آن ممکن است، کلیه تلاش‌های شرکت در راستای استقرار این تجارت با شکست مواجه شود و ضمن اتلاف منابع مالی، انسانی و زمانی، حتی بقای سازمان نیز با تهدید مواجه شود. ارتقا و استفادۀ بهینه از امنیت، حریم خصوصی و اعتماد، عناصر مهمی برای حمایت از رشد کسب و کار الکترونیک هستند (بلانگر، هیلر و اسمیت^[۲]، ۲۰۰۲) و می‌توان به راحتی دریافت که بدون وجود اعتماد در تجارت الکترونیک، بیشتر شرکت‌های محتاط در تجارت و مشتریان، ممکن است تصمیم بگیرند که از اینترنت چشم پوشی نموده و به سبک‌های سنتی انجام فعالیت‌های تجاری برگردند؛ بنابراین به منظور ایجاد اعتماد در تجارت الکترونیک، نیاز به فراهم آوردن زیر ساخت‌های لازم در این زمینه، مانند زیرساخت‌های امنیتی می­باشد. از این رو موضوع مربوط به امنیت شبکه در تجارت الکترونیک و سایت‌های مشتری به طور مداوم باید بررسی شده و اقدامات متقابل برای آن ابداع گردد (مارچنی و ترونت^[۳]، ۲۰۰۲). از سوی دیگر، درگذشته شرکت‌ها دسترسی محدود به اطلاعات را مجاز می‌دانستند، اما امروزه تعداد شرکت‌هایی که اطلاعات خود را برای کاربران دور از طریق اینترنت در دسترس قرار می‌دهند به طور مداوم در حال افزایش است (کوتزی و الوف^[۴]، ۲۰۰۲). آنچه مطرح می‌باشد این است که در برنامه‌های تجارت الکترونیک، تمام اطلاعات محرمانه و یا دارای ارزش بازاری هستند که باید در زمان انتقال برروی اینترنت با دقت محافظت شوند (گوتارت، کاررا، بلترن، تورس و آو گواد^[۵]، ۲۰۰۷)، به این علت، توسعه مداوم تجارت الکترونیک در فراهم آوردن شرایط تجاری منصفانه، امن و کارآمد، الهام بخش محققان شده است (یو، گو سون و لیانگ^[۶]، ۲۰۰۹). با توجه به مباحث بالا می‌توان دریافت که اطلاعات جزء عوامل حیاتی بسیاری از سازمان‌ها هستند و نباید در هیچ شرایطی به خطر بیفتند، بلکه باید کاملا امن و مدیریت شده باشند، زیرا اگر سازمان‌ها در زمینۀ امنیت

اطلاعات شکست بخورند با نتایجی‌ از قبیل شکست‌های مالی یا پیگردهای قانونی مواجه خواهند شد (کریتزنگر و اسمیت^[۷]، ۲۰۰۹). درنتیجه، این الزام مطرح است که سازمان‌های فعال در عرصۀ تجارت الکترونیک، سطح امنیت در تجارت الکترونیک سازمان خود را مشخص نمایند تا در صورت وجود هرگونه ضعف امنیتی در بخش‌های مختلف بتوانند آن را برطرف کرده و از بروز هرگونه مشکل و نقض در سیستم تجارت الکترونیک خود جلوگیری کنند؛ بنابراین باید امنیت تجارت الکترونیک در یک سازمان کمیت­سنجی شده تا مشخص شود که چه سطحی از امنیت در آن سازمان حاکم است و از این طریق مواردی که نیاز به توجه بیشتر دارد، شناسایی گردند. البته در بررسی‌های امنیتی یک سازمان باید ابتدا به این سوال مهم پاسخ داد که چه سطحی از امنیت برای یک سازمان نیاز است و چگونه یک سازمان باید از نیازهای امنیتی خود مطلع شود؟ از سوی دیگر با توجه به گستردگی به­ کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهان، فعالیت‌های تجاری و ریسک‌های موجود در این زمینه، این الزام وجود دارد که سازمان‌ها جهت اطمینان از حصول اهداف خود به تحقیق و بررسی دست بزنند زیرا شرکت‌هایی که بدون مطالعه و تحقیق دست به تجارت الکترونیک می‌زنند و تمام ابعاد انجام چنین کاری را مورد بررسی و تحلیل قرار نمی‌دهند، در رسیدن به اهداف خود موفق نخواهند بود؛ لذا در اینجا مسئلۀ اصلی این است که روشی ارائه شود که همۀ جوانب امنیت تجارت الکترونیک را از مرحلۀ پیاده‌سازی تا مراحل بعدی بسنجد و نقاط قوت و ضعف سیستم را مشخص نماید تا در نهایت سطح امنیت کلی شرکت را مشخص شود. در تحقیق حاضر، محقق سعی بر پرداختن به این موضوع دارد.
۱-۳) ضرورت و اهمیت انجام تحقیق
دوران جدید که به عصر اطلاعات و دانایی معروف شده، نوید بخش جهانی نو با شیوه‌های نوین به کارگیری اطلاعات و دانش می­باشد و تجارت الکترونیک از پدیده‌های بسیار مهم منبعث از فناوری اطلاعات و ارتباطات است که باعث تحولی بس شگرف در حجم و شیوۀ تجارت و کسب و کار گردیده است. در واقع می‌توان گفت که هدف از به کارگیری تجارت الکترونیک، ارائۀ روشی جدید در انجام امور بازرگانی می‌باشد که به واسطۀ این روش تاجران قادرند تا محصولات و خدمات خود را به شکل تمام وقت و به تمام خریداران در سراسر جهان، مستقل از مرزهای جغرافیایی و ملت‌ها عرضه کنند. کشورهای بسیاری در سراسر دنیا از مزایای تجارت الکترونیک بهره می‌برند و سرمایه ­گذاری خود را در این حوزه افزایش داده‌اند، به طور مثال از سال ۱۹۹۰ به بعد، سرمایه گذاری‌های ایالات متحده در تجارت الکترونیک سالیانه حدود ۳۰۰ درصد رشد داشته و بیش از ۵۰ درصد سرمایه گذاری بخش خصوصی، در حوزۀ تحقیقات و صنایع مرتبط با تجارت الکترونیک بوده است. همچنین یکی از موفقترین نمونه‌ها، صنعت نرم افزاری هند است که از تجارت الکترونیک بهرۀ بسیار برده تا جایی که شرکت‌های نرم افزاری این کشور مترصد صادرات به دیگر کشورها شده ­اند (بقایی راوری و مقدسی، ۱۳۸۶). اما نکتۀ قابل توجه این است که پیاده‌سازی این استراتژی نیازمند زیرساخت‌های مناسب و تمهیدات امنیتی لازم است؛ زیرا یکی از بزرگترین موانع موجود برسر راه تجارت الکترونیک امنیت مربوط به آن و تضمین ایمنی دادوستد از طریق شبکۀ وب می‌باشد. به دلیل نقش کلیدی اعتماد و اطمینان در تجارت الکترونیک و با وجود تهدیدات و
خطرات موجود بر سر راه تجارت الکترونیک، استفاده از یک روش امنیت‌سنجی که به طور شفاف نقاط قوت و ضعف سیستم را مشخص نماید، برای مقابله با تهدیدات امنیتی موجود برسر راه تجارت الکترونیک می‌تواند مفید و مؤثر باشد. با توجه به شکل (۱-۱) و قرار گرفتن امنیت در دو لایۀ مرکزی و میانی می‌توان دریافت که توجه به امنیت در تجارت الکترونیک چقدر مهم است.
شکل۱-۱ مدل فناوری­های ضروری برای خدمات تجارت الکترونیک (اقتباس شده از هوانگ^[۸]، ۲۰۰۰)
۱-۴) سوالات تحقیق
– مؤلفه‌های مهم امنیت در تجارت الکترونیک کدام­ است؟
– ساختار مناسب برای اندازه‌گیری امنیت در تجارت الکترونیک کدام است؟
– وزن هریک از مؤلفه‌ها و شاخص‌ها با توجه به روش آنتروپی شانون چه میزان است؟
– سطح کلی امنیت در تجارت الکترونیک در هریک از شرکت‌های بازرگانی مورد بررسی چقدر است؟
۱-۵) اهداف تحقیق
شناسایی مؤلفه‌های مهم مطرح در بحث امنیت تجارت‌الکترونیک
ارائۀ ساختار مناسب بوسیلۀ مؤلفه‌های امنیتی مطرح در این زمینه
تعیین وزن هریک از مؤلفه‌ها و شاخص‌ها با توجه به روش آنتروپی شانون
اندازه ­گیری سطح کلی امنیت در تجارت الکترونیک در شرکت‌های بازرگانی مورد بررسی
۱-۶) نتایج مورد انتظار پس از انجام تحقیق
توسعۀ تجارت الکترونیک مانند سایر فناوری­ها، دارای هزینه­ها و منافع مادی و غیرمادی است؛ اما با وجود هزینه­هایی که برای توسعۀ این تجارت ایجاد می­ شود، منافع حاصل از آن در شرایط وسعت تجارت الکترونیک، موجب کاهش بسیاری از این هزینه­ها می­گردد. البته موضوع به این سادگی نیست؛ زیرا اغلب موانعی در راه تجارت الکترونیک وجود دارد که با وجود انجام هزینه­ های لازم، باز هم منافع مورد نظر تحقق نمی­یابد؛ یکی از این موانع، مسئلۀ امنیت است. بسیاری از کاربران تجارت الکترونیک، با یک احتیاط و عدم­قطعیت از این سیستم استفاده می­ کنند و این ویژگی را به ویژه می­توان در خریدارانی مشاهده کرد که تمایلی به پرداخت الکترونیک ندارند. علاوه­ بر این، بحث اطلاعات مطرح می­ شود؛ از آن­جایی که اطلاعات به عنوان یکی از دارایی­ های باارزش شرکت­ها شناخته شده­است و با توجه به نقش محوری فناوری اطلاعات در شرکت­های امروزی، امنیت اطلاعات به یکی از مؤلفه­ های کلیدی مدیریت و برنامه­ ریزی شرکت­های مدرن تبدیل شده است. این عوامل باعث پررنگ­ شدن بحث امنیت در تجارت الکترونیک و فقدان یا نگرانی در مورد آن، یکی از بزرگترین موانع رشد تجارت الکترونیک به شمار می­رود؛ زیرا امروزه تهدیدات در حوزۀ فناوری اطلاعات، بسیار پیچیده­تر از گذشته هستند و نشانه­ها حاکی از افزایش روزافزون این تهدیدات در درون و بیرون سازمان می­باشند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، تعیین معیارهای مطرح در زمینۀ امنیت تجارت الکترونیک، اندازه ­گیری سطح امنیت برای هریک از معیارها و سطح کلی امنیت سیستم می­باشد؛ لذا پیش ­بینی می­ شود در پایان تحقیق، مدلی نسبتاً جامع که راهنمای عمل برای پیاده­سازی زیرساخت­های امنیتی تجارت الکترونیک باشد، ارائه گردد، علاوه براین شرکت­های هدف به نقاط قوت و ضعف خود در حوزۀ امنیت تجارت الکترونیک پی­خواهند برد تا در جهت تقویت و رفع آن تلاش نمایند. پیش ­بینی می­گردد نتایج این تحقیق، راه­گشای محققین و دانشجویان در تحقیقات آتی باشد.
۱-۷) قلمرو تحقیق
قلمرو تحقیق حاضر در سه بخش به شرح زیر ارائه می­گردد:
۱-۷-۱) قلمرو زمانی تحقیق
داده ­های مورد استفاده در این پژوهش به لحاظ دورۀ زمانی شامل داده­هایی است که در سه ماۀ اول سال ۱۳۹۳، در شرکت­های بازرگانی مورد مطالعه در دسترس بوده است.
۱-۷-۲) قلمرو مکانی تحقیق
محدودۀ مکانی انجام تحقیق شرکت­های بازرگانی مشهد که مجهز به سیستم تجارت الکترونیک می­باشند، است.
۱-۷-۳) قلمرو موضوعی تحقیق
هدف پژوهش حاضر، بررسی امنیت تجارت الکترونیک در شرکت­های بازرگانی مشهد است. باتوجه به این­که تجارت الکترونیک می ­تواند در بازار داخلی و یا بازار جهانی صورت گیرد، هدف این پژوهش، بررسی امنیت برای تجارت با بازار جهانی است که این موضوع تجارت الکترونیک در بازار داخلی را نیز تحت پوشش قرار می­دهد. علاوه بر این چهار معیار الزامات امنیتی، سیاست­های امنیتی، مشخصات زیرساخت­ها و پیاده­سازی و تست­های امنیتی، در حوزۀ امنیت در نظر گرفته شده است.
۱-۸) تعریف واژگان کلیدی تحقیق
تجارت الکترونیک: از دیدگاه سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی^[۹]، تجارت الکترونیک انجام تجارت کالا و خدمات از طریق وب جهان گستر^[۱۰]، خواه کالاها و خدماتی که قابلیت ارائه و تحویل از طریق وب را دارند و خواه آنهایی که این قابلیت در آنها وجود ندارد، است (سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی، ۱۹۹۹).
امنیت: مجموعۀ تدابیر، روش‌ها و ابزارهایی برای جلوگیری از دسترسی و تغییرات غیرمجاز در نظام رایانه‌ای امنیت نامیده می­ شود؛ امنیت اطلاعات^[۱۱] به حفاظت از اطلاعات و کاهش خطر افشای اطلاعات، در بخش‌های غیرمجاز اشاره دارد. استانداردهای امنیت به دو دستۀ اصلی تقسیم می‌گردد؛ دستۀ نخست در رابطه با امنیت از لحاظ فنی و دستۀ دوم در رابطه با امنیت از لحاظ مدیریتی است (قاسمی شبانکاره، مختاری و امینی لاری، ۱۳۸۶).
الزامات امنیتی: فلیگر (۱۹۹۱)، الزامات امنیتی را عملکرد مورد نیاز یک سیستم، به منظور اطمینان از سطح امنیت مطلوب می‌داند. در بررسی­های زوکاتو (۲۰۰۴)، ریسک‌ها، فرآیندهای تجاری، سهام­داران و تقاضای محیطی، به عنوان منابع الزامات امنیتی بیان می­گردند (فلیگر، ۱۹۹۱، به نقل از زوکاتو^[۱۲]، ۲۰۰۴).
سیاست­های امنیتی: اساس هر نظام امنیتی، سیاست­های امنیتی است که مشخص کنندۀ استراتژی موجود در پس نگرش سازمان نسبت به امنیت اطلاعات است؛ با مستند شدن، این سیاست‌ها مستقیماً ما را به استراتژی کلی شرکت متصل می‌نمایند. اگرچه این تنها یک اقدام است، اما به عنوان یک اقدام ضروری، برای مدیریت اطلاعات در نظر گرفته می‌شود و در درجۀ اقدامات مهم سازمانی قرار می­گیرد. هدف این حوزه، تأمین امنیت تجارت الکترونیک از طریق تدوین سیاست‌های امنیتی است؛ این سیاست‌ها به وضوح الزامات مورد نیاز برای هر بخش از سیستم را تعریف و چگونگی تداخل این مؤلفه‌ها با یکدیگر را بیان می­ کنند.
مشخصات و پیاده­سازی زیرساخت‌های امنیتی: مشخصات زیرساخت‌های امنیتی، بیان کنندۀ مشخصات الزامات و سیاست‌های امنیتی است که برای ایجاد لیستی از ابزارهای مورد نیاز، به منظور حفاظت از دارایی‌ها، مورد تجزیه و تحلیل قرار می­گیرد. این سرویس چشم­اندازی در زمینۀ موقعیت و هدف از ابزارهای امنیتی را فراهم می‌آورد. در پیاده­سازی زیرساخت‌های امنیت اطلاعات، سازمان اقدام به خریداری، گسترش و پیکربندی زیرساخت‌های امنیتی انتخاب شده، در سطح سیستم می کند.
تست­های امنیتی: اهمیت اندازه ­گیری به این برمی­گردد که تا چه حد زیرساخت­های امنیتی پیاده­سازی شده، سیاست­های امنیتی و نیازهای امنیتی یک سازمان را اجرا می­ کنند. همانطور که پیاده­سازی زیرساخت­های امنیتی نیازمند مداخلات بشر است، یک تست مناسب امنیتی، به منظور بررسی هرگونه خطای انسانی، نیاز است. عامل دیگر نیاز به تست­های امنیتی، آسیب­پذیری زیرساخت­های امنیتی موجود، تهدیدات و سوء استفاده­های جدید است (سنگوپتا، مزومدار و باریک^[۱۳]، ۲۰۰۵).
فصل دوم:
ادبیات موضوع
در این فصل، به تشریح و تبیین متغیرهای ساختار مفهومی و روش­های محاسباتی مطرح شده، پرداخته می­ شود. سپس مروری بر تحقیقات مرتبط صورت می­گیرد و در پایان، ساختار مفهومی تحقیق را ارائه می­گردد.
۲-۱) تجارت الکترونیک
توسعۀ فناوری اطلاعات، در ابعاد مختلف زندگی انسان و عملکرد سازمان­ها انقلاب عظیمی ایجاد کرده است. در واقع فناوری موجب دگرگونی صنایع و مشاغل و ایجاد، شغل­های جدید و شیوه ­های بهینۀ انجام امور شده است و تجارت الکترونیک، از نتایج گسترش فناوری اطلاعات می­باشد. ارتباط میان فناوری و تجارت، به سالیان دراز باز می­گردد و فناوری، همواره باعث پیشرفت و گسترش تجارت بوده است. حدود ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد، فینیقیان، فن ساختن کشتی را به کار بردند و نخستین مردمانی بودند که از دریای مدیترانه به سرزمین­های دور دست سفر کردند؛ اکنون شبکۀ جهانی اینترنت، به مثابۀ همان کشتی است که نه تنها فواصل جغرافیایی، بلکه اختلافات زمانی را نیز از بین برده است. اگر بخواهیم از منشأ پیدایش تجارت الکترونیک مطلع شویم، باید بگوییم که تجارت الکترونیک به شکل امروزی از دو پدیدۀ ” اینترنت و مبادلۀ الکترونیکی داده” نشأت می­گیرد و منشأ زمانی این دو، به دهۀ شصت برمی­گردد؛ زمانی که اینترنت به طور وسیعی در مراکز آموزشی، تحقیقاتی و کتابخانه­ای مورد استفاده قرار می­گرفت. در دهۀ هفتاد، ظهور فرایند انتقال الکترونیکی بازار مالی را متحول کرد. پیشرفت غیرمنتظرۀ اینترنت زمانی شروع شد که برای نخستین بار، پست الکترونیک در ۱۹۷۲ با توسعۀ فناوری جدید آرپانت^[۱۴]، مورد استفاده قرار گرفت. این پدیده، به طرح نسخۀ جدیدی از پروتکل انتقال داده، به نام ICP/IP منجر شد (فتحی، عزیزی، نوری، ابویلی اردکانی و رحیم، ۱۳۸۹). باید توجه داشت که کاربردهای تجارت الکترونیک نخستین بار در سال ۱۹۷۰ با ابداعاتی همچون انتقال الکترونیکی وجه^[۱۵] شروع شد، در آن زمان دامنۀ استفاده از تجارت الکترونیک به شرکت­های بزرگ، مؤسسات مالی و تعداد کمی بنگاه­های تجاری کوچک ولی قدرتمند، محدود می­شد (علیخانزاده و خانی،۱۳۸۵).
شروع تجارت الکترونیک را می­توان از سال ۱۹۹۰ میلادی دانست، از سال ۱۹۹۵، کاربران اینترنت، شاهد پیشرفت­هایی از فروش­های مستقیم برخط تا آموزش الکترونیکی بودند و درسال ۱۹۹۹، تمرکز تجارت الکترونیکی، از B2C به B2B تغییر کرد. در سال ۲۰۰۱، تجارت الکترونیکی از B2B به B2C، تجارت مبتنی بر همکاری، دولت الکترونیکی و تجارت سیار تغییر نمود و در سال ۲۰۰۵، کاربردهای سیار، مورد توجه قرار گرفتند (عباس نژادورزی و عباس نژادورزی، ۱۳۸۹).
صنایعی (۱۳۸۷)، در کتاب خود این نکته را مطرح می­ کند که جهش تکنولوژی اطلاعات، دو دورۀ بیست ساله را پشت سر گذاشته که اکنون در دورۀ سوم به سر می­برد.
۱۹۵۵-۱۹۷۴ عصر پردازش الکترونیکی داده^[۱۶]
۱۹۷۵-۱۹۹۴ عصر سیستم­های اطلاعاتی مدیریت^[۱۷]
۱۹۹۵-۲۰۱۴ عصر اینترنت
در هر دورۀ بیست ساله، امکانات تجارت الکترونیکی، متناسب با توانایی­های تکنولوژی اطلاعاتی آن عصر فراهم شده است. ماشین­های خودپرداز و کارت­های اعتباری، در بیست سال نخست به جریان افتادند و در عصر دوم، امکان استفاده از مبادلۀ الکترونیکی داده، سیستم بانکی بین المللی^[۱۸] و انتقال وجه الکترونیکی فراهم گردید.
ظهور اینترنت، امکان انجام اشکال جدیدی از تجارت، نظیر خدمات سریع و به موقع را فراهم نموده است. کاربرد و توسعۀ جهانی اینترنت، با وب جهان گستر آغاز شد؛ این پدیده موجب تبدیل تجارت الکترونیک، به یکی از کم هزینه­ترین راه ­ها، برای فعالیت­های تجاری تبدیل گشت و پس از مدتی، محدودۀ وسیعی از فعالیت­های تجاری را پوشش داد. براین اساس تجارت الکترونیک مزایای بسیاری از قبیل جهانی شدن تجارت، حذف محدودیت­های زمانی و مکانی، دسترسی آسان به اطلاعات، حذف کاغذ بازی، افزایش کارایی کارکنان، ارائۀ خدمات بهتر به مشتریان و ….. دارد. لازم به ذکر است که به دلیل گسترده بودن حوزۀ تجارت الکترونیک، برای آن تعاریف بسیاری بیان شده است؛ از مجموع آنها می­توان دریافت که تجارت الکترونیک، دارای کاربردهای وسیعی است؛ البته افرادی مثل ویگاند (۱۹۹۷)، پس از بررسی علت تنوع و واگرایی در تعاریف تجارت الکترونیک، برای این پدیده، چهار دلیل بیان کردند:
دلیل اول: متنوع بودن شغل و وظیفۀ محققان تجارت الکترونیک
دلیل دوم: جهت­گرایی حرفه­ای و زمینۀ حرفه­ای فرد محقق
دلیل سوم: متفاوت بودن کالاها و خدماتی که هستۀ اصلی تعریف تجارت الکترونیک هستند
دلیل چهارم: تفاوت در نوع تکنولوژی­های به­کاررفته در تعریف و فعالیت از طریق تجارت الکترونیک (ویگاند، ۱۹۹۷ به نقل از صنایعی، ۱۳۸۷)
لازم به ذکر است که بیش از ۳۰ نوع تکنولوژی وجود دارد که از آنها در تعریف تجارت الکترونیک استفاده شده است و این موضوع حاکی از گستردگی تجارت الکترونیک می­باشد. جدول (۲-۱) تعاریفی از تجارت الکترونیک از دیدگاه محققان را نشان می­دهد.

نمودار(۷-۴)
با توجه به جدول(۷-۴) و نمودار (۷-۴) در حدود۲۳٫۹درصد کارکنان بیمارستان خصوصی گزینه کم را انتخاب نموده اند که نشان دهنده آن است که بیشتر آنان معتقدند استراتژی های تندرستی کارکنان در بیمارستان خصوصی کم وجود داشته است.
بررسی مقایسه ای هریک از فرضیه ها براساس توصیف داده ها با بهره گرفتن از نمودار و جدول درصد فراوانی
نمودار فراوانی سوالات استراتژی های خدمات رفاهی نیروی انسانی کارکنان بیمارستانهای دولتی و خصوصی

نمودار(۸-۴)
با توجه به جدول و نمودار (۸-۴)،نظر اکثر کارکنان بیمارستانهای دولتی آنستکه استراتژیهای خدمات رفاهی زیادوجود داشته است .
واکثریت کارکنان بیمارستان خصوصی معتقددند استراتژیهای خدمات رفاهی رابطه کم وجود داشته است.
نمودار فراوانی سوالات استراتژی های بیمه و بازنشستگی نیروی انسانی بیمارستانهای دولتی و خصوصی
جدول و نمودار(۹-۴)
با توجه به جدول و نمودار (۹-۴)،نظر اکثر کارکنان بیمارستانهای دولتی و خصوصی آنستکه استراتژی های بیمه و بازنشستگی زیادوجود داشته است .
نمودار فراوانی سوالات استراتژی های نظام تندرستی کارکنان بیمارستانهای دولتی و خصوصی
جدول و نمودار(۱۰-۴)
با توجه به جدول و نمودار (۱۰-۴)،نظر اکثر کارکنان بیمارستانهای دولتی آنستکه استراتژیهای تندرستی کارکنان کم وجودداشته است .
واکثریت کارکنان بیمارستانهای خصوصی معتقد هستند که استراتژیهای تندرستی کارکنان زیاد وجودداشته است.
۴-۳جدول مقایسه ارتباط متغییرهای خدمات رفاهی و بیمه و بازنشستگی و تندرستی با عملکرد کارکنان بیمارستانهای دولتی و خصوصی براساس توصیف داده ها:

فرضیه

بیمارستانهای دولتی

بیمارستانهای خصوصی

نموادار فراوانی سوالات استراتژی های خدمات رفاهی نیروی انسانی بیمارستانهای دولتی و خصوصی

استراتژیهای خدمات رفاهی کارکنان زیاد وجودداشته است

استراتژیهای خدمات رفاهی کارکنان کم وجودداشته است.

نموادار فراوانی سوالات استراتژی های بیمه و بازنشستگی نیروی انسانی کارکنان بیمارستانهای دولتی و خصوصی.

استراتژیهای بیمه و بازنشستگی زیاد وجودداشته است

استراتژیهای بیمه و بازنشستگی کارکنان زیاد وجودداشته است

نموادار فراوانی سوالات استراتژی های نظام تندرستی کارکنان بیمارستانهای دولتی و خصوصی .

استراتژیهای تندرستی با کم وجودداشته است

استراتژیهای تندرستی با عملکرد کارکنان زیادوجود داشته است.

۴-۴تحلیل استنباطی
در ابتدا به منظوراستفاده از آزمونهای آماری بایستی آزمون نرمالیته داده های تحقیق را انجام دهیم این آزمون به تفکیک پرسشنامه های مربوط به بیمارستانهای دولتی و خصوصی در جداول ذیل نمایش داده شده است .

جدول شماره (۴-۹)آزمون توزیع نرمال مربوط به بیمارستان خصوصی

برجسته سازی برای تمام افراد به یک اندازه و یک شیوه رخ نمی دهد. افراد از جهت نیاز به راهنمایی تفاوت دارند واین تفاوت، وقوع یا عدم وقوع برجسته سازی را تعیین می کند. نیاز به راهنمایی، آن چنان که مک کامبز و ویور آن راتشخیص می دهند بر پایه دوعامل قرار دارد: ارتباط اطلاعات (به فرد) و درجه بی خبری از موضوع پیام، هرچه ارتباط اطلاعات و بی خبری از موضوع بیشتر باشد؛ نیاز به راهنمایی بیشتر است. و فرد اثرهای برجسته سازی رسانه ها ی جمعی را بیشتر می پذیرد(سورین و تانکارد^[۷۲] : ۳۴۹-۳۵۰). این نظریه چنین توضیح می دهد که اگر موضوع بخصوصی از نظر زمان و یا مکان در موقعیت های برجسته ای نشان داده شود؛ افکار عمومی به این نتیجه خواهد رسیدکه آن ها خبرهای مهم و برجسته ای هستند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

کسانی که محتوای گزارش های خبری را تعیین می کنند با به کارگیری تعدادی از معیارهای تصمیم می گیرند که چه چیزی ارزش خبری دارد. گزارش هایی که ارزش خبری بالایی دارند و یا آنها که مخاطبان انبوه به آنها علاقمند هستند در اولویت قرار خواهند داد.(احمد زاده کرمانی،۱۳۹۰: ۳۴۳-۳۴۲ )
رسانه انتشار اطلاعات درجه بی خبری مخاطبان از پیام نیاز مخاطبان به اطلاعات اولویت رسانه
اولویت عموم برجسته سازی توسط رسانه
۲-۲-۱۵- الیهو کاتز (رویکرد استفاده و رضامندی)
نظریه استفاده ورضامندی که به«روابط مخاطب رسانه ها» نیز شهرت دارد. اولین بار در مقاله ای از الیهو کاتز^[۷۳] توصیف شد و به جای پیام بر مخاطب تاکید می کند و مخاطبان را افراد فعالی می داندکه از مفهوم و محتوای رسانه ها استفاده می کنند؛ نه افرادی که منفعل و تحت تاثیر رسانه هستند(لیتل جان^[۷۴]،۱۳۸۴). طبق این رویکرد مخاطب از میان مجاری ارتباطی و محتواهایی که به وی عرضه می شود؛ براساس نوعی ملاک، دست به انتخاب آگاهانه و انگیزه دار می زند.کاتز معتقد است که مخاطب محتوای رسانه را با توجه انگیزه روشن و مصرانه،آگاهانه انتخاب می کند(مهرداد، ۱۳۸۸).
گزینشگری هدفمند، عقلانی و منجر به رضایت مصرف کنندگان رسانه ها در باب رسانه و نیز محتوای آن، آگاهی کامل مخاطبان از نیازهای فردی و اجتماعی شان که به انگیزش های متفاوت قابل بیان می انجامد، مفروض های اساسی این رویکرد هستند که درکنار انگیزه ها، خرسندی کسب شده یا مورد انتظار و متغیرهای زمینه ای از بعد نظری قابل تحلیل می باشند (شهابی و قدسی،۱۳۹۱).
این نظریه در ارزیابی پیامدهای انسانی فناوری های نوین ارتباطی کاربرد دارد. و به دلیل ماهیت مخاطب محور آن، یکی از موفق ترین رویکردهای در فضای مجازی محسوب می شود. (ذوالقدر،۱۳۹۲).
رسانه مخاطبان فعال آگهی از نیازهای فردی واجتماعی گزینشگری هدفمند وعقلانی انتخاب آگاهانه وانگیزه دار خرسندی ورضایت مخاطب
۲-۲-۱۶- بال روکیچ و دی فلور( وابستگی)
بال روکیچ و دی فلور^[۷۵] رویکردی برای سازش الگوی اثرهای محدود و اثرهای قدرتمند ارائه کردند و آن را «نظریه وابستگی» نامیدند. این نظریه رابطه سه گانه رسانه، مخاطبان و جامعه تاکید دارد. در هریک از این
سه واحد عواملی هستند که در افزایش یا کاهش میزان وابستگی رسانه دخالت می کنند.
از نظر بال روکیچ و دی فلور هرچقدر جوامع پیچیده تر می شوند و همچنین هرچه فناوری رسانه پیچیده تر می شود، کارکرد های منحصر به فرد رسانه ها بیشتر می شود.
ایشان یادآوری می کنند که در جامعه جدید، موضوعات زیادی وجود دارد که مخاطب ممکن است راجع به آنها اطمینان نداشته باشد و موارد جدیدی نیز به طور دائم اضافه می شوند. این ابهام، سبب می شود در تعریف و شکل دهی واقعیت رسانه ها قدرت زیادی بیابند( سورین و تانکارد^[۷۶]،۱۳۸۶: ۴۱۲ – ۴۱۵).
دو شرط جامعه شناختی موثر بر میزان وابستگی مخاطبان ازدیدگاه بال روکیج و دی فلورچنین است:
الف) با افزایش پیچیدگی جوامع، رسانه ها تمایل بیشتر به ایفای نقش ها و کارکردهای خاص و ممتاز دارند.
ب) میزان بالای تغییر و تضاد در جامعه، به طور نسبی بر میزان وابستگی مخاطبان تاثیر می گذارد. نظریه وابستگی مخاطبان اخیرا به وابستگی مردم به رسانه ها به صورت فردی تاکیدمی کند تا به صورت مخاطبان انبوه و توده وار به عبارتی، میزان و شدت وابستگی افراد به رسانه ها متاثر از متغییر های در حال تعامل جامعه شناختی و روان شناختی است که عبارتند از:
۱)عوامل ساختاری: الگو روابط به هم وابسته رسانه ها و نظام سیاسی، اقتصادی و غیره.
۲)عوامل زمینه ای: ماهیت محیط اجتماعی که افراد و گروه های اجتماعی در درون آن عمل می کنند.
۳) عوامل رسانه ای: ماهیت و کیفیت فعالیت های نظام رسانه ای در ساخت و تعریف پیام.
۴) عوامل شبکه میان فردی: شیوه ای که در آن شبکه های ارتباط میان فردی انگیزه ها و تجربیات رسانه
ای افراد را شکل می دهد.
۵) عوامل فردی، فردی که به واسطه ی استفاده از رسانه ها میسر می شود( مهدی زاده،۱۳۹۲: ۸۱ -۸۲).
بنابراین تعریفی که این نظریه از مخاطب ارائه می دهد مجددا او را منفعل فرض می کند چون معتقد به یک رابطه سه گانه بین رسانه، جامعه و مخاطب است. این رابطه سه گانه تحرک و پویایی مخاطب را در مقابل رسانه از او می گیرد، چون مخاطب به رسانه ها وابسته می شود و هرچه نیازها بیشتر می شود و متعاقب آن تاثیر رسانه ها بر رفتار و نگرش مخا
طب بیشتر می شود. در واقع رسانه ها می توانند وابستگی ایجاد کنند و از آن ها بهره برداری کنند. میزان این وابستگی از شخصی به شخص دیگر و گروهی به گروه دیگر و از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت است( احمد زاده کرمانی،۱۳۹۰: ۳۵۰-۳۴۹).
رسانه ها پیچیدگی جوامع نیاز مخاطب به اطلاع از موضوعات جدید اطلاع از موضوعات و رفع ابهامات از طریق رسانه قدرت رسانه در اطلاع رسانی نیاز مخاطب به رسانه وابستگی
۲-۲-۱۷- هابرماس (حوزه عمومی و کنش ارتباطی)
تعریف هابرماس از حوزه عمومی، بر محوریت گفت و گوی عقلانی و انتقادی استوار است. که طی فرایند استدلال فعالانه عموم مردم درباره عقاید و دیدگاه های خویش پدید می آید. از طریق این گفت و گو هست که افکار عمومی شکل می گیرد و به نوبه خود در شکل گیری سیاست های دولتی و رشد جامعه در مفهوم کلی اش موثر می افتد. به عبارت بهتر افراد در حوزه عمومی از طریق مفاهمه و استدلال و در شرایطی عاری از هرگونه فشار، اضطرار یا اجبار درونی (خودخواسته) یا بیرونی (قهری) و بر مبنای آزادی و آگاهی تعاملی و در شرایط برابر، برای تمام طرف های مشارکت کننده در حوزه عمومی مذکور، مجموعه ای از رفتارها، مواضع و جهت گیری های ارزش و هنجاری را تولید می کند که در نهایت به صورت ابزاری موثر برای تاثیر
گذاردن بر رفتار و عملکرد دولت به ویژه در عقلانی ساختن قدرت دولتی عمل می کند(مهدی زاده،۱۳۸۳).
حوزه عمومی مورد نظر هابرماس^[۷۷]، فضایی است که در آن: ۱. افراد به شیوه عقلانی به بحث می پردازند ۲. این بحث به توافق منجر می شود. ۳. قدرت در این بحث ها دخالتی ندارد ۴. افراد همگی می توانند در این بحث ها به طور برابر شرکت کنند. ۵. هر موضوعی بتواند در این بحث ها مطرح شود ۶. در این بحث ها علنی بودن وجود دارد یعنی افراد می توانند حتی مسائل خصوصی خود را مطرح نمایند. ۷. این بحث ها همیشه باز است و می توان به آن رجوع کرد و درباره درباره آن بحث کرد. یعنی همیشه احتمال خطا وجود دارد و هیچ نتیجه ای قطعی نیست(آزاد ارمکی و امامی،۱۳۸۳: ۶۵). محیط اینترنت توانسته این فضا را فراهم کند و شرایط حوزه عمومی مورد نظر هابرماس را تا حدودی داراست.
اگر مولفه های اساسی حوزه عمومی را گفتگو، افکار عمومی و واکنش بدانیم؛ شبکه های اجتماعی به مثابه یک رسانه جدید، بستر مناسبی برای ظهور و تجلی هر یک از آنهاست. افراد می توانند از طریق شبکه های اجتماعی به گفت و گو و تعامل پیرامون مسائل و موضوعات مورد علاقه خود بپردازند و از این طریق افکار عمومی به عنوان صدای مردم شکل بگیرد و هر یک می توانند در مخالفت با یک مساله و موضوعی اجتماعی و سیاسی دست به کنش مناسب بزنند.
ورود به فضای گفتگوی عقلانی تعامل برابر بحث های علنی وباز مطرح شدن دیدگاه های گوناگون استدلال فعالانه توافق شکل گیری افکارعمومی شکل گیری سیاست های دولت و رشد جامعه
۲-۲- ۱۸- گربنر (کاشت) ^[۷۸]
نظریه کاشت یا پرورش گربنر^[۷۹]، بر کنش متقابل میان رسانه و مخاطبانی که از رسانه استفاده می کنند و نیز بر چگونگی تأثیرگذاری رسانه ها بر مخاطبان تأکید دارد. فرض اساسی نظریه این است که بین میزان مواجهه و استفاده از رسانه و واقعیت پنداری در محتوا و برنامه های آن رسانه ارتباط مستقیم وجود دارد. به این صورت که ساعت های متمادی مواجهه با رسا نه های خاص باعث ایجاد تغییر نگرش و دیدگا ه های موافق با محتوای رسانه می شود. در واقع نظریه پرورش با تعیین میزان و نوع برنامه های مورد استفاده از رسانه ها، میزان تأثیر را مطالعه می کندتا به نحوه تأثیر دست پیدا کند(عباسی قادی وخلیلی کاشانی، ۱۳۹۰:۸۱)
نظریه کاشت یکی از اشکال اثر رسانه ها در سطح شناختی بوده است و مربوط به این موضوع است که قرار گرفتن در معرض رسانه ها، تا چه حد می تواند به باورها و تلقی عموم از واقعیت خارجی، شکل دهد؟ نظریه کاشت با اشاعه برای ارائه الگویی از تحلیل، تبیین شده است؛ تا نشان دهنده تأثیر بلندمدت رسانه هایی باشد که اساسا در سطح برداشت اجتماعی، عمل می کنند(احمدزاده کرمانی، ۱۳۹۰ :۳۳۶)
در واقع، محور بحث گربنر این است که اهمیت تاریخی رسانه ها بیشتر در ایجاد شیوه های مشترک در انتخاب مسائل و موضوعات و چگونگی نگریستن به رخدادها و وقایع است. این شیو ه های مشترک محصول استفاده از تکنولوژی و نظام ارائه پیام است که نقش واسطه را به عهده دارد و به دیدی مشترک و درک مشترک از جهان اطراف منجر می شود.
گربنر محصول چنین فرآیندی را کاشت الگوهای مسلط ذهنی می نامد. از نظر وی رسانه ها متمایل به
ارائه دیدگاه های مشکل و کم وبیش یکسان از واقعیت اجتماعی هستند و مخاطبان آنها براساس این چنین مکانیسمی فرهنگ پذیر می شوند.گربنر تا آنجا پیش می رود که می گوید: رسانه ها به دلیل نظم و هماهنگی که در ارائه پیام در طول زمان دارند قدرت تأثیرگذاری فراوانی دارند؛ به طوری که باید آنها را شکل دهنده جامعه دانست.گربنر بعدها در پاسخ به انتقادات وارده بر نظریه کاشت مبنی بر لحاظ نکردن سایر متغیرهای متداخل بر کاربران، این نظریه را مورد تجدید نظر قرار داد. وی دو مفهوم «جریان اصلی» و«تشدید»را به این نظریه اضافه کرد. با این مفاهیم این واقعیت ها در نظر گرفته می شود که میزان مواجهه با رسانه های خاص، نتایج متفاوتی را برای گرو ه های اجتماعی مختلف در بردارد.جریان اصلی هنگامی رخ می دهد که میزان مواجهه با رسانه، به تقارن دیدگا ه ها در گرو هها منجر شود و تشدید، زما
نی روی می دهد که اثر کاشت در گروه خاصی از جمعیت بیشتر شود(سورین و تانکارد^[۸۰]،۳۹۲:۱۳۸۴ ).
اکنون داعیه این نظریه این است که استفاده از رسانه با متغیرهای دیگر در تعامل قرارمی گیرد؛ به شیوه ای که مواجهه با رسانه های خاص، بر برخی از افراد و گرو ه ها اثر قوی خواهد داشت و بر برخی از گروه ها تأثیری نخواهد گذاشت. گربنر معتقد است زمانی که شخص متغیرهای دیگر (میزان، نوع، مدت و ویژگی های فردی و اجتماعی) را همزمان کنترل کند، اثر باقیمانده که قابل انتساب به رسانه های خاص باشد، نسبتا کم است.
با شدت زیاد
میزان ومدت استفاده ، نوع مواجهه وتلقی کردن محتوای رسانه ایجاد تغیر نگرش و دیدگاه
با شدت کم
۲-۲-۱۹- استوارت هال^[۸۱] ( بازنمایی)
فرایند ثبت ایده ها، دانش یا پیام به شکل فیزیکی را در نظریه نشانه شناسی« بازنمایی»می گویند. بازنمایی را می توان به شکلی دقیق تر استفاده از «نشانه ها» ( تصاویر، صدا ها و غیره) برای گفتن، تصور، ترسیم یا بازتولید چیزی که به شکل فیزیکی درک، احساس، تصویر یا لمس شده تعریف کرد.(دانسی^[۸۲]،۱۳۸۷: ۲۰).
به عقیده استوارت هال بازنمایی استفاده از زبان برای بیان چیز های معنا دار درباره ی جهان پیرامون ماست. و زبان ابزار است که با بهره گرفتن از آن می شود معنا را ساخت. و این معنا را به سایر افراد جامعه انتقال داد و با آنها مبادله کرد. این که گفتگویی میان افراد در می گیرد و از طریق آن به فهم مشترک در باب تفسیر جهان خود می رسند، فقط با زبان ممکن است؛ چرا که زبان در این جا، مانند نظام بازنمایی عمل می کند. از طریق زبان ما از نشانه ها، نماد های تصویری، متنی و صوتی استفاده می کنیم. زبان یکی از رسانه هایی است که از طریق آن افکار، احساسات و ایده های ما در فرهنگ منعکس می شود.( قبادی، مهری ،۱۸۴:۱۳۹۲)به عقیده هال، شیوه استفاده از فضا در تعامل تا حدزیادی موضوعی فرهنگی است. در فرهنگ های مختلف، احساسات متفاوتی اهمیت دارد. مردم یک فرهنگ خاص از فضا به شیوه ای مشخص استفاده می کنند(لیتل جان^[۸۳]،۱۳۸۴: ۱۹۲).
استفاده از زبان ساخت معنا انتقال و مبادله معنا فهم مشترک ایجاد نظام بازنمایی بازنمایی از طریق فناوری ها بازنمایی افکار وایده ها در فرهنگ
۲-۳-چارچوب نظری
مقدمه:
انتخاب چارچوب نظری برای تحقیق دو کارکرد مهم دارد: اول اینکه اجازه می دهد سوال آغازین تحقیق مجزا فرمول بندی شده یا به صورت دقیق تری بیان گردد. دوم اینکه چارچوب نظری تحقیق به عنوان شالوده برای فرضیه هایی به کار می رود که به اعتبار آن ها، محقق پاسخ منسجمی به سوال آغازین خواهد داد(کیوی وکامپنهود^[۸۴]،۸۸:۱۳۷۰).
با توجه به این که تحقیق حاضر به دنبال بررسی تاثیر شبکه اجتماعی کلوب بر هویت اجتماعی کاربران می باشد لذا به علت اعتقاد به وجود روابط پیچیده میان پدیده های اجتماعی و انسانی، بر رویکرد نظری واحدی تکیه ندارد. بلکه تلفیقی از نظریه استفاده و خشنودی، نظریه کاشت یا پرورش و نظریه ساخت یابی گیدنز است.

– غار
غار از دیگر پدیده های اساطیری است که برای انسانهای بدوی نقش گوناگون داشته از جمله محل گنج، آب حیات و محلی امن برای نیایش و زندگی بودهاست.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

غار الگوی ازلی رحم مادر است که در اسطورههای آفرینش و اسطورههای بازتولد بسیاری از جوامع دیدهشدهاست. شباهت صوری و معنایی غار و زهدان مادر به یکدیگر باعث میشود که در نمادپردازی تولد از نماد غار استفاده شود؛ اما انسانی که درون غار میشود انسانی است که یک بار متولد شده و این برای بار دوم است که با بازگشت به بطن مادر زمین خواستار تولدی دوباره است (حسینی،۱۳۸۸: ۳۷).
در این قصه نیز آب حیات، آبی که جوانی و جاودانگی میبخشد و در واقع نوعی ولادت مجدد است، در غار ظلمات وجود دارد.
■ عناصر اجتماعی
¨طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط بین آنها
در این قصه، دو طبقهی اجتماعی دیده میشود. اسکندر نمایندهی طبقهی حاکم و غلام حبشی نمایندهی طبقهی فرودست جامعه؛ روابط بین این دو، رابطه خادم و مخدومی است. هر چند از ظاهر داستان چنین برمیآید که طبقهی فرودست با نوشیدن آب حیات به برتری برطبقهی حاکم دست یافته؛ اما تبدیل شدن غلام حبشی به بختک و زندگی سراسر شوم و نژند وی تا ابد نوعی جهانبینی را تأیید میکند و آن اینکه:
زندگی و سرنوشت انسان بهسان موجودی میرا با تواناییها و سزاواریهای مشخص و محدودیتهای معین، آنچنانکه درآغاز کائنات مقدر شده، حکمتی معقول دارد. از اینرو هرگونه تشبثی یاوه برای برهم زدن این سامان ازلی و کیهانی حتی اگر به ظاهر نیز مطابق امیال و خواسته‌های نهفتهی جان آدمی باشد، سرانجام به شومی و نژندی منجر میشود و رسیدن به انوشگی و عمر ابد مایهی خوشبختی انسان نمیشود (سرکاراتی،۱۳۷۸: ۲۹۵).
خواه آن انسان اسکندر، پادشاه سرزمینهای شرق و غرب، باشد خواه یک غلام حبشی.
¨ آداب و رسوم
________
¨ وضیعت اقتصادی و رابطه با قدرت و ثروت
_________________
■ عناصر روانشناسی
برطبق روانشناسی یونگ، در این قصه سفر اسکندر نوعی سفر به درون است، در واقع رفتن به سوی کشف ناخودآگاه و خویشتن شناسی است.
غار نماد محلی است که در آن همذاتپنداری با خود صورت میگیرد؛ یعنی نشانهی فرایندی است که طی آن، روان، دورنی میشود و به این ترتیب شخص به خود میآید و به بلوغ و پختگی میرسد. برای این کار باید کل دنیایی را که بر او اثر میگذارند، با وجود مخاطرهی خلل و اغتشاش درآن، یکپارچه کند و فرآوردهها و تولیدات آن را با نیروهای خاص خود ادغام کند به ترتیبی که بتواند شخصیت واقعی خود را بسازد و شخصیت مطابق با دنیای محیط را سازماندهی کند. سازماندهی من درونی و ارتباط آن با دنیای بیرون همپا و همراه است (حسینی،۱۳۸۸: ۴۰).
در اسطورهها، افسانهها و قصههای عامیانه غارها محلی برای یافتن گنج است و قهرمان با رنج ومشقت به این گنج دست مییابد. یونگ ادعا میکند «گنجی که هر قهرمان با تلاشهای رنجآور بدست میآورد، همان تولد دوبارهی او در غار است که با درونگرایی در غار حاصل شده است» (سرلو، ۵۸۲:۱۳۸۹).
از لحاظ روانشناسی، ذهن آدمی در سه سطح نهاد، من و فرامن قابل توضیح است. این فرامن همان مرتبهی ناخودآگاه است؛ حال اگر سفر اسکندر را سفری به درون تعبیر کنیم، هدف این سفرکشف ناخوداگاه یا فرامن خواهد بود، بنابراین میتوان آب حیات را، به «فرامن» تعبیر کرد. در روان‌شناسی فرامن یا ناخودآگاه در حکم قوه‌ی کنترل‌کننده بر من و نهاد است، این دو قوه جایگاهی برای کسب لذات بدون آن‌که قید و بندی برای آن تصور شود، است. وجود صفاتی که آدمی را به سمت بیش‌ترخواهی سوق می‌دهد، در نهاد جای دارند. به این دلیل می‌توان گفت که حرص و خودخواهی اسکندر نیز ریشه در نهاد وی دارد. حال اگر فرض را بر این بگذاریم که آب حیات فرامن یا ناخودآگاه باشد، اسکندر برای یافتنِ این ناخودآگاه باید نهاد را تحت کنترل درآورد؛ اما از آن‌جا که اسکندر موفق به از بین بردن یا کنترل نهاد خود نمی‌شود، در نتیجه نمی‌تواند به آب حیات یا همان فرامن دست یابد.
«دنباله‌روی اسبان نر در ورود به غار از اسبان ماده» نیز از لحاظ روانشناسی یونگ قابل بحث و بررسی است. غار و مادیانها نماد ناخودآگاه و اسبان نر نماد خوداگاه هستند. «مادر مثالی مانند هر صورت مثالی دیگری در صور مختلف تقریبا نامتناهی تجلی میکند. بسیاری از حیوانات مانند گاو، خرگوش صحرایی و کلا حیوانات مفید به این فهرست اضافه می‌شوند» (یونگ،۱۳۹۰: ۲۳). اسبان ماده نیز در اینجا حکم همان مادر مثالی را دارد- که البته با غار به عنوان نماد ناخودآگاه ارتباطی تنگاتنگ دارد – دنباله‌روی اسبان نر از آنها در ورود به غار را مطابق روانشناسی مادر مثالی میتوان چنین بیان کرد که
«تصویر ذهنی مادر برای مرد حاکی از چیزی بیگانه است که باید آن را تجربه کند، چیزی که از تصویر ذهنی نهان در ناخودآگاه لبریز است. برای مرد، مادر، در وهلهی اول قطعا معنای نمادی دارد و احتمالا علت تمایل شدید او تصور کمال مطلوبی است که برای مادر قائل است. تصور کمال مطلوب پناه جستنی پنهانی است. کمال مطلوب هنگامی تصور میشود که آدم میخواهد وحشتی نهانی را براند، موجب وحشت، ضمیر ناخودآگاه و نفوذ جادویی آن است» (همان، ۴۹).
در این قصه هم اسبان نر از ورود به غار وحشت دارند و امتناع آنها برای ورود نیز به همین دلیل است؛ اما هنگامی که مادیانها مابین آنها و غار قرار میگیرند به نوعی اطمینان دست مییابند و به راحتی وارد غار میشوند.
■ باورهای عامیانه و خرافی
– بختک
وجود بختک یا آل از باورهای عامیانه است، در باور عوام این موجود زشترو و هراسناک است.
آل یا بختک، مادر آل، ام صبیان و … موجودی زیانکار است که معمولا به صورت زنی با دست و پای لاغر و چهرهای سرخ فام و بینی از خاک رس بر زن زائو ظاهر میشود. مفهوم آل یا بختک در باورهای عامه گاهی از این هم وسیعتر است. او که دیو شب هم نامیدهشده، هنگام خواب به سراغ انسان میآید، روی سینهاش می‌نشیند و او را خفه میکند یا به حالت احتلام میاندازد. بختکها دو نوع اند: مادینه و نرینه که اولی مردان و دومی زنان را در خواب دچار وسوسه میکند. در ایران و ارمنستان گویا آل یا بختک دوجنسی است و فرقی میان نرینه و مادینهی آن دیده نمیشود (یاحقی،۱۳۸۶: ۵۷).
از جمله باورهایی که پیرامون بختک شکل گرفته و در قصه هم به آن اشاره شده «تنها نخوابیدن جوان است» که هنوز این اعتقاد بین مردم رواج دارد.
– توجیه عمر طولانی کلاغ
کلاغ از جمله حیواناتی است که به داشتن عمر طولانی مشهور است؛ «غراب، زاغ و کلاغ در عبری به معنی سیاه و پرنده‌ای مردارخوار است که هزار سال عمر می‌کند» (یاحقی: ۱۳۸۶، ۶۰۲). اما در باور عوام این موهبت بهخاطر نوشیدن آب حیات نصیب کلاغ شدهاست.
■ سایر عناصر
اهمیت مشورت با دیگران و مذمت حرص و حریص از نکات اخلاقی موجود در قصه است. در این قصه، اسکندر و همراهانش تنها زمانی موفق به ورود به غار می‌شوند که از راهنمایی‌های پدر پیر اسکندر بهره می‌گیرند. این امر اهمیت مشورت با بزرگان را بیان می‌کند، هم‌چنین جمله‌ی پایانی قصه که می‌گوید: «اسکندر حریص هیچ چیز گیرش نیامد و گرفتار مرگ شد تا خاک گور چشمش را پر کند» از مواردی است که حرص و فرد حریص را به طور غیر مستقیم مذمت می‌کند.
۳-۲- آجیل مشکلگشا
* خلاصهی قصه
خارکن فقیری با زن و دخترش در خانهی گلی زندگی میکرد. روزی، دختر خارکن به خانهی همسایه رفت و در آنجا در آماده کردن آجیل مشکلگشا به همسایهها کمک کرد؛ در نتیجه سهمی هم به او تعلق گرفت. دختر از آن آجیل به پدرش داد. چند روز بعد، خارکن در صحرا به زیرزمینی پر از طلا دست یافت و با آن زندگی خود را سروسامان داد و قصری برای زندگی ساخت. حاکم شهر که در مورد قصه‌ی خارکن حکایتها شنیده بود، به دیدار خارکن رفت و این آغاز رابطه دختران خارکن و حاکم شد. از قضا روزی، دختر خارکن و دختر حاکم برای آب‌تنی رفتند. مادر دختر خارکن از او خواست که مقداری آجیل مشکلگشا بخرد؛ اما دختر از این کار امتناع کرد، در نتیجه کلاغی گردن بند دختر حاکم را برداشت و دختر حاکم، دختر خارکن را به دزدی متهم کرد و پدر و دختر را به زندان انداختند. در زندان دختر خارکن خواب مرد نورانی را دید که او را تشویق به ادای نذرش کرد. بعد از این که دختر نذرش را ادا کرد، کلاغ گردنبند را پس آورد و دختر و خارکن از زندان نجات یافتند.
■ عناصر اساطیری
¨شخصیتهای اساطیری
___________
¨کنشهای اساطیری
– نذرکردن
در لغت‌نامه‌ی دهخدا نذر به معنی عهد و پیمان، چیزی یا کاری برخویشتن واجب کردن، نقدی یا جنسی که به نیت حاجتروا شدن به زاهدی یا روحانی پیشکش کنند، آورده شده است.
در ایران باستان نیز نذر و وقف ریشهای دیرینه دارد و از زمان ورود آریاییها به فلات ایران و هندوستان، نذورات و موقوفات معابد و زیارتگاهها وجود داشته است. در «اوستا» از نذر و نیاز صحبت شده است. « از شایست و ناشایست برمیآید که هنگام نذر کردن و خواستن مراد و حاجت به ایزدان متوسل میشدهاند و هنگام رسیدن به مراد، موبدان در برگزاری آداب آن نقش داشتهاند. به مجموع اینها استوفرید ایزدان میگفتند»(مزداپور، ۱۳۸۳: ۱۵۹). این نذرها در طول تاریخ اشکال مختلفی داشته: از قربانیهای انسانی و حیوانی گرفته تا پختن غذاهای نذری، سفرهها و آجیلهای نذری.
یکی از انواع نذرهای رایج در ایران که ریشهای تاریخی و باستانی دارد، آجیل مشکلگشا است که به دلیل ارزان بودن و ساده بودن تهیهی آن بین عامهی مردم رواج فراوانی دارد. در ایران باستان رسم بر این بود که برای فروهرها و امشاسپندان هدایایی تهیه شود تا موجب خشنودی آنان گردد، این هدایا لرک یا آجیل گاهنبار نامیده میشد.
در این مراسم پس از تطهیر و وضو ساختن، دعای کشتی را میخواندند سپس دو موبد مراسم را برگزار میکردند و در آتشدان، چوبهای خوشبو و عود میسوزاندند. ظرفهای لرک( آجیل هفت مغز) و میوه و آشامیدنی و شمعهای روشن از لوازم این مراسم بوده است. در زمانی که دو موبد اوستا خوانی میکردند، موبدیار میوه ها را پاره میکرده تا متبرک شوند و پس از پایان تلاوت، همهی حاضران از لرک و میوه میخوردند تا بهرهمند شوند. مجالس شش گاهنبار بسیار قدیمی و پیدایش آن را مربوط به زمان جمشید میدانند.( نقل به تلخیص، امیدیانی، بیتا:۴۹).
کتایون مزداپور نیز در مقالهی خود « تداوم آداب کهن در رسمهای معاصر» به رسم آجیل مشکلگشا اشاره کرده است.
امروزه به جای استوفرید ایزدان و خواندن نیایش به نظر میرسد که یکی از شیوه های زیر مرسوم است، به یکی از ایزدان یا به آتش بهرام یا به یکی از پیرون مثل پیر سبز متوسل میشوند یا نذر میکنند که سفره بکشند؛ مثل سفرهی دختر شاه پریان، بی‌بی سهشنبه، بهمن امشاسپند و مشکلگشا. نذر نخود مشکلگشاهم از جمله نذرهای رایج بوده است و اینک هم هنوز گویا هست.( مزداپور،۱۳۸۳: ۱۵۹)
¨ موجودات اساطیری
___________
■ عناصر اجتماعی
¨ طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط بین آنها
دو طبقهی اجتماعی در این قصه دیده میشود، خارکن که نمایان‌گر مردم فقیر و محروم است و شغل او از مشاغل پست به شمار میرود. این شخصیت جزء شخصیتهای اصلی قصه‌های ایرانی است. در مقابل شخصیت حاکم وجود دارد که نمایانگر مردم ثروتمند و مرفه جامعه و از مشاغل عالی به شمار میرود. شخصیتهای اصلی این قصه خارکن و دخترش، حاکم و دخترش، پیرزنی که ادای نذر را به عهده میگیرد، هستند. رابطه خارکن و حاکم و به تبع آن دختران آنها تنها زمانی شکل میگیرد که خارکن به ثروت و مکنت رسیده و قصری همتای قصر حاکم برای خود ساخته، در واقع در نظام طبقاتی ایران آنچه موجب نزدیکی طبقات اجتماعی به هم میشود، ثروت و مکنت است.
اما شخصیت پیرزن، نقشی اندک در قصه دارد. او تنها کسی است که حاضر به ادای نذر دختر میشود، دلیل این امر را میتوان چنین بیان کردکه زنان بیش از مردان با امور دینی و اعتقادی پیوستگی دارند. علاوه بر آن نذر کردن، اعمال عبادی و دینی، برای زنان به نوعی کسب هویت اجتماعی است.
«نذر برای زنان دو کارکرد اصلی دارد: اولا امری معنایی و دینی است که موجب تقویت و اتصال شخص به قدرت مافوق میشود، ثانیا موجب تشخص و تمایز اجتماعی نیز میشود. زنان با انجام نذر به نوعی تشخص طبقاتی و فرهنگی دست می‌یابند» (بهار،۱۳۸۳ :۱۲۱).
¨آداب ورسوم
نذر آجیل مشکلگشا همانگونه که ذکر شد یکی از آیینهای باستانی ایران است که پیرامون آن باورها و رسوم خاصی شکل گرفته است، نقل قصهی مربوط به آجیل مشکل گشا و تکرار نذر از جملهی آنهاست. هدایت در این باره میگوید: « برای برآمدن حاجتها و دفع بلاها، ماهی یکبار تا هفت مرتبه آجیل مشکل گشا باید گرفت و قصهاش را هم نقل کرد» (هدایت،۱۳۴۲: ۵۹). در این قصه نیز مادر دختر بعد از گشوده شدن گره از زندگیشان باز هم از دختر میخواهد که آجیل مشکلگشا بخرد، که نشان‌دهنده‌ی تکرار نذر است.
¨ وضعیت اقتصادی و رابطه با قدرت و ثروت
در این قصه همانگونه که پیشتر گفته شد، خارکن که نمایانگر مردم فقیر است تنها زمانی میتواند با مراکز قدرت و ثروت رابطه برقرار کند که به ثروتی دست یابد؛ اما دست یافتن به ثروت نیز نمیتواند او را از خطر همراهی با کانون قدرت حفظ کند. آنجا که گردنبند دختر حاکم گم میشود، انگشت اتهام اول بار به سوی خارکن و دخترش نشانه میرود، بنابراین ثروت بدست آمده هم نمیتواند کمکی در ارتقای مرتبهی او در نظام طبقاتی داشته باشد.
■ عناصر روانشناسی
روانشناسان هنر و ادبیات را چون گریزگاهی میدانند که هنرمند به وسیلهی آن خود را از تنگناهای موجود در زندگی و جامعهاش میرهاند. قصه نیز به عنوان یکی از انواع ادبیات همین نقش را دارد، به علاوهی اینکه قصههای عامیانه، ساخته و پرداختهی مردمی هستند که هیچ ابزاری جز تخیل برای کاستن از فشارها و تنگناهای زندگی نداشتهاند، لذا رویاها و قصهها منعکس کنندهی خواستها، اشتیاقها و آرزوهای افراد هستند. قصهها فضای مناسبی را در اختیار مردم قرار میدهد تا با فرافکنی خواستها و آرزوهای خود را جامهی عمل بپوشانند. آنجا که فقر و تنگدستی مردم را میآزرد، قهرمان قصه به یاری نیرویی که معمولا نیرویی مافوق طبیعی است به گنج دست مییابد و همین امر موجب بهبود زندگی وی میشود. در این قصه خارکن بعد از خوردن آجیل مشکل گشا، نذری که در ایران باستان برای سروش غیبی و امشاسپندان و بعد از اسلام به نام حضرت علی(ع) انجام میشد، به ثروت وگنجی دست مییابد که حس کنجکاوی حاکم را برمیانگیزد. البته دستیابی بدون تلاش و کوشش به گنج، نوعی «دست یابی به لذات دنیوی و آرزوهای حسی» (سرلو،۱۳۸۹: ۶۶۱) است.

«تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی (فیس بوک )بر هویت اجتماعی»

روش

از طریق پیمایش(پرسشنامه محقق ساخته وپرسشنامه استاندارد با حجم نمونه ۳۶۴ نفراز جوانان ۲۹-۱۵ ساله پسر شهرستان خلخال به صورت مقطعی پرداخته است

پیمایش (پرسشنامه) که بین ۲۵۰ نفر از دانشجویان بصورت کاملا تصادفی توزیع گردید .

یافته

میزان استفاده از اینترنت بر ابعاد هویت گروهی ، فردی ،ملی ، خانوادگی اثر می گذارد و تنها اثر معنی داری برهویت دینی ندارد .همچنین پا یگاه اجتماعی واقتصادی استفاده کنندگان از اینترنت بر هویت فردی و خانوادگی اثر می گذارد و بالا رفتن پایگاه ها موجب بالا رفتن حس تعلقات فردی وخانوادگی می شود وبالعکس

هر یک از ابعاد چهار گانه هویت (قومی،ملی، جهانی ودینی) به جز هویت دینی به تناسب نوع استفاده ای که کاربران از فیس بوک دارند، دستخوش تغییر و تحول می شود و استفاده از فیس بوک به منظور جستجو ی اطلاعات علمی زمینه تقویت هویت قومی و استفاده به منظور چت وسرگرمی سبب تضعیف هویت ملی و استفاده از آن به منظور تبادل اطلاعات با گروه های مختلف، سبب تقویت هویت جهانی می شود.

ردیف

۱۷

۱۸

نویسنده

زی هورجاناتان جی

جان برق و کاتلین

سال

۲۰۰۱

۲۰۰۴

عنوان

« تاثیر اینترنت در زمینه اجتماعی از سه بعد کارکرد خانواده،فعالیت های اوقات فراغت، آزادی های فردی و پنهان کاری»

« اینترنت و زندگی اجتماعی»

یافته

.در مورد اوقات فراغت سه متغیر از پنج متغیر که مربوط به روزنامه خواندن،گوش دادن به رادیو و تماشای تلویزیون ، ارتباط با دوستان ، در بین استفاده کنندگان وکسانی که از اینترنت استفاده می کنند تفاوت معنی داری وجود دارد ،تاثیر بر آزادی های مدنی مربوط به خشونت ومحتوی وقیح و بدست آوردن دوستان است

مردم منفعلانه توسط فن آوری تحت تاثیر قرار نمی گیرند بلکه به واسطه ویژگی های منحصر به فرد اینترنت داردو جذابیت های خاص می تواندهمچون خاک حاصلخیز برای شکل دادن به روابط جدید و منافع مشترک و تسهیل در ارتباطات وبه احتمال زیاد برای تولید تغیرات اساسی در زندگی روزانه ما است که البته باید به درستی هشدارهایی درمورد نقش مهمی که در جنایت و تروریست و تجاورز به حریم خصوصی می تواند داشته باشد؛ داده شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ردیف