فصل اول
کلیات تحقیق
۱-١مقدمه
نخستین اقدامات نسبت به دزدی دریایی به ٣٠٠٠سال قبل برمی گردد.حدود ٢٠٠سال قبل، دزدی دریایی در نخستین روزهای شکل گیری ایالات متحده امریکا، یک تاکتیک نظامی بود (مک نیکلاس،٢٠٠٨).
دزدی دریایی یک خطر قدیمی و اثبات شده ای است که کشتی ها، مردم و محموله را تهدید می کند. این پدیده در طول تاریخ فراز و نشیب های بسیاری داشته است.(جونز ، ۲۰۰۶).
امروزه دزدی دریایی خطرات بسیاری برای اقتصاد و حتی محیط زیست ایجاد می کند. دزدی دریایی مدرن، پر از خشونت و خونریزی و بیرحمی است ومملو از خطرات تهدیدکننده زندگی،برای همه ترس آور است و قربانیان آن می دانند که تنها و بی دفاع هستند. دریانوردان دارای این حق انسانی هستند که با کشتی های ایمن و بی خطر روی آب های ایمن سفر کنند و هیچ کس در ساحل نمی تواند این تجربه تلخ و شوک روحی و جسمی که این نوع حملات به آن ها وارد می کند را کاملاً درک کند(همان منبع).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

هدف اصلی از دزدی دریایی اغلب ربودن پول نقد و اشیاء قیمتی از انبار اصلی است، اما تمام انبارها و گنجه های کشتی از قبیل محفظه ها و صندوق های فلزی و انبارهای روی عرشه نیز مورد هدف قرار می گیرند. اخیرا، کل کشتی ربوده و بابت آزادی آن از صاحب کشتی طلب پول نقد می کنند(همان منبع).
سومالی که در منطقه ای معروف به شاخ افریقا^[۱] واقع است، دارای یکی از طولانیترین خطوط ساحلی در افریقا است، این خط ساحلی از مرز جیبوتی، در نزدیکی تنگه باب المندب در خلیج عدن تا مرز کنیا در سواحل شرقی افریقا به طول تقریباً ٣٣٠٠کیلومتر کشیده شده است. از لحاظ موقعیت قرارگیری استراتژیکی، بخش شمال شرقی سومالی در امتداد خلیج عدن تا دماغه گوآردافوی^[۲]، در وضعیت مطلوبی جهت کنترل و منع کشتی‌هایی که از دریای سرخ می‌آیند قرار دارد، این بخش مانند خنجری به طرف دریای عرب بیرون زده و بخش برجسته و متمایزی از خلیج عدن را تشکیل داده است(همان منبع).
١–٢ طرح مسئله:
رشد فزاینده دزدی دریایی در سال های اخیر بخصوص در سواحل سومالی، منجر به فلج شدن تجارت جهانی ، حمل و نقل و امور مرتبط با تجارت جهانی از جمله بیمه گشته است (سازمان توسعه وهمکاری اقتصادی، سال١٣٨٩) و واکنش های جهانی گوناگونی را به دنبال داشته است. بطوریکه اقدامات اخیر دزدان دریایی سومالی در نزدیکی سواحل این کشور و خلیج عدن، باعث شده است تا کشورهای دنیا بیش از پیش به اهمیت مبارزه با این پدیده پی ببرند تا جاییکه می توان گفت مبارزه جهانی با پدیده دزدان دریایی ١٢میلیارد دلار در سال برای کشورهای جهان هزینه به دنبال داشته است (آنا و همکاران ، ٢٠١٠ ).
کشورهای متعددی ازجمله ایران(ازسایت خبری تابناک،۱۳۹۰) در تلاش برای حفاظت ازکشتیرانی بین المللی و البته منافع تجاری خود ،اقدام به گسیل نیروهای دریایی شان به خلیج عدن وسواحل سومالی کرده اند.دراین رابطه شورای امنیت سازمان ملل متحد باعنایت به اختیارات خودبراساس فصل هفتم منشور ملل متحد،مجموعه قطعنامه هایی را به تصویب رسانده که به کشورهااختیارات بی سابقه ای رادرمبارزه بادزدی دریایی میدهد. این تحولات، این تصورکه دزدی دریایی را همچون برده داری به موضوعی متروک درحقوق بین الملل بدل کند،به کنار نهاد وباردیگرتوجه جامعه بین المللی را به خودجلب کرد.
از این رو مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که چه راهکارهایی برای مقابله با پدیده دزدان دریایی در خلیج عدن وجود دارد. هدف اصلی پژوهش بررسی پتانسیل های موجود جهت منع فعالیتهای دزدی دریایی و راهکارهای عملی مقابله با آن در منطقه خلیج عدن برای شرکتهای کشتیرانی می باشد .
بنابرابن فرضیات پیش روی این تحقیق عبارتند از:
۱- کمک سازمان ملل متحد در جهت برقراری سیستم پایداردولتی در کشور سومالی می تواند درکاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.
فرضیه پیرو :

• • تهیه قوانین ملی و تمهیدات حقوقی و قضایی لازم برای مقابله با دزدان دریایی می توانددر کاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.

۲- مجهز ساختن کشتی ها به فنون و تاکتیک های امنیتی می تواند درکاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.
فرضیه پیرو:

• • برگزاری کلاسهای آموزشی جهت نحوه مبارزه با دزدان دریایی و انواع روش های دفاعی برای خدمه کشتی می تواند در کاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.

۳- ایجاد مرکز تبادل اطلاعات منطقه ای می تواند در کاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.
فرضیه پیرو:

• • اطلاع رسانی فنی و ارائه دیدگاه های کارشناسی به مالکان کشتی ها، شرکتهای کشتیرانی و نهادهای دولتی می توانددرکاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.

۴-اقدامات سازمان جهانی دریانوردی درخصوص ایجاد مراکز پلیس دریایی و حضور کریدور امنیتی می تواند در کاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد .
فرضیه های پیرو:

• • فرستادن ناو جنگی جهت گشت زنی نظامی در راستای قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل می تواند در کاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.

• • درخواست از کشورهای عضو برای اقدامات امنیتی جهت تعیین شرایط ثبت کشتی ها و جلوگیری از ایجاد ثبت مضاعف در راستای قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل می تواند در کاهش فعالیتهای دزدی دریایی موثر باشد.

متناسب با فرضیه های مذکور , گویه های پرسشنامه ی این تحقیق , پیرامون موضوعات زیر طرح گردیده است :

موضوع

شماره

تجهیز کشتیهای تجاری به شلنگ های آتش نشانی مجهز به سیستم کنترل از راه دور, تفنگ لیزری کور کننده, شناورهای بدون سرنشین مسطح , تجهیزات مالتی-سنسور پرت کننده حواس (بوی زننده، صدای بلند، نور شدید) , سیستم حفاظتی الکتریکی فشار قوی

۱

ایجاد یک مرکزتبادل اطلاعات منطقه ای

۲

تهیه دستورالعملهای مربوط به سازو کارهای هماهنگی عملیاتی از قبیل حضور ماموران رسمی و ضابطان اجرایی مقابله با دزدان دریایی در کشتی

۳