به کاهش مسافران مترو در ساعات پیک( میتوان گفت بگونه ای افزایش رفاه و راحتی در زمان استفاده از مترو) چقدر خواهد بود؟ (تا چه قیمتی مسافران حاضر به استفاده از مترو می باشند و میتوانیم قیمت را افزایش دهیم).

  (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• آیا کیفیت خدمات مترو(افزایش کیفیت خدمات با کاهش مسافران مترو منظور است) افزایش میابد؟(اگر جمعیت مسافران در ساعات پیک کاهش یابد مسافران از لحاظ بهداشتی و سلامت روحی و فکری از یک آرامش نسبی برخوردار خواهند بود)

• آیا هزینه های مسافرانی که در زمان های غیر پیک از مترو استفاده می کنند، کاهش میابد؟

6-1- شرح اصطلاحات
اغلب اصطلاحات و عباراتی که در این تحقیق استفاده شده، در متن تعریف شده است. با این حال در ادامه به چند اصطلاح که برای شروع مطالعه تحقیق، بهتر است مفهوم آن ها مشخص شود، اشاره شده است:
زمان پیک: زمان شلوغی مترو که بیشترین مسافر را دارد
زمان غیر پیک: زمانی که مترو از ازدهام کمتری بر خوردار میباشد
شبیه سازی: در فضای مجازی نرم افزار ED یک نمونه از واقعیت را ترسیم میکنیم که در این تحقیق خط 1 مترو بررسی می شود.
متروی تهران: قطار شهری تهران که دارای 4 خط میباشد و این خطوط در برخی از ایستگاهها دارای تقاطع میباشند.
خدمات مترو: خدمات مترو در این تحقیق شامل فضای مناسب برای مسافران در مترو که هم از لحاظ بهداشتی ، سلامتی، امنیت و آسایش تا حدی تامین میشود
7-1- نتیجه گیری
در این فصل به بیان موضوع تحقیق، تعریف مسئله موردی، اهداف تحقیق و خلاصه ای از پیشینه موضوع تحقیق پرداخته شد. همان طور که بیان شد هدف این تحقیق افزایش درآمد مترو با استراتژی قیمت گذاری بلیط در ساعات پیک و غیر پیک است. خروجی این تحقیق نیز قیمت بلیط های مترو در زمان پیک و غیر پیک می باشد.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه
هر تحقیق و پژوهش علمی که صورت می گیرد بر پایه ها، ارکان و نتایج مطالعات و تحقیقات پیشین استوار است که هر پژوهشگر باید سعی کند مرتبط ترین دستاوردهای تحقیقات پژوهشگران قبلی را مورد شناسایی قرار دهد و دریابد که دیگران تا چه درجه ای مساله تحقیق مورد نظر را بررسی کرده اند و به آن نزدیک شده اند. به عبارت دیگر چه ابعادی از مساله تحقیق، مورد پژوهش قرار گرفته و چه ابعادی بررسی نشده است. مطالب این فصل شامل چکیده ای از کندوکاوی عمیق و وسیع است در آنچه که پیرامون موضوع پایان نامه و موضوع های مشابه در کتاب ها، مقالات و تحقیقات وجود دارد. در این فصل ما مطالعات انجام شده در زمینه ی حمل و نقل که با موضوع این پایان نامه همخوانی دارند و یا اینکه به موضوع مورد نظر نزدیک هستند را به صورت طبقه بندی مرور می کنیم. اساس این طبقه بندی ابزار و رویکرد هایی است که در تحقیقات مختلف در این زمینه از آن استفاده شده است، لازم به ذکر است که در این زمینه مقالات و تحقیقات شایان ذکری انجام نشده و بیشتر به بیان نظری مسئله پرداخته شده اما در این بخش به بیان آنها می پردازیم.
در سطح ملی چنین تحقیق و پژوهشی انجام نشده است اما اگر بخواهیم در بخش قیمت گذاری بلیط های مترو بدون در نظر گرفتن ساعات مختلف صحبت کنیم چندین مقاله در زمینه یارانه و سطح قیمت مترو]34[ انتشار یافته که بدنبال یک رابطه صحیح بین قیمت مترو و هزینه های موجود می باشد،در این مقاله به بررسی هزینه های موجود ارتباط آنها با هزینه های مترو پرداخته شده وبیان داشته که رابطه یک به یکی بین قیمت بلیط های مترو و هزینه های دیگر وجود ندارد.لیکن در سطح جهانی دو مقاله موجود میباشد که در یکی از این مقالات به بیان تئوریک مسئله پرداخته و هیچگونه راه حل کمی به کار نبرده است، در این مقاله ]28[ به دسته بندی و گروه بندی مسافران پرداخته (گروه های سنی ،مرد و زن ، شاغل و غیر شاغل)این مقاله نشان داده که باید گروه های مختلف را در تصمیم گیریمان در نظر بگیریم وبا توجه به گروه های مختلف مخاطب تعیین کنیم کدام مسافران باید در زمان پیک مسافرت کنند و کدام دسته می توانند در زمان های غیر پیک نیز از مترو استفاده کنند.
در مقاله دیگر ]27[ قیمت بلیط های مترو در شبکه متروی سانتیاگو بررسی شده و با توجه به تقاضا برای مترو با بهره گرفتن از برنامه ریزی غیر خطی یک قیمت بهینه برای بلیط های مترو محاسبه شده که در زمان های مختلف یکسان میباشد.
البته در بخش متروی تهران کارهای زیادی انجام شده است مانند زمانبندی حرکت قطارهای مترو به کمک روش فوق ابتکاری با هدف حداقل کردن تاخیر قطارها]29[،در زمانبندی حرکت قطارهای مترو پژوهشهای فراوانی انجام گرفته است ،در مقاله ای راجع به حداقل کردن انتظار مشتری صحبت شده]35[ اما همانطور که گفته شد مقاله یا تحقیقی در مورد قیمت گذاری در زمان های پیک و غیر پیک انجام نشده است.
حال در بخش زیر به دسته بندی و تحلیل مقالاتی که تا حدی به موضوع این پایان نامه و یا روش حل آن مرتبط اند میپردازیم:
1-2- طراحی شبکه های حمل و نقل
Ceder & Wilson(1986) ^[15] این طور بیان کرده اند که مراحل طراحی شبکه های حمل و نقل شامل: تشخیص مسیرها، بهینه سازی خطوط، تعیین جداول زمانی، برنامه ریزی وسایل حمل و نقل و برنامه ریزی اپراتورهای وسایل نقلیه است.
به طور کلی، فرایند برنامه ریزی حمل و نقل شامل 5 مرحله کلیدی و اساسی است:^[18و19و20]

• طراحی شبکه حمل و نقل

• هزینه عملیات و حمل و نقل عمومی،طراحی جداول زمانبندی

• برنامه ریزی ماشینهای حمل و نقل

• مشخص کردن تکالیف راننده ها

• برنامه ریزی نت (نگهداری و تعمیرات)

در گام اول، مواردی چون تقاضای حمل و نقل، ویژگی های جغرافیایی و زمین شناسی و مواردی از این دست مورد بررسی قرار می گیرد. پس از ارزیابی کردن یک شبکه حمل و نقل و خواص آن، مانند اندازه ناوگان، هزینه عملیات و تقاضای حمل و نقل عمومی؛ طراحی جدول زمانی برای خدمت دهی متناسب با تقاضا، هدف گام دوم است. در گام سوم تکالیف وسایل حمل و نقل برای سفرها مشخص می شود و برنامه هایی برای هر یک از وسایل حمل و نقل تدوین می شود. بر اساس برنامه های گام سوم اپراتورهای لازم برای انجام آن مشخص می شود و در گام چهارم برای آنها برنامه ریزی می شود. در گام پنجم نیز برای نگهداری و تعمیرات سیستم حمل و نقل، برنامه ریزی می شود. این مرحله شامل تعمیرات دوره ای و تعمیرات و نگهداری روزمره است.
در این تحقیق، ما در فاز دوم: طراحی جداول زمانی، فعالیت می کنیم. به طور خاص تر سعی خواهیم کرد با توجه به هدفی که برای خود مشخص کرده ایم، جداول زمانی شرکت حمل و نقل متروی تهران را به منظور کاهش زمان انتظار مسافران تقاطعی تدوین کنیم.
برای مدلسازی تبادل مسافران می توان از ابزار و رویکرد های مختلفی استفاده نمود. در تحقیقات مختلف نیز با توجه به نوع مسئله، شرایط موجود و … از روش های مختلفی استفاده شده است.
آنچه که توسط Dhingra & Shrivastava(2004)^[17] مورد ارزیابی واقع شده است، عبارتند از:
2-2- روش مدلسازی ریاضی
ماهیتا دشوار بوده و در صورتی که اندازه شبکه بسیار بزرگ باشد، استفاده از آن سخت می باشد. استفاده از مدل سازی ریاضی دارای این مزیت است که قادر به ارائه طبیعت پدیده‌های مورد مطالعه در کل محدوده مورد نظر و برای زمان‌های طولانی می‌باشد که لازمه این امر، انجام مدل سازی طی روندی منطقی و کنترل مناسب بوسیله داده‌های اندازه‌گیری می‌باشد.
Ceder et al(2002)^[14] یک مدلMIP^([3]) برای maxسازی تعداد اتوبوس رسیده(به طور همزمان) در خطوط مختلف در ایستگاه های تقاطعی ارائه کرده اند. در این مدل زمان های اعزام اتوبوس ها در یک خط یکسان نیست, اما حد بالا و پایین برای آن در نظر گرفته شده است.[,] متغیر تصمیم به عنوان زمان عزیمت وسیله iام در خط Kام در نظر گرفته شده است، که در این صورت تفاوت بین و نباید کمتر از و یا بزرگ تر از باشد.
Vansteenwegen & Van Oudheusden(2007)^[22] با بهره گرفتن از تکنیک های برنامه ریزی خطی در ترکیب با روش شبیه سازی، مدل برنامه ریزی حرکت قطارهای برون شهری را با هدف افزایش سطح خدمت رسانی به مشتریان و دستیابی به بهترین جداول برنامه زمان بندی حرکت و اعزام در راستای حداقل کردن زمان های تبادل مسافر و هزینه های ناشی از زمان انتظار مسافران در سیستم به دست آوردند.
جوانشیر، مصدقی، توکلی مقدم^[6] نیز در مقاله ای زمان های ورود و خروج هر قطار در هر ایستگاه را با توجه به محدودیت های زمان سفر و محدودیت های ایمنی حرکت قطارها مورد بررسی قرار دادند. تابع هدف مسئله کمینه کردن تاخیر قطارها و همچنین کمینه کردن هزینه ها است. در این مقاله دو خط راه آهن تک ریلی با در نظر گرفتن تقاطع بررسی شده است. دو هدفی که مورد توجه است حداقل کردن زمان کل تاخیرها در یک بازه زمانی خاص و همچنین حداقل کردن هزینه است. مدل ریاضی مربوطه با دو تابع هدف ارائه شده است.
3-2- روش مبتنی بر تجربه
ماهیتا روشی غیراستدلالی است. همچنین راهکاری را برای بهینه سازی ارائه نمی کند. این روش، شهودی است و فرد یا گروه خبره بر اساس مشاهده و با در نظر گرفتن مواردی انتخابی، تلاش به ارائه راه حل می کنند. با تحقیق در برنامه زمان بندی مترو تهران در مورد ایستگاه های تقاطعی به این پاسخ رسیدیم که این شرکت در حال حاضر از این روش برای پاسخ به مسائل زمان بندی در ایستگاه های تقاطعی استفاده می کند.
4-2- روش شبیه سازی
به عنوان یک ابزار قدرتمند مطرح بوده و صرفا به مسیرهای موجود و یا شبکه های کوچک حمل و نقل عمومی محدود نمی شود. روش شبیه سازی قابلیت بهینه سازی قوی ندارد، بلکه بیشتر ابزار تسهیل بررسی موضوعی است. معمولا شبیه سازی با متدهای بهینه سازی دیگر مورد استفاده قرار می گیرد تا علاوه بر این که شناخت سیستم را برای ما ممکن سازد در بهینه سازی سیستم مورد نظر نیز بتوانیم حرکت کنیم. مقالات زیادی وجود دارند که روش شبیه سازی را با روشی دیگر برای بهینه سازی سیستم حمل و نقل ترکیب کرده اند. در مقوله حمل و نقل نیز چنین تحقیقاتی را می توانیم مشاهده کنیم. در پایان نامه ای تحت عنوان “بهبود سیستم های احتمالی جعبه سیاه با بهره گرفتن از روش رویه پاسخ (مورد کاوی در متروی تهران)”^[5] به بررسی بهبود میانگین زمان ماند مسافران در سیستم و همچنین نرخ جابجایی مسافران برای خط شماره دو متروی تهران به وسیله تکنیک روش رویه پاسخ و همراه با شبیه سازی پرداخته شده است. در این تحقیق میانگین زمان ماند مسافران، زمان انتظار مسافران به علاوه ی زمان جابجایی آن ها تقسیم بر تعداد کل مسافران در نظر گرفته شده است و نرخ جابجایی مسافران نیز میانگین درصد پر بودن ظرفیت قطارهای مترو است. در این پایان نامه سعی شده است با یافتن سطوح بهینه ای از هدوی^([4])ها (سر فاصله های حرکت قطارها)، زمان سفر حداقل گردد و نرخ جابجایی رضایت بخش نیز حاصل گردد.
در مطالعه انجام شده توسط Janice P.Li(2001)^[21]در زمینه شبیه سازی یک ایستگاه، نمودار گردش جریان مسافر شامل فعالیت های مهمی که در ایستگاه انجام می شود و ارتباط متقابل و فیمابین آن ها شناسایی شده است که زمان لازم برای انجام این فعالیت ها، تابعی از ساختار کرایه و سیاست های جمع آوری آن ها، طرح ایستگاه، شیوه بهره برداری و ظرفیت سیستم بیان شده است. در این مقاله این طور بیان شده است که با بهره گرفتن از ابزار شبیه سازی، می توان به ارزیابی و تصمیم گیری در اینگونه مقولات و موضوعات پرداخت :