۳-۹-استعاره ی تبعیّه ی فعلی
ای گل از پرده برون آی که مرغ سحری همره قافله ی باد سحر باز آمد
(خواجو:۱۸۵)
از پرده برون آمدن : الف) (مستعار و مستعارٌله ) ب)استعاره ی تبعیّه است از “حجاب و پرده برون آمدن و جلوه کردن رخسار یار”(مستعارٌمنه ). ب) به معنای ” شکوفایی غنچه گل سرخ ” (مستعارٌمنه ) نیز هست که این نیز استعاره ی تبعیّه است.
مژدگانی که گل از پرده برون می آید این همه پرده که بر کردهی ما می‌پوشی
(سعدی، ۱۳۷۵ : ۱۳۶)
۳-۱۰-استعاره ی تبعیّه ی فعلی و استعاره ی محقّقه
چو گل بیرون شد از بستان چه حاصل ز غلغل بلبل فریادخوان را
(خواجو:۳۱)
“بیرون شد” (لفظاً مستعار و حقیقتاً مستعارٌله ) و استعاره ی تبعیّه ی فعلی است از “پژمرده و دوره ی شکوفایی اش به پایان رسید” (مستعارٌمنه فعلی)
غلغل یا غلغله (مصدر باب فَعله) صدای هم آهنگ پیوسته :
عاقبت منزلِ ما وادیِ خاموشان است حانیاغلغله در عالم افلاک انداز
(حافظ، ۱۳۸۹ : ۱۲۵)
واژگان بیت فوق می تواند معنای حقیقی داشته باشد. چه بلبل پس از تمام شدن دوران شکوفایی “گل” زمزمه و غلغله اش بی فایده است و حتّی دیده شده که چهچه ی بلبل کم میشود و خاموش می گردد :
چون که گل رفت ،گلستان در گذشت نشنوی زان پس ز بلبل سرگذشت
(مولوی، ۱۳۷۵ : ۱۶/۳)
و می تواند “بلبل” و “گل” نماد (استعاره ی نمادین) از عاشق و معشوق باشد.
۳-۱۱-استعاره ی تبعیّه ی اسمی (اسم مشتق)
دل دَستانسرای مستان را پرده سوزی به پرده سازی نیست
(همان :۱۲۰)
دَستان : سرود : جَرَس دستان گوناگون همی زد.
پرده سوزی : استعاره ی تبعیّه از آشکار شدن راز و از نوع تبعیّه ی اسمی است.
(منوچهری، ۱۳۶۹ : ۲۱۴)
پرده سازی : ساختن پرده (آهنگ). ضمناً ایهام دارد به نهفتن راز.
اضافه ی استعاری و ایهام و اضافه ی تشبیهی
دماغ عقل معطّر کن از شمامه ی می بود که بوی عفافش برون رود ز دماغ
(همان:۳۰۳)
دماغ عقل : اضافه ی استعاری، عقل : مستعار و مستعارٌله . “دماغ” ملایم مستعارٌمنه .
شمامه : گلوله ای به اندازه ی نارنج متوسّط از که از انواع موادّ معطّر می ساختند و در دست می گرفتند و گاه بین انگشتها آن را حرکت می دادند. این شمامه هم بوی خوش داشت که اعصاب را تقویت می کرد و هم برای بعضی حالت تسبیح (نه برای ذکر) را داشت که در دست می چرخانده اند. و “شمامه ی می” اضافه ی تشبیهی است. بوی عفاف ایهام دارد:الف) آرزوی تقوا ورزی . ب) بو و خاصیت تقوا وپرهیزگاری (تمایل به تقوا). دماغ: اندیشه . برون رود ز دماغ: کنایتاً به معنی ترک کردن و از عادت برگشتن و باز آمدن ضمناً ” دماغ” در مصراع دوّم برای بوییدن است و با ” بو” ایهام تناسب است .
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۱۲-استعاره ی تبعیّه ی وصفی
پرچم آویز طاسک خورشید آتش انگیز خنجر بهرام
(همان :۳۲۵)
طاسک: دایره ای است از فلز برّاق به اندازه کف دست که با زنجیر ظریف و یک بند چرمی به گردن اسب می آویختند که از دور برق می زد و زینتی برای اسب بود :
مه طاسک گردن سمندت شب طرّه ی پرچم سیاهت
(جمال الدین عبدالرزّاق اصفهانی، ۱۳۸۱ : ۱۲۹)
طاسک خورشید : ( خورشید ← طاسک) تشبیه مفرد محسوس به محسوس مفرد.
پرچم آویز: منگوله (منگله) . استعاره از پرتوهای زرین آفتاب که در نقاشی به شکل شعاع هایی از خورشید به اطراف آن می رود ( شکل قاصدک)
آتش انگیز: نمونه استعاره ی تبعیّه ی وصفی ، از درخشش و برش (که چون آتش می سوزد) ستاره ی بهرام که جنگجوی فلک است . این نوع ترکیب ها وتوصیفات براساس باور های نجومی که جای در اساطیر یونان و ایران دارد ، پدید آمده است.
خنجر بهرام : استعاره ی مکنیّه تخییلیّه. بهرام : مستعار و مستعارٌله . ” خنجر” ملایم جنگجو و یا سلحشور” است که مستعارٌمنه است. خدایی که به خورشید پرتوی زرِین و به بهرام ، پیکره ای سرخ( هم چون جنگجویان) داده است. لباس سرخ و خنجر ریشه در” خدای جنگ” آتور āTor دارد که به باورهای نجومی منتقل شده است .
چو راغ را شود از لاله، شُقّه خون آلود به خون لاله بباید گرفت دامن راغ
(همان :۳۰۳)
شُقّه : جامه. “را” نشانه ی فکّ اضافه است : چون شُقّه راغ از لاله، خون آلود شود. شُقّه راغ : (راغ ← شُقّه) اضافه ی تشبیهی.
خون آلود : استعاره ی مصرحّه و تبعیّه (تبعیّه ی وصفی) خون لاله : سرخی لاله. “خون” مجاز است از “سرخی” با علاقه ی ملازمت. ضمناً به جهت ایهامی که در مصراع دوّم هست، “خون لاله” می توان استعاره ی مکنیّه باشد که البتّه معنای ایهامی است و عمده ی تصویرسازی بیت با همان توجیه نخستین است : با شراب باید به چمن رفت. باید دامن راغ به خون خواهی لاله گرفت مصراع نخست معنای زیبایی دارد . چون انبوه لاله ها دامنه دشت و چمن را سرخ کرده ،هر دو مصراع کنایه اند نخستین کنایه از خرم و زیبا شدن مصراع دوّم کنایه از باده گساری.
۳-۱۳-استعاره تبعّیه و ایهام و کنایه
نقش می بستم کز او یکباره دامن درکشم لیکن از شوقم سرشک دیده دامنگیر بود
(همان:۲۲۲)
“نقش می بستم” استعاره ی تبعّیه است( چون مستعار فعل مرکب است) از” در این خیال بودم”( مستعار منه)
جامع:ثبت اندیشه و خیال که مانند تاثیر “نقش” بر صفحه یا لوح است.
در مصراع دوم” دامنگیر” ایهام (ایهام کنایی ) دارد به دو معنا: الف.سرشک دیده ام متصل بردامن می چکید ( و معلوم است با این اشک ریختن نمی تواناز او دل کند) ب.سرشک دیدگانم
دامن گیر شده بودم و نمی گذاشت که از او دل بکنم
دامن در کشم:(مکنیٌ به و لازم )کنایه ایماء است از قید و بند کسی رهایی یافتن و رها شدن (مکنیٌ عنه ) و ملزوم کنایه از مصدر (اسم) است.
۳-۱۴-استعاره ی تبعّیه و کنایه ی قریب
بشوی گرد ز خاطر که دیدگان هر دم زلوح چهره ی خواجو غبار می شویند
(همان:۲۱۸)

بعد از جنگ جهانی دوم به مدت تقریباً۴۰ سال ژئوپلتیک به عنوان یک مفهوم و یا روش تحلیل، به علت ارتباط آن با جنگ‎های نیمه اول قرن بیستم منسوخ گردید، هر چند ژئوپلیتیک در این دوره از دستور کار دولت ها در مفهوم قبلی خود خارج شد، اما همچنان در دانشگاهها تدریس می­شد. برای تبدیل شدن نقش فعال جغرافیا در تعریف ژئوپلیتیک به نقش انفعالی سه دلیل عمده قابل ذکر است:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اول اینکه جغرافیدانان بعد از شکست آلمان در جنگ، ژئوپلیتیک خاص آلمان را مقصر اصلی عنوان کردند و سیاست‎های آلمان نازی را متأثر از این مکتب می‎دیدند. خود را از مطالعات در مقیاس جهانی کنار کشیده، توجه خود را به دولت ها و درون مرزهای سیاسی بین المللی معطوف داشتند و واژه ژئوپلیتیک بر چسب غیر علمی‎به خود گرفت و از محافل علمی‎و دانشگاهی طرد شد.دلیل دیگری که موجب افول نقش جغرافیا در جنگ سرد شد ظهور استراتژی باز دارندگی هسته ای بود. توانایی پرتاب سلاح‎های هسته ای بوسیله هواپیما و موشک به فاصله‎های دور،باعث شد که دیگر نه فاصله و نه عوامل جغرافیایی مثل ناهمواری ها و اقلیم چندان مهم تلقی نمی‎شدند. دلیل سوم، ظهور ایدئولوژی به عنوان عامل تعیین کننده ی جهت گیری سیاست ها بود. ژئوپلیتیک جنگ سرد و ژئوپلیتیک عصر هسته ای از مشخصات دوره افول ژئوپلتیک هستند (زین العابدین، ۱۳۸۹ : 13).
۲-۱-۳- دوره احیا
بعد از پایان جنگ جهانی دوم جغرافیدانان شرمنده شدند و از آن پس تلاش نمودند جغرافیدانانی که ژئوپلیتیک را در اختیار آلمان نازی (هیتلر) گذاشته اند،کنار گذارند، و نتیجه اینکه حدود ۴۰ سال ژئوپلیتیک طرد شد. تا اینکه در دهه 1980 در جنگ ویتنام^[2] و کامبوج^[3] بر سر تصاحب منطقه ی مکنگ^[4]، گر چه هر دو کشور از بلوک شرق بودند، ایدئولوژی نتوانست جنگ را از بین ببرد. بنابراین، در گزارش این مناقشه و روابط دو کشور، مجدداً از مفهوم ژئوپلتیک استفاده شد و سپس کسینجر^[5] بصورت تفننی از واژه ی ژئوپلیتیک در مسائل جهان استفاده نمود. علاوه بر آن در جنگ ایران و عراق (1988-1980) و اشغال کویت توسط عراق (1991-1990 ) و به ویژه سقوط پرده آهنین در اروپا از سال 1989 موجب پر رنگ تر شدن این مفهوم شد و به خصوص فروپاشی شوروی (سابق) و برجسته شدن ملیت ها این مفهوم را به صورت یک مفهوم کلیدی در عرصه بین المللی قرار داد (زین العابدین،۱۳۸۹ :۲۸).
در حالیکه نامداران جغرافیای سیاسی چون ریچارد هارتشورن و استیفن جونز سخت در تلاش شکوفا ساختن جغرافیای سیاسی در جهان دوران میانه ی قرن بیستم شدند و سیاستمدارانی چون هنری کیسینجر واژه ژئوپلیتیک را دوباره به زبان روزمره سیاسی نیمه دوم قرن بیستم باز گرداند، جهانی اندیشانی چون ژان گاتمن و سوئل کوهن پیروزمندانه جهانی اندیشی جغرافیایی(ژئوپلتیک) را به بستر اصلی مباحث دانشگاهی باز گرداندند.در این زمینه ژان گاتمن^[6] با طرح تئوری «آیکنوگرافی^[7]– سیروکولاسیون^[8]» «حرکت» را در مباحث ژئوپلیتیک در معرض توجه ویژه قرار داد و عوامل روحانی یا عامل «معنوی» را در جهانی اندیشی «اصل» یا «مرکز» دانست و «ماده» یا «فیزیک» را تأثیر گیرنده قلمداد کرد (مجتهد زاده،۱۳۸۶:۹۶).
سائول بی کوهن می‎گوید: موضوعات ژئوپلیتیکی مهمتر از آن بودند که جغرافیدانان آنها را کنار بگذارند و اکنون خیلی از جغرافیدانان با یک تأخیر به او ملحق شده اند و از باز گشت و تجدید حیات ژئوپلتیک به اندازه او استقبال کرده اند.
2-2-رویکردهای جدید ژئوپلیتیک
همه نظریه‎های ژئوپلیتیکی جنبه ژئواستراتژیکی داشته و برای کسب قدرت بر فضای جغرافیایی تأکید داشتند. اما پس از پایان جنگ سرد و با مطرح شدن نظام نوین جهانی بسیاری از دیدگاه های ژئوپلیتیکی جنبه ی کمی‎پیدا کرد و حتی بعضی از این دیدگاه ها در عالم سایبر اسپیس مطرح شدند. در نظام نوین جهانی عده ای در تحلیل ژئوپلیتیکی خود، رویکرد انرژی را مد نظر قرار دادند،عده ای به مسائل زیست محیطی معتقد بودند، بعضی فرهنگ را عامل اصلی ژئوپلیتیک دانستند و بالاخره، عده ای مسائل ژئواکونومی‎را در تحلیل ژئوپلیتیکی خود مورد توجه قرار دادند. می‎توان گفت که معیار‎های قدرت که نظامی‎گری بود، به طور کلی جای خود را با معیار‎های مذکور تغییر داد. یعنی، قبل از پایان جنگ سرد، معیار اصلی قدرت نظامی‎گری بوده و تمام عوامل اقتصادی، اجتماعی به صورت ابزار مورد توجه بوده است.به علاوه مشخصه ی اصلی ژئوپلیتیک دوره جنگ سرد جهان دو قطبی، جهان سوم و کشورهای عدم تعهد بودند، اما در نظریه ی جدید ژئوپلیتیکی، جهان چهارم مطرح است (زین العابدین، ۱۷۱:۱۳۸۹).
۲-2-۱-رویکرد نظم نوین جهانی
اولین بارجورج بوش پدر^[9] رئیس جمهور اسبق آمریکا در جریان جنگ خلیج فارس در1990م نظام نوین جهانی^[10] را مطرح نمود. و در سال 1991 پس از مذاکرات خود در هلسینکی^[11] با گورباچف^[12] و مارگارت تاچر^[13]، رهبران اروپا، سازمان ملل متحد،کشورهای عربی به ویژه خلیج فارس و سایر هم پیمانان خود، نظریه نظام نوین جهانی خود را اعلام نمود (حافظ نیا،۵۳:۱۳۸۵).
این نظام دیدگاه‎های جدید آمریکا را بیان می‎کند. با فروپاشی نظام سیاسی اتحاد جماهیر شوروی و بلوک شرق و از بین رفتن رقابت قدرت ها، جهان از این پس صاحب نظام نوینی شود که بر قدرت همه جانبه آمریکا استوار است. قدرت و سلطه آمریکا بر جهان بدون تسلط بر خلیج فارس ممکن نبود. نظام نوین جهانی طرحی جدید برای سلطه بر مناطق مهم جهان توسط آمریکا بود. این نظام به رغم عنوان گول زننده آن، شکل جدیدی از استعمار نو است که جهان را به سوی مخاصمه و تلاطم سوق می‎دهد. جورج بوش پدر نظم نوین جهانی را این چنین تعریف می‎کند: «نظم نوین جهانی می‎گوید که بسیاری از کشورها با سوابق متجانس و همراه با اختلافات، می‎توانند دور هم جمع شوند تا از اصل مشترکی پشتیبانی کنند و آن اصل این است که شما با زور کشور دیگری را اشغال نکنید…» اما آمریکائیها از زمان پی ریزی چنین نظریاتی، کمترین توجهی به آنچه خود معتقدند نداشته اند و تعبیر «نوام چامسکی» نظم نوین جهانی تعبیر تازه ای از توسل به زور و انقیاد مضاعف ملت ها است.تمام ابعاد نظم نوین جهانی بر پایه منافع و توسعه طلبی آمریکا استوار است در عصر نظم نوین جهانی، ثبات و امنیت تقریباً به طور کامل برای هیچ کشوری- حتی آمریکا- وجود ندارد.
2-2-2-رویکرد ژئواکونومی
پایه و اساس ژئواکونومی‎استدلالی است که از طرف ادوارد لوتویک^[14] ارائه شده است. او خبر از آمدن نظم جدیدبین المللی در دهه نود می‎داد که در آن ابزار اقتصادی جایگزین اهداف نظامی‎می‎شوند. به عنوان وسیله اصلی که دولت ها برای تثبیت قدرت و شخصیت وجودی شان در صحنه بین المللی به آن تأکید می‎کنند و این ماهیت ژئواکونومی‎است (عزتی،۱۰۷:۱۳۸۸)
ژئواکونومی‎عبارت ازتحلیل استراتژی­ های اقتصادی بدون درنظر گرفتن سودتجاری،که ازسوی دولتها اعمال می­ شود،به منظورحفظ اقتصادملی یا بخشهای حیاتی آن وبه دست آوردن کلیدهای کنترل آن ازطریق ساختارسیاسی وخط مشیهای مربوط به آن پرداخت. (عزتی،1387: 110)
ژئواکونومی‎رابطه بین قدرت و فضا را مدّ نظر دارد و هدف اصلی آن کنترل سرزمین و دستیابی به قدرت فیزیکی نیست بلکه دست یافتن به استیلای اقتصادی فناوری و بازرگانی است بدین ترتیب به نظر می‎رسد مفاهیم ژئواکونومی‎در رویارویی با مسائل قرن 21 از کارآیی مناسبی در مقیاس جهانی برخوردار خواهد بود (واعظی،1388 :32)
ژئواکونومی‎رابطه بین قدرت وفضا را بررسی می‎کند. فضای بالقوه ودرحال سیلان همواره حدود ومرزهایش درحال تغییروتحول است،ازاین رو آزادازمرزهای سرزمین وویژگیهای فیزیکی ژئوپلیتیک است.درنتیجه تفکر ژئواکونومی‎شامل ابزارآلات لازم وضروری است که دولت می‎تواندازطریق آنها به کلیه اهدافش برسد.(عزتی،1387: 110)
ژئواکونومی‎و ژئوپلیتیک دارای تفاوتهای اساسی با هم می‎باشند،اول اینکه ژئواکونومی‎محصول دولت ها وشرکتهای بزرگ تجاری با استراتژیهای جهانی است درحالی که این خصیصه در ژئوپلیتیک نیست. نه دولت ونه شرکتهای تجاری هیچ نقشی درژئوپلیتیک ندارندبلکه یکپارچگی اتحادیه ها،منافع گروهی وغیره برپایه نمونه‎ های تاریخی با عملکردی نامرئی دراستراتژیهای ژئوپلیتیکی پایه واساسی برای همه صحنه‎های ژئوپلیتیکی هستند.
دوم اینکه هدف اصلی ژئواکونومی‎کنترل سرزمین ودستیابی به قدرت فیزیکی نیست بلکه دست یافتن به استیلای تکنولوژی وبازرگانی است. ازلحاظ کاربردی بایدگفت که مفهوم وعلم ژئوپلیتیک می‎تواند درنشان دادن راه وروش‎هایی برای پایان دادن به نزاعها ودرگیری ها ودرمجموع اختلافات نقش اساسی داشته باشددرحالی که ژئواکونومی‎ازچنین ویژگی برخوردارنیست(عزتی،1387: 112)
2-2-3- رویکرد ژئوکالچر
ژئوکالچر یا ژئوپلیتیک فرهنگی فرایند پیچیده ای از تعاملات قدرت،فرهنگ، و محیط جغرافیایی است که طی آن فرهنگها همچون سایر پدیده‎های نظام اجتماعی همواره در حال شکل­ گیری، تکامل،آمیزش، جابجایی در جریان زمان و در بستر محیط جغرا فیایی کره زمین اند.به عبارت دیگر ژئوکالچر ترکیبی از فرایند ‎های مکانی – فضایی قدرت فرهنگی میان بازیگران متنوع و بی شماری است که در لایه‎های مختلف اجتماعی و درعرصه محیط یکپارچه سیاره زمین به نقش آفرینی پرداخته و در تعامل دائمی‎با یکدیگر بسر می­برندو بر اثر همین تعامل مداوم است که در هر زمان چشم انداز فرهنگی ویژه خلق می‎شود.از این رو ساختار ژئو کالچر جهانی بیانگر موزاییکی از نواحی فرهنگی کوچک و بزرگی است که محصول تعامل‎های مکانی – قضایی قدرت فرهنگی اند که در طول و موازات یکدیگر حرکت می‎کنند (دیلمی‎معزی،2:1387).
ژئوکالچر پدیده ای است که بر شالوده نظام اطلاع رسانی نوین و یا صنایعی استوار است که به تولید محصولات فرهنگی مبادرت می‎ورزد وظیفه این صنایع تولید انبوه محصولات فرهنگی است. نظام سلطه فرهنگی در جهان کنونی در کنار نظام سلطه اقتصادی یا سیاسی از عناصر اصلی نظام ژئوپلیتیک جهانی می‎باشند. امروزه منطق حاکم بر فرایند‎های ژئوکالچر جهانی بر اشکال پیچیده و تکامل یافته تر شیوه‎های رقابتی مبتنی است. این فرایند در عین نافذ بودن، مدام در تکامل می‎باشد
پدیده‎های فرهنگی به دلیل خصیصه‎های مکانی شان همواره میل به ثبات و پایداری در مقابل نوآوری ها دارند که می‎توان به تلاش جوامع سنتی و حفظ میراث فرهنگی و آداب و سنن و نمادهای تاریخی و … اشاره کرد. از طرفی الگوهای تمدنی به واسطه ماهیت فضائیشان در جهت سرعت بخشیدن به تغییرات فرهنگی و زدودن مرزهای قراردادی هستند(حیدری،۱۳۸1 :۱۶۸).
۲-2-4- رویکرد ژئوپلیتیک زیست محیطی
مسایل ژئوپلیتیک زیست محیطی از اواخر قرن بیستم به موضوع اصلی فعالیت­ها و نگرانی­ها بین گروه‎های انسانی و بازیگران ملی و فراملی در سطوح منطقه ای و جهانی تبدیل شده است. محیط زیست بشری در سطوح محلی، ملی، منطقه ای و جهانی دستخوش مخاطرات گردیده است. این مخاطرات در سه بعد: کاهش و کمبود منابع، تخریب منابع و آلودگی محیط زیست تجلی یافته است. از دید ژئوپلیتیک، کمبود منابع زیست محیطی یا محروم کردن انسانها از زیستن در مکان مورد علاقه آنها رقابت و کنش متقابل بین گروه‎های انسانی و بازیگران سیاسی در سطوح مختلف را در پی دارد.(www.civilica.com).
طی چند دهه گذشته، افزایش جمعیت، گسترش دامنه مداخلات بشر در طبیعت برای تأمین نیازهای فزاینده از منابع کمیاب طبیعی، گسترش رویکرد سودانگاری در غالب طرح‎های توسعه ای، بی پروایی نسبت به جستار پایداری محیط زیست در ساخت سازه ها و زیر ساخت ها و مانند آن،پیامدهای ناگواری همانند گرمایش کروی، ویرانی لایه ازن، پدیده ال نینو، طوفانهای سهمگین، بالا آمدن سطح آب دریاها، گسترش گازهای گلخانه ای، خشکسالی، سیل، فرو نشست زمین، کاهش آب شیرین، بیابان زایی، کاهش خاک مرغوب، آلودگی هوا، باران‎های اسیدی، جنگل زدایی و نابودیت تنوع زیستی، نشانه‎هایی از جهانی شدن پیامدهای فروسایی محیط زیست در سطح فروملی و فراملی و جهانی بودن بوده اند. تداوم وضعیت موجود،آینده زیست و تمدن فراروی بشر را مبهم و نامطمئن کرده است.نگرانی از این وضعیت به همراه شرایط نا مطلوب کنونی، در طرح رویکردهایی همانند امنیت زیست محیطی، ژئوپلیتیک انتقادی، ژئوپلیتیک زیست محیطی، توسعه پایدار بسیار اثر گذاشت. با توجه به این که مفهوم «جهان» از مقیاس‎های مطالعاتی دانش یاد شده است، مرزهای محلی و ملی را در نوردیده اند، محیط زیست سویه ای ژئوپلیتیک یافته است (کاویانی،۱۳۹۰: ۸۵).
2-2-5-رویکرد ژئوپلیتیک انتقادی
در مورد ماهیت و چیستی ژئوپلیتیک انتقادی نظریه‎های مختلفی ارائه شده است. عده ای از نظریه پردازان، ژئوپلیتیک انتقادی را در مقایسه با ژئوپلیتیک سنتی، که به دلیل سوء استفاده از شواهد جغرافیایی به نفع مقاصد امپریالیستی لکه دار گردیده، از لحاظ علمی‎مستقل و بی طرفانه می‎دانند که می‎تواند با دیدگاهی متعالی به امور جهانی نگریسته و تحقیق عینی بپردازد(مویر،220:1379). عده ای را باور بر این است که ژئوپلیتیک انتقادی در جستجوی آشکار کردن سیاست­های پنهان دانش ژئوپلیتیک است (میرحیدر،42:1386)
از اوایل1970، شاهد ظهوررویکردی نوین به نام «ژئوپلیتیک انتقادی^[15]»هستیم.دانشمندان ژئوپلیتیک چون اتوتایل^[16] ومیشل فوکو را می‎توان ازپیشگامان این حرکت نوین دانست. این دانشمندان به طور همزمان، هم از ژئوپلیتیک انتقاد کردند و هم خود از اندیشمندان این عرصه بودند. این افراد، سیاست اندیشمندانه خود را بر «ضد ژئوپلیتیک» تعریف کرده و با وجود این، در چارچوب زیر بنایی مفاهیم ژئوپلیتیک کار می‎کردند (مویر،۳۷۸:۱۳۷۹).
محققین ژئوپلیتیک انتقادی تمایل دارند بجای تمرکز بر شناسایی عوامل جغرافیایی مؤثر بر شکل گیری قدرت دولتها و سیاست خارجی ایشان، از یک سو دریابند که سیاستمداران چگونه «تصاویر ذهنی» خود را از جهان ترسیم نموده اند و این بینش ها چگونه بر تفاسیر آن ها از مکان‎های مختلف تأثیر می‎گذارند؟ ژئوپلیتیک انتقادی به عنوان نظریه ای نسبتاً جدید که توانسته است خود را بر اساس مؤلفه‎های حاکم میان بازیگران روابط بین الملل، نظام مند سازد، چارچوبی مناسب برای فهم ژئوپلیتیکی جدید، به دور از عناصر سختی هم چون مرز و مکان ایجاد کرده است. بر اساس فهم برخی از موضوعات، بدون توجه به بعضی مسائلی که طبق نظریات سنتی غیرمرتبط می‎نمودند، امری ناقص خواهد بود. از منظر ژئوپلیتیک انتقادی، استراتژی قدرت همیشه نیازمندبه کارگیری فضا وهمین سبب گفتمان می­باشد. (www.javanemrooz.com)
رویکرد انتقادی، کوشش منتقدانه برای کشف ساختارهای جامعه معاصر است که ضمن نقد زیربنایی رویکردهای رایج در شناخت جامعه به تبیین کاستی ها ی روش شناسی آنها می‎پردازند و شیوه‎های اثبات گرایی (پوزیتیوسیتی) را در مطالعه جامعه نقد می‎کند و بر این انگاره استوار است که صرف تجربه و روش‎های تجربی کافی نیست و نباید مطالعه جامعه را همسان با مطالعه طبیعت انگاشت. هدف نظریه پردازان مکتب انتقادی، ایجاد دگرگونی‎های فرهنگی و روشنگرانه برای کاهش نابرابری‎های جهانی، برقراری عدالت بین المللی، احترام به تفاوت ها و گرایش به ارزش‎های فرهنگی جدیدی است که بر فرایند تعامل موجود در صحنه‎های اجتماعی و تمدنی حاکم شود و تعامل و عمل را در چارچوب ارزشهای موجود رهبری کند (مشیر زاده،۱۳۸۴ :۲۲۱).
هر چند ژئوپلیتیک به مطالعه روابط متقابل جغرافیا، قدرت سیاست و کنش‎های ناشی از ترکیب آنها با یکدیگر می‎پردازد (حافظ نیا،۳۶:۱۳۸۵). اما امروزه گفتمان آن تابعی از چالش‎های برخاسته از «جهانی شدن‎های اقتصادی»، «انقلاب اطلاع رسانی» و«خطرات امنیتی جامعه جهانی» است (مجتهد زاده،۱۲۸:۱۳۸۱)و بالاخره ژئوپلیتیک انتقادی در جستجوی آشکار کردن سیاست‎های پنهان دانش ژئوپلیتیک است.مباحث ژئوپلیتیک مقاومت و آنتی ژئوپلیتیک از جمله مباحث مهم در پژوهش ها و نوشته‎های مربوط به ژئو پلیتیک انتقادی می‎باشد.این رویکرد توجهش را صرفاً به رویه سلطه ژئوپلیتیک معطوف نداشته بلکه به رویه دیگر ژئوپلیتیک که مقاومت می‎باشد بیشتر توجه می‎کند. و عاشورا به عنوان عالیترین و متعالی ترین صحنه ژئوپلیتیک مقاومت از چنان ماندگاری و جاودانگی برخوردار بوده و هست که امروزه و در قرن بیست و یکم وهزاره سوم نیز توان تحریک و به غلیان در آوردن جنبش‎های مقاومت را دارد. بسیاری از نهضت ها و مقاومت ها در دنیای اسلام و حتی غیر اسلام الگوی مقاومت خود را از عاشورا الهام گرفته اند. (باباخانی،38:1392)
2-3-اندیشه ملی گرایی
ملی گرایی مفهومی‎کاملا سیاسی دارد. این مفهوم به عنوان یک اندیشه و فلسفه سیاسی تلقی می­ شود. اندیشه‎ای که در هر ملتی ریشه در هویت ملی و میهن دوستی آن ملت دارد. در حالی که مفهوم میهن دوستی و دلبستگی به هویت میهنی مفاهیم غریزی و کهن هستند، ناسیونالیسم پدیده ای فلسفی و نوین محسوب می‎شود که از سوی اروپای بعد از انقلاب صنعتی به جهان بشری معرفی شده است. در این راستا هنگامی‎که جنگ جهانی اول و جنگ‎های بزرگ قبل از آن بیشتر با انگیزه میهن دوستی شروع شده بود، جنگ جهانی دوم حاصل برخورد اندیشه‎های ناسیونالیستی بود.(حافظ نیا و همکاران،210:1389)
ناسیونالیسم به وابستگی مردم یک منطقه که براساس یک احساس مشترک به وجود آمده گفته می­ شود این احساس مشترک ممکن است علل تاریخی، فرهنگی، نژادی، جغرافیایی و غیره داشته باشد. ناسیونالیسم در حقیقت ملاتی است که گروه‎های مختلف را به هم پیوند داده و واحدی به نام ملت را به وجود می‎آورد. (روشن و فرهادیان،242:1385)
میهن دوستی و دلبستگی به هویت میهنی مفاهیم غریزی و کهن هستند. ناسیونالیسم یا ملی گرایی مفهومی‎کاملاً سیاسی است که از سوی اروپای بعد از انقلاب صنعتی به جهان بشری معرفی شد. از نظر واژه شناسی ناسیونالیسم از ریشه ناسی(Nasci)آمده است این واژه لاتین متولد شدن معنی می‎دهد و نظریه تکاملی ایده ناسیونالیسم را تأیید می‎کند.(حافظ نیا و همکاران،210:1389)
اگر ناسیونالیسم بر مبنای برگشت به ارزشهای جاهلی و اساطیری باشد، ارتجاعی محسوب می‎شود و اگر بر مبنای یک احساس انسانی و فرهنگ خلاق باشد، مترقیانه خواهد بود. مفهوم ناسیونالیسم در قرن نوزدهم و بیستم به طور گسترده ای از اروپا به سایر نقاط و از جمله خاورمیانه انتشار یافت. افکار ناسیونالیستی به دلایلی چند در نیمه دوم قرن نوزدهم در خاورمیانه، گسترش یافت.
اول: افتتاح مدارس جدید درمصر، لبنان وسوریه
دوم: اختراع چاپ که به دنبال خود آگاهی از امور سیاسی را افزایش داده و مشوق احیای فرهنگی- ادبی شد.
سوم: تجزیه امپراطوری‎های قدیم که به دنبال خود، خود مختاری گروه‎های ملی را به دنبال داشت.(درایسدل و بلیک،77:1386)
با شروع قرن بیستم ناسیونالیسم به یک قدرت عمده سیاسی در خاورمیانه تبدیل شد و تأثیرات آن زمانی به اوج خود رسید که ناسیونالیسم ترک، عرب، ایرانی و یهود به طور همزمان در این منطقه ظهور کردند، از عوامل اصلی که سبب بروز شکاف و اختلاف در میان شیعیان منطقه خاورمیانه شده، اندیشه‎های ناسیونالیستی پیروان این مذهب در کشورهای مختلف می‎باشد. تنوع نژادی و قومی‎شیعیان ساکن در منطقه خاورمیانه الهام بخش اندیشه‎های ناسیونالیستی در میان آنان گردیده و این امر واگرایی و فقدان وحدت مذهبی در بین آنان را به دنبال دارد. ویژگی عمومی‎ناسیونالیسم تأکید بر برتری هویت ملی بر دعاوی مبتنی بر طبقه، دین و مذهب است و بر این اساس عوامل زبانی، فرهنگی وتاریخی مشترک به همراه تأکید بر سرزمین خاص، هویت بخش گروهی از مردم می‎شود.
بدین ترتیب ایدئولوژی ناسیونالیسم با تأکید بر نژاد و زبان در جهان اسلام که مرکب از انواع زبانها و نژادها ی گوناگون است، یکی از عوامل اصلی واگرایی تلقی می‎گردد. تجارب تاریخی گویای این واقعیت است که حتی پان عربیسم از ادعای نهضت وحدت سراسری اعراب نتوانست در جوامع و کشورهای عربی ایجاد وحدت نماید و طی جنگهای اعراب اسرائیل و با شکست اعراب اعتبار خود را از دست داد. به طوری که در جریان جنگ 1991 آمریکا و متحدین با عراق برخی کشورهای عرب برای آزادی کویت به یک کشور دیگر عرب(عراق)، حمله ور شدند(صفوی،202:1387).
2-4-میهن خواهی
میهن خواهی یا وطن دوستی فلسفه سیاسی ویژه ای نیست، بلکه غریزه ای است که از حس اولیه ی تعلق داشتن به مکان و هویت ویژه ای آن و حس دفاع از منافع اولیه ی فردی در آن مکان ویژه ناشی می‎شود. گونه ی اولیه ی خودنمایی این غریزه کم و بیش در همه ی حیوانات قابل مشاهده است. بیشتر حیوانات محدوده‎های مشخصی را برای جولان دادن و منافع اختصاصی، فردی یا گروهی خود در نظر گرفته و به آن دلبستگی و تعلق می‎یابند و دخالت و تجاوز دیگران را در آن با سرسختی دفع می‎کنند. (مجتهدزاده،70:1381). مفهوم میهن از انگیزه‎های سیاسی دور است و از حد غریزه ی طبیعی خارج نمی‎شود. میهن خواهی یا میهن دوستی تا آن اندازه طبیعی و غریزی است که با تعلقات معنوی انسان درآمیخته و جنبه ی الهی به خود می‎گیرد و به گونه ی مفهوم مقدس خودنمایی می‎کند.
2-5- مفهوم ملت
جمع افرادی که از پیوندهای مادی و معنوی ویژه و مشخصی برخوردار باشند و با مکان جغرافیایی ویژه ای، «سرزمین سیاسی یکپارچه و جداگانه» همخوانی داشته باشند و حاکمیت حکومتی مستقل را واقعیت بخشند، ملت آن سرزمین یا کشور شناخته می‎شوند. بدین ترتیب ملت و ملیت پدیده‎های سیاسی هستند که در رابطه مستقیم با سرزمین واقعیت پیدا می‎کنند و این اصطلاحات در حالی که مباحث سیاسی هستند، جنبه ای کاملاً جغرافیایی به خود می‎گیرند. (مجتهدزاده،65:1381).
در زبان‎های اروپایی واژه ملت از کلمه(natio) مشتق شده و بر مردمانی دلالت دارد که از راه ولادت با یکدیگر نسبت دارند و از یک قوم و قبیله هستند. ملت به مجموعه ای از افراد ساکن در فضای جغرافیایی مشخص و محدود از حیث سیاسی اطلاق می‎شود که بر اساس عوامل و خصیصه‎هایی نظیر تبار، تاریخ، فرهنگ، دین، مذهب، سرزمین، قومیت، زبان و …نسبت به یکدیگر احساس همبستگی می‎کنند و خود را متعلق به یک ما می‎دانند.(حافظ نیا و همکاران،108:1389)

۶٫۹۴

۹٫۳۲

۱۱٫۴

۱۳٫۷۶

۱۶٫۴۴

۷۲۰

لوگ پیرسون تیپ ۳

۲٫۷۴

۳٫۶۱

۴٫۵

۵٫۴۷

۶٫۴۶

۷٫۰۵

۷٫۵۳

۷٫۹۲

۱۴۴۰

لوگ پیرسون تیپ ۳

در این تحقیق جهت تعیین مدل‌های مناسب برای رگبارها در شهر بندر انزلی، اطلاعات واصله از سازمان هواشناسی وآب و منطقه‌ای استان برای فواصل زمانی ۱۵، ۳۰، ۴۵، ۶۰، ۹۰، ۱۲۰، ۱۸۰، ۳۶۰، ۷۲۰ ، ۱۴۴۰ دقیقه به تفکیک سال با توجه به نمونه‌های انتخابی بر اساس روش تصادفی برای ایستگاه‌ جداسازی شده، سپس داده‌های رگباری در نرم افزارExcel بترتیب صعودی برای فواصل مختلف زمانی برحسب دقیقه تنظیم گردید. داده‌های فوق را وارد نرم افزار Smada کرده و با توزیع‌های مختلف (نرمال، لوگ نرمال، پیرسون، لوگ پیرسون و توزیع گامبل) برازش داده شدند. سپس برای تعیین معادلات اساسی رگبارها با توجه به زمان (دقیقه ) و دوره برگشت ۵ ،۱۰ ،۲۵ ، ۵۰ ، ۱۰۰ و ۲۰۰ ساله ، از بهترین معادله که میزان R2 آن نسبت به سایر معادلات بیشتر بود بعنوان معادله اساسی جهت تعیین شدت رگبار برحسب دقیقه و دوره برگشت معین انتخاب شد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در بررسی داده‌های رگبارها اگر داده‌های به صورت هندسی متقارن توزیع شده با شند یعنی ۲۶/۶۸ درصد داده‌ها در محدوده S X و ۹۵ درصد داده‌ها در محدودهS 2 X و ۹۹ درصد داده‌ها در محدوده S 3 X توزیع شده باشد. داده‌ها نرمال بوده، می‌توان از رابطه زیر برای برآورد کردن استفاده کرد.
(۱) X=µ +K*S
که در اینجا X مقدار برآورد شده رگبار، µمقدار متوسط رگبار، K انحراف معیار داده‌های رگباری و S نیز انحراف معیار داده‌ها می‌باشد.
مقدار K در معادله فوق برحسب سطح احتمال و دوره برگشت نیز تغییر می‌کند بطوریکه با افزایش سطح احتمال و دوره برگشت مقدار K افزایش و با کاهش آن دو ضریب K نیز کاهش می‌یابد بدین ترتیب بین سطح احتمال دوره برگشت با مقدار K رابطه مستقیم برقرار می‌باشد‌. برای برآورد و پیش‌بینی دقیق رگبار باید فاصله نقاط نسبت به منحنی ترسیم شده کمترین باشد تا بتوان بطور دقیق شدت رگبار را برآورد کرد اما در صورت ترسیم خط منحنی از بین نقاط فاصله زیاد باشد می‌توان با لگاریتم‌گیری یعنی :
(۲) Log x = log µ + k .s
فواصل را کمتر کرد. در این صورت متغیر مورد نظر از توزیع لوگ‌نرمال پیروی کرده و نرمال نمی‌باشد در صورت عدم هماهنگی با توزیع لوگ نرمال باید با توزیع های دیگر مورد ارزیابی قرار گیرد.
توزیع توزیع لوگ پیرسون نوع سوم حالت خاصی از توزیع گاما(Gamma) است که در مطالعات مربوط به داده‌های حد (اکسترمم) کاربرد فراوانی دارد. این توزیع با تبدیل داده‌ها به لگاریتم آن (y=log x) برکاهش عدم تقارن بکارمی رود. این روش بعنوان روشی استاندارد در تحلیل رگبار استفاده می‌شود. بدین منظور در ابتدا از تمامی داده‌های رگباری بر اساس فرمول زیر لگاریتم گرفته می‌شود.
(۳) x=log x
سپس میانگین داده‌های لگاریتم گرفته محاسبه می‌شود .

(۴) Log x=
و انحراف از معیار در این تابع از فرمول زیر محاسبه می‌شود‌.

(۵) S log x =
در این توزیع ضریب چولگی از فرمول:

(۶) g=
مقدار k برای توزیع لوگ‌پیرسون‌تیپ ۳ نیز مثل توزیع نرمال با توجه به سطح احتمال و دوره برگشت متغیر بوده و با افزایش دو فاکتور فوق میزان k افزایش و با کاهش آن k نیز کاهش می‌یابد.
در بررسی داده‌های حد بیشترین محققین علاقمند به برآورد بالاترین یا پائین‌ترین مقادیر هر متغیری هستند بخاطر اینکه هر چند وقت، چنین اتفاقی با مقدار مشخص رخ می‌دهد‌. برای این منظور معمولاً از روش تجزیه و تحلیل مقادیر انتهایی (extreme) استفاده می شود . بدین منظور اگر یک سری آماری مرکب از x1 ، x2 ، x3 ، …………… xnرا داشته باشیم احتمال تجمعی هر مقدار از x در توزیع گامبل عبارت خواهد بود از:
) ۱) P´=

(۲) Y= -ln

مدی نظری علل اجتماعی کجرفتاری زنان
X₁ گسیختگی خانواده والدین
X₂ محیط زندگی
مدل نظری جرم زنان
SES X₃
X₅ میزان دین داری
X₆ سن ازدواج

بند چهارم- تبیین روان شناختی کژ رفتاری های اجتماعی

بسیاری از روانشناسان و روانکاوان علل رفتارهای انحرافی را بر حسب نقص شخصیت فرد کجرو توجیه و تبیین می کنند و بر این باورند که برخی از گونه های شخصیت بیشتر از گونه های دیگر گزینش به جرم و تبهکاری دارند .
در واقع آنان کژرفتاری را ناشی از تجربه های تلخ دوران کودکی می دانند که معلول روابط ناسالم فرد و محیط اجتماعی است.
آنان در تکوینی شخصیت دو عامل زیستی و اجتماعی را موثر می دانند و عوامل زیستی معمولاً به ارث می رسند و عوامل اجتماعی محصول محیط اجتماعی هستند.

گفتار سوم- نظریه های جامعه شناسی انحرافات

در قلمرو جامعه شناسی نظریه های مختلفی در باب کجروی و انحرافات می باشد. جامعه شناسان علل و عوامل گوناگونی را باعث شکل گیری و انجام عمل کجروی در جامعه توسط انسانها معرفی نموده اند.
از اهالی حوزه های جامعه شناسی ریشه های انحراف و علل آن را نه در درون فرد بلکه در بیرون از او در واقعیت های اجتماعی نهادها، ساختارها، روابط اجتماعی و نظایر آن جستجو می کنند.
۱ـ نقطه آنان از جامعه و ساخت اجتماعی است.
۲ـ افعال و کنش های فرد را در قبال جامعه می سنجد.
۳ـ واحد تحلیل آن جمع است نه فرد
۴ـ جرم و بزهکاری را امری ناخواسته به شمار می آورند که از سوی نظام اجتماعی بر فرد تحمیل گردیده است»^[۱۶]

بند اول- نظریه های آنومی

تبیین همه صور کجرفتاری از جمله انحرافات و جرایم زنان به وسیله مفهوم آنومی (بی هنجاری) امکان پذیر می باشد. «از نظر لغوی آنومی از دو جزء ترکیب یافته است. ۱ـ «نومیا» و «نومی» که در زبان یونانی به مفهوم ناموسی و قانونی است و دلالت بر قاعده روال رفتار، هنجار، سنجه، قانون، رسم روش و مانند آن ۲ـ «آ» به مفهوم نفی آن.
همچنین ساروخانی می نویسد: «بی هنجاری از نظر ریشته لغوی فقدان هنجارها یا قوانین را می رساند و در آغاز توسط دورکیم به منظور تشریح بعضی از رفتارهای جانیان و افراد غیر اجتماعی به کار رفت»^[۱۷]

بند دوم- نظریه آنومی دورکیم:

نظریه آنومی دورکیم یکی از مهمترین و اساسی ترین و پرآوازه ترین نظریات جامعه شناسی در باب بزهکاری و کجرفتاری می باشد.
آنومی در نظر دورکیم اشاره به بی سازمانی، گسستگی و از هم گسیختگی اجتماعی، اختلال، و اغتشاش در نظام جمعی دارد وقتی اجماع بر سر پذیرش هنجارهای اجتماعی و اهداف و انتظارات جامعه نباشد، بی هنجاری یا آنومی شکل می گیرد.
با توجه به بحث آنومی دورکیم می توان چنین بیان کرد که آنچه که دورکیم در ارتباط با آنومی و رفتار انحرافی مطرح نموده است شامل انحراف یا کجرفتاری زنان هم می شود.
بنابراین براساس این تئوری هر گاه آنومی یا بی هنجاری اجتماعی افزایش یابد و هنجارها و قواعد رفتار در جامعه دچار ستیز و از هم گسیختگی شوند و یا اینکه فرد بر اثر فقدان هنجارها و الگوهای رفتار، دچار سرگشتگی و پریشانی شود و بر اثر چنین حالاتی احساسات جمعی تضعیف شود و ضمانت اجرائی خود را از دست بدهد کجرفتاری های اجتماعی از قبیل سرقت، قتل، فحشاء، اعتیاد و غیره افزایش می یابد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

همچنین براساس این تئوری بین فرد گرایی و افزایش جرم یا کجرفتاری رابطه وجود دارد یعنی اگر همبستگی اجتماعی در اثر از هم گسیختگی و انفکاک بین اعضاء خانواده ضعیف شود و اعضاء خانواده خوب جامعه پذیر نشده باشند، در نتیجه نمی توانند قواعد و قوانین و آداب و رسوم و ارزشهای اجتماعی جامعه را درونی نمایند لذا، نمی توانند خود را همراه و همساز با اعتقادات و اخلاقیات و عقاید و قواعد پذیرفته شده جامعه بنمایند و احتمال اینکه دچار کجرفتاری اجتماعی شدند بسیار است.

بند سوم- نظریه آنومی رابرت مرتن

مرتن معتقد است که فقر باعث رفتار انحرافی می شود. چرا که فشار ساختاری جامعه به افراد از طریق تشویق ها و تبلیغاتی که درباره اهداف فرهنگی انجام می دهد باعث کجروی می شود.
آنومی و بی هنجاری در دیدگاه مرتن زمانی اتفاق می افتد هنجارهای اجتماعی با واقعیت اجتماعی در ستیزند و از این طریق بر افراد جامعه فشار وارد می شود.
مرتن شیوه های انطباقی دارد که پنج حالت می باشد.
۱ـ سازگاری ، همنوایی و تطابق
۲ـ بدعت و نوع آوری
۳ـ سنت گرایی و یا عادت گرایی
۴ـ عقب نشینی انصراف
۵ـ شورش و طغیان
مرتن می گوید که در جامعه چگونه ساختار اجتماعی و ارزشهای اجتماعی موجب انحراف افراد جامعه می شوند. در تناقض واقعیت با هنجارها به افراد فشار وارد می آید و افراد برای رسیدن به هدف های تاکید شده ناچار به راه های غیر مشروع روی می آورند. البته شیوه واکنش افراد به پایگاه اجتماعی او و چگونگی جامعه پذیری افراد بستگی دارد. در نهایت اهمیت تئوری مرتن در این است که به رفتار فرد توجه ننموده بلکه جنبه های اجتماعی که روی را در نظر دراد که متأثر از ساختار فرهنگی اجتماع است.

بند چهارم- نظرات رابرت آگینو و مسنرو روز نفلد:

پس از مرتن افرادی چون رابرت اگینو^[۱۸] و مسنر^[۱۹] و روز نفلد^[۲۰] هم در باب انحراف کارهایی را انجام داده اند خلاصه نظرات آنها به قرار ذیل می باشد:
الف) رابرت آگینو: اگینو می گوید تاکید عمده نظریه فشار اجتماعی از جمله نظریه مرتن توجه به اهمیت روابط اجتماعی منفی است. اگینو معتقد است سه منشأ کلی فشار وجود دارد که باعث انحراف می‌شود:
۱ـ عدم موفقیت در دستیابی به اهداف با ارزش از نظر اجتماعی
۲ـ حذف وقایع با ارزش از نظر اجتماعی ، مثلاً از دست دادن نزدیکان
۳ـ تجربه وقایع منفی از نظر ارزشهای اجتماعی که شامل تجربیاتی مانند سوء استفاده جنسی از کودکان ، قربانی شدن در یک واقعه جنایی، تنبیه های لفظی یا جسمانی اگینو معتقد است که این فشار ها تمایل به کج رفتاری را در افراد ایجاد می کند.
ب) مسنرو روزنفلد: مسنرو روزنفلد نظریه مرتن را در باب کج رفتاری طبقه پایین و نظر جامعه شناسان معاصرتر را نسبت به اینکه کج روی فقط منحصر به طبقه پایین نیست بلکه طبقات بالا و متوسط هم ممکن است دست به کج رفتاری بزنند را مورد توجه قرار دادند.
مسنرو روزنفلد می گویند علت عدم هماهنگی بین اهداف اجتماعی و راه های نهادی شده در جامعه آمریکا بویژه دست یافتن به پول ، اقتصاد بازار آزاد است که مبدل به نهاد اصلی اجتماع گردیده است نهادهای دیگر مثل مدرسه، کلیسا، خانواده در مقابل آن ضعیف هستند.

۹۸/۸۷ ab

۴۷/۵ ab

غلظت ۲ میلی مولار

حروف یکسان در هر ستون برای هر تیمار نشان دهنده عدم وجود اختلاف معنی‌دار و حروف غیر یکسان نشان‌دهنده وجود اختلاف معنی‌دار است (LSD≤۰٫۰۵).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۶- تعداد دانه در خورجین:

نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اثر تنش خشکی و اثر رقم بر تعداد دانه در خورجین در سطح احتمال ۵ درصد معنی‌دار بوده است (جدول ۴-۵). نتایج مقایسه میانگین نشان داد که تعداد دانه در خورجین در تیمارهای آبیاری مطلوب ۵/۲۳ و در تیمارهای تنش ۷/۲۱ بوده که نشان‌دهنده اثر کاهشی تنش بر روی این صفت می‌باشد (شکل ۴-۱۲).
شکل۴-۱۲- اثر سطوح تنش خشکی بر تعداد دانه در خورجین. ستون های با حروف مشابه بر اساس آزمون LSD در سطح احتمال ۵ درصد تفاوت معنی‌داری ندارند.
نتایج حاصله از این آزمایش با نتایج به‌دست‌آمده توسط امامی و همکاران در سال ۱۳۹۱ مطابقت دارد. وقوع تنش خشکی در مرحله رشد زایشی موجب کاهش جذب مواد پرورده و درنتیجه کاهش فتوسنتز برگ و تولید شیره پرورده گردیده که این وضعیت موجب از بین رفتن گل‌ها و درنتیجه افزایش آسیب‌پذیری تشکیل دانه در غلاف‌ها در شرایط تنش خشکی می‌شود (امامی و همکاران، ۱۳۹۱). ما و همکاران در سال ۲۰۰۶ گزارش کردند که برخورد مراحل زایشی گیاه کلزا با تنش خشکی موجب کاهش حداکثر صفات وابسته به عملکرد نظیر تعداد دانه در خورجین می‌شود آن‌ها همچنین گزارش کردند که کاهش عملکرد دانه در شرایط تنش، عمدتاً به دلیل کاهش تعداد خورجین و تعداد دانه در خورجین می‌باشد. جانز و همکاران نیز در سال ۱۹۸۵ اظهار داشتند که تنش خشکی در مرحله گلدهی به‌طور عمده تعداد دانه در خورجین را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نصری و همکاران نیز در سال ۱۳۸۵ اثر کاهشی تنش خشکی را بر تعداد دانه در خورجین گزارش کردند. مندهام و همکاران در سال ۱۹۸۴ رابطه معکوسی را بین تعداد خورجین در بوته و تعداد دانه در خورجین گزارش کردند که این رابطه با نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه این دو صفت در دو رقم ساری گل و RGS در این پژوهش تطابق دارد بدین‌صورت که رقم ساری گل دارای تعداد خورجین در بوته بیشتری نسبت به رقم RGS بود ولی ازلحاظ تعداد دانه در خورجین رقم RGS دارای برتری قابل‌توجهی نسبت به رقم ساری گل بود (شکل ۴-۱۳).
شکل ۴-۱۳- اثر رقم بر تعداد دانه در خورجین. ستون های با حروف مشابه بر اساس آزمون LSD در سطح احتمال ۵ درصد تفاوت معنی‌داری ندارند.
سالیسیلیک اسید نیز به‌عنوان فاکتور فرعی فرعی در این آزمایش بر روی تعداد دانه در خورجین اثر معنی‌داری در سطح احتمال ۱ درصد اعمال کرده است اثر متقابل تنش و سالیسیلیک اسید نیز برای این صفت در سطح ۱ درصد معنی‌دار شده ولی اثر متقابل رقم و سالیسیلیک اسید بر تعداد دانه در خورجین معنی‌دار نشده است (جدول ۴-۵). نتایج مقایسه میانگین نشان داد که در بین تیمارهای سالیسیلیک اسید بیشترین تعداد دانه در خورجین مربوط به تیمار ۵/۱ میلی مولار ۶۰/۲۳ بوده است این در حالی است که این تعداد برای تیمار شاهد (بدون سالیسیلیک اسید) ۱۵/۲۱ بود (شکل ۴-۱۴). همچنین نتایج نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب تیمار ۱ میلی مولار و در شرایط تنش خشکی تیمار ۲ میلی مولار بیشترین تعداد دانه در خورجین را تولید کردند (شکل ۴-۱۵).
شکل۴-۱۴- اثر تیمارهای سالیسیلیک اسید بر تعداد دانه در خورجین. ستون های با حروف مشابه بر اساس آزمون LSD در سطح احتمال ۵ درصد تفاوت معنی‌داری ندارند.
شکل۴-۱۵- اثر متقابل سطوح تنش خشکی و سالیسیلیک اسید بر تعداد دانه در خورجین. ستون های با حروف مشابه بر اساس آزمون LSD در سطح احتمال ۵ درصد تفاوت معنی‌داری ندارند.
جدول ۴-۵- تجزیه واریانس صفات گیاهی دو رقم کلزا در رژیم‌های مختلف آبیاری و غلظت‌های متفاوت سالیسیلیک اسید.

میانگین مربعات Mean Square

عملکرد دانه

وزن هزار دانه

تعداد دانه در خورجین

درجه آزادی (df)

منابع تغییر (sov)

۸۸/۷۳۷۷۰ ^ns

۰۱/۰ ^ns

۸۴/۲ ^ns

۲

بلوک ®

۲۸/۱۰۲۲۳۸۹ ^**

۰۹/۱۸ ^**

۹۹/۵۰ ^*

۱

رژیم آبیاری (ST)

۹۱/۷۲۱۷

۰۷/۰

۹۵/۰

۲

خطای کرت اصلی

۳۵/۲۹۴۳۷^*

۷۰/۲ ^**

۵۵/۵۱ ^*