این جمله معطوف بر جمله «اشهد ان لا اله الا الله» است. شهادت به رسالت متعاقب شهادت به توحید، اشاره لطیفی است به این مطلب که مرتبه رسالت تالی مرتبه توحید است و رمزی است که اشاره می کند طریقه معرفت به کمال توحید وخداشناسی نبوت است[۴۶۴].
تنها راه تقرّب به خدا، عبودیت و اظهار بندگی است. لذا در بیان مقامات معنوی پیامبران و اولیاءالله
«عبودیت» و بندگی آنان بر تمام وصفهای مادی ومعنوی آنها تقدم دارد.
حضرت امام خمینی درباره تقدم عبودیت بر رسالت میفرماید:
«از تقدم مقام «عبودیت» بر «رسالت» متنبّه شود که قدمِ عبودیت، مقدمه همه مقامات سالکین است و رسالت، شعبه عبودیت است[۴۶۵].»
امام صادق در حدیثی عبودیت را چنین معنا میفرمایند:
«اَلْعُبُودِیَّهُ جَوْهَرَۀٌ کُنْهُهَا الرَّبُوبِیَّهُ فَمَا فُقِدَ مِنَ الْعُبُودِیَّهِ وُجِدَ فِی الرُّبُوبِیَّهِ وَ مَا خَفِیَ مِنَ الرُّبُوبِیَّهِ أَصِیبَ فِی الْعُبُودِیَّهِ[۴۶۶] »
در این ارتباط حضرت امام خمینی در صحیفه نور مینویسند:
«باید دانست که عبودیت مطلقه، از اعلا مراتب کمال و ارفع مقامات انسانیت است که جز اکمل خلق الله محمد بالاصاله، و دیگر اولیای کُمّل بالتَّبعیّه، کسی دیگر را از آن نصیبی نیست و دیگران را پای عبودیت، لنگ است و عبادت و عبودیت آنها معطّل است و جز با قدم عبودیت، نتوان به معراج حقیقی رسید؛ لهذا در آیه شریفه سُبْحانَ الَّذی أَسْرى بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى[۴۶۷] و در تشهد نماز که رجوع از فنای مطلق است که در سجده حاصل شده، باز توجه به عبودیت قبل از توجه به رسالت است، و ممکن است اشاره به آن مقام رسالت نیز در نتیجه جوهره عبودیت باشد[۴۶۸].»
همچنین در شرح این فراز از خطبه آمده است:
«رسالت مرتبه کامله عبودیت وبندگی حق، و مرحله خلوص عبد و مقدمه احراز مقام رسالت است. این حقیقتی روشن است که انسان هر قدر در بندگی خدا پیشرو باشد مقامش بیشتر و فراتر است تا به مرحله رسالت برسد. بنابراین باید گفت: نخستین مرحله رسالت، عبودیت است و یا به تعبیر دیگر عبودیت در مرتبه اول (اولویت در عقل) و یا( عقل کامل) قرار دارد. و شاید مراد از این گفته که «العبودیه جوهره کنهها الربوبیه» با جنبه ایهام آن اشاره به همین مطلب باشد[۴۶۹].»
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
مسأله عبودیت در آیات قابل ملاحظهای از قرآن کریم مطرح شده است و خداوند بارها پیامبر اکرم ودیگر پیامبران الهی را با این وصف خوانده است.
وَ أَنَّهُ لَمَّا قامَ عَبْدُ اللَّهِ یَدْعُوهُ کادُوا یَکُونُونَ عَلَیْهِ لِبَداً[۴۷۰]
أَ لَیْسَ اللَّهُ بِکافٍ عَبْدَه [۴۷۱]
حضرت فاطمه در ضمن شهادت خود، سه مطلب را تصدیق میفرمایند:
-
- حضرت محمد پدر ایشان است؛ یعنی با پیامبر علاقه و رابطه خانوادگی دارند و منسوب به بیت نبوت هستند.
-
- پیامبر عبد وبنده خداست و در بندگی خدا هیچ فرقی با سایر بندگان ندارند.
-
- همین بنده خدا از طرف خداوند مبعوث به رسالت بوده و مسئولیت وتعهدی را از جانب خداوند برای هدایت بندگانش پذیرفته و متعهد شده است[۴۷۲].
اما اینکه حضرت محمد پدر ایشان است مبین این مطلب است که ایشان از اهل بیت میباشند که خداوند در مورد آنها فرموده:إِنَّما یُریدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهیراً[۴۷۳].
۲٫۱٫۱٫۴٫ عبودیت پیامبر اکرم در آیات قرآن
«وَ اَشْهَدُ اَنَّ اَبیمُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ»
در قرآن کریم خداوند متعال پیامبراکرم را بارها با صفت «عبد» یاد کرده است. و این فراز از فرمایش حضرت به این آیات شریفه استناد داده می شود، که تعدادی از این آیات را برای نمونه ذکر میکنیم:
أَ لَیْسَ اللَّهُ بِکافٍ عَبْدَهُ وَ یُخَوِّفُونَکَ بِالَّذینَ مِنْ دُونِهِ وَ مَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ[۴۷۴]
سُبْحانَ الَّذی أَسْرى بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى[۴۷۵]
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی أَنْزَلَ عَلى عَبْدِهِ الْکِتابَ وَ لَمْ یَجْعَلْ لَهُ عِوَجاً[۴۷۶]
فَأَوْحى إِلى عَبْدِهِ ما أَوْحى[۴۷۷]
۳٫۱٫۱٫۴٫ رسالت پیامبراکرم در قرآن
همچنین در تعدادی از آیات قرآن کریم پیامبراکرم با وصف رسول ذکر شده اند، برای نمونه آیه شریفه: ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّین[۴۷۸]و نیز آیه مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّه[۴۷۹] به این وصف اشاره دارند.
۴٫۱٫۱٫۴٫ انتخاب پیامبر اکرم به پیامبری پیش از بعثت و نامگذاری ایشان پیش از تولد
«اخْتَارَهُ قَبْلَ أَنْ أَرْسَلَهُ وَ سَمَّاهُ قَبْلَ أَنِ اجْتَبَاهُ وَ اصْطَفَاهُ قَبْلَ أَنِ ابْتَعَثَهُ»
از صفات رسول اکرم که در این فراز بدان اشاره شده، این است که خداوند قبل از ارسال پیامبر به سوی مردم ،ایشان را از بین عموم مردم گزینش و اختیار فرموده است.
تاریخ شهادت میدهد که پیامبر اکرم از نسل پیامبران و پاکان برگزیده میباشند و نور وجود ایشان نسل اندر نسل، به اصلاب و ارحام پاک انتقال یافته است.
حضرت امیرالمؤمنین در مورد اختیار و انتخاب حضرت رسول اکرم از سوی خداوند متعال میفرمایند: «اخْتَارَهُ مِنْ شَجَرَهِ الْأَنْبِیَاءِ وَ مِشْکَاهِ الضِّیَاءِ وَ ذُؤَابَهِ الْعَلْیَاءِ وَ سُرَّهِ الْبَطْحَاءِ وَ مَصَابِیحِ الظُّلْمَهِ وَ یَنَابِیعِ الْحِکْمَه[۴۸۰]»
در حدیثی از پیامبراکرم نیز درباره انتخاب ایشان از سوی خداوند متعال نقل شده است که فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَشْرَفَ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا فَاخْتَارَنِی مِنْهَا عَلَى رِجَالِ الْعَالَمِین[۴۸۱]»
درحدیث دیگری از امام علی بن موسی الرضا نقل شده است که اشاره می کند نه تنها ایشان برگزیده از میان عموم مردم هستند بلکه ایشان منتخب از بین جمیع انبیاء وپیامبران الهی نیز میباشند.
در این حدیث آمده است حضرت رسول اکرم خطاب به امیرالمؤمنین فرمودهاند:
«یَا عَلِیُّ! إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى فَضَّلَ أَنْبِیَاءَهُ الْمُرْسَلِینَ عَلَى مَلَائِکَتِهِ الْمُقَرَّبِینَ وَ فَضَّلَنِی عَلَى جَمِیعِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ[۴۸۲]».
این جمله «وَ سَمَّاهُ قَبْلَ اَنْ إجْتَباهُ» در فرمایش حضرت فاطمه نشانگر این واقعیت است که خداوند متعال پیش از آنکه پیامبررا بیافریند بهنام «محمّد» نامگذاری فرمود. خداوند متعال در علم خویش مقرر فرموده بود که محمّد پیامآور برگزیده او گردد یا اینکه نام آن حضرت را پیش از آفریدن او برای تمام پیامآورانش بیان فرموده است[۴۸۳].
شهید دستغیب در شرح این فراز از خطبه ودر بیان نامگذاری پیامبر چنین مینویسد:
«بین نامگذاری خداوند و بشر فرق است.اسمگذاری خداوند یعنی حقیقتی از حقایق را بر او قرار میدهد، آنگاه با الفاظی که بیان آن حقیقت می کند نامگذاری میفرماید.در نامگذاری مردم مناسبت رعایت نمی شود ولی خداوندمتعال در مقام حقیقت، الفاظی که کشف از آن حقیقت کند قرار میدهد. خداوند محمد را مجمع جمیع خصال نیک قرار میدهد به طوری که جمیع خلایق حمد وثنای او خواهند کرد. چون مجمع کمالات است که ستوده شده اهل آسمانها وزمین است. این حقیقت را مناسب با حمد کرده و او را «محمد» قرار داد. وبهقدری خداوند اورا محل فضیلت قرار داده است که ستوده شده خدایی است.دیگر آنکه محمودیت الهی از او ظاهر وآشکار خواهد گردید و به برکت وجود او صفات کمالی خداوند به مردم فهمانده می شود.»
در قرآن کریم اسامی و اوصاف رسول اکرم به طور روشن بیان شده است. علاوه بر ذکر نام مبارک ایشان ، با عناوینی چون رسول، نبی، و امی ایشان را معرفی میفرماید.
مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُم[۴۸۴]
الَّذینَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِیَّ الْأُمِّیَّ الَّذی یَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِی التَّوْراهِ وَ الْإِنْجیل[۴۸۵]
قرآن کریم مجادله یهودیانی را که اوصاف رسول اکرم را ذکر مینمودند، بیان کرده است. طبرسی در ذیل آیه شریفه وَ إِذا لَقُوا الَّذِینَ آمَنُوا قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلا بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ قالُوا أَ تُحَدِّثُونَهُمْ بِما فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ لِیُحَاجُّوکُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّکُمْ أَ فَلا تَعْقِلُون[۴۸۶] به نقل از امام محمد باقر روایتى در اینباره آورده است: «گروهى از یهودیان هنگامى که با مسلمانان روبرو میشدند اوصاف پیامبر اکرم را که در تورات مذکور بود براى آنان شرح میدادند این جریان بهگوش بزرگان آنان رسید، آنها در صدد جلوگیرى برآمده دستور دادند که اوصاف پیامبر اکرم را آن طورى که در تورات ذکر شده براى مسلمانان شرح ندهید زیرا که با شما محاجّه و خصومت خواهند کرد» و در دنبال این جریان آیه شریفه نازل شد[۴۸۷].
همچنین در قرآن کریم آمده است: حضرت عیسی بن مریم ضمن تأیید احکام تورات و شریعت موسی اشاره می کند پیامبری که بعد از ایشان مبعوث خواهد شد، نامش «احمد» است؛
وَ إِذْ قالَ عیسَى ابْنُ مَرْیَمَ یا بَنی إِسْرائیلَ إِنِّی رَسُولُ اللَّهِ إِلَیْکُمْ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیَّ مِنَ التَّوْراهِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأْتی مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جاءَهُمْ بِالْبَیِّناتِ قالُوا هذا سِحْرٌ مُبین[۴۸۸]
در تورات و انجیل تحریف شدهای که اینک قابل دسترسی است، به رسالت رسول خاتم اشاره نشده است که حاکی از آن است که در نسخههای اصیل تورات و انجیل تحریف صورت گرفته است[۴۸۹].
اما آنچه از شهادت آیات قرآن به یقین میتوان فهمید این است که در نسخه اصلی تورات و انجیل نام مبارک پیامبر اعظم به عنوان آخرین پیامبر ذکر شده بوده و پیامبران بشارت آمدن ایشان را به امتهای خود داده بوده اند.
برای نمونه در انجیل برنابا- که امروزه مقبول کلیسا نیست- نام مبارک حضرت محمد مصطفی
|
[چهارشنبه 1401-04-15] [ 04:52:00 ق.ظ ]
|
