رویکرد حمایتی

به نظر می‌‌رسد رویکرد حمایتی بیشتر باید متعلق به زنان سالمند و زنانی باشد که سطح سواد پایین‌تری دارند و در شرایطی نیستند که بتوانند شاغل شوند یا حرفه‌ای بیاموزند یا سطح سواد خود را افزایش دهند و نیز زنانی که هیچ نوع درآمدی ندارند و در تأمین نیازهای اساسی خود مشکل دارند و مابقی زنان سرپرست خانوار با رویکرد توانمندسازی و توان‌افزایی جهت تأمین آ‎تیه خود و خودکفایی آماده شوند.

حمایت‌های قانونی

اختصاص هزینه عائله‌مندی به زنان سرپرست خانوار
امکان استفاده از مستمری همسر اول در صورت جدایی از همسر دوم
استفاده از واژه زنان سرپرست خانواده به جای زنان بی‌سرپرست
اصلاح قانون مستمری بگیران تأمین اجتماعی (اگر مستمری بگیر در سه ماهه آخر عمر خود حق بیمه پرداخت نکرده باشد، خانواده وی پس از فوت از دریافت مستمری محروم می‌شوند.)
اختصاص ردیف بودجه خاص از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به تمام دستگاه‌ها جهت حمایت از زنان سرپرست خانوار
رفع نابرابری دستمزدی بین زنان و مردان سرپرست خانوار در مشاغل یکسان
لزوم اجرای طرح بیمه زنان خانه‌دار و بقای این بیمه پس از فوت همسر (استفاده از ۲ بیمه همزمان منع قانونی دارد و بایستی موارد زنان سرپرست خانوار استثنا شود.)
تقویت نظارت و ضمانت اجرای قوانین و آیین‌نامه‌های مربوط به زنان و کودکان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار در برنامه‌ چهارم توسعه و برنامه‌های آتی
توجه به وضعیت اقتصادی دختران سرپرست خانوار (این دختران معمولاً به همراه مادر خود زندگی می‌کنند و به جهت اشتغال، مخارج مادر بر عهده آنهاست)
اصلاح دیه زنان سرپرست خانوار در صورت قتل عمدی یا سهوی
اعطای ۵ سال خدمت جهت بازنشستگی زنان سرپرست خانوار با ۲۵ سال کار و سی روز حقوق
اولویت استخدام فرزندان زنان سرپرست خانوار
انتقال حقوق زنان سرپرست خانوار به بازماندگان پس از فوت
ساماندهی بیمه‌های مختلف نظیر تأمین آتیه، بیمه عمر و غیره جهت تضمین زندگی آینده و تسهیل استفاده زنان سرپرست خانوار از بیمه‌های فوق

حمایت‌های اقتصادی

توجه به نرخ تورم در مستمری و کمک‌های اقتصادی به خانواده‌های زن سرپرست
پیش‌بینی افزایش بودجه سازمان‌های متولی در امور زنان و کودکان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار با توجه به افزایش نرخ طلاق، جرایم و آسیب‌های اجتماعی در هر سال
در اولویت‌ قرار گرفتن اشتغال زنان سرپرست خانوار (اشتغال این زنان باید به گونه‌ای باشد که به محل زندگی فرد نزدیک باشد و با توجه به مسئولیت تربیت کودکان و عدم امکان سپردن کودکان به مهدکودک و هزینه‌های آن، امکان نظارت و نگهداری فرزندان برای آنها میسر باشد)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

آموزش مهارت‌های شغلی و اجرای برنامه‌های آموزش‌های حرفه‌ای برای زنان بیکار یا جویای کار سرپرست خانوار به منظور برخورداری آنان از دانش و مهارت‌های جدید و افزایش فرصت‌های شغلی آنان
درج وضعیت سرپرستی خانواده در فرم‌های کاریابی جهت تشخیص و اولویت‌ اشتغال زنان سرپرست خانوار
گشودن مجاری ویژه وام‌دهی به زنان سرپرست خانوار و خود سرپرست
ایجاد تعاونی‌های تولید و خدمات ویژه زنان سرپرست خانوار
اتخاذ تمهیدات لازم نظیر اجاره به شرط تملیک و وام مسکن و وام اجاره مسکن جهت حل مشکل مسکن زنان سرپرست خانوار
اعطای کمک‌های بلاعوض، بن ارزاق، طرح اکرام، تهیه سبد غذایی رایگان برای زنان نیازمند سرپرست خانوار با لحاظ اصل حفظ کرامت آنان
تشویق افراد به دادن وجوه مستحبی جهت کمک به خود اشتغال زنان سرپرست خانوار
بخشودگی اقساط بانکی به ویژه بانک مسکن برای زنان سرپرست خانوار فاقد شغل و دارای فرزند صغیر یا فرزند معلول و بیمار خاص
افزایش اعطای وام‌های طولانی مدت با اقساط کم بازده و اندک، جهت حل مشکل مسکن، جهیزیه، کاریابی، تحصیل خانواده‌های زن سرپرست
اعطای سهام عدالت به زنان سرپرست خانوار به ویژه نیازمندان و سالمندان آنها در اولویت و در حد بیشتر
اختصاص بازارچه‌های دائمی خوداشتغالی ویژه زنان سرپرست خانوار
حمایت‌های ویژه اقتصادی از زنان سرپرست خانوار شاغل در دستگاه‌ها جهت بهبود وضعیت آنها
گسترش پوشش بیمه‌ای و تخصیص اعتبارات لازم جهت بیمه‌شدن تمام زنان سرپرست خانوار
ایجاد بنگاه‌های کوچک زودبازده جهت اشتغال زنان سرپرست خانوار ترجیحاً با مدیریت زنان
حمایت از مؤسسات خیریه مردمی جهت حمایت مالی از زنان سرپرست خانوار و ایجاد شغل برای این گروه از زنان
افزایش اعتبارات در بودجه سال ۸۶ جهت تأمین و حمایت از زنان سرپرست خانوار و نحوه دقیق هزینه کرد این اعتبارات در جهت حمایت و توانمندسازی آنان
گسترش اشتغال خانگی زنان سرپرست خانوار از طریق شناسایی و آموزش مشاغل خانگی درآمدزا به منظور اختصاص فرصت کافی برای تربیت فرزندان آنها
اعطای تسهیلات به دانش‌آموختگان زن در جهت اشتغال خود و اشتغال زنان سرپرست خانوار
ضرورت تأسیس صندوق حمایت از زنان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار در جهت استقلال و خودکفایی آنها
برقراری مستمری کافی برای تأمین مایحتاج زنان سرپرست خانوار یا خود سرپرست نیازمند
اجرای طرح اسکان موقت زنان سرپرست خانوار در مواقع ضروری و بحرانی
توجه به بعد خانوار زنان سرپرست خانوار در برنامه‌ریزی‌های ملی و اختصاص بودجه در هر سال

حمایت‌های فرهنگی و اجتماعی

ایجاد مراکز مشاوره و امکان بهره‌مندی از خدمات مشاوره‌ای رایگان برای خانواده‌های زن سرپرست
برگزاری جشنواره‌های خاص جهت تمجید از زحمات زنان سرپرست خانوار شاغل جهت حفظ کانون خانواده
اتخاذ تصمیمات اساسی جهت جلوگیری از موازی کاری دستگاه‌های حمایتی و خدماتی به زنان و کودکان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار
فراخوان به مراکز مختلف ذیربط جهت شناسایی و تعیین آمار دقیق زنان سرپرست خانوار
ایجاد بانک اطلاعاتی جامع از زنان سرپرست خانوار و کنترل آماری در هر سال

*حنفی ها – جمعیت قابل ملاحظه ای از اهل سنت ترکیه را تشکیل می دهند .
* شافعی ها – شاخه ای از اهل سنت است و پیروان این فرقه در ترکیه را بیشتر کردها تشکیل می دهند
* پیروان دیگر فرقه های اهل سنت .
* علویها (علویها به چهار دسته به نامهای رافضی ، باطنی ، حروفی و بکتاشی تقسیم می گردند ).
* شیعیان – پیرو مذهب جعفری بوده و نزدیک به یک میلیون نفر هستند .
پیروان مسیحی شامل پروتستانها ، کاتولیکها ، ارامنه گریگوری و دیگر فرقه های مسیحی در ترکیه سکونت دارند (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۳۴).
۳-۵-۳) حوزه های دینی و رهبران مذهبی
اکثریت ترکها پیرو مذهب حنفی می باشند و پیروان مذهب شافعی نیز از لحاظ درصد دومین گروه را در ترکیه شامل می شوند . اداره امور پیروان این دو شاخه به عهده سازمان امور دیانت ترکیه می باشد و ریاست آن در حال حاضر بر عهده پروفسور مصطفی سید یازیجی اوغلو می باشد (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی :۱۳۸۸،۳۴).
علویان – پیدایی زمینه اعتقادی علویان در ترکیه را ابتدای قرن سیزدهم دانسته اند . ( همزمان با مهاجرت ساکنان خراسان ، آذربایجان و ترکستان با اعتقادات مبتنی بر تشیع و تصوف ) . کشتار شیعیان و علویان به بهانه کفر آنان ، علویان را ناگذیر به تقیه گردانید و به طور کلی در زمان عثمانی علویان تحت فشار و درگیر با مشکلات بسیار و در قالبهای اجتماعی – اقتصادی بسته و بسیار محدودی به سر می بردند . از زمان استقرار جمهوری و بخصوص بعد از ۱۹۶۰ علویان به تدریج احساس امنیت نمودند : امروزه جمعیت علویان را بین ۱۸ تا ۲۰ میلیون نفر برآورد می نمایند .که بیشتر نیز در شهرهای ولی اورمان ، سیواس ، آنکارا ، تونجعلی ، ارزروم ، آماسیا ، الازیق ، قهرمان ماراش ، مالاتیا و توکات ساکن هستند ، در سالهای اخیر وجودشان مورد توجه و حقوقشان مورد شناسایی نسبی قرار گرفته است . در حال حاضر در زمینه علوی گری در ترکیه در حدود ۲ هزار کتاب و نشریه وجود دارد . مجله جم که توسط جمعی از علویان منتشرمی شود یکی از پرتیراژترین مجلات ترکیه است (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۵)
علوی در لغت به مفهوم وابسته به حضرت علی (ع) یا نسل وی می باشد ، علویان خواستار خلافت حضرت علی (ع) و خاندان وی بوده و برای ایشان برجستگی و پایگاه اعتقادی ویژه قائل هستند . علویان مسائل عبادی را به شیوه خود انجام می دهند . یکی از مهمترین اصول اعتقادی آنها اصل حاکمیت فرد بر زبان ودست و کمر خود می باشد و معتقدند این مسئله باعث مصونیت انسان از گناه می شود . پیمان اخوت نیز یکی دیگر از معتقدات آنان می باشد ، به رغم آنکه مبانی اعتقادی علوی از تشیع برگرفته شده است لیکن از منابع گوناگونی تاثیر پذیرفته و با اعتقادات و آداب و رسوم موجود در آناتولی مخلوط شده است و در این ارتباط فرقه های مختلفی بوجود آمده است که عبارتند از )بکتاشها ، قزلباشها ،قدریه ، علی اللهیان ، نقشبندیه ، نورجیها و سلیمانجیها ) (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۵).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شیعیان – غالباً در نزدیکی مرز ایران سکونت دارند و اکثراً مهاجرانی هستند که از ایران به ترکیه مهاجرت نموده اند . استان قارص یکی از عمده ترین محلهای تمرکز شیعیان است ، زبان این استان نزدیک به زبان آذری است . شیعیان همواره از سوی حکومتها به ویژه در دوران عثمانی تحت فشار بوده اند .
مسیحیان – بنا بر آمارهای رسمی جمهوری ترکیه حدود ۲% از جمعیت ترکیه را مسیحیان و پیروان سایر ادیان تشکیل می دهند . مسیحیان ترکیه بیشتر جزء شاخه ارتدوکس می باشند (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۵).
شاخه های مذهب ارتدوکس عبارتند از:
پاتریک (اسقف و رهبر مذهبی )ارامنه
پاتریک کلیسای بلغارستان
پاتریک کلیسای یونا
پاتریک رومانی و صربستان
یهودیان – در حدود سال ۱۴۹۲ در حدود صد هزار نفر یهودی از اسپانیا گریخته و به سرزمین عثمانی مهاجرت کردند ،در حال حاضر نزدیک به ۲۵ هزار یهودی در ترکیه سکونت دارند و بیشتر آنها در فعالیتهای اقتصادی و تجاری مشغول به کار می باشند(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۶) .
۳-۵-۴) فعالیت گروه های اسلامی ترک در اروپا
فعالیتهای سازمانهای اسلامی ترکیه در خارج از کشور ، در اروپا از نمود و گستردگی بیشتری برخوردار است . این فعالیتها که عمدتاً بازتابی از فعالیتهای گروه های داخل ترکیه محسوب می شوند ، در آلمان تمرکز و شدت ویژه ای یافته است . از سوی دیگر در کنار این گونه گروه ها ، دولت ترکیه نیز انجمنها و اتحادیه هایی تحت عنوان اتحادیه اسلامی ترکهادر آلمان تاسیس نموده است که وابسته به کنسولگری ترکیه بوده و تحت نظارت اداره امور مذهبی دولت ترکیه فعالیت می نمایند . (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۶)
گروه ملی گوروش ، فدراسیون ترک ، اتحادیه جماعات اسلامی ،سلیمانجیهاو نورجیها از جمله گروه ها و دستجاتی هستند که در قالب اسلام فعالیت کرده ودر اروپا دارای پیروانی می باشند .
گروه ملی گوروش (به معنای بینش ملی ) – از جمله گروه های نسبتاً بزرگی است که در اروپا فعالیت دارد ، اعضای این گروه پیروان نجم الدین اربکان رهبر حزب سابق رفاه می باشند ، این گروه ، گروه ها و انجمنهای کوچک و بزرگ دیگری را تحت نفوذ خود دارد ، از جمله کارگران ترک ، اتحادیه جوانان مسلمان در اروپا ، مرکز اسلامی ، اتحاد ترکهای اروپا در آلمان و بخصوص در هامبورگ دارای مساجد بسیاری است(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۷).
فدراسیون ترک – از دیگر سازمانهای فعال در اروپا و مرکز آن فرانکفورت می باشد و دارای شعبات دیگر در دیگر کشورهای اروپایی می باشد . اعضای این فدراسیون را طرفداران حزب حرکت ملی گرا تشکیل می دهند ، آنان خود را گرگ خاکستری می نامند و معتقدند قوم ترک قوم برتر است و خواستار اتحاد تمامی ترکها و تشکیل یک دولت بزرگ واحد است .
اتحادیه جماعات اسلامی – این اتحادیه در سال ۱۹۸۵ تشکیل شد و این اتحادیه را انشعابی از گروه ملی گوروش دانسته اند که به دنبال اختلاف نظر به ویژه در مورد انقلاب اسلامی ایران در گروه فراهم آمد . در راس این اتحادیه جمال الدین کاپلان از روحانیون معروف ترکیه قرار دارد که ضمن حمایت از انقلاب اسلامی ایران معتقد است فعالیت اسلامی صحیح فعالیتی است که اسلام را در تمامیت آن تبلیغ نماید و دراین راه باید از کلیه ابزارها مدرن وپیشرفته بهره گرفته شود (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۷)
۳-۶)اوضاع اجتماعی ، فرهنگی و آموزشی
ترکیه کشوری است که جایگاه جغرافیایی آن نقش بسزایی در تحول فرهنگی آن ایفا نموده است . موقعیت جغرافیایی این سرزمین همواره آن را در مسیر ارتباط تمدنهای مختلف قرار داده است . اقوام گوناگونی طی تاریخ پرتلاطم این سرزمین به ترکیه مهاجرت کرده ، آن را مورد تهاجم قرار داده ، از آن گذر کرده ویا در آن استقرار یافته اند و در این رهگذر نقشی از فزهنگ و تمدن خود بر جای نهاده اند که هنوز نیز در لابلای مظاهر فرهنگی ، در میان قصه ها ، آوازها و رسوم می توان آن را مشاهده نمود . علاوه بر مسائل فوق ، ترکیه بر سر جاده بازرگانی و پر اهمیت ابریشم – جاده ادویه که همراه با نقش تحاری خود چون محملی فرهنگ و تمدن ممالک مسیر خود و به ویژه چین ، هند ، ایران و اروپا را به یکدیگر پیوند می داد . همجواری با ممالک اروپایی ، ویژگی جغرافیایی دیگری است که نقش آن را در فرهنگ ترکیه باید همواره در نظر داشت . رنسانس اروپا و انقلاب کبیر فرانسه و قبل از آن سرایت و تسلط تمدن یونان ، روم و سپس بیزانس و در سالهای اخیر گسترش روند غربگرایی در فرهنگ ترکیه را بایستی تا حد زیادی ناشی از چنین همجواری دانست (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۳۹)
ترکها در روند تطور فرهنگی اجتماعی خود در دوره ای به دلیل مهاجرت یا تهاجم قبائل ، با تمدن خاور دور ارتباط یافتند و از آن متاثر شدند و در زمانی دیگر تمدن یونان وروم و سپس بیزانس را پذیرا گشتند ، تمدن عثمانی نیز که شامل نهادهای فرهنگی ایرانی ، عربی ، اسلامی و بیزانس در حدود ۶ قرن فرهنگ این سرزمین را تحت سیطره خود داشت . پایان دوران سلاطین عثمانی آغاز نفوذ و سیطره روز افزون تمدن غرب را برای ترکیه به همراه داشت که تا امروزادامه یافته است (دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۴۰).
۳-۷) احزاب در ترکیه
از ۱۹۴۶ به بعد که سیستم چند حزبی در ترکیه حاکم شد این احزاب کم کم خودشان را در سطح جامعه نشان دادند ولی عملا فعالیتهای قانونی شان ممنوع بود. اما از حدود ۱۹۵۹ گروه ها و جنبش های اسلام گرا قانونا آغاز به فعالیت کردند(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۱۵۴)
زمانی که جمهوری لائیک ترکیه درسال ۱۹۲۳ تاسیس شد ( توسط مصطفی کمال آتاتورک ) دولت تلاش زیادی را برای نابودی کامل و زمین گیر کردن هر آنچه با مظاهر اسلامی ارتباط داشت کرد. در واقع در این دوران شیخ ها و مردان دینی که قبل از این دوران به فعالیت اسلامی می پرداختند موقعیت و قدرت خود را از دست دادند و موسسه شان تعطیل گردید. از ۱۹۲۳ تا ۱۹۵۰ دوره اسلام گرایی به معنای واقعی کلمه نیست زیرا در این دوران به خاطر وجود نظام تک حزبی فعالیتهای زیرزمینی باب شده بود و جنبش های اسلامی به هیچ وجه در صدد کودتا علیه نظام و یا اقدام به اعمال خشونت علیه دولت برنیامدند(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۱۵۵).
از ۱۹۴۶ به بعد که سیستم چند حزبی حاکم شد این احزاب کم خودشان را در سطح جامعه نشان دادند ولی عملا فعالیتهای قانونی شان ممنوع بود. اما از حدود ۱۹۵۹ گروه ها و جنبش های اسلام گرا قانونا آغاز به فعالیت کردند. این بازگشت جریان های اسلامی جهت مشارکت در انتخابات از راه معرفی نامزدهای اسلام گرا نبود بلکه چالش احزاب لائیک با یکدیگر برای کسب آرای گروه های اسلامی سبب اهمیت یافتن آنان شد. از این رو نقش مجموعه های اسلامی در تائید حزب مخالف آتاتورک نقشی برجسته بود. آرای اسلام گرایان در انتخابات ۱۹۵۰ حزب دموکرات را که مخالف حزب آتاتورک ( حزب ملت ) بود به پیروزی رساند. سال ۱۹۷۰ نقطه عطف حرکت های اسلامی ترکیه است زیرا برای نخستین بار اجازه تاسیس حزبی اسلامی به صورتی قانونی و رسمی داده شد و آن حزب ملی به رهبری نجم الدین اربکان بود(دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی: ۱۳۸۸،۱۵۵).
۳-۷-۱) حزب عدالت ۱۹۷۰
نجم الدین اربکان در ۱۹۷۰ حزب عدالت NOP را به عنوان یکی از احزاب اسلام گرا تاسیس کرد که برای اولین بار اسلام گرایان از یک سازمان حزبی دائمی برخوردار شدند که از طریق آن می توانستند به مبارزات انتخاباتی بپردازند. این جنبش توسط دادگاه قانون اساسی در ۲۰ مه ۱۹۷۱ و با مداخله اش به اتهام تخطی از اصول لائیک تعطیل شد و در نتیجه نجات ملی در ۱۹۷۲ تشکیل شد(رضا دهقانی :۱۳۹۱،۲۵).
۳-۷-۲)حزب نجات ملی ۱۹۸۲ ـ ۱۹۷۲
توانست با حمایت اصناف، با بردن شبکه های پنهان و گروه های مذهبی غیر رسمی طی یک پیروزی شگفت انگیز در انتخابات ۱۹۷۳، ۲/۱۱ درصد از آراء مجلس را به دست آورد. نجات ملی ( یا سلامت ملی ) بعد از ائتلاف های مختلفی که با احزاب غیر مسلمان و راست داشت توانست چندین بار در دوره های مختلف تشکیل دولت ائتلافی دهد که نهایتا تا ۱۹۸۱ ادامه یافت و در ۱۹۸۱ فعالیت احزاب سیاسی در ترکیه ممنوع شد (رضا دهقانی :۱۳۹۱،۲۷).

۳-۷-۳)حزب رفاه ۱۹۹۸ـ ۱۹۸۳
در جولای ۱۹۸۳ که فعالیت احزاب دوباره آزاد شد حزب رفاه ( RP) جایگزین NSP شد به رهبری علی ترکمن. بعد از او اربکان به ریاست حزب رفاه درآمد که در ۱۹۸۷ و ۱۹۸۹ در انتخابات سراسری موفق به کسب آراء فراوانی داشت. در این دوره های مذکور اسلام گرایان طی یک استراتژی مهم و برنامه داری در صدد برآمدند تا نخبگان تحصیلکرده بیشتری را در عرصه جامعه تربیت کنند و در عرصه های مختلف قدرت سیاسی جای دهند که موفق هم شدند(رضا دهقانی :۱۳۹۱،۳۰).
حزب رفاه در انتخابات محلی ماه مارس سال ۱۹۹۴ به پیروزی رسید. همچنین در انتخابات شهرداری در همین سال موفق شد ۲۸ پست شهرداری ۶ شهرداری پایتخت و رهبری ۳۲۷ دولت محلی را از آن خود کند و در مجموع ۱۹ درصد از کل آرای انتخابات پارلمانی را به خود اختصاص دهد .در انتخابات سراسری سال ۱۹۹۵ حزب رفاه موفق به افزایش آرای خود و کسب ۴/۲۱ درصد آراء شد. حزب رفاه جولای سال ۱۹۹۶ با تانسو چیللر رهبر حزب راه راست یک دولت ائتلافی تشکیل داد که فقط یکسال دوام آورد. بحرانی که از فعالیتهای ضد سکولاری معاونان و شهرداران حزب رفاه به وجود آمده بود پایه های اولیه اختلاف بین دو حزب رفاه و راه راست شد. اقداماتی نظیر اخراج افسران اسلام گرا از ارتش در دسامبر سال ۱۹۹۶، درخواست لغو قانون منع حجاب برای زنان دانشجو، نحوه خدمات شهری، مشاجره بر سر ساخت مسجد در میدان استانبول و در نهایت ارتباط با گروه های مبارز اسلام گرا منجر به افزایش فشار ارتش بر حزب رفاه گردید در نتیجه تیرگی روابط بین ارتش و حزب رفاه و رویارویی اسلام گرایان و لائیک ها تشدید شد. این عوامل باعث شد تا رهبران حزب رفاه در ماه مه سال ۱۹۹۷ به دادگاه کشیده شوند و در نهایت اربکان در ۱۹۹۷ از حضور در عرصه های سیاسی منع شد. حزب رفاه به خاطر تخطی از اصول سکولاریسم و قوانین احزاب سیاسی در ژانویه ۱۹۹۸ توسط دادگاه قانون اساسی منحل شد، با این وجود اسلام گراها حزب جدیدی تشکیل دادند (رضا دهقانی :۱۳۹۱،۳۰) .
۳-۷-۴)حزب فضیلت۱۹۹۷ ـ ۱۹۹۹
حزب فضیلت توسط ۳۳ عضو حزب رفاه به رهبری « رجایی کوتان » در ۱۷ دسامبر در سال ۱۹۹۷ شروع به فعالیت کرد. این حزب در آن زمان از ۱۴۴ کرسی پارلمان برخوردار بود. جناح محافظه کار حزب که پیرو اربکان بود قبل از اینکه جناح اصلاح طلب به رهبری تایپ اردوغان بتواند تحرکی نشان دهد رهبری گروه پارلمانی حزب را بر عهده گرفت. با این وجود کشمکش های درون حزبی برای کسب قدرت هنوز در این حزب ادامه دارد این کشمکش ها باعث یک استعفای دسته جمعی درسال ۱۹۹۹ شد که حزب را تضعیف کرد. البته به طرق مختلف نیز می خواهند فضیلت را به اقدامات ضد سکولاریستی متهم کنند که هنوز موفق به این امر نشده اند(رضا دهقانی :۱۳۹۱،۳۱) .
۳-۷-۵)حزب عدالت و توسعه
که به نوعی در حال حاضر با همراهی و همگامی نسبی با احزاب لائیک ترکیه نقش فعالانه ای در عرصه سیاست و حکومت دارد. در مورد جریان های دیگر در ترکیه باید اشاره ای هم به جریان علویان بکنیم که البته آنها وارد جنبش های اسلامی به معنای واقعی نشده اند و فعالیتهای آنها قابل ذکر نیست. زمانی که در ترکیه سخن از اسلام می گوییم وجود دو جریان به ذهن متبادر می شود. (رضا دهقانی :۱۳۹۱،۳۲)
▪ جریان (۱)
جریان اسلام سیاسی است که احزابی را پدید آورده ولی می کوشد تا در یک چارچوب خاص و در سقفی که نظام اجازه می دهد به فعالیت سیاسی بپردازد و زندگی سیاسی و پارلمانی شرکت نموده و انجمن های صنفی و روزنامه ها را به راه بیندازد.
▪ جریان (۲)
جریان های ریشه دار طریقت های دینی است که در دولت عثمانی جایگاه برجسته ای داشته است البته این طریقت ها به رغم رنج ها و ستم هایی که در دوره آتاتورک دیده اند با قدرت زیاد استمرار داشتند زیرا آنها از اندیشه های مردمی عمیق و اصیل تاریخی در میان جامعه ترکیه برخوردار بودند.
نکته مهم اینجاست که اسلام گرایان ترکیه به طور کلی به ایجاد فشار و برنامه های نظامی و مسلحانه چندان اعتقادی ندارند و قصد دارند همه چیز را از چهارچوب دموکراتیک مورد مشاهده قرار دهند.
جریان های بسیاری هم هستند در ترکیه که در قالب صوفیه فعالیت می کنند اما مهم و بزرگترین جریانی که بازتاب دهنده حرکت صوفیه است جنبش « نورسرها » یا « نوری ها » است. این حرکت پیرو اندیشه های متفکر بزرگ ترک « محمد سعید نورس » است البته حرکت های دیگری، مانند سلیمانیه سر فعالیت دارند اما بزرگترین جریان صوفیه در ترکیه نورسی ها هستند و این حرکت ها نیز شاخه ها و جریان متعددی نیز دارد(رضا دهقانی :۱۳۹۱،۳۳).

بعد از جنگ جهانی دوم به مدت تقریباً۴۰ سال ژئوپلتیک به عنوان یک مفهوم و یا روش تحلیل، به علت ارتباط آن با جنگ‎های نیمه اول قرن بیستم منسوخ گردید، هر چند ژئوپلیتیک در این دوره از دستور کار دولت ها در مفهوم قبلی خود خارج شد، اما همچنان در دانشگاهها تدریس می­شد. برای تبدیل شدن نقش فعال جغرافیا در تعریف ژئوپلیتیک به نقش انفعالی سه دلیل عمده قابل ذکر است:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اول اینکه جغرافیدانان بعد از شکست آلمان در جنگ، ژئوپلیتیک خاص آلمان را مقصر اصلی عنوان کردند و سیاست‎های آلمان نازی را متأثر از این مکتب می‎دیدند. خود را از مطالعات در مقیاس جهانی کنار کشیده، توجه خود را به دولت ها و درون مرزهای سیاسی بین المللی معطوف داشتند و واژه ژئوپلیتیک بر چسب غیر علمی‎به خود گرفت و از محافل علمی‎و دانشگاهی طرد شد.دلیل دیگری که موجب افول نقش جغرافیا در جنگ سرد شد ظهور استراتژی باز دارندگی هسته ای بود. توانایی پرتاب سلاح‎های هسته ای بوسیله هواپیما و موشک به فاصله‎های دور،باعث شد که دیگر نه فاصله و نه عوامل جغرافیایی مثل ناهمواری ها و اقلیم چندان مهم تلقی نمی‎شدند. دلیل سوم، ظهور ایدئولوژی به عنوان عامل تعیین کننده ی جهت گیری سیاست ها بود. ژئوپلیتیک جنگ سرد و ژئوپلیتیک عصر هسته ای از مشخصات دوره افول ژئوپلتیک هستند (زین العابدین، ۱۳۸۹ : 13).
۲-۱-۳- دوره احیا
بعد از پایان جنگ جهانی دوم جغرافیدانان شرمنده شدند و از آن پس تلاش نمودند جغرافیدانانی که ژئوپلیتیک را در اختیار آلمان نازی (هیتلر) گذاشته اند،کنار گذارند، و نتیجه اینکه حدود ۴۰ سال ژئوپلیتیک طرد شد. تا اینکه در دهه 1980 در جنگ ویتنام^[2] و کامبوج^[3] بر سر تصاحب منطقه ی مکنگ^[4]، گر چه هر دو کشور از بلوک شرق بودند، ایدئولوژی نتوانست جنگ را از بین ببرد. بنابراین، در گزارش این مناقشه و روابط دو کشور، مجدداً از مفهوم ژئوپلتیک استفاده شد و سپس کسینجر^[5] بصورت تفننی از واژه ی ژئوپلیتیک در مسائل جهان استفاده نمود. علاوه بر آن در جنگ ایران و عراق (1988-1980) و اشغال کویت توسط عراق (1991-1990 ) و به ویژه سقوط پرده آهنین در اروپا از سال 1989 موجب پر رنگ تر شدن این مفهوم شد و به خصوص فروپاشی شوروی (سابق) و برجسته شدن ملیت ها این مفهوم را به صورت یک مفهوم کلیدی در عرصه بین المللی قرار داد (زین العابدین،۱۳۸۹ :۲۸).
در حالیکه نامداران جغرافیای سیاسی چون ریچارد هارتشورن و استیفن جونز سخت در تلاش شکوفا ساختن جغرافیای سیاسی در جهان دوران میانه ی قرن بیستم شدند و سیاستمدارانی چون هنری کیسینجر واژه ژئوپلیتیک را دوباره به زبان روزمره سیاسی نیمه دوم قرن بیستم باز گرداند، جهانی اندیشانی چون ژان گاتمن و سوئل کوهن پیروزمندانه جهانی اندیشی جغرافیایی(ژئوپلتیک) را به بستر اصلی مباحث دانشگاهی باز گرداندند.در این زمینه ژان گاتمن^[6] با طرح تئوری «آیکنوگرافی^[7]– سیروکولاسیون^[8]» «حرکت» را در مباحث ژئوپلیتیک در معرض توجه ویژه قرار داد و عوامل روحانی یا عامل «معنوی» را در جهانی اندیشی «اصل» یا «مرکز» دانست و «ماده» یا «فیزیک» را تأثیر گیرنده قلمداد کرد (مجتهد زاده،۱۳۸۶:۹۶).
سائول بی کوهن می‎گوید: موضوعات ژئوپلیتیکی مهمتر از آن بودند که جغرافیدانان آنها را کنار بگذارند و اکنون خیلی از جغرافیدانان با یک تأخیر به او ملحق شده اند و از باز گشت و تجدید حیات ژئوپلتیک به اندازه او استقبال کرده اند.
2-2-رویکردهای جدید ژئوپلیتیک
همه نظریه‎های ژئوپلیتیکی جنبه ژئواستراتژیکی داشته و برای کسب قدرت بر فضای جغرافیایی تأکید داشتند. اما پس از پایان جنگ سرد و با مطرح شدن نظام نوین جهانی بسیاری از دیدگاه های ژئوپلیتیکی جنبه ی کمی‎پیدا کرد و حتی بعضی از این دیدگاه ها در عالم سایبر اسپیس مطرح شدند. در نظام نوین جهانی عده ای در تحلیل ژئوپلیتیکی خود، رویکرد انرژی را مد نظر قرار دادند،عده ای به مسائل زیست محیطی معتقد بودند، بعضی فرهنگ را عامل اصلی ژئوپلیتیک دانستند و بالاخره، عده ای مسائل ژئواکونومی‎را در تحلیل ژئوپلیتیکی خود مورد توجه قرار دادند. می‎توان گفت که معیار‎های قدرت که نظامی‎گری بود، به طور کلی جای خود را با معیار‎های مذکور تغییر داد. یعنی، قبل از پایان جنگ سرد، معیار اصلی قدرت نظامی‎گری بوده و تمام عوامل اقتصادی، اجتماعی به صورت ابزار مورد توجه بوده است.به علاوه مشخصه ی اصلی ژئوپلیتیک دوره جنگ سرد جهان دو قطبی، جهان سوم و کشورهای عدم تعهد بودند، اما در نظریه ی جدید ژئوپلیتیکی، جهان چهارم مطرح است (زین العابدین، ۱۷۱:۱۳۸۹).
۲-2-۱-رویکرد نظم نوین جهانی
اولین بارجورج بوش پدر^[9] رئیس جمهور اسبق آمریکا در جریان جنگ خلیج فارس در1990م نظام نوین جهانی^[10] را مطرح نمود. و در سال 1991 پس از مذاکرات خود در هلسینکی^[11] با گورباچف^[12] و مارگارت تاچر^[13]، رهبران اروپا، سازمان ملل متحد،کشورهای عربی به ویژه خلیج فارس و سایر هم پیمانان خود، نظریه نظام نوین جهانی خود را اعلام نمود (حافظ نیا،۵۳:۱۳۸۵).
این نظام دیدگاه‎های جدید آمریکا را بیان می‎کند. با فروپاشی نظام سیاسی اتحاد جماهیر شوروی و بلوک شرق و از بین رفتن رقابت قدرت ها، جهان از این پس صاحب نظام نوینی شود که بر قدرت همه جانبه آمریکا استوار است. قدرت و سلطه آمریکا بر جهان بدون تسلط بر خلیج فارس ممکن نبود. نظام نوین جهانی طرحی جدید برای سلطه بر مناطق مهم جهان توسط آمریکا بود. این نظام به رغم عنوان گول زننده آن، شکل جدیدی از استعمار نو است که جهان را به سوی مخاصمه و تلاطم سوق می‎دهد. جورج بوش پدر نظم نوین جهانی را این چنین تعریف می‎کند: «نظم نوین جهانی می‎گوید که بسیاری از کشورها با سوابق متجانس و همراه با اختلافات، می‎توانند دور هم جمع شوند تا از اصل مشترکی پشتیبانی کنند و آن اصل این است که شما با زور کشور دیگری را اشغال نکنید…» اما آمریکائیها از زمان پی ریزی چنین نظریاتی، کمترین توجهی به آنچه خود معتقدند نداشته اند و تعبیر «نوام چامسکی» نظم نوین جهانی تعبیر تازه ای از توسل به زور و انقیاد مضاعف ملت ها است.تمام ابعاد نظم نوین جهانی بر پایه منافع و توسعه طلبی آمریکا استوار است در عصر نظم نوین جهانی، ثبات و امنیت تقریباً به طور کامل برای هیچ کشوری- حتی آمریکا- وجود ندارد.
2-2-2-رویکرد ژئواکونومی
پایه و اساس ژئواکونومی‎استدلالی است که از طرف ادوارد لوتویک^[14] ارائه شده است. او خبر از آمدن نظم جدیدبین المللی در دهه نود می‎داد که در آن ابزار اقتصادی جایگزین اهداف نظامی‎می‎شوند. به عنوان وسیله اصلی که دولت ها برای تثبیت قدرت و شخصیت وجودی شان در صحنه بین المللی به آن تأکید می‎کنند و این ماهیت ژئواکونومی‎است (عزتی،۱۰۷:۱۳۸۸)
ژئواکونومی‎عبارت ازتحلیل استراتژی­ های اقتصادی بدون درنظر گرفتن سودتجاری،که ازسوی دولتها اعمال می­ شود،به منظورحفظ اقتصادملی یا بخشهای حیاتی آن وبه دست آوردن کلیدهای کنترل آن ازطریق ساختارسیاسی وخط مشیهای مربوط به آن پرداخت. (عزتی،1387: 110)
ژئواکونومی‎رابطه بین قدرت و فضا را مدّ نظر دارد و هدف اصلی آن کنترل سرزمین و دستیابی به قدرت فیزیکی نیست بلکه دست یافتن به استیلای اقتصادی فناوری و بازرگانی است بدین ترتیب به نظر می‎رسد مفاهیم ژئواکونومی‎در رویارویی با مسائل قرن 21 از کارآیی مناسبی در مقیاس جهانی برخوردار خواهد بود (واعظی،1388 :32)
ژئواکونومی‎رابطه بین قدرت وفضا را بررسی می‎کند. فضای بالقوه ودرحال سیلان همواره حدود ومرزهایش درحال تغییروتحول است،ازاین رو آزادازمرزهای سرزمین وویژگیهای فیزیکی ژئوپلیتیک است.درنتیجه تفکر ژئواکونومی‎شامل ابزارآلات لازم وضروری است که دولت می‎تواندازطریق آنها به کلیه اهدافش برسد.(عزتی،1387: 110)
ژئواکونومی‎و ژئوپلیتیک دارای تفاوتهای اساسی با هم می‎باشند،اول اینکه ژئواکونومی‎محصول دولت ها وشرکتهای بزرگ تجاری با استراتژیهای جهانی است درحالی که این خصیصه در ژئوپلیتیک نیست. نه دولت ونه شرکتهای تجاری هیچ نقشی درژئوپلیتیک ندارندبلکه یکپارچگی اتحادیه ها،منافع گروهی وغیره برپایه نمونه‎ های تاریخی با عملکردی نامرئی دراستراتژیهای ژئوپلیتیکی پایه واساسی برای همه صحنه‎های ژئوپلیتیکی هستند.
دوم اینکه هدف اصلی ژئواکونومی‎کنترل سرزمین ودستیابی به قدرت فیزیکی نیست بلکه دست یافتن به استیلای تکنولوژی وبازرگانی است. ازلحاظ کاربردی بایدگفت که مفهوم وعلم ژئوپلیتیک می‎تواند درنشان دادن راه وروش‎هایی برای پایان دادن به نزاعها ودرگیری ها ودرمجموع اختلافات نقش اساسی داشته باشددرحالی که ژئواکونومی‎ازچنین ویژگی برخوردارنیست(عزتی،1387: 112)
2-2-3- رویکرد ژئوکالچر
ژئوکالچر یا ژئوپلیتیک فرهنگی فرایند پیچیده ای از تعاملات قدرت،فرهنگ، و محیط جغرافیایی است که طی آن فرهنگها همچون سایر پدیده‎های نظام اجتماعی همواره در حال شکل­ گیری، تکامل،آمیزش، جابجایی در جریان زمان و در بستر محیط جغرا فیایی کره زمین اند.به عبارت دیگر ژئوکالچر ترکیبی از فرایند ‎های مکانی – فضایی قدرت فرهنگی میان بازیگران متنوع و بی شماری است که در لایه‎های مختلف اجتماعی و درعرصه محیط یکپارچه سیاره زمین به نقش آفرینی پرداخته و در تعامل دائمی‎با یکدیگر بسر می­برندو بر اثر همین تعامل مداوم است که در هر زمان چشم انداز فرهنگی ویژه خلق می‎شود.از این رو ساختار ژئو کالچر جهانی بیانگر موزاییکی از نواحی فرهنگی کوچک و بزرگی است که محصول تعامل‎های مکانی – قضایی قدرت فرهنگی اند که در طول و موازات یکدیگر حرکت می‎کنند (دیلمی‎معزی،2:1387).
ژئوکالچر پدیده ای است که بر شالوده نظام اطلاع رسانی نوین و یا صنایعی استوار است که به تولید محصولات فرهنگی مبادرت می‎ورزد وظیفه این صنایع تولید انبوه محصولات فرهنگی است. نظام سلطه فرهنگی در جهان کنونی در کنار نظام سلطه اقتصادی یا سیاسی از عناصر اصلی نظام ژئوپلیتیک جهانی می‎باشند. امروزه منطق حاکم بر فرایند‎های ژئوکالچر جهانی بر اشکال پیچیده و تکامل یافته تر شیوه‎های رقابتی مبتنی است. این فرایند در عین نافذ بودن، مدام در تکامل می‎باشد
پدیده‎های فرهنگی به دلیل خصیصه‎های مکانی شان همواره میل به ثبات و پایداری در مقابل نوآوری ها دارند که می‎توان به تلاش جوامع سنتی و حفظ میراث فرهنگی و آداب و سنن و نمادهای تاریخی و … اشاره کرد. از طرفی الگوهای تمدنی به واسطه ماهیت فضائیشان در جهت سرعت بخشیدن به تغییرات فرهنگی و زدودن مرزهای قراردادی هستند(حیدری،۱۳۸1 :۱۶۸).
۲-2-4- رویکرد ژئوپلیتیک زیست محیطی
مسایل ژئوپلیتیک زیست محیطی از اواخر قرن بیستم به موضوع اصلی فعالیت­ها و نگرانی­ها بین گروه‎های انسانی و بازیگران ملی و فراملی در سطوح منطقه ای و جهانی تبدیل شده است. محیط زیست بشری در سطوح محلی، ملی، منطقه ای و جهانی دستخوش مخاطرات گردیده است. این مخاطرات در سه بعد: کاهش و کمبود منابع، تخریب منابع و آلودگی محیط زیست تجلی یافته است. از دید ژئوپلیتیک، کمبود منابع زیست محیطی یا محروم کردن انسانها از زیستن در مکان مورد علاقه آنها رقابت و کنش متقابل بین گروه‎های انسانی و بازیگران سیاسی در سطوح مختلف را در پی دارد.(www.civilica.com).
طی چند دهه گذشته، افزایش جمعیت، گسترش دامنه مداخلات بشر در طبیعت برای تأمین نیازهای فزاینده از منابع کمیاب طبیعی، گسترش رویکرد سودانگاری در غالب طرح‎های توسعه ای، بی پروایی نسبت به جستار پایداری محیط زیست در ساخت سازه ها و زیر ساخت ها و مانند آن،پیامدهای ناگواری همانند گرمایش کروی، ویرانی لایه ازن، پدیده ال نینو، طوفانهای سهمگین، بالا آمدن سطح آب دریاها، گسترش گازهای گلخانه ای، خشکسالی، سیل، فرو نشست زمین، کاهش آب شیرین، بیابان زایی، کاهش خاک مرغوب، آلودگی هوا، باران‎های اسیدی، جنگل زدایی و نابودیت تنوع زیستی، نشانه‎هایی از جهانی شدن پیامدهای فروسایی محیط زیست در سطح فروملی و فراملی و جهانی بودن بوده اند. تداوم وضعیت موجود،آینده زیست و تمدن فراروی بشر را مبهم و نامطمئن کرده است.نگرانی از این وضعیت به همراه شرایط نا مطلوب کنونی، در طرح رویکردهایی همانند امنیت زیست محیطی، ژئوپلیتیک انتقادی، ژئوپلیتیک زیست محیطی، توسعه پایدار بسیار اثر گذاشت. با توجه به این که مفهوم «جهان» از مقیاس‎های مطالعاتی دانش یاد شده است، مرزهای محلی و ملی را در نوردیده اند، محیط زیست سویه ای ژئوپلیتیک یافته است (کاویانی،۱۳۹۰: ۸۵).
2-2-5-رویکرد ژئوپلیتیک انتقادی
در مورد ماهیت و چیستی ژئوپلیتیک انتقادی نظریه‎های مختلفی ارائه شده است. عده ای از نظریه پردازان، ژئوپلیتیک انتقادی را در مقایسه با ژئوپلیتیک سنتی، که به دلیل سوء استفاده از شواهد جغرافیایی به نفع مقاصد امپریالیستی لکه دار گردیده، از لحاظ علمی‎مستقل و بی طرفانه می‎دانند که می‎تواند با دیدگاهی متعالی به امور جهانی نگریسته و تحقیق عینی بپردازد(مویر،220:1379). عده ای را باور بر این است که ژئوپلیتیک انتقادی در جستجوی آشکار کردن سیاست­های پنهان دانش ژئوپلیتیک است (میرحیدر،42:1386)
از اوایل1970، شاهد ظهوررویکردی نوین به نام «ژئوپلیتیک انتقادی^[15]»هستیم.دانشمندان ژئوپلیتیک چون اتوتایل^[16] ومیشل فوکو را می‎توان ازپیشگامان این حرکت نوین دانست. این دانشمندان به طور همزمان، هم از ژئوپلیتیک انتقاد کردند و هم خود از اندیشمندان این عرصه بودند. این افراد، سیاست اندیشمندانه خود را بر «ضد ژئوپلیتیک» تعریف کرده و با وجود این، در چارچوب زیر بنایی مفاهیم ژئوپلیتیک کار می‎کردند (مویر،۳۷۸:۱۳۷۹).
محققین ژئوپلیتیک انتقادی تمایل دارند بجای تمرکز بر شناسایی عوامل جغرافیایی مؤثر بر شکل گیری قدرت دولتها و سیاست خارجی ایشان، از یک سو دریابند که سیاستمداران چگونه «تصاویر ذهنی» خود را از جهان ترسیم نموده اند و این بینش ها چگونه بر تفاسیر آن ها از مکان‎های مختلف تأثیر می‎گذارند؟ ژئوپلیتیک انتقادی به عنوان نظریه ای نسبتاً جدید که توانسته است خود را بر اساس مؤلفه‎های حاکم میان بازیگران روابط بین الملل، نظام مند سازد، چارچوبی مناسب برای فهم ژئوپلیتیکی جدید، به دور از عناصر سختی هم چون مرز و مکان ایجاد کرده است. بر اساس فهم برخی از موضوعات، بدون توجه به بعضی مسائلی که طبق نظریات سنتی غیرمرتبط می‎نمودند، امری ناقص خواهد بود. از منظر ژئوپلیتیک انتقادی، استراتژی قدرت همیشه نیازمندبه کارگیری فضا وهمین سبب گفتمان می­باشد. (www.javanemrooz.com)
رویکرد انتقادی، کوشش منتقدانه برای کشف ساختارهای جامعه معاصر است که ضمن نقد زیربنایی رویکردهای رایج در شناخت جامعه به تبیین کاستی ها ی روش شناسی آنها می‎پردازند و شیوه‎های اثبات گرایی (پوزیتیوسیتی) را در مطالعه جامعه نقد می‎کند و بر این انگاره استوار است که صرف تجربه و روش‎های تجربی کافی نیست و نباید مطالعه جامعه را همسان با مطالعه طبیعت انگاشت. هدف نظریه پردازان مکتب انتقادی، ایجاد دگرگونی‎های فرهنگی و روشنگرانه برای کاهش نابرابری‎های جهانی، برقراری عدالت بین المللی، احترام به تفاوت ها و گرایش به ارزش‎های فرهنگی جدیدی است که بر فرایند تعامل موجود در صحنه‎های اجتماعی و تمدنی حاکم شود و تعامل و عمل را در چارچوب ارزشهای موجود رهبری کند (مشیر زاده،۱۳۸۴ :۲۲۱).
هر چند ژئوپلیتیک به مطالعه روابط متقابل جغرافیا، قدرت سیاست و کنش‎های ناشی از ترکیب آنها با یکدیگر می‎پردازد (حافظ نیا،۳۶:۱۳۸۵). اما امروزه گفتمان آن تابعی از چالش‎های برخاسته از «جهانی شدن‎های اقتصادی»، «انقلاب اطلاع رسانی» و«خطرات امنیتی جامعه جهانی» است (مجتهد زاده،۱۲۸:۱۳۸۱)و بالاخره ژئوپلیتیک انتقادی در جستجوی آشکار کردن سیاست‎های پنهان دانش ژئوپلیتیک است.مباحث ژئوپلیتیک مقاومت و آنتی ژئوپلیتیک از جمله مباحث مهم در پژوهش ها و نوشته‎های مربوط به ژئو پلیتیک انتقادی می‎باشد.این رویکرد توجهش را صرفاً به رویه سلطه ژئوپلیتیک معطوف نداشته بلکه به رویه دیگر ژئوپلیتیک که مقاومت می‎باشد بیشتر توجه می‎کند. و عاشورا به عنوان عالیترین و متعالی ترین صحنه ژئوپلیتیک مقاومت از چنان ماندگاری و جاودانگی برخوردار بوده و هست که امروزه و در قرن بیست و یکم وهزاره سوم نیز توان تحریک و به غلیان در آوردن جنبش‎های مقاومت را دارد. بسیاری از نهضت ها و مقاومت ها در دنیای اسلام و حتی غیر اسلام الگوی مقاومت خود را از عاشورا الهام گرفته اند. (باباخانی،38:1392)
2-3-اندیشه ملی گرایی
ملی گرایی مفهومی‎کاملا سیاسی دارد. این مفهوم به عنوان یک اندیشه و فلسفه سیاسی تلقی می­ شود. اندیشه‎ای که در هر ملتی ریشه در هویت ملی و میهن دوستی آن ملت دارد. در حالی که مفهوم میهن دوستی و دلبستگی به هویت میهنی مفاهیم غریزی و کهن هستند، ناسیونالیسم پدیده ای فلسفی و نوین محسوب می‎شود که از سوی اروپای بعد از انقلاب صنعتی به جهان بشری معرفی شده است. در این راستا هنگامی‎که جنگ جهانی اول و جنگ‎های بزرگ قبل از آن بیشتر با انگیزه میهن دوستی شروع شده بود، جنگ جهانی دوم حاصل برخورد اندیشه‎های ناسیونالیستی بود.(حافظ نیا و همکاران،210:1389)
ناسیونالیسم به وابستگی مردم یک منطقه که براساس یک احساس مشترک به وجود آمده گفته می­ شود این احساس مشترک ممکن است علل تاریخی، فرهنگی، نژادی، جغرافیایی و غیره داشته باشد. ناسیونالیسم در حقیقت ملاتی است که گروه‎های مختلف را به هم پیوند داده و واحدی به نام ملت را به وجود می‎آورد. (روشن و فرهادیان،242:1385)
میهن دوستی و دلبستگی به هویت میهنی مفاهیم غریزی و کهن هستند. ناسیونالیسم یا ملی گرایی مفهومی‎کاملاً سیاسی است که از سوی اروپای بعد از انقلاب صنعتی به جهان بشری معرفی شد. از نظر واژه شناسی ناسیونالیسم از ریشه ناسی(Nasci)آمده است این واژه لاتین متولد شدن معنی می‎دهد و نظریه تکاملی ایده ناسیونالیسم را تأیید می‎کند.(حافظ نیا و همکاران،210:1389)
اگر ناسیونالیسم بر مبنای برگشت به ارزشهای جاهلی و اساطیری باشد، ارتجاعی محسوب می‎شود و اگر بر مبنای یک احساس انسانی و فرهنگ خلاق باشد، مترقیانه خواهد بود. مفهوم ناسیونالیسم در قرن نوزدهم و بیستم به طور گسترده ای از اروپا به سایر نقاط و از جمله خاورمیانه انتشار یافت. افکار ناسیونالیستی به دلایلی چند در نیمه دوم قرن نوزدهم در خاورمیانه، گسترش یافت.
اول: افتتاح مدارس جدید درمصر، لبنان وسوریه
دوم: اختراع چاپ که به دنبال خود آگاهی از امور سیاسی را افزایش داده و مشوق احیای فرهنگی- ادبی شد.
سوم: تجزیه امپراطوری‎های قدیم که به دنبال خود، خود مختاری گروه‎های ملی را به دنبال داشت.(درایسدل و بلیک،77:1386)
با شروع قرن بیستم ناسیونالیسم به یک قدرت عمده سیاسی در خاورمیانه تبدیل شد و تأثیرات آن زمانی به اوج خود رسید که ناسیونالیسم ترک، عرب، ایرانی و یهود به طور همزمان در این منطقه ظهور کردند، از عوامل اصلی که سبب بروز شکاف و اختلاف در میان شیعیان منطقه خاورمیانه شده، اندیشه‎های ناسیونالیستی پیروان این مذهب در کشورهای مختلف می‎باشد. تنوع نژادی و قومی‎شیعیان ساکن در منطقه خاورمیانه الهام بخش اندیشه‎های ناسیونالیستی در میان آنان گردیده و این امر واگرایی و فقدان وحدت مذهبی در بین آنان را به دنبال دارد. ویژگی عمومی‎ناسیونالیسم تأکید بر برتری هویت ملی بر دعاوی مبتنی بر طبقه، دین و مذهب است و بر این اساس عوامل زبانی، فرهنگی وتاریخی مشترک به همراه تأکید بر سرزمین خاص، هویت بخش گروهی از مردم می‎شود.
بدین ترتیب ایدئولوژی ناسیونالیسم با تأکید بر نژاد و زبان در جهان اسلام که مرکب از انواع زبانها و نژادها ی گوناگون است، یکی از عوامل اصلی واگرایی تلقی می‎گردد. تجارب تاریخی گویای این واقعیت است که حتی پان عربیسم از ادعای نهضت وحدت سراسری اعراب نتوانست در جوامع و کشورهای عربی ایجاد وحدت نماید و طی جنگهای اعراب اسرائیل و با شکست اعراب اعتبار خود را از دست داد. به طوری که در جریان جنگ 1991 آمریکا و متحدین با عراق برخی کشورهای عرب برای آزادی کویت به یک کشور دیگر عرب(عراق)، حمله ور شدند(صفوی،202:1387).
2-4-میهن خواهی
میهن خواهی یا وطن دوستی فلسفه سیاسی ویژه ای نیست، بلکه غریزه ای است که از حس اولیه ی تعلق داشتن به مکان و هویت ویژه ای آن و حس دفاع از منافع اولیه ی فردی در آن مکان ویژه ناشی می‎شود. گونه ی اولیه ی خودنمایی این غریزه کم و بیش در همه ی حیوانات قابل مشاهده است. بیشتر حیوانات محدوده‎های مشخصی را برای جولان دادن و منافع اختصاصی، فردی یا گروهی خود در نظر گرفته و به آن دلبستگی و تعلق می‎یابند و دخالت و تجاوز دیگران را در آن با سرسختی دفع می‎کنند. (مجتهدزاده،70:1381). مفهوم میهن از انگیزه‎های سیاسی دور است و از حد غریزه ی طبیعی خارج نمی‎شود. میهن خواهی یا میهن دوستی تا آن اندازه طبیعی و غریزی است که با تعلقات معنوی انسان درآمیخته و جنبه ی الهی به خود می‎گیرد و به گونه ی مفهوم مقدس خودنمایی می‎کند.
2-5- مفهوم ملت
جمع افرادی که از پیوندهای مادی و معنوی ویژه و مشخصی برخوردار باشند و با مکان جغرافیایی ویژه ای، «سرزمین سیاسی یکپارچه و جداگانه» همخوانی داشته باشند و حاکمیت حکومتی مستقل را واقعیت بخشند، ملت آن سرزمین یا کشور شناخته می‎شوند. بدین ترتیب ملت و ملیت پدیده‎های سیاسی هستند که در رابطه مستقیم با سرزمین واقعیت پیدا می‎کنند و این اصطلاحات در حالی که مباحث سیاسی هستند، جنبه ای کاملاً جغرافیایی به خود می‎گیرند. (مجتهدزاده،65:1381).
در زبان‎های اروپایی واژه ملت از کلمه(natio) مشتق شده و بر مردمانی دلالت دارد که از راه ولادت با یکدیگر نسبت دارند و از یک قوم و قبیله هستند. ملت به مجموعه ای از افراد ساکن در فضای جغرافیایی مشخص و محدود از حیث سیاسی اطلاق می‎شود که بر اساس عوامل و خصیصه‎هایی نظیر تبار، تاریخ، فرهنگ، دین، مذهب، سرزمین، قومیت، زبان و …نسبت به یکدیگر احساس همبستگی می‎کنند و خود را متعلق به یک ما می‎دانند.(حافظ نیا و همکاران،108:1389)

هر قدم محراب مقصودی بود در کوی دوست
بر امید آن که بنشینم دمی پهلوی دوست
گوشه چشمی ندارد سوی من آهوی دوست
راست می ماند به سرو قامت دلجوی دوست
گر نه محرابش بود طاق خم ابروی دوست
گر سرم را این شرف باشد که گردد گوی دوست
پیش اهلی از دو عالم به بود یک موی دوست

وزن : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات / بحر رمل مثمن مقصور
موضوع کلی : عالم عشق وبی خبری عاشق از اوضاع واحوال اطراف خود
غزل مردّف با ردیف اسمی.
۱-تلمیح به داستان لیلی ومجنون. رجوع کنید به غزل۳۰۷ / در پوست نگنجیدن، کنایه از شاد بودن./ دوست کنایه ازمعشوق./صنعت ردالقافیه در بیت اول /
۳- هر قدم محراب مقصودی است، تشبیه./
۴-پهلو به پهلو گردیدن، کنایه از بیدار ماندن واندوه داشتن./
۵- گوشه چشمی سوی کسی داشتن، کنایه از توجه داشتن./
۶-تشبیه قامت یار به شمع./سروقامت، تشبیه بلیغ اضافی./
۷-تلمیح به داستان آدم وشیطان.رجوع کنید به غزل ۳۸۲٫/مصراع اول استفهام انکاری است.فرود نمی آید./طاق ابرو، تشبیه./
۸-چوگان بخت و گوی مراد، تشبیه./سرم گوی دوست گردد، تشبیه وکنایه از فداشدن در راه عشق./
غزل ۴۰۵

هر کس که پا نهاد به کویت ز دست رفت
زلف تو خواستم که بگیرم دلم ربود
دلبر چو رفت رشته ی جان گو گسسته باش
در خون نشسته ام که کمان ابرویم ز ناز
ناصح چو دل نماند نصیحت چه فایده
چون ماه نو به مهر تو دل صاف کرده ایم
اهلی که بر فرشته ز طاعت سبق گرفت

هشیار و عاقل آمد و مجنون و مست رفت
آنم به دست نامد و اینم ز دست رفت
دام این زمان چه سود که ماهی ز شست رفت
چون تیر خویش در نظرم تا نشست رفت
پندم مده به هرزه که تیرم ز شست رفت
گر صد هزار بار برین دل شکست رفت
آخر به مهر ماهرخان بت پرست رفت

وزن:مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن / بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف
موضوع کلی: جوش وخروش عشق
غزل مردّف با ردیف فعلی.
۱-صنعت ردالقافیه در بیت اول /از دست رفتن ،کنایه از مردن./هوشیار وعاقل درمصراع دوم تضاد دارد./
۳-رشته جان، تشبیه./شست، دام وتور ماهی گیری، با ماهی تناسب دارد./
۴-درخون نشستن، کنایه ازشرمگین شدن./ کمان ابرو، کنایه از معشوق./چون تیر، تشبیه./
۵-ناصح، اسم فاعل به معنی نصیحت کننده،/دل نماندن، کنایه از عاشق شدن./تیر از شسترفتن، کنایه از کار از کار گذشتن./ شست،انگشت دانه برای تیر اندازی.زه کمان/

۶-چون ماه نو، تشبیه./ دل صاف کردن، کنایه از کینه نداشتن./

ایجاد فضای اضافی برای انباشته شدن محصولات گازی شکل شکافت

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در شکل ۳-۳ ابعاد یک قرص سوخت نمایش داده شده است:
شکل ۳-۳ قرص سوخت
میله سوخت میله ای است که در ان سوخت هسته ای قرار می‎گیرد، تأمین کننده انرژی گرمایی بوده و محصولات شکافت و سوخت هسته ای ثانویه در آن انباشته می‎گردد. در میله سوخت انرژی هسته ای حاصل از شکافت به انرژی گرمایی تبدیل می‎شود. بیش از ۹۰% از انرژی آزاد شده حاصل از شکافت هسته، درون خود میله سوخت تراوش می‎کند. انتقال حرارت از سوخت به خنک کننده از طریق غلاف میله سوخت انجام می‎شود. یکی از مهمترین و اساسی ترین اجزاء راکتور میله‎های سوخت هستند. چرا که نقش مهمی‎را در امر ایمنی ایفا می‎کنند. قرص‎های سوخت و غلافی که آنها را در بر می‎گیرد به عنوان سدی عمل می‎کند که مانع از خروج مواد رادیواکتیو به محیط بیرون می‎شود.
همچنین میان غلاف سوخت و قرص‎های سوخت فاصله ای وجود دارد. این فاصله به منظور جبران تورم سوخت و تغییر شکل دادن آن در حرارت بالا تعبیه شده است. علاوه بر این‎ها این فضا می‎تواند محل مناسبی را برای تجمع محصولات گازی شکافت مهیا می‎کند. در کل فضای پیش بینی شده برای تجمع محصولات شکافت تقریبا ۳۰ سانتی متر مکعب می‎باشد.
به منظور بهبود شرایط انتقال گرما از میله سوخت به خنک کننده، فضای میان قرص‎ها و غلاف را ابتدا عمل خلأ سازی انجام می‎شود وسپس این فضا توسط گاز هلیوم پر می‎شود. انتخاب گاز هلیوم در واقع به خاطر ویژگی قابلیت هدایت گرمایی بالا آن می‎باشد. ساختار میله سوخت (شکل۳-۴) شامل اجزای زیر است: درپوش بالایی، غلاف، درپوش پایینی، توده سوخت ساخته شده از قرص‎های سوخت و یک گیره. میله سوخت شامل یک لوله با قطر خارجی و قطعه انتهایی از عیار زیرکونیم است که با قرص‎های سخت از جنس UO2 (شکل ۳-۳) پر شده است. ماده میله سوخت (غلاف سوخت) از جنس زیرکونیم با عیار است. فضای داخلی میله نیز با گاز هلیوم با فشار (۲۵/۰± ۲) مگا پاسکال اشغال می‎شود تا از خرابی غلاف جلوگیری کند. میله‎های سوخت توسط جوش چفت می‎شود (به هم بسته می‎شود). یک فضای دریافت گاز در قسمت بالای میله سوخت وجود دارد تا هر گازی را که در طی شکافت از سوخت آزاد می‎شود در آن جمع شود. همچنین قرص‎های سوخت توسط یک فنر گیرنده از یک عیار خاص در حالت فشرده قرار می‎گیرند تا از تکان بیش از حد جلوگیری شود. مختصات اصلی و مشخصات عملیاتی میله سوخت در جدول ۳-۳ و شکل ۳-۴ نشان داده شده است.
جدول ۳-۳ مشخصات عملیاتی و هندسی میله سوخت

مقادیر

پارامتر‎ها

قرص‎های Uo2
(۱۰٫ ۴ … ۱۰٫ ۷)
۲٫ ۰±۰٫ ۲۵ MPa

m
۳٫ ۵۳ m
۳۵۲ ͦC
۴۴۸ w/cm

سوخت
چگالی قرص
فشار هلیوم اندازه گیری شده در غلاف میله سوخت
قطر خارجی غلاف، اسمی
قطر داخلی غلاف، اسمی
قطر خارجی قرص، اسمی
قطر حفره داخلی قرص، اسمی
ارتفاع قرص
ارتفاع میله سوخت
ارتفاع توده سوخت در حالت سرد
دمای سطح خارجی میله سوخت
بیشترین آهنگ حرارتی خطی میله سوخت

شکل ۳-۴ میله سوخت
۳-۲-۲- بسته‎های زهرهای مصرف شدنی( سم سوختی)
این زهر‎های مصرفی درون برخی از مجتمع‎های سوخت قلب راکتور قرار می‎گیرند. این زهر‎ها اولا شرایطی را مهیا می‎سازند تا میزان تراوش انرژی در قلب راکتور به صورت شعاعی، به طور متعادل و یکنواخت صورت گیرد. ثانیا تنظیم سوختن سوخت را در مدت زمان معین میسر می‎سازند و ثالثا موجبات تغییرات یکنواخت تر راکتیویته راکتور را فراهم می‎کنند. ماده ای که بعنوان زهر در اینجا مصرف می‎شود دی بورمید کروم (CrB2+Al ) است. هر کدام از بسته‎های زهر‎های مصرف شدنی شامل ۱۸ میله محتوی دی برومید کرم هستند. ساختار این میله‎ها شبیه ساختار میله‎های کنترل می‎باشند با این تفاوت که این میله‎ها ثابت در جای خود ثابت قرار می‎گیرند و در طول مدت یک دوره بهره برداری، از محل خود حرکت نمی‎کنند. این میله و مشخصات آن در جدول ۳-۴ و شکل ۳-۵ زیر آورده شده است :
جدول ۳-۴ مشخصات بسته های سم سوختی

مقادیر

پارامتر‎ها

۱۸
m 260/4
m 0091/0
۰۰۲۸/۰ g/