که در این معادله p محیط ناحیه تماس سه فاز (دو سیال و میکروبالانس) و θ زاویه هلالی مایع در تماس با میکروبالانس است.
۲-۱-۲- دسته­ی دوم: اندازه گیری فشار مویینگی
همانطور که گفته شد، کشش سطحی عبارت است از کار مورد نیاز برای ساختن یک واحد سطح مرزی در دما، فشار و پتانسیل شیمیایی ثابت. چون همیشه مقدار این کار برای فازهای امتزاج ناپذیر مثبت است، بنابراین تمایل کشش سطحی همواره در جهت کاهش سطح مرزی است. این تمایل باعث به وجود آمدن یک اختلاف فشار بین سیالات دو طرف سطح هلالی می­گردد. این اختلاف فشارباعث ایجاد پدیده هایی همچون بالا رفتن مایع از لوله­ی مویین و تشکیل حباب و قطره می­گردد. معادله­ یانگ-لاپلاس که اختلاف فشار در طول مرز منحنی شکل را می­دهد، به صورت زیر بیان می­گردد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

(۲-۴)

در این معادله R₁ و R₂ شعاع های انحنا هستند. اختلاف فشار در طول مرز منحنی شده می ­تواند از راه های گوناگونی اندازه گیری شود ( برای مثال با بهره گرفتن از یک سنسور فشار یا با مشاهده­ ارتفاع لوله­ی مویین) و سپس با داشتن شعاع انحنا مقدار کشش سطحی محاسبه می­گردد.
۲-۱-۳- دسته­ی سوم: آنالیز تعادل بین نیروهای گرانش و موئینه
روش هایی که بر اساس آنالیز اثرات مویینگی هستند، مثل ارتفاع مویینگی یا حجم یا وزن قطره جزء قدیمی ترین روش های اندازه گیری کشش سطحی هستند. اساس روش مویینه، اندازه گیری ارتفاع h یک لوله­ی شیشه ای دوار به شعاع r است. برای لوله­هایی که قطر کمی دارند، شکل هلال به صورت کروی بوده و کشش سطحی با بهره گرفتن از فرمول زیر محاسبه می­گردد.

(۲-۵)

.[۶] شکل ۲-۲ استفاده از روش لوله مویین برای اندازه گیری کشش سطحی
از آنجایی که لوله های شیشه ای به راحتی با اسید، باز یا حلال های آلی تمیز می­شوند، و بسیاری از مایعات به طور کامل سطح شیشه ای را تر می­ کنند، عبارت cosθ در معادله­ بالا اغلب برابر با یک خواهد بود.
۲-۱-۴- دسته­ی چهارم: آنالیز قطره­های منحرف شده بر اثر گرانش
سطح مایع به طور طبیعی تمایل دارد برای حداقل کردن سطح در واحد حجم مایع آن را به صورت کروی در آورد. مرز در میدان گرانشی تابع برآیند نیروهای مویین و گرانشی است و می ­تواند به صورت معادله­ بشفورس-آدامس بیان گردد.

(۲-۶)

شکل بدون بعد معادله­ (۲-۶) به صورت زیر است:

(۲-۷)

در معادلات بالا، ρ∆ اختلاف دانسیته سیالات، R₁ شعاع انحنا، x شعاع چرخش نقطه S حول محور x، ϕ زاویه بردار R₂ با محور تقارن، b شعاع انحنا در راس تقارن، و g شتاب جاذبه­ی گرانشی است. در شکل ۲-۳ جزئیات قطره نشان داده شده است.

.[۶] شکل ۲-۳ تعریف ابعاد و مولفه های توصیف شده در دسته­ی چهارم

متغیر مستقل :
متغیر مستقل ما در این پژوهش سرمایه فکری می باشد که شامل ابعاد زیر خواهد بود :
۱- سرمایه انسانی : سرمایه انسانی شامل فاکتورهای انسانی مانند هوش ، مهارت ، تخصص ، تجربه و توانایی های یادگیری است .
۲- سرمایه ساختاری : به تمام مواردی که از کارکنان سازمان (سرمایه انسانی) پشتیبانی می کند اطلاق می گردد . در واقع سرمایه ساختاری ، زیر ساخت های پشتیبانی کننده ای است که سرمایه انسانی را به مرز عملیاتی^[۱۸] شدن هدایت می کند و در مالکیت سازمان می باشد .
۳- سرمایه رابطه ای (سرمایه مشتری) : دانش موجود در رابطه با هر ذینفعی است که حیات سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد
متغیر وابسته:
متغیر وابسته ما در این پژوهش بازارگرایی خواهد بود .
۱-۹ – روش تحقیق :
به طور کلی روش های تحقیق در علوم رفتاری ^[۱۹]را می توان با توجه به دو ملاک تقسیم کرد :
الف) هدف تحقیق
ب) نحوه گرد آوری داده ها
بر این اساس پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گرد آوری اطلاعات ، تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. این تحقیق از این جهت یک تحقیق توصیفی است که به توصیف جز به جز یک موقعیت و تحلیل متغیر ها به بررسی میزان رابطه میان متغیر ها می پردازد .
۱-۱۰ – قلمرو تحقیق :
قلمرو موضوعی :
تحقیق حاضر که مورد بررسی قرارخواهدگرفت از ابعاد سرمایه فکری که شامل سرمایه انسانی ، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای می باشد و همچنین خصوصیات خاص بازارگرایی را در شرکت مورد نظر ، مورد بررسی قرار خواهد داد .
قلمرو زمانی :
قلمرو زمانی تحقیق مورد نظر از ابتدای زمستان ۱۳۹۲ تا اواسط بهار سال ۱۳۹۳ می باشد .
قلمرو مکانی :
شرکت آلومینیوم پارس شهرستان ساوه می باشد که محصولات آن تولید انواع محصولات آلومینیومی است.
۱-۱۱- تعاریف اصطلاحات و عملیاتی متغیرها
بازارگرایی :
بازارگرایی یکی از جنبه های فرهنگ سازمانی است که در آن کارکنان بالاترین ارزش را به سودآوری^[۲۰] بنگاه و نگهداری مشتری از طریق ایجاد ارزش برتر می دهند . بازارگرایی یک نوع هنجار رفتاری است که در سر تا سر سازمان گسترش یافته و از طریق نوآوری پاسخگوی نیازهای حال و آتی مشتری و بازار است .
سرمایه فکری :
بنیتس سرمایه فکری را به عنوان مجموعه ای از دارایی های نامشهود (منابع ، توانایی ها ، رقابت) تعریف می کند که از عملکرد سازمانی و ایجاد ارزش^[۲۱] به دست می آیند ]۶[ .
سرمایه انسانی :
سرمایه انسانی شامل فاکتورهای انسانی مانند هوش ، مهارت ، تخصص ، تجربه و توانایی های یادگیری است . این سرمایه تماماً به افراد موجود در درون یک سازمان متکی است و نمی تواند تحت مالکیت^[۲۲] سازمان درآید .
سرمایه ساختاری :
لین ، اصطلاح رویه و امور جاری کاری را جایگزین عنوان سرمایه ساختاری دانسته و آن را شامل خط مشی ، فرهنگ ، سیستم های اطلاعاتی و نرم افزار های اختصاصی شرکت می داند .
سرمایه مشتری :
بنیتس سرمایه مشتری را شناخت کانال های بازاریابی و دانش ارتباط با مشتریان دانسته و جنبه های دیگر مانند ارتباط با رقبا و تامین کنندگان را از اجزای مهم این سرمایه برشمرده است . در واقع سرمایه مشتری عبارت است از روابط با افرادی که بنگاه اقتصادی با آنها به کار تجاری می پردازد . این افراد معمولا مشتریان می باشند ، اما می توانند عرضه کنندگان ^[۲۳]را نیز در بر گیرند . سر مایه مشتری ، سرمایه رابطه ای ^[۲۴]نیز نامیده می شود .
بازار:
منظور از بازار صرفا محل فیزیکی نیست بلکه مکانیزمی هست که عرضه و تقاضا را به همدیگر می رساند.عوامل تشکیل دهنده بازار عبارت اند از:عرضه کننده،تقاضا کننده،نیاز،قدرت خرید.
بازاریابی :
بازاریابی بعنوان فرآیندی مدیریتی- اجتماعی تعریف می شود که به وسیله آن افراد و گروه ها از طریق تولید و مبادله کالا با یکدیگر به امر تامین نیازها و خواسته های خود اقدام می کنند .
فصل دوم
مبانی نظری تحقیق
(ادبیات و پیشینه تحقیق)
مقدمه :
در قرن بیستم اقتصاد مبتنی بر صنعت بود . در این قرن هر شرکتی و هر کشوری که دارایی های فیزیکی و سرمایه های مادی مشهود و بیشتری داشت ، ثروت بیشتری تولید می کرد .
اما در قرن ۲۱ ، اقتصاد مبتنی بر دانش است . امروزه دانش منبع کلیدی استفاده و مزیت رقابتی شده است . همزمان با توسعه ارزش بازار های دانش محور در دهه ۱۹۹۰ علاقمندی وسیعی نسبت به مقوله سرمایه فکری پدید آمد . اولین بار رتبه های مفهوم سرمایه فکری در سال ۱۹۶۹ توسط اقتصاد دانی به نام جان کنت گالبرت بیان گردید . دانش بعنوان یک دارایی در مقایسه با انواع دارایی ها ، دارای این طبیعت منحصر به فرد است که هر چه بیشتر استفاده شود ، به ارزش آن افزوده می گردد .
اجرای یک استراتژی موثر مدیریت دانش و تبدیل شدن به یک سازمان دانش محور^[۲۵] به عنوان یک شرط الزامی برای موفقیت سازمان ها مطرح است . سرمایه فکری سرمایه ای بالاتر از دارایی فیزیکی و دارایی های مشهود است . امروزه سهم سرمایه فکری به دلیل تولید دانش و اطلاعات و در نتیجه تولید ثروت در اقتصاد مبتنی بر دانش می تواند نقش مهمی در خلق ارزش افزوده^[۲۶] و تولید ناخالص داخلی داشته باشد . به همین دلیل در سطح بنگاه های اقتصادی نیز عملکرد مالی شرکت ها می تواند تحت تاثیر دارایی های فکری و سرمایه انسانی قرار گیرد .

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تعاریف متنوعی از سرمایه فکری در منابع مختلف ارائه شده است ، آنچه که تمامی نویسندگان در مورد آن اتفاق نظر دارند این است که سرمایه فکری صورتی از دانش است که مزیت رقابتی^[۲۷] ایجاد می کند و ارزش ناملموس یک سازمان را نمایش می دهد . اما هنوز بر سر یک تعریف خاص توافق ندارند ولی به هر حال ترکیب روشنی بین وجه نظری و کاربرد عملی سرمایه فکری وجود ندارد . اغلب صاحب نظران ، سرمایه فکری را به سه دسته ی سرمایه مشتری ، سرمایه انسانی ، سرمایه ساختاری تقسیم می کنند . اگر مفاهیمی را که توسط محققان مختلف مورد استفاده قرار گرفته مورد بررسی قرار گیرد ، گروهی از مفاهیم مشابه از میان واژه ها و ساختار ها از قبیل نامشهود ها ، دانش و ایجاد ارزش هویدا^[۲۸] می شود . از این رو در راستای تصور اولیه ، سرمایه فکری ممکن است به عنوان مجموعه تمام دانش تعریف شود [۷] که به وسیله کارکنان و شرکت در اختیار قرار گرفته شده است و یک مزیت رقابتی را ایجاد می کند و یا به تعبیری سرمایه فکری را از مدار فکری از قبیل دانش ، اطلاعات ، اموال و تجزیه فکری تعریف کرده اند [۸] که شرکت ها به وسیله آنها می توانند مزیتی در جهت ایجاد ثروت داشته باشند .
مفهوم بازارگرایی از فلسفه مدیریتی که به مفهوم بازاریابی مشهور است ریشه گرفته است . این فلسفه سنگ بنای رشته بازاریابی بوده است . در طول سالیان مختلف تئوری پیش فرض بازاریابی شرکت ها ، فلسفه بازاریابی بوده است و محققان به دنبال اثبات ارتباط سطوح متفاوت عملکرد شرکت با درجات مختلف بازارگرایی بوده اند . با آن که در ادبیات تحقیق تفاوت هایی رایج به استفاده از بازاریابی گرایی^[۲۹] در مقابل بازارگرایی^[۳۰] وجود دارد ، اما بازاریابی گرایی طبق تعریف مک کارتی^[۳۱] و پریالت^[۳۲] (۱۹۹۰) بیشتر به پیاده سازی مفهوم بازاریابی در بخش بازاریابی سازمان اشاره می کند .
در این فصل ضمن ارائه ی پیشینه تحقیقات انجام شده در زمینه ی سرمایه فکری و بازارگرایی – در بخش اول به مروری بر ادبیات سرمایه فکری – و در بخش دوم به مروری بر ادبیات بازارگرایی می پردازیم .
بخش اول : ادبیات مرتبط با سرمایه فکری
۲-۱- تعاریف ارائه شده از سرمایه فکری :
مفهوم سرمایه فکری همیشه مبهم بوده و تعاریف مختلفی برای تفسیر این مفهوم مورد استفاده قرار گرفته است . بسیاری تمایل دارند از اصطلاحاتی مانند دارایی ها ، منابع یا محرک های عملکرد به جای کلمه سرمایه استفاده کنند و آن ها واژه فکری را با کلماتی مانند نامشهود ، بر مبنای دانش یا غیر مالی جایگزین می کنند .
بعضی از حرفه ها (حسابداری مالی و حرفه های قانونی ) نیز تعاریف کاملاً متفاوتی مانند دارایی های ثابت غیر مالی^[۳۳] که موجودیت فیزیکی و معینی ندارند ، ارائه کرده اند.
استوارت اعتقاد دارد ، سرمایه فکری مجموعه ای از دانش ، اطلاعات ، دارایی های فکری ، تجربه و رقابت و یادگیری سازمانی است که می تواند برای ایجاد ثروت به کار گرفته شود .
در واقع سرمایه فکری تمامی کارکنان ، دانش سازمانی و توانایی های آن را برای ایجاد ارزش افزوده در بر می گیرد و باعث منافع رقابتی مستمر^[۳۴] می شود .[۹]. بنیتس سرمایه فکری را به عنوان مجموعه ای از دارایی های نامشهود (منابع ، توانایی ها ، رقابت)تعریف می کند که از عملکرد سازمانی و ایجاد ارزش به دست می آیند . ادوینسون و مالون ، سرمایه فکری را اطلاعات و دانش به کاربرده شده برای کارکردن ، جهت ایجاد ارزش تعریف می کنند . بنیتس و هالند ، در مقاله خود در سال ۲۰۰۲، سرمایه فکری را این طور تعریف کردند : سرمایه فکری ذخیره ای از دانش را که در نقطه هایی از زمان در یک سازمان وجود دارد ، نشان می دهد . روس معتقد است سرمایه فکری داراییی است که توانایی سازمانی را برای ایجاد ثروت اندازه گیری می کند . این دارایی ماهیتی عینی و فیزیکی ندارد و یک دارایی نامشهود است که از طریق بکارگیری دارایی های مرتبط با منابع انسانی ، عملکرد سازمانی و روابط خارج از سازمان بدست آمده است .همین ویژگی ها باعث ایجاد ارزش در درون سازمان می شود. و این ارزش به دست آمده به دلیل اینکه یک پدیده کاملاً داخلی است، قابلیت خرید و فروش ندارد.در یک نگاه می توان تعریف ارائه شده از سرمایه فکری را در جدول زیر نشان داد.

عنصر دیگر تروریسم، بیگناهی و اصولا غیرنظامی بودن قربانیان آن است. کسانی که مستقیماً هدف عملیات تروریستی قرار می گیرند اکثراً افراد معمولی هستند؛ این افراد نه تاثیری بر شرایط محرک تروریستها داشته اند و نه توان برآورده کردن اهداف تروریستها را. آنها افراد بیگناهی هستند که در موقعیت مورد نظر تروریستها قرار دارند و فقط آسیب دیدن آنها است که می تواند به تروریستها یاری رساند تا به اهدافشان برسند. البته باید توجه داشت که در برخی انواع تروریسم مانند قتل و آدم ربایی قربانی مستقیم نیز رهبر یا یکی از اعضای اصلی دولت یا ملت یا گروهی است که تروریستها درپی تاثیر بر آن هستند. مانند گروگان گرفتن مقامات دولتی یا فرزندان آنها و یا کمین گذاری و تیراندازی به رقبای قدرتمند در انتخابات.
سازمانهای تروریستی کاملا مخفیانه عمل می کنند. آنها موقعیت و ملیت مشخص و قطعی ندارند. همین امر به آنها فرصت و امکان حیات می دهد زیرا بقای آنها در گرو مخفی بودن آنها است . چرا که گروههایی به تروریسم متوسل می شوند که در حال مبارزه با نیرویی بسیار قویتر از خود هستند وتوان مقابله مسلحانه رودررو و مستقیم با طرف مقابل خود را ندارند. هرچند عملیات تروریستی با برنامه ریزیهای بسیار دقیق انجام می شوند اما به طرز غافل گیرکننده ای اجرا می شوند و بدون هیچ اخطار واضح قبلی، زمانی رخ می دهند که قربانیان مشغول گذراندن امور معمول خود هستند.
۲-۳) ایجاد اختناق و فشار در راستای اهداف بلند مدت
تروریستها با قربانی کردن گروهی کوچک یا حتی یک فرد در پی ایجاد یک رعب و وحشت عمومی و جلب توجه عامه مردم و نشریات و شبکه های خبری هستند تا به اهداف سیاسی یا … خود برسند. « ترس و تروریسم دو عامل نزدیک به هم هستند که وجود ترس زمینه اجرای مناسب [عملیات] برای رسیدن تروریستها به اهدافشان می باشد.» ^[۲۶] هدف اصلی تروریستها قربانی کردن افراد یا ارعاب عمومی یا جلب توجه افکار عمومی نیست بلکه تمامی اینها وسیله ای است برای دستیابی به هدفی بزرگتر که ممکن است سیاسی ، ایدئولوژیک و … باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۴) سازمان یافته و غیرمردمی بودن
در گذشته ممکن بود عملیات تروریستی توسط افراد به تنهایی نیز صورت بگیرد(هرچند در گذشته نیز عملیات ترویستی توسط گروه های کوچک انجام می شده ) اما امروزه عملیات تروریستی توسط گروهکهای سازمان یافته انجام می شود که عموما بوسیله دولتها یا گروه های سیاسی یا مذهبی پشت پرده حمایت می شوند و در راستای اهداف آنها حرکت می کنند.نکته دیگری که قابل توجه است اینکه؛ سازمانهای تروریستی فاقد پایگاه مردمی هستند.^[۲۷] این سازمانها تعداد معدودی از افراد هستند که دارای ایدئولوژی خاص هستند وروشهای آنها مختص خودشان است و کاملا مخفیانه فعالیت می کنند. حتی درصورت داشتن نژاد یا ملیت یا مذهب مشترک، نباید خصوصیات آنها را به همه افراد یک نژاد یا مذهب ویا ملت توسعه داد. فاصله فکری و احساسی تروریستها از هم وطنان، هم مذهبان و هم نژادان خودشان تاحدی است که در مواردی ممکن است آنها را قربانی عملیات خود کنند.
گفتار دوم- انواع تروریسم
هر اسم جنسی با توجه به مبانی و دیدگاه های مختلف قابل تقسیم به انواع مختلفی است. اگر تروریسم را یک اسم جنس فرض کنیم، بر مبانی مختلفی قابل تقسیم است. از جمله مهم ترین تقسیمات تروریسم، تقسیم آن بر مبنای گستردگی حوزه تاثیر، تعامل با دولتها، و شیوه های اجرایی به کار رفته است. این تقسیم به این معنا نیست که یک عملیات تروریستی فقط می تواند داخل در یکی از این انواع باشد، بلکه هر تروریسمی ممکن است ویژگیهای یک یا چند نوع را دارا باشد.
بند اول- انواع تروریسم بر مبنای گستردگی جغرافیایی- سیاسی
هر عملیات تروریستی، متشکل از اجزایی است که عبارتند از تروریستها، قربانیان، اهداف اصلی. در اغلب موارد،‌عاملین متنفذ و حامیان پنهانی هم وجود دارند که تروریستها را تامین می کنند. بر حسب اینکه این عناصر همگی دارای تابعیت سیاسی واحد یا متعدد باشند؛ می توان تروریسم را به داخلی یا بین المللی تقسیم کرد.
۱-۱) تروریسم داخلی
تروریسم داخلی ؛ تروریسمی است که با فراهم آمدن شرایط زیر، در داخل مرزهای یک کشور صورت می گیرد:
– شرکت کنندگان و قربانیان تابع همان کشورند
– نتایج محدود به همان کشوراست
– عملیات مقدماتی، شروع واجرا در همان کشور صورت گرفته باشد
از جمله حملات تروریستی مسلحانه داخلی و حکومتی می توان از عملیات نسل کشی و پاکسازی قومی و نژادی داخلی نام برد که برخی از دستگاه های حکومتی اجرا می کنند. بر این اساس، «آنچه که در شیلی و کامبوج توسط نیروهای مسلّح حکومتی صورت پذیرفت و نیز حملات مسلحانه نیروهای حکومتی صرب علیه مسلمانان یوگسلاوی و آن چه که رژیم گذشته عراق علیه غیر نظامیان و گروه های سیاسی ومذهبی انجام می دادند از نمونه های تروریسم مسلحانه داخلی به شمار می آیند. برخی از عملیات تروریستی مسلحانه ممکن است توسط افراد و گروه های مسلّح غیر حکومتی انجام پذیرد که در این نوع عملیات، قتل، ترور، انفجار و تخریب وجود دارد.»^[۲۸]
۱-۲) تروریسم بین المللی
تروریسم بین المللی به اعمال تروریستی که به منظور تامین مقاصد خاص در سطح بین المللی انجام می شود اطلاق می گردد.« اعمال ترور و خشونت فردی و جمعی که قربانی یا مرتکب شهروند دولتهای گوناگون باشند و یا به عبارتی اینگونه رفتارها در بیش از یک کشور و ملک رخ دهد و یا یک هدف مورد حمایت بین المللی همانند کشتن غیر نظامیان بیگناه، سرنگونی هواپیماهای غیرنظامی و نابودی کارکنان سازمانهای بین المللی را دربرگیرد و مقصود از آن نیل به نتیجه ای قدرت طلبانه … یعنی تغییر یا حفظ ساختارهای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی یک دولت یا یک سرزمین مشخص بوده باشد. »^[۲۹] در این نوع تروریسم یک عنصر بین المللی دخالت دارد و در مواردزیر رخ می دهد:
– اختلاف ملیت شرکت کنندگان در عملیات تروریستی
– اختلاف ملیت قربانیان تروریسم
– اختلاف محل اجرا با محل برنامه ریزی
– انجام عملیات تروریستی علیه وسائل حمل ونقل بین المللی ( هواپیما و کشتی و…)
– تفاوت محل طراحی و اجرای عملیات تروریستی
– فرار و پناهندگی تروریست پس از انجام عملیات به کشوری دیگر
این نوع تروریسم تابع صلاحیت سرزمینی کشور خاصی نیست، بلکه اصول حقوق بین الملل عمومی درمورد آن حاکم است که مجازاتهای بازدارنده را تعیین می کند.
بند دوم- انواع تروریسم برمبنای تعامل با دولتها
تروریسم گاهی توسط افراد و گروه های مستقل از دولتها صورت می گیرد و گاهی دولتها نیز به نحوی در عملیات تروریستی دخالت می کنند. در صورت دست داشتن دولتها و حکومتها در عملیات تروریستی، آنها می توانند فاعل یا عامل تروریسم باشند. بر این مبنا می توان تروریسم را به دولتی و غیر دولتی تقسیم کرد.
۲-۱) تروریسم دولتی
در منابع گوناگونی به تروریسم دولتی اشاره شده است. ازجمله می توان به این تعاریف اشاره کرد: «اصطلاح تروریسم دولتی، غالبا برای توصیف عمل حکومتهای گوناگون در سازماندهی مستقیم یا کمک غیرمستقیم به مرتکبان اقدامات خشونت بار در سایر کشورها به کار می رود.»^[۳۰] در تعریف دیگری آمده است : «کارهای خشونت آمیز و غیرقانونی حکومتها برای سرکوبی مخالفان خود و ترساندن آنان نیز در ردیف تروریسم قرار دارد که از آن به عنوان تروریسم دولتی یاد می شود.»^[۳۱] «بعضی از عملیات تروریستی در پوشش دیپلماتیک یا از طریق استخدام تروریست به منظور از میان بردن مخالفان سیاسی برخی از رژیم ها در کشورهای دیگر صورت می گیرد که به آن تروریسم دولتی می گویند.»^[۳۲] فرهنگ علوم سیاسی در مورد تروریسم دولتی چنین می گوید: «سیاست تهدید و مداخله خشن و قهرآمیز یک دولت در امور دولتهای دیگر و تخلف از قوانین بین المللی و منشور ملل متحد. استراتژی تروریسم دولتی، شکل افراطی اعمال روش های خشونت، تهدید و باج سبیل در حوزه های نظامی، سیاسی و ایدئولوژیک است.»^[۳۳] برخی دامنه تروریسم دولتی را بسیار وسیع دانسته و اقدامات زیر را هم تروریسم دولتی محسوب می کنند:
– حمله نیروی نظامی یک دولت به هدفهایی از دولت دیگر که در آن جان مردم به خطر بیفتد.
– اشغال نظامی یک کشور،خواه به صورت کنترل مستقیم ویا از طریق ایجاد پایگاه نظامی.
– عملیات سری و پنهانی یک دولت برای بی ثبات کردن یا ساقط کردن یک دولت دیگر.
– استفاده از مزدوران نظامی توسط یک دولت برای ساقط کردن حکومت کشورهای دیگر.
– حمایت و پشتیبانی از دولتهایی که حق تعیین سرنوشت مردم را نفی می کنند.
– اقدامات سیاسی یک دولت نسبت به مردمش برای اعمال سلطه از طریق ایجاد وحشت که ممکن است از راه کنترل مطبوعات و رسانه ها، شکنجه و آزار، محاکمات غیرقانونی و غیر عادلانه، منع گردهمایی ها و راهپیمایی ها و اعدامهای سریع تحقق یابد.
– فروش اسلحه در جهت ادامه جنگهای منطقه ای.
– گسترش یا آزمایش تسلیحات دارای قدرت تخریب زیاد که در تمام شرایط احتمالی موجب کشتار جمعی و تخریب محیط زیست می شود.^[۳۴]
ترور دولتی به روش های مختلفی متجلی می شود، مانند: قتل مخالفان سیاسی، ارعاب، بازداشت و شکنجه فیزیکی و روحی آنها، نسل کشی و کشتار افراد دارای یک نژاد خاص و… دولتهای تروریست به طور کلی یک جو رعب در جامعه ایجاد می کنند تا از آن طریق بتوانند به هدفهای سیاسی خود برسند و سلطه خود را ادامه دهند. دولتهایی که به روش های دموکراتیک اعتقاد ندارند و از همه ابزارها برای حفظ قدرت استفاده می کنند به ترور دولتی مبادرت می ورزند.
به طور خلاصه می توان گفت ، تروریسم دولتی تروریسمی است که درآن دولت یا ازطریق اعمال و سیاستهای حکومتی وبا هدف ایجاد رعب وهراس درمیان شهروندان (داخل کشور) به هدایت آن می پردازد تا شهروندان را به اطاعت وادارد؛ یا اینکه ممکن است دولت در خارج از کشور به چنین اعمالی دست بزند تا برخی از اهداف خود را که با شیوه های قانونی و مشروع دستیابی به آنها امکان ندارد؛ تحقق ببخشد. برخی سیاستمداران به این نوع تروریسم، تروریسم از بالا و برخی نیز تروریسم سرخ اطلاق می کنند.^[۳۵]
۲-۲) تروریسم غیردولتی
بعد از مشخص شدن مفهوم تروریسم دولتی، می توان تروریسم غیر دولتی را به عنوان مفهوم مقابل آن مشخص کرد. تروریسم غیردولتی، تروریسمی است که توسط افراد مستقل از دولت صورت می گیرد؛ خواه فعالیت آنها به تنهایی ویا در چارچوب یک مجموعه سازمان یافته باشد.اینگونه تروریسم علیه نظام موجود یا دولت معینی صورت می گیرد. برخی اصطلاح تروریسم از پایین را درمورد آن به کار می برند و برخی دیگر اصطلاح تروریسم سفید را به آن اطلاق می کنند.^[۳۶]
به نظر می رسد باید عملیات تروریستی را که بدون دخالت مستقیم دولتها اما با حمایت پنهان آنها انجام می شود را تروریسم غیر دولتی دانست و یا نوع سومی فی مابین این دو نوع تروریسم محسوب کرد. زیرا این نوع تروریسم هرچند توسط گروه های غیر دولتی انجام می شود اما در راستای اهداف دولتها و با حمایت های مالی و غیرمالی آنها انجام می شود.
بند سوم- انواع تروریسم بر مبنای شیوه های اجرایی
از آنجا که یکی از ویژگیهای اساسی عملیات تروریستی، غیرقابل پیش بینی بودن آنهاست؛ نمی توان ادعای تعیین تمامی روشها و شیوه های اجرایی تروریستها را داشت. اما با توجه به پیشینه تاریخی و روشهایی که تاکنون مورد ایتفاده تروریستها بوده است، می توان انواع مختلفی برای تروریسم قائل شد.
۳-۱) تروریسم تسلیحاتی
تروریسم تسلیحاتی ؛ تروریسمی است که از گذشته تا امروز جریان داشته است ودرآن از سلاحهای معمولی و مکانیکی استفاده می شود. خود تروریسم تسلیحاتی نیز با توجه به سلاح به کار رفته در عملیات می تواند انواع گوناگونی داشته باشد. «تروریسم هسته ای یعنی حمله به تسلیحات و تاسیسات هسته ای، خرابکاری در آنها ویا سرقت از آنها توسط افرادی مثل ناراضیان سیاسی فعالان و نیروهای ضددولتی»^[۳۷] یکى از قدیمى‏ترین روش‏هاى تروریسم، بمب‏گذارى و جاسازى مواد منفجره است. تروریستها از قرن نوزدهم این روش را مورد استفاده قرار داده اند. حتی در دهه های اخیر نیز بمب گذاری شکل غالب تروریسم را تشکیل می دهد. از اواخر قرن نوزدهم و با اختراع دینامیت، تروریستها ساختمانها و اماکن عمومی شلوغ را مورد هدف قرار داده اند. با توجه به عوامل متعدد، از جمله سهولت دستیابى به مواد منفجره؛ که تروریست‏ها با دزدى از کارخانه‏هاى تولید مواد منفجره و پادگان‏ها، و یا ساخت و تولید آن‏ها توسط تروریست‏هاى آموزش‏دیده به آن‏ها دست پیدا مى‏کنند، استفاده از این روش در میان تروریست‏ها گسترش زیادى داشته است. علاوه بر آن، باید قابلیت استفاده از این مواد و واکنش‏هاى ناشى از آن، یعنى صداى مهیب انفجارها را مورد توجه قرار داد؛ که به تروریست‏ها امکان مى‏دهد تا اثر روانى مطلوب خود را ایجاد کنند.
شایان توجه این که،اماکنی که در معرض انفجار قرار مى‏گیرند، متناسب با اهدافى که تروریست‏ها قصد رسیدن به آن‏ها را دارند، با هم فرق مى‏کنند. از جمله اهداف انفجارها می توان رستوران‏ها، اماکن تفریحى میادین و مجامع عمومى ، هواپیماها و وسایل حمل و نقل و تأسیسات حیاتى دولت و… را برشمرد. با توجه به خطراتى که این روش تروریستى به دنبال دارد،کشورهاى مختلف از طریق توافقنامه‏هاى بین‏المللى،که براى حل وفصل کلّى مسأله تروریسم به تصویب رسیده است،به تلاش براى رویارویى با آن پرداخته‏اند.بمب‏گذارى و جاسازى مواد منفجره و دیگر عملیات تروریستى،در قوانین ملى بیشتر کشورها به عنوان اعمال مجرمانه محسوب شده که باید از گسترش دامنه‏ى وقوع آن جلوگیرى کرده، از ارتکاب این اعمال ممانعت به عمل آورد.
۳-۲) تروریسم شیمیایی و میکروبی
بیوتروریسم ؛ تروریسمی است که از انواع جدید تروریسم محسوب می شود ودر آن از بمب های میکروبی و شیمیایی استفاده می شود. ابزار نوین به کار گرفته شده در بیوتروریسم، شاخه ای از عوامل زیست شناختی مختلف بوده که به جنگ افزار بیولوژیک معروف است. این جنگ افزار با انتشار عمدی ارگانیسم های مولد بیماری که فرآورده های آنها توسط آب، غذا، حشرات ناقل، به صورت افشانه به کار برده می شوند. جنگ افزار بیولوژیک شامل باکتریها، ویروسها، گیاهان، حیوانات و فرآورده های آنها به منظور اهداف خصمانه بوده است. در مجموع بیوتروریسم را می توان به معنای ارعاب و وحشت با سلاحهای بیولوژیک توصیف کرد. « در مجموع استفاده از سلاحهای شیمیایی و میکروبی از زمان های بسیار دور توجه بشر را در جنگ ها و نزاعها به خود معطوف داشته و طرفین سعی داشته اند از این سلاح خطرناک علیه یکدیگر استفاده کنند… استفاده ژاپن از سلاحهای بیولوژیک در جنگ جهانی دوم، استفاده نیروهای آلمانی از سلاح بیولوژیک در محاصره استالینگراد، قهوه مسموم قجری و مسمومیتهای رایج در دوره خلفای عباسی نمونه های بارز این روش هستند.»^[۳۸]

پیمانکارانی که پرسنل ارزیابی ریسک را جهت اجرای آنالیز RBI آموزش می دهند باید برنامه ای مدون جهت آموزش آنها داشته باشند و به صورت مستند صلاحیت و توانایی این افراد را تائید کنند .صاحبان تاسیساتی که پرسنل داخلی جهت اجرای RBI دارند باید دستورالعمل هایی را برای تعیین نحوه تایید کفایت معلومات پرسنل خود تهیه کنند . گواهینامه تایید صلاحیت پرسنل ارزیابی ریسک می بایست بایگانی شود.

دیگر اعضای تیم: دیگر اعضای تیم باید برنامه آموزش پایه ای در مورد دستورالعمل RBI و تکنیک های مورد استفاده را طی کنند. این برنامه آموزشی باید اصولاً درباره درک اهمیت و کاربرد موثر RBI باشد .این آموزش می تواند توسط پرسنل ارزیابی ریسک مربوط به تیم RBI و یا توسط اشخاص دیگری که آکاهی از برنامه ها و دستورالعمل های RBI دارند ، داده شود
هدایت تیم جهت ارزیابی RBI
قبل از اینکه اجرای RBI آغاز گردد ، تیم بایستی از شرایط پروژه و میزان دقت و سطح مورد نیاز آنالیز جهت استقرار RBI آگاه باشد .در بسیاری از موارد هده ساده و واضح این فرایند، طراحی یک پلان بازرسی می باشد که بایستی در کنار تامین اهداف فنی مورد نیاز، به شکلی شفاف ریسک های مربوط به ایمی و سلامتی رانیز در نظر بگیرد.
تعیین روش های اندازه گیری ارزش و میزان موثر بودن بازرسی ها از سوی کارفرمایان و صاحبان سرمایه می تواند مفید باشد. این شاخص ها می توانند شامل میزان کاهش عدم قطعیت ها، تعداد ازکارفتادگی های سرویس، یا میزان بهبود تعیین حد مجاز تخریب در طراحی ها باشند. از آنجایی که ارزیابی ریسک تحت یک فرایند هماهنگ تیمی و متقابل بهتر صورت خواهد پذیرفت، اعضای تیم بایستی در مراحل متخلف جلسه های مشترکی داشته باشند، صورت جلسات وگزارش تصمیمات نشست بایستی جهت ارجاعات آینده و امکانات ممیزی ثبت گردند . این بایگانی ها باید قضاوت ها و تصمیمات مختلف تیم را شامل شده و هر جا لازم باشد به مراجع مناسب دیگر ارجاع بدهد.
یک تیم خردمند و با تجربه قبل از شروع فرایند RBI، چگونگی و شرایط و شانس حرکت موفق و رسیدن به یک چهارچوب بر مبنای ریسک را ارزیابی خواهد نمود. این امر بستگی به میزان در دسترس بودن و قابل اعتماد بودن اطلاعات و داده های موردنیاز و میزان مجهولات موجود خواهد داشت. زمان اجرای پروژه ، هزینه ها ئ رسیدن به سطح تخصص مورد نیاز می توانند از جمله فاکتورهای محدود ساز باشند.
روش کیفی ارزیابی ریسک می تواند قابل پذیرش ، چاره ساز و در عین حال بسیار سودمند باشد ، زیرا در این حالت قضاوت مهندسی بر اساس ارزیابی سیستماتیک فاکتورهای مربوطه در مورد احتمال و پایدمدهای از کارافتادگی تصمیم گیری خواهد نمود . در بسیاری از موارد ، اطلاعات مورد نیاز برای انجام یک ارزیابی کمی وجود ندارد و یا از دقت لازم جهت رسیدن به سطح اعتماد لازم برخوردار نیستند .
استفاده از متخصصین و مشاورین خارج از سازمان میتواند آگاهی فنی و تجربه با ارزشی را در اختیار تیم قرار دهدو همچنین درجه قابل قبولی از آزادی و هدف گرایی را در ارزیابی ریسک ها و دقت بازرسی بازرسی های پیشنهادی فراهم آورد .
خلاصه نکات مهم
۱-بازرسی بر مبنای ریسک در صورت اجرا توسط یک تیم مجرب، موفق خواهد بود .
۲-تعداد افراد و ترکیب تیم بستگی به پیچیدگی تاسیسات دارد ، ولیکن تیم بایستی دانش فنی و تجربه کافی را در زمینه های کلیدی داشته باشد .
۳- تیم RBI بایستی توانایی ، ارتباطات و اختیارات لازم را برای دریافت گزارش و بازخورد اطلاعات ایمنی و سلامتی واحد داشته باشد.
۴-استقلال سازمانی سرپرست تیم و تحت فشار مستقیم نبودن وی از مسائل مربوط به تولید بسیار سودمند خواهد بود . سرپرست تیم بایستی ارشدیت و اختیارات لازم را داشته باشد .
۵-تیم RBI بایستی از شرایط ویژه و میزان و سطح آنالیز مورد نیاز برای استقرار RBI آگاه باشد. صورت جلسات تیم، قضاوت ها و تصمیمات آنها ثبت و بایگانی گردد.
۳-۳-۲-۲ مرحله دوم: جمع آوری داده های مورد نیاز در سیستم ارزیابی ریسک
در این مرحله داده های فنی تجهیزات و اطلاعات فرآیندی بخش دی اتانایزر بطور کامل جمع آوری و در بانک اطلاعات داده ای ذخیره گردیدند. اطلاعاتی نظیر دما، فشار، نوع تجهیز، مواد مورداستفاده در ساخت تجهیزات، خواص سیال از لحاظ خورندگی، آتشگیر بودن و سمی بودن، سیستمهای ایمنی تجهیز، داده های طراحی، تاریخچه بازرسی تجهیزات و …
این اطلاعات از روی مدارک فنی هر تجهیز، نقشه های ایزار دقیق و لوله ها(P&ID)، نمودار جریان فرایند (Process Flow Diagram)و مدارک مربوط به بازرسی تجهیز تهیه گردیدند.
نمونه داده های مورد نیاز برای آنالیز RBI عبارتند از:

• • نوع تجهیزات

• • متریال ساخت

• • سوابق بازرسی، تعمیرات، تغییرات اصلاحی و جایگزینی ها

• • ترکیب سیالات فرآیندی

• • لیست سیالات

• • داده ها/ وضعیت های طراحی، بهره برداری و ماکزیمم مقادیر مجاز

• • سیستم های ایمنی

• • مکانیسم، نرخ و شدت تخریب

• • داد های مربوط به پوشش، روکش کاری وعایق کاری

• • لوپ بندی سیستم لوله کشی که بر اساس جدول راهمای ذیل (جدول ۲-۵) انجام می پذیرد

(جدول ۳-۵) راهنمای روش لوپ بندی سیستم لوله کشی [۱۴]

شرایط مورد نیاز و الزامی برای یک لوپ مجزا

• • لوپ باید به یک سرویس مجزا اختصاص داده شود.

• نقاط پایانی لوپ بایستی در بین تجهیزات یا نقاط اتصال با سرویس های دیگر محدود شود

(۲-۲)

که در این رابطه، NEG بازده خالص انرژی ( ) می­باشد.
۲-۶-۱-۳- بهره­وری انرژی (EP^[8])
شاخصی از مقدار محصول استحصالی در واحد انرژی ورودی است. نسبت ER به EP در واقع همان ارزش گرمائی محصول است. شاخص EP بسته به نوع محصول کشاورزی، موقعیت و زمان، متفاوت است و می ­تواند به عنوان شاخصی برای ارزیابی آن­که انرژی در سامانه­های مختلف تولید آن محصول خاص، با چه کارایی به کار رفته است، باشد. برای بهبود EP در یک فرایند هم می­توان انرژی مصرفی در تولید نهاده را کاهش داد و هم عملکرد محصول را بهبود بخشید و یا از ضایعات کم کرد (Kitani, 1999).

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

(۲-۳)

که در این رابطه، EP بهره­وری انرژی ( ) و Y عملکرد محصول ( ) می­باشد.
میزان انرژی که برای تولید یک واحد از محصول مصرف می­ شود انرژی ویژه می­باشد که عکس بهره­وری انرژی است.
یکی دیگر از شاخص­ هایی که می­توان مورد بررسی قرار داد ارزش انرژی می­باشد که نشان­دهنده قیمت هر مگاژول انرژی مصرفی بر حسب ریال می­باشد و از تقسیم هزینه­ های تولید در هکتار بر انرژی مصرفی در هکتار بدست می ­آید (منصوریان، ۱۳۸۴).
۲-۶-۲- شدت انرژی (^[۹]EI)
در انجام محاسبات مربوط به نهاده­ها و ستاده­های کشاورزی میزان انرژی به ازای واحد یک نهاده را
شدت انرژی می­نامند. این ضریب بسته به نوع نهاده یا ستاده واحد متفاوتی خواهد داشت. واحد شدت انرژی برای کود و سم مگاژول بر کیلوگرم ، ماشین­ها مگاژول بر کیلوگرم در هکتار، الکتریسیته مگاژول بر لیتر و کارگر مگاژول بر ساعت می­باشد.
۲-۷- مروری بر تحقیقات انجام شده
در این بخش ابتدا مطالعاتی که در ایران بر روی مصرف انرژی در گلخانه­ ها صورت گرفته است را بررسی کرده و سپس مطالعات سایر کشورها در این زمینه مورد بررسی قرار می­گیرد.
۲-۷-۱- مروری بر پژوهش­های کاربردی شاخص­ های اقتصادی و انرژی محصولات گلخانه­ای در ایران
صالحی (۱۳۸۴) در تحقیقی به مقایسه وضعیت اقتصادی-اجتماعی طرح­های گلخانه­ای گل و گیاه زینتی با سبزی و صیفی در استان اصفهان پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان داد که مالکیت خصوصی در گلخانه سبزی و صیفی بیش از گل و گیاهان زینتی بوده، سامانه آبیاری گلخانه سبزی و صیفی بهتر از گلخانه گل و گیاهان زینتی بوده، بهره­برداران تمایل بیشتری به احداث واحدهای گل و گیاهان زینتی نشان داده و اشتغال­زایی در آن نیز دو برابر بوده، نسبت منفعت به هزینه در هر گروه بالاتر از یک می­باشد و در نتیجه هر دو توجیه اقتصادی دارند.
شعبانی (۱۳۸۶) در تحقیقی انرژی مصرفی و آنالیزهای اقتصادی از گل­های شاخه بریده و بررسی اثر نوع گل، نوع گلخانه، سطح زیر کشت، نوع سوخت و نوع پوشش (درصد ضد UV) بر انرژی مصرفی به ازای هر شاخه گل و بهره­وری اقتصادی، در منطقه محلات در استان مرکزی را مورد بررسی قرار داد. نتایج نشان داد که نوع گل بر انرژی مصرفی برای هر شاخه گل تأثیر داشته و گل ژربرا^[۱۰] کم­ترین انرژی مصرفی برای هر شاخه و گل مریم بیشترین انرژی مصرفی برای هر شاخه را داشته اند. نوع گلخانه و سطح زیر کشت بر انرژی مصرفی برای هر شاخه گل بی­تأثیر بوده است. ولی در سطوح بالای ۵۰۰۰ مترمربع انرژی مصرفی برای هر شاخه گل کم­تر می­باشد. نوع گل بر بهره­وری اقتصادی تأثیر داشته و گل­های رز، ژربرا و لیلیوم بیشترین بهره­وری اقتصادی و گل­های مریم، زنبق و میخک کم­ترین بهره­وری اقتصادی را داشتند. نوع گلخانه و سطح زیر کشت بر بهره­وری اقتصادی بی­تأثیر بود ولی بهره­وری اقتصادی در گلخانه­های بالای ۵۰۰۰ متر مربع بیشتر بود. نوع سوخت بر بهره­وری اقتصادی تأثیر نداشته است ولی بر کل هزینه­ های تولید تأثیر داشته است که ناشی از قیمت پایین گاز نسبت به گازوئیل می­باشد. نوع سوخت بر انرژی مصرفی برای هر شاخه گل بی­تأثیر می­باشد. نتایج همچنین نشان داد که گلخانه با پوشش دارای درصد UV بیشتر عملکرد بهتری را دارند.
پاشایی و همکاران (۱۳۸۷) بررسی و تعیین میزان مصرف انرژی برای تولید گوجه­ فرنگی در گلخانه­های استان کرمانشاه را مورد بررسی قرار دادند. نتایج به­دست آمده نشان داد که در گلخانه­های مورد مطالعه متوسط انرژی مصرفی برای تولید یک کیلوگرم گوجه­ فرنگی گلخانه­ای ۸۰۸۱/۰ مگاژول بوده است. مقادیر متوسط بهره­وری انرژی، متوسط انرژی خالص انرژی و نسبت انرژی نیز به ترتیب ۳۲۷/۱ کیلوگرم بر مگاژول، ۴۲۶/۱۲۲۵- مگاژول بر هکتار و ۹۸۹۹/۰ بودند. بدین ترتیب معلوم شد که در گلخانه­های مورد مطالعه در استان کرمانشاه راندمان و کارایی انرژی پایین بوده و به صرفه نمی ­باشد. اما به دلیل این که قیمت نهاده­های مصرفی انرژی در کشور کم و قیمت محصول گوجه­ فرنگی گلخانه­ای زیاد است، کشت گوجه­ فرنگی گلخانه­ای در استان کرمانشاه از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است. نتایج به­دست آمده از این تحقیق نشان داد که می­توان با تغییر مدیریت در کشت گلخانه­ای و اصلاح روش­های کشت و تغییر در رقم بذر گوجه­ فرنگی، مصرف انرژی در گلخانه­های گوجه­ فرنگی استان کرمانشاه را بهینه نمود و با ارتقاء تأثیر شاخص­ های انرژی، راندمان و کارایی مصرف انرژی را در این گلخانه افزایش داد.
شعبانی (۱۳۸۶) در تحقیقی انرژی مصرفی، میزان کارایی (نسبت) انرژی و بهره­وری انرژی را در گلخانه­های محلات انجام داد. تحقیقات وی نشان داد که انرژی مصرفی برای تولید هر شاخه گل میخک ۸/۷ مگاژول، گل مریم ۵۱/۲۴ مگاژول، گل زنبق ۸/۱۴ مگاژول، گل لیلیوم ۷۵/۲۴ مگاژول و گل ژربرا ۸/۹ مگاژول می­باشد.
بنائیان و همکاران (۱۳۹۰) به بررسی الگوی مصرف انرژی و تعیین ارتباط بین انرژی ورودی در کشت توت­فرنگی در شهرستان ساوجبلاغ پرداخته­اند. با انجام تحلیل رگرسیون خطی، اثر انرژی نهاده­های سوخت، کود شیمیایی، الکتریسیته و نیروی کارگری بر روی عملکرد محصول معنی­دار بود، در حالی که سایر نهاده­ها اثر معنی­داری بر روی عملکرد توت­فرنگی نشان ندادند. براساس آنالیزهای انجام شده، انرژی سوخت ۶۱ درصد، کود شیمیایی ۲۸ درصد، الکتریسیته شش درصد و نیروی انسانی پنج درصد است.
شرافتی (۱۳۸۷) انرژی کل برای تولید خیار گلخانه­ای را در استان تهران تعیین کرد. همچنین در این تحقیق میزان انرژی مستقیم ۱۶۳۹۶۸۷۲ مگاژول بر هکتار، انرژی غیرمستقیم ۲۱۵۷۲۰ مگاژول بر هکتار، نسبت انرژی ۰۰۷۲/۰، بازده خالص انرژی ۱۶۴۹۲۲۲۹- مگاژول بر هکتار و بهره­وری انرژی ۱۶۳۹۶۸۷۲ کیلوگرم بر مگاژول را در تولید این محصول مشخص کرد. عملکرد متوسط خیار گلخانه­ای ۲۲۱ تن در هکتار و انرژی تولیدی ۱۲۰۳۶۲ مگاژول بر هکتار تعیین شد.
محمدی و امید (۲۰۱۰) به بررسی رابطه بین نهاده­های انرژی و محصول خیار گلخانه­ای و تحلیل اقتصادی این محصول پرداختند. بهره­وری انرژی به ازای مصرف هر مگاژول انرژی ۸/۰ کیلوگرم محاسبه شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که همه نهاده­ها به­جزء بذر و کود شیمیایی اثر معنی­داری بر میزان محصول دارند و ۱۶۳۹۶۸۷۲ مگاژول بر هکتار نیروی انسانی بیشترین تأثیر را بر میزان تولید داشت. همچنین تحلیل اقتصادی نشان داد که هزینه کل برای تولید یک هکتار محصول خیار گلخانه­ای ۷/۳۳۴۲۵ دلار و نسبت سود به هزینه ۵۸/۲ می­باشد.
اکبری­مقدم و همکاران (۱۳۸۹) نشان دادند که در گلخانه­های شهرستان مشهد سوخت فسیلی ۴۶ درصد، برق ۲۷ درصد، کارگری نُه درصد به ترتیب بیشترین سهم انرژی مصرفی را در تولید خیار گلخانه­ای دارند. در این تحقیق استفاده از ابزارهای دقیق کنترل حرارت و استفاده از سامانه­های گرمایشی با راندمان بالاتر برای بهینه کردن مصرف انرژی در این گلخانه­ ها پیشنهاد گردید.
امید و همکاران (۲۰۱۰) نشان دادند که مصرف انرژی و انرژی خالص خیار گلخانه­ای در استان تهران ۴۳/۱۵۲۹۰۸ و ۸۳/۵۵۵۵۲- مگاژول به ازای هر هکتار می­باشد و بهره­وری انرژی در کشت خیار گلخانه­ای ۵۱/۰ است.
قاسمی مبتکر و همکاران (۲۰۱۰) به بررسی مصرف انرژی و ارزیابی حساسیت نهاده­ها برای محصول جو در استان همدان پرداختند. نتایج نشان داد که انرژی کل نهاده­ها ۲۵۰۲۷ مگاژول بر هکتار است. بازده مصرف انرژی، بهره­وری انرژی و انرژی خالص به ترتیب ۸۶/۲، ۱۹/۰ کیلوگرم بر مگاژول و ۴۶۴۹۸ مگاژول بر هکتار محاسبه شد. ارزیابی مدل اقتصادی نشان داد که انرژی ماشینی معنی­دارترین و مؤثرترین نهاده بر میزان محصول است.
زنگنه و همکاران (۲۰۱۰) در مطالعه­ ای میزان هزینه و انرژی را در دو سطح متفاوت فناوری در مزارع سیب­زمینی استان همدان بررسی کردند. نتایج نشان داد که در گروه اول که مالکیت ماشین و سطح فناوری بالایی داشتند، ۴۰۸۰ مگاژول انرژی کمتری مصرف شده است. همچنین انرژی خالص در گروه اول و دوم به­ترتیب ۹۵/۴۱۱۰ و ۶۷/۲۱۷۴۴- مگاژول بر هکتار بود. تحلیل هزینه نشان داد که اگر چه هزینه کل تولید در گروه اول ۰۴/۶۱۲ دلار بر هکتار بیشتر است، اما در گروه دوم با اجاره ماشین­ها و فناوری پایین شاخص سود به هزینه ۱۳/۰ کمتر است که با توسعه و افزایش فناوری باید تقویت شود.
۲-۷-۲- مروری بر پژوهش­های کاربردی شاخص­ های اقتصادی و انرژی محصولات گلخانه­ای سایر کشورها
کیزیل اصلان^[۱۱] (۲۰۰۹) در تحقیقی که در شهر توکات^[۱۲] ترکیه در باغات آلبالو انجام داد به این نتایج رسید: نسبت انرژی ۹۶/۰ به­دست آمد و بیشترین سهم انرژی مربوط به کودها ۴۲ درصد، الکتریسیته ۲۲ درصد و سوخت ۲۱ درصد بود. سهم انرژی­های مستقیم ۵۲ درصد و غیرمستقیم ۴۸ درصد و سهم انرژی­های تجدیدپذیر ۲۰ درصد و تجدیدناپذیر ۸۰ درصد محاسبه گردید.
ایسنگون^[۱۳] و همکاران (۲۰۰۷) تحقیقی در خصوص تولید زردآلو خشک انجام دادند که باغداران به دو گروه تقسیم شده بودند. نتایج این­طور بود که در هر گروه بیشترین مصرف انرژی مربوط به نهاده­های کود و آفت­کش­ها بود.
چتین و واردر^[۱۴] (۲۰۰۸) در بررسی گلخانه­های تولید گوجه­ فرنگی به صورت صنعتی دریافتند که تولید گوجه­ فرنگی ۵۳/۴۵ گیگاژول بر هکتار مصرف انرژی دارد که ۸۲/۳۴ درصد آن مربوط به انرژی سوخت بوده و بعد انرژی کود و سپس انرژی ماشین بیشترین درصد را به خود اختصاص دادند. نسبت انرژی ۸/۰ و بهره­وری انرژی ۹۹/۰ کیلوگرم بر مگاژول بود. تجزیه و تحلیل هزینه­ها نشان داد که مهمترین آن­ها مربوط به نیروی انسانی ماشین، اجاره زمین و آفت­کش­ها بود. بر اساس نسبت سود به هزینه، مزارع بزرگ در مصرف انرژی و عملکرد اقتصادی مناسب­تر بودند. در نتیجه مدیریت مصرف انرژی در سطح مزرعه منجر به کسب بازده بیشتر شده و می ­تواند مصرف اقتصادی انرژی را بهبود دهد.
ازکان و کارادنیز^[۱۵] (۲۰۰۷) انرژی مصرف شده برای تولید انگور در گلخانه و مزرعه را مورد بررسی و مقایسه قرار دادند. نتایج نشان داد که کل انرژی به کار رفته در گلخانه و مزرعه به ترتیب ۲۴۵۱۳ و ۹/۲۳۶۴۴۰ مگاژول بر هکتار به دست آمد. اگر چه انرژی خروجی از انگورهای گلخانه­ای ۷۳۳۹۶ مگاژول بر هکتار پایین­تر از انگورهای مزرعه­ای ۱۲۰۵۹۶ مگاژول بر هکتار بود. همچنین نسبت خروجی به ورودی برای تولید انگور گلخانه­ای و مزرعه­ای به ترتیب ۹۹/۲ و ۱۰/۵ بود. تجزیه و تحلیل اقتصادی نشان داد که هزینه انگور گلخانه­ای بیشتر از انگور کشت شده در مزرعه بوده است اما انگور گلخانه­ای سود بیشتری داشت چون قیمت انگور گلخانه­ای بیشتر از انگور مزرعه­ای بود.
ازکان^[۱۶] و همکاران (۲۰۰۴) در مطالعه موردی در ناحیه آنتالیا در کشور ترکیه پرسشنامه­ای از ۸۸ گلخانه که گوجه­ فرنگی، خیار، بادمجان و فلفل گلخانه­ای کشت می­کردند، نشان دادند که تولید خیار با مصرف ۷۷/۱۳۴ گیگاژول بر هکتار بیشترین میزان مصرف انرژی را دارد. مصرف انرژی گوجه­ فرنگی، بادمجان و فلفل به ترتیب ۳۲/۱۲۷، ۶۸/۹۸ و ۲۵/۸۰ گیگاژول بر هکتار به دست آمد. ضمناً نسبت انرژی خروجی به ورودی برای گوجه­ فرنگی، فلفل، خیار و بادمجان به ترتیب ۲۶/۱، ۹۹/۰، ۷۶/۰ و ۶۱/۰ برآورد شد. نتایج نشان می­دهد که شدت استفاده از نهاده­ها در تولید سبزیجات گلخانه­ای با افزایش در تولید نهایی همراه نبوده است.