• اطلاعات مربوط به آنچه رخ داده است، خبر نامیده می شود.

• خبر، گزارش یک رویداد است، آنچه یک گزارشگر می نویسد خبر نامیده می شود (شکرخواه،۱۳۷۰، ۴-۲).

وی در این کتاب به مهمترین عناصر و ارزش های خبری نیز اشاره کرده که شامل عناصر و ارزش‌های زیر است:
– عنصر خبری چه کسی (که)، دارای ارزش خبری شهرت
– عنصر خبری چه چیزی (چه)، دارای ارزش خبری دربرگیری، شگفتی و فراوانی
– عنصر خبری کجا، دارای ارزش خبری مجاورت
– عنصر خبری چه وقت (کی)، دارای ارزش خبری تازگی
– عنصر خبری چرا
– عنصر خبری چطور (چگونه) (همان، ۲۵).
۲-۱-۵ تاریخچه خبر:
انتشار خبر از طریق وسایل ارتباط جمعی، در واقع از زمان اختراع و ساخت آن وسایل آغاز شد چراکه مهمترین هدف ساخت، اطلاع رسانی و آگاه کردن افراد جامعه از وقایع و رویدادهای روز بود. قبل از تولید انبوه مطبوعات و رادیو و تلویزیون، انتشار خبر در سطح جامعه و حتی در سطح بین‌المللی جریان داشت و از اهمیت ویژه ای برخوردار بود.
به عبارت دیگر، آنچه از اخبار و رویدادهای معاصر به موقع به گوش افراد نمی رسید منجر به یک فاجعه می شد به طوری که قبل از اختراع تلگراف (۱۸۴۰) در سال ۱۸۱۵ دوهزار سرباز آمریکایی و انگلیسی در نبرد نیواورلئان یکدیگر را کشتند، زیرا خبر پیمان صلحی که دوهفته پیش از آن در بروکسل به امضا رسیده بود به موقع به دستشان نرسید (تافلر، ۱۳۷۲).
قبل از ابداع وسایل ارتباط جمعی، مردم از لحاظ خبری، متکی به مسافران، کشیش ها و منادیان شهری بودند و تنها عده ای از سیاستمداران و پادشاهان، پیام های مهر و موم شده دریافت می کردند که این پیام ها نیز خالی از شایعه نبودند (آلپورت). بنابراین می توان گفت انگیزه اساسی ساخت و تولید روزافزون وسایل ارتباط جمعی قبل از هرچیز رساندن خبر بود که تاقبل از آن تنها عده ای از سیاستمداران و پادشاهان پیام های مهم و استراتژیک را دریافت می‌کردند، در پی چنین تحولاتی سایر افراد جامعه از نعمت خبر برخوردار شدند به طوری که اطلاعات نادر، دیررس و پرهزینه و نامطمئن بیش از اندازه ارزان و تا حدی مطمئن شد (خلیفه، ۱۳۸۶، ۴۸).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱-۶ اهمیت اخبار و اطلاع رسانی:
اساسا رسانه های جمعی با خبر تولد یافتند. نخستین روزنامه های دنیا صرفاً برای انتقال اخبار منتشر شدند. به همین دلیل، در برخی از زبان های دنیا، نام نشریه از ترکیب واژه خبر و یک واژه دیگر درست می شود. به عنوان مثال در زبان انگلیسی به آن “کاغذ اخبار” اطلاق می شود که یادگاه همان کار انحصاری رسانه های مکتوب ادواری اولیه است (شکرخواه، ۱۳۷۴).
دنیای امروز دنیای ارتباطات است. در سطح بین المللی، همه مناسبات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بین کشورها براساس اطلاعات و اخبار تازه و قابل اعتماد تنظیم می شود و در داخل یک کشور، سیاست ها و اقدامات دولت ها و نظرات و واکنش های مردم، بر مبنای خبرها و آگاهی ها از مسائل شکل می گیرد و رابطه مردم و مسئولان در کل دستگاه دولتی برقرار می شود (خلیفه، ۱۳۸۶، ۴۹). که این خود گواهی است بر اهمیت اخبار و اطلاعات. هرچه بر اهمیت اخبار و اطلاع رسانی افزوده شد، هم خود رسانه ها و هم فرایند ارتباط جمعی (آنچه رسانه ها انجام می دهند) بیشتر مورد مطالعه منظم قرار گرفته است.
۲-۱-۷ تاریخچه بی بی سی:
«بی بی سی» در ۱۴ نوامبر سال ۱۹۲۲ میلادی یعنی ۲ سال بعد از تأسیس رادیو در جهان با نام «بنگاه سخن پراکنی بریتانیا» با مسئولیت محدود تأسیس شد. بودجه بخش جهانی بی بی سی توسط دولت و وزارت خارجه انگلیس تامین می شود. بخش فارسی رادیو بی بی سی از ۸ دی ۱۳۱۹ آغاز به کار کرد. بخش “وب سایت فارسی بی بی سی” نیز از سال ۱۳۷۹ در اولین سال های گسترش اینترنت در ایران، آغاز به کار کرد. این تلویزیون، بخشی از سرویس جهانی بی بی سی است و سومین شبکه تلویزیونی بعد ازشبکه تلویزیونی انگلیسی و عربی به شمار می‌رود.
شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی، فارسی زبانان آسیای مرکزی، خاورمیانه و اروپا را تحت پوشش خود قرار می‌دهد. خبر، بخش عمده و مهمی از برنامه‌های این تلویزیون است. شبکه تلویزیونی فارسی بی بی سی به صورت رایگان از طریق ماهواره (هات برد و تل استار ۱۲)، تلویزیون کابلی و نیز آنلاین از طریق سایت bbcpersian.com قابل دریافت است. این شبکه برنامه های روزانه خود را هر روز از ساعت ۱۷ آغاز می‌کند و تا ۱ بامداد ادامه می‌دهد. اما به روشنی نشان داد که در شرایط بحران ساعات برنامه های خود را افزایش می‌دهد. به طوری که در جریان انتخابات ریاست جمهوری و درگیری های خیابانی پخش خود را تا حدود ۲۴ ساعت افزایش داد و از این ظرفیت بسیار موثر ارتباطی خود برای هدایت افکار عمومی بهره گیری کرد. تا پایان اغتشاشات تهران این ظرفیت پخش برنامه ها ادامه داشت و امروز با احتساب تکرار برنامه ها به حدود روزی ۱۲ ساعت رسیده است.
(http://www.afghanews.ir/ShowDetails.aspx?NewsId=48047)
۲-۱-۸ شبکه خبر:
شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران (IRINN) که در تداول عامه با نام شبکه خبر و یاکانال شش شناخته می‌شود، یکی از شبکه‌های تلویزیونی دولتی کشور ایران است که در مجموعه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مدیریت می‌شود. این شبکه به سبک شبکه‌های خبری مشهور جهان به پخش اخبار کوتاه و مشروح و برنامه‌های تحلیل خبر می‌پردازد. شبکه خبر در تابستان ۱۳۹۲ پخش شبانه روزی خود را آغاز کرده است. شبکه خبر توسط معاونت سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شود، اما از واحد مرکزی خبر صدا و سیما مجزاست. با این وجود گزارش‌ها و تصاویر ارسالی توسط خبرنگاران واحد مرکزی خبر در شهرستان‌ها و کشورهای خارجی توسط شبکه خبر نیز پخش می‌شود. به همین دلیل این شبکه به جز خبرنگار مستقر در لندن، در خارج از شهر تهران فاقد دفتر نمایندگی است. خبرنگاران این شبکه برای پوشش برخی رخدادهای مهم به مأموریت‌های خارج از تهران نیز اعزام می‌شوند.
شبکه خبر سیمای جمهوری اسلامی ایران در ۲ آبان ۱۳۷۸ به صورت آزمایشی و پس از یکماه در ۲ آذر ۱۳۷۸ آغاز به کار کرد. در حال حاضر مدیریت این شبکه را اردشیر زابلی‌زاده بر عهده دارد.
این شبکه با ۶۱ بخش خبری جمعاً به مدت ۹:۳۰ ساعت در حال خبر رسانی می‌باشد. همچنین زیر نویس شبکه در موضوعات عمومی، سیاسی، اقتصادی، هواشناسی، مذهبی، ورزشی و… به مدت ۲۰:۳۰ ساعت جدیدترین اخبار را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد. این شبکه چند استودیوی تخصصی را در مرکز فوریت‌های پلیس ۱۱۰، سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران و سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی تهران راه‌اندازی کرده و با برقراری ارتباط تصویری آخرین اخبار این حوزه‌ها را به صورت مستقیم پخش می‌کند. شبکه خبر قصد دارد استودیویی را در بازار بورس تهران نیز راه‌اندازی کند. برخی از رخدادهای خبری مهم نیز توسط این شبکه به صورت زنده پخش می‌شود. سخنرانی شخصیت‌های مهم سیاسی ایران، کنفرانس خبری هفتگی سخنگوی وزارت خارجه و برخی جلسات مهم مجلس شورای اسلامی مانند جلسات رأی اعتماد یا استیضاح وزرا از آن جمله‌اند. به رغم فعالیت های این شبکه انتقاد هایی نیز بر آن وارد است برای مثال مشرق نیوز در گزارشی به قلم میلاد ذوالفقاری مهمترین ضعف شبکه خبر را نداشتن آرمان در فعالیت های خود خبر می‌دهد و آنرا شبکه ای خنثی مینامد (http://fa.wikipedia.org/wiki/)
۲-۲ بخش دوم: رسانه و اعتماد مخاطب
۲-۲-۱ اعتماد به عنوان پدیده ای مهم:
مفهوم اعتماد در علوم اجتماعی، برای بیان و تشریح رابطه میان دو طرف ارتباط استفاده می‌شود:
کسی که اعتماد می‌کند و کسی که مورد اعتماد قرار می‌گیرد. هر دو طرف هدفمند در نظر گرفته می‌شوند و قصد برطرف کردن نیازهای خود را دارند (Coleman, 1990, 96). همچنین همه‌ی تعاریف اعتماد (برای مثال، Bradach & Eccles, 1989; Fenton, 2000; Gambetta, 1988) بر این نکته تأکید دارند که برای برقراری اعتماد، طرف اعتماد کننده باید کمی‌تردید و دو دلی داشته باشد. به زعم سلیگمن^[۹]، زمانی که اعتماد برقرار می‌شود، شخص اعتماد کننده هیچ راهی برای بررسی اهداف و ویژگی‌های شخص اعتماد شوند در اختیار ندارد. علی‌رغم زیان‌هایی که اعتماد کننده را تهدید می‌کند (Coleman, 1990)، اعتماد انتظار و توقعی است که در اثر تعامل با شخص اعتماد شونده به دست می‌آید. با قرارگرفتن شک و تردید در این موقعیت، اعتبار به عنصری مرکزی در اعتماد تبدیل می‌شود. بنابراین راتر^[۱۰] اعتماد را چنین تعریف می‌کند: “انتظار یا توقعی که یک فرد یا گروه در قبال حرف، قول، گفته‌ها و نوشته‌های فردی دیگر می‌تواند داشته باشد و به آن اتکا کند. مفهوم اعتماد، کلیدی برای درک ما نسبت به رفتارهای انسانی متفاوت است. برای روانشناسان، اعتماد پیش نیاز بنیادین برای هر سازواره ی اجتماعی انسان مدار است. (Eisenstadt & Roniger, 1984). بدون وجود سطوحی از اعتماد، رفتارهای جمعی “کنش پذیری” لازم را نخواهند داشت (Frank, 1988; Orbell & Dawes, 1991). سیاستمداران دریافته اند که اعتماد میان فردی و سازمانی با مشغله‌های شهرنشینی (Putnam, 1993) و رفتارهای خاص سیاسی مثل پرداخت مالیات در ارتباط است (Scholz & Lubell, 1998). به عبارت دیگر، میزان ناچیز اعتماد سیاسی تا حد اندکی قادر به پیش‌بینی رفتارهای قابل تشریح برای نظام سیاسی خواهد بود، مثل “شرکت در اغتشاشات” (Gamson, 1968; Paige, 1971). روانشناسان دریافته اند که بی اعتمادی با نگرانی، بیماری و تشویش همراه است (Mirowsky, 1986 & Ross). در روانشناسی اجتماعی، اعتماد با کار گروهی در ارتباط است (Porter, 1996 & Lilly). با در نظر گرفتن اعتماد به عنوان یک سرمایه اجتماعی (Putnam, 1993)، این نکته قابل پذیرش است که اقتصاددانان، اعتماد را یک عامل مهم در تسهیل فعالیت‌های اقتصادی مختلف ‌می‌دانند (Cummings & Bromiley, 1996; Lorenz, 1999).
همچنین اعتماد، در علومی ‌همچون مردم شناسی، روابط بین الملل، تاریخ، زیست شناسی اجتماعی^[۱۱] و همین طور در مدیریت و آموزش و پرورش و بهداشت به عنوان متغیری مستقل به حساب می‌آید. به طور خلاصه، اغراق نیست اگر بگوییم اعتماد تقریباً در تمامی‌تعاملات انسانی نقش مهمی ‌ایفا می‌کند. این بدان مفهوم است که اعتماد تقریباً در تمام جنبه‌های زندگی اجتماعی، پیامد و نتایجی به دنبال خواهد داشت. پس چرا نباید بررسی کنیم که آیا اعتماد به رسانه‌های خبری، الزامی ‌برای مصرف رسانه ای و واکنش به رسانه‌های خبری در پی خواهد داشت، یا خیر؟ در واقع جالب است که با در نظر گرفتن نقش اساسی اعتماد در علوم اجتماعی، بی اعتمادی در رسانه توجه چندانی به خود جلب نکرده است.
۲-۲-۲ پیشینه تاریخی مفهوم اعتماد:
به لحاظ تاریخی، همواره اعتماد به منزله اعتماد یک سویه نظیر اعتماد زیردست به بالاست، اعتماد محکوم به حاکم، اعتماد ضعیف به قوی و …. مطرح بوده است به نحوی که نقش اعتماد به تأسیس و بقاء نظام های دانش تجربی به معنای واقعی اش به منزله تمدن بزرگ مرتبط است که بدین وسیله شرایطی را اعطا می کند که دیگران (کشورهای قدرتمندتر) می توانند افکار ما را تحت سیطرۀ خود در آورده و از آن طریق انتظار وضعیتی را داشته باشیم که ما را به استعمار آنها (کشورهای ضعیف تر) مجاز سازد، قدیمی ترین تعاریف از اعتماد را در نظریه های افلاطون و ارسطو سپس به طور مشروح در نظریات هابز و لاک روسو (در زمینه های فلسفی) می توان جستجو کرد. تأکید بر اعتماد به منزله عنصر اساسی رفاه متقابل ما و فراتر از آن به عنوان یک بعد از جنبه های ارزندۀ زندگی، هم در علوم سیاسی و هم ستون جامعه شناسی «مفهومی مشترک» است، زیرا بدون وجود اعتماد زندگی اصلاً امکان پذیر نیست. در علوم سیاسی به ویژه در قرون معاصر توکویل نیز سهم بسزایی در پرورش اعتماد بر عهده داشته است (پورمحمدی، ۱۳۷۷، ۵).
۲-۲-۳ مخاطب:
امروزه بحث درباره مخاطبان بخصوص درموج معاصر جهانی شدن ^[۱۲] جدیترشده است. در دنیای حاکمیت پیام و اطلاعات باید نخست مخاطبان را شکل داد و سپس آنان را به استفاده از رسانه وادار کرد. مخاطب، هدف هر کوشش رسانهای است و باید نخست ترغیب و سپس قانع شود که رسانه در خصوص علاقه و نیاز او پیام میدهد. مخاطب و رسانه بر هم تأثیر میگذارند. مارشال مک لوهان معتقد است که خود رسانه، مخاطب را مینوازد. براساس اظهارات مک لوهان ^[۱۳] میتوان گفت که مخاطب مرکز توجه و فعالیت رسانه ها است. « هلیوین و فلور ^[۱۴]» و « ساندرابال راکیچ^[۱۵] » به عنوان دو جامعه شناس قصد داشتند تأثیر پیام رسانه ها بر مخاطب و چگونگی کارکرد مخاطب در قبال مضمون و پیام را مورد بررسی قرار دهند. چشم انداز گوناگون ویژگیهای فردی، چشم‌انداز قشرهای مختلف جامعه و چشمانداز روابط اجتماعی، ما را به این باور میرساند که مخاطب تودهوار یگانه در برابر رسانه بیمعنی است.
مخاطب کسی است با گرایشهای ویژه، تجربه های بخصوص، تأثیرپذیر از عوامل گوناگون و دارای نیازها و علایق مختلف. مخاطبان بسته به عوامل فردی و اجتماعی، آن بخش از مجموعۀ مضمون یا پیام رسانه را جذب میکنند که خود میخواهند نه بخشی را که پیام رسان در نظر دارد (قاضی زاده، ۱۳۸۰، ۹۷ )
تاریخ رسانه های جمعی نشان میدهد که مخاطبان میتوانند هم برآمده از خود جامعه باشند و هم از رسانه ها و محتوای آنها براساس نگرش نخست، میتوان رسانه ها را پاسخی دانست به نیازهای عمومی یک جامعۀ ملی، اجتماعی محلی، یا گروه اجتماعی متقدم. در این نگرش، رسانه ها همچنین در پی پاسخگویی به خواسته های مشخص و مورد تأکید مجموعههایی از افراد ـ نظیر صاحبان مشاغل، جوانان هواداران یک ورزش خاص و غیره هستند. در دیگر سوی، اگر مخاطبان را آفریدۀ رسانه‏ها بدانیم در آن صورت خواهیم دید که آنها در پی یک فنآوری جدید مانند اختراع فیلم رادیو یا تلویزیون پا به عرصه هستی گذاشتهاند یا اینکه به دنبال تأسیس یک کانال جدید به دور آن جمع شده‏اند. مطابق این نگرش میتوان از «مخاطبان تلویزیونی» یا «مردمان سینما رو» و یا از خوانندگان یک روزنامۀ خاص یا بینندگان پروپا قرص یک کانال تلویزیونی محبوب سخن گفت. چنین است شکلگیری مخاطبان خاص به دنبال رواج یک شکل یا نوع جدید از محتوی یا یک اجرای بسیار جذاب که معمولاً هم با بازاریابی و تبلیغات زیاد تقویت میشود. رسانه ها برای این منظور ممکن است از تقاضاهای خود انگیختۀ مردم استقبال کنند. یا اینکه گروه ها، نیاز ما و علایق احتمالی را قبل از ظهورشان شناسایی کنند (مک کوبیل، ۱۳۸۰، ۴۰-۳۹) برقراری ارتباط با مخاطب هدف اصلی و عمده هر رسانه جمعی می‌باشد. این ارتباط در صورتی زود و به موقع برقرار شده و شدت می‌یابد که فعالیت آن رسانه اولاً مبتنی بر شناخت کم و بیش مخاطب و نیازهای او باشد و ثانیاً در تهیه و انتشار آن، از اصول و شیوه های علمی بهره‌گیری شود (رسانه، ۱۳۶۹، ۳)
۲-۲-۴ انواع مخاطبان:
امروزه امکانات جدیدی برای تعریف مخاطبان در حال ظهور است و ما میتوانیم به جای یک گروه یا توده از مخاطبان، از یک فرهنگ سلیقه یا یک شیوه زندگی برای توصیف الگوی گزینش رسانه ها حرف بزنیم هرچند مشکل است اما افراد برحسب سلایق، علایق و نیازها به یکدیگر نزدیک شدهاند (مک کوییل، ۱۳۸۰، ۳۴).
با وجود آنکه دستهبندی مخاطبان به عنوان عامل یا معلول رسانه ها در وضعیتی که مخاطبان رسانه‌ای مداوماً در حال تغییر و شکلگیری هستند آسان نخواهد بود اما در یک سطح بندی اساسی
میتوان چهاردسته از مخاطبان را در نظر گرفت. که با توجه به موضوع تحقیق دو مورد از این دسته‌بندی را با تأمل بیشتری بررسی می‌کنیم:

• مخاطبان عام:

همانطور که میدانیم مخاطب در قالب یک گروه یا یک جمع انسانی است که قبل از آنکه به عنوان گروهی از مخاطبان رسانهای شناخته شوند دارای هستی مستقل بودهاند. در شرایط امروزه، بهترین مثال از مخاطبان رسانه ها که میتوان آنها را تا حدودی یک گروه اجتماعی نیز برشمرد میتواند خوانندگان یک روزنامه محلی یا شنوندگان ایستگاه رادیویی یک جماعت خاص باشد. مخاطبان فوق حداقل یک مشخصه هویت بخش اجتماعی/ فرهنگی مشترکی دارند آنها همگی در یک محل زندگی میکنند و عضوی از این اجتماع مسکون هستند (مک کوییل، ۱۳۸۰، ۴۲-۳۹).
مخاطبان عام نیز همه مشتریان یا مخاطبان یک رسانه هستند که به حکم توافق سلیقه، علاقه، نیاز و احساسات خود با رسانه ارتباط دارند. مخاطبان عام پرتعداد و تودهوار هستند و در کل محیط قلمرو رسانه، پراکنده و دسترسی به آنان دشوار و گاه ناممکن به نظرمیرسد، نفوذ و قدرت مخاطبان عام در قبال رسانه خبری و گاه در حد واکنش آنان محدود به نخواندن، ندیدن، نشنیدن و ارتباط نگرفتن با رسانه است و سلیقه، علاقه، نیاز و احساس خود را در رسانه میجویند (قاضی زاده، ۱۳۸۰، ۱۰۹)

• گروه خرسندی^[۱۶]:

گروه یا دسته خرسندی به عنوان مخاطب برای اشاره به امکانات عدیده مخاطبان برای شکلگیری و باز شکلگیری بر مبنای برخی علایق، نیازها یا رجحانهای رسانهای انتخاب شده است. کاربرد واژه دسته به این معناست که چنین مخاطبان نوعاً جمع سادهای از افراد پراکندهاند که هیچ تعلق متقابلی ندارند. امروزه به دنبال تفکیک بوجود آمده در تولید و عرضه رسانهای به منظور پاسخگویی به تقاضاهای مصرف کنندگان خاص، دسته خرسندی نوع قدیمیتر عمومی مردم شده است. این پدیده چندان هم جدید نیست چرا که روزنامههای مردم پسند و نیز شایعه و مد از دیرباز انواع علایق خاص اما متداخل مخاطبان خود را برآورده کردهاند نیازهایی که این نشریهها تأمین کرده‏اند عمدتاً شامل نیاز به اطلاعات علمی، تفریحی و شایعات بودند که زندگی اجتماعی روزمره را تلطیف میکردند. در شرایط کنونی با رنگ باختن اخلاق مذهبی و نیز تجاری شدن رسانه ها این نوع از رسانه ها گسترش یافتهاند. اصطلاح مناسب در این مفهوم فرهنگ سلیقه است که توسط هربرت گانس^[۱۷] ابداع شده است. وی این اصطلاح را برای توصیف آن دسته از مخاطبانی بکار میبرد که توسط رسانه‏ها بر مبنای همگرایی علاقههایشان و نه براساس پس زمینه اجتماعی یا مکان شخص خلق میشوند. گانس فرهنگ سلیقه را مجموع محتواهای مشابه که توسط یک دسته از مردم برگزیده میشوند تعریف میکند.
۲-۲-۵ ویژگیهای مخاطبان:
در فراگرد ارتباط رسانهای، گیرنده عضوی از یک گروه پرتعداد به حساب میآید که عبارتند از: شنوندگان، بینندگان و خوانندگان. همین مخاطب رسانهای در عین حال چهار خصلت عمده دارد:
۱- مخاطب ترکیب «فردهایی» است که آمادگی دارند تا در تجربه های مشترک با منشاء رسانهای همراه شوند. آنان همواره تحت تأثیر داد و ستد جمعی در یک ارتباط میان فردی هستند. ویژگی این فردها این است که محصول رسانه مشترکی را بر میگزینند. این گزینش یا خودآگاه است یا از روی عادت صورت میگیرد.
۲- ویژگی دوم مخاطب «پر تعداد بودن» آن است. پارلز رایت ^[۱۸] که ویژگی پرتعداد بودن مخاطب را ارائه کرده است. عقیده دارد که مخاطب هر رسانه، در هر برش زمانی، پرتعداد است، چنان پرتعداد که پدید آورندگان رسانه هرگز قادر نیستند با همه مخاطبان تبادل نظر کنند.
۳- مخاطبان بیش از آنکه همذات و هموند باشند «ناهموند و غیرمتشکل» هستند. فردها در درون یک گروه مخاطب معین بیان کننده انواع و اقسام قشرها و طبقه های اجتماعی هستند. مخاطبان گروه یا افراد غیرهموند، اما برگزیده هستند. برگزیدن یک رسانه خاص شاید تنها عرصه مشترک میان آنان باشد.
۴- مخاطبان گروهی «ناشناخته» هستند. دستاندرکاران رسانه ممکن است تعداد محدودی از این گروه پرتعداد را با نام و نشان بشناسد که مخاطبان مشتری، حاصل کار آنان هستند، گو اینکه شاید به تجربه دریابند که مخاطبان آنان چگونه فکر میکنند یا چگونه از خود واکنش بروز میدهند.
(قاضی زاده، ۱۳۸۰، ۱۰۷-۱۰۶)
همه انواع چهارگانه مخاطب رسانهای که از آنها صحبت شد در یک چیز مشترکند: همه آنها به حیطه ارتباطات جمعی مربوط میشوند. ارتباطات جمعی اشکالی از جریان ارتباطی مرکز ـ پیرامون^[۱۹] هستند که آنها گیرندگان از فرستندگان جدا و برایشان ناشناختهاند. توسعه مخاطبان از تجمع انبوه خلق در یک محل برای دیدن یا شنیدن یک پیام آغاز و بتدریج در طول تاریخ بزرگتر و غیرشخصیتر شدند. در نهایت مخاطب رسانه های جمعی از اجتماع افرادی پدید آمدند که در یک لحظه پیام مشابهی را دریافت میکنند.
«وره ویک^[۲۰]» و «ون کام^[۲۱]» مخاطبان رسانهای را برحسب متمرکز یا غیرمتمرکز بودن مخزن اطلاعات و فردی بودن آنها تقسیم بندی نمودهاند. در این رویکرد فرض بر این است که شرکت کنندگان به مانند چرخی که طول یک محور میچرخد گرد هم آمدهاند. در این رویکرد فرض بر این است که شرکت کنندگان واقع در پیرامون یا مرکز و یک یا چند شرکت کنند حاشیهای برقرارشود. با قرار دادن مخزن اطلاعات در برخورد با عامل برگزیننده زمان و موضوع با دو گزینه متمرکز یا فردی بودن آنها، میتوان به چهار نوع رابطه بین فرستنده و گیرنده دست یافت.

مبتلا

غیرمبتلا

Df

میانگین مجذورات

F

Sig.

اظهارگری

۳۱/۲±۶۸/۶

۰۲/۲±۳۶/۵

۱

۵۶۰/۴۳

۱۹۲/۹

^**۰۰۳/۰

^**معنیدار در سطح ۰۱/۰p <
۴-۲-۱۳-۲.تحلیل داده ها. همان طوری که از نتایج جدول ۴-۱۵ مشاهده میشود، در مقایسه بینگروهی، با توجه به مقدار P حاصل از آزمون مانوا، تفاوت مشاهده شده بین تفاضل میانگین اظهارگری در بین شرکتکنندهها مبتلا وسالم معنیدار است، بنابراین فرضیه فوق را با ۹۹ درصد اطمینان میتوان پذیرفت. به عبارتی دیگر میتوان نتیجه گرفت که بین تفاضل میانگین اظهارگری در بین شرکتکنندهها مبتلا و سالم تفاوت معنیداری وجود دارد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۲-۱۴.فرضیه فرعی چهاردهم: « بین میانگین احساس شرم در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم تفاوت معنیداری وجود ندارد.»
۴-۲-۱۴-۱.توصیف داده ها. نتایج بررسی تفاوت بینگروهی میانگین احساس شرم در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم درنمودار۴-۱۴ جدول ۴-۱۶ نشان داده شده است. میانگین گروه مبتلایان به میگرن درنمره ی طرحواره ی احساس شرم برابر با۴۴/۷ وانحراف معیاربرابر۶۳/۲ می باشد، ودرگروه سالم میانگین برابر با۴۶/۵ وانحراف معیار برابربا۵۱/۲ می باشد. بنابرین میزان طرحواره احساس شرم در افراد مبتلا به میگرن بالاتر است.

نمودار۴-۱۴: تفاوت بینگروهی میانگین احساس شرم
جدول ۴-۱۶: تفاوت بینگروهی میانگین احساس شرم در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم

متغیر

مبتلا

غیرمبتلا

Df

میانگین مجذورات

F

Sig.

احساس شرم

۶۳/۲±۴۴/۷

۵۱/۲±۴۶/۵

۱

۰۱۰/۹۸

۷۶۰/۱۴

^**۰۰۱/۰

^**معنیدار در سطح ۰۰۱/۰p <
۴-۲-۱۴-۲.تحلیل داده ها. همان طوری که از نتایج جدول ۴-۱۶ مشاهده میشود، در مقایسه بینگروهی، با توجه به مقدار P حاصل از آزمون مانوا، تفاوت مشاهده شده بین تفاضل میانگین احساس شرم در بین شرکتکنندههای مبتلا و سالم معنیدار است، بنابراین فرضیه فوق را با ۹۹ درصد اطمینان میتوان پذیرفت. به عبارتی دیگر میتوان نتیجه گرفت که بین تفاضل میانگین احساس شرم در بین شرکتکنندهها مبتلا و سالم تفاوت معنیداری وجود دارد.
۴-۳.آزمون فرضیه دوم پژوهش«بین تحریف های شناختی افراد مبتلا به میگرن با افراد سالم تفاوت وجود دارد.»
در تحلیل داده ها به دلیل این که از روش مانوا استفاده شده بود نیاز به رعایت پیش فرض های این روش بود که نگارنده با بررسی این پیش فرض ها رعایت شدن هر یک از آنها را بدین شرح اعلام می نماید.
۱-پیش فرض نرمالیتی با بررسی بر روی داده ها رعایت شده بود.در این قسمت با بهره گرفتن از آزمون شاپیرو نرمالیتی داده ها بررسی شد

فهرست عکسها

عنوان
صفحه

۳-۱- جاده پایانه رازی خوی – ایران – ترکیه………………………………………………………………………
۹۸

چکیده:
اساس منطقه گرایی بر این مبنا استوار است که نیل به یک وحدت جهانی در شرایط کنونی مشکل به نظر می رسد و باید با عوامل پیوند دهنده منطقه ای زمینه حصول به آرمان جهانی شدن را فراهم ساخت .جهان گرایان که با این دیدگاه به قضیه منطقه گرایی توجه کرده اند، به این امید دل بسته اندکه پیوندهای منطقه ای که محصول نیاز طبیعی و جغرافیایی باشد می تواند در مراحل تکامل، به یک نظام جهانی بینجامد.مشترکات جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این امکان را به دولت های واقع در یک منطقه جغرافیایی می دهد که از امکانات خود با همکاری مشترک بهره برده و ضمن تامین کمبودهای یکدیگر در زمینه های مختلف به سرما یه گذاری و تولید مشترک بپردازند.
در این فضای نوین،کشور ما نیز در یکی ازحساس ترین موقعیت های ژئوپلتیک جهان قرار گرفته ،به گونه ای که مناطق ژئوپلتیکی فعالی با کارکرد های گسترده و پرشمار گرداگرد آن را فراگرفته و آن را به صورت کانون جاذبه دیپلماسی منطقه ای وجهانی در آورده است.این موقعیت نه تنها باعث تاثیرگذاری ایران بر فرایند تحولات منطقه ای می شودبلکه کارکرد مناطق پیرامونی نیز می تواند مسائل ایران را زیر سایه خود قرار دهد.این پژوهش به بررسی موقعیت جغرافیایی ایران و توان نقش آفرینی منطقه ای ایران در غرب آسیا می پردازد همچنین تاثیر منابع انرژی و ویژ گی ژئو کالچرایران بر نقش آفرینی ایران نسبت به سایر کشورهای منطقه بر منطقه گرایی درغرب آسیا می پردازد.این پایان نامه در پنج فصل در پی پاسخ به این سؤال که ژئوپلیتیک چگونه بر نقش آفرینی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در مقیایسه با سایر کشورها در منطقه ی غرب آسیا مؤثراست که مفاهیم آن در فصول پنجگانه به صورت کلیات تحقیق و ادبیات تحقیق و مواد و روش ها و یافته های آن ارائه گردیده که در نهایت تجزیه و تحلیل و ارزیابی فرضیه ها در فصل پنج نیز تهیه شده است.روش تحقیق حاضر توصیفی – تحلیلی می باشد وگرد آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و سایت های اینترنتی استفاده شده است روش تحقیق ژئوپلتیک با بهره گرفتن از داده های جغرافیایی و سیاسی در این تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد. مهمترین نتایج تحقیق عبارتند از: با توجه به مؤلفه های اثربخش ایران در زمینه انرژی و ژئوکالچر، ایران می تواند نقش موثری در منطقه گرایی غرب آسیا ایفا کند و همجنین تاثیر رشد و توسعه منطقه گرایی و اثرات آن بر رشد موقعیت اقتصاد در ایران به خوبی نمایان شده است و بابرقراری صلح و ثبات در منطقه از راه منطقه گرایی واتحاد منطقه ای و کاهش کشمکش بین دولت ها و بهر مندی از توانمندی های اثربخش ایران برای تقویت منطقه گرایی گام های مؤثری را برداشت.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

کلمات کلیدی: منطقه گرایی ،جمهوری اسلامی ایران،غرب آسیا،عوامل ژئوپولیتیک
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه
در دو دهه اخیر منطقه گرایی به یکی از اصلی ترین موضوعات خاص رشته های علوم اجتماعی،سیاست مقایسه ای،اقتصاد بین الملل،روابط بین الملل و اقتصاد سیاسی بین المللی تبدیل شده است. در تعریف مفهوم منطقه گرایی در میان پژوهشگران حوزه های مطالعات منطقه ای و روابط بین الملل اتفاق نظر وجود ندارد.در بیشتر موارد همگرایی در سیاست بین الملل با منطقه گرایی یکسان بر آورد می شود.شاید یکی از دلایل این مساله آن باشد که همگرایی بسیار ملموس تر و عینی تر در سطح منطقه ملاحظه می شود در رویکردی دیگر منطقه گرایی گاه با فرا ملی گرایی یا گرایش های بین حکومتی یکسان شناخته می شود،که به گسترش چشمگیر همکاری های اقتصادی وسیاسی میان دولت ها وسایر کنشگران در مناطق جغرافیایی خاص اشاره دارد.عوامل موثر در تحلیل منطقه گرایی بسیار گسترده اند ودر بیشتر موارد منطقه گرایی بر حسب درجه انسجام اجتماعی(زبان،قومیت،نژاد،فرهنگ،مذهب،تاریخ و آگاهی از میراث مشترک)،همگرایی اقتصادی(الگوها و رژیم های تجاری و هم تکمیلی اقتصادی)،یکپارچگی سیاسی(نوع رژیم،ایدئولوژی و زمینه های فرهنگی مشترک) و انسجام سازمانی (وجود نهادهای رسمی منطقه ای)تجزیه و تحلیل می شود.در اصل منطقه به صورت ترکیبی از عواملی مانند نزدیکی جغرافیایی،درجه بالای ارتباطات،چارچوب های نهادی و هویت های فرهنگی مشترک تعریف می شود.با توجه به اینکه مناطق پویایی خاص دارند،ضروری است همکاری های منطقه ای بر اساس رشد تعامل های اقتصادی،سیاسی،اجتماعی وهویتی،میزان جریان های تجاری،ویژگی ها،ارزشها و تجارب مشترک مورد توجه قرار گیرد(الهه کولایی،۲:۱۳۸۹)
از زمان پایان یافتن جنگ سرد، بازگشت منطقه گرایی در تمام جهان مشهود شده است. توافقات تجاری منطقه ای نیز از جهت تعداد و نیزاز جهت برجستگی، به گونه قابل توجه رشد و افزایش داشته است. تنها از تاریخ ژوئیه سال ۲۰۰۷، به بعد تعداد ۳۸۰ توافقات تجاری منطقه ای به اطلاع سازمان تجارت جهانی رسیده است.از این مجموعه ۲۰۵ توافق در همان تاریخ در حال اجرا بود. فرایند منطقه گرایی، غیر قابل تغییر به نظر میرسد و با انتقاداتی که صرفا یک موج به نظر میرسد کنار گذاشته نخواهد شد. با این وجود چنین گرایشی مسایل اختلاف برانگیز را از قبیل اینکه آیا منطقه گرایی مانع فرایند جهانی شدن است یا سکوی پرتاب برای آن محسوب میشود، به وجود آورده است.تعدادی پروژه های منطقه گرا را به عنوان مانع جهانی شدن اقتصادی می بینند- دیگران آن را به عنوان مسیری به سوی چند جانبه گرایی در نظر میگیرند. آقای هیتن استدلال میکند که منطقه گرایی جدید را نمی توان به سادگی «سکوی پرتاب» در این فرایند طولی در نظر گرفت، اما این ضرورتا به این معنا نیست که منطقه گرایی جلو جهانی شدن مانع ایجاد می کند. (الهه کولایی،۶:۱۳۸۹)
۱-۲- بیان مسئله
پس از پایان جنگ سرد فکر منطقه گرایی در جهان مشهود می باشد چون یکی از راه های حل بحران های موجود در جهان استفاده از الگوی منطقه گرایی می باشد که وجود منافع مشترک احساس تهدید و دشمن مشترک، وجود زمینه های عینی مشترک نظیر فرهنگ ، امنیت ، سیاست های اقتصادی و رژیم سیاسی و استفاده بیشتر از توان موجود در منطقه و افزایش قدرت و جایگاه در عرصه جهانی که با بهره گرفتن از اتحاد و ائتلاف بین چند کشور در منطقه صورت میگیرد خود می تواند عاملی در تشدید فکر منطقه گرایی باشد.
امروزه شتاب و عجله به سوی منطقه گرایی و افزایش توافقات تجارت منطقه ای خود نشانگر میزان این اشتیاق می باشد در این راستا از اتحادیه اروپا می توان یکی از پیشگامان نام برد بطوریکه تشکیل اتحادیه اروپا که ما حصل منطقه گرایی می باشد آن هم بین کشورهایی که ( بعضاً اصلاً همدیگر را قبول نداشته ) نتیجه تصمیمات عاقلانه ای بود که توسط دولتمردان این کشور ها صورت گرفت.
با توجه به پیشینه موجود در زمینه منطقه گرایی اصولاً هر قدر انسجام اجتماعی ( زبان ، قومیت ، فرهنگ ، مذهب ، تاریخ ، آگاهی از میراث گذشته ) و انسجام اقتصادی و یک پارچگی سیاسی تو ام با انسجام سازمانی بیشتر باشد روند منطقه گرایی سریعتر و موثر تر خواهد شد و از طرف دیگر از آنجایی که منطقه عبارتست از گروهی از کشور ها و دولت های مجاور هم که از نظر جغرافیایی معمولا دارای موسسات سیاسی و اقتصادی مشترک باشند لذا منطقه گرایی به دلیل موقعیت جغرافیایی و طبیعی شان به راحتی شکل می گیرد . بنابراین تلاش برای ایجاد منطقه گرایی باید بین کشورهایی صورت گیرد که این ویژگی را دارند.
منطقه گرایی بر خلاف جهانی سازی خواست و فرایند ارادی می باشد که دولت ها با شناخت ظرفیت های خود و طرف مقابل با ملاحظه نیازها و وابستگی متقابل اقدام به همکاری مشترک در راستای تامین منافع مشترک انجام می دهند با نگرش اجمالی به روند تاریخی منطقه گرایی به راحتی میتوان دید که در روش سنتی کنش گران و نیروهای عملیاتی صرفا در تمایلات دولتی خلاصه می شد ولی در نوع نوین منطقه گرایی کنش گران و نیروهای غیر دولتی نیز در برگرفته می شوند که نسبت به نوع کلاسیک جامع تر و بارزتر است زیرا به رشد یک پارچگی اجتماعی در محدوده یک منطقه و تعاملات اجتماعی بیشتر منتهی می گردد.
روند منطقه ای شدن خود مسلزم تغییر وضعیت ناهمگونی به وضعیت همگونی با توجه به ابعاد مختلف نظیر اقتصاد ، امنیت ، سیاست و فرهنگ و رژیم سیاسی موجود می باشد لذا کشور ها تلاش میکنند تا موجودیت و هویت نوینی را خلق کنند و هر کشور از هویت و منافع خود در ارتباط با همبستگی و مشارکت با سایر مجموعه ها دفاع کند و از بعد اخلاق گرایی هنجاری از نظر سیاست منطقه گرایی کشورها در تعامل با یکدیگر ضمن خلق هویت جدید مبتنی بر قالب های ادراکی و رفتاری و هنجارهای مشترک تلاش به ساختار اقتصادی براساس شرایط هم تکمیلی در اولویت کاری قرار می گیرد و در نتیجه زمینه برای شکل گیری و سازمان دهی مجموعه جدید فراهم خواهد شد.مجموعه ای که می تواند تولید اقتصادی را ارتقا دهد و زمینه همکاری اجتماعی را بیش از پیش فراهم آوردو ابزار آلات اقتصادی جایگزین اهداف نظامی شود و ماهیت ژئواکونومی به وجود آمده به خودی خود وسیله اصلی برای تثبیت قدرت و شخصیت وجودی شان در صحنه بین المللی گردد و از طرفی هم در گذشته کسب قدرت با بهره گرفتن از عامل نظامی و در راستای آن کشور گشایی بود اما در جهان امروز عامل اقتصادی تجارت جهانی و بازار رقابت جایگزین آن شده است لذا برای افزایش توان اقتصادی و بالا بردن قدرت در سطح بین المللی باید به منطقه گرایی روی آورد . وحدتی که در سایه چنین اتحادی به وجود می آید خود یک نوع وحدت آرمانی بوده که بیشتر از طریق احساس نیاز و همکاری متقابل با رغبت و اراده عقل و تدوین به سوی آن کشیده می شویم . اینک این سوال مطرح می شود : اگر کشورهای اروپایی با آن همه اختلاف سلیقه و داشتن کینه و دشمنی ها بعد از جنگ ها توانسنه اند اتحادیه ایی را تشکیل بدهند که روز به روز بر دامنه اتحاد و یکپارچگی شان بیفزاید ، آیاکشور های منطقه غرب آسیا که به دلایل مسلمان بودن اکثریت آنها و برخورداری از قیودات اخلاقی خصومتی تا آن حد را ندارند، امکان ره یابی به چنین اتحاد منطقه ای را تجربه نخواهند کرد؟ با توجه به تفاوت هایی که در بین کشورها در زمینه های مختلف وجود دارد به نظر می رسد که در عصر ارتباطات وسیعتر و سریعتر نیاز کشورها به همدیگر جهت تکمیل نواقصات خود و ایجاد زمینه داد و ستد بیشتر شده است. اینک این موضوع مطرح می شود از آنجایی که در ژئوپلتیک جهان علاوه بر عوامل طبیعی و انسانی و اقتصادی و امنیتی مسائل ایدئولوژیک نیز می توانند برای یک منطقه و منطقه گرایی مؤثر باشند. روند منطقه گرایی در غرب آسیا از چه روندی باید تبعیت کند. که در این زمینه می توان گفت ایران زیرساخت های لازم منطقه گرایی را در یک میدان کاربردی دارد که نه تنها متضمن منافع ملی خود بلکه منطقه و در نتیجه اقتدار و ارتقاء جایگاه بین المللی را در بر خواهد داشت. زیرا مؤلفه های ژئوپلتیک تأثیرگذار بر نقش آفرینی منطقه گرایی در غرب آسیا را در حد مطلوبی داشته و تمرکز بر منطقه گرایی و گسترش تعاملات در قالب اتحادیه ها و ائتلاف های سیاسی امنیتی، فرهنگی و اقتصادی با ملت ها و دولت های منطقه نه تنها فرصت هایی را برای ایفای نقش و نفوذ ایران در منطقه را فراهم می کند بلکه از خطرات احتمالی امنیتی در آینده نیز پیشگیری بعمل خواهد آورد که سرانجام قدرت بازیگری ایران در سطح روابط با قدرت های بزرگ افزایش خواهد یافت. که از این عوامل تأثیرگذار می توان از موقعیت جغرافیای ایران در غرب آسیا ژئوکالچر و ژئواکونومی و توانمندی منابع انرژی و موقعیت هیرو پولیتیک و مذهب (بخصوص شیعه) و زبان نام برد. که از نظر موقعیت جغرافیای طبیعی، سرزمین ایران از شمال به دریای خزر و آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان دو منطقه تأثیرگذار و مهم هم مرز است و از جنوب نیز ایران به خلیج فارس و تنگه هرمز و اشراف بر آبهای گرم و آزاد خلیج فارس و اقیانوس هند نیز احاطه دارد که مناطق مذکور به دلیل حساسیت بین المللی ویژگی خاصی را به موقعیت ایران داده است. شکل کوه های مرتفع زاگرس و البرز ذخائر عظیم نفتی و گاز، موقعیت ترانزینی ایران، که نزدیک ترین راه منطقه غرب آسیا و جنوب شرق آسیا به اروپا و شمال آفریقا می باشد و علاوه بر آن وسعت ایران در مقایسه با کشورهای منطقه و قرار گرفتن ایران بین دو منطقه عظیم جمعیتی شرق و غرب که ایران را در طول حیاتش به یک معبر تجارتی و سیاحتی بین ساکنین دو بخش آسیای مرکزی و شرق از یک طرف و آسیای غربی و اروپا از طرف دیگر تبدیل کرده است.
این موقعیت خاص باعث شده که ایران از تمدن های بزرگ چین و هند و مدنیت های بین النهرینی، مصر و یونان و رم نیز بی نصیب نماند و از نظر ژئوکالچر (ژئوپلتیک فرهنگی) نیز به دلیل همگونی فرهنگی اعم از زبان و مذهب با کشورهای همجوار مستقر در چهار سوی خود از جایگاه ویژه ای برخوردار باشند بسیاری از کشورهای مستقل امروزی نظیر عراق، افغانستان بخشی از قفقاز جنوبی و آسیای میانه جزئی از ایران بودند و تاریخ مشترک آنها به عنوان نقطه اتصالی نسل های بشری می تواند در همگرایی نوین مؤثر باشد. شایان ذکر است است از آنجاییکه ایران به دلیل قرار گرفتن در مرکز چند منطقه غنی منابع طبیعی نظیر دریای خزر منطقه آسیای مرکزی از اهمیت خاص ژئواکونومی نیز برخوردار است که از این اهرم در راستای سیاست منطقه گرایی می تواند بیشترین بهره را ببرد و همچنین می تواند از منابع نفتی و فرآورده های آن که مبنای توسعه صنعتی کشورهای قدرتمند و صنعتی جهانی می باشد نام برد که یکی از محورهای اصل بحث ژئواکونومی می باشد و بجز موارد گفته شده مسائلی نظیر جایگاه هیدرولوژیک (نقش آب) که می توان گفت اگرچه ایران جز مناطق کم بارش نسبت به جهان می باشد. اما نسبت به کشورهای حوزه خاورمیانه از جایگاه مطلوبی بهره مند است و به همراه این مزیت از نقطه نظر جمعیتی ایران در بین کشورهای آسیای مرکزیو غرب آسیا و قفقاز و خلیج فارس بیشترین جمعیت را دارد. که خود می تواند مبنای خوبی برای همکاری و منطقه گرایی در غرب آسیا به حساب آید. که در این پایان نامه عوامل ژئوپلتیک به عنوان متغیر ثابت و منطقه گرایی به عنوان متغیری وابسته در محدوده منطقه در غرب آسیا مورد تأکید قرار می‎گیرد. (پیشگاهی فرد،۳۲:۱۳۸۲)
۱-۳- اهمیت و ضرورت تحقیق
ماهیت نظام بین الملل در دنیای امروز به گونه ­ای است که به همان اندازه که دامنه­های نقش و نفوذ و منافع ملی قدرت ها در دنیا افزایش می یابد به همان اندازه نیز ضرورت گسترش تعامل و همکاری و نیاز به ائتلاف ها و تمرکز بر منطقه گرایی نیز گسترش می یابد. به عنوان نمونه حضور آمریکا درمناطق مختلف جهان زمانی اتفاق افتاد که منافع آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم به عنوان یک ابرقدرت در مناطق مختلف جهان گسترش یافت و به تبع نیاز به شناخت ملت­ها و ائتلاف با دولت­های جهان در مناطق مختلف یک امر اجتناب ناپذیر گردید. درسال ۲۰۰۹ نیز همزمان با شکست استراتژی بوش در ایجاد یک دنیای تک قطبی به رهبری آمریکا، دولت اوباما استراتژی جدید آمریکا را مبتنی بر ایجاد همکاری و ائتلا ف با دولت ها و ملت ها­ی دوست و رقیب برای حل مسائل جهانی و منطقه­ای و به عبارت دیگر تمرکز بر نوعی منطقه گرایی قرار داده است.
ایران نیز به دلیل ژئوپلتیک حساس خود از جمله قرارگرفتن در بین بحران­های منطقه­ای عراق و افغانستان و همچنین ماهیت مسایل سیاسی – امنیتی که با آن­ها روبرو است، از جمله برنامه هسته­ای، به نوعی با مسایل نظام امنیت بین الملل درارتباط مستقیم است. گسترش نقش و دامنه­های منافع سیاسی- امنیتی و اقتصادی ایران درسطح منطقه­ای و جهانی با نیاز به تعامل و شناخت بیشتر از مناطق مختلف جهان به خصوص منطقه خاورمیانه و غرب آسیا افزایش یافته است. حضور فعال ایران درمناطق مختلف جهان تا جایی­ که با اهداف اقتصادی و سیاسی – امنیتی و استراتژیک ایران هماهنگ باشد به نفع یک قدرت درحال رشد مانند ایران است. منطق روابط بین الملل در دنیا­ی امروز به گونه ­ای است که وجود تعامل، ائتلاف و اتحاد را یک امر ضروری می سازد. دستیابی به چنین امری بدون یک سیاست خارجی فعال امکان پذیر نیست. از آنجا که مسایل ایران با مسایل جهانی در ارتباط هستند، تقویت منطقه گرایی و افزایش دامنه های نقش و نفوذ ایران می تواند درخدمت اهداف توسعه­ای و رفع تهدیدات امنیتی و رشد اقتصادی کشور قرارگیرد.
۱-۴-سؤ ال تحقیق
ژئو پلیتیک چگونه بر نقش آفرینی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران موثراست ؟
۱-۵- فرضیات تحقیق
تحقیق پیش رو دارای دو فرضیه می باشد:
۱- موقعیت جغرافیایی ایران می تواند بر نقش آفرینی منطقه ای ایران در غرب آسیا موثر باشد.
۲- منابع انرژی و ویژ گی ژئو کالچرمی تواند بر نقش آفرینی ایران نسبت به سایر کشورهای منطقه در منطقه گرایی غرب آسیا مؤثر باشد.
۱-۶ – اهداف تحقیق
اهداف تحقیق بصورت زیر می باشد

• تبیین و شناخت مؤلفه های اثربخش ایران در زمینه انرژی و ژئوکالچر بر نقش آفرینی منطقه گرایی ایران

• تحلیل توانمندی های ایران بر نقش آفرینی منطقه گرایی ایران

• -بررسی محدوده واقعی نفوذ جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا

• نشان دادن اینکه برقراری صلح و ثبات در منطقه از راه منطقه گرایی واتحاد منطقه ای و کاهش کشمکش بین دولت ها صورت می گیرد و توانمندی های اثربخش ایران برای تقویت این منطقه گرایی می تواند نقش مؤثری داشته باشد.

تحقیق توصیفی را میتوان به پنج دسته تقسیم کرد(خاکی، ۱۳۸۷):
۱-تحقیق پیمایشی ۲- تحقیق همبستگی ۳-بررسی موردی ۴- اقدام پژوهی ۵- روش تحقیق پس رویدادی
۱) تحقیق پیمایشی^[۳۱]: برای بررسی توزیع ویژگیهای یک جامعه آماری، روش تحقیق پیمایشی بکار میرود. شاید مهمترین وجه تمایز تحقیق پیمایشی که برای بررسی توزیع ویژگی های یک جامعه آماری به کار میرود، با سایر انواع تحقیق توصیفی در این باشد که تحقیق پیمایشی صرفا به اطلاعات گذشته نمیپردازد، تحقیق پیمایشی یک فرایند پژوهشی است که به منظور جمع آوری اطلاعات درباره این موضوعات که گروهی از مردم چه میدانند، چه فکر میکنند، یا چه کاری انجام میدهند، اجرا میشود. مراد از فکر کردن این است که عقاید، نگرش ها، ارزشها و باورهای مردم چه هستند؟

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

تحقیقات پیمایشی خود به سه دسته تقسیم میشود:
روش مقطعی^[۳۲] : گرد آوری داده ها درباره یک یا چند صفت در یک مقطع زمانی خاص. برای مثال بررسی میزان علاقه دانشجویان سال اول دبیرستان به ادامه تحصیل در یک رشته خاص
روش طولی^[۳۳] : در بررسی پیمایش طولی، داده ها در طول زمان گردآوری شده تا رابطه بین متغیرها در طول زمان سنجیده شود. برای مثال «سیر تحول ثبت نام دانشجویان دختر در دوره های تحصیلات تکمیلی» یا «بررسی تحول مهارت های زبان فارسی پایه اول تا پنجم ابتدائی.
روش دلفی^[۳۴] : جهت بررسی دیدگاه های یک جمع صاحب نظر در مورد یک موضوع ویژه میتوان از این تکنیک استفاده کرد. مانند: بررسی دیدگاه اساتید دانشگاه در باره یک طرح جدید آموزشی.
تحقیق حاضر، بر حسب نحوه گردآوری داده ها، تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است و نیز از نظر آماری، به بررسی تطبیقی بین عوامل تاثیر گذار بر دو نوع خرید ناگهانی و برنامه ریزی می پردازد. (در این تحقیق هدف کشف رابطه علی و معلولی نیست.)
۲) تحقیق همبستگی ^[۳۵]: در این نوع تحقیقات رابطه میان متغیرها بر اساس هدف پژوهش تحلیل میگردد. در تحقیقات همبستگی اگر هدف پیش بینی متغیرهای وابسته بر اساس متغیرهای مستقل باشد به متغیر وابسته متغیر ملاک و به متغیر مستقل متغیر پیش بین گویند. همچنین وجه تمایز تحقیق همبستگی با تحقیق آزمایشی در این است که در اینجا متغیرهای مستقل دستکاری نمیشوند.
تحقیق همبستگی براساس هدف به سه دسته تقسیم میشود:
همبستگی دو متغیری: هدف بررسی رابطه همزمانی متغیرها است به عبارت دیگر میزان هماهنگی تغییرات دو متغیر است. در بیشتر تحقیقات همبستگی دو متغیری از مقیاس فاصله ای با پیش فرض توزیع نرمال و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون استفاده میشود.
تحلیل رگرسیون: در تحلیل رگرسیون هدف پیش بینی یک یا چند متغیر ملاک بر اساس یک یا چند متغیر پیش بین است. اگر هدف بررسی یک متغیر ملاک از یک متغیر پیش بین باشد از رگرسیون ساده استفاده میشود. اگر بررسی یک متغیر ملاک بر اساس چند متغیر پیش بین باشد از رگرسیون چندگانه استفاده میشود. اگر همزمان چند متغیر ملاک براساس چند متغیر پیش بین بررسی شود از رگرسیون چند متغیری استفاده میشود.
تحلیل کوواریانس: در برخی بررسی ها هدف بررسی مجموعهای از همبستگی های دو متغیر یا متغیرها در جدولی به نام ماتریس همبستگی یا کوواریانس است که با پیشرفت در زمینه نرم افزارهای آماری میسر شده است. تحلیل عاملی و حل معادلات ساختاری از این دسته هستند.
۳) بررسی موردی: در این روش پژوهشگر به انتخاب یک «مورد» پرداخته و آن را از جنبه های مختلف بررسی میکند. این مورد میتواند یک واحد و یا سیستم با حد و مرز مشخص و متشکل از عناصر و عوامل متعدد و مرتبط به هم باشد. از این جمله در تعلیم و تربیت میتوان هر یک از عوامل نظام آموزشی مانند دانش آموز، معلم، برنامه درسی و … را نام برد. هدف کلی در این روش مشاهده تفصیلی ابعاد مورد مطالعه و تفسیر مشاهده ها از دیدگاه کل گرا است. از این رو مطالعه موردی بیشتر به روش کیفی و با تأکید بر فرآیندها و درک و تفسیر آن ها انجام میشود.
انجام پژوهش به کمک روش مطالعه موردی شامل چهار مرحله است:
بیان مسئله و انتخاب «مورد»
انجام عملیات میدانی(گردآوری داده ها)
سازماندهی داده ها
تدوین گزارش
توجه پژوهشگر در مطالعه موردی بر یک «مورد» متمرکز است. اما ممکن است این واحد متشکل از رویدادهای متعدد و افراد مختلف باشد و یا از فرآیندهای گوناگون تشکیل شده باشد.
۴) روش تحقیق همبستگی: در این نوع تحقیق رابطه بین متغیرها براساس هدف تحقیق تحلیل میگردد.
تحقیقات همبستگی را میتوان برحسب هدف به سه دسته تقسیم نمود:
مطالعه همبستگی دو متغیری
تحلیل رگرسیون
تحلیل ماتریس همبستگی یا کواریانس
در مطالعات همبستگی دومتغیری هدف بررسی رابطه دو به دوی متغیرهای موجود در تحقیق است. در تحلیل رگرسیون هدف پیش بینی یک یا چند متغیر وابسته با توجه به تغییرات متغیرهای مستقل (پیش بین) است. در برخی دیگر از تحقیقات نیز از مجموعه همبستگی های دو متغیری متغیرهای مورد بررسی در جدولی به نام ماتریس همبستگی یا کواریانس استفاده میشود. از جمله چنین تحقیقاتی میتوان به تحلیل عاملی و معادلات ساختاری اشاره نمود. در تحلیل عاملی هدف تلخیص مجموعه ای از داده ها یا رسیدن به متغیرهای مکنون (سازه) بوده و در مدل معادله ساختاری هدف آزمودن روابط ساختاری مبتنی بر نظریه ها و یافته های تحقیقاتی موجود است.
۵) تحقیق پس رویدادی ^[۳۶] : به تحقیق پس ‌رویدادی تحقیق علی-مقایسه‌ای نیز گویند. تحقیق پس ‌رویدادی به تحقیقی گفته میشود که پژوهشگر علت احتمالی متغیر وابسته را مورد بررسی قرار میدهد. چون متغیر مستقل و وابسته در گذشته رخ دادهاند، لذا این نوع تحقیق غیر آزمایشی را تحقیق پس رویدادی میگویند.
۳-۶- جامعه آماری
بنابر نظر اغلب محققان، جامعه آماری عبارت است از همه اعضای واقعی یا فرضی که علاقه مندیم یافته های پژوهش را به آنها تعمیم دهیم (خاکی، ۱۳۸۷).
در این پژوهش جامعه آماری شامل مشتریان فروشگاه زنجیره ای سلمان در شهر کاشان میباشد. این مشتریان با توجه به طیف گسترده مراجعان به این فروشگاه، نمونه مناسبی برای این پژوهش میباشد.
۳-۷- فرایند نمونه گیری
نمونه گیری فرآیندی است که طی آن تعدادی از واحدها به گونه ای برگزیده میشوند که معرف جامعه بزرگتری که از آن انتخاب شدهاند، باشند. برای اینکه مطمئن شویم نمونه انتخاب شده، نماینده واقعی جامعه است، باید آن را به صورت تصادفی از جامعه مورد نظر انتخاب کنیم.
در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است.
۳-۸- حجم نمونه
برای تعیین حجم نمونه میتوان از دو روش کوکران و مورگان استفاده کرد که در ادامه این دو روش بیشتر توضیح داده میشود.
۳-۸-۱- محاسبه حجم نمونه با فرمول کوکران
فرمول کوکران یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای محاسبه حجم نمونه آماری است. در این بخش فرمول کوکران ارائه شده است. تعیین حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول کوکران نیازمند آن است که حجم جامعه را بدانیم.
فرمول شماره ۳-۱: فرمول محاسبه حجم نمونه کوکران
N حجم جامعه آماری
n حجم نمونه
Z مقدار متغیر نرمال واحد استاندارد، که در سطح اطمینان ۹۵ درصد برابر ۱.۹۶ میباشد
P مقدار نسبت صفت موجود در جامعه است. اگر در اختیار نباشد میتوان آن را ۵/۰ درنظر گرفت. در این حالت مقدار واریانس به حداکثر مقدار خود میرسد.
q درصد افرادی که فاقد آن صفت در جامعه هستند (q =1-p)
d مقدار اشتباه مجاز
در فرمول فوق معمولاٌ؛ حداکثر اشتباه مجاز (d) معادل ۰.۰۵، ضریب اطمینان ۹۵ درصد، t=1.96 و مقادیر p و q نیز هرکدام معادل ۰.۵ و حجم جامعه N در نظر گرفته می‌شود. مقدار P برابر با ۰.۵ در نظر گرفته می‌شود. زیرا اگر P=0.5 باشد n حداکثر مقدار ممکن خود را پیدا می‌کند و این امر سبب می‌شود که نمونه به حد کافی بزرگ باشد.
در این تحقیق تعداد حجم جامعه با سوال از مدیران فروشگاه زنجیرهای به طور میانگین ۲۵۰ نفر در روز تعیین شده است. با توجه به اطلاعات فوق حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول کوکران برابر ۱۵۱ میباشد.
۳-۸-۲- محاسبه حجم نمونه با بهره گرفتن از جدول مورگان
در مواردی که واریانس جامعه یا درصد مورد نیاز در اختیار نداشته باشیم میتوان از این جدول برای برآورد حجم نمونه استفاده کرد. این جدول حداکثر تعداد نمونه را میدهد و آگر با فرمول کوکران نیز محاسبه انجام شود، حتما مقدار فرمول کوکران کمتر از این باید باشد. (بد بینانه ترین حالت)

جدول شماره ۳-۱: جدول مورگان برای تعیین حجم نمونه

N

S

N

S

مبحث نخست : ارکان بزه جاسوسی
ما در این مبحث به رکن مادی ، رکن معنوی و رکن قانونی بزه جاسوسی در کشور ایران و فرانسه می پردازیم .
گفتار نخست : عنصر مادی
از آن جایی که کسی را تنها به خاطر اندیشه و فکر مجرمانه ، محاکمه و مجازات نمی کنند عنصر اساسی دیگری در همه جرایم وجود دارد که به عنوان عنصر مادی شناخته شده است ، یعنی تنها حالت ذهنی برای تحقق جرم کافی نیست ، بلکه باید همراه با سوء نیتی که قانون آن را جرم شناخته عمل و فعلی نیز صورت پذیرد .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بنابراین اگر عمل مجرمانه ای با سوء نیست فرد همراه نباشد غالبا جرمی تحقق نیافته است . پس برای تحقق جرم ، عنصر مادی ، یعنی واکنش خلاف قانون و مقررات ضروری است . مصادیق واکنش متفاوت است و گاهی از مواقع ممکن است حالت منفی و ترک فعل باشد . از نظر حقوقدانان مصادیق عنصر مادی را به طور کلی به شکل ذیل می توان تقسیم نمود :
فعل
ترک فعل
جرم فعل ناشی از ترک فعل
داشتن و نگهداری
حالت و وضعیت
ما در این گفتار به بحث موضوع جرم جاسوسی و رفتار مجرمانه بزه مذکور می پردازیم .
الف – موضوع جرم
ماده ۲۴ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب سال ۱۳۸۲ مصادیق متعددی از موضوع جرم جاسوسی را بیان می دارد .
در بند الف ماده مزبور اسناد یا اطلاعات یا اشیای دارای ارزش اطلاعاتی، موضوع جرم جاسوسی شمرده شده است و در بند ج همان ماده اسرار به نظامی ، سیاسی ، امنیتی ، اقتصادی ویا صنعتی تقسیم شده است و موضوع جرم جاسوسی در قانون مجازات انتشار و افشاء اسناد محرمانه سری دولتی مصوب ۲۹/۱۱/۱۳۵۳ با تفصیل و جزئیات بیشتری مورد حکم قرار گرفته است و در ماده یک قانون فوق چنین آمده است :
« اسناد دولتی عبارتند از هر نوع نوشته یا اطلاعات ثبت یا ضبط شده مربوط به وظایف و فعالیت های وزارتخانه و موسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکت های دولتی از قبیل مراسلات ، دفاتر ، پرونده ها ، عکس ها ، نقشه ها ، کلیشه ها ، نمودارها ، فیلم ها ، میکروفیلمها و نوارهای ضبط صوت که در مراجع مذکور تهیه و یا به آن مراجع رسیده باشد با توجه به مواد مذکور تا اندازه ای موضوع جرم جاسوسی از نظر قانون معین می گردد »^[۶۹].
اما به طور کلی می توان گفت که موضوع جرم جاسوسی به اطلاعات و اشیاء تقسیم می شود :
۱- اطلاعات
جمع آوری و تحصیل اطلاعات همواره یکی از مصادیق جرم جاسوسی معرفی شده است قانونگذار ایران در مواد ۵۰۵ م.ق.ا. و بند ب م ۲۴ ق.م.ن بدان اشاره کرده است و مقنن فرانسوی نیز در ماده ۷ – ۴۱۱ قانون جزای جدید و ماده ۱ – ۴۷۶ قانون عدالت نظامی به این
موضوع اشاره کرده است .
اما لازم به ذکر است که در زمینه شمول اسرار و اطلاعات، سیاست کیفری ایران و فرانسه با هم تفاوت های زیادی دارد .
قانونگذار ایران بیشتر به ارائه تقسیم بندی های کلی در این زمینه می پردازد و انواع و اقسام آن را بیشتر به مراجع اجرایی واگذار نموده است همانطور که مشاهده می شود قانونگذار در ماده ۵۰۵ قانون مجازات اسلامی هیچ گونه تعریفی را درباره اطلاعات طبقه بندی شده بیان نکرده است . اما سیاست کیفری که مقنن فرانسوی در این زمینه دنبال کرده است کمی متفاوت تر است . مقنن فرانسوی با ایجاد تغییر در دامنه شمول این جرم ، موضوع این جرم را به فعالیت های اقتصادی ،اجتماعی، فرهنگی و صنعتی نیز کشانده است .
۲- اشیاء
علاوه بر اطلاعات ، اشیاء نیز می تواند موضوع جرم جاسوسی قرار بگیرد . از بررسی قوانین ایران به این نتیجه می رسیم که سیاست کیفری ایران در مورد موضوع جرم فقط محدود به اطلاعات و اسناد می شود اما در مقابل سیاست کیفری فرانسه در ماده ۷ – ۴۱۱ اشیاء (اموال مادی قابل لمس ) را به عنوان موضوع جرم جاسوسی پذیرفته است .
ب – رفتار مجرمانه
رفتار مجرمانه اعم است از فعل و یا ترک فعل :
۱- فعل : افعالی که در مورد بزه جاسوسی مصداق پیدا می کنند عبارتند از :
۱- جمع آوری اطلاعات
۱- انتقال به افراد فاقد صلاحیت
۱- ورود به اماکن ممنوعه
۱- انتقال اطلاعات نادرست به مسئولین
۱- همدستی با قدرت خارجی
۱- انتقال سرزمین و نیروهای مصلح به قدرت خارجی
– ۱ – جمع آوری اطلاعات
ماده ۵۰۵ قانون تعزیرات مصوب سال ۱۳۷۵ اشاره می دارد که « هر کس با هدف بر هم زدن امنیت کشور به هر وسیله اطلاعات طبقه بندی شده را با پوشش مسئولین نظام با ماموران دولت یا هر نحوه دیگر جمع آوری کند …. به حبس از یک تا پنج سال محکوم می شود ».
لذا جمع آوری اطلاعات یکی از مصادیق رفتار مجرمانه بزه جاسوسی شناخته می شود . در کشور فرانسه هم قانونگذار در ماده ۷ – ۴۱۱ قانون جزای جدید و ماده ۱ – ۴۷۶ قانون عدالت نظامی به این موضوع اشاره کرده است.
اما با این تفاوت که قانونگذار ما در ماده ۵۰۵ (ق.م.ا) لزوم طبقه بندی اطلاعات را شرط دانسته است اما از نگاه مقنن فرانسوی اطلاعات باید ذاتا مخالف منافع اساسی ملت فرانسه باشد .
باید توجه داشت که در قانون جزای جدید فرانسه قانونگذار با توسعه دامنه شمول جرم جاسوسی، دامنه شمول اطلاعاتی که ممکن است موضوع جرم جاسوسی واقع شود را نیز در واقع افزایش داده است لذا با توجه به قانون جدید شاید بتوان گفت اطلاعات صنعتی تجاری نیز ممکن است موضوع جاسوسی واقع شوند .
۱ – ۲ – انتقال به افراد فاقد صلاحیت
همان طور که در ماده ۲۶ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب سال ۱۳۸۲ مقرر شده است که « هر نظامی که اسناد و مدارک ، مذاکرات ، تصمیمات یا اطلاعات طبقه بندی شده را در اختیار افرادی که صلاحیت اطلاع نسبت به آن ها را ندارند ، قرار دهد یا به هر نحو آنان را از مفاد آن مطلع سازد با توجه به طبقه بندی اسناد و یا اطلاعات مربوطه مجازات خواهد شد».
آن چه در ماده ۲۶ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح پیش بینی شده مربوط به مواردی است که اسرار در اختیار افراد غیر ذیصلاح ، که لزوما دشمن نیستند قرار گیرد .
ماده ۵۰۱ ق.م.ا نیز مصداقی از این رفتار مجرمانه می باشد که دارای ابهامات زیادی است اولین مورد ابهام این است که در ماده مذکور تعریفی از اسناد و نقشه ها یا اسرار و تصمیمات سیاست خارجی و داخلی ارائه نداده است . برخی از نویسندگان حقوقی برای برطرف کردن این نقص گفته اند که مراد قانونگذار تمام آن چیزی است که به امور حکومت بر می گردد.^[۷۰]
در مقابل عده ای دیگر از حقوقدانان آن را ناظر بر سیاست های امنیتی داخلی و خارجی میدانند .^[۷۱] اما این اختلاف در کشور فرانسه به دلیل سیاست توسعه دامنه جرم انگاری دیده نمی شود . زیرا در فرانسه هر چیزی که علیه منافع اساسی ملت فرانسه باشد می تواند مصداقی از جاسوسی باشد .
از دیگر تفاوت های ایران و فرانسه در این زمینه می توان لزوم سری بودن را نام برد که در ایران در لزوم سری بودن اطلاعات بین حقوقدانان اتفاق نظر وجود دارد اما در فرانسه با توجه به سیاست توسعه دامنه جرم انگاری حتی در زمینه های اقتصادی و اجتماعی دیگر لزوم سری بودن غیر ضروری به نظر می رسد .
۱- ۳- ورود به اماکن ممنوعه
ماده ۵۰۳ قانون تعزیرات مصوب سال ۱۳۷۵ در این مورد اشعار می دارد :
« هر کس به قصد سرقت یا نقشه برداری یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی یا نظامی یا امنیتی ، به مواضع مربوطه داخل شود و هم چنین اشخاصی که بدون اجازه ماموران یا مقامات ذیصلاح در حال نقشه برداری یا گرفتن فیلم یا عکس برداری از استحکامات نظامی یا اماکن ممنوعه دستگیر شوند به شش ماه تا سه سال حبس محکوم می شوند».
بند های د و ه ماده ۲۴ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب سال ۱۳۸۲ جرایمی مشابه به جرم مذکور در صدر ماده ۵۰۳ را پیش بینی کرده اند . در کشور فرانسه نیز مواد ۵ – ۴۱۳ و ۷ – ۴۱۳ در این رابطه قابل استناد می باشد .
علی رغم این که مجاز یا غیر مجاز بودن ورود به اماکن امنیتی در کشور ما با عدم صراحت قانونگذار مواجه شده است اما در فرانسه غیر مجاز بودن ورود به اماکن امنیتی به نحو صریحی در مواد ۵ – ۴۱۳ و ۷ – ۴۱۳ پیش بینی شده است . حتی در فرانسه بین موردی که فرد بدون اجازه مقامات صلاحیت دار وارد شده است با موردی که فرد با عناوین جعلی و متقلبانه وارد شده است تفاوت وجود دارد که مجازات حالت اول شش ماه حبس جنحه ای و ۷۵۰ هزار یورو جریمه نقدی است و مجازات حالت دوم یک سال حبس و تا ۱۵۰ هزار یورو جریمه نقدی می باشد .
اما قانونگذار ایران تفکیکی بین انواع مختلف ورود قائل نیست .لازم به ذکر است ،اکتفا دانستن سوء نیت عام از سوی مقنن فرانسوی باعث شده است این عمل تنها به عنوان یکی از جرائم علیه نیروهای مسلح شناخته شود اما در ایران با توجه به این که مقنن سوء نیت خاص را شرط ضروری می داند باعث می شود که این عمل یک مصداقی از جرم جاسوسی شناخته شود.