*دل کسی گشودن؛ کنایه از(مصدر) شاد کردن و نیز انبساط خاطر دادن:
دو چشم سیر نگردد همی ز دیدن او
دل گره خورده بگشاید آن گشاده جبین(۵۵۸۰)
و نیز نک بیت: ۷۵۳۵
*دل گشاده را بستن؛ کنایه از(مصدر) غمگین و ناراحت کردن:
اندوه او دل گشاده ببست
رامش میر بسته‌ها بگشاد(۸۰۹)
*گشاده دل؛ صفت هنری و کنایه از سخی و جوانمرد و نیز شاد و بانشاط:
در خزانه‌ی او پیش من گشاده و من
گشاده دست و گشاده دل و گشاده زبان(۵۶۶۶)
*دل چو خر شد ز دست و برد رسن؛ تمثیل برای مصراع اول:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نبرد دل مرا همی فرمان
دل چو خر، شد ز دست و برد رسن(۶۱۵۷)
دلبر
← معشوق
دم

• • با واژه دم ۱ تصویر به صورت کنایه ساخته شده است:

*دم بر نیامدن؛ کنایه از(مصدر( ساکت و خاموش بودن:
چو بانگ خیزد که آمد امیر ابو یعقوب
ز هیچ جانور از بیم بر نیاید دم(۴۶۱۲)
دمار

• • با واژه دمار ۹ تصویر به صورت کنایه ساخته شده است:

*دمار از کسی یا چیزی برآوردن؛ کنایه از(مصدر( شکنجه و آزار رسانیدن، از بیخ و بن بر کندن، به هلاکت افکندن(عفیفی، ۱۳۷۲: دمار از کسی برآوردن):
لشکر او پیش دشمن نا کشیده صف هنوز
او تیغ از لشکر دشمن بر آورده دمار(۱۰۹۲)
و نیزنک ابیات: ۱۴۹۷، ۱۰۰۵، ۱۲۴۴، ۲۷۵۹، ۱۸۶۸، ۱۸۹۷، ۱۴۷۳ و ۱۶۴۰
دندان

• • با واژه‌ی دندان ۶ تصویر به صورت کنایه ساخته شده است:

*از بن دندان؛ کنایه از کمال رغبت، از ته دل(عفیفی، ۱۳۷۳: ذیل از بن دندان):
و گر چون بندگان آیند خدمت را میان بسته
گرامی دارشان کان آمدن هست از بن دندان(۵۱۰۳)
و نیز نک: ۲۰۵۴، ۳۹۸
*دندان خاییدن؛ کنایه از اظهار تأسف و پشیمانی بردن:
تا همی خایم لب و دندان خویش
ز آرزوی آن لب و دندان دوست(۸۵۸۷)
*دندان کندن از کسی یا چیزی؛ کنایه از نابود کردن، مغلوب کردن و نیز رسوا و زبون شدن(عفیفی، ۱۳۷۲: ذیل دندان کندن):
آتش خشمش دو دندان بر کند از پیل مست
آفت سهمش دو ساعد بشکند از شیر نر(۳۷۵۹)
*دندان کسی کنده شدن؛ کنایه از قطع کننده‌ی طمع باشد، عجز و الحاح و زاری کنان و ترسان(سجادی،۱۳۸۹: ذیل دندان کندن).
دندان همه کنده شد و چنگ همه سست
گشتند چو کفتار کنون از پی مردار(۳۷۵۹)
دوا

• • با این واژه ۱ تصویر به صورت تشبیه ساخته شده است:

*مشبهٌ‌به ممدوح(سلطان محمود غزنوی) از جهت درمان کردن:
هر بند را کلیدی هر خسته را علاجی

تعدادپایان‌نامه‌ها و رساله‌های راهنمایی شده دکترا/کارشناسی ارشد :

تعداد پایان‌نامه‌ها و رساله‌های در دست راهنمایی دکترا/کارشناسی ارشد :

۴. اطلاعات مربوط به پایان‌نامه

۱ـ الف : عنوان پایان‌نامه : فرصتها و چالشهای موجود در روابط ایران و گرجستان پس از فروپاشی شوروی
فارسی R غیر فارسی : £
ب : نوع کار تحقیقاتی :بنیادی £ نظری£ کاربردیR عملی £
پ : تعداد واحد پایان‌نامه : ۴ واحد
ت : پرسش اصلی تحقیق (مسأله تحقیق ) :
چالشها و فرصتهای موجود در تحکیم و گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و گرجستان بعد از سال ۱۹۹۱ کدامند؟

۵.بیان مسأله (تشریح ابعاد، حدود مسأله، معرفی دقیق مسأله، بیان جنبه‌های مجهول و مبهم و متغیرهای مربوط به پرسش‌‌های تحقیق، منظور تحقیق)

در این تحقیق به فرصتهاو چالشهای موجود در تحکیم و گسترش روابط فی مابین جمهوری اسلامی ایران و گرجستان بعد از سال ۱۹۹۱ پرداخته می شود.
با توجه به این که هزاران نفر از ایرانیان گرجی تبار بازماندگان گرجیان مهاجر عصر صفویه به ایران می باشندو علی رغم خدمات شایان توجه آنها به فرهنگ وتمدن ایران،اما به ایشان نه تنها به عنوان فرصتی برای تحکیم و گسترش روابط با گرجستان نگریسته نشده بلکه بعضا ضمن نگاه تردید آمیز ، حتی عامل تهدید تلقی شده اند.منظور وهدف این تحقیق این است که ضمن اشاره ای گذرا به خدمات گرجیان به فرهنگ و تمدن ایران، فرصتها و چالشهای پیش روی در گسترش و تحکیم روابط ایران و گرجستان در ابعاد سیاسی،اقتصادی و خصوصا فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱ـ تحقیق بنیادی پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیا، پدیده‌ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوری‌ها و نظریه‌ها می‌پردازد و به توسعه مرزهای دانش رشته علمی کمک می کند.
۲ـ تحقیق نظری : نوعی پژوهش بنیادی است و از روش‌های استدلال و تحلیل عقلانی استفاده می‌کند و بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای انجام می‌شود.
۳ـ تحقیق کاربردی : پژوهشی است که با بهره گرفتن از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش‌ها، ابزار‌ها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می‌شود.
۴ـ تحقیق‌عملی: پژوهشی است که با بهره گرفتن از نتایج تحقیقات بنیادی و با هدف رفع مسائل و مشکلات جوامع انسانی انجام می‌شود

۶.سوابق مربوط (بیان مختصر سابقه تحقیقات انجام شده درباره موضوع و نتایج به دست آمده در داخل و خارج از کشور نظرهای علمی موجود درباره موضوع تحقیق)

در خصوص موضوع یاد شده هیچ پایان نامه ای در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد شهرضا یافت نشد.

• فرضیه‌ها (هر فرضیه به صورت یک جمله خبری نوشته شود.)

می کند و این کار همواره ادامه دارد.^[۴۷۹]
خلوت
«بهشت و حور و خلد اینجا چه سنجد که بیگـانه نـه درآن خلـوت نگنجـد»
همان، بیت۷۰۰، ص۴۵۱
«حـدیث مـاجـرای شطـح و طامـات خیــال خلـوت و نـور و کـرامــات»
همان، بیت۸۴۸، ص۵۲۸
خلوت، دوری جستن و قطع رابطه کردن از مردم است، و دیدن نورهای رنگارنگی که سالکان می توانند آن را مشاهده نمایند.^[۴۸۰]
قشیری معتقد است که خلوت، صفت اهل صفوت و عزلت از نشانه های وصلت است.
اقوال عرفا
ابو عثمان مغربی می گوید: هرکسی که خلوت را به صحبت برگزیند باید از چیزی یاد نکند مگر یاد آوری خدای متعال، و از اسباب این جهان چیزی طلب نکند و نخواهد. اگر چنین نباشد خلوت او سبب هلاکت و نابودیش خواهد شد.«گفته اند تنها شدن به خلوت جامع تر بود دواعی سلوت را…. ذوالنون گوید: برای حصول اخلاص هیچ چیز بهتر از خلوت نیست (خلوت سبب حصول اخلاص می شود).… ابوعبداللّه رملی گوید: دوست تو خلوت باشد، طعام تو گرسنگی و حدیث تو مناجات، یا می میری [یا] به

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

خدای می رسی».^[۴۸۱]
نجم الدین رازی بنای سیر و سلوک و وصول به مقامات را در خلوت و عزلت می داند، تمام انبیاء و اولیاء از همان آغاز آفرینش، خلوت می گزیدند تا به مطلوب حقیقی خویش دست یابند و به دیدار او نایل آیند.
در مرصادالعباد آمده است: «چنان که عایشه – رضی اللّه عنها- روایت می کند در حقّ خواجه علیه السّلام «کان حبّب الیه الخلأ »، اوّل خلوت و عزلت را بر دل خواجه شیرین گردانیـدند و در روایت می آیـد
« کان یتحبّب الی حراء اسبوعاً و اسبوعین»، یعنی در کوه حرا به خلوت و طاعت مشغول گشتی پیش از وحی یک هفته و دو هفته، و نیز یک ماه در روایت آمده است.» همچنین، «چون موسی را علیه السّلام استحقاق استماع کلام بی واسطه کرامت می کردند به خلوت اربعین فرمودند که «و اذ واعدنا موسی اربعین لیله^[۴۸۲]». »^[۴۸۳]
شرایط و آداب نشستن اربعینات
به نظر نجم الدین رازی، نشستن اربعینات شرایط و آداب بسیاری دارد، امّا هشت شرط مهم است کـه اگر یکی از این هشت شرط نباشد حصول به مقصود با دشواری هایی همراه باشد.
این هشت شرط به ترتیب عبارتند از:
تنها در خانه ای بنشینی و رو به قبله آوری ، دست ها را بر روی ران بگذاری و غسل میّت کنی و
خلوت خانه را گور خود تصوّر کنی و از آن جا بیرون نیایی مگر با وضو و حاجت و نماز. خانه باید تاریک و کوچک باشد و بر در پرده ای نصب شود و نورگیر نباشد و هیچ صوت و آوازی شنیده نشود تا تمام حواس (چشم، گوش، زبان، پا و غیره) از کار بیفتد،و روح با عالم غیب مأنوس می شود و انس و دوستی او با مردم منتفی می شود.
۲- همیشه وضو داشته باشد که «الوضوء سلاح المؤمن».
۳- مدام کلمه ی لا اله الّا اللّه را بگوید.
۴- همه چیز را از خاطر خود بیرون کند و هیچ چیز نخواهد مگر خدای متعال را.
۵- دوام ورزیدن بر روزه است « الصوم لی و ان اجزی به ».
۶- مدام سلوک کند « من صمت نجا »^[۴۸۴].
مراقب دل شیخ خود باشد یعنی او را ناراحت نکند.
بر خدا و شیخ خود اعتراض نکند که این خود دو نوع است؛
الف: بر خداوند اعتراض ننماید. هر چیزی که از عالم غیب برای او فرستاده می شود از قبیل قبض و
بسط، رنج وراحت، صحبت و سقم، گشایش و فرو بستگی راضی باشد و تسلیم حقّ گردد و از حق تعالی روی نگرداند.
ب: به سخن، کار، حال و صفت شیخ خود اعتراض نکند. بزرگ ترین شرط تسلیم آن است کـه در
ولایت شیخ باشی.^[۴۸۵]
وی معتقد است که آداب خلوت دو چیز است:
۱- کم خوردن غذا است نه آن چنان که ضعیف و بیمار شود، بلکه به اندازه ای خورد که بتواند مـدام
ذکر بگوید.
– باید در شب غذای کمتری بخورد و سبک باشد تا نخوابد و از ذکر گفتن غافل نشود.
– آن مقدار غذایی که می خورد با ذکر و حضور دل باشد.
– با حرص و طمع نخورد.
– در غذا خوردن زیاده روی نکند تا غذا برای او لذیذ نباشد.
– از خوردن گوشت فراوان پرهیز کند.
کم خوابیدن است، نتواند به اختیار خود پهلو بر زمین گذارد مگر آن که خواب بر او غلبه شود.او
بی اختیار بر زمین بیفتد و بخوابد. هنگامی که به هوش آمد بلند شود و دوباره وضو گیرد و به ذکر گفتن مشغول شود و مراقب دل خود باشد و هر چیز ترسناک را که ببیند و یا صدایی بشنود نترسد و در همه حال در پناه شیخ باشد و نام او را بر زبان آورد و از او کمک بخواهد تا خداوند او را مورد لطف و عنایت خود قرار دهد و از بلا او را حفظ کند.^[۴۸۶]
خلوتخانه
«ز اِن کنتـم تحبّــون یـابـد او راه بـه خلـوتخـانـه ی یحببکـم اللّـه»
شرح گلشن راز، بیت۳۴۲، ص۲۳۹
«در آن خلـوتسـرا محبـوب گـردد بـه حـق یکبـارگـی مجـذوب گـردد»
همان، بیت۳۴۳، ص۲۴۰
لاهیجی می گوید: خلوتخانه و خلوتسرا مکانی است که در آن غیر محرم را اجازه ی ورود ندهند و تنها محارم اجازه ی ورود به آن جا را دارند، در مقام «یحببکم اللّه» که مقام ولایت و اتّحاد محبّ و محبوب و عاشق و معشوق و نبی و ولی است، غیر در آن نگنجد.^[۴۸۷]
دکتر سجّادی گوید: «خلوتخانه ی اسرار، مقام انس و دوستی با حضرت حقّ است».
خلوتخانه، مکانی است که صوفیان جهت انجام اموری چون ذکر گفتن، اندیشه کردن، چلّه نشینی و به خاطر دوری از مردم به آن پناه می برند و در آن جا با معشوق خود خلوت می گزیدند و به راز و نیاز می پرداختند. مروی معتقد است که هر یک از پیامبران ما خلوتخانه ای داشتند که در آن از نفس خود رها می شدند و به حقّ می پیوستند.
خلوتخانه ی یوسف، خانه ی زلیخا، خلوتخانه ی ابراهیم، آتش، خلوتخانه ی موسی، طور، خلوتخانه ی عیسی، فلک چهارم و خلوتخانه ی خاتم پیامبران، مقام قرب بود.^[۴۸۸]
خم
« یکـی دیگـر فـرو بـرده بیکبــار خم و خمخـانـه و سـاقـی و مـی خـوار»
همان ،بیت ۸۳۴، ص ۵۲۱
لاهیجی معتقد است که: منظور از «خم» اعیان کثرات است.^[۴۸۹]

«در آمد از درم آن بت سحـرگاه مـرا از خـواب غفـلت کـرد آگـاه»
همان، بیت۹۸۳، ص۵۹۳
بت در اصطلاح سالکان طریقت عبارت است از حقّ که مقصود و مطلوب حقیقی است و در هر صورت و پیکری متجلّی گردد.
دکتر انصاری تجلّی لطف حق را بر دل سالک بت می داند. بیت:
«چیسـت بت؟ یعنـی تجلّـی لطیـف مـی نمـایــد رو بـه انـواع نـظـیـف »^[۲۱۱]
بت دارای ترکیباتی است که در ادبیّات عرفانی از آن ها استفاده های فراوانی شده است از جمله ی این
ترکیبات، بت پرست و بت پرستی است که درگلشن راز نیز کاربرد داشته است که در این جا ذکر می شود:
«بدان خوبی رخ بت را که آراست؟ که می شد بت پرست ارحقّ نمی خواست»
شرح گلشن راز، بیت۸۷۹، ص۵۴۲
مراد از بت پرست همان حق پرست است از این جهت که حقّ به صورت بت ظهور نموده است.
«مسلمان گر بدانستی که بت چیست بدانستـی کـه دیـن در بت پرستـی است»
همان، بیت۸۷۱، ص۵۳۸
بت پرستی یعنی پرستش حقّ،
«چو کفر و دین بود قائـم به هستـی شــود تـوحیــد عیــن بت پــرستــی»
همان، بیت۸۶۶، ص۵۳۷
«به هر حال صوفیه، به کسی بت پرست گویند که به یکی از مقامات رسیده و به آن مسرور گشته باشد».^[۲۱۲]
بت ترسابچه
«بت ترسـابچـه نـوری است ظاهـر کـه از روی بتــان دارد مـظـاهــر»
همان، بیت۹۷۱، ص ۵۸۸
«مراد از «ترسابچه» مرشد کامل صاحب زمان است و بتی که مخصوص او است، جمعیّت وحدت ذاتیّه است که منبع و مصدرجمیع کمالات کامل است که مرتبه ی قطبیّت کبراست. و تحقّق کامل زمان به این مرتبه، بعد از فنای ازهستی مجازی خود و بقای به حقّ تواند بود».
لاهیجی در ادامه می گوید: مراد از «ترسابچه» انسان کامل است و تشبیه مرتبه ی جامعیّت کمال- ترسابچه- به بت به این علت است که توجه تمام موجودات عالم، خواه به طبع و خواه به ارادات و اختیار
از او است.^[۲۱۳]
دکترسجّادی در فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی در مورد بت ترسابچه، سخنی بیان نکرده است.
بخل
«غضب گشت اندرو پیدا و شهوت وزیشان خاست حرص و بخل و نخوت»
شرح گلشن راز، بیت۳۲۱، ص۲۱۲
بخل، امساک و خودداری نمودن از بخشش نعمت به دیگران است. بخیل کسی است که جود و بخششی ندارد و از رفاه و آسایش و رسیدن نعمت به دیگران دچار ناراحتی و اندوه می شود. در کلام لاهیجی بخل، صفتی مذموم است که ضدّ سخا می باشد و از تفریطات نیروی شهوت است.^[۲۱۴]
خداوند تعالی فرموده است: « و من یوق شح فاولئک هم المفلحون »^[۲۱۵] یعنی آن کسان که از رذیلت صفت بخل و امساک نفس در سلامتند، ایشانند که رستگارانند.
در اخبار آمده است که سه چیز سبب هلاکت آدمی می شود اوّل بخل و امساک ورزیدن، دوّم آرزوی نفس را بر آوردن، سوّم عجب و خود پسندی.^[۲۱۶]
بخل در عرفان نیز از صفات رذیله به حساب می آید و صفتی است که آدمی را از کمک کردن به دیگران باز می دارد و مانع جود و بخشش به دیگران می شود و اگر نعمتی به کسی رسد برای او ناخوشایند باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

برق
«بـود فکـر نکو را شـرط تجـرید پس آنگـه لمـعـه ای از بـرق تـأییـد»
همان، بیت۸۵، ص۵۴
«نفس گردد روان چون برق لامع رسـد زو حـرفهـا بـرگـوش سـامـع»
همان، بیت۵۷۶، ص۳۸۵
در شرح اصطلاحات تصوّف آمده است: «برق، در اصطلاح صوفیان، نوباوه ای است که در دل بنده ظاهر می شود و می درخشد و او را به دخول در طریقت خدا فرا می خواند». ^[۲۱۷]
تشبیه برق به میوه ی نوبر از این جهت بوده است که «برق» از نخستین انواری است که در دل بنده تجلّّی می کند و او را به طریق ولایت که سیر فی اللّه است رهنمون می سازد.
میان برق و وجد تفاوت وجودارد که: «وجد پس از دخول در طریقت ولایت حاصل می شود و برق موجب و داعی بر دخول در طریقت است». ^[۲۱۸]
وجد پایدار است و برق دوام ندارد، بلکه زود می آید و به سرعت نیز می رود.
بعد
«یکی از بحـر وحـدت گفت انا الحـقّ یکـی از قـرب و بعــد و سیــر زورق»
شرح گلشن راز، بیت۲۵، ص۲
«وصال ممکن و واجب به هم چیست؟ حدیث قرب و بعدو بیش و کم چیست؟»
همان، بیت۵۱۲، ص ۳۴۸
«چـو هستـی را ظهوری در عدم شد از آنجـا قـرب و بعـد و بیش و کم شـد»
همان، بیت۵۱۴، ص۳۴۹
«بعد در مقابل قرب و در لغت به معنای دوری است. در بیان عارفان و صوفیان، «بعد عبارت است از تقید به قید صفات بشری و لذّات نفسانی که، موجب بعد است از مبدأ حقیقی و عدم اطّلاع بر حقیقت حال».^[۲۱۹]
از نظر قشیری بعد سه گونه است:
۱- بعد توفیق ۲- بعد تحقیق ۳- بعد حقیقت
وی در تعریف «بعد» چنین می گوید: «بعد، آوردن مخالفت بود و برگشتن از طاعت و اوّل بعد دوری بود از توفیق، پس از آن بعد بود از تحقیق، پس بعد از توفیق، بعد حقیقت بود». ^[۲۲۰]
دکتر سجّادی معتقد است که نهایت بعد سبب عدم ادراک آدمی می شود.^[۲۲۱]
بقا
«بقـایی یابـد او بعـد از فـنـا بـاز رود ز انجـام ره دیگر به آغـاز»

• با واژه‌ی ستاره و مترادف‌های آن اختر و نجم ۴۷ تصویر شامل ۲۲ تشبیه، ۶ استعاره، ۹ تشخیص، ۹ کنایه و۱ صفت هنری ساخته شده است:

*مشبهٌ‌به لشکر ممدوح، سلطان محمد بن محمود غزنوی از جهت گرد چیزی را گرفتن:
تو نگفتی به چه ماند؛ نه من ایدون گفتم
که به مه ماند و مه را ز ستاره لشکر(۲۰۴۷)
*مشبهٌ‌به سنان(خشت و خدنگ) ممدوح از جهت ره سپردن:
چو روشن ستاره همی ره سپارد
سنان تو اندر سپهر مدور(۲۹۴۴(
گفتم سنان نیزه‌ی او چیست باز گوی
گفتا ستاره‌ای که بود برجش استخوان(۵۴۱۰)
ز کوه آهن و کوه سپر گرفته پناه
وزین دو کوه قوی چون ستاره خشت روان(۶۰۵۳(
خدنگ تیزروش را یکی ستاره شناس
ستاره‌ای که کند با دل عدوش قران(۵۴۴۲)
*مشبهٌ‌به گوی ممدوح به تشبیه مضمر و تفضیلی از جهت بالارفتن:
روز چوگان زدن ستاره شود
گوی او بر سپهر دایره وار(۲۳۹۸)
گوی ترا ستاره نیایش کند همی
گوید که قدر و منزلت و مرتبت تراست(۴۲۴)
*مشبهٌ‌به اجزای رود از جهت شکل:
نه چرخ است و اجزای او چون ستاره
نه ابرست و آوای او همچو تندر(۱۰۶۲)
*مشبهٌ‌به می خام از جهت درخشندگی:
زان می که در شب ز عکس خامش
هردم برآید ستاره‌‌ی بام(۴۴۳۸)
*مشبهٌ‌به دیگر کسان در دولت( ابویعقوب یوسف) از جهت قدر و ارزش:
گفتم ایشان چو ستاره‌اند و ملک یوسف ماه
من ستاره نشناسم که همی بینم ماه(۷۰۲۲)
*مشبهٌ‌به شاهان دیگر در برابرممدوح از جهت ارزش و مقام:
نباشد بس عجب شاها اگر شادی کند شاهی
ز چون تو شه، که شاهان چون ستاره‌اند وتو چون ماهی(۸۳۸۶)
ونیز نک بیت: ۷۸۴
*مشبهٌ‌به پیکان ممدوح از جهت قران کردن:
پیکان تو مانند ستاره است که نونو
هر روز کند بردل خصم تو قرانی(۷۴۴۶)
*مشبهٌ‌به رخسار از جهت زیبایی:
مرا با صنوبر همانند کردی
به قد و به رخ با ستاره برابر(۲۹۱۴)
ونیز نک بیت: ۱۹- ۲۹۱۱
*ستاره سیار؛ مشبهٌ‌به نام نیک ممدوح به جهان از جهت سیر کردن:
همیشه سیر کند نام نیک او به جهان
چو بر سپهر هماره ستاره سیار(۳۱۷۲)
* مشبهٌ‌به گوی آخته از جهت درخشندگی:
ز میدان به چوگان همی بر فرستی
به گردون گوی آخته همچو اختر(۲۹۵۴)
ونیز نک بیت: ۴۰-۲۴۳۹
*ستاره چو به آفتاب رسید نقصان پذیرد؛ تشبیه تمثیلی برای بیت اول:

اگر چه کامل وکافی کسی ست، چون بر او
فرو نشست پدید آید اندرو نقصان
هر آینه چو ستاره به آفتاب رسید
چنان نماید کاندر میانه‌ی اقران(۴-۶۳۲۳)
*مشبهٌ‌به دیگر نیکوان از جهت زیبایی:
بنفشه زلف من اندر میانشان گفتی