در پایان نیز مبانی مختلف سنجش متغیرهای مستقل و وابسته و کنترلی و نحوه استخراج و اندازه گیری آن ها که در این تحقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد، بیان شده است. همچنین قلمرو تحقیق از لحاظ زمانی، مکانی و موضوعی و همچنین شیوه جمع‌ آوری داده ها و نرم افزارهای مورد استفاده در آزمون فرضیات نیز به تفضیل بیان شده است. در پایان نیز فرضیه های تحقیق و مدل مورد استفاده برای آزمون این فرضیات بیان شده است.

۴-۱ مقدمه

در پژوهش‌های علمی، تجزیه و تحلیل داده های آماری جمع‌ آوری شده از نمونه های آماری، مرحله مهمی از تحقیق تلقی می‌شود، زیرا محقق در این مرحله به نتیجه نهایی خواهد رسید. یعنی با بهره گرفتن از یک روش تحقیق، داده ها تجزیه و تحلیل، فرضیه‌ها آزمون و نهایتاًً نتیجه‌گیری نهایی انجام خواهد شد.

در فصل سوم روش های جمع‌ آوری اطلاعات و پردازش آن ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت و اطلاعات لازم جهت آزمون فرضیه ­ها فراهم گردید. در این فصل به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته می­ شود و اثر متغیرهای مستقل مورد نظر بر متغیرهای وابسته تشریح می­گردد.

در این فصل، اطلاعات مربوط به ۸۰ شرکت که نمونه آماری ما را تشکیل داده‌اند در دوره زمانی۱۳۹۱-۱۳۸۷ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند تا ارتباط بین متغیرها برای آزمون فرضیه های تحقیق بررسی شود. داده های جمع‌ آوری شده با بهره گرفتن از نرم‌افزار Excel محاسبه و با نرم‌افزار های Spss و Eviews 7 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند.

۴-۲ تجزیه تحلیل داده ها

تجزیه و تحلیل داده ها فرایندی چند مرحله ای است که طی آن داده هایی که از طریق به کارگیری ابزارهای جمع‌ آوری در نمونه آماری فراهم آمده اند خلاصه، کد بندی و دسته بندی و در نهایت پردازش می‌شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل ها و ارتباط ها بین این داده ها به منظور آزمون فرضیه‌ها فراهم آید. در این فرایند، داده ها هم از لحاظ مفهومی و هم از لحاظ تجربی پالایش می‌شوند و تکنیک های گوناگون آماری نقش بسزایی در استنتاج ها و تعمیم ها بر عهده دارد.

هر پژوهش علمی مبتنی بر سوالاتی است که به ذهن محقق خطور کرده و وی آن ها را به صورت فرضیه هایی در متن تحقیق بیان می‌کند. یافتن پاسخ برای این سوالات یا تصمیم گیری ‌در مورد رد یا قبول فرضیه‌ها، محقق را بر آن می‌دارد تا از طرق مختلف به تجزیه تحلیل داده های جمع‌ آوری شده بپردازد. انواع روش های تجزیه تحلیل به شرح زیر است:

۴-۲-۱ تجزیه تحلیل توصیفی

در این نوع تجزیه تحلیل، پژوهشگر داده های جمع‌ آوری شده را با بهره گرفتن از شاخص های آماری توصیفی، خلاصه و طبقه بندی می‌کند. به عبارت دیگر در تجزیه تحلیل توصیفی، پژوهشگر ابتدا داده های جمع‌ آوری شده را با تهیه و تنظیم جدول توزیع فراوانی خلاصه می‌کند و سپس با کمک نمودار آن ها را نمایش داده و سرانجام با بهره گرفتن از سایر شاخص های آمار توصیفی آن ها را خلاصه می‌کند. در این پژوهش معروف‌ترین و پرمصرف ترین شاخص های آمار توصیفی عبارتند از : میانگین^[۵۲]، میانه^[۵۳]، مد^[۵۴] ارائه می شود.

۴-۲-۲ تجزیه تحلیل مقایسه ای

در تجزیه تحلیل مقایسه ای علاوه بر این که اطلاعات جمع‌ آوری شده به صورت توصیفی مورد تجزیه تحلیل قرار می گیرند، با یکدیگر نیز مقایسه می‌شوند. ‌به این معنی که دو یا چند شاخص آمار توصیفی مورد مقایسه واقع می‌شوند.

۴-۲-۳ تجزیه تحلیل علی

در تجزیه تحلیل علی، ابزار یا شاخص های آماری به کار برده شده همانند روش‌هایی است که در تجزیه تحلیل مقایسه ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفاوت عمده بین این دو روش در این است که در تجزیه تحلیل علی، روابط علت و معلولی بین متغیرهای مستقل و وابسته مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد و پژوهشگر با بررسی فرضیه های آماری به استخراج روابط علت و معلولی می پردازد.

با توجه به مطالب فوق، در ادامه این فصل، یافته های تحقیق و نتایج آزمون های آماری و تجزیه تحلیل آن ها ارائه می شود. تحلیل آماری با بهره گرفتن از آمار توصیفی صورت گرفته و آزمون آماری با بهره گرفتن از آزمون های آماری مختلف انجام شده است.

۳-۴ آمار توصیفی

همان‌ طور که در بخش های قبلی بدان اشاره شد، آمار توصیفی بخشی از تجزیه تحلیل محقق را تشکیل می‌دهد. جدول (۱-۴) این آماره ها را درباره متغیرهای تحقیق ارائه می‌دهد:

جدول (۴-۱): آمار توصیفی متغیرهای تحقیق
متغیرها
نسبت Q توبین
ROA
ROE
NI/NS
DIV/TA
NS/NFA
LTD/ TA
LOG_TA
NFA/TA
آماره ها
میانگین
۱٫۴۴۵
۱۳٫۳۸۴
۳۴٫۱۸۷
۰٫۲۴۶
۰٫۲۴۵
۷٫۱۵
۰٫۰۹۴
۱۳٫۳۴۴
۰٫۲۵۷
انحراف معیار
۰٫۸۶۹۹
۱۱٫۷۷۷
۷۷٫۷۴۲
۰٫۲۹۵
۲٫۱۳۱
۳۲٫۲۲۹
۰٫۱۱۲
۱٫۳۳۶
۰٫۱۸۸
چولگی
۶٫۶۱۱
۰٫۷۶۳
۰٫۲۶۴-
۴٫۷۲۶
۱۵٫۴۹۸
۱۹٫۳۱۳
۲٫۹۲۳
۰٫۶۳
۱٫۲۳۸
کشیدگی
۷۳٫۱۶۹
۱٫۴۸۳
۲۵٫۹۸۳
۵۰٫۸۸۷
۲۵۱٫۹۸۱
۳۸۱٫۵۹۲
۱۰٫۴۴۷
۰٫۳۲۵
۱٫۳۶۲
جارک برا
۹۰۰۲۳
۷۳٫۸۲۹
۱۰۹۳۷
۴۳۲۰۴
۱۰۳۹۹
۲۳۷۳۳
۲۳۱۶
۲۷٫۵۴۹
۱۲۹٫۴۳۳
احتمال
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
۰٫۰۰۱
تعداد مشاهدات
۴۰۰
۴۰۰
۴۰۰
۴۰۰
۴۰۰
۴۰۰
۴۰۰
۴۰۰
۴۰۰

بی شک یکی از مهمترین استفاده ای که می توان از جدول آمار توصیفی داشت، قضاوت ‌در مورد نرمال یا غیر نرمال بودن داده هاست. مشاهده مقادیر ارائه شده برای چولگی^[۵۵] و کشیدگی^[۵۶] نشان می‌دهد که احتمالاً داده ها از توزیع غیر نرمال پیروی می‌کنند، از این رو اقدام به آزمون باقیمانده^[۵۷] شد که نتایج قبل و بعد از نرمال سازی در پیوست ارائه شده است.

۴ -۴ بررسی همبستگی متغیر ها

تحلیل همبستگی ابزاری آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر است. ضریب همبستگی® یکی از معیارهای مورد استفاده در تعیین همبستگی دو متغیر ‌می‌باشد. ضریب همبستگی شدت رابطه و همچنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس ) را نشان می‌دهد. این ضریب بین ۱+ تا ۱- است و در صورت عدم وجود رابطه بین دو متغیر برابر صفر می‌باشد.

در این تحقیق به خاطر تعیین همبستگی بین متغیرهای کمی از همبستگی پیرسون استفاده شده است که ماتریس‌های همبستگی بین متغیرهای کمی در جدول زیر ارائه شده است.

ضریب همبستگی پیرسون(r )