جدول ۲-۳-ارتباط بین مجموع چین خوردگی پوستی با چگالی بدن(۸۳)
جدول ۲-۳ معادلات کلی و خاص متداول در گروه های مختلف را نشان می­دهد. محاسبه Db و درصد BF خصوصاً اگر با افراد زیادی سروکار داشته باشید کاری خسته کننده و وقت گیر است. اگر از نرم افزار کامپیوتری ویژه­ی SKF که در این کتاب آمده استفاده نمایید در وقت شما صرفه جویی زیادی به عمل خواهد آمد. این نرم افزار بر اساس ویژگی های جسمی فرد، معادله­ SKF مناسب و فرمول تبدیلی که در جدول ۲-۳ آمده را جهت محاسبه درصد BF انتخاب می­ کند. با بهره گرفتن از این معادلات می­توانید درصد BF مراجعه کنندگان را در محدوده­ تعیین نمایید.
جدول ۲-۴-معادله های پیش بینی چین خوردگی پوستی(۸۳)
علاوه براین دربرخی معادلاتSKFوجود دارد. نوموگرام هایی که در شکل ۷-۸ آمده مربوط به جمع سه معادله­ SKF توسط جکسون می­باشد. برای استفاده از این نوموگرام، مجموع سه SKM و سن را در ستون مناسب قرار داده و با بهره گرفتن از یک خط کش دو نقطه را به هم وصل کنید. سپس درصد BF در محل تلاقی خطوط خوانده می­ شود.

اگرچه نوموگرام ها باعث صرفه جویی در وقت می­شوند باید توجه داشته باشید که آنها بر اساس مدل ترکیب بدنی دو بخشی هستند. بطور کلی از این نمودار فقط برای محاسبه درصد BF مردان سفید پوست استفاده کنید.(۸۳)
جدول ۲-۵- نوموگرام تعیین درصد چربی بدن(۸۳)
۲-۷ روش چروک پوستی :
برای آنکه به یک متخصص SKF تبدیل شوید به وقت و تجربه زیادی نیاز دارید. دنبال نمودن روند استاندارد صحت و دقت اندازه گیری ها را افزایش می­دهد.
شما با دنبال نمودن تجربیات افراد متخصص در این زمینه می­توانید مهارتهای خود را افزایش دهید.
منابع خطای اندازه گیری :
صحت و دقت اندازه گیری های SKF به مهارت فرد، نوع ابزار اندازه گیری SKF و ویژگی های فرد مراجعه کننده بستگی دارد. در زیر به این نوع عوامل منشاء (منبع) خطا پرداخته می­ شود(۸۳).
۲-۸ ترکیب بدن و ورزش در کودکان و نوجوانان:
در هر دو دسته تحقیقات مقطعی و بلند مدت پژوهشگران رابطه بین ورزش و ترکیب بدن را بررسی کرده اند. تحقبقات مقطعی عموما نشان داده اند که درصد چربی نوجوانان پر تحرک در مقایسه با همسالان ساکن و بی تحرک پایین است. تحقبقات پاریزکوا نشان داد که فعالیت های بدنی در طی سال های رشد، اثر مطلوبی بر ترکیب بدن پسران خواهد داشت.
توده چربی زیر پوستی و بافت عضلانی به طور چشم گیری بین دختران و پسران در دوران نوجوانی متفاوت است در سنین نوجوانی در دختران در مقایسه با پسران بطور نسبی بافت چربی و عضلانی بیشتری دارند. با وجود این اثر مفیدی که فعالیت بدنی بر ترکیب بدن پسران دارد در دختران فعال نیز دیده می شود (۲۶).
تحقیقات بلند مدت پاریزکوا نشان داد که رابطه مشابهی بین ترکیب بدن و میزان فعالیت جسمانی در پسران و دختران فعال وجود دارد، اما مقایسه آنها در این خصوص میسر نیست. پژوهش ها نشان می دهد که نوجوانانی که ورزش می کنند، درصد چربی پایین تری نسبت به غیر ورزشکاران هم سن و هم جنس خود دارند (۳۸). چنین به نظر می رسد که چربی زیر پوست در کودکان و نوجوانان ورزشکار نیز مانند بزرگسالان با همگنان آنها که غیر ورزشکارند، متفاوت باشد ترمبلی کاهش در میزان چربی یا افزایش در توده عضلانی دخترانی که به مدت ۱۵ هفته در تمرین شرکت کرده بودند نیافتند؛ ولی در همین زمان پسران هم سن و سال تغییرات چشمگیری را تجربه کرده اند.
تاثیر فعالیت بدنی بر چربی تحت جلدی
چربی های جذب شده از روده و چربی هایی که از متابولیسم سایر مواد ساخته می شوند، در بافت زیر جلدی که یکی از منابع ذخیره کننده چربی بدن است، ذخبره می گردند (۲۱). این ذخیره بیش از حد در بالاتنه صورت می گیرد فاکتور خطر برای بیماری های قلبی-عروقی در مردان محسوب می شود، در حالیکه نشان داده شده است که ذخیره چربی در محیط بدن خطری برای بیماری های قلبی نمی باشد(۲۴).
یکی از عوامل که موجب کاهش چربی زیر پوستی می شود تمرینات بدنی می باشد که در این زمینه برخی از تحقیقات گزارش کرده اند، پس از تمرینات استقامتی چربی کل شکم مردان جوان و زنان (قبل از یایستگی) و چربی درون شکمی کاهش می یابد (۷۴).
موریسون^[۱۴] و همکارانش هم طی مطالعه ای مقطعی بر روی ۶۴۶ مرد و ۳۶۹ زن سفید پوست زیمبا بویایی ۲۰ تا ۷۰ ساله به این نتیجه رسید ند که فعالیت های شدید کاهش درصد چربی، نسبت به فعالیت های سبک تر ایجاد می کند(۳۲). اما پس از تحقیقاتی که بر روی اثر تمرینات هوازی بر درصد چربی بدن انجام گرفت، برخی از محققین تاثیر برنامه های تمرینی قدرتی را بر درصد چربی بررسی کردند. از جمله می توان به تروس^[۱۵] و همکارانش اشاره کرد، آنها کاهش چربی تنه را پس از ۱۶ هفته تمرین قدرتی در مردان مسن گزارش کردند .
همچنین لیون^[۱۶] و همکارانش کاهش ۵/۲۲ به ۵/۱۸ درصد مقدار چربی را بدون ایجاد منعی در مصرف کالری در گروه خود مشاهده کردند (۲۷).
تحقیقات کالتر^[۱۷]و استراند^[۱۸] بر روی مردان و تحقیقات براون،ویلمور^[۱۹]، ویلمور و همکارانش و هانتر^[۲۰] در مورد زنان، این مطلب را بازگو می کند که از طریق برنامه تمرینی با وزن بدن اندکی کاهش می یابد که این کاهش از طریق کم شدن بیشتر چربی و افزایش کمتر توده بدون چربی حاصل شده است.
در مجموع تحقیقات پترسون^[۲۱] و هانتر در مورد مردان اشاره می نماید که از طریق برنامه های تمرینی با وزنه وزن بدن هیچ تغییری نمی کند در حالیکه توده چربی بدن کاهش یافته و توده بدون چربی افزایش می یابد .
لازم به توضیح است که دلیل نتایج مختلف مذکور این است که برنامه های تمرینی با وزنه در مورد هر یک از تحقیقات متفاوت بوده و دارای مدت برنامه متفاوتی می باشند.
تعیین درصد چربی بدن
نتایج پژوهش های مختلف موید این مطلب است که برای تعیین درصد چربی بدن باید نواحی مختلفی از بدن اندازه گیری شود، بر همین اساس فرمول های متنوع مطابق با سن، جنس و نوع رشته ای که ورزشکار در آن فعالیت می کند تهیه شده است؛ یکی از رایج ترین این فرمول ها، معادله ای است که توسط بولیو^[۲۲]،لوهمن^[۲۳] و اسلاتر^[۲۴] برای سنین مختلف ۱۱-۶، ۱۴-۱۲، ۱۷-۱۵، ۲۶-۱۸ و ۶۱-۱۸ سال تهیه شده است .
(مجموع چربی زیر پوستی نواحی تحت کتفی و سه سرباز)x 35 /1 = درصد چربی ۱۴-۱۲ سن
۴/۶ –^۲(مجموع چربی زیر پوستی نواحی تحت کتفی و سه سر بازو) x 012/0
(مجموع چربی زیر پوستی نواحی تحت کتفی و سه سر بازو) x 35/1 = درصد چربی ۱۷-۱۵ سن
۴/۵ –^۲(مجموع چربی زیر پوستی نواحی تحت کتفی و سه سر بازو) x 012/0
برای استفاده از فرمول های مذکور باید چربی پوستی نواحی تحت کتفی و سه سر با کالیپر^[۲۵] اندازه گیری شود و با جاگذاری مجموع دو ناحیه فوق در فرمول مذکور، به همراه در نظر گرفتن سن آزمودنی ها می توان درصد چربی بدن شخص را تعیین کرد. با توجه به اینکه آزمودنی ها در سنین بین ۱۷- ۱۳ بودند که ازدو فرمول استفاده شد.
۲-۹ آمادگی جسمانی وابسته به تندرستی:
فاکتورهای آمادگی هوازی، استقامت عضلانی، قدرت و ترکیب بدن به لحاظ اینکه ارتباط مستقیم با سلامت دارند، به عنوان بخش آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت، مورد توجه قرار می گیرد(۷۵).
آمادگی هوازی:
توانایی ادامه و پایداری در فعالیت های شدید به مدت طولانی که گروه عضلانی عمده و بزرگ را در بر میگیرد(۵۹). در این پژوهش آمادگی هوازی از طریق آزمون دوی ۵۴۰ متر (۱۰ دور،دور زمین والیبال) از دانش آموزان اندازه گیری شد.
درصد چربی (BF%): درصدی از وزن بدن که از چربی تشکیل شده است (۵۹). در این پژوهش با بهره گرفتن از دستگاه کالیپر درصد چربی دانش آموزان در نقطه سه سر بازویی اندازه گیری شد.
رابطه فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی:
نشان داده شده است فعالیت بدنی که به طور معمول انجام می گیرد، یا تنها مقداری بیش از حد معمول انجام می شود برای آمادگی جسمانی کافی نمد باشد (۵۹).
آستانه تمرین حداقل مقدار لازم فعالیت و ورزش برای بدست آوردن آمادگی جسمانی می باشد.
فواید فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی در تندرستی دانش آموزان:
توجه به انجام فعالیت بدنی مناسب، بسیار مهم است، چرا که حرکت و فعالیت یک غریزه طبیعی در انسان بوده و نداشتن تحرک کافی و عدم انجام فعالیت های مناسب، دستگاه های مختلف بدن را دچار اشکال خواهد کرد. این اشکال با احساس ضعف و تبدیل آن به بیماری های مختلف نمایان می شود (۲۲).
همچین، ضعف در عضللات مختلف بدن انواع دردها را باعث می شود که رایج ترین آنها، انواع کمردردها و پادردها در زنان است. امروزه در دنیا، استفاده از روش صحیح در جهت بالا بردن قدرت بدنی در پیشگیری از ضعف های بدنی و بهبود بسیاری از بیماری ها به عنوان یک وسیله مناسب توصیه می شود (۲۳).
انجام فعالیت های بدنی به کودکان کمک می کند تا تندرستی قسمت های مختلف بدن، از جمله استخوان ها، عضلات و مفاصل را حفظ کنند. علاوه بر این کودکان فعال از منافع دیگر سلامت بخش فعالیت بدنی، نظیر کنترل وزن،کاهش فشار خون، افزایش سلامت روانی، پیگیری انجام فعالیت در دوران بزرگسالی، افزایش غلظت سلول های استخوانی، کاهش اضطراب و افزایش تصویر بدنی و بهبود خلق و خو بر خوردار خواهند شد (۲۴).
یافته های پژوهشی نشان میدهد جوانانی که برنامه فعالیت بدنی منظم، مثل تمرینات ورزش با فعالیت های تفریحی دارند، عموما توده بدون چربی کمتری در مقایسه با افرادی دارند که به طور منظم ورزش نمی کنند (۲۶).
کودکان و نوجوانان با شرکت در فعالیت های مثبت و هدفمند، از شانس پیشرفت مهارت و شکل گیری مناسب شخصیت نیز بهره مند می شوند. از طرف دیگر احتمال انجام رفتارهای ناشایستی چون مصرف دارو و بزهکاری نیز کاهش پیدا می کند (۲۷).
در مطاله ای که در سال ۲۰۰۰ در نیو جرسی آمریکا بر روی ۹۲ کودک ۱۰ تا ۱۶ ساله صورت گرفت عوامل موثر بر فعالیت فیزیکی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که تا قبل از ۱۳ سالگی فعالیت فیزیکی دخترها و پسرها یکسان است ولی بعد از ۱۳ سالگی پسرها به طور بارزی بیش از دختر ها فعال هستند (۲۸).
در یک مطاله در سال ۲۰۰۰ در کانادا که روی بچه های ۵ تا ۱۷ ساله انجام گرفت، مشخص شد که بیش از نیمی از آنها به اندازه کافی که مناسب رشد آنها باشد، فعال نیستند و به طور کافی فعال بودن را به معنای مصرف انرژی به میزان ۸ کیلو کالری به ازای هر کیلو وزن بدن تعریف می کنند (۲۴).
ترکیب بدن و سلامتی:
ترکیب بدنی عبارت است از تشریح بدن بر حسب عضله، استخوان، چربی و دیگر عناصر در رابطه با آمادگی تندرستی، ترکیب بدنی عبارت است از درصدی از وزن بدن که ترکیبی است از چربی در مقایسه بافت بدون چربی یا نرم، که درصد بالای چربی بدن عامل مهمی در فقدان آمادگی تندرستی است (۱۶).
حدود ۲۵ درصد از کودکان و نوجوانان ۶ تا ۱۷ سال اضافه وزن دارند. کودکان چاق اغلب مورد تبعیض واقع می شوند. چاقی دوران کودکی باعث چاقی در دوران بلوغ نیز می شود، خطر چاقی در بزرگسالی برای کودکان چاق بزرگتر از ۶ سال تا ۵۰ درصد افزایش می یابد و اگر پدر و مادر او نیز چاق باشند این احتمال چاقی بیشتر است. چاقی در بالغین، که از کودکی آغاز شده باشد، تمایل به شدت پیدا کردن دارد. افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در کودکان به موازات افزایش شیوع چاقی بیشتر می شود (۲۴).
مدرسه و فعالیت بدنی: