ردیف

فرضیه های تحقیق

ضریب همبستگی

سطح اعتماد

نتیجه

۱

بین بازاریابی درونی و رفتارهای فرانقشی رابطه معنی داری وجود دارد.

۸۳۵/۰

۹۹

تأیید

۲

بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات رابطه معنی داری وجود دارد.

۴۰۵/۰

۹۹

تأیید

۳

بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی بین فردی رابطه معنی داری وجود دارد.

۸۰۳/۰

۹۹

تأیید

۴

بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.

۷۳۸/۰

۹۹

تأیید

۴

بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.

۷۳۸/۰

۹۹

تأیید

۵

بین بازاریابی درونی و ملموس بودن خدمات رابطه معنی داری وجود دارد.

۰۰۴/۰

۹۵

رد

۶

بین بازاریابی درونی و قابلیت اطمینان رابطه معنی داری وجود دارد.

۳۶۹/۰

۹۹

تأیید

۷

بین بازاریابی درونی و ‌پاسخ‌گویی‌ رابطه معنی داری وجود دارد.

۱۴۴/۰

۹۵

رد

۸

بین بازاریابی درونی و تضمین رابطه معنی داری وجود دارد.

۱۶۷/۰

۹۵

رد

۹

بین بازاریابی درونی و همدلی رابطه معنی داری وجود دارد.

۲۸۲/۰

۹۵

تأیید

۵-۲- بحث و تفسیر

مقایسه یافته های تاثیر بازاریابی درونی بر رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات با تحقیقات مشابه

در تحقیق حاضر مشاهده گردید که بین بازاریابی درونی و رفتارهای فرانقشی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد (۸۳۵/۰=r) که یک همبستگی بالا را نشان می‌دهد. در تحقیقی که سیدرضا سید جوادین و دیگران (۱۳۸۷) به عنوان بازاریابی درونی گامی در جهت بهبود رفتارهای شهروندی و کیفیت خدمات انجام دادند آنان نیز ‌به این نتیجه رسیدند که اقدامات بازاریابی درونی توانسته است بر روی رفتارهای شهروندی سازمان اثر مستقیم، مثبت و معنادار و نیز بر روی کیفیت خدمات اثر غیر مستقیم، مثبت و معنادار بگذارد و خود رفتار های شهروندی نیز بر روی کیفیت خدمات دارای اثر مستقیم، مثبت و معنادار است.

در تحقیق حاضر مشاهده گردید که بین بازاریابی درونی و قابلیت اطمینان رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد (۳۶۹/۰=r) که یک همبستگی مثبت را نشان می‌دهد و در تحقیقی که توسط سید ولی طباطبایی و نیما اخوان (۱۳۸۹) انجام گرفته بود ارتباط بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات کاملاً تأیید شده است. در تحقیق حاضر مشاهده گردید که بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد (۴۰۵/۰=r) که یک همبستگی مثبت را نشان می‌دهد که در تحقیق سیدولی طباطبایی و نیما اخوان (۱۳۸۹) نیز نشان داده شده است که کلیه روابط علی بین متغیرها معنی دار شده است و مقدار معنی داری برابر ۴۲/۶ نتایج روابط های مدل نشان می‌دهد که یک واحد افزایش دربازاریابی درونی می‌تواند ۴۹/۰ درصد باعث افزایش و بهبود کیفیت خدمات کارکنان گردد.

۵-۳- پیشنهادات بر اساس آزمون فرضیه‌ها

فرضیه اصلی یک: بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی رابطه معنی داری وجود دارد.

فرضیه اصلی دو: بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات رابطه معنی داری وجود دارد.

فرضیه فرعی ۱-۱بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی بین فردی رابطه معنی داری وجود دارد.

فرضیه فرعی ۱-۲ بین بازاریابی درونی و رفتار فرا نقش سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.

فرضیه فرعی ۲-۱- بین بازاریابی درونی و قابلیت اطمینان رابطه معنی داری وجود دارد.

فرضیه ۲-۳- بین بازاریابی درونی و همدلی رابطه معنی داری وجود دارد.

در فرضیه های ذکر شده در بالا به ترتیب بین بازاریابی درونی و رفتار فرا نقشی، بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات، بین بازاریابی و رفتار فرانقشی بین فردی و بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی سازمانی، بین بازاریابی درونی و قابلیت اطمینان، بین بازاریابی درونی و همدلی و بین بازاریابی درونی و قابلیت اطمینان رابطه مستقیم و معنی داری مشاهده گردید. لذا بر مبنای آزمون این فرضیه‌ها و تأیید آن و مشاهده همبستگی بالا پیشنهاداتی به شرح زیر ارائه می‌گردد:

-ارزشیابی و پاداش شغلی کارکنان سازمان را در دستیابی به چشم انداز یاری رساند.

– پاداش پرداختی به کارکنان در جهت ارزش‌ها و منافع سازمان باشد.

– پاداش شغلی کارکنان در سازمان منصفانه باشد.

– پاداش شغلی کارکنان متنوع باشد.

– پاداش شغلی باید مورد قبول نیروی کار باشد.

– پاداش شغلی کارکنان باید سنجیده بوه و به طور منطقی به کارکنان پرداخت شود.

– توسعه دانش و مهارت کارکنان به عنوان فرایندی دائم در سازمان جریان داشته باشد.

– بهترین سطح آموزش و تعلیمات برای کارکنان در نظر گرفته شود.

– سازمان به بهینه سازی ارتباط خود با کارکنان توجه داشته باشد.

– سازمان از انعطاف لازم درجهت تطبیق با نیازهای متفاوت کارکنان برخوردار باشد.

– سازمان به کارکنان چشم اندازی قابل فهم و درک ارائه کند.

– ‌در مورد برنامه های عملیاتی هر یک از واحدها با کارکنان واحد مربوطه تعامل کند.

– سازمان باید کارکنان را به تحقق چشم انداز سازمان امیدوار کند.

– سازمان باید روش‌هایی را بیابد که کارکنان سازمان درتحقق اهداف چشم انداز همکاری نمایند.

– سازمان می‌تواند از طریق بهبود اقدامات بازاریابی درونی، رفتارهای مشتری مدارانه کارکنان و کیفیت خدمات خود را افزایش دهد.

‌در مورد فرضیه های بین بازاریابی درونی و ملموس بودن خدمات و بین بازاریابی درونی و ‌پاسخ‌گویی‌ و همچنین بین بازاریابی درونی و تضمین با بهره گرفتن از روش پیرسون همبستگی و ارتباط معنی داری بین متغیرها مشاهه نگردید.

۵-۴-محدودیتهای تحقیق

-عدم همکاری برخی از کارکنان در ‌پاسخ‌گویی‌ به سوالات پرسشنامه

– عدم ‌پاسخ‌گویی‌ برخی از کارکنان به سوالات پرسشنامه به طور کامل و یا عدم برگشت تعدادی از آن ها که ضریب برگشت پاسخنامه در این تحقیق ۹۰ درصد می‌باشد.

– هر چند تا جایی که امکان داشت سوالات ساده و بدون ابهام طراحی گردیده بودند، دقت و صداقت در ‌پاسخ‌گویی‌ به سوالات پرسشنامه خارج از کنترل محقق بوده است.

۵-۵- پیشنهادات برای تحقیقات آتی

در پایان لازم است با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع به سایر پژوهشگرانی که می خواهند در این زمینه پژوهش انجام دهند پیشنهاداتی ارائه شود:

-مدل‌های دیگری را که ‌در زمینه بازاریابی درونی مطرح شده را به عنوان مؤلفه‌ های بازاریابی درونی در نظر بگیرید.

– اجرای تحقیق حاضر در سایر سازمان‌ها و مقایسه نتایج آن با این تحقیقات نیز به محققان آتی توصیه می شود.

– در این تحقیق تاثیر بازاریابی درونی بر رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات بررسی گردید در تحقیقات آتی پژوهشگران می‌توانند تاثیر بازاریابی درونی بر رفتارهای ضد بهره ور کارکنان را مورد بررسی قرار دهند.

منابع فارسی:

برای مرحله پایانی که کودک و خانواده وی باید برای خاتمه درمان آماده می‌شوند، دفترچه ای از راهکارها برای مواجهه با ترس و اضطراب کودک تهیه شد که از وی خواسته شد شود برای هر مورد تصاویر مربوط به آن را نقاشی کند تا بدین ترتیب در صورت لزوم با عود مجدد ترس ها و اضطراب های مختل کننده هم خود کودک و هم والدین وی و هم تیم پزشکی بتوانند از آن کمک بگیرند.

فصل سوم

روش اجرای پژوهش

۳-۱٫ طرح تحقیق

پژوهش حاضر که به بررسی اثر بخشی مداخله بازی درمانی به شیوه شناختی-رفتاری بر میزان اضطراب کودکان ۴ تا ۸ ساله می پردازد از نوع طرح های نیمه آزمایشی است، چراکه شرایط طرح های آزمایشی یعنی امکان انتخاب تصادفی آزمودنی ها وجود نداشته و افراد نمونه به شیوه در دسترس انتخاب شده اند. مضافا بر اینکه، از میان روش های آماری برای آزمون طرح دوگروهی نیمه آزمایشی این پژوهش، از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر^[۸۶] استفاده شد.

جدول ۳-۳٫ دیاگرام طرح تحقیق

گروه
پیش آزمون
متغیر مستقل
پس آزمون
پیگیری
آزمایشی

T₁

X

T₂

T₃
کنترل

T₁

–

T₂

T₃

۳-۲٫ جامعه آماری

جامعه مورد پژوهش عبارت است از تمامی کودکان ۴ تا ۸ ساله مبتلا به سرطان که در سال ۹۳ در بیمارستان شفا واقع در شهر اهواز بستری هستند.

۳-۳٫ نمونه تحقیق

از میان جامعه در دسترس این پژوهش ۱۰ کودک مبتلا به سرطان که وضعیت عمومی آن ها اجازه شرکت در پژوهش را بدان ها می‌داد از میان کودکان سرطانی بیمارستان شفا واقع در شهر اهواز توسط تیم پزشکی معرفی شدند. با بهره گرفتن از روش قرعه کشی (گمارش به شیوه تصادفی ساده) ۵ نفر آن ها در گروه آزمایش و ۵ نفر در گروه کنترل قرار گرفتند.

۳-۴٫ روش نمونه گیری

روش نمونه گیری این پژوهش به صورت «داوطلبانه» گونه ای از نمونه گیری های غیر تصادفی در دسترس بوده است. به دلیل توجه به اصول اخلاقی و کسب اجازه و رضایت از مسئولین بیمارستان و اولیای آزمودنی ها این روش از میان سایر روش ها انتخاب شد.

۳-۵٫ معیارهای انتخاب گروه

کودکان مبتلا به سرطان در دامنه سنی ۴ تا ۸ سال که به تشخیص مسئولین بیمارستان امکان شرکت در این مطالعه را دارا بوده اند، انتخاب شدند. اگرچه بازی درمانی شناختی-رفتاری بر اساس پژوهش های پیشین مداخله ای مؤثر در کاهش عوارض درمانی سرطان است، اما باید در نظر داشت که کودکان سرطانی بستری در بیمارستان اکثرا در شرایط نامساعد جسمانی و روانی قرار دارند که آن ها را ناتوان از شرکت در هر گونه فعالیتی حتی بازی کردن می‌سازد.

۳-۶٫ ابزار پژوهش

مقیاس اضطراب زانک (S.A.S^[87]). این مقیاس برای سنجش میزان اضطراب توسط ویلیام زانک (۱۹۸۷) طراحی شده است تا سطح اضطراب را در بیمارانی که علائم مربوط به اضطراب را تجربه می‌کنند به طور کمّی مشخص کند. این مقیاس دارای ۲۰ سؤال چهارگزینه ای است که بر مبنای نشانگان بدنی-عاطفی اضطراب تهیه شده است. به منظور ساختن این مقیاس از ملاک های تشخیصی استفاده شده که با شایع ترین ویژگی های اختلال اضطرابی مطابق و هماهنگ هستند، یعنی مصاحبه های بالینی مراجعین مضطرب را به صورت مشروح ضبط کرده و بعداً از تک تک موارد مطروحه در ساخت آزمون استفاده کرده‌اند. ملاک های تشخیصی S.A.S دارای ۵ نشانه ی عاطفی و ۱۵ نشانه ی بدنی است.

امتیاز این مقیاس نسبت به مقیاس های مشابه در این است که مراجع کمتر می‌تواند شیوه ی خاصی را در جواب هایش دنبال کند. زیرا از ۲۰ سؤال استفاده شده در مقیاس، تعدادی از سؤالات (۱۶ سؤال) بر نشانه های مثبت و برخی دیگر (۴ سؤال) بر نشانگان منفی تأکید دارد. جواب ها به صورت چهار گزینه ی “هیچگاه یا به ندرت”، “گهگاه”، “بیشتر اوقات” و “دائم یا تقریباً همیشه” هستند. بدین ترتیب از مقیاس لیکرت ۴ نمره ای برای گزینه های پاسخ استفاده شده است و نقاط برش نمرات برای ارزیابی بدین ترتیب می‌باشند: ۲۰-۴۴: دامنه نرمال، ۴۵-۵۹ سطوح خفیف تا متوسط اضطراب، ۶۰-۷۴ سطوح برجسته تا شدید اضطراب و ۷۵-۸۰ سطوح اضطراب مفرط. از همین رو، حُسن دیگر این مقیاس این است که مقیاس رتبه ای را به فاصله ای تبدیل کرده (با بهره گرفتن از مقیاس درجه بندی که صفات کیفی را به کمی تبدیل می‌کند) و آزمون را به یک آزمون پارامتریک تبدیل ساخته است.

هنگام استفاده از این مقیاس از پاسخ دهنده خواسته می شود که به هر یک از ۲۰ سؤال بر اساس اینکه در خلال هفته ی گذشته تا چه اندازه ‌در مورد وی صدق می‌کند پاسخ دهد. البته در این پژوهش با توجه به اینکه کودکان ۴ تا ۸ ساله نمی توانند خودشان این مقیاس را تکمیل کنند، مقیاس توسط والدین کودک تکمیل می شود. همچنین با توجه به اینکه این مقیاس نشانه های بدنی و عاطفی را اندازه می‌گیرد، تکمیل آن توسط والدین تفاوت چندانی ایجاد نمی کند.

زانک برای ارزیابی اعتبار (روایی^[۸۸]) مقیاس S.A.S. آن را در مطالعه ای همبستگی با مقیاس اضطراب هامیلتون^[۸۹] و نیز سیاهه وضعیت روانی (ASI^[90]) مورد بررسی قرار داده که ضریب همبستگی براین آزمون هامیلتون برابر ۷۱/۰ و برای آزمون ASI برابر ۷۴/۰ به دست آمدند. همچنین برای ارزیابی پایایی این مقیاس، زانک از روش دونیمه سازی استفاده کرد و ضریب همبستگی برابر ۸۳/۰ میان دسته سوالات با شماره فرد و دسته سوالات با شماره زوج را گرازش نمود. همچنین در مطالعه دیگری از ضریب انسجام که میزان همبستگی درونی یا تجانس سؤالات را مورد بررسی قرار می‌دهد استفاده کرده و تحلیل های آماری نتایج S.A.S با بهره گرفتن از روش ضریب انسجام نشان دهنده ضریبی برابر ۸۴/۰ بود که بیانگر پایایی بسیار بالای این مقیاس می‌باشد (کوتاش^[۹۱] و همکاران،۱۹۸۷).

در پژوهش حاضر برای بررسی پایایی آزمون از روش آلفای کرونباخ میان سوالات آزمون استفاده شد که نتایج آن در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به ترتیب عبارت بودند از: ۷۹۱۸/۰، ۸۶۴۱/۰ و ۸۴۸۶/۰ که در سطح مطلوبی قرار دارند.

۳-۷٫ فرایند اجرای پژوهش

پس از انتخاب نمونه، محقق توضیحاتی ‌در مورد چگونگی اجرای پژوهش به والدین کودکان ارائه داده و پس از امضای رضایت نامه، پیش آزمون بر روی هر دو گروه آزمایش و گواه انجام گردید. سپس از ۸ جلسه ۳۰ دقیقه ای بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری و به صورت دو روز در هفته برای گروه آزمایش برگزار شد و یک ماه و نیم پس از انجام مداخله، یک جلسه پیگیری جهت ارزیابی و ثبت نتایج مداخله، تشکیل گردید و پس آزمون بر روی هر دو گروه گواه و آزمایش مورد اجرا قرار گرفت.

طرح جلسات درمانی ارائه شده طبق جدول زیر می‌باشد(رضایی و همکاران، ۱۳۹۱)

جدول ۳-۲٫طرح جلسات درمانی

جلسه

هدف

نوع مداخله

اول

برقراری رابطه و ارزیابی بیشتر از شدت و میزان اختلال

اجرای بازی تکمیل جمله با عروسک و اجرای نقاشی توسط کودک و پرسش و پاسخ درمانگر و کودک به منظور ارزیابی بیشتر و برقراری رابطه

دوم

تشخیص هیجان‌ها و توانایی تفکیک میان آن ها

آموزش هیجان های مختلف از طریق تصاویر رنگی که حالت های چهره ای هیجان ها را نشان می‌دهد و تمرین آموزش از طریق کتاب های آموزشی که همراه با تصاویر و توصیف مربوط به آن است.

۳-در رابطه ذاتی میان رفتار دلبستگی و تنیدگی، دلبستگی ایمن به عنوان یک عامل محافظت کننده اساسی که منجر به ارزیابی مثبت ‌و راهبردهای مقابله ای سازنده می شود در نظرگرفته شده است. بر عکس،دلبستگی ناایمن به عنوان یک عامل خطر ساز بنیادین در نظر گرفته شده است که منجر به ارزیابی منفی در راهبردهای مقابله ای کمتر مفید و سازنده می شود(به نقل از هادی نژاد،۱۳۸۲).

۴-با توجه به اهمیت آموزش وپرورش در زندگی افراد ضروری است که متولیان امر تدابیری اتخاذ کنند که اولا اولیا دانش آموزان در جریان شیوه های فرزندپروری به صورت دلبسته ایمن قرار بگیرند و ثانیاً خود دانش آموزان را از نظر هوش هیجانی پرورش دهند، دانش آموزان در رسیدن به اهداف خود در زندگی پیشرفت کرده و توانایی مواجهه با مخاطرات زندگی و توانایی تصمیم گیری اثربخش را کسب کرده و حتی اختلالات رفتاری آن ها کاهش پیدا خواهد کرد.

بالبی، دلبستگی را محصول دومتغیر اساسی طبیعت و تربیت می‌دانست. یکی از پژوهش های اصلی در زمینه ی تفاوت های فردی این است که رفتار دلبستگی، تا چه حد به رفتار مادر در ماه های نخست زندگی مربوط می شود و تا چه حد به مشخصه‌ های ذاتی کودک وابسته است؟ برای یافتن پاسخ این پرسش، تعدادی از پژوهش ها، نقش رفتار مادرانه را بررسی کرده و ‌به این نتیجه رسیدند که مشخصه‌ های رفتار مادرانه شامل حساسیت، ‌پاسخ‌گویی‌، حضور عاطفی، مسئولیت پذیری و تربیت، از مهمترین تعیین کننده های محیطی تفاوت های فردی رفتار دلبستگی محسوب می شود(بلسکی^[۱۲] و همکاران،۱۹۸۴) و تعدادی دیگر از پژوهش ها نقش آمادگی های ذاتی کودک را کنار عوامل محیطی به عنوان تعیین کننده ی تفاوت های فردی رفتار دلبستگی تأیید کردند (گلد اسمیت و النسکی^[۱۳]، ۱۹۸۷). این پژوهش ها روی هم رفته تعامل متغیرهای ژنتیکی ومحیطی را دررفتاردلبستگی تعیین کننده دانسته اند (ساسمن- استیلمن^[۱۴]و همکاران ،۱۹۹۶ ). ‌بنابرین‏ رفتار دلبستگی ، هم ناشی از یک نوع آمادگی فطری در نوزادو هم تحت تأثیر یادگیری وسایر عوامل عاطفی است. این رفتارها از ابتدای زندگی نوزاد وجود دارد و به تدریج که کودک بزرگتر می شود، این رفتارها و روابط نیز گسترده تر شده و به اعضای دیگر خانواده، نزدیکان و ‌گروه‌های برون خانوادگی گسترش می‌یابد و به نحوی تا پایان عمر باقی می ماند. ‌بنابرین‏ می توان انتظار داشت که این روابط در بزرگسالان نیز وجود داشته باشد. در واقع این پژوهش ها از این ایده حمایت می‌کنند که پیوند دلبستگی، پیوندی است که تا بزرگسالی و حتی تا پایان عمر ادامه می‌یابد (بشارت،۲۰۰۳).

۲-۵-مفاهیم اساسی در نظریه دلبستگی

بالبی، مادر و نوزاد را به عنوان دو عنصر شرکت کننده دریک نظام تعاملی خودگردانی و دو طرفه درنظر گرفت. به نظر او نظام دلبستگی دستگاهی تنظیم کننده است که در آن کودک با نظام مراقبت کننده کامل در والد تعامل برقرار می‌کند. دلبستگی بین مادر و کودک با رابطه والد- کودک به عنوان یک کل تفاوت دارد. زیرا در رابطه کلی والد- کودک(دلبستگی) به عنوان یک قسمت از نظام پیچیده ای که موارد دیگری مثل آموزش و بازی را نیز شامل می شود در نظر گرفته می شود. نظریه دلبستگی ترکیبی از کردارشناسی، روان شناسی رشد، نظریه سیستم ها و روان تحلیلگری است و بر تأثیرات زیربنایی اولیه بررشد هیجانی کودک تأکید دارد وتلاش می‌کند تارشد و تغییرات را در دلبستگی های هیجانی قوی بین افراد در دوران زندگی شان تبیین نماید.

حساسیت و کیفیت دلبستگی

(رفتار حساس) شخص مورد علاقه یعنی توانایی والد در هماهنگی علایم و نشانه های کودک(مثل گریه کردن)، تعبیروتفسیر صحیح این علامت ها(مثل مجاورت و تقاضای برخورد ‌و تماس با مادر)وارضای مناسب این نیازها به طور ایده آل. این(رفتار حساس) در زمان‌های بی شماری در تعاملات زندگی روزمره رخ می‌دهد و بسته به اینکه رفتار مراقبت کننده تا چه اندازه در رفع نیازهای نوزاد حساس باشد، دلبستگی ایمن رشد می‌کند. ‌از طرف‌ دیگر، اگر این نیازها توسط شخص مورد دلبستگی ارضا نشوند یااگرتنها بعضی ازآنهابه طور موقتی ارضا شوند. برای مثال غیرقابل پیش‌بینی بودن رفتار والد بدین معنی که گاهی واکنش افراطی، نشان می‌دهد و گاهی کودک را نادیده می‌گیرد و طرد می‌کند دلبستگی ناایمن به وجود می‌آید.

نظام دلبستگی

به نظر بالبی، نظام دلبستگی یک سامانه اساسی هیجانی و رفتاری است که به صورت زیستی شکل می‌گیرد و برای بقای کودک لازم است. این نظام به محض تولد نوزاد در رابطه با اشخاص مورد دلبستگی فعال می شود. نوزاد یا کودک خردسال هنگام بروز اضطراب می‌خواهد در کنار شخص مورد دلبستگی به ویژه مادرش باشد، این احساس ممکن است هنگام جدایی از مادر، روبروشدن با موقعیت های ناآشنا یا اشخاص غریبه، دردجسمی یاهنگام ترس از تخیلات و کابوس ها روی می‌دهد. نوزاد یا کودک خردسال انتظار دارد درکنار مادرش امنیت، حمایت و سلامتی پیدا کند. این جست وجو برای مجاورت می‌تواند به شکل تماس بدنی با مادر نشان داده شوند و کودک همیشه در تعامل عضوی فعال است، در مواقع لزوم برای ارضای نیازهای خود مجاورت و مراقبت شخص مورد دلبستگی را طلب می‌کند.

مدل های فعال ساز درونی

یکی از مفاهیم اساسی درنظریه دلبستگی بالبی(مدل های فعال ساز درونی) است. در طی اولین سال زندگی، جز بسیاری از تجربیات تعاملی و تبادلی بین مادر ونوزاد که شامل جدایی یا بازسازی مجاورت نیز می شود، نوزاد مدل های تعاملی با مادر و اطرافیان را در خود گسترش می‌دهد که بالبی این مدل ها را ( مدل های فعال ساز درونی) نامید. دلبستگی منجر به ساخت یک چارچوب و سازمان می شود و همه اطلاعات مربوط به دلبستگی در این چارچوب قرار می گیرند و از صافی عبور می‌کنند(وست و شلدن و کلر^[۱۵]،۱۹۹۴). مدل های فعال ساز درونی به مشابه قوانین ذهنی و متشکل از تجربیاتی است که چارچوب تعامل و درک خود را فراهم می‌سازند. این مدل ها می‌توانند رفتار یک زوج را تعبیر و تفسیر وپیش بینی کنند و به همان اندازه طرحی برای راهنمایی شخص و برای رفتار خودش در روابط بدهد. هیجاناتی که از تجربه های دلبستگی گذشته برانگیخته می‌شوند از طریق الگوهای مدل فعال ساز درونی رفتار، تأثیر بسیار زیادی بر تجربیات دلبستگی کنونی می‌گذارند. تشابه مدل فعال ساز درونی بالبی و مفاهیم (درون سازی)و(برون سازی) مطرح شده توسط پیاژه بسیار جالب است. طی رشد اولیه، مدل های فعال ساز سعی می‌کنند خودشان را با اطلاعات جدید درمورد اشخاص مورد علاقه، محیط خود تطابق دهند(برون سازی) وقتی چارچوب تشکیل شد، آن ها به اطلاعات مرتبط با دلبستگی رهنمون می‌شوند و سعی می‌کنند با ساختار موجود درون سازی کنند.

نظام کاوشی

1. تحقیقات تیره شناسان ، اهمیت تاثیر محیط اطراف فرد را در بروز رفتار پرخاشگرانه نشان داده است . آن ها نه تنها پرخاشگرانه را در کودکان نفی نمی کنند بلکه معلوم می‌سازند که رفتارهای پرخاشگرانه تابع صورت های ویژه ای از ساخت شخصیت فرد می‌باشد .

پرخاشگری در حیوانات :

پرخاشگری در حیوانات برای دفاع از قلمرو و یا حفظ مقام و نقش طبقاتی دردرون یک گروه اتفاق می افتد . دارا بودن یک قلمرو موجب بروز رفتار پرخاشگرانه می شود واگر حیوان ا زقلمرو خود دور شود پرخاشگری نیز کاهش می‌یابد .

همچنین پرخاشگری واقعی میان یک تیره از حیوانات برای تصاحب قلمرو و یا ماده ها برای دفاع از آ”شیانه ، غذا ، یا گروهی از حیوانات همنوع بروز می‌کند ، در حیوانات « خود داری » همراه با رفتار پرخاشگرانه دیده می شود : خود داری مادران در برابر فرزندان ، بزرگتر ها در برابر کوچکترها و …

داده های فیزیولوژی درباره پرخاشگری :

کارلی ^[۱] می نویسد : فیزیولوژیستها درباره چیزی بنام « غریزه پرخاشگری » مطالعه نمی کنند ، بلکه سلوکهای پرخاشگرانه را بررسی می نمایند .

آمادگیهای فیزیولوژیکی می‌تواند در حیوان عکس العملهای شبه عاطفی با تظاهرات هیجانی ایجاد کند ، این عکس العمل ها در حالتی که کرتکس صدمه دیده شود دوام بیشتری دارد ، پذیرفته شده که منطقه قدامی هیپوتالاموس برای ایجاد چنین پدیده ای ضروری است . بحران‌های هیجانی شبه خشم^[۲] در حیواناتی که مخ آن ها برداشته شده باشد دیده نمی شود . تحریک الکتریکی منطقه قدامی هیپوتالاموس در حیوانات سالم تظاهرات شبه عاطفی ، مشابه آنچه که در حیوان عاری از کرتکس دیده شده به وجود می آورد .

کارلی ،دخالت هیپوتالاموس در رفتار پر خاشگرانه و (عادت شده )را می پذیرد . اما می‌گوید ورود آن رفتار ئر ساخت روانی و یا به کارگیری آن در یک حادثه وابسته به سیستم لمبیک است .

هسته‌های درونی هیپوتالاموس نقش بازدارنده در رفتار پرخاشگرانه را دارد . پرخاشگری پدیده ای اجتماعی است .بررسی آن در افراد به تنهایی با مشگلاتی همراه است و نمی تواند اطلاع درستی به دست دهد .تعبیر و تفسیر جامعه شناسی یا مردم شناسی رفتار پرخاشگرانهع به تنهایی نتیجه ای دو پهلو و غیر قابل اطمینان خواهد داشت ،تجربه نشان داده بدون تعارض های اجتماعی ،با تحریک التریکی مغز می توان ‌تغییراتی در چهره ،حرکات بد ن ایجاد کرد ،معادل آنچه تعارضات

اجتماعی به وجود می آورد .

پژوهشگرانی مانند دلگادو ^[۳]در منطقه زیرین کرتکس و لمبیک نقاطی را پیدا کرده‌اند که تقویت کننده پرخاشگری هستند و نقاط دیگری یافته اند که موجب کاهش و حذف پرخاشگری می شود . –در انسان قسمت پهن بخش پیشین پیشانی ^[۴]و بخشی ا زقسمت بالایی آن موجب کاهش پرخاشگری می شود ، اعمال جراحی که در قسمت هایی از تالاموس ، پیشانی ، هیپوتالاموس . قسمت زیرین مغز انجام شده است با کاهش عکس العملهای پرخاشگرانه در انسان همراه بوده است .

‌در سال‌ ۱۹۶۶ سانو ^[۵]و عده ای دیگر از جراحان ژاپنی ، برای کنترل رفتار حمله و پرخاش درکودکانی که ناراحتی مغزی داشتند قسمت عقب هیپوتالاموس را به مقدار کمی برداشتند و ملاحظه کردند که عمل جراحی آنان مفید بود وهمین عمل در منطقه میانی هیپوتالاموس نیز مفید بود .

1. برونسون ^[۶]نقش هورمونها را د ر فیزیولوژی پرخاشگری بررسی ‌کرده‌است و نشان می‌دهد که تراشحات تستوسترون در رفتار جنگجویانه به افراد بزرگ سال مؤثر است .. نبرد کردن در تمام ترشحات غده داخلی تغیر ایجاد می‌کند .

-اثر داروها نیز در ایجادرفتار پرخاشگرانه مؤثر است ، مصرف آمفتامینها با سایر داروها در حیوانات جونده ایجاد خشم شدید می‌کند ولی دوام ندارد . یا مشخصات رفتار پرخاشگرانه حیوانات را در بر نمی گیرد ، مصرف کلر و دپازپوزین موجب تقلیل پرخاشگری می شود ( پرخاشگری وناکامی ص ۱۳)

1. به طور کلی در افراد بهنجار تعداد دفعاتی که در آن ها رفتار پرخاشگرانه تجلی می‌کند و صورتهایی که این رفتار به خود می‌گیرد . و موقعیت هایی که در آن بروز می‌کند همه تا حدود زیادی تابع یادگیری و تاثیرات اجتماعی است .

دیدگاه های مختلف ‌در مورد پرخاشگری :

1. 1. پرخاشگری به عنوان یک سائق : فروید پرخاشگری را به عنوان یک غریزه اساسی می نگریست نیروی غرایز مرگ ، در درون جاندار انباشته می شود و سرانجام به حدی می‌رسد که باید تخلیه شود ، خواه روبه بیرون وبه شکل پرخاشگری آشکار و خواه روبه درو و به صورت اعمال خود تخریبی ، اعتماد به وجود سائق پرخاشگری بسیار رواج دارد ، زیرا خشونت را معمولا نوعی رفتار غیر منطقی ، ناگهانی و انفجاری تلقی می‌کنند ، چنانچه گویی نوعی نیروی پرخاشگری انباشته شده است و باید مفری پیدا کند ، نحوه انعکاس جنایات در جراید ، تلویزیون نیز معمولا مشوق چنین دیدگاهی است .

1. پرخاشگری به ‌عنوان یک پاسخ آموخته شده : بر اساس نظریه یادگیری اجتماعی ، پرخاشگری هیچ فرقی با پاسخهای آموخته شده ندارد و پرخاشگری می‌تواند از طریق مشاهده یا تقلید ، آ”موخته شود ( مشاهده رفتار دیگران ، تقلید از رفتارها ی پرخاشگرانه ) و هر چه بیشتر تقویت شود احتمال وقوع آن بیشتر است . بندورا^[۷] در آزمایش‌های که انجام داد نشان می‌دهد که تقلید کردن عامل مهمی در مدل‌های پرخاشگری کودکان است . او شباهت قابل توجه رفتار کودکانه و رفتار والدین آن ها را مورد تأکید قرار می‌دهد .

نتیجه :

پرخاشگری به عنوان یک فعالیت دفاعی در وجود انسان سازمان ویژه ای برای چگونگی بروز پیدا می‌کند ، این سازمان با تغییرات بیوشیمیایی و هورمونی فعال می شود . عوامل اجتماعی موجب تغییر و جهت دادن به پرخاشگری می‌گردند و پرخاشگری درفرد می‌تواند با والاگرایی همراه باشد و به صورتی مفید در آید .

مزلو^[۸]می نویسد : در انواع حیوانات پرخاشگری به طور فطری برا ی دفاع است . اما در انسان فطری نیست ، بلکه حاصل اختلال در سازمان نیروهای بی اختیاری است که به دو عوامل درونی و بیرونی فرد و همچنین به کمبود فرهنگ و قدرت کنترل او وابسته است .

بندر^[۹]معتقد است : کودک در انتظار آن است که بزرگتری او را در برابر حملات خصمانه محافظت کنند و می‌خواهد با او صحبت نمایند . غذا بدهند و لباس بپوشانند . ‌در مقابل‌ مزلو معتقد است که پرخاشگری به منزله پاسخ به ‌ناکامی‌های مانند گرسنگی ، کمبود عاطفی ، کمبود ارتباط با دیگران ، ضعف ارضاء جنسی و پذیرفته نشدن از طرف دیگران است . اگر پرخاشگری را به صورت واکنشی د رنظر بگیریم می پذیریم که پرخاشگری عکس العملی در برابر اعمال پرخاش دیگران است و وابسته به تربیت خانوادگی و کمبود های عاطفی است . (روف کاربالو)^[۱۰]

بسیار دیده شده است که ‌در مورد سارقین به عُنف، قرارهای تأمین سبک و خفیف صادر می شود و به محض معرفی به دادسرا، با سپردن تأمین، زودتر از مالباخته، مرجع قضایی را ترک می‌کنند. حتّی در قرارهای تأمین کفالت، مدارکی به عنوان دلیل ملائت از کفیل قبول می شود که هیچ کاشفیّتی از ملائت کفیل ندارد، مانند شناسنامه که در مراحل بعد، دسترسی به متّهم را با مشکل مواجه می‌کند، که این امر، خود موجب اطاله ی دادرسی خواهد شد. ‌در مورد مفاد بند «ج» مادّه ی ۳۵ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوّب سال ۱۳۷۸، مبنی بر صدور قرار بازداشت موقّت برای متّهمین سابقه‌دار نیز اتّفاق و اجماع نظری بین قضات وجود ندارد؛ عدّه‌ای ، با استناد به قید «الزامی» در صدر مادّه ی مذکور، در صورتی‌که متّهم سوابق مندرج در بند «ج» ‌ماده‌ی‌ مورد بحث را داشته باشد، صدور بازداشت موقّت را الزامی می‌دانند. گروهی دیگر، با تمسّک به عبارت «با رعایت قیود مادّه ی ۳۲» در صدر مادّه ی ۳۵، صدور قرار بازداشت موقّت را برای سارقین سابقه‌دار، منوط به احراز قیود مادّه ی ۳۲، از جمله بند دال آن می دانند و در صورت عدم احراز قیود مذکور، برای ‌متهمان سابقه دار، در پرونده های سرقت مقرون به آزار یا تهدید، قرارهای تأمین کیفری دیگری غیر از بازداشت موقّت، از جمله وثیقه و کفالت، صادر می‌کنند.^[۱۳۰]

به نظرمی رسد، استدلال گروه اوّل، از قوّت بیشتری برخوردار باشد؛ زیرا قیود مادّه ی ۳۲ از جمله بند دال آن، در خصوص چنین متّهمانی مفروض باشد، در غیر این صورت، اوّلاً؛ صدور قرار بازداشت موقّت الزامی، معنی و مفهومی نخواهد داشت؛ ثانیاًً؛ ‌در مورد جرائم دیگر مندرج در مادّه ی ۳۵ نیز، در صورت پذیرش استدلال گروه دوّم نیز بتوان، قرار تأمین، غیر از بازداشت موقّت صادر نمود. حال آنکه نیّت و قصد واقعی قانون‌گذار، چنین چیزی نبوده است.

به هر حال جهت اجتناب از رویه‌های متفاوت و تقویت بُعد کیفری پیشگیری از جرم، لازم است، واحدهای قضایی رویه واحدی را اتّخاذ نمایند.

مبحث سوّم: عدم توجّه به اصل حتمیّت و قطعیّت در تعیین مجازات

اجرای احکام مربوط به سرقت تعزیری، مطابق بند دوّم مادّه‌ی۳۰ قانون مجازات اسلامی، قابل تعلیق نیست. همچنین مطابق ‌ماده‌ی‌ ۶۶۶ قانون مذکور، «در تکرار جرم سرقت، در صورتی که سارق سه فقره محکومیّت قطعی به اتّهام سرقت داشته باشد، دادگاه نمی‌تواند از جهات مخفّفه در تعیین مجازات استفاده کند.»

علی‌رغم این محدودیّت‌ها، بعضاً مشاهده می‌شود که دادگاه‌ها، اجرای احکام مربوط به جرم سرقت را تعلیق نموده یا در خصوص سارقان سابقه‌داری که سه فقره سابقه ی محکومیّت قطعی به اتّهام سرقت دارند و مجدداً مرتکب سرقت شده‌اند، از کیفیّات مخفّفه استفاده نموده‌اند. در این مقوله نیز شایسته است دادگاه‌ها، جهت برآوردن خواسته ی قانون‌گذار و مآلاً تقویت بُعد کیفری پیشگیری از جرم، خود را مقیّد به محدودیّت‌های مندرج در این موادّ نمایند.

اگر چه برخی جرم‌شناسان برای اثرگذاری بیشتر پیشگیری واکنشی عامّ بر افراد جامعه، شدّت مجازات را به عنوان راهکاری مناسب پیشنهاد می‌کنند، اما تحقیقات می‌دانی بسیاری که برای برّرسی این نظریه انجام شده است نشان می‌دهند که شدّت کیفر، باعث بازدارندگی بزهکاران احتمالی از ارتکاب جرم نمی شود، حتّی در مطالعه ای که از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۵ میلادی، در ایالات متّحده ی آمریکا بر روی جمعیّت زندان انجام شده، نشان داده است که سیاست تشدید کیفر نه تنها بزهکاری را کاهش نداده، بلکه بر تعداد جمعیّت زندانیان این کشور افزوده است. به همین دلیل برخی جرم‌شناسان برای مبارزه با فزونی نرخ بزهکاری، بر حتمیّت و قطعیّت مجازات تأکید کرده‌اند؛ زیرا گریزناپذیری از مجازات، مهم‌ترین مانع برای ارتکاب جرم به شمارمی آید. حتمی بودن مجازات اگر چه شدید نباشد، از شدّت مجازات اثرگذارتر است و سبب می شود، بزهکاران احتمالی باور کنند در صورت ارتکاب جرم، به آن ها پاسخ داده خواهد شد. پس هرگاه احتمال اعمال کیفر افزایش یابد، وسوسه های بزهکاران احتمالی برای ارتکاب بزه، کاهش می‌یابد. این اندیشه سبب شده تا در سال ۱۹۶۴میلادی در فرانسه و در سال ۱۹۷۴میلادی در دانمارک نیز، تحقیقاتی در این زمینه انجام پذیرد. مطالعات مذبور، نشان داده است که قطعیّت و حتمیّت در اجرای کیفر، بیش از شدّت کیفر در کاهش جرم، اثرگذار است.^[۱۳۱]

با تصویب قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب مصوّب ۸۱، موسوم به قانون احیای دادسراها، این سؤال مطرح است که آیا صدور قرار تعلیق تعقیب (‌ماده‌ی‌ ۲۲ قانون اصلاح پاره‌ای از قوانین دادگستری)^[۱۳۲]، خصوصاًً در جرائمی همانند سرقت، امکان‌پذیر می‌باشد یا خیر؟ در این خصوص، دو نظر وجود دارد: گروهی- که ‌اکثریت را تشکیل می‌دهند-، اعتقاد دارند با توجه به نسخ صریح قانون آئین دادرسی کیفری سال۱۲۹۰ و اصلاحات بعدی، خصوصاًً موادّ مربوط به تعلیق تعقیب و نیز نظر به اینکه در مقرّرات جزایی فعلی تقسیم بندی خلاف، جنحه و جنایت وجود ندارد، مقرّرات تعلیق تعقیب، قابل اجراء نیست. در مقابل، گروهی دیگر- که اقلیّت را تشکیل می‌دهند-، باورشان این است که در جرائم تعزیری و مجازات های بازدارنده، با رعایت شرائط مندرج در مادّه ی ۲۲ قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری (ناظر نبودن به جرائم علیه امنیّت کشور و عدم تسرّی به مجازات قانونی بیش از سه سال حبس)، صدور قرار تعلیق تعقیب، بلامانع است.^[۱۳۳]

درحال حاضر، با توجّه به ابهام و سکوت قانون، پس از احیاء دادسراها در سال ۱۳۸۱، علی رغم اختلاف نظری که در خصوص امکان یا عدم امکان صدور قرار تعلیق تعقیب در وضعیّت فعلی وجود دارد، در بسیاری از موارد، حتّی در جرائمی همچون سرقت، در دادسرا قرار تعلیق تعقیب صادر می شود. این در حالی است که قانون‌گذار در مادّه ی ۳۰ قانون مجازات اسلامی، اجرای احکام مربوط به سرقت تعزیری را غیر قابل تعلیق دانسته است. شایسته است قانون‌گذار ضمن توجّه به مباحث جرمشناختی و تفکیک جرائم در این خصوص، ابهام زدایی و شفاف سازی نماید تا از اتّخاذ رویه های متفاوت و متهافت و اعمال سلیقه در مراجع قضایی، جلوگیری به عمل آورد.

مبحث چهارم: تعیین مجازات نامتناسب