۵- جغرافیای انسانی شهرستان دامغان
۱-۵- جمعیت
بر اساس سرشماری عمومی سال ۱۳۸۵ شهرستان دامغان دارای ۷۶۷۸۲ نفر جمعیت می باشد . که با توجه به سرشماری سال ۱۳۷۵ شهر دامغان رشد چشم گیری داشته است و علت افزایش جمعیت دراین سال ها بیشتر ناشی از مهاجرت شدید روستائیان به شهر و همین طور افزایش زادو ولد می باشد . (مرکز آمار ایران ، سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال های ۸۵ و ۷۵)
۲-۵- ساختار سنی و جنسی
با توجه به جمعیت دامغان که ۷۶۷۸۲ نفر می باشد ازاین تعداد ۳۸۱۳۳ نفر مرد و ۳۸۶۴۹ نفر زن می باشند . مجموع جمعیت ساکن درنقاط شهری ۷۱۲۰۰ نفر وساکنین مناطق روستایی ۱۷۱۱۹ نفر می باشند . تعداد جمعیت فعال ۱۰ ساله وبیشترشهرستان دامغان درسال ۱۳۷۵ تعداد ۱۸۶۰۰ نفر بوده که ازاین تعداد ۱۷۷۷۴ نفر شاغل و ۸۲۶ نفر بیکار می باشند . (مرکز آمار ایران ، سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال های ۸۵ و۷۵)
۳-۵- آموزش
طبق سرشماری عمومی سال ۱۳۷۵ از۷۸۷۵۷نفر جمعیت ۶ ساله وبیشتر شهرستان ، ۵۹۳۱۴ نفر باسواد می باشند . ازبین این تعداد ۳۱۰۲۹ نفر مرد و۲۸۲۸۵ نفر زن می باشند . هم چنین تعداد با سوادان درنقاط شهری ۲۰۷۸۲ نفر مرد و۱۹۰۵۰ نفر زن ودرنقاط روستایی ۱۰۲۴۷ نفر مرد و ۹۲۳۵ نفر زن می باشند . (مرکز آمار ایران ، سرشماری عمومی نفوس ومسکن سال های ۸۵ و۷۵)
۴-۵- بهداشت
براساس اطلاعات ارائه شده ازسوی مرکز آمار ایران شهرستان دامغان درسال ۱۳۸۵ تعداد ۳۴ خانه بهداشت فعال دارد که درمجموع ۶۴ به ورز درآن ها مشغول به کار می باشند که ازاین تعداد ۲۴ نفرمرد و ۴۰ نفر زن می باشند . این تعداد خانه بهداشت ۵۷۹ روستا با جمعیتی معادل ۱۹۴۶۶ نفر را تحت پوشش دارند . (مرکز آمار ایران ، سرشماری عمومی نفوس ومسکن سال های ۸۵ و۷۵)
۵-۵- مهاجرت
در فاصله سالهای ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵،مهاجران زیادی به شهرستان دامغان وارد و یا در داخل این شهرستان جابجا شده اند. مقایسه محل اقامت قبلی مهاجران با محلی که در آن سرشماری شده اند نشان می دهد ۳۵/۱۹ درصد از روستا به شهر، ۳۸/۵۰ درصد از شهربه شهر، ۸۱/۱۳ درصد از روستا به روستا، ۱۰/۱۲ درصد از شهر به روستا در طی ۱۰ سال قبل مهاجرت کرده اند. wwwdamghancity.com،۱۳۸۹
۶- جغرافیای اقتصادی شهرستان دامغان
۱-۶- کشاورزی
پایه های اقتصادی شهرستان دامغان را به ترتیب کشاورزی ، دام داری و صنعت تشکیل می دهد . کشاورزی دراین شهرستان بسیار فعال و از بازدهی نسبتاً بالایی برخوردار است . محصولات متنوعی کشاورزی دامغان را تشکیل داده اند که برخی از آن ها صادر می شوند . انواع تولیدات زراعی منطقه را می توان به تولیدات غیردرختی و درختی تقسیم نمود که در خصوص تولیدات غیردرختی به ترتیب اهمیت مشتمل است بر : گندم ، جو ، یونجه ، پنبه ، سیب زمینی ، پیاز ، سبزی ها ، حبوبات ، جالیز ، نباتات علوفه ای و چغندرقند . غلات (گندم ، جو ، یونجه) اغلب درمناطق کوهستانی وغیرکوهستانی کشت می شود و پنبه فقط در منـاطق غیرکوهستانی به عمـل می آید . سیب زمینـی نیـز دراغـلب روستاها ، خصوصاً مناطق کوهستانی ، کشت می شود .
کشت خربزه ازقدیم دردهات غیرکوهستانی دامغان معمول بوده ودرسال های اخیر ، خربزه دیم به مقدار فراوان دراین منطقه به عمل می آید . از محصولات دیگر این منطقه حبوبات و سبزیجات است که در مقام پائین تری قرار دارد و در اغلب زمین های منطقه کاشته می شود .
اساسی ترین محصول درختی منطقه دامغان ، با توجه به شهرت زیادآن ، پسته است . این محصول به طور پراکنده دراغلب زمین های منطقه پرورش داده می شود و وضعیت آب وهوای منطقه یکی ازدلایل عمده رایج شدن این محصول از دیرزمان بین کشاورزان و باغ داران دامغان است .
از دیگر محصولات درختی منطقه انگور ، زردآلو ، گردو و گلابی را می توان نام برد که به مقدار نسبتاً زیادی به دست می آید . درحاشیه کویر وبعضی ازکوه های اطراف دامغان ، درختان پسته وحشی می رویند که ذغال حاصل از چوب آن پردوام ترین ذغال مصرفی است .
دراطراف دامغان درختچه ای به نام «کن» فراوان می روید که از شیره آن کتیرا به دست می آید و یکی از مهمترین محصولات صنعتی ایران را تشکیل می دهد . (پورتال استانداری سمنان ، ۱۳۸۹)
۲-۶- صنایع
صنایع شهرستان دامغان به دو دسته صنایع دستی و مدرن نقسیم می شود . این استان از لحاظ صنایع و معادن از اهمیت زیادی برخوردار است . دراین شهرستان معادن زیادی شناسایی شده اند که بعضی از آن ها به بهره برداری رسیده اند .
صنایع دستی شهرستان دامغان؛ چاپ قلم کار ، نمد مالی ، قالی بافی ، جاجیم بافی ، کرباس و پارچه بافی را شامل می شود . هم چنین پشم ریسی که از آن ، دستکش ، شال گردن ، ژاکت ‌و جوراب تهیه می شود نیز در نواحی کوهستانی رایج است .
بیش ترین صنایع مدرن شهرستان دامغان به صنایع غذایی مربوط است که شامل تهیه خشک بار ، شیرینی و لبنیات می شود . (اداره کل صنایع ومعادن استان سمنان ، ۱۳۸۹)
۳-۶- خدمات
شهر دامغان به جهت مرکزیت شهرستان واقع شدن ، ازمراکز خدماتی گوناگون برخوردار است و تمامی ادارت دولتی وبخش های مختلف دراین شهر استقرار یافته است . خدمات شهر دامغان تنها برای ساکنین و شهروندان دامغان نیست بلکه حوزه نفوذ این شهرستان را پوشش می دهد که شامل روستاها و شهرهای اطراف می باشد . طبـق سرشمـاری بیش ترین اشتغـال دربخش خدمات است و بنابراین بیش ترین فعالیت اقتصادی دامغان درزمینه خدمات می باشد و این امر ناشی از مرکزی بودن شهرستان است . زمینه های خدماتی شهر شامل گروه های عمده فعالیت درعمده فروشی ، تعمیر وسایل نقلیه موتوری ، و کالاهای شخصی وخانگی ، هتل و رستوران ، حمل ونقل ، انبارداری و ارتباط ، واسطه گری مالی ، اجاره و فعالیت کار و کسب ، اداره عمومی و دفاع و تأمین اجتماعی و اجباری ، آموزشی ، بهداشت ومددکاری اجتماعی ، سایر فعالیت های خدماتی عمومی ، اجتماعی و شخصی ،سازمان ها و هیأت های برون مرزی و دفاتر و ادارات مرکزی می باشد . (اداره کل صنایع ومعادن استان سمنان ، ۱۳۸۹)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۷- جغرافیای فرهنگی شهرستان دامغان
۱-۷- زبان
گویش مردم دامغان گونه ای از زبان اصیل فارسی است که با لهجه مردم خراسان پیوستگی دارد . این گویش در تمامی مناطق دامغان یکسان نیست :ـ در مناطق شمالی به دلیل نزدیکی به منطقه مازندزان با اندک تفاوت مردم به لهجه طبری سخن می گویند (به استثنای روستای دیباج که از ویژگی خاص برخوردار است و این به تاریخ منطقه باز می گردد. )
روستاهای جنوبی حاشیه کویری دامغان نیز سخت تحت تاثیر مناطق مرکزی ایران هستند.روستاهای شرقی دامغان نیز به گویش شاهرودی نزدیک است .
عمده خصوصیت لهجه مردم دامغان در نحوه ادای کلمات و تغییراتی اندک در آن است .(سایت شهرداری دامغان ) www . dameghannews . ir
۲-۷- خوراک
غذاهای محلـی مردم شهرستان دامغان عبارتند از : رشته پلو ، خلال پلو ، آلبالوپلو و چلو با انـواع خـورش ها : بـادنجـان ، فسنجـان ، سیب و آلبـالو ، قیمـه ، به ، کـدو . هـم چنیـن ته چین ، آبگوشت ، کشک وبادنجان ، بزباش ، ماست جوش ،حلیم ، قلیـه ، بورانی ، خاگینه در حدود امکان وفصل تهیه می شود با نان های گرد نازک بسیار خوبی که در خانه ها پخت می شود . www . tarikhane . ir
۳-۷- آداب و رسوم
مردمان دامغان افسانه و یا بازی و یا رسمی که منحصر بخودشان باشد ندارند چه این شهر از قدیم الایام سر راه بوده و رفت و آمد و ارتباط زیاد با مردمان خارج به آنان مجالی نداده است که به تنهائی عقاید و رسوم مخصوصی داشته باشند . www . tarikhane . ir
۴-۷- مذهب
دین مردم دامغان مانند دیگر شهرهای استان سمنان شیعه می باشد . دیگر مذاهب مانند سنی و ارمنی هم به تعداد اندک در این شهرستان وجود دارد . (شهرداری شهرستان دامغان ، ۱۳۹۰)
فصل چهارم:
آثار تاریخی، باستانی و فرهنگی شهر صد دروازه
۱- تاریخچه شهر دامغان
۱-۱- دامغان پایتخت اشکانیان
دامغان در حدود چهارصد سال پیش از میلاد مسیح چنان عظمتی داشت که اشک سوم و تیرداد اشکانی در سال ۲۴۹ پیش از میلاد آن را پایتخت خود اعلام نمودند . این شهـر تـا قـرن اول میـلادی اهمیت خود را حفـظ کرد و مرکز ایالت بـزرگ قومـس بود . مردم این منطقه در اطراف رودخانه چشمه علی که در دره کوه های شمالی جاری است اسکان یافتند . نزدیک به چهارصد سال پیش از میلاد جمعی از مغان در مسیر رود سکنی گزیدند و به همین علت ، نخست این منطقه ده مغان نامیده می شده و به مرور زمان به دامغان تبدیل گردید . دامغان مدتی پایتخت زمستانی اشکانیان بودوتا کشته شدن یزدگرد,آخرین پادشاه ساسانی موقعیت خود را حفظ کرد . در دوره های حکومت امویان ,عباسیان , طاهریان , سامانیان , سربداران و دیلمیان دامغان از موقعیتی ممتاز برخودار بود . www.damghancity . com
۲-۱- دامغان پایتخت ساسانیان
پایتخت زمستانی اشکانیان شهر صد دروازه بوده و اردشیرساسانی پس از آنکه در سال ۳۹۷ قبل از هجرت پیغمبر اسلام اردوان اشکانی را کشت و سلسله ی اشـکانیان منقـرض شد مدتـی پایتخت زمستانی خود را دامغـان و تیسفون قرار داد .www . damghancity . com
۳-۱-گذشته تاریخ دامغان
دامغان، زمانی با نام صد دروازه (به یونانی: هکاتوم پیلوس) پایتخت دولت اشکانیان بوده‌است. قدیمی‌ترین مسجد ایران به نام مسجد تاریخانه در این شهر قرار دارد. نام کهن دامغان (گومش)در کتیبه سارگون دوم آشوری پات نانه آمده است یعنی شهری که ۹۹ نگهبان دروازه ها دارد. فاصله آن از دریای تی تی (دریای نیلوفر آبی، منظور دریای مازندران)هفت روز راه به شمار رفته است.
دور شهر دامغان کاملاً دیوار کشیده شده‌است گفته می‌شود به قدری دیوارهای ستبری داشته که دو درشکه از کنار هم بر روی دیوار رد می‌شدند. بازمانده‌های آن دیوار هم اکنون هم دیده می‌شود.و به نام دیوار بارو مشهور است. دامغان دو گونه آب‌وهوا دارد. از جنوب به دشت کویر و از شمال به دامنه‌های جنوبی رشته کوه البرز متصل است. به همین دلیل بیشتر گونه‌های میوه در این شهر می‌رویند.
دامغان در ۷۰۰۰ سال پیش تمدنی بزرگ داشته که تصویری از ۷۰۰۰ سال پیش در آنجا یافت شده. تحقیقات نشان داده در ۷۰۰۰ سال پیش دامغان بزرگترین صادر کننده مس بوده‌است.(حقیقت، ۱۳۷۹،ص۵۸)
۴- آثار تاریخی ، فرهنگی و باستانی شهرصدردروازه
۱-۴- مساجد
۱-۱-۴- مسجد تاریخانه
این نام ترکیبی از لفظ ترکی «تاری» (خدا) و «خانه» فارسی است . تاریخانه به معنی خانه ی خداست و آن را مسجد چهل ستون هم می نامند .نقشه ی این بنا، نقشه ی مساجد صدر اسلام است که از هر عنصر خارجی عاری است و بر حسب تصادف هرگز آن را تعمیر نکرده اند ، بلکه تنها در دوره ی سلجوقیان به جای مناره خشت و گلی آن ، که ریخته بود ، برجی از آجر ساخته اند . به طوری که شکل عمومی اصل بنا باقی مانده است . این بنا چنان که می باید باشد شامل صحنی است تقریباً مربع ، که از چهار طرف طاق هایی دارد و یکی از طاق نماها که عمیق تر از دیگران است ، جای مقصوره ی مسجد را دارد و به همین جهت مواجه با قبله است .

• نظام سیاسى امت فاضله: اجتماعى که مدینه‏هاى آن، تحت رهبرى و زعامت رئیس فاضل باشد؛ «الامه المنقاده لهذه الریاسه» .

• نظام سیاسى معموره فاضله: اجتماعى که امت‏هاى آن، تحت رهبرى و زعامت رئیس فاضل باشند. «الامم المنقاده لهذه الریاسه».

د) تعریف نظام سیاسى از منظر غایت: مکرراً بیان شد که فارابى فیلسوفى غایت‏گرا است و در همه منظومه فکرى خود، علت غایى را مبنا قرار داده است. در موضوع نظام سیاسى خویش نیز با توجه به غایات مورد نظر، آن را طراحى و تعریف می‏کند:

• نظام سیاسى مدینه فاضله: نظامى است که اهل آن براى رسیدن به غایت سعادت، با هم تعاون و همکارى دارند؛ «المدینه التى یقصد بالاجتماع فیها التعاون على الاشیاء التى تنال بها السعاده الحقیقیه».

• نظام سیاسى امت فاضله: نظامى است که غایت همکارى و تعاون مردم و مدینه‏هاى آن، وصول به سعادت است.

• نظام سیاسى معموره فاضله: نظامى است که غایت همکارى و تعاون امت‏ها و مدینه‏هاى آن، تحصیل سعادت است.

خاستگاه حکومت

معمولاً خاستگاه حکومت، از دو منظر مورد توجه قرار می‏گیرد: یکى از دیدگاه تاریخى، که به پیدایش دولت و حکومت می‏پردازد و دیگر، از پایگاه اقتدار و مشروعیت آن؛ به این معنا که دولت قدرت خود را از چه منبعى اخذ کرده است^[۱۸]. در مورد خاستگاه تاریخى، فارابى معتقد است که خاستگاه دولت‏ها به موازت حیات اجتماعى انسان‏ها، قابل تحلیل است. او انسان را موجودى بالطبع و فطرتاً اجتماعى می‏داند که وصول به ضروریات زندگى و کمالات برتر، جز در سایه اجتماع براى او مقدور نیست. البته مراد از اجتماع مدنى، که در آن، سعادت دنیوى و اخروى تأمین می‏شود، همان «دولت» است^[۱۹]. او در «آراء اهل المدینه الفاضله» می‏گوید: «خیر برتر و کمال نهایى، در گام نخست، به وسیله اجتماع مدینه تحصیل می‏شود نه اجتماعى که کم‏تر و ناقص‏تر از آن باشد. بنابراین، تاریخ حیات اجتماعى انسان، با نوعى حکومت و دولت همراه بوده است.و اما در مورد پایگاه و مشروعیت حکومت، معلم ثانى در حکومت رئیس اول و حکومت رؤساى تابعه، تفاوت قائل است و در هر نوع حکومت، ابتدا به مشروعیت حاکمان توجه دارد. در «آراء اهل المدینه الفاضله» بر این باور است که حاکم، با دو ویژگى استعداد فطرى و طبیعى و ملکه ارادى، مستعد دریافت فیض الهى می‏شود.در «السیاسه المدنیه» چنین انسانى را اهل «طبایع فائقه»، که با عقل فعال و فرشته وحیانى در ارتباط است، می‏داند و آن را «انسان الهی» می‏نامد. این انسان، از راه تقویت قوه ناطقه و قوه متخیله، فیوضات الهى را دریافت می‏کند. بنابراین، از این نظر، هم «حکیم» است و هم «نبی» و هم «واضع النوامیس» و «امام» و «ملک» و داراى مشروعیت الهى است، اگر چه در مقام تحقق خارجى، ممکن است «ریاست» و حکومت نداشته باشد. چنین انسانى تنها با قطع ارتباط وحیانى و از دست دادن ویژگى «حکمت»، مشروعیت خود را از دست می‏دهد.

فارابى از این مشروعیت حاکم، به مشروعیت حکومت و حاکمیت او می‏رسد و می‏فرماید: حکومت (مدینه فاضله) تا زمانى که حاکمِ حکیم دارد، مشروع است و هر گاه شرط حکمت از او زایل گردد، پایه اقتدار آن از بین می‏رود و در معرض زوال قرار می‏گیرد: «فمتى اتفق فى وقت ما ان لم تکن الحکمه جزء الریاسه و کانت فیها سائر الشرایط بقیت المدینه الفاضله بلاملک و کان الرئیس القائم بامر هذه المدینه لیس بملک و کانت المدینه تعرض للهلاک فان لم یتفق ان یوجد حکیم تضاف الحکمه الیه لم تلبث المدینه بعدمده ان تهلک»^[۲۰]؛ یعنى هر گاه اتفاق افتد که حکمت از شرایط ریاست خارج شود و کسى بود که به جز حکمت، دیگر شرایط در او موجود باشد، در این هنگام، مدینه فاضله بدون پادشاه می‏ماند. و رئیسى که قائم به امر این مدینه است، پادشاه نبود. و مدینه در معرض هلاکت و تباهى بود. و سرانجام، اگر حکیمى یافت نشود که به آن، حکمت بیفزاید، طولى نخواهد کشید که آن مدینه، تباه می‏شود و رو به زوال می‏رود. البته این نوع مشروعیت، بیش‏تر متوجه «رئیس اول» و «رئیس مماثل» و حکومت آن‏ها است؛ اما رؤساى تابعه، که ویژگى رؤساى اول را ندارند و از استعداد فائقه و فیض اتصال به عقل فعال، محرومند، فارابى منبع مشروعیت آنان را برگرفته از «فقه» و «شریعت» رئیس اول می‏داند. به رغم پندار باطل برخى از نویسندگان که تصور کرده‏اند در نظام سیاسى فارابى، مردم و شهروندان هیچ‏گونه نقشى ندارند، معلم ثانى با اعتراف به نقش اساسى مردم در تحقق نظام سیاسى، خاستگاه آن را به دو بخش مشروعیت الهى و مقبولیت اجتماعى تقسیم می‏کند^[۲۱] که ذیلاً بدان اشاره می‏شود:

• مشروعیت الهى: همان‏طور که گذشت، حاکم و حکومت، با اتصاف به حکمت و اتصال به منبع فیضان الهى عقل فعال در رئیس اول، و منبع فقه در رئیس تابع، حق حاکمیت براى آن‏ها از طرف خداوند، در مقام ثبوت، مشروع و ممضى است؛ اما این‏که آیا با این مشروعیت می‏توان در «مقام اثبات»، اِعمال حاکمیت کند، فارابى در آن تردید دارد. او بر این باور است که به صرف داشتن مشروعیت الهى نمی‏شود بدون خواست و اراده مردم، به آن‏ها حکومت کرد.منشأ الهى حکومت، شرط «ثبوت» است نه شرط «اثبات». بنابراین، نه مشروعیت الهى سبب تحمیل حکومت بر مردم می‏شود و نه مردم نقشى در مشروعیت الهى حاکم، در مقام ثبوت دارند. در این‏جا معلم ثانى با استمداد از مبانى فکرى شیعى خویش می‏فرماید: «ملک و امام، از راه ماهیت و صناعتشان [که برخوردار از مشروعیت الهى است] ملک و امام هستند، خواه مقبولیت اجتماعى داشته باشند یا نداشته باشند، خواه مردم از آنان اطاعت کنند یا نافرامانى، خواه افرادى آنان را در راه تحقق اهدافشان یارى دهند یا کسى یافت نشود^[۲۲]. در هر صورت، «لایزیل امامه الامام و لافلسفه الفیلسوف ولا ملک الملک الاتکون له آلات یستعملها فى افعاله و لاناس یستخدمهم فى بلوغ غرضه»؛ یعنى امامت امام و فلسفه فیلسوف و پادشاهى ملک، بافقدان قدرت و ابزار حاکمیت از بین نمی‏رود. او منصب ریاست را به طبابت طبیب تشبیه کرده است که طبیب به ‏واسطه مهارت و قدرت بر درمان بیماران ثبوتا طبیب است، خواه بیمارى به او مراجعه کند، یا مراجعه نکند، خواه ابزار طبابت در اختیار داشته باشد یا فاقد آن باشد، خواه توانگر باشد یا فقیر. در هر صورت، «لیس یزیل طبه الایکون له شی‏ء من هذه»؛ یعنى با نداشتن آن‏ها طبابتش از بین نمی‏رود. از این عبارت به خوبى در می‏یابیم که منصب ملک و امام، بر مقبولیت اجتماعى اتکا ندارد، بلکه مشروعیت آن الهى است.

• مقبولیت اجتماعى: بعد از آن که حکومت در «مقام ثبوت»، مشروعیت الهى پیدا کرد، در مقام اثبات و تحقق خارجى آن، نیاز به اسبابى هست که بدون آن‏ها حکومت، که مسبب است، محقق نمی‏شود. فارابى براى این خاستگاه، هفت سبب را می‏شمارد^[۲۳]:

• اشتهار به صناعت و تدبیر: حاکم سیاسى باید به تدبیر و سیاست و رهبرى، مشهور باشد.

• امکانات قدرت: براى تشکیل حکومت لازم است حاکم از نظر امکانات، مبسوط الید باشد.

• مقبولیت اجتماعى: ایجاد، تثبیت و بقاى حکومت، نیاز به پذیرش شهروندان دارد.

• اطاعت شهروندان: در ایجاد و ادامه حکومت، اطاعت مردم از اوامر حکومتى لازم است.

• سلطه و حاکمیت: یکى از اسباب تحقق حکومت، سلطه و حاکمیت بالفعل در جامعه است.

• اکرام و احترام: تکریم و احترام حکومت، توسط شهروندان، یکى از اسباب تحقق آن است.

• قدرت مالى: تحقق حکومت، بدون قدرت مالى و توسعه اقتصادى مشکل است.

در واقع موارد مذکور، جزء «اسباب» حکومت هستند نه «شرایط» آن: «لیس شی‏ء من هذه، من شرائط الملک ولکن هى اسباب». اگر این موارد، جزء شرایط ثبوت حکومت تلقى شود، حکومت مطلوب فارابى، به غیر فاضله مبدل خواهد شد. بنابراین، حکومت، متکى بر آرا و خواست عمومى است؛ یعنى اگر عموم مردم با حکومت حاکمى که حتى از مشروعیت الهى هم برخوردار است، مخالفت کنند، در حقیقت، اسباب تحقق آن را، که مقبولیت اجتماعى است، از آن سلب کرده‏اند و طبیعى است که «مسبب»، بدون سبب، در خارج محقق نمی‏شود، اگر چه در مقام ثبوت، از مشروعیت الهى برخوردار است.

ب) ساختار نظام سیاسی

۱٫رهبری

فارابى اجتماعات مدنى خویش را همانند ارگانیسم موجود زنده می‏داند که در حقیقت، اعضاى آن، همانند سلول‏هاى بدن هستند که هر کدام با کار ویژه خود، در تعامل با دیگر اعضا است و در تحت مجموعه، براى وصول به غایت «کلیّت بدن» با هم تعاون دارند^[۲۴] .برخى از فیلسوفان عصر کلاسیک، دولت را مثال بزرگ شده انسان می‏دانستند و ساختار قدرت را بر اساس قواى نفسانى آدمى تقسیم می‏کردند و همه قوانین و سنت‏هاى حاکم بر ارگانیسم را در مورد آن جارى می‏کردند. از این رو، همان‏طور که ارگانیسم فردى، رشد کمى و کیفى دارد، اجتماع نیز از خانواده شروع می‏شود و به اجتماع مدنى و دولت جهانى تکامل می‏یابد. طبیعى است به موازات رشد و توسعه، روابط اجزا و اعضا پیچیده‏تر می‏شود و سادگى اولیه ساخت اجتماع خانواده، جاى خود را به پیچیدگى فزاینده ساختارى در نظام سیاسى می‏دهد؛ درست است که کلیّت اجتماع مدنى، به نوعى مستقل از اجزاى تشکیل دهنده خود، عمل می‏کند، اما نقش فرد و واحدهاى ارگان را نیز انکار نمی‏کند. بنابراین، تشبیه ساختار نظام سیاسى به بدن موجود زنده، بیانگر این واقعیت است که اجتماع مدنى، کلیّتى به هم پیوسته و منسجم است که هر جزئى با جزء دیگر، رابطه دارد و همه اجزا نیز با کلیّت خود مرتبط هستند.
در «آراء اهل المدینه الفاضله» پس از تشبیه مدینه به ارگانیسم بدن می‏گوید: «کل جمله کانت اجزاؤها مؤتلفه منتظمه مرتبطه بالطبع» بین اجزاى مدینه، ائتلاف و انتظام و ارتباط طبیعى وجود دارد و در این ارگانیسم، نظام سلسله مراتبى حاکم است^[۲۵]. همان‏طور که در انسان، نخست قلب موجود می‏شود و سپس قلب، سبب تکوین دیگر اعضاى بدن می‏گردد و سبب حصول قوّت‏هاى اعضاى بدن و تنظیم مراتب آن‏ها می‏شود و هر گاه عضوى از اعضاى تن مختل گردد، او است که مدد می‏رساند تا آن اختلال بر طرف شود، رئیس مدینه نیز این چنین است که ابتدا او موجود می‏شود. سپس او سبب تکوین مدینه و اجزاى آن می‏گردد و سبب حصول ملکات ارادى است که اجزا را تنظیم و نظام آن‏ها را مرتب می‏گرداند. وى به مثابه قلب است که اگر عضوى از اعضاى مدینه مختل شود، به واسطه او آن اختلال مرتفع می‏شود. جالب است که فارابى در رساله «فى اعضاء الحیوان» بر عکسِ «آراء اهل المدینه الفاضله» ساختار سلسله مراتبى مدینه را مفروض گرفته و ساختار ارگانیسم حیوانات را به آن تشبیه می‏کند. معلم ثانى با درایت همه جانبه خویش متوجه اشکالات احتمالى نظریه ارگانیسم خویش است. لذا با بیان خمیر مایه‏هاى ارتباط وانسجام اعضاى ارگانیکى مدینه می‏گوید: «اجزا و مراتب مدینه، به واسطه محبت بعضى با بعضى دیگر، مرتبط شده‏اند و پیوند خورده‏اند و از راه عدالت و اعمال عادلانه، محفوظ و باقى می‏مانند. این محبت گاهى طبعی است و گاهى ارادى و محبتى که ارادى باشد بر سه گونه است^[۲۶]:

• محبت ناشى از اشتراک در فضیلت.

• محبت ناشى از منفعت.

• محبت ناشى از لذت.

در «آراء اهل المدینه الفاضله» محورهاى مشترک براى قوام مدینه فاضله و اجزاى آن در نه مورد معرفى شده است. بنابراین، ساختار نظام سیاسى فارابى به شکل ارگانیستى است و در آن، اجزا به صورت سلسله مراتب وجود دارند که در رأس آن، رئیس و زمامدار قرار دارد. بعد از او «طبقه متوسط»، که در حقیقت، نهادهاى حکومتى هستند، و در مرتبه سوم، توده مردم قرار دارند که در بین مردم، گروه‏هاى مخالف و نخبگان فکرى وجود دارند؛ یعنى ساختار مدینه فاضله به صورت سه طبقه و مرتبه است:
۱٫طبقه رؤسا: کسانى که ریاست برتر دارند و کسى بر آن‏ها ریاستى ندارد.

• طبقه خدمت‏گزاران: کسانى که فقط خدمت می‏کنند وهیچ نوع ریاستى ندارند.

• طبقه متوسط: کسانى که زیر دست رؤسا و رئیس مرؤسان بعد از خود هستند.

با این اوصاف، معلم ثانی پنج نوع رهبری را برای نظام سیاسی مطرح می کند:
نوع اول رهبرى: رئیس اول
«ریاست اولی» یکى از اَشکال حکومت فردى است که در هر سه سطح نظام سیاسى، یعنى «نظام سیاسى مدینه»، «نظام سیاسى امت» و «نظام سیاسى معموره» قابل تحقق است و در رأس آن، نوعى از رهبرى قرار دارد که از حاکمیت برتر برخوردار است و با تعابیرى از قبیل «ملک مطلق»، «فیلسوف»، «امام»، «واضع نوامیس» و «رئیس اول» معرفى شده است. چنین رئیسى یک انسان استثنایى است که با عوالم بالا در ارتباط است و از دو امر فطرى و طبعى و ملکات و هیئات ارادى بهره گرفته، مراحل کمال را پیموده و کامل شده است و به مرتبه عقل بالفعل و معقول بالفعل رسیده است، قوه متخیله‏اش بالطبع به نهایت کمال خود نایل آمده، و در همه حالات خویش آمادگى دریافت فیوضات وحیانى را از طریق «عقل فعال» دارد و مورد عنایت الهى است . چنین انسانى از آن نظر که فیوضات را از طریق عقل فعال به واسطه عقل مستفاد و عقل منفعل دریافت می‏کند، حکیم و فیلسوف و خردمند و متعقل کامل نامیده می‏شود و از آن نظر که فیوضات عقل فعال به قوه متخیله او افاضه می‏شود، داراى مقام «نبوت» و انذار است. فارابى براى رئیس اول، خصال و شرایطى قائل است و در «فصول المدنی» آن شرایط را چنین بیان می‏کند^[۲۷]:

• حکیم باشد

۲٫از تعقل تام برخوردار باشد.

عدم تناسب در اصول حقوق شهروندی کتاب های تعلیمات اجتماعی وجود دارد و یک جریان ضعیف اصول حقوق شهروندی در کتاب وجود دارد و در بعضی از پایه ها به آموزش حقوق شهروندی توجه کمی شده است

۳-

جانسون

۲۰۰۹

برای ایجاد عدالت و برابری اجتماعی آموزش حقوق شهروندی در مدارس الزامی است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-

چیان- فان لین

۲۰۰۷

آموزش حقوق شهروندی برای کشور هایی با رسوم کهن فرهنگی که از اجزای آموزش حقوق شهروندی ممانعت میکنند یک روش خوب می باشد و می تواند در آموزش، قانون و برنامه های دانشجویان به صورت رسمی و غیر رسمی گنجانده شود.

۵-

بوسنی و هرزگوین

۲۰۰۴

برنامه های درسی دوره ابتدایی بر ارزش های دموکراتیک و حقوق شهروندی تاکید نمی کنند.

۶-

و لسو

۱۹۹۸

تلاش های مربیان و معلمان در آموزش صلح و
حقوق شهروندی در جلوگیری از تداوم اختلاف و کشمکش( جنگ و صلح) موثر می باشد.

۷-

مقاله ای در کانادا

۱۹۹۹

اصول اساسی حقوق شهروندی مبناهایی هستند که بندرت آموخته می شوند.

فصل سوم:
روش شناسی پژوهش
۳-۱ : مقدمه
هر تحقیق چند بخش را شامل می شود که یکی از بخش های آن روش پژوهش نام دارد. دستیابی به هدف های تحقیق و شناخت علمی آن میسر نخواهد بود، مگر زمانی که با روش درست صورت پذیرد. در واقع تحقیق فرایندی است که از طریق آن درباره ناشناخته ها به جستجو پرداخته و نسبت به آن شناخت لازم بدست می آید. بر این اساس در این فصل روش پژوهش، واحد تحلیل، جامعه ، روش تحلیل داده ها مورد بررسی قرار می گیرد.
۳-۲: روش پژوهش:
این پژوهش از لحاظ ماهیت و موضوع تحقیق، از نوع تحلیل محتوا واز نظر هدف کاربردی می باشد.در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی استفاده شده است، زیرا در پژوهش‌های توصیفی، هدف محقق، شرح و بیان آنچه هست می‌باشد و محقق سعی می‌کند تا نتایج عینی از موقعیت بدست دهد (سیف نراقی، ۱۳۷۲) و به مطالعه و توصیف پدیده‌ها و خصایص باتوجه به آنچه که هست می‌پردازد (نادری، ۱۳۸۶) و برای این‌کار از تکنیک تحلیل محتوا استفاده می‌شود که خود دارای مراحل و فرایند خاص خودش می‌باشد. و با بهره گرفتن از عناصر و مولفه های موجود در این دیدگاه محتوای دروس مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
۳-۳ : جامعه ی آماری:
جامعه آماری کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم دوره ابتدایی، چاپ سال ۱۳۹۱ با کد۵/۳۴ ودارای دوازده فصل، بیست و چهار درس و ۱۵۳ صفحه می باشد. علت انتخاب پایه ششم ابتدایی، جدید بودن کتاب و اهمیت این دوره به دلیل گذر از یک مقطع و ورود به مقطع دیگر است.
جدول ۳-۱٫ جامعه آماری کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم

صفحه

عنوان درس

زمان

تکرار

Initial denaturation

95

5 دقیقه

1 سیکل

Denaturation

95

45 ثانیه

30سیکل

Annealing

60

45 ثانیه

Extension

72

45 ثانیه

Final extension

72

10 دقیقه

1 سیکل

3-8-6-روش تهیه­ ژل آگارز و انجام الکتروفورز
به منظور بررسی صحت قطعات محصولات PCR، از روش الکتروفورز محصولات بر روی ژل آگارز استفاده گردید.
برای ساخت ژل 7/1% آگارز،93/0 گرم پودر آگارز در 55 میلی­لیتر بافرTAE 1x ^[66] در ارلن حل شد و به خوبی در مایکروویو حرارت داده شد تا محلولی کاملاً شفاف به دست آید. محلول ژلی تهیه شده در سینی ژل که دارای شانه مناسب بوده، ریخته شد و به مدت 20 تا 30 دقیقه به حالت سکون قرار داده شد تا ژل کاملاً بسته شود. سپس با احتیاط به گونه ­ای که چاهک­های ژل آسیب نبیند، شانه از ژل خارج گردید. سپس به همه نمونه­ها به میزان 2 میکرولیتر مایع رنگ­کننده­ Loading Dye افزوده شد. بعد از قرار گیری ژل در تانک پر از بافر TAE، 10 میکرولیتر از هر نمونه و 1 میکرولیتر Ladder به چاهک­ها افزوده و دستگاه الکتروفورز بر روی ولتاژV 95 قرار داده شد، پس از گذشت حدوداً 45 دقیقه، ژل به مدت 15 الی 20 دقیقه در محلول اتیدیوم بروماید قرار داده و نهایتاً پس از شستشو با آب مقطر درون دستگاه ثبت ژل گذاشته شد. عکس مورد نظر در کامپیوتر مشاهده و نهایتاً تصویر ژل ذخیره شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

3-8-7- طرز تهیه­ محلول­ها
1- بافر50x TAE
در ابتدا، میزان 242گرم پودر Tris-Base در 500 میلی لیتر آب دیونیزه حل شد. سپس 100 میلی لیتر محلول EDTA 0.5M با PH=8 و پس از آن 57/1 میلی لیتر اسیداستیک اشباع شده به آن افزوده شد. در نهایت حجم محلول با آب دیونیزه به 1000میلی لیتر رسید و در دمای اتاق نگهداری شد.
2- محلول رنگ آمیزی اتیدیوم برماید (10mg/ml)
لازم به ذکر است که اتیدیوم بروماید ترکیبی بسیار خطرناک و سرطان­زا می­باشد، لذا در هنگام کار با اتیدیوم بروماید رعایت اصول ایمنی ضروری است. به سبب خاصیت فلورسانس اتیدیوم این ماده و ترکیب آن با بازهای داخل مولکول­های DNA، شدت نور حاصله از اینترکاله شدن اتیدیوم بروماید، باندها قابل رویت و توسط دستگاه ثبت ژلذخیره می­شوند. جهت تهیه­ محلول اتیدیوم بروماید به ازای هر لیتر آب مقطر، 50 میکرولیتر اتیدیوم بروماید به آن اضافه گردید.
3-8-8- بررسی کمی بیان ژن با بهره گرفتن از روش واکنش زنجیره­ای پلیمرازپیوسته^[67]
برای بررسی و مقایسه­ میزان بیان ژن Kdm5d در نمونه­های بافت بیضه­ی موش­های بالغ، از واکنش زنجیره­ای پلیمراز پیوسته استفاده شد. در روش RT-PCR، بررسی بیان ژن به صورت کیفی انجام شد و حضور یا عدم حضور باندها و تا حدی شدت باندها نشان دهنده تغییرات بیان ژن بود. اما با روش Real-Time PCR، بررسی این تغییرات به صورت کمی انجام شد. در سال 1996 شرکت ABI تکنيک Real-time PCR را به صورت تجاري معرفي کرد و تا به امروز اين روش کمي، صحيح­ترين و حساس­ترين روش براي آشکارسازي و کمي­سازي اسيدهاي نوکلئيک به شمار مي­رود. اختصاصي بودن و حساسيت بالاي آن همراه با آشکارسازي مستقيم قطعات هدف، با بهره گرفتن از پرايمرها و پروب­هاي نشاندار شده با مواد فلورسنت و يا رنگ­هاي فلورسنت، مشکلاتي از قبيل ژل الکتروفورز، انتقال به غشا، دورگه­سازي^[68] پروب­هاي راديواکتيو و محدوديت­هاي فيلم به عنوان آشکارساز را برطرف ساخت.
Real-time PCR از مولکول­هاي گزارشگر فلورسنت براي نمايش محصولات تکثير شده در طول هر سيکل واکنش PCR استفاده مي­کند. اين تکنيک امکان آشکارسازي محصول PCR در طول فاز لگاريتمي واکنش و همچنين ترکيب مرحله تکثير و آشکارسازي در يک مرحله را فراهم ساخته و نيازي به بررسي پس از PCR، مانند ژل الکتروفورز نيست. مقدار فلورسانس منتشر شده مستقيما به مقدار محصول توليد شده در هر سيکل PCR نسبت داده مي­شود، بنابراين مي­تواند به عنوان يک سنجش کمي از واکنش PCR به کار رود. محصولات PCR را مي­توان با بهره گرفتن از رنگ­هاي فلورسانس که به DNA دو رشته­اي متصل مي­شوند، يا با بهره گرفتن از پروب­هاي نشان­دار شده با مواد فلورسانس ويژه، مورد سنجش قرار داد.
3-8-8-1-روش C_t مقايسه­اي براي کمي­سازي نسبي
در اين روش، به جاي منحني استاندارد از يک فرمول رياضي استفاده مي­شود. مقدار هدف نرمال شده نسبت به يک کنترل دروني و نسبت به يک کاليبراتور با بهره گرفتن از فرمول زير محاسبه مي­شود: 2^-ΔΔCt
هنگام استفاده از اين متد، مي­توان با کمک داده­هاي حاصل در طول آزمايش PCR، يعني مقادير C_t، آنها را مستقيما نسبت به يک مرجع دروني نرمال کرد و ديگر نيازي به تهيه منحني استاندارد براي ژن هدف و کنترل دروني در تمام نمونه­هاي آزمايشي نيست. اين موضوع زماني مفيد است که يک مقدار محدود از RNA در اختيار دارد يا زماني که مي­خواهد پردازش گسترده­اي از تعداد زيادي نمونه انجام دهد.
به منظور ارزيابي کمّی بيان رونوشت Kdm5d، تکنيک Real-time -PCR با بهره گرفتن از دستگاه Applied Biosystems 7500 و پرايمر Gapdh به عنوان کنترل داخلي مورد استفاده قرار‌گرفت.مواد لازم و چرخه­هاي دمايي به ترتيب در جدول (3-9) و (3-10) ذکر شده ‌است. لازم بذکر است که cDNA ساخته شده در مرحله 2-8-3 مورد استفاده قرارگرفت.
روش کار:
برای انجام Real Time-PCR، از پرایمر طراحی شده­ برای ژن Kdm5d و از پرایمر Gapdh به عنوان Housekeeping Gene استفاده شد. از cDNA­های سنتز شده از RNA مربوط به نمونه­های بافتی، به عنوان الگو در این واکنش استفاده شد. در این روش مواد یاد شده در جدول 3-5، به ازای هر واکنش داخل استریپ­های مخصوص Real-Time PCR ریخته شد. لازم به ذکر است که پس از افزودن ماده­ فلورسنت SYBR، ادامه کار در تاریکی انجام شد، زیرا این ماده در اثر برخورد با نور غیر فعال می­ شود و هم چنین تمام مراحل کار روی یخ انجام پذیرفت. پس از اتمام کار، استریپ­های حاوی نمونه به داخل دستگاهApplie Biosystem-7000 System ،Step One Plus System منتقل و پس از تنظیم برنامه دمایی ذکر شده در جدول 3-10، Real-Time PCR آغاز شد. اعداد نمایش داده شده در پایان کار به جای باندهای روی ژل، در روش RT-PCR تغییرات بیان ژن را نشان می دهد.
جدول(3-9): اجزاي لازم براي انجام واكنش Real-Time PCR

درمان مستقیم و درمان غیرمستقیم دو شیوه ارائه خدمات درمانی به بیمه شدگان تأمین اجتماعی است. الف- بخش درمان مستقیم در بخش درمان مستقیم بیمه شده تامین اجتماعی با بهره گرفتن از دفترچه خدمات درمانی تامین اجتماعی بدون پرداخت وجه از تمامی خدمات مورد نیاز خود با مراجعه به مراکز درمانی متعلق به سازمان بهره مند می گردد و خدمات درمانی و پزشکی مورد نیاز را به صورت رایگان دریافت می کند ( بیمه شدگان حرف و مشاغل آزاد و اختیاری، مبلغی را بعنوان فرانشیز می پردازند) هم اکنون این خدمات از طریق بیمارستان اختصاصی، و پلی کلینیک و ودرمانگاه عمومی و تخصصی در گستره کشور به بیمه شدگان ارائه می شود . از فعالیت های شاخص بخش درمان مستقیم سازمان ، خدماتی است که از طریق بیمارستانهای سازمان در اختیار بیمه شدگان سازمان قرار می گیرد . ب- بخش درمان غیرمستقیم بخش دیگری از خدمات درمانی سازمان به صورت خرید خدمت و از طریق عقد قرارداد با پزشکان و مراکز در مانی ، دارویی و تشخیصی متعلق به بخش خصوصی و دولتی با هدف تامین نیازهای بیمه شدگان و خانواده های آنان و به منظور جبران کمبود مراکز درمانی تابعه با پرداخت بخشی از هزینه ها تحت عنوان فرانشیز با سهم بیمه شده که بر اساس مصوبات شورایعالی بیمه خدمات درمانی تعیین می شود ارائه می گردد. بخش درمان غیر مستقیم از طریق ۴۸۹ پزشک و موسسه تشخیصی – درمانی طرف قرارداد و با نظارت دفتر رسیدگی به اسناد پزشکی اولین خریدار خدمات درمانی بوده است . درمان غیرمستقیم نیز شیوه ای است که در آن بیمه شده تأمین اجتماعی از خدمات درمانی بیمارستان ها و مراکز درمانی طرف قرارداد و غیرطرف قرارداد سازمان تأمین اجتماعی در بخش دولتی و خصوصی استفاده میکند. اگر بیمه شده به مراکز درمانی طرف قرارداد تأمین اجتماعی مراجعه کند، تنها فرانشیز هزینه های درمانی را می پردازد. اما در مراجعه به مراکز غیرطرف قرارداد، باید کل هزینه های درمانی را خود پرداخت کند و دفاتر اسناد پزشکی تأمین اجتماعی، طبق تعرفه های مصوب هیأت وزیران درخصوص خدمات پزشکی، بخشی از هزینه های درمانی چنین بیمه شده ای را به او بازپرداخت می کنند. بیشتر بدانیم اگر مراجعه بیمه شده اجباری جهت درمان بستری به مراکز درمانی دولتی و خصوصی طرف قرارداد با معرفی سازمان باشد، در این حالت صددرصد هزینه های درمانی بیمار برابر تعرفه های مصوب دولتی و خصوصی به عهده سازمان خواهد بود. در صورتی که بیمه شده اجباری به مراکز درمانی غیر طرف قرارداد مراجعه نماید، ۹۰درصد کل هزینه های درمانی بیمار بیمه شده براساس تعرفه های مصوب دولتی از سوی سازمان پرداخت می شود. بخاطر داشته باشید هزینه های درمانی بیمه شدگان، از محل سرمایه های متعلق به آنان تأمین می شود. مراجعه غیرضروری به پزشک و مراکز پزشکی به این سرمایه ها که متعلق به تمامی بیمه شدگان است، آسیب می رساند. هر یک از بیمه شدگان تأمین اجتماعی باید در حفظ و نگهداری دفترچه های درمانی خود که اعتبار هر برگ از آنها از محل حق بیمه پرداختی خود آنان و سایر بیمه شدگان تأمین می شود، دقت کنند. باتوجه به امکانات و تجهیزات مناسب بیمارستان ها و مراکز درمانی اختصاصی تأمین اجتماعی، مناسب تر است که بیمه شدگان در حد توان از امکانات مراکز درمانی اختصاصی خود استفاده کنند. بیمه شدگان تأمین اجتماعی باید در مورد اعتبار دفترچه های بیمه خود حساس باشند و برای تمدید اعتبار این دفترچه ها به موقع اقدام کنند تا در موقع نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی دچار مشکل نشوند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• • مشمولین استفاده از حمایت های درمانی تأمین اجتماعی

• • بیمه شدگان اصلی شاغل در کارگاه های مشمول قانون تأمین اجتماعی

• • بیمه شدگان اختیاری و صاحبان حرف و مشاغل آزاد

• • مستمری بگیران و مقرری بگیران بیمه بیکاری تحت پوشش تأمین اجتماعی

• • همسر بیمه شده یا مستمری بگیر تأمین اجتماعی

• • پدر و مادر تحت تکفل بیمه شده

• • فرزندان پسر بیمه شدگان و مستمری بگیران تا سن۱۹سالگی یا تا پایان دوران تحصیل

• • فرزندان دختر بیمه شدگان و مستمری بگیران تا قبل از ازدواج

• • کارگران مشمول بیمه اجباری کارگران ساختمانی (در صورت بروز حوادث ناشی از کار)

۲-۱۳) پیشینه پژوهش
الف) مطالعات داخلی

1. 1. هادیان و همکارانش (۱۳۸۷) در پژوهشی با عنوان “تخمین و مقایسه بهره وری شعب سازمان تامین اجتماعی تهران” بهره وری شعب تامین اجتماعی استان تهران را با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها در فاصله سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ مورد بررسی قرار دادند. یافته های آنها نشان داد که در طول دوره مورد بررسی میانگین تغییرات کل معادل۰۲۱/۱ بوده است. با توجه به اینکه عدد بدست آمده بزرگتر از یک می باشد دلالت بر بهبود بهره وری در طی دوره مورد مطالعه دارد. همچنین نتایج حاصل از مدل تحلیل پوششی داده ها حاکی از تاثیر پذیری تغییرات بهره وری کل از تغییرات تکنولوژیکی می باشد. تغییرات کارایی مدیریتی و کارایی مقیاس در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

1. 1. مهرافشان (۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان”” در سال ۱۳۸۸ کارایی شعب تامین اجتماعی استان گیلان را مورد بررسی قرار داد. با بهره گرفتن از مدل با بازده به مقیاس متغیر (BCC) و SBM کارایی واحدهای مختلف سازمان تأمین اجتماعی استان گیلان طی دو دورۀ تابستان ۸۷ و پاییز ۸۷ ارزیابی و شعب کارآمد و ناکارآمد تعیین و نقاط قوت و ضعف آنها مشخص و با بهره گرفتن از مدل AP و SBM واحدهای کارآمد رتبهبندی گردید. طبق یافته های پژوهش نقاط قوت شعب کارآمد در وصولیهای مصوب و تعداد کارگاههای فعال و تعداد بیمهشدگان و نقاط ضعف شعب ناکارآمد در کسری وصول نسبت به مصوب و قطع بیمه بیکاری بوده است.

1. 1. مومنی و همکاران (۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان “ارزیابی عملکرد سازمان تامین اجتماعی با بهره گرفتن از مدل ترکیبی FDEA و BSC” تلاش کردند تا ابتدا میزان عملکرد شعب با بهره گرفتن از کارت امتیازی متوازن که ابزاری مناسب جهت طراحی شاخصهای ارزیابی عملکرد و سنجش آنها از چهار دیدگاه : مشتری، درون سازمانی، رشد و نوآوری و مالی می باشد، محاسبه. سپس کارایی این شعب با توجه به وجود داده های غیرقطعی در شاخص های طراحی شده توسط مدل BSC با بهره گرفتن از تحلیل پوششی داده های فازی اندازه گیری کنند. آنها از طریق مدل CCR فازی(FDEA) ، ارزیابی عملکرد در سطوح α-cut های متفاوت صورت گرفت که نتایج نشان دادکلیه واحدها در سطح α = ۰ فازی، کارا شدند البته در ارزیابی سطوح α-cut ها ی بعدی از مقدار کارایی شعب کاسته شد . هم چنین با بهره گرفتن از مدل CSW فازی نیزکه مدلی جدید و مناسب جهت ارزیابی عملکرد و رتبه بندی واحدهای تصمیم گیری مشابه می باشد، کارایی شعب ۱۹ گانه محاسبه شد. در نهایت با بهره گرفتن از تحلیل اوزان شاخص های به دست آمده از مدل CSW فازی، راهکارهای مناسب جهت بهبو د و رسیدن شعب ناکارا به مرز کارایی به سازمان تامین اجتماعی ارائه کردند.

1. 1. طلوعی اشلقی و حسینی خضری (۱۳۸۶) در پژوهشی با عنوان “ارزیابى کارایى واحدهاى خرید شرکت هاى گاز استانى روش تحلیل پوششى داده‌ها” کارایی واحدهای خرید شرکت های گاز استانی، که پس از چهار سال از سیستم خرید متمرکز به غیر متمرکز تغییر یافته اند، را بررسی گردند در این تحقیق با بهره گرفتن از روش DEAکارایی فنی نهاد و کارایی مقیاس واحدهای خرید ۲۵ شرکت گاز استانی در شرایط بازده به مقیاس ثابت و متغیر مورد ارزیابی قرار گرفته است نتایج پژوهش نشان می دهد که در شرایط بازده به مقیاس ثابت ۸ شرکت از ۲۵ شرکت گاز دارای کارایی ۱۰۰ درصد می باشند و درشرایط بازده به مقیاس متغیر هم ۱۷ شرکت از ۲۵ شرکت دارای کارایی ۱۰۰ درصد بوده اند.

1. 1. عرب مازار و موسوی (۱۳۸۸)، در مقاله ای با عنوان محاسبه کارایی و کوشش مالیاتی ادارات کل امور مالیاتی استان های مختلف کشور با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها ، ادارات کل امور مالیاتی هر استان را به عنوان یک واحد تصمیم گیرنده در نظر گرفته که دارای چندین نهاده و ستاده است . برای مقایسه کارایی، استانهای کشور در دو بخش «بر اساس درجه توسعه یافتگی» و «مشارکت در پرداخت مالیات » طبقه بندی شده اند. بررسی انجام شده در مورد تعیین کارایی ادارات کل امور مالیاتی استا نها با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) حاکی از آن است که به طور متوسط طی دو سال ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵، کوشش مالیاتی کل کشور معادل۷۹٫۵ درصد بوده است .هم چنین بر اساس درجه توسعه یافتگی، میانگین کارایی استان های توسعه یافته معادل ۷۳ % و کارایی استانهای کمتر توسعه یافته م عادل۸۹٫۵ %، و بر اساس مشارکت در پرداخت مالیات، میانگین کارایی استان هایی که سهم آنها بیشتر از ۰٫۵ درصد از کل مالیات وصولی کشور است؛ در حدود ۷۶٫۷ % می باشد استانهایی که سهم آنها کمتر از۰٫۵ درصد از کل مالیات وصولی کشور است، معادل ۸۰% بوده است.

1. 1. نیکوکار و همکاران (۱۳۸۹) در پژوهشی با عنوان ” ارائه یک مدل ترکیبی تحلیل پوششی داده ها و تحلیل سلسله مراتبی برای ارزیابی عملکرد مدیران بیمارستان ها” عملکرد مدیران بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان را با روش تحلیل پوششی داده ها مور ارزیابی قرار دادند. همچنین به علت کیفی بودن بعضی معیارهای ارزیابی عملکرد مدیران از روش تحلیل سلسله مراتبی برای تبدیل داده های کیفی به کمی استفاده کردند. جامعه پژوهش این مطالعه مدیران بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (۲۹ نفر) در سال ۱۳۸۷ بودند. تحلیل داده ها با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بوده است که با بهره گرفتن از نرم افزارهای DEA-Excel Solver و Expert Choice صورت گرفت. مدل مساله خروجی محور در حالت بازده به مقیاس متغیر انتخاب شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که بیشترین مورد اختلاف بین وضعیت موجود و وضعیت بهینه در نهاده ها و ستاده ها، وضعیت مربوط به ستاده نسبت درآمد به هزینه بود. از بین ۲۹ مدیر ۱۵ مدیر کارا و سایر مدیران ناکارا بودند. شاخص های عدم سختی کار، تعداد نیروی متخصص و تعداد نیروی درمان به عنوان ورودی و شاخص های نمره فرم عملکرد، ضریب اشغال تخت، زمان آخرین پرداخت ها و نسبت درآمد به هزینه به عنوان خروجی انتخاب شدند.

1. 1. نصر اصفهانی و رضوی (۱۳۸۹) نیز پژوهشی با عنوان ” بررسی و مقایسه کارایی و بهره وری شرکتهای خودروسازی با روش تحلیل پوششی داده ها” را به انجام رسانیدند. این پژوهش به بررسی کارایی و بهره وری شرکتهای خودروسازی پرداخته و با بهره گرفتن از آمار و اطلاعات این شرکتها از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷ کارایی و بهره وری ۵ شرکت خودروسازی را با روش تحلیل پوششی داده ها محاسبه کرده است .نتایج این تحقیق نشان دهنده کاهش بهره وری صنعت خودروی کشور در سالهای مورد بررسی تحقیق، تغییرات کارایی فنی و مقیاسی و کارایی در مدیریت و همچنین سرعت کم تحولات تکنولوژی در صنعت خودرو میباشد.

1. 1. رجبی (۱۳۸۹) در پژوهشی تحت عنوان “مقیاس بهینه فعالیت و پایداری کارایی فنی بانک های تجاری ایران با کاربرد تحلیل پنجره ای داده ها در دوره (۱۳۸۵-۱۳۷۰)” کارایی بانکهای ملی، صادرات، ملت، تجارت، سپه و رفاه کارگران با کمک روش تحلیل پوششی داده ها در چارچوب تکنیک تحلیل پنجره ای در وضعیت بازدهی ثابت و بازدهی متغیر نسبت به مقیاس و مدل نهاده محور در دوره ۱۳۸۵-۱۳۷۰ مورد بررسی قرار داد. دارایی های ثابت، سپرده ها و نسبت تعداد شعب به تعداد دستگاه های خودپرداز به عنوان نهاده ها و تسهیلات اعطائی و سرمایه گذاری ها و سود ناخالص به عنوان ستاده های بانک ها انتخاب شدند. براساس یافته های تحقیق، از نظر کارایی فنی، بانک ملی ایران و بانک رفاه نسبت با سایر بانک ها کاراتر بوده و عملکرد بهتری را نشان می دهند. هم چنین در شرایط بازدهی متغیر نسبت به مقیاس از لحاظ ثبات و پایداری کارایی در دوره (۱۳۸۵-۱۳۷۰) عملکرد باثبات و پایداری داشته اند. هم چنین بانک های تجاری در سطح بهینه از لحاظ مقیاس فعالیت نمی کنند و مقیاس عملکرد بانک اغلب در شرایط بازدهی فزاینده و یا ثابت نسبت به مقیاس می باشد. همچنین بین افزایش مقیاس فعالیت بانک ها (افزایش دارایی ها) می توان به سطوح بالاتری از کارایی دست یافت.

ب) مطالعات خارجی:

1. 1. شرمن و گلد (۱۹۸۵) در مطالعه ای تحت عنوان “کارایی شعب بانکی” اولین مطالعه واحدهای بانکی به روش DEA را در مورد ۱۴ شعبه از بانک های پس انداز آمریکا انجام داده اند که بعد از آن به عنوان یک ابزار خوش آتیه برای محاسبه کارایی واحدهای بانکی به حساب آمد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که فقط ۶ شعبه کارایی ۱۰۰ درصد داشته اند (یعنی ۴۲ درصد نمونه) و علل ناکارایی شعب دیگر ضعف مدیریت، اندازه شعبه، تعداد کارکنان و هزینه های عملیاتی تشخیص داده شد.

1. 1. مطالعه توگی و الفرج^[۲۰] (۱۹۹۳) با عنوان “اندازه گیری کارایی بانک ها با بهره گرفتن از تحلیل پوششی داده ها” که در سال ۱۹۹۳ در عربستان صورت گرفته، این تحقیق در مورد ۱۵ شعبه یکی از بزرگترین بانک های تجاری عربستان برای محاسبه کارایی به منظور بهبود بخشیدن به کیفیت خدمات و تخصیص کاراتر منابع انجام پذیرفته است. نهاده ها و ستاده های این تحقیق مربوط به یک دوره یک ساله است، طبق نتایج به دست آمده ۱۲ شعبه کارایی نسبی ۱۰۰ درصد داشته اند.

1. 1. مطالعه شرمن و لاندینو^[۲۱] (۱۹۹۵) با عنوان “مدیریت بهره وری بانک با بهره گرفتن از تحلیل پوششی داده ها” که سال ۱۹۹۵ انجام گرفت. دراین تحقیق ۳۳۰ شعبه از یک بانک مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که ۳۳ شعبه ناکارا است و از نهاده های بالاتر از حد نیاز استفاده می کنند.

1. 1. مطالعات انجام شده توسط بسالی و دیگران^[۲۲] ( ۲۰۰۲) با عنوان”کارایی و عملکرد سهام در بانکداری اروپایی” در سال ۲۰۰۲ انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که در صد تغییر در قیمت های سهام، در صد تغییر کارایی را منعکس می کند، نتیجه دیگری که از این مطالعه گرفته شد این است که، جهت اندازه گیری عملکرد سازمان ها، اندازه گیری کارایی بر اساسDEA از سایر روش های اندازه گیری کارایی به عملکرد سازمان ها نزدیکتر است.

1. 1. کرکوود ونحم^[۲۳] (۲۰۰۴) نیز پژوهشی باعنوان “کارایی بانکداری استرالیایی ورابطه آن با بازده سهام ” را به انجام رسانیدند. دراین تحقیق کارایی و هزینه بانک های استرالیایی، طی سالهای ۱۹۹۵ تا۲۰۰۲ با بهره گرفتن از مدل های تحلیل پوششی داده ها، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجربی نشان می دهد که بانک های اصلی و بزگتر کارایی بهتری نسبت به بانک های منطقه ای تجربه کرده اند، در این تحقیق سعی شده است که رابطه بین کارایی و بازده سهام با به کارگری روشی که نسبت به روش های پذیرفته قبلی ممتازتر (روش DEA )است مشخص گردد.

1. 1. یانگ و چانگ (۲۰۰۸) در پژوهشی با عنوان “استفاده از تحلیل پنجره ای داده ها جهت محاسبه کارایی بنگاههای مخابراتی تایوان” با کاربرد تحلیل پنجره ای داده ها اقدام به اندازه گیری کارایی بنگاه های مخابراتی تایوان در دوره (۲۰۰۵-۲۰۰۱) با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس نمودند. نتایج تحقیق آنها نشان می دهد کارایی مقیاس در سطح بالایی قرار دارد ولی کارایی تکنیکی در سطح پایینی است و سیاست های دولت در خصوصی سازی تاثیر مثبتی در افزایش کارایی و قدرت رقابتی بازاری این بنگاه ها داشته است.

1. 1. مهش^[۲۴] (۲۰۰۸) در تحقیقی ، کارایی صنعت بیمه هند را پس از آزادسازی با بهره گرفتن از تحلیل پوششی داده ها، مورد مطالعه قرار داده است . در این تحقیق کار آیی فنی و مقیاس دوازده شرکت عمومی بیمه در هند از سال مالی با بهره گرفتن از ۲۰۰۲-۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵-۲۰۰۶تحلیل پوششی داده ها مورد مقایسه قرار گرفته است . در میان بیمه کننده های عمومی، هند جدید تنها شرکتی است که دارای کارا یی فنی در شرایط بازده ثابت به مقیاس (CRS) و بازده متغیر به مقیاس (VRS) بر اساس مدارک نمی باشد ؛ اما شرکت HDFC Chubb برای سه سال آخر مالی در هر دو حالت CRS و VRS از کارآیی ۱۰۰ % برخوردار بود. نتایج میانگین کار آیی نشان می دهد که به هر حال بیمه کننده های خصوصی، عقب تر از بیمه کننده های عمومی هستند، آنها به سرعت در حال رشد بو ده و به نظر می رسد که امتیازات کارایی بیمه کننده های عمومی و خصوصی در حال نزدیک شدن به هم است.

1. 1. ایزیدرو و نارسیزو^[۲۵] (۲۰۰۸) در تحقیقی با عنوان ” سودمندی اطلاعات حسابداری در ارزیابی کارایی فنی در شرکتهای تعاونی کشاورزی” در صدد جستجوی دو هدف برآمدند: نخست استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها به منظور ارزیابی کارآیی شرکتهای تعاونی کشاورزی بوده و هدف دوم بررسی قابلیت این تکنیک به عنوان مکمل تجزیه و تحلیل نسبت مالی و اقتصادی سنتی است. به منظور دستیابی به این اهداف، مطالعه موردی با بهره گرفتن از اطلاعات ۲۷۴ شرکت تعاونی در طول سه سال مالی (۲۰۰۱-۲۰۰۳) صورت گرفته است . نتایج نشان می دهد که معیارهای کارایی بدست آمده از تکنیک DEA)) مکمل مناسب برای تجزیه و تحلیل اقتصادی شرکتهای تعاونی کشاورزی محسوب می شود.

۲-۱۴) خلاصه فصل:
در جمع بندی مطالب ارائه شده می توان گفت که اصل کمیابی و تخصیص بهینه منابع از زمان های گذشته تا عصر کنونی که عصر اطلاعات، فرامدرن و توسعه چشمگیر علم و فنآوری است همواره مطرح بوده و در آینده نیز با شدت فزونتری خود را بر شرایط اقتصادی تحمیل خواهد نمود. این محدودیت و کمیابی در تمام زمینه ها نظیر عوامل تولید و به تبع آن کالاها و خدمات کاملاً محسوس است. از اینرو انسانها برای ایجاد شرایط بهتر برای زندگی چارهای جز استفاده هر چه بهتر از امکانات موجود جهت دسترسی به تولید بیشتر و کیفیت بالاتر ندارند. به این منظور، افزایش کارایی نهادههای تولید مانند سرمایه، نیروی کار و غیره همواره مدنظر بوده و شاید اغلب پیشرفتهای اقتصادی، علمی و تکنیکی و غیره نیز تاکنون مرهون همین مطلب باشد. از این رو استفاده بهینه از امکانات و منابع در دسترس و ارتقاء کارایی جهت دستیابی به رفاه و پاسخگویی به نیازهای روبه رشد به یک مسأله بسیار مهم مبدل گشته است. در چنین شرایطی سازمانها و مدیران برای بقاء، حفظ موقعیت بازار و هماهنگی با تغییرات آن ناگزیرند راههایی را جستجو کنند تا به کمک آن به جای پرداختن به سودآوری که عمدتاً بر پایه بهبود قیمت حاصل میگردد به موقعیتهایی دست پیدا کنند که با تکیه بر آن و استفاده مفید و کارا از توانائیها، امکانات و منابع به تولید بیشتر و برتر محصولات و خدماتی بپردازند که در قبال مصرف کم منابع و کاستن از هزینه ها، افزایش بازدهی و کارایی سازمان را در پی داشته باشد تا ضمن غلبه بر چالشهای فراروی خود، تداوم حضور سازمان را در عرصه رقابت میسر سازند. از این رو برای دستیابی به این هدف به ابزاری نیاز دارند تاموقعیت خود را نسبت به رقبا و محیط سنجیده و مکانیزم لازم را جهت تحقق آن فراهم سازند.
۳-۱) مقدمه :
تحقیق، بررسی نظام یافته، کنترل شده، تجربی و انتقادی در مورد پدیده هاست که روابط احتمالی بین این پدیده ها به وسیله نظریه و فرضیه هدایت می شود (خاکی، ۱۳۹۰: ۸۷). تحقیق را میتوان تلاشی منظم و سازمان یافته برای بررسی مسأله ای خاص که به یک راه حل نیازدارد توصیف کرد و شامل گامهایی است که طراحی وپیگیری می شوند تاپاسخهایی برای مسأله مورد نظر بدست آید .بدان معنا که نخستین گام در تحقیق عبارتست از آگاهی برزمینه های مشکل آفرین وشناسایی روشن ومشخص مشکلی که به بررسی واصلاح نیازدارد .هنگامی که مشکل یامشکلات مهم مشخص شد می توان گامهای بعدی رابرای گردآوری اطلاعات ،تحلیل داده ها ونمایش عواملی که با مشکل ما پیونددارند پیمود، آنگاه با اقدامات اصلاحی مشکل حل خواهد شد (سکاران،۱۳۸۸، ۶). روش های پژوهش در واقع ابزارهای دستیابی به واقعیت به شمار می روند .درهرپژوهش ،پژوهشگرتلاش می کند تا مناسب ترین روش راانتخاب کند وآن روشی است که دقیق ترازسایر روش های دیگر قوانین واقعیت را کشف کرده وروابط موجودبین متغیرها را تبیین کند. پژوهشگر پس از تعیین و تنظیم موضوع پژوهش باید در فکر انتخاب روش پژوهش باشد.هدف از انتخاب روش پژوهش آن است که محقق مشخص نماید، چه شیوه و روشی را اتخاذ کند تا او را هر چه دقیق‌تر،آسان‌تر و ارزان‌تر در دستیابی به پاسخ یا پاسخ‌هایی برای پرسش یا پرسش‌های پژوهش مورد نظر کمک کند.
در این فصل به بخش بسیار مهم و اساسی از فرایند تحقیق که همان تبیین مدل مورد استفاده در تحقیق است اشاره خواهد شد. اما پیش از آن جامعه آماری، روش گردآوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل معرفی شده است.
۳-۲) روش تحقیق
تحقیق را می توان تجزیه و تحلیل، ثبت عینی و نظام مند مشاهدات کنترل شده که به پروراندن قوانین کلی، اصول، نظریه ها و همچنین به پیش بینی و یا احتمالاً به کنترل نهایی رویدادها منجر می شود تعریف کرد (خاکی، ۱۳۹۰: ۸۷). هر تحقیق، فرآیندی علمی و روشمند است که طی آن پژوهشگر تلاش می کند تا برای یک مساله پاسخ نظری و یا برای حل یک مشکل واقعی در دنیای عمل راهکاری بیابد(همان منبع: ۱۵۵) اعتبار و ارزش قوانین علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم بکار می‌رود. چنانچه روش شناسی صحیح صورت نپذیرد، بی‌گمان نتایج تحقیق، پژوهشگر و استفاده کنندگان را به بیراهه خواهد گشاند. با عنایت به این امر، اتخاذ یک روش عقلایی، دارای روح علمی و انتظام و اقعیت‌گرا، برای دستیابی به نتایج مطلوب ضروری است.بطور کلی می‌توان گفت روش تحقیق، مجموعه‌ای از قواعد، ابزار و راه‌های معتبر (قابل اطمینان) و نظام‌یافته برای بررسی واقعیت‌ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه‌حل مشکلات است(خاکی، ۱۳۸۷: ۲۰۱). روش های تحقیق به دو بعد مهم تقسیم می شوند: هدف تحقیق و نحوه گردآوری داده ها از نظر هدف، پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی می باشد. از نظر روش نیز میدانی بوده است. چرا که با بهره گرفتن از پایگاه داده ها و بانک های اطلاعاتی موجود در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان به جمع آوری اطلاعات پرداخته و در نهایت به ارزیابی کارایی شعب تامین اجتماعی با بهره گرفتن از تکنیک DEA پرداخته است.
۳-۳) جامعه آماری^[۲۶]:
جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد، اشیاء و … (واحد) که حداقل در یک صفت با هم مشترک هستند.(خاکی، ۱۳۹۰: ۲۵۰). در انجام هر تحقیق مشخص کردن جامعه آماری یکی از ضروریات می باشد زیرا بایستی محقق حوزه کاری خود را از پیش بداند تا بتواند در مورد آن به گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز برای بررسی و تحلیل بپردازد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه شعب تامین اجتماعی در استان گیلان شامل ۲۱ شعبه می باشد.
۳-۴) روش گردآوری اطلاعات
گردآوری داده‌های موردنیاز پژوهش یکی از مراحل اساسی آن است و به لحاظ اهمیت آن، گاه به اشتباه روش‌های گردآوری داده‌ها را روش ‌پژوهش می‌نامند. مرحله گردآوری داده‌ها آغاز فرآیندی است که طی آن محقق ‌یافته‌های میدانی و کتابخانه‌ای را گردآوری می‌کند و به روش استقرائی به فشرده‌سازی آن‌ها از طریق طبقه‌بندی و سپس تجزیه و تحلیل می‌پردازد و فرضیه‌های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و در نهایت حکم صادر می‌کند و پاسخ مسئله پژوهش را به اتکای آن‌ها می‌یابد.بنابراین اعتبار داده‌ها اهمیت بسیاری دارد، زیرا داده‌های غیر معتبر مانع از کشف حقیقت و واقعیت می‌گردد و مساله و مجهول مورد نظر به درستی معلوم نمی‌شود یا تصویری انحرافی و ناصحیح از آن ارائه می‌شود(حافظ نیا،۱۳۸۴، ۱۱۳). اطلاعات را می توان به روش های گوناگون، در مکان های مختلف و از انواع منابع گردآوری کرد. در پژوهش حاضر با توجه به نوع، هدف و موضوع مورد مطالعه و خصوصیات جامعه آماری برای گردآوری اطلاعات از پایگاه های داده و بانک های اطلاعاتی سازمان تامین اجتماعی استان گیلان استفاده شده است.
۳-۵) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
در این پژوهش برای سنجیدن کارایی شعب، از مدل ورودی محور CCR استفاده شده که توضیح بیشتر آن در ادامه ارائه گردیده است. همچنین برای محاسبه کارایی مقیاس که از تقسیم کارایی مدل CCR به BCC بدست می آید مدل BCC نیز محاسبه شد. اما مدل اصلی پژوهش همان مدل CCR ورودی محور بوده است. نرم افزار مورد استفاده نیز نرم افزار DEA Master بوده که به منظور محاسبه کارایی، اثر بخشی و بهره وری در عملکرد سازمانها بر اساس مدل تحلیل پوششی داده ها طراحی و پیاده سازی شده است. با بهره گرفتن از این سیستم امتیاز کارایی نسبی واحدها محاسبه شده و واحدهای کارا و ناکارا تعیین می گردد. همچنین واحدهای الگو برای هر واحد ناکارا معرفی شده و اهداف مطلوب در هر شاخص برای هر واحد ناکارا بدست می آید.
۳-۵-۱) مدل مورد استفاده