شبکه گسترده سیستم قدرت دارای تجهیزات بسیار گران قیمتی می­باشد که از جمله آن می­توان به ژنراتور، بریکر، کابل­های قدرت و ترانسفورماتور قدرت اشاره کرد. ترانسفورماتور­های قدرت همواره تحت استرس­های مختلفی بوده و دچار خطا­های گوناگونی خواهند شد در نتیجه نیاز به روش­های مختلف به منظور تشخیص خطا در درون ترانسفورماتور خواهد بود که تحلیل پاسخ فرکانسی یکی از بهترین روش­های موثر در زمینه تشخیص خطا­های الکتریکی و مکانیکی در درون ترانسفورماتور می­باشد.
در پایان نتایج را می‌توان به صورت خلاصه بیان کرد:

• • از بین مدل­های مختلف ترانسفورماتور، مدل متمرکز الکتریکی با توجه به مسئله خطایابی انتخاب شده است. این مدل می ­تواند شرایط داخلی ترانسفورماتور را به خوبی با لحاظ کردن تمامی اثرات غیرخطی و وابسته به فرکانس نشان دهد. با بهره گرفتن از مدل درخت نرمال، به تحلیل مداری پرداخته و با بهره گرفتن از معادلات فضای حالت، تابع تبدیل و در نتیجه پاسخ فرکانسی ترانسفورماتور حاصل شد.

• • پاسخ فرکانسی در حالت سالم و در حالت خطادار شبیه­سازی گشته و نمودار­های مربوطه با هم مقایسه شده ­اند. تاثیر هر خطا بر عناصر الکتریکی و میزان این تغییرات مشخص شده است.

• • به منظور درک بهتر در مورد نحوه تغییرات نمودار پاسخ فرکانسی بر اثر انواع خطا، آنالیز حساسیت انجام گرفته است. با تغییر فاصله بین دیسک­های متوالی، نمودار پاسخ فرکانسی در رنج فرکانسی پایین و میانی به طرفین جابه­جا شده و در حالتی که تغییر در راستای شعاعی ایجاد گشته، نمودار پاسخ فرکانسی در کل رنج فرکانسی دچار تغییر شده و جابه­جا می­گردد.

• • روش دیاگرام ولتاژ-جریان با توجه به اینکه در فرکانس ۵۰ هرتز شبیه­سازی شده است، نمی­تواند به عنوان یک روش قابل اجرا که دارای خاصیت تمایز و تفکیک­پذیری خوبی باشد، استفاده گردد.

• • • مجموعه ­ای از انواع خطاها با شدت­های مختلف و در مکان­های گوناگون شبیه­سازی شده و ۸ شاخص­ آماری و دو شاخص سیگنالی در سناریو اول برای کل رنج فرکانسی از مجموعه سیگنال­ها استخراج شده است. ویژگی­های ضریب همبستگی، انحراف معیار، مجموع مربعات نرخ خطا و قدر مطلق مجموع لگاریتمی خطا به عنوان ویژگی­های غالب برگزیده شدند. هرچند دقت درختان تصمیم در این سناریو در حد بالا بوده، اما پیچیدگی آن­ها یک نقص محسوب می­ شود.

    (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• • در سناریو اول درخت با ورودی انرژی و آنتروپی، دقت به طور محسوسی کاهش یافته و پیچیده­تر شده است. به علت اینکه کل رنج فرکانسی در نظر گرفته شده، حال آنکه خطاها در یک رنج فرکانسی اثر محسوس­تر داشته و با انتخاب کل رنج فرکانسی، میزان این دو شاخص تغییرات محسوسی نخواهند داشت.

• • در سناریو دوم روشی پیشنهاد شده است که از نتایج آنالیز حساسیت بهره جسته و هر سیگنال را به سه رنج فرکانسی پایین، میانی، بالا و به همراه کل رنج فرکانسی تقسیم کرده که مجموعا ۴ بخش ایجاد شده و فضای ویژگی ۴ برابر گشته و سه درخت تصمیم تشکیل شده دارای دقت مشابه اما با پیچیدگی کمتر می­باشند.

• • درخت تصمیم ششم که از ترکیب ویژگی­های آماری و سیگنالی استفاده شده است، دارای دقت ۹۹ درصد و ساده می­باشد که در آن ۵ ویژگی ضریب همبستگی و مجموع مربعات نرخ خطای رنج میانی و آنتروپی، انرژی و مجموع مربعات خطای رنج پایین به عنوان ویژگی غالب انتخاب شده ­اند.

• • عملکرد درخت تصمیم با الگوریتم­های طبقه ­بندی مانند شبکه­ عصبی با تابع پایه شعاعی و بردار پشتیبان ماشین مورد مقایسه قرار گرفته است. این الگوریتم­ها مانند جعبه سیاه عمل کرده و هیچ اطلاعاتی در مورد عملکرد داخلی خود بروز نمی­دهند در حالیکه درخت تصمیم ویژگی­های غالبی که در طبقه ­بندی خطای ترانسفورماتور تاثیر غالب دارند را مشخص نموده است.

پیشنهادات

در ادامه این کار می‌توان پیشنهادهای زیر را انجام داد:

1. 1. بررسی تاثیرگروه برداری­های مختلف ترانسفورماتور بر روی پاسخ فرکانسی

1. 1. بررسی تاثیر وابستگی ضریب دی­الکتریک به فرکانس برروی تحقیق صورت گرفته در این پایان نامه

1. 1. استخراج شاخص­ های مختلف آماری و سیگنالی به منظور استفاده در سیستم خبره

پیوست الف- وابستگی نفوذپذیری مغناطیسی با فرکانس

ضخامت ورقه­های هسته از پهنا و طول آن بسیار کوچکتر می­باشد و بنابراین، جریان­های گردابی میل به جریان در نزدیکی سطح ورقه­های هسته دارند]۱۲[ و با توجه به این اصل، می­توان جریان­های گردابی ایجاد شده در یک ورقه­ هسته را تنها در یک بعد مورد مطالعه و بررسی قرار داد که در شکل(الف-۱)نشان داده شده است.

شکل(الف-۱): مدل تک بعدی جریان القایی
معادله (الف‑۱)، قانون فارادی را برای القای الکترومغناطیسی نشان می­دهد که در آن E شدت میدان الکتریکی، B چگالی شار مغناطیسی، شدت میدان مغناطیسی و نفوذپذیری نسبی هسته می­باشد.

(الف‑۱)

با جایگذاری چگالی جریان با شدت میدان الکتریکی به رابطه (الف‑۲) خواهیم رسید. در این رابطه ضریب هدایت ورقه­های هسته می­باشد.

(الف‑۲)

با توجه به شکل فوق، تحلیل یک بعدی با اعمال میدان مغناطیسی در جهت محور انجام می­گیرد و در نتیجه جریان القایی گردابی در جهت عمود بر میدان اعمالی و در جهت می­باشد و از رابطه (الف‑۳) محاسبه می­گردد.

(الف‑۳)

با توجه به قانون آمپر و با حذف اثر جریان، معادله (الف‑۴) را خواهیم داشت:

تصویر (۳-۲)عضلات خلفی و عمقی ستون فقرات
ب – عضلات تا کننده ستون مهره ها
عضله راست شکمی
عضله ای است قوی ، بلند و نواری شکل که تمام طول جدار شکم را فرا می گیرد و توسط خط سفید از عضله راست شکمی مقابل جدا می باشد.اتصالات فوقانی آن توسط زبانه گوشتی نامتساوی بر روی پنجمین ،ششمین ، و هفتمین غضروف دنده است .
سپس به طور مستقیم در حالی که تدریجا از عرض آن کم می شود به سمت عانه امتداد می یابد و در آنجا تبدیل به دو وتر می گردد. وتر خارجی که عریض تر است بر روی ستیغ عانه و وتر داخلی راست شکمی طرف مقابل مخلوط شده و در جلو به مفصل عانه می چسبد . عضله راست شکمی داخل یک غلاف نیامی قرار دارد که از نیام عضلات مایل و عرضی شکمی ساخته شده است.(تصویر ۴-۲)
تصویر ۴-۲ عضله راست شکمی
۲ – عضله مایل خارجی شکم
قسمتی طرفی و قدامی شکم را دور می زند . پهن ترین و خارجی ترین عضلات جدار طرفی شکم است . مبدآ آن توسط هشت زبانه گوشتی بر روی سطح خارجی و کنار تحتانی هشت دنده آخر است انتهای این عضله به سطح قدامی تاج خاصره ای می چسبد.
۳ – عضله مایل داخلی شکم
عضله ای است تخت و عریض که مابین دو عضله عرضی شکم قرار گرفته است . لیکن از آن دو، اندکی ضخیم تر است . جهت الیاف عضله مایل داخلی شکم , رو به بالاست یعنی در جهت عکس الیاف عضله مایل خارجی شکم طرف خود و هم جهت با الیاف عضله مایل خارجی شکم طرف مقابل است .
مبدا آن بخش قدامی تاج خاصره ای می باشد و انتهای آن به غضروف های چهار دنده پائینی قفسه سینه و تاندون های بین دو عضله راست شکمی می چسبد .
۴ – عضله عرضی شکم
عمیق ترین و نازک ترین عضلات جدار شکم است و الیاف آن دارای مسیری عرضی می باشند. این عضله از ناحیه خلفی شکم منشآ گرفته و به طرف جلو تا خط سفید ادامه می یابد. مبدآ اتصالات خلفی آن عبارتنداز :
الف – یک سوم خارجی رباط اینگوینال
ب – دو سوم قدامی لیبه داخلی ستیغ خاصره
ج – زائده عرضی مهره های کمری
د – سطح داخلی غضروف های شش دنده آخر.
انتهای تحتانی این عضله ، در سطح عمقی الیاف قوسی عضله مایل داخلی شکم قرار می گیرند و با هم وتر مخطط را تشکیل می هند.این وتر در پائین ، روی بخش قدامی تاج خاصره ای اتصال دارد.
عمل عضلات تا کننده ستون مهره ها
این عضلات مانند یک جدار الاستیک ، احشای داخل شکم را نگهداری می کنند ، هنگامی که لگن ثابت باشد . انقباض عضلات راست شکمی ، تنه و ستون مهره ای کمری را به جلو خم می کند .
همچنین اگر عضله راست شکمی یک طرف منقبض شود ، تنه را به همان طرف خم می کند . وچنان که با مایل خارجی همران باشد تنه را به طرف مقابل و اگر با مایل داخلی همراه باشد تنه را به همان طرف می چرخاند( ۱۲).
دامنه حرکت در ناحیه ستون مهره ها
دامنه حرکت در قطعات حرکتی منفرد و در کل ستون مهره ها به وسیله اثرات ترکیبی رباط های طولی و بین قطعه ای ، ضخامت دیسک های بین مهره ای ، مسیر و جهت قرار گیری مفاصل رویه ای ، شکل خارهای مهره ای ، و در مورد ناحیه پشتی ، به وسیله اثر اتصالات دنده ها محدود می شود .
قابلیت کشش پذیریی رباط فوق خاری ، رباط های بین خاری ، رباط های بین عرضی ، رباط های طولی خلفی ، کپسول های مفاصل رویه ای و بخش خلفی دیسک های بین مهره ای ، دامنه حرکت خم کردن ستون مهره ها را محدود خواهند کرد.
دامنه حرکت باز کردن ستون مهره ها به وسیله قابلیت کشش پذیری رباط طولی قدامی ، بخش قدامی دیسک های بین مهره ای و همچنین به وسیله برخورد خارهای مهره ها به یکدیگر محدود می شوند.
حرکت خم کردن جانبی که همیشه با مقداری معینی چرخش محوری همراه می باشد ، به وسیله قابلیت کشش پذیری رباط های فوق خاری و بین خاری ، و در مورد طرف محدب و بر آمده ، به وسیله رباط های بین عرضی و بخش جانبی دیسک های بین مهره ای محدود می شوند .
چرخش محوری به وسیله قابلیت کشش پذیری رباط های فوق خاری ، و رباط های بین عرضی ، پیچ خوردگی هایی در دیسک های بین مهره ای ، به وسیله مسیر و جهت قرار گیری مفاصل رویه ای محدود می شود. علاوه بر محدودیت های حرکتی تحمیل شده به وسیله شکل های مهره های وساختار های مختلف نگهدارنده لیفی ، دامنه های حرکتی ستون مهره ها حول سه محور اصلی همجنین به وسیله قابلیت کشش پذیری عضلات اطراف آن نیز محدود می شود.
اگر چه دامنه حرکت در هر قطعه حرکتی واحد خیلی کم است ، ولی مجموعه دامنه های حرکت هر یک از قطعات حرکتی بایکدیگر بسیار زیاد و وسیع می باشد( ۱۷) از نظر فیزیولوژیک ، مهره های کمری بعد از مهره های گردنی متحرک ترین مهره ها بوده و بین دو قسمت کم تحرک و پشتی از بالا بی حرکت خاجی از پائین قرار گرفته است.
حداکثر این تحرک در بین مهره های L5-L4 و L5-S1 قرار دارد. میزان تحرک مهره های کمری از پائین به بالا به تریج کمتر و اندازه آنها کوچکتر می شود و به همین علت آسیب پذیر ی مهره های پائینی بیشتر می شود به همین ترتیب ، ظرفییت و توانایی جذب ضربه توسط ستون مهره ها تاحدودی به وسیله مجموعه ظرفیت جذب ضربه هر یک از قطعات حرکتی واحد مشخص می شود . با وجود این ، ظرفیت جذب ضربه ستون مهره ها به شکل انحنای آن در سطح میانی نیز بستگی دارد .
اگر چه میله فلزی عمودی در مقابل یک نیروی برخوردی ، ضربه را به میزان کم و محدود جذب کرده ویا اصلا هیچ ضربه ای را جذب نمی کند ، ولی با پیچاندن و خمیده کردن همان قطعه از فلز به صورت یک فنر می توان آن را به یک جذب کننده بسیار خوب تبدیل کرد ، به همین طریق ، انحنای ستون مهره ها شامل : گردنی ، پشتی و کمری ظرفیت و توانائی جذب را به هنگام انجام فعالیت هایی از قبیل فرود آمدن پس از یک پرش که باعث ایجاد فشار محوری ستون مهره ها می شود ، را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
کمردرد^[۱]
بیماران با درد مزمن معمولاً افسردگی، آشفتگی در روابط بین فردی بخصوص خانواده، آشفتگی در خواب، خستگی و کاهش کارکردهای فیزیکی و روان شناختی را تجربه می کنند. گاسما در سال ۱۹۹۰، گزارش می دهد که بخش معناداری از جمعیت مبتلا به درد مزمن از افسردگی و ناسازگاری و استرس های اجتماعی و محیط خانوادگی رنج می برند.گرچه هنوز شیوه اثر و علت رابطه بین پریشانی های روان شناختی و درد مزمن بطور آشکار مشخص نیست، لیکن بررسی ها نشان می دهد که پریشانی های روان شناختی بطور غیر معمولی در جمعیت، مبتلا به درد مزمن بالا است. دنیل و همکاران ۱۹۸۵، عنوان می کنند که: بسیاری از بیماران درد مزمن دارای اختلالات شخصیت، وابستگی به مواد مخدر، بی ثباتی در روابط خانوادگی، ناسازگاری شغلی و دعواهای قانونی می باشند. در کار پزشکی، درد شاید شایع ترین شکایت باشد و سندرم های درد مقاوم به درمان نیز شایع اند. کمردرد در ایالات متحده سالیانه میلیون نفر را ناتوان ساخته است و در سال بیش از ۸ میلیون ملاقات پزشکان به همین دلیل انجام می شود.
اختلال درد در زنان دو برابر بیشتر از مردان تشخیص داده می شود. شایعترین سن ابتلا، دهه چهارم و پنجم زندگی است، شاید به این دلیل که با افزایش سن تحمل درد کاهش می یابد. اختلال درد در طبقه کارگر شایع تر است که شاید علت آن احتمال بیشتر صدمات شغلی در این گروه باشد. احتمال وارثت ژنتیک یا مکانیسم های رفتاری در انتقال این بیماری دخیل می باشد. در خانواده افراد مبتلا به درد، اختلال افسردگی، اختلالات اضطرابی و سوء مصرف مواد نیز شایعتر از جمعیت کلی است.
کمردرد از شایع ترین بیماری های اسکلتی عضلانی است و اولین علت آن ناتوانی در افراد زیر ۴۵سال می باشد. دومین علت مراجعه به پزشک و سومین علت انجام عمل جراحی به حساب می آید.
در کشورهای توسعه یافته هزینه کل که به کمر درد ناشی می شود هر ساله ۷/۱ را از سهم کل تولیدات ناخالص است و بیشترین هزینه بی شک مربوط به هدایت درمان بیماران مبتلا به کمردرد مزمن نسبت به کمر دردهای متناوب و بازگشتی است.
از لحاظ تعریف کمردردی با سابقه بیش از سه ماه بدون وجود هر گونه شواهد پاتولوژیک کمردرد مزمن نامیده می شود.
اغلب اطلاعات در مورد کمر دردهای مزمن ناقص هستند و بخش اعظم درمان بدون اتکا به شواهد مستدل انجام می پذیرد با این وجود افزایش چشمگیر مسئله کمردرد را مورد بررسی قرار داده اند.
به طور کلی بر اساس تعریف کمردرد نه یک علامت نه یک بیماری و نه یک تشخیص است بلکه یک( اثر) بوده و بر مبنای آن متخصصین بیش از ۲۶۰ علت را برای کمردرد ذکر کرده اند که در این میان برخی قابل پیشگیری برخی قابل کنترل و برخی قابل درمان و در نهایت برخی غیر قابل درمان هستند(۱)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

به عبارت دیگر کمردرد بیماری نیست بلکه یک حالت انسان است و بهترین راه مقابله با آن تحت کنترل و تحت مراقبت در آوردن آن است. دردی که با تغییر حرکت و چگونگی قرارگرفتن بیمار تغییر می یابد(۲).
– معمولا کمردرد به یکی از سه حالت زیر بروز می کند:
کمردرد حاد^[۲]
کمردرد حاد که کمتر از شش هفته از شروع آن می گذرد را حاد می نامند(۳) یک درد حاد و شدید در ناحیه کمر است که در اثر قرار گرفتن در وضعیت های غلط خم شدن های طولانی مدت یا به مدت طولانی ضربه زدن به ستون فقرات کمری ایجاد می شود. نشانه وقوع آن آسیب بافتی بوده و به درجات مختلفی در فرد ایجاد ناتوانی می کند. هر چند که آسیب کوچک باشد ولی باید مراقب بود و از تکرار آن جلوگیری کرد. برای این منظور در مرحله اول درمان باید اقداماتی جهت کنترل درد انجام گیرد و سپس در مورد بهبودی کامل اقدام شود و نهایتاً تمامی فعالیت های طبیعی ستون فقرات را به شکل اولیه خود بازگرداند.
البته اولین وقوع حمله حاد کمردرد نیازی به نگرانی ندارد ولیکن باید پیامدهای آن را در نظر گرفت و هر چه زودتر برای رفع آن اقدام نمود. در غیر این صورت صدمه و جراحت شدت پیدا کرده و مزمن خواهد شد و نیز دوره ناتوانی ادامه خواهد یافت به طوری که طبق آمار شانس بازتوانی موفق در بیمارانی که کمردرد آنها بیش از شش ماه مقاومت می کند کاهش یافته و حتی پس از سه ماه مقاومت درد، وضعیت روحی و روانی بیمار تغییر خواهد کرد. پس به طور جدی با تکرار یک حمله شدیدتر کمردرد مقابله کنید.
کمر درد نیمه حاد یا تحت حاد^[۳]
این نوع کمردرد به لحاظ دوران نقاهت بیماری بین شش تا دوازده هفته به طول می انجامد(۳) و از نظر بالینی و علائم کلینیکی و پزشکی نوعی کمردرد مابین کمردرد حاد و مزمن می باشد.
کمردرد مزمن^[۴]
به آن دسته از دردهای ناحیه کمری گفته می شود که بیشتر از دوازده هفته بیمار را دامن گیر خود کرده است. ممکن است درد مزمن به طور موقت با داروی مسکن تسکین پیدا کند اما بدن انسان پیشرفتی در بهبودی ندارد و حتی خود داروی مسکن نیز بخشی از مساله می شود(۴).
به تعبیری دیگر کمردردی که بیش از دو ماه از بروز آن می گذرد را مزمن می نامند. کمردرد مزمن در واقع در اثر عدم درمان و یا مقاومت به درمان کمردرد حاد ایجاد می گردد. بدیهی است که درمان به موقع و مناسب درد حاد همواره درد مزمن را به حداقل می رساند. درد مزمن کمر باید به عنوان یک علامت جدی تلقی شده و کلیه معاینات بالینی و آزمایشات پاراکلینیکی آن جهت تشخیص بیماری انجام گردد که این کار مستلزم یک بررسی دقیق و درمان مناسب توسط گروهی درمانگر متشکل از تیم پزشکی متخصص فیزیوتراپی متخصص روانپزشکی متخصص تربیت بدنی و… می باشد(۵). بر اساس اطلاعات یک منبع اغلب بیماران مبتلا به کمردرد مزمن از جراحی سودی نمی برند(۶).
از نظر چگونگی درد چهار نوع کمر درد وجود دارد :
درد موضعی :

دشمنانم موذیانه خنده های فتح شان برلب
دود برچهره او گاه لبخندی
صبح از من مانده برجا مشت خاکستر
زان دگر سو شعله برخیزد به گردش دور
دل وسرشان به می ، یا گرمی انگیزی دگر گرم است .
می گشاید خوابگاه کفتران را در
اما اخوان در تقلید صرف از زبان و خاصه بیان نیما نماند و بسیار زود دست اندازهای وزنی و زبانی شعر نیما را درشعر خود هموار کرد. .
وبا پیوند زبان وادب دیروز خراسان وزبان رایج امروز ایران ، که اوج تلفیق آن را در شعرهای پیوند ها وباغ ، مرد ، و مرکب و… می تواند دید ، برزبانش مهر امید زد . تلفیقی که نتیجه همنشینی عامیانه ترین و امروزی ترین ، ادبی ترین و دیروزی ترین لغات و ترکیبات و مصطلحات زبان فارسی همراه با کلمات تازی ست .
۱.عامیانه ومعمول :غالبا . قهوه خانه- آقاخانه –لاک – چاقو ….
۲.ادبی ومنسوخ : ۱.بدست ( وجب ) – ستان ( به پشت خفته )
۴. گر (پا ) نش(نه اورا ) …
۳. واژه تازی : حجر –تجاریف – عاجل – نجابت –حقیقت- مرهوم- اصرار …
۲-۲-۴ترکیبهای تصویری اخوان
شبنم آجین – روند -پدام -. غرفه های خاطر –چاهسار گوش – باران طلا و…..
که فضای تصویری و شاعرانه شعر خود را نمایش می دهد و همراه با ترکیب های چند واژه ای یا عبارات و جملات شاعرانه یا تعبیرها وتصویرهای که اغلب (ساخت ) کارخانه خیال اوست و بیشتر آفرینش آن در فضای زبان صورت می گیرد در حرکت داستانی – روایی شعر او برمرز حساس زبان نثر ، شعرش را از خطر سقوط در دامن زبان معمول و منطق نثری صرف باز می دارد .:
گهواره فرسوده آفاق (=زمین )نثار شاهوار آسمانی (_=برف )مرغ دو پرواز (=بمب وموشک )و..
و آنگاه کابرد و بیان این لغات عامیانه وواژهای ادبی و ترکیب ها و تعبیرهادر حرکت مصراع ها به سوی مرکز شعر : همراه با روابط سطرها وبندهاست که شکل بیرونی و درونی شعر رانشان می دهد و تجسم می بخشد . و هم این حرکت مصراع هاست که از سال ۲۴-۲۵ آغازسال شاعری او تا اوج کار وی در سال های ۴۳و ۴۴وسیر متحول و متکامل زبان و بیان و اندیشه و ذهنیت و فضا و عینیت شعر به تدریج تا ارائه بهترین نمونه ها و استوار ترین (ساخت ) شعری به صور مختلف ودر جلوه های گوناگون خود پیش می رود .
۲-۲-۵وزن در اشعار اخوان
هرچند شعر منطق نثری دارد . همان منطقی که در مجموعه (زندگی می گوید اما ) برهمه کتابها حکمفرماست. اما در واژه ها را از نشستن در جای اصلی دستوری خود باز می دارد .طبیعی ترین نوع از انواعش را می توان همان دو بحر (رمل ) و هزج دانست که به طبیعت زبان و نثر نزدیک تر است . و شاید از همین روست که اخوان به این دو وزن سخت دل می بندد . چرا که اوزانی است آرام و با خصوصیات روحی شاعر و نیز نحوه حرف زدن آرام و آرامش پیرانه و بریده بریده سخن گفتن او رابطه مستقیم دارد . و دیگر این دو وزن ، با ارکان (فاعلاتن ) ومفاعیلن برای شعر های وصفی و داستانی وروایی سخت مناسب تر است و شاعر به دلیل سادگی و روانی اوزان متفق الارکان نسبت به بحور مختلف الرکان دست باز تری دارد. اما بعد ، گذشته از بحر رجز (مستفعلن ) به بحور سخت که چندین غزلواره اخوان در گهواره نواخت آن متحرک و مترنمند خاصه ( مستفعلن فاعلاتن فعولن …) بیشتر متوجه است ضمن اینکه اخوان گهگاه – و البته به ندرت –از اوزان های غیر معمول نیز (هم آرام و هم تند ) استفاده می کند و باز دو علت : یکی به قصد نمایش تسلط در وزن و دیگر به ضرورت محتوا : مثلا شعر ساعت که با وزن آن گویی می خواهد ساعت ایستاده بی تیک تاک را به حرکت در می آورد :

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

یادمان نمانده کز چه روزگار
از کدام روز هفته در کدام فصل
ساعت بزرگ
مانده بودیادگار
وجالب اینکه اخوان در دو بحر ( مجتث ) ومضارع که وزن برخی از مشهور ترین شعرهای امروز ماستتنها یکی دو شعر سروده است ( بازگشت زاغان ) (مجتث ) .
در آستان غروب
برآبگون به خاکستری گراینده
هزار زورق شوم وسیاه می گذرد
وغزل چهار (مضارع ) :
در پرده حریر بلندی
خوابیده مخمل شب تاریک مثل شب
آینه سیاهش پون آینه عمیق
اما موسیقی شعر اخوان نه به اعتبار این بحور آرام هزج و رمل که بیشتر براساس جاذبه کلمات همخوان ، مشترک الحروف ، همبار و خوش نشین در کنار هم و قافیه های درونی و نیز اصل قافیه است ، که خود چهار منظور متوجه آنست . به عبارت دیگر چهار نوع قافیه را می توان در شعر او دید.
۱.قافیه قطعه ای – به این معنی که ناگهان در وسط یک شعر ، چندین مصراع یا یک بند می آورد که از آن به عنوان یک قطعه مستقل از نظر صورت و مرتبط از نظر معنی می توان یاد کرد . اخوان در کتاب( زندگی می گوید اما ) از این گونه قطعات زیاد دارد ، مثلا آنجاکه ناگهان یکی از قهرمانان داستان را که یک رو حانی است به مناسبت شخصیت روحانی است به مناسبت شخصیت روحانی و ادبیت و عربیت دانیش چنین قافیه عربی را ثقیل آن هم قافیه ملتزم که برطنین کلام می افزاید توصیف می کند .
خلق وخوی آدمیت داشت
نه همین تنها برای دین
که برای مک وملت نیز
غیرت و درد و حمیت داشت
نه همین تنها به فکر متعه و فکر متاع وبضع
نه همه هر ما وقع را خیر دانستن
و همه هر منکر منفور را گفتن که ( رخصت از مشیت )
نه همین تنها مسائل دان ، رسائل خوان
از تنها نه ، بل عمق و رویت داشت .
آنچه را در دل می گذشت او ، را ، جه بی رعب و ریا ریا می گفت
راست پنداری و جود او ترازویی
با دو کفه همتراز از نطق ونیت داشت .
از این دست قافیه در اشعار اخوان بسیار دیده میشود . گاه بی اینکه فضای شعر لزوم آن را ایجاد کند و گاه به صرف موسیقی کلام . خاصه وقتی که پشت سرهم می آیند . و چون تک زنگی در پایان هر مصزاع نواخته می شود:
هر جا که من گفتم آمد
در کوچه پسکوچه های قدیمی
میخانه های شلوغ و پر از انبوه ، غوغا
از ترک ، ترسا ، کلیمی
اغلب چو تب مهربان و صمیمی

-درخواستهای خود را از شنونده طرف مقابل (با صدای خوش)بیان می کنند.
-از استراتژیهای پیچیده چون تاثیر غیر مستقیم برای رسیدن به اجماع استفاده می کنند.

ب:ارتباطات (Communication)
ارسال پیامهای واضح و مطمئن برای مخاطبان است.افرادی که دارای این شایستگی هستند:
-در ارسال و دریافت علایم هیجانی برای روشن کردن پیامشان موثرند.
-با موضوعات مشکل برخورد و مقابله صریح می کنند.
-ارتباطات باز را تشویق و ترویج می کنند و اخبار بد را مثل اخبار خوب پذیرا هستند.
ج:رهبری (Leadership)
روحیه بخشی و راهنمایی افراد و گروههاست.افرادی که دارای این شایستگی هستند:
-دارای قدرت بیان و برانگیختن اشتیاق برای یک چشم انداز و ماموریت مشترک هستند.
-در صورت نیاز افراد به راهنمایی و هدایت ، بدون توجه به موقعیت ، پیشگام هستند.
-از طریق الگو و نمونه افراد را هدایت و رهبری می کنند.
د:شتاب دهنده تغییر (Change Catalyst)
اعمال مدیریت تغییر است.افرادی که دارای این شایستگی هستند:
-الگوی تغییر مورد نیاز دیگران می باشند.
-طرفدار تغییر و مشارکت دیگران در فعالیتهای خود هستند.
-نیاز به تغییر و حذف موانع را تشخیص می دهند.
ه:مدیریت تضاد (Conflict Management)
مذاکره و حل اختلاف نظرها و تضادهاست.افرادی که دارای این شایستگی هستند:
-بحث و مذاکره و گفتگوی آزاد را تشویق می کنند.
-راه حلهای برد – برد را سازماندهی می کنند.
-افراد ناسازگار و موقعیتهای تنش زا را با دیپلماسی و تدبیر مدیریت می کنند.
و:ایجاد تعهد (Building Bonds)
پرورش روابط موثر است . چنین افرادی :
-شبکه های غیر رسمی گسترده را پرورش می دهند و حفظ می کنند.
-روابطی را که دارای منافع دو طرفه هستند ، بررسی می کنند.
-توانایی ایجاد حس تفاهم و حفظ و نگهداری افراد در گروه را دارند.
ز:همکاری و مشارکت
کار کردن با دیگران در جهت اهداف مشترک است . چنین افرادی :
-جو همکاری دوستانه را ارتقا می دهند.
-در تاکید بر وظیفه و توجه به روابط توازن دارند.
-دارای حس همکاری ، سهیم شدن در اطلاعات و منافع مشترک هستند.
ح:شایستگی تیمی (Team Capabilities)
ایجاد هم افزایی گروهی برای پیگیری تحقق اهداف جمعی است.
چنین افرادی :
-نظر همه اعضا را برای مشارکت مشتاقانه و فعال جلب می کنند.
-از گروه و اعتبار آن حمایت می کنند.
-ایجاد هویت تیمی می کنند و دارای احساس همبستگی ، روحیه گروهی و تعهد هستند.
نمودار۲-۶ : مدل مفهوم شایستگیهای گلمن^[۵۰]( متغیرهای هوش هیجانی)(کی یرستد،۱۹۹۹ :۷۶)
۲-۱-۲۱-۵-دیدگاه بار-آن در هوش هیجانی
بار-آن ، هوش هیجانی را مجموعه ای از تواناییها ، قابلیت‌ها و مهارتها می داند که فرد را برای سازگاری موثر با محیط و کسب موفقیت در زندگی تجهیز می کند.وی هوش هیجانی را عامل مهمی در توانمندیهای افراد برای کسب موفقیت در زندگی تلقی می کند و آن را با سلامت هیجانی در ارتباط مستقیم می داند.بار-آن برای اولین بار بهره هیجانی (EQ) را در برابر هوش بهر (IQ) که اصطلاح شناخته شده و مقیاسی برای سنجش هوش شناختی است ، مطرح کرد و از سال ۱۹۸۰ به تدوین پرسشنامه بهره هیجانی و توصیف کمی هوش غیر شناختی پرداخت.هدف او پاسخ دادن به این سوال مهم بود که چرا برخی از افراد از توان هیجانی بهتری برخوردار و در زندگی موفق ترند.وی در نهایت به این نتیجه رسید که هوش شناختی تنها شاخص عمده برای پیش بینی موفقیت فرد نیست .
مدل بار-آن دارای ۵ مولفه :
درون فردی(Interpersonal Components) ، سازگاری(Adaptability Components)،خلق و خوی عمومی(General Components) میان فردی(Between Personal Components) و مدیریت تنیدگی(Stress Management Components) با پانزده عامل به شرح ذیل است :
۱- مولفه های درون فردی :
توانایی اشخاص را در آگاهی از هیجانها و کنترل آنها مشخص می کند .
این مولفه شامل پنج عامل ، خودآگاهی هیجانی ، خود ابرازی ( جرات مندی ) ، عزت نفس ، خودشکوفایی و استقلال است.
۲- مولفه های سازگاری :
این مولفه شامل سه عامل ، واقع گرایی ، انعطاف پذیری و حل مساله است.
۳- مولفه های خلق و خوی عمومی :

۲- دلیل دوم جواز اشتغال زن این است که روایاتی که بیانگر لزوم خانه نشینی زنان وارد شده با شرایط فرهنگی جامعه ی آن روز وارد شده است. شرایطی که زن در آن هیچ ارزش اجتماعی نداشت و رسول اکرم و ائمه (علیهم السلام) به تدریج ارزش اجتماعی زنان را به آنها اعطا کردند و ممکن نبود که در آن زمان، معصومین (علیهم السلام) بر حضور پر شور زنان در جامعه تأکید کنند و اگر این کار را می کردند مورد پذیرش قرار نمی‌گرفت. و لذا نمی توان در عصر حاضر به این روایات استناد کرد (البته برای اشتغال زنان، رعایت ملزومات آن یعنی حفظ حجاب و عدم مفسده و عدم اختلاط شرط لازم است).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نقد: اوّلاً: اصل اوّلی در قضایا، حقیقیه بودن آنهاست و خارجیه بودن قضیه نیازمند دلیل است. وثانیاً: بسیاری از روایاتی که به آنها در اثبات منع استدلال شد، قابل حمل بر قضیه ی خارجیه نیست که به بعضی از آن روایات اشاره می شود:
الف: روایاتی که علّت وجوب حبس زنان در خانه را عورت بودن آنها بیان می کند(جعفربات ص۹۴). ب- روایتی که علّت منع از سوار شدن زنان بر مرکب را ایجاد هیجان و فجور بیان می دارد(کافی ج۵ص۵۱۶). ج- در خطبه ی امیرالمؤمنین(علیه السلام) علّت نهی از سپردن امر خانواده به زنان را اینگونه بیان می کند:«فانّهنّ إن ترکن و ما أردنَ أوردنَ المهالک و عدون أمر المالک فانّا وجدناهنّ لاورع لهنّ عند حاجتهنّ و لاصبر لهنّ عن شهوتهنّ، البذخ لهنّ لازمٌ و إن کبرن و العجب بهنّ لاحقٌ و إن عجزنَ… » (بحارلانوار ج۱۰۰ص۲۲۳) در روایت جابر جعفی (کافی ج۵ص۵۱۶) و روایت خصال(کافی ج۵ص۵۱۶)که مسأله‌ی ی عدم خروج زن از خانه را در بعضی از موارد مثل تشییع جنازه و عیادت مریض در سیاق «لیس علی النساء جمعه و لا جماعه » قرار داده است و هیچ یک از فقهاء در مورد عدم حضور زن در نماز جمعه و جماعت قائل به این نشده که این روایات به نحو قضیه‌ی خارجیه بوده است، پس به وحدت سیاق، بقیه ی موارد مذکور در این روایات نیز حمل بر قضیه‌ی حقیقیه می شود. و لذا برخی از فقها معاصر با مسأله ی اشتغال زنان به مخالفت پرداختند. در اسلام کارهایی مثل بافندگی که در خانه آن‌جام می شود در روایات به آن ترغیب شده است مثل روایت امیر المؤمنین(علیه السلام) از رسول خدا(صلی الله علیه وآله): «نِعم اللّهو المغزل للمرأه الصالحه»( بحار الانوار ج۱۰۰ص۲۵۸) و روایت امام صادق(علیه السلام) از رسول خدا که فرمود :«لا تنزلوا النساء الغرف و لا تعلّموهن الکتابه وأمروهنّ بالمغزل و علّموهنّ سوره النور»( بحارالانوار ج۱۰۰ص۲۶۱) و در روایت جابر جعفی(بحارالانوار ج۱۰۰ص۲۵۷) امری مستحب شمره شده است.
از مجموع روایات نهایت توجه و اهمیت این مسئله در شرع مقدس اسلام می توان استنباط کرد که اشتغال زنان در خانه ممنوع نمی‌باشد ولی برای اشتغال آنان خارج از خانه باید ضوابطی را رعایت کرد و باتوجه به شرایط کنونی و تغییر وضعیت اجتماعی مسلمانان، فقها می توانند اجازه اشتغال زنان را با رعایت موازین اسلامی صادر نمایند.
خانم کلیور السون روانشناس بیان می دارد:
«تحقیقات نشان می‌دهد که زنان علاقه‌مند هستند که تحت نظر اشخاص دیگری کار کنند و از مرئوس بودن و تحت نظر دیگران کار کردن بیشتر خوششان می‌آید. خانم‌ها بیشتر تابع احساساتند و آقایان تابع عقل و منطق. بسیار دیده شده است که خانم‌ها از نظر هوشی بالاتر از مردان هستند ولی نقطه ضعف آنها احساسات شدید آنان است. مردان همیشه عملی‌تر فکر می‌کنند و بهتر قضاوت می‌کنند و سازمان دهنده بهتری هستند و بهتر از زنان هدایت و رهبری می‌کنند و برتری روحی مردان بر زنان چیزی است که خداوند، طراح آن بوده است و هر چقدر خانم‌ها بخواهند با این واقعیت مبارزه کنند، بی‌فایده است. خانم‌ها به خاطر اینکه حساس‌ترند باید قبول کنند که به نظارت آقایان در زندگی نیاز دارند. کارهایی که به تفکر مدام و تصمیم‌گیری‌های دقیق نیاز دارد، زن را خسته و ناتوان می‌کند. بزرگترین هدف خانم‌ها در زندگی، تامین شدن است و وقتی به این هدف رسیدند، دست از فعالیت می‌کشند(نظام حقوق زن در اسلام، صفحه ۱۸۵ به نقل از مجله زن روز شماره ۱۰۱).
۳-۳- ضوابط اشتغال زنان
روح انسانی، توانایی‏ها و استعدادهایی دارد که بر اساس آن‏ها می‏تواند با خود، خدا و جهان پیرامونش، اعم از غیب و شهود، تعامل کند.کشف حقایق گوناگونی که همه هستی را پر کرده، از شناخت عالی ترین مراتب هستی، یعنی وجود خداوند، تا مراتب پایین‏تر، شناخت باطن وجود خود و دریافت روابط مختلف علّی و معلولی بین موجودات پیرامونی‏اش، همه و همه از روح آدمی سرچشمه می‏گیرند. اگر ما زن را دارای هویت انسانی می‏دیدیم، پس باید در عقل کشفی ـ که با شناخت هستی ارتباط تنگاتنگ دارد، به ویژه آن مقدار که به سعادت و راهیابی او مرتبط است ـ هیچ گونه ضعفی نداشته باشد. مدرکات عقل نظری، دایره‏ای گسترده تر ازآنچه گفتیم دارد و علومی نظیر ریاضیات را نیز شامل می‏شود. عدم ممارست زنان با علومی از این دست، رشد کمّی محدودتر زنان در این علوم، به دلیل ویژگی‏های تکوینی زنان است که در محور دوم به آن می‏پردازیم؛ ولی جالب این است که همین ویژگی‏ها زنان را در بخشی از مدرکات عقل نظری و عملی، که به هدایت انسانی مرتبط می‏شود، موفق می‏سازد بنابراین اگر چنان است که وساوس شیطانی حیطه نظر و اعتقاد آدمی را نیز در می‏نورد و تسویلات شیطان، عالی ترین حقیقت عالم را غیرحقیقی می‏نمایاند و این وسوسه‏ها در زن و مرد، یک سان اثر می‏گذارد، پس راه رهایی از این تسویلات و شناخت مبدأ هستی نیز باید مشترک باشد.
در سوره تحریم، آیاتی هست که به روشنی به استقلال نظری و توحیدی زن اشاره و بیان می‏دارند که علی رغم همه زمینه‏ها و شرایط پیرامونی‏اش به عنوان عوامل خارجی و تربیت کننده، می‏تواند براساس شناخت و اختیار خودش راه سعادت یا شقاوت را برگزیند.
ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً لِلَّذینَ کَفَرُوا امْرَأَتَ نُوح وَ امْرَأَتَ لُوط…وَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً لِلَّذینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ(تحریم، ۱۰ و ۱۱).
همسر فرعون با وجود همه عوامل بیرونی و حتی انگیزه‏های احساسی برای فریفته‏شدن و کفر، راه هدایت و خدایابی را پیش می‏گیرد و به تحقق و عینیت موجودی اعتقاد دارد به نام خداوند. بدیهی است که اگر امکان این دریافت جهان بینانه برای زن وجود نداشت و در نهاد او این واقعیت مکنون نبود، هیچ‏گاه امکان دست‏یابی به این حقیقت پیدا نمی‏شد، حتی اگر زمینه‏ها و عوامل بیرونی هم مساعد بوده باشد.
اگر در نهاد زن، این امکان وجود نداشت، عالی ترین مظاهر روح، که شناخت و باور به وجود اعلی مراتب هستی، یعنی خداوند فراهم نمی‏گشت؛ همان طور که پشت پا زدن به این حقیقت نیز با وجود همه عوامل مساعد بیرونی، از ظرفیت مشترک بین زن و مرد در انتخاب و اختیار پرده برمی‏دارد.
قطعاً یکی از مظاهر روح، قدرت ادراک حقایق است. هرچه ظرفیت موجودی بیش تر باشد و حقیقت نفس او از توانایی بیش تری برای ادراک برخوردار باشد، می‏تواند از علم فراوان‌تری نیز برخوردار گردد. ظرفیت علمی حضرت آدم(ع) که دارای نفس و حقیقتی مشترک با حضرت حوا است، آن چنان متسع است که معلم ملائکه می‏شود. وقتی سخن از ادراک و ظرفیت علمی است، تفاوتی نمی‏کند که این ظرفیت، برای دریافت بدیهیات و نظریات(علوم حصولی) باشد یا ادراک معلومات حضوری وشهودی. روشن است که اگر چشم شهود آدمی باز شود، این ادراک، قرب می‏آورد.
در رسیدن به این مرحله نیز که زمینه‏های فوق‏العاده انسان کامل را می‏طلبد، باز هم بین زن و مرد انسان کامل تفاوتی نیست. ظرف ادراک حضرت صدیقه طاهره(س) همان مقدار از حقایق پر است که ظرف ادراک حضرت امیر(ع). در مراتب پایین‏تر نیز موارد بسیاری از منابع دینی، سخن از تشویق به دانایی و آگاهی و بلکه لزوم آن، به عنوان یک تکلیف الهی برای مردان و زنان است: «طلب العلم فریضه علی کل مسلم»( وسائل الشیعه، ج ۱۸، ابواب صفات القاضی، باب ۴، احادیث ۱۶ ـ ۲۸، صص۱۳ ـ ۱۵). روش و سیره پیغمبر خدا(ص) نیزچه درباره زنان و چه درباره مردان، مبنی بر ارتقای علمی آنان بوده است؛ چنان چه درباره یکی از زنان پیامبر، به نام حفصه نقل شده است به دلیل آنکه این زن، پیش از ازدواج، تحت تعلیم خواندن و نوشتن بود، حضرت به استاد وی که زن بود، سفارش کردند که کارخود را ادامه بده و نوشتن را نیز به وی بیاموز.
از دیگر مظاهر روح، وجود احساسات انسانی است که خود، زمینه گرایش‏های عملی و انتخاب‏های رفتاری درست را فراهم می‏آورند. از این رو، هم در این بحث و هم در بحث بعد در خور توجه هستند.روشن است که آدمی دو کانون برای معرفت و کمال دارد که هریک به سهم خود، می‏تواند او را در راه هدایت نگه دارند. کانون اول عقل و دومی دل است. دل مأوای احساسات متعالی انسانی است که می‏تواند در صورت عدم پاسخ‏دهی عقل و یا درحالتی که پاسخ‏های او غیرجذاب باشد، به کمک دستگاه ادراک بیاید. و زن و مرد، هردو در شناخت‏های احساسی مشترک، از احساسات انسانی به طور یک سان برخوردارند.قرآن کریم انسان عاقل را برای راه یابی، بین یکی از این دو راه مخیر می‏داند:
ان فی ذلک لذکری لمن کان له قلب او القی السمع(ق، ۳۷).
انسان اگر بخواهد از قرآن بهره ببرد، یا باید دارای قلب(به معنای عقل) بوده و ازگوهر ادراک عقلانی برخوردار باشد و خود دارای قدرت تجزیه و تحلیل باشد و یا گوش شنوا داشته باشد و دل پند پذیر. این دل دلی است که دارای احساسات انسانی باشد. ملاحظه می‏شود که در این امر نیز بین زن و مرد، در بیان قرآن تفاوتی نیست.
مؤلفه‏های اصلی ادراکات عقل عملی، یکی دارا بودن قدرت اراده و اختیار است که از مختصات نوع انسانی می‌باشد و دیگری وجود احساسات انسانی است که بر اساس شناخت و درک فطری، خود از محسنات و مقبحات اخلاقی و منشأ پیدایش رفتارهای نیک و بد می‏گردد.
این احساسات به اضافه دایره گسترده اختیار آدمی، گوهری است که از انسان شخصیتی اخلاقی می‏سازد. به علت اشتراک این دو ویژگی در زن و مرد، قرآن در مدرکات عقل عملی و توان به آن‌جام رساندن آن‏ها تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده است:
إِنَّ الْمُسْلِمینَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتینَ وَ الْقانِتاتِ وَ الصَّادِقینَ وَ الصَّادِقاتِ وَ الصَّابِرینَ وَ الصَّابِراتِ وَ الْخاشِعینَ وَ الْخاشِعاتِ وَ الْمُتَصَدِّقینَ وَ الْمُتَصَدِّقاتِ وَ الصَّائِمینَ وَ الصَّائِماتِ وَ الْحافِظینَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحافِظاتِ وَ الذَّاکِرینَ اللَّهَ کَثیراً وَ الذَّاکِراتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَهً وَ أَجْراً عَظیماً(احزاب، ۱۳۵).
روشن است که وقتی عقل عملی و مدرکات آن، انسان را در سیر عبادت و عبودیت می‏اندازد:
العقل‏ما عبد به الرحمن و اکتسِب به الجنان(اصول کافی، ج ۱ و ج ۳، ص ۱۱).
و عبودیت گوهری فرا‌روی آدمی، چه زن و چه مرد است:
ماخلقت الجن و الانس الاّ لیعبدون(ذاریات، ۵۶).
پس هیچ دلیلی برای دریغ آن از زن وجود ندارد، مگر آنکه صورت مسأله انسانیت را از کتاب هستی زن پاک کرده و از صدق اسم جلوگیری کنیم.
وقتی که زن و مرد، دارای هویت انسانی و مظاهر مشترک آن هستند، طبعاً باید از حقوق و تکالیف مشترکی نیز برخوردار باشند، که برخی از آن‏ها عبارتند از:
حق حیات، حق انتخاب، آزادی‏های اساسی، حق برخورداری از عدالت اجتماعی، حق تعلم رساله‏های عملیه، به وضوح دانستن مطالبی را که آگاهی از آن‏ها لازم است، تکلیف هر یک از مردان و زنان می‏دانند(مسأله ۱۱ باب تقلید) و تکلیف امر به معروف و نهی از منکر و تکلیف دفاع ازکیان فردی.
ازدواج حقی و حکمی مشترک بین زن و مرد است. نیاز تکوینی آرامش‏جویی ونیز کشش غریزه جنسی، در هر مردی، او را به سوی زنی می‏کشاند؛ همانگونه که این نیاز، به اضافه خواسته‏های روحی، مانند پناهگاه طلبی و حمایت خواهی، زن را به سوی مردی معین سوق می‏دهد. هدف هر دو هم در این امر، ابقای نسل است؛ زیرا هر آدمی حس خلود و میل به جاودانگی خود را از راه بقأ در حیات فرزند، راضی نگه می‏دارد. ازاین رو توالد و فرزند داری، مهم ترین هدف ازدواج است و ازدواج برای تأمین این واقعیت‏های تکوینی، به طور مساوی تشریع شده است.( تفسیر المیزان، ج ۱ و ۲، ص ۲۷۷).
بنابراین در خصوص اشتغال نیز بر اساس مطالب ذکر شده تفاوتی در زن و مرد نیست لذا بررسی ضوابط شرعی در خصوص اشتغال زنان ضروری به نظر می‌رسد.
در درون اجتماع، زن موجودی ظریف، حساس و پر عاطفه تلقی می‌شود. کانون گرم اجتماع زمانی می‌تواند استمرار داشته باشد که برای شایستگی‌ها و توانمندی‌های فردی زنان ارزش و اهمیت قائل باشد، معمولاً نگاه آحاد جامعه به زنان نگاهی مثبت گرایانه و واقع بینانه نیست.
نگاه ارزشی زمانی تحقق می‌یابد که به ارزش‌های فرهنگی و واقعی زنان در جامعه توجه همه جانبه داشته باشیم. اگر جامعه می‌خواهد از بحران فساد و فحشا و تبعیض‌های روحی و فکری نجات یابد اگر افراد به دنبال سلامت و بهداشت روحی و روانی هستند، بایستی به جایگاه زن در اجتماع ارج نهند.
اگر به دنبال توفیقات جامعه بشری هستیم بایستی زن را در آیینه سعادتمندی‌ها ببینیم. اگر تعمقی به تاریخ زنان موفق داشته باشیم متوجه می‌شویم که آنان زیر چتر پاکدامنی‌ها و حفاظت‌ها قرار گرفته بودند.
زن مسلمان وقتی می‌خواهد مسئولیت اجتماعی به عهده بگیرد باید تقوا و پاکدامنی و حفظ ارزش‌های الهی اسلام را رعایت کند، لذا اسلام زن را از حقوق و فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی و… محروم نکرده بلکه برای این فعالیت‌ها مقرراتی وضع نموده است که با حفظ آن قوانین، تلاش زن ثمر بخش و سازنده خواهد بود.
۳-۳-۱- آداب مشارکت اجتماعی زنان
مشارکت اجتماعی زنان از دیدگاه اسلام آدابی دارد و تجویز و ترغیب به حضور اجتماعی زنان با رعایت این آداب است. برخی از این آداب، مشترک میان مردان و زنان است که هر دو باید رعایت کنند و برخی دیگر به زنان اختصاص دارد.( جمعی از دانشمندان ، حقوق و مسئولیت های زن در نظام اسلامی ، ج۲ ، ص۱۶۰ص و۱۶۱)
الف) آداب مشترک :
۱- غض بصر: قرآن کریم زنان و مردان مؤمن را به غض بصر فرمان می‌دهد« به مردان با ایمان بگو دیدگان خود را فرو بندند و پاکدامنی ورزند… که این برای آنان پاکیزه تر است… زیرا خدا به آنچه می‌کنند آگاه است. و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را فرو بندند و پاکدامنی ورزند…( نور، آیات ۳۰ و ۳۱) غض بصر به معنای بستن دیدگان نیست، بلکه خودداری از نگاه فتنه انگیز است.در حدیثی می‌خوانیم: تمام چشم‌ها در قیامت گریان است مگر سه چشم: چشمی که از ترس خدا بگرید، چشمی که از گناه بسته شود و چشمی که در راه خدا بیدار بماند.( محسن قرائتی، تفسیرنور ، ج۸ ، ص۱۷۳)
حضرت علی (ع) فرمود:« العین مصائد الشیطان » چشم، قلاب شیطان است.( همان ، ص ۱۷۳)
۲- پرهیز از،دست دادن زنان و مردان نامحرم به همدیگر
و قال رسول الله (ص): « مَن صافح امرأه‌ی تحرم علیه فقد باء بسخط من الله »( محمد باقرمجلسی ، بحارالانوار ،۱۳۷۴ش ، ج ۷۶، ص ۱۰۱)
پیامبر اکرم (ص) فرمود: کسی که با زن نامحرم مصافحه کند ( دست بدهد ) پس به تحقیق به غضب خداوند گرفتار شده است.
شهید مطهری به نقل از سید محمد کاظم یزدی در عروه الوثقی می‌نویسد: « لا یَجوزُ مُصافَحَهُ الْاَجنَبِیَه نَعَمْ لا بَأسَ بِها مِنْ وَراءِ الثَّوب » دست دادن با زن بیگانه جایز نیست ولی اگر جامه‌ای حائل باشد مانعی ندارد البته استاد آن را مشروط کرده اند به اینکه تلذذ و ربیه در کار نباشد.
از امام صادق (ع) در مورد دست دادن مرد با زن سؤال شد.
حضرت فرمود: با زنان نامحرم نمی توان دست داد مگر آنکه بر روی دست پوششی باشد و البته نباید کف دست را فشرد.( طبرسی ، مستدرک الوسائل ، ۱۴۰۸ق، ج۲۰ ، ص ۲۰۸) همچنین پیامبر(ص) در خطبه‌ی دیگری فرموده :
« مَن صافحَ أَمْرَأهً حراماً جاء یومَ الْقِیامَهَ مغلولاً ثُمَّ یُؤمَرْبه الی النُار » (مجلسی ، بحارالانوار ، ۱۳۷۴ش، ج۷۶، ص۳۶۳).
هر کس با زن نامحرمی دست بدهد، روز قیامت در حالی که سرافکنده است می‌آید و به او امر می‌شود که به جهنم برود.
۳- اجتناب از خلوت :