همچنین ماده ۹۶۰ اشعار دارد:

« هیچ کس نمی‌تواند ازخود سلب حریت کند و یا در حدودی که مخالف قوانین و یا اخلاق حسنه باشد، از استفاده از حریت خود صرف نظر نماید ».

و سرانجام ماده ۵۱۴ می‌گوید:

« خادم یا کارگر نمی‌تواند اجیر شود مگر برای مدت معینی، برای انجام امر معینی ».

مفهوم قوانین امری فوق، این است که کلیه قراردادهای مخالف با این اصول باطل است و هیچ قدرت الزام آوری ندارند.

با این مقدمه روشن شد که در بسیاری از موارد، اجاره اشخاص تحت حاکمیت قوانین کار قرار می‌گیرد، که در سایر نظامهای حقوقی از جمله حقوق مصر و فرانسه نیز بر همین منوال است. ولی در هیچ کدام از این نظامهای حقوقی، حداکثر مدتی که شخص می‌تواند خود را در مقابل دیگران متعهد به انجام کاری سازد، مشخص نشده است. مواد مختلف قانون کار در خصوص تعیین ساعات روزانه کار، مرخصیها، تعطیلات، کار شبانه، کار اضافی، امکان فسخ قرارداد کار و امکان استعفاء در قراردادهای استخدام دولتی در جهت حفظ آزادی انسان تدوین شده است.

۳-۳- اجاره مؤبد

اگر عقد اجاره ای منعقد شود و طرفین عقد، مدت آن را برای همیشه قرار دهند،‌چنین قراردادی را عقد اجاره مؤبد می‌نامند.

۳-۳-۱- اجاره مؤبد در حقوق ایران

در حقوق ایران، وضع اجاره مؤبد، قدری واضح تر از سایر کشورها از قبیل مصر و فرانسه است. از مفاد ماده ۴۶۸ ق.م. بطلان اجاره دائمی استفاده می‌شود، اجاره‌ای که اگر مجاز می‌بود مرز میان بیع و اجاره را برهم می‌زد و آن دو را به هم نزدیک می‌ساخت. این ماده مقرر می‌دارد:

«در اجاره اشیاء مدت اجاره باید معین شود والاّ اجاره باطل است».

۳-۳-۲- اجاره به مدت حیات موجر یا مستأجر

فرض مسأله در جایی است که پرداخت اقساط مال‌الاجاره از قرار روز، ماه و یا سال تعیین شده باشد. بدیهی است که اگر این گونه نباشد عقد اجاره به دلیل مجهول بودن مورد معامله باطل خواهد بود.

در حقوق ایران، داوری در این خصوص قدری مشکل است ولی موضوع بستگی ‌به این دارد که آیا ما اجاره به مدت حیات مستأجر را صحیح بدانیم یا خیر. قبلاً گفتیم که درحقوق ایران اجاره، عقدی تملیکی است و هنگام انعقاد آن لازم است مقدار منفعت تملیک شده مشخص باشد. پس اگر مدت عقد اجاره تا زمانی که مستأجر تمکن پیدا کند و عین مستأجره را بخرد تعیین شود، در این حالت مقدار منفعت تملیک شده مجهول است. به همین خاطر باید اعتراف کرد که درحقوق ایران چنین عقد اجاره ای باطل است.

بقاء عقد اجاره به خواست موجر یا مستأجر. گاهی ممکن است که مدت عقد اجاره ‌به این صورت تعیین شود که این عقد زمانی که موجر یا مستأجر بخواهد و یا تا زمانی که مستأجر اجاره بها را پرداخت می‌کند همچنان ادامه داشته باشد.

اختیار متعاقدین در تعیین حداقل و حداکثر مدت اجاره، امری است که قانون‌گذار ایران به کلی راجع به آن بحث ننموده است. در حقوق مدنی ایران، برای تعیین حداقل و حداکثر مدت اجاره چاره ای جز توسل به اصول مسلم و کلی حقوق نیست. می‌دانیم یکی از شرایط عقد اجاره، بقای عین در صورت انتفاع از آن است. ‌بنابرین‏ با توجه به ماهیت عین مستأجره ممکن است حداکثر مدت اجاره متفاوت باشد. این امر را باید به عهده‌حاکم واگذار نمود تا با توجه به ماهیت و طبیعت اعیان مختلف، حداکثر مدت اجاره را مشخص نماید. ^[۹۵]

۳-۴- اجیـــر

۳-۴-۱- تعریف اجیر

اجیر بر وزن فعیل صفت مشبه است و به کسی گفته می‌شود که برای انجام عملی استخدام شده است و در مقابل عمل به او اجرت پرداخت می‌شود.^[۹۶]

۳-۴-۲- اقسام اجیر

کسی که اجیر برای دیگری می‌شود بر دو قسم است:

اجیر خاص و اجیر مطلق (مشترک، عام)

اجیر خاص:

کسی است که مستأجر او را اجیر ‌کرده‌است تا خودش عملی را در مدتی که حقیقتاً یا حکماً معین شده است، انجام دهد. ^[۹۷]

محقق حلی در شرایع می‌فرمایند: « اجیر خاص کسی است که مستأجر او را اجیر می‌کند برای انجام کاری به شرط که حود اومباشرتاً آن را انجام دهد در مدت معینی»^[۹۸] بعبارتی می‌توان گفت که: اجیر خاص کسی است که طوری خود را اجیر می‌کند که در مدت معین جمیع منافعش متعلق به مستأجر قرار می‌گیرد، یا خود را اجیر می‌کند برای منفعت خاصی مثل خیاطی که در تمام مدت تعیین شده جز آن عمل، عمل دیگری را انجام ندهد و یا خود را اجیر می‌کند برای مدت معینی که در اختیار مستأجر باشد مباشرتاً، یا به اعتبار مباشرت یا مدت معین یا هر دو. مباشرت و مدت بروجه شرطیت در اختیار مستأجر باشد به طوری که جایز نیست در این مدت نه برای خود نه برای غیر، نه به صورت اجاره و نه جعاله و نه تبرعاً کاری را انجام دهد که منافی با حق مستأجر باشد مگر به اذن او. پس چنین اجیری نباید برای غیر مستأجر کار کند مگر باذن مستأجر، چون منفعت این اجیر منحصراًً از آن مستأجر است، البته نسبت به زمانی که عادتاً در آن زمان کـــار می‌کند، مانند روز، اما در غیـر آن زمان، مثـلاً در شب که معمولاً وقت استراحت است، می‌تواند برای غیر مستأجر کار انجام دهد. مشروط بر آنکه انجام آن کار موجب پیدایش ضعف و ناتوانی در کاری که بر آن اجاره شده، نشود.^[۹۹]

– حال اگر خلاف این حکم عمل کرد و کاری کرد که منافی با حق مستأجر باشد تکلیف چیست ؟

برای روشن بحث مسأله به چهار صورت قابل تصور است:

1. 1. اینکه همه منافعش را در مدت معین و مقرر به مستأجر واگذار کند، و مستأجر مالک تمام منافعش شود.

1. 1. اجاره به صورت منفعت خاص، مثل بنائی یا خیاطی باشد بدون آنکه ذمه اش به کار دیگری مشغول باشد.

1. 1. اجاره به صورت در اختیار گذاشتن وقت باشد و به طور کلی اجیر شود که در مدت معین هر کاری که مستأجر گفت او انجام دهد.

1. همه این موارد، یعنی مدت و مباشرت یا هر دو به نحو شرطیت در نظر گرفته شود.

لازم به ذکر است که:

در متون فقهی به کسی که نیروی کار خود را اجاره می‌دهد اجیر می‌گویند، ‌بنابرین‏ در اجاره اعمال واژه اجیر بجای موجر در اجاره اشیاء به کار می‌رود.

اگر اجیر در آن مدتی که مخصوص مستأجر است مقداری از زمان را صرف جمع‌ آوری چیزی از مباهات عمومی کند: ( مثل هیزم بیابان ) برای خود، به قصد تملک، در این صورت مالک آن می شود یعنی اینگونه نیست که چون در زمان مخصوص مستأجر، برای خود استفاده ‌کرده‌است، مالک آن مباحات نشود. بلکه مالک می‌شود، چون حیازت یکی از اسباب ملکیت است به شرط اینکه به قصد تملک، حیازت انجام گیرد، منتها باید اجرت المثل آن مقدار زمانی که را که برای آن کار صرف ‌کرده‌است به مستأجر بدهد چون منفعت مستأجر را در آن مقدار زمان بر او تلف ‌کرده‌است.^[۱۰۰]

۳-۴-۳- اجیر عام یا مشترک

اجیر مشترک کسی است که عمل کردن او برای غیر مستأجر جایز می‌باشد و مستأجر او را اجاره می‌کند بدون قید مدت، و مالک منفعت می‌شود به محض عقد، همچنان که با آن اجرت مملوک اجیر می‌شود.^[۱۰۱]

شهید ثانی در شرح لمعه می‌فرمایند:

اگر نقطه P نمایانگر یکی از بنگاه ها باشد، کارائی این بنگاه به صورت زیر تعریف می شود:

(۱-۲) OR/OP = کارائی فنی

یک تولید کننده به لحاظ فنی کاملا کارا است اگر تولید او بر روی مجموعه هم مقداری تولید (AA) انجام شود.این امر توانایی بنگاه را برای به دست آوردن حداکثر محصول از مجموعه عوامل تولید مشخص را منعکس می کند (مهرگان ، ۱۳۸۳).

اگر تولید بنگاه در سمت راست منحنی AA انجام پذیرد، این بنگاه با عدم کارائی مواجه خواهد بود. این عدم کارائی تمام موارد را که باعث می شود عملکرد واقعی بنگاه در سطحی کمتر از مقدار قابل حصول (با توجه به عوامل تولید مشخص) باشد را در بر می‌گیرد. براین اساس عدم کارائی مدیریت نیز یکی از اجزای عدم کارائی فارل می‌باشد. همچنین عدم کارائی با آنچه که بعضی از اقتصاددانان اتلاف منابع نامیده اند، مطابقت دارد. اتلاف منابع بدین معنا است که تولید مورد نظر می‌توانست با هزینه هایی کمتر از آنچه که صورت گرفته، حاصل شود(مهرگان ، ۱۳۸۳).

در یک بنگاه کاملا کارا OP=OR است ، بعبارتی کارائی فن مساوی یک خواهد بود. هر چه فاصله بین OR و OP افزایش یابد، کارائی فنی به سمت صفر میل می کند. ‌بنابرین‏ امکان بالقوه برای بهبود و افزایش کارائی هر بنگاه که با کارائی کمتر از یک مواجه باشد، وجود خواهد داشت(مهرگان ، ۱۳۸۳) .

همچنین فارل با در نظر گرفتن قیمت عوامل تولید، تعریف کارائی تخصیصی را ارائه نمود. در شکل (۱-۲) قیمت عوامل تولید به وسیله خط هزینه یکسان (BB’) نشان داده شده است، کارائی تخصیصی (کارائی قیمت) بنگاهی که در P تولید می‌کند، به صورت زیر تعریف می شود :

(۲-۲) OS / OR = کارائی تخصیصی

همچنین از حاصل ضرب کارائی فنی و کارائی تخصیصی می توان کارائی اقتصادی را بر حسب تعریف فارل به دست آورد:

(۳-۲) OS / OP × OS / OP = کارائی اقتصادی

OS / OP = OR / OP

کارائی تخصیصی× کارائی فنی = کارائی اقتصادی

امتیاز عمده روش اندازه گیری کارائی به روش فارل این است که مستقل از واحد اندازه گیری است، یعنی تغییر در واحد اندازه گیری، میزان اندازه کارائی را تغییر نمی دهد. در مطالعات و تحقیقات تجربی، کارائی فنی بیش از کارائی تخصیصی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد زیرا در محاسبه کارائی فنی به اطلاعات قیمتی ‌در مورد عوامل تولید و محصول که عموما غیر قابل دسترس یا غیر قابل اتکاء است، نیاز نمی باشد (امامی میبدی،۱۳۷۹).

در تئوری های اقتصادی برای تعیین مرز کارایی (تابع تولید) دو روش مهم پارامتر یک و ناپارامتریک وجود دارد. در رویکرد پارامتر یک تعیین مرز کارایی روش های متفاوتی چون روش تحلیل تابع مرزی تصادفی(SFA)^[10]، روش مرزی ضخیم(TFA)^[11] و روش توزیع آزاد (DFA)^[12] وجود دارد. اصولاً در تمامی این روش های پارامتر یک سعی برآن است که با بهره گرفتن از فرضهای متفاوت، یک تابع تولید مرزی به شکل خاصی( نظیر کاب داگلاس، ترانسلوگ و…) با یک جمله خطای ترکیبی، تخمین زده شود و ‌به این وسیله میزان ناکارائی واحدها را به دو دسته عوامل تصادفی و عوامل ناکارائی نسبت دهد (, ۱۹۹۸ Bauer)

مهمترین ایراد روش پارامتریک، فرض های متفاوتی است که برای توابع و جزء ناکارائی در نظر می‌گیرد. لذا با در نظر گرفتن فرض های مختلف، تخمین های بسیار متفاوتی حاصل می‌گردد که امکان مقایسه عملی بین واحدها را با مشکل مواجه می‌سازد.در سطح ناپارامتریک، روش های متفاوتی برای مشاهده ناکارائی وجود دارد که از مهمترین و پرکاربردترین آن ها می توان به روش مرز پله ای^[۱۳] و روش برنامه ریزی خطی^[۱۴] اشاره نمود که هر دوجزء الگوهای برنامه ریزی ریاضی هستند(ودودی مفید ، ۱۳۸۵) .روش تحلیل مرزی تصادفی (SFA) و روش تحلیل فراگیر داده ها(DEA) ، دو روش متفاوت برای به دست آوردن منحنی هم مقداری تولید ویا توابع مرزی مورد نیاز در اندازه گیری کارائی می‌باشند. روش تحلیل فراگیر داده ها از برنامه ریزی خطی استفاده می‌کند در حالی که روش تحلیل مرزی تصادفی از مدل های اقتصاد سنجی استفاده می کند(امامی میبدی، ۱۳۷۹).

۲-۱۳ اندازگیری کارائی ازطریق تابع مرزی تصادفی

۲-۱۳-۱ مدل مرزی معین^[۱۵] و آماری ^[۱۶]

در سال ۱۹۶۸، ایگنر و چاو^[۱۷] تابع تولید مرزی پارامتریک را به شکل کاب-داگلاس با بهره گرفتن از آمار نمونه ایی N بنگاه تخمین زدند. مدل آن ها به صورت زیر تعریف شده بود:

در اینجا Y بردار محصول، X بردار نهاده، پارامتر ناشناخته است که باید تخمین زده شود و Ui متغییر تصادفی غیر منفی است که بیانگر عدم کارایی فنیِ تولید می‌باشد. اما این مدل (که بعدها به مدل مرزی معین معروف شد) دارای این محدودیت بود که امکان تاثیر گذاری خطا و سایر جزء اخلال ها را در تخمین مرز تصادفی در نظر نمی گیرد، لذا همه انحرافات از مرز را نتیجه عدم کارایی فنی می‌داند.

تیمر^[۱۸] در سال ۱۹۷۱ تلاش نمودمشکل مدل مرزی معین را رفع نماید، وی برای رفع این مشکل، در مدل خود درصدی از مشاهدات که به مرز تخمین شده بسیار نزدیک است را رها کرده و مرزرا دوباره با بهره گرفتن از داده های تقلیل یافته تخمین زد. در این روش به صورت اختیاری درصدی از مشاهدات انتخاب شده را حذف می نمائیم. این مدل بعدها به مدل مرزی آماری معروف شد. (امامی میبدی، ۱۳۷۹، ۴۹).

۲-۱۳-۲ تابع تولید مرزی تصادفی

ساختار اساسی مدل تابع تولید مرزی تصادفی به صورت زیر می‌باشد:

(۴-۲)

به طوری که: ~

~

به طوری که :

V: جزء اخلال (تصادفی)

U : اثرات عدم کارایی

Y: محصول بنگاه

X: بردار نهاده ها

: بردار ‌پارامترها

تفاضل دو عبارت(V-U) نامتقارن و غیرنرمال است که درجه غیرمتقارن بودن آن بستگی به مقدار دارد. در صورتی که باشد تابع به رگرسیون معمولی با توزیع نرمال جمله اخلال تبدیل می شود.انحراف نقاط مشاهده شده از تابع تولید مرزی به دو بخشV,U بستگی دارد که از نظر ماهیت با یکدیگر متفاوت هستند. V جمله اخلال و U عدم کارائی می‌باشند.(مهرگان ، ۱۳۸۳، ۴۷)

تابع اخیر شمای کلی توابع مرزی تصادفی بوده و این روش به تحلیل مرزی تصادفی (SFA) موسوم می‌باشد. منطق ، اقتصادی V,U این است که این دو جمله اخلال تصادفی، قابل تفکیک و دارای خواص متفاوت می‌باشند.تابع تولید فوق در سال ۱۹۷۷ توسط دو گروه اقتصاددان، همزمان و در دو قاره جهان به ادبیات اقتصادی اضافه گردید(MV, ALS).^[19]

V جمله اخلال معمولی و توضیح دهنده عواملی است که خارج از حوزه کنترل تولید کننده قرار دارد، از قبیل حوادث مساعد و نامساعد خارجی( نظیر خوش شانسی، آب و هوا ، عملکرد ماشین آلات) و همچنین اشتباهات اندازه گیری در آمارها و متغیرهای غیر مهم که از مدل کنار گذاشته شده است. متغیرهای غیر مهمی که از مدل حذف شده، همگی درv مستتر می‌باشند. این متغیر تصادفی (v) دارای توزیع نرمال بوده و مستقل از U می‌باشد:

(۵-۲) ~

راستی که شمّ اجتماعی نماد بهترین معلم و درمانگر ماست و موارد دیگر (ابعاد دیگر هیجان) کار مراقبت را انجام می‌دهند.

ما در شکنج های دوک مانند^[۸۱] مغزی که قسمتی از کورتکس دیداری^[۸۲] هستند، آمیگدال هایی^[۸۳] داریم که در مداری که برای شناخت اجتماعی نقش مهمی ایفا می‌کند، ساختارهایی کلیدی به شمار می‌روند (همان منبع).

۲-۱۰-۳-۴٫ خودآگاهی^[۸۴]

همه ما افرادی را می شناسیم که ‌در مورد هیجاناتشان کاملاً کور و کر هستند! آن ها انکار نمی کنند بلکه صادقانه و واقعاً نسبت به نشانه های هیجانی که در بدنشان به وجود می‌آید ناآگاهند. این نشان دهنده تفاوت هایی در قدرت چنین علائمی است. ولی این مطلب همچنین تفاوت هایی را در توانایی شناخت و تفسیر^[۸۵] آن علائم –به همان خوبی که برای آنان حساسیت^[۸۶] دارد- نشان می‌دهد.

برخی افراد خیلی سخت احساسشان را درمی یابند و این مسئله ممکن است روزها وقتشان را بگیرد تا عصبانیتشان، غمشان، حسادتشان یا ترسشان را بازشناسند. در این قطب از بعد خودآگاهی افرادی قرار دارند که خود ناآگاه(خود مات)^[۸۷] هستند.

در طرف دیگر افراد خودآگاه قرار می گیرند که به شدت نسبت به افکار و احساسشان هشیارند و با پیام های صادره از بدنشان هماهنگ هستند. آنان می دانند که دلیل اصلی فریاد کشیدنشان بر سر فرزندان امتناع آنان از خوردن سوپ کلم نیست بلکه دلیل آن ترافیک سنگینی است که در راه خانه با آن مواجه شدند و آنان را از برنامه عصرشان یک ساعت عقب انداخته و میزان استرس آن ها را بشدت بالا برده. افراد خودآگاه می‌توانند نسبت به پیام های ارسالی بدنشان به شدت حساس باشند و جنبه‌های فیزیولوژیکی حالات هیجانی شدیدشان را تجربه کنند. این حساسیت شدید فایده چندین جانبه دارد؛ به نظر می‌رسد در همدلی کردن -یعنی توانایی حس کردن احساسات دیگران- نقش مهمی دارد و از آنجایی که به شما اجازه می‌دهد تا وضعیت احساسی خود را درک کنید، به شما ‌در جلوگیری از سوءتفاهمات در حین بحث با فردی خاص کمک می‌کند. اگر شما احساس کنید که قبل از رسیدن به خانه درباره چیزی نگران بوده اید، ‌بنابرین‏ احتمالاً می توانید بفهمید که عصبانیتی که آن را ناگهانی احساس می کنید، در واقع به دلیل این نبوده است که شامتان روی میز آماده نبوده است.

خودآگاهی بالا در هرصورت می‌تواند هزینه هایی هم در بر داشته باشد. فردی که از نظر هیجانی حساس است همان کسی است که با مشاهده دردهای دیگران که باعث ناراحتی و اضطرابشان -از نظر بدنی و ذهنی- می شود، موجی از افزایش هورمون استرس کورتیزول را تجربه می‌کند و با همان کیفیت ضربان قلب و فشار خونش هم بالا می رود. چنین حساسیت مفرطی احتمالاً عاملی برای فرسودگی روانی است که پرستاران، مشاوران، درمانگران و فعالان اجتماعی از آن رنج می‌برند (همان منبع).

۲-۱۰-۳-۵٫ حساسیت بافتاری^[۸۸]

افرادی که به صورت خاص از اجتماع اطرافشان به خوبی آگاهند، در قطب ‌هماهنگ^[۸۹] یا حساس به زمینه در بعد بافتار قرار می گیرند. افرادی که نسبت به جامعه اطرافشان (دور و برشان) بی اعتنا^[۹۰] هستند در قطب غیر حساس به زمینه^[۹۱]جای می گیرند. آن ها نسبت به قواعد ناآشکاری که بر تعاملات اجتماعی حاکم است بی اعتنا هستند که این موضوع رفتارهایی ایجاد می‌کند که کاملاً در یک بافت تهاجمی قابل قبول است.

از آنجایی که حساسیت به بافت درمقایسه با چیزی که ما هوشیارانه تنظیم می‌کنیم عمدتاًً شهودی است؛ و چون هم بافت اجتماعی و هم فراوانی رفتار خودمان معانی درونی هیجانی دارد، لذا دیویدسون این را جزو مهمی از سبک‌های هیجانی می‌داند.

بسته به کسانی که ما با ایشان تعامل داریم و بسته به شرایطی که در آن قرار داریم، برای تعامل با دوستان نزدیک، افرادی که آشنایی کمی با آن ها داریم، اعضای خانواده، همکاران یا بالا دستی ها قواعد و انتظارات مختلفی وجود دارد.

از اینکه با رئیس خود مانند یک بچه رفتار کنید یا با پلیسی که شما را گوشه خیابان متوقف کرده مانند یک آدم مست برخورد کنید، هیچ چیز عاید شما نمی شود، چه رسد به اینکه با همکار خود مانند معشوقه تان رفتار کنید.

در نتیجه حساسیت به قواعد پذیرفته شده اجتماعی و ظرفیت تنظیم هیجانات و رفتار در بین افراد مختلف فرق دارد.

می توان اینطور تصور کرد که بعد حساسیت به بافتار سبک های هیجانی یک نسخه برون وابسته^[۹۲] از سبک خودآگاهی است. سبک خودآگاهی نحوه هماهنگ شدن شما را با نشانه های فیزیولوژیکی و هیجانی منعکس می‌کند در حالی که حساسیت به بافتار نحوه هماهنگی شما را با محیط اجتماعی انعکاس می‌دهد (همان منبع).

۲-۱۰-۳-۶٫ توجه^[۹۳]

نشانه های هیجانی نه تنها در سراسر زندگی ما و محیط وجود دارند، بلکه آن ها عوامل بسیار قوی ای هستند که حواس انسان را پرت می‌کنند و اغلب در توانایی ما در انجام وظایفمان و تثبیت خونسردی^[۹۴] مان اختلال ایجاد می‌کند. ‌بنابرین‏ نتیجه این است که توانایی غلبه بر عوامل حواس پرتی های هیجانی با توانایی غلبه بر حواس پرتی های حسی^[۹۵] همبستگی دارند.

یک فرد با تمرکز^[۹۶] می‌تواند در یک مهمانی شلوغ روی گفتگوی خود با شخص دیگری تمرکز کند ولی فردی که تمرکز ندارد به طور مداوم حواسش پرت می شود و چشمانش را به سمت محرکی که بیش از هرچیز توجه اورا جلب می‌کند، می چرخاند. بعضی افراد علی رغم اینکه در کشاکش یک آشفتگی هیجانی^[۹۷] هستند، می‌توانند به سعی و تلاش خویش ادامه دهند، آن ها در انتهایی ترین نقطه تمرکز در گستره طیف توجه قرار می گیرند.

سایر افراد به طور مداوم به وسیله محرک های آنی که هیچ ارتباطی با عملی که انجام می‌دهند ندارند ندارند حواسشان پرت می شود. این افراد در پایین ترین نقطه تمرکز در گستره طیف توجه قرار می گیرند. افراد متمرکز علی رغم لار هیجانی که همه را آزار می‌دهد نسبت به اضطرابی که در محیط اطراف آن ها وجود دارد بی تفاوت باشند در حالی که افراد غیر متمرکز از عهده چنین کاری بر نمی آیند.

به طور خلاصه توجه و هیجان دوستان صمیمی هستند! از آنجایی که محرک هیجانی بخش نامناسبی از توجه ما را کنترل می‌کند تثبیت یک قطب نمای باثبات درونی که به ما اجازه دهد به راحتی تمرکز کنیم و در مقابل عوامل حواسپرتی مقاومت کنیم بخشی از سبک هیجانی است (همان منبع).

فصل سوم:

روش تحقیق

۳-۱٫ روش پژوهش

پژوهش حاضر در زمره پژوهش های توسعه ای قرار می‌گیرد. روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایشی می‌باشد. در روش پیمایشی، وضعیت و موقعیت مربوط به حال حاضر به دو طریق توصیفی و همبستگی مورد پژوهش قرار می گیرند.

در ساخت و هنجاریابی پرسشنامه سبک های هیجانی به توصیف چگونگی عملکرد پاسخ دهندگان به سؤالات آزمون پرداخته شده و چگونگی توضیع این ویژگی ها در نمونه بررسی شده است، لذا می توان گفت پژوهش ما توصیفی می‌باشد.

به دلایل زیر در این پژوهش از همبستگی استفاده شده:

1. 1. تعیین پایایی عوامل پرسشنامه محقق ساخته به روش همسانی درونی.

1. تعییین اعتبارسازه ای پرسشنامه از راه تحلیل عاملی که مبنای آن همبستگی است.

۳-۲٫ جامعه آماری

جامعه مورد پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی بود که در سال تحصیلی ۹۴-۹۳ مشغول به تحصیل بودند.

حجم جامعه حدود ۱۵ هزار نفر بود.

۳-۳٫ نمونه و روش نمونه گیری

و رویکرد فقهی بحث فوق، باید گفت حدیث مشهور نبوی نیز بر این امر دلالت دارد: «من ولیّ شیئاً من امور الناس فاحتجب دون حاجتهم وفاقتهم، احتجب الله عنه دون حاجته وفاقته وفقره؛ هرکس عهده­دار امور مردم گردد اما از دسترسی مردم به نیاز و خواسته­شان جلوگیری کند، خداوند از دسترسی وی به نیاز و ‌خواسته‌اش جلوگیری خواهد کرد(ابن ابی جمهور احسایی، ۱۴۰۵، ج۲: ۳۴۳) و همچنین فقها در کتب فقهیشان در باب آنچه بر قاضی مکروه است، یکی از مکروهات را گذاشتن حاجب در هنگام قضاوت گفته اند(محقق حلی، ۱۴۰۸، ج۴: ۶۶؛ علامه حلی، ۱۴۱۰، ج۲: ۱۳۹؛ شهید اول، ۱۴۱۴، ج۴: ۸) و ابن ادریس در سرائر می­فرماید: مستحب است که هر کسی به جلسه محاکمه دسترسی داشته باشد و قاضی نگهبان نگذارد که مانع دسترسی مستقیم مردم به وی شوند(ابن ادریس، ۱۴۱۰، ج۲: ۱۵۶) و در مهذّب آمده: مستحب است که در مجلس قضا هر کسی بیاید و حاجب و مانعی نباشد که مردم را از دسترسی به آن باز دارد، اما برای مقاصد دیگری می ­تواند حاجب داشته باشد(ابن براج، ۱۴۰۶، ج۲: ۵۹۲) و نیز در عباراتی کامل‌تر گفته شده حاجب شدن صاحبان ولایت به طوری که مردم قادر به دیدن آن نیستند و نمی ­توانند حاجات خود را بگویند، جایز نیست چه به صورت آن باشد که دربان بگذارند یا هر شیوه­ای از مانع شدن، ‌به این معنی که قاضی در هنگام قضاوت مانع حضور مدعی یا مدعی علیه یا شهود در محکمه شود، که در این صورت حرام است. اما در صورتی که ضرورت بر حفظ شئون افراد از لحاظ حفظ اسرار آنان از شیوع باشد یا اینکه شرایط به نحوی است که بعضی محکمه­ها سری باشد، وجود دربان برای محافظت از سلامت مسئولیت ­ها و انجام مهمات، اشکالی ندارد لذا در صورت چنین اعتباراتی فتوا دادن به عدم دربان گذاشتن به صورت مطلق صحیح نیست بلکه شایسته آن است که حالات و اعتبارات را نسبت به آن اوضاع و احوال رعایت کنیم(موسوی اردبیلی، ۱۴۲۳، ج۱: ۲۷۷).

۳-۲-۲- حق رسیدگی غیابی

یکی دیگر از حقوقی که فرد شاکی در حین دادرسی از آن برخوردار است، حق برخورداری از رسیدگی غیابی است در صورتی که متشاکی عنه و یا وکیل او در محکمه حضور نداشته باشند که این مورد موجب تضرر به شاکی می­ شود، لذا قانون‌گذار جهت عدم تضرر شاکی دادگاه را موظف به صدور احکام غیابی می­ کند که در این رابطه ماده ۴۰۶ ق.ا.د.ک مقرر می­دارد: «در تمام جرایم، به استثناء جرایمی که فقط جنبه حق اللهی دارند، هرگاه متهم یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشود یا لایحه دفاعیه نفرستاده باشد، دادگاه پس از رسیدگی، رأی غیابی صادر می­ کند. در این صورت چنانچه رأی دادگاه مبنی بر محکومیت متهم باشد، ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ واقعی، قابل واخواهی در همان دادگاه است و پس از انقضا مهلت واخواهی برابر مقررات حسب مورد قابل تجدید­نظر یا فرجام است و مهلت واخواهی برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه است».

۳-۲-۲-۱- تعریف رأی غیابی

«رأی دادگاه علیه متهمی که در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده و هیچ لایحه­ ای هم نداده باشد

غیابی است» یا در عبارت کامل­تر در صورتی که زمان دادرسی به فرد متهم ابلاغ نشده یا به علت موجه وی در محکمه حضور نیافت، وقت رسیدگی تجدید می­ شود اما اگر با ابلاغ واقعی یا بدون عذر موجه، فرد متهم در محکمه حاضر نگردد، در صورتی که دادگاه تشخیص به عدم لزوم وی دهد در غیاب وی رسیدگی و حکم را صادر می­ کند ولی اگر حضور وی لازم باشد، در این صورت وی احضار می­ شود و در صورتی که حاضر نشود، جلب می­ شود(ضرابی، ۱۳۷۲: ۱۶۳).

۳-۲-۲-۲- موارد امکان رأی غیابی

همچنان که از نص ماده ۴۰۶ ق.ا.د.ک پیدا‌ است، رأی غیابی ‌در مورد حق الله ثابت نیست لذا در مواردی که حقوق جنبه الهی دارند محکمه باید در حضور متهم یا وکیل او انجام شود. و دکتر مدنی در این باره می‌گوید که در قانون مجازات اسلامی جرایم به سه دسته تقسیم می­شوند که شامل: جرائم مربوط به حق الناس، جرایم مربوط به حقوق عمومی و جرایم مربوط به حق الله، که صدور رأی غیابی فقط ‌در مورد حق الناس و حقوق عمومی امکان پذیر هست و ‌در مورد حق الله در صورت وجود دلیل کافی، پرونده تا یافتن متهم باز هست ولی در صورتی که دلیل کافی نباشد، حکم به برائت متهم می­ شود و این مورد غیابی نیست(مدنی، ۱۳۸۵: ۴۲۵-۴۲۶).

‌در مورد صدور حکم غیابی فقها بحث­هایی را مطرح کرده ­اند و در گام اول در مفهوم غایب اختلاف کرده ­اند، شیخ طوسی می­فرماید: شخص غایب احضارش در مجلس حکم متعذر باشد(شیخ طوسی، ۱۳۸۷، ج۸: ۱۶۲) و مرحوم محقق می­فرماید که مطلقاً بر شخصی که از مجلس قضا غایب است حکم می­ شود چه مسافر باشد و چه حاضر و فرقی نمی­کند مسافر شرعی باشد یا غیره یا دور باشد یا نزدیک(محقق حلی، ۱۴۰۸، ج۴: ۷۷) و نیز گفته شده معیار در جواز حکم بر شخص غایب، عدم تضرر شخص مدعی با وجود شرایط قضاوت می‌باشد(موسوی اردبیلی، ۱۴۲۳، ج۲: ۱۷۳) و در شرح لمعه نیز آمده: حکم غیابی بر کسی که از مجلس قضاوت غایب است بنا بر قول قوی­تر چه دور باشد و چه نزدیک، جایز است حتی اگر در همان شهر بوده و مشکلی از حضور در مجلس قضا نداشته باشد بخاطر عموم ادله­ی جواز حکم غیابی(شهید ثانی، ۱۳۸۴، ج۵: ۲۲۰-۲۲۱). البته فقها در اینکه آیا حکم بر فرد غایب مشروع است یا نه؟ نیز اختلاف کرده ­اند، و آنهایی که حکم را جواز می­دانند برای استدلال به عمومات قرآن، روایات و اجماع،استناد کرده ­اند. فی المثل از قرآن به آیه­ای مانند: «إنّا انزلنا إلیکَ الکتاب بالحقِّ لِتحکُمَ بین الناسِ بما أراک الله(نساء/۱۰۵) و از روایات نیز از جمیل بن دراج از ابی جعفر(ع) با این مضمون که: «الغائب یقضی علیه إذا قامت علیه البینه و یباع ماله و یقضی عنه دینه و هو غائب و یکون الغائب علی حجه إذا قدم، قال و لا یدفع المال إلی الذی أقام البینه الّا بکفلاء(حر عاملی، ۱۴۰۹، ج۲۷: ۲۹۴) و ‌در مورد اجماع در جواهر آمده: بین ما در مشروعیت حکم بر شخص غایب خلافی نیست بلکه اجماع بر آن اقامه شده است(نجفی، ۱۴۰۴، ج۴۰: ۲۲۰) . و فقهایی که قائلند حکم بر غایب جایز نیست نیز به روایاتی استناد کرده ­اند که از جمله آن ها روایتی که عبدالله بن جعفر از علی(ع) روایت می­ کند: قال علی(ع): «لا یقضی علی الغائب» و . . .

با این اوصاف مشخص می­ شود که حقوق موضوعه ایران هم­نظر فقهایی است که بر مشروعیت صدور حکم غیابی قائلند.

و ‌در مورد تفصیل حقوق در این مبحث(حکم غیابی) فقها آن را به سه دسته تقسیم ‌می‌کنند: الف) حق الناس محض ب) حق الله محض ج) حقی که متعلق هر دو حق است، که ‌در مورد حق الناس صدور حکم غیابی را جایز می­دانند و اگر حقی مختص خداوند باشد، می­گویند که قضا بر آن واجب نیست چون قضا بر غایب از روی احتیاط است در حالی که حق الله مبنی بر اسقاط و تخفیف است و اگر حقی مشتمل بر هر دو حق باشد، بنا بر صدور حکم غیابی، فی المثال در سرقت، مال ثابت می­ شود ولی قطع ثابت نمی­ شود(شیخ طوسی، ۱۳۸۷، ج۸: ۱۶۳؛ علامه حلی، ۱۴۱۰، ج۲: ۱۴۷؛ شهید ثانی، ۱۳۸۴، ج۵: ۲۲۰-۲۲۱؛ نجفی، ۱۴۰۴، ج۴۰: ۲۲۲).

۳-۲-۳- حق گذشت شاکی

• • صندق های رشدی با ریسک زیاد^[۳۹]

• • صندوق های سهام جهانی^[۴۰]

• • صندوق های سهام بازار های نو پا^[۴۱]

• • صندوق های رشدی^[۴۲]

• • صندوق های درآمدی^[۴۳]

• • صندوق های رشدی و درآمدی^[۴۴]

• • صندوق های سهام بین‌المللی^[۴۵]

• • صندوق های سهام منطقه ای^[۴۶]

• صندوق های سهام بخشی^[۴۷]

  • • • 1. صندوق های ترکیبی/ مختلط

این گروه از صندوق ها بر روی مجموعه ای از سهام،اوراق قرضه و اوراق بازار پول سرمایه گذاری می‌کنند و بر حسب شرایط موجود و پیش‌بینی روند آتی بازار، با توجه به اهداف و سیاست های صندوق،ترکیب مناسبی از اوراق بهادار گوناگون در سبد خود جای می‌دهند و لذا از انعطاف پذیری بالایی برخوردار هستند.

در ایالات متحده ، ‌گروه‌های اصلی صندوق های ترکیبی عبارتند از:

• • صندوق های متوازن

• • صندوق های تخصیص دارایی ها

• • صندوق های با سبد انعطاف پذیر

• صندوق های ترکیبی درآمدی .(مدیریت پژوهش،توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار، ۱۳۹۸ ،۱۷۶- ۱۸۳)

۲-۹ ارکان صندوق های سرمایه گذاری

برای تشکیل و اداره صندوق های سرمایه گذاری مشترک در ایران چندین رکن در اساسنامه ایرن صندوق ها پیش‌بینی شده است تا این ارکان شرایط اجرایی و نظارتی لازم برای عملکرد مناسب صندوق های سرمایه گذاری را فراهم کنند.ارکان مذکور به شرح ذیل تشریح می‌شوند:

• مجمع صندوق:

مجمع صندوق با حضور دارندگان حداقل نصف به علاوه یک واحد سرمایه گذاری ممتاز دارای حق رأی صندوق رسمیت می‌یابد. واحد های سرمایه گذاری ممتاز،آن بخش از سرمایه گذاری اولیه است که توسط موسسین تأمین می شود و پس از پرداخت این مبلغ ،مجوز عرضه عمومی برای تأمین باقی مانده سرمایه اولیه(به عنوان واحد های سرمایه گذاری عادی)صادر خواهد شد.مجمع صندوق بالاترین رکن صندوق قلمداد می شود و مهمترین وظیفه آن انتخاب مدیر، متولی ، ضامن، حسابرس و معرفی آن ها به سازمان بورس و اوراق بهادار برای تأیید است.

• مدیر صندوق:

رکن اجرایی صندوق و متخصص در بازار سرمایه است که لازم است مطابق با اساسنامه ، گزارش‌های پیش‌بینی شده و اطلاعات ارائه را تهیه و در اختیار متولی ،حسابرس و سازمان بورس قرار دهد.هم چنین با بهره گرفتن از تارنمای مربوط به صندوق های سرمایه گذاری اطلاعات ذکر شده در بخش اطلاع رسانی اساسنامه را برای آگاهی عموم افشا کند.

• متولی صندوق:

متولی صندوق رکن نظارتی صندوق محسوب شده و توسط مجمع صندوق انتخاب می شود. از وظایف مهم متولی پیشنهاد حسابرس به مجمع صندوق،تأیید حساب های بانکی افتتاح شده توسط مدیر برای صندوق و نظارت مستمر بر عملکرد مدیر و ضامن است.در واقع متولی به عنوان نماینده و وکیل سرمایه گذاران برای اقامه هر گونه دعوای کیفری علیه صندوق تعیین شده است.

• ضامن صندوق:

ضامن نیز توسط مجمع انتخاب شده،پس از تأیید سازمان بورس در امیدنامه صندوق برای عموم معرفی خواهد شد.منظور از ضمانت در ساختار صندوق های سرمایه گذاری مشترک فراهم کردن نقدینگی کافی در شرایطی است که صندوق برای انجام پرداخت ها طبق اساسنامه یا ابطال واحدهای سرمایه گذاری متقاضیان،وجه نقد کافی نداشته باشد.‌بنابرین‏ وجود ضامن منجر به فراهم کردن یکی از امتیازات سرمایه گذاری در این گونه صندوق ها در مقایسه با سرمایه گذاری مستقیم در سهام شرکت ها خواهد شد،چرا که با وجود ضامن نقد شوندگی،دارندگان واحدهای سرمایه گذاری این اطمینان را خواهند داشت که هر زمان که تصمیم به ابطال(فروش) واحد های سرمایه گذاری خود بگیرند ، تقاضا برای آن طبق ضوابط و مقررات مربوطه وجود خواهد داشت.

• کارگزاران صندوق:

مدیر صندوق برای انجام امور مربوط به معاملات سهام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از خدمات کارگزارانی که قبلاٌ قبولی سمت دریافت شده از آن ها را برای سازمان بورس ارسال ‌کرده‌است استفاده خواهد کرد.کارگزاران مذکور که دارای مجوز فعالیت از سازمان بورس هستند،علاوه بر وظایف معمول موظف به انجام امور محوله طبق اساسنامه صندوق ها نیز خواهند بود.

• مدیر سرمایه گذاری:

مدیر حداقل یک نفر شخص حقیقی خبره در زمینه مرتبط با سرمایه گذاری در اوراق بهادار را به عنوان مدیر سرمایه گذاری یا گروه مدیران سرمایه گذاری صندوق معرفی می کند تا به مسئولیت وی وظایف سیاست گذاری و تعیین خط مشی سرمایه گذاری صندوق و تصمیم گیری ‌در مورد خرید،فروش یا حفظ مالکیت دارایی های صندوق و همچنین تعیین قیمت خرید و فروش اوراق بهادار صندوق را به منظور محاسبه قیمت صدور،ابطال و ارزش خالص دارایی های هر واحد سرمایه گذرای صندوق انجام دهد.

• مدیر ثبت:

این رکن تنها در صندوق های سرمایه گذرای مشترک در اندازه های بزرگ وجود داشته و وظیفه اصلی آن دریافت تقاضای صدور و ابطال واحد های سرمایه گذاری از متقاضیان ،ثبت درخواست های یاد شده،ثبت و نگهداری حساب سرمایه گذاران و شرکت در فرایند صدور و ابطال واحد های سرمایه گذرای می‌باشد.

• حسابرس:

حسابرس یکی دیگر از ارکان نظارتی است که از بین مؤسسات حسابرسی معتمد بورس و به پیشنهاد متولی برای تأیید به مجمع صندوق معرفی می شود.مدت مأموریت‌ حسابرس توسط مجمع تعیین
می شود و وی با ارائه قبولی سمت وظایفو مسئولیت های محوله را قبول می کند.اهم این وظایف شامل بررسی کلیه گزارش ها،صورت های مالی و اطلاعاتی است که در رابطه با عملکرد یا وضعیت صندوق یا خالص ارزش روز،ارزش آماری،قیمت صدور و قیمت ابطالواحد های سرمایه گذاری توسط مدیر تهیه می‌شوند،بررسی اصول و رویه های کنترل داخلی مدیر و متولی و اظهار نظر در خصوص کفایت یا ضعف این اصول یا رویه ها و ارائه راه حل پیشنهادی برای رفع این نقایص احتمالی و بررسی به منظور حصول اطمینان از اینکه اصول و رویه های کنترل داخلی طراحی شده برای اجرای وظایف مدیر و متولی در عمل رعایت می‌شوند و تهیه گزارش لازم در این خصوص، می‌باشند.(چاوشی،۱۳۸۷)

جدول ۲-۲ ارکان صندوق های سرمایه گذاری در ایران کشور ایران

۲-۱۰ صنعت صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایالات متحده

۲-۱۰-۱ ساختار حقوقی

مستندات نشان می‌دهد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در ایالات متحده، ذیل عنوان «شرکت‌های سرمایه‌گذاری » نامیده شده‌اند؛ به عبارت دیگر، می‌توان گفت که عملا ماهیت حقوقی صندوق‌ها در سطح جهان، به صورت «شرکت سرمایه‌گذاری» است و این نهادهای مالی، ساختار شرکتی دارند.

قوانین فدرال اوراق بهادار ایالات متحده، شرکت‌های سرمایه‌گذاری را در سه قالب دسته‌بندی ‌کرده‌است؛
– صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (که از نظر ماهیت قانونی، شرکت‌های سرمایه باز هستند)،
– صندوق‌های سرمایه بسته (که از نظر ماهیت قانونی، شرکت‌های سرمایه بسته هستند)،
– تراست‌های سرمایه‌گذاری واحدی (که از نظر ماهیت قانونی، شرکت سرمایه‌گذاری دارای مالکیت خصوصی هستند).

با این مبنا ساختار حقوقی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که برآمده از ساختار شرکتی آن هستند، در سه گروه عمده ذیل، دسته‌بندی شده است؛