این روش یکی از بهترین روش ها می باشد, بعد از بی حسی موضعی چشم و تمیز کردن سر ترانسدیوسر, سپس پلک چشم را به بالا کشیده و ترانسدیوسر که آغشته به ژل اولتراسونوگرافی است, به آرامی بر روی قرنیه قرار می گیرد. اگر چه ژل اولتراسونوگرافی در اکثر مواقع استفاده نمی شود زیرا مایعات تولیدی توسط بی حس کننده های موضعی و اشک جهت اتصال ترانسدیوسر بر روی قرنیه کافی است. تکنیک تماس مستقیم قرنیه ای این امکان را می دهد که با بهترین حالت ممکن, ساختارهای شبکیه ای-زجاجی[۷۵] و پشت کره چشم[۷۶] تجسم شود. عکس از قرنیه, ساختارهای قدامی کره چشم و عدسی نیازمند استفاده از استند آف پد می باشد.
۲-۱۰-۲ تکنیک پلکی:
جهت قرار گرفتن مستقیم ترانسدیوسر بر روی پلک, ژل اولتراسونوگرافی استفاده می شود. موهای پلک جهت افزایش کیفیت اسکن و کاستن از هوای بین پوست و ترانسدیوسر می بایستی کوتاه گردد. روش پلکی برای ارزیابی قرنیه ، اتاقک قدامی و ساختارهای سطحی چشم کاربرد دارد. انجام این روش ساده می باشد ولی در مقایسه با روش قرنیه ای, اسکن ها کیفیت پایین تری خواهد داشت.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
استند آف پد معمولا بیشتر برای اولتراسونوگرافی از ساختارهای سطحی چشم همچون قرنیه, اتاقک قدامی, اجسام مژگانی و ناحیه قدامی لنز کاربرد دارد. ژل اولتراسونوگرافی خود می تواند به عنوان استند آف پد عمل کند و تجسم بهتر ساختارهای نزدیک کانونی[۷۷] را ممکن سازد. پس از استفاده از ژل اولتراسونوگرافی و پایان آزمایش, چشم به طور کامل توسط نرمال سالین شستشو می شود(۲۸و۳۲).
سه حالت گماری استاندارد برای اولتراسونوگرافی چشم وجود دارد:
برای گرفتن اسکن های استاندارد, ترانسدیوسر باید در راستای محور بینایی قرار بگیرد(۲۴).
۲-۱۱ آرتیفکت[۷۸] های اولتراسونوگرافی چشم:
آرتیفکت ها ممکن است در اثر تکنیک نادرست مانند به کار بردن میزان نا کافی ژل اواتراسوند و یا به دلیل وجود حباب های هوا در دستکش حاوی آب که از آن به عنوان استند آف پد(در زمان استفاده از ترانسدیوسر با فرکانس پایین) استفاده می شود، به وجود آیند.
انواع آرتیفکت در حین معاینه اولتراسونوگرافی چشم شامل بر آمدگی بامز[۷۹]، آرتیفکت جذبی [۸۰]و اکو های طنینی[۸۱] (تکرار اکوها) می باشد(۲۴،۱و۲۶).
محبوس شدن هوا بین ترانسدیوسر و چشم سبب نمایان شدن اکوهای روشنی در اکوگرام می شود که علت ایجاد آن می تواند استفاده از میزان ناکافی ژل اولتراسوند باشد.همچنین هوا می توانددر حین معاینه اولتراسونوگرافی به روش پلکی، درون پوشش موی بدن محسوب می شود و بنابراین ممکن است ناچار به تراشیدن موهای موضع شد.همچنین در صورت استفاده از استند آف پد حباب های هوای موجود در آن باید خارج شوند.
بر آمدگی بامز به آرتیفکت هایی گفته می شود که در اسکن به روش B ایجاد شده و به صورت برآمدگی فوندوس[۸۲] دیده می شود.این آرتیفکت ها زمانی ایجاد می شوند که امواج صوتی منکسر شده از عدسی با سرعت بیشتری از قسمت اطرافی عدسی نسبت به قسمت مرکزی عدسی عبور می کنند در نتیجه این امر ،دیواره خلفی چشم نزدیک تر به ترانسدیوسر به نظر می رسد و ممکن است سبب مشاهده دو بر امدگی شبکیه ای مجزا از سطح شبکیه بشود.اندازه این بر امدگی ها بر اساس زاویهای که اسکن می شود می تواند متفاوت باشد(۲۸،۱و۳۲).
آرتیفکت جذبی (مانند سایه صوتی[۸۳]) و تضعیف یا ترقیق[۸۴] امواج صوتی زمانی بوجود می اید که یک ساختار متراکم سبب ضعیف شدن یا بازتاب کامل صوت شود و موجب مشاهده منطقه ای فاقد اکو در خلف یک ساختار هایپراکو می شود و این منطقه فاقد اکو در تصویر می تواند با توده های پاتوژن اشتباه شود.ساختارهایی که می توانند سبب ایجاد سایه صوتی شوند،شامل کاتاراکت متراکم[۸۵] و اجسام خارجی داخل کره چشمی می باشند.
انکسار یا شکست صوتی در اطراف لبه های یک آرتیفکت نیز ممکن است دیده شود.این ارتیفکت معمولا در اطراف گوشه های کره چشم اتفاق می افتد.اکوهای تکراری یا آرتیفکت طنین ۵ بین پراب و محل تداخل بازتابه و یا بین دو محل تداخل بازتاب ها، بوجود می آیند(۲۸،۱و۳۲). به دلیل اینکه ،این اکوها زمان بیشتری برای رسیدن به پرتاب و بازگشت به چشم نیاز دارند تا تصویرشان تشکیل می شود،این آرتیفکت ها همیشه در قسمت عمقی تری از کره چشم نسبت به بافت منشا خود قرار می گیرند. سیگنال های چند تایی می تواند از طریق کپسول عدسی، جسم خارجی، یک حباب هوا، صلبیه ، ویا استخوان های کره چشم ایجاد شوند(۲۸،۱و۳۲).
اکو های تکراری که به طور معمول از کپسول عدسی نشات می گیرند،به سمت ترانسدیوسر رفته و دوباره برگشته و به صورت یک هایپر اکودنسیته خطی در وسط تا خلف محور زجاجیه دیده می شوند و ممکن است با خون ریزی درون زجاجیه، باقیمانده مواد اماسی و دژنراسیون اشتباه شود.
اکوی حقیقی و همچنین آرتیفکت های متعاقب آن دارای طول یکسانی هستند و طول آنها بر حسب میزان قدرتشان کاهش می یابد،همچنین آرتیفکت ممکن است با حرکت ترانسدیوسر حرکت کند.در یک مطالعه که اخیراً صورت گرفته، آرتیفکت های طنین در اتاقک قدامی، عدسی و بخش خلفی کره چشم به عنوان یک یافته معمول، گزارش شده است(۲۸،۱و۳۲).
۲-۱۲ نمای اولتراسونوگرافی طبیعی چشم:
در اولتراسونوگرافی مد روشنایی[۸۶] در چشم گوسفند، چهار اکوی صوتی اصلی مورد توجه قرار می گیرد: قرنیه، ناحیه قدامی عدسی، ناحیه خلفی عدسی و مجموعه شبکیه، مشیمیه و صلبیه. علاوه بر این چهار اکوی اصلی که به صورت نواحی روشن در اولتراسونوگرافی دیده می شوند، امکان دارد عنبیه، جسم مژگانی، عصب بینایی، چربی های داخل حدقه چشم، عضلات و سایر ساختارهای چشمی نیز تولید اکوی صوتی بنماید. دیسک بینایی بصورت یک ساختار هیپر اکوئیک در خلف کره چشم قرار دارد و عصب بینایی به صورت هیپواکوئیک در پشت آن رویت می شود. اتاقک قدامی، کورتکس و هسته عدسی و زجاجیه در حالت طبیعی فاقد اکو بوده و به صورت سیاه دیده می شوند(۲۸،۱و۳۲).
قرنیه، عنبیه، اجسام مژگانی، ناحیه قدامی عدسی و ناحیه خلفی عدسی تقریباً اکوژن به نظر می رسند، در حالی که مایع زلالیه، عدسی و زجاجیه فاقد اکو می باشند. قرنیه به صورت یک ساختار کروی مشتمل بر ۳ لایه دیده می شود که لایه خارجی و داخلی قرنیه اکوئیک و لایه میانی یا استرومای قرنیه فاقد اکو می باشد(۱و۳۲).
ناحیه قدامی عدسی بصورت خط محدب و اکوژنیک دیده می شود ولی ناحیه خلفی عدسی به صورت یک خط مقعر اکوژنیک خود را نشان می دهد. بافت دارای اکویی که در اطراف و موازات عدسی دیده می شود شامل عنبیه و اجسام مژگانی می باشد (۱و۲۸).
عنبیه و ساختار های مژگانی ساختار هایی هستند که در خلف اتاقک قدامی و در قسمت قدام عدسی قرار گرفته اند و از اطراف کره چشم به سمت مرکز گسترش یافته اند.
شکل۲-۴- ساختارهایی که در سونوگرافی چشم می توان به صورت شماتیک تشخیص داد
۲-۱۳ اولتراسونوگرافی و کاربرد آن در تشخیص بیماری های چشم:
۲-۱۳-۱ عوارض قرنیه:
عوارض قرنیه شامل ادم قرنیه ،نشست قرنیه ،آبسه های استروما و زخم قرنیه می باشد. ادم قرنیه در سونوگرافی به صورت یک قرنیه ضخیم شده و نواحی پراکنده هایپواکو دیده می شود. مایعات نشتی بین لایه های بافت قرنیه و آبسه های استروما می توانند سبب ضخیم شدن قرنیه توسط مواد اکوژنیکی که در قرنیه ایجاد می کنند، بشوند(۳۷،۲۸).
معاینه سونوگرافی چشم معمولا در موارد زخم قرنیه ضرورت ندارد، اما معاینه سونوگرافی می تواند در حیوانات با پلک متورم، که مانع از دید چشم و معاینه قرنیه می شود، مفید باشد. در این موارد قرنیه ظاهری سوراخ سوراخ و حفره دار از خود نشان می دهد که در سونوگرافی به سهولت، مشاهده می شود.
سونوگرافی با فرکانس بالا(در حدود ۱۰ مگاهرتز و بالاتر) می تواند عمق زخم قرنیه را کاملا مشخص نماید(۳۲).
۲-۱۳-۲ آبسه های استرومای قرنیه[۸۷]:
این آبسه ها در نتیجه یک آسیب متنفذه به بافت ایجاد می شوند که در طی آن ارگانیسم در محل آسیب به دام افتاده و شروع به تکثیر می کند و یا به خاطر حضور اجسام خارجی در استروما و تورم راجعه عنبیه[۸۸]، جسم مژگانی و مشیمیه در این ناحیه دیده می شوند(۲۸و۳۲).
این آبسه ها معمولا در ارتباط با زخم های کوچک و نافذ و تخریش های کوچک قرنیه که عفونی می شوند، ایجاد می گردند و کمتر در مورد زخم های بزرگ قرنیه اتفاق می افتد. تجویز موضعی آنتی بیوتیک و کورتیکو استروئید ها به صورت تواْمان در حیوانات مبتلا به زخم قرنیه در پاتوژنز ایجاد این آبسه ها نقش دارد. اکثر حیوانات مبتلا دارای مردمک میوتیک و شواهدی از درد ناحیه چشم هستند که در موارد شدیدتر آبسه های قرنیه، شدت این علائم بیشتر است. هر چه جراحات قرنیه شدیدتر باشد، احتمال همراه شدن آن با یووایتیس قدامی (التهاب عنبیه، جسم مژگانی) و اندوفتالمی بیشتر است.( ۲۸و۳۲).
فتق دسمه (پرده ای که سطح خلفی قرنیه را می پوشاند) و پارگی قرنیه که سبب پرولاپس و بیرون زدگی عنبیه می شود نیز در در حیوانات مبتلا به آبسه های استروما دیده می شود، ممکن است مانع از رویت ساختار های داخل کره چشم شود، در چنین مواردی معاینه سونوگرافی چشم سبب آشکار شدن آبسه قرنیه، ساختارهای داخل کره چشم و سایر ضایعات مربوطه می شود. آبسه های قرنیه باید بوسیله امواج اولتراسوند با فرکانس بالا(۱۰ مگاهرتز یا بالاتر) معاینه شوند(۲۶،۲۴).
۲-۱۳-۳ کاتاراکت:
کاتاراکت عبارت است از کدر شدن عدسی یا کپسول عدسی چشم که دید چشم را مختل می کند. این حالت ممکن است مادزادی، در اثر کهولت، ضربه، بیماری های سیستمیک (دیابت )، توکسین ها، التهاب، تومور های داخل چشمی و پرتوهای رادیواکتیو باشد. تغییراتی که در مرحله اولیه کاتاراکت اتفاق می افتد اسکلوروز هسته عدسی، معمول ترین یافته غیر طبیعی در چشم حیوان های میانسال تا مسن می باشد. این تغییرات به وسیله یک دیواره هایپر اکو در کپسول عدسی مشخص می شود.
کاتاراکت های اکتسابی پیشرفته ممکن است تصاویر سونوگرافی مختلفی را نشان دهند. بیشتر کاتاراکت ها، کپسول عدسی را ضخیم و اکوژن نشان می دهند که همراه یا بدون لبه های منظم می باشد. همچنین ناحیه قدامی عدسی مبتلا به کاتاراکت ممکن است بوسیله مواد اکوژنیک پر شده باشد(۳۷،۲۰و۴۰).
شکل ۲-۵-نمای سونوگرافی از کاتاراکت
۲-۱۳-۴ حضور اجسام خارجی در چشم:
اجسام خارجی موجود در چشم ممکن است به راحتی در سونوگرافی دیده شوند و معمولا به صورت ساختارهای اکوژن و هایپواکو ظاهر می شوند. تکه هایی از شکستگی های قسمت استخوانی کره چشم ممکن است در خلف یا اطراف کره چشم قرار گیرند و ممکن است با اجسام خارجی اشتباه شوند زیرا تکه های شکسته استخوان نیز به صورت هایپر اکو دیده می شوند و سایه صوتی بسیار قوی در تصویر ایجاد می کنند. در حیواناتی که مشکوک به تروما هستند، کره چشم باید به دقت از لحاظ وجود قطعات شکستگی یا اجسام خارجی بررسی و اسکن شود(۲۸و۳۲).
شکل۲-۶-نمای سونوگرافی از وجود جسم خارجی در اتاقک زجاجیه
۲-۱۳-۵ پن افتالمایتیس[۸۹]:
پن افتالمی به التهاب و تورم تمام ساختارهای کره چشم گفته می شود. در حیوانات مبتلا، اندازه چشم بزرگ شده و ادم قرنیه و وجود چرک در اتاقک قدامی(هایپوپیون[۹۰]) مشهود است. پن افتالمی معمولا در ارتباط با عفونت چشم بصورت انتشار عفونت از خون می باشد. (۲۸و۳۲).
۲-۱۳-۶ گلوکوم[۹۱]:
