β

|a_y-a_y,target|

RI

|y_e|

|u-u_d|

بدون کنترل

۰٫۵۵

۶٫۹۴

۱٫۸۲

۰٫۶۶

۰٫۷۹

۱٫۲۹

کنترل یکپارچه

۰٫۲۳

۴٫۸۰

۰٫۷۴

۰٫۶۳

۰٫۸۷

۲٫۶۷

درصد تغییر

-۵۷٫۷۸

-۳۰٫۷۷

-۵۹٫۳۰

-۴٫۸۰

۱۰٫۲۲

۱۰۶٫۹۸

۴-۳-۲ مانور تغییر مسیر دوگانه روی جاده لغزنده (۲/۰=μ)
در شکل ۴-۳۳، مسیر خودرو در این مانور نشان داده شده است. برای شبیه­سازی سطح یخ­زده، ضریب اصطکاک ۲/۰ به کار رفته و با توجه به لغزندگی شدید، سرعت خودرو کمتر و برابر با km/h80 در نظر گرفته شده است. این شکل نشان می­دهد که در بیشتر لحظات، مسیر مطلوب، بهتر دنبال شده است (اگرچه بیشینه انحراف از مسیر اندکی افزایش یافته است).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شکل ۴-۳۳ مانور تغییر مسیر دوگانه برای سیستم کنترل یکپارچه روی سطح لغزنده
تأثیر عملکرد سیستم کنترل یکپارچه بر دینامیک چرخش و جانبی خودرو، در شکل­های ۴-۳۴ و ۴-۳۵ نشان داده شده است.
با دقت در شکل ۴-۳۴، دیده می­ شود که نرخ چرخش خودروی بدون کنترل، بین ثانیه­های ۵ تا ۷، تا حد غیر قابل قبولی از مقدار مرجع خود فاصله گرفته، خودرو در وضعیت بیش­فرمانی قرار می­گیرد، در حالی که سیستم کنترل یکپارچه، بیش­فرمانی را به میزان ۶۰% کاهش داده است.
شکل ۴-۳۴ پاسخ دینامیک چرخش برای سیستم کنترل یکپارچه روی سطح لغزنده
به طور مشابه، شکل ۴-۳۵ نشان می­دهد خطای شتاب جانبی و مقدار زاویه لغزش جانبی، به ترتیب ۶۲% و ۵۰% کاهش داشته اند، که حاکی از بهبود قابل ملاحظه پایداری جانبی خودرو می­باشد.
شکل ۴-۳۵ پاسخ دینامیک جانبی برای سیستم کنترل یکپارچه روی سطح لغزنده
در نمودارهای شکل ۴-۳۶ ملاحظه می­ شود که مانند شبیه­سازی­های قبل، سیستم کنترل فعال غلت، زاویه غلت را در مواقع بحرانی کاهش داده، ضمن آن که با تشخیص محور بحرانی از نظر انتقال وزن جانبی، گشتاور فعال بیشتری را روی محور عقب (محور غیربحرانی) اعمال نموده است.
شکل ۴-۳۶ پاسخ دینامیک غلت برای سیستم کنترل یکپارچه روی سطح لغزنده
با توجه به شکل ۴-۳۰ و جدول ۴-۶ ملاحظه می­ شود که عملکرد کنترل یکپارچه، به علت دخالت سیستم ترمز فعال، موجب ۶۲% افزایش بیشینه افت سرعت نسبت به خودروی بدون کنترل شده است. دقت در رفتار سایر متغیرها نشان می­دهد که در شرایط بحرانی، استفاده از ترمز لازم و این میزان کاهش سرعت اجتناب­ناپذیر بوده است. اگرچه در پایان مانور، به علت قرار گرفتن خودرو در مسیر هدف و رها کردن ترمز توسط کنترلر، سرعت دوباره افزایش می­یابد.
شکل ۴-۳۷ پاسخ دینامیک طولی برای سیستم کنترل یکپارچه روی سطح لغزنده

شکل ‏۴‑۱۴: نمونه فریم‏هایی از یک فیلم ۹ دقیقه‏ای که در آن روند تغییرات فاصله بین پلک‏ها از حالت کاملا هوشیار به حالت خواب‏آلوده نشان داده شده است. تصاویر از بالا به پایین و از راست به چپ مربوط به زمان‏های دقیقه اول، دقیقه سوم، دقیقه پنجم، دقیقه هفتم، دقیقه هشتم و دقیقه نهم می‏باشد.
شکل ‏۴‑۱۵: نمودار تغییرات ELDC نسبت به زمان
سعی شد الگوریتم پیشنهادی آشکارسازی بسته بودن چشم با برخی از روش‏های دیگر مقایسه شود. متاسفانه در برخی سیستم‏ها مانند [۳۰, ۳۴, ۴۷, ۴۸] مدت آزمایش‏های انجام شده بسیار کوتاه (معمولا حدود ۵ دقیقه یا کمتر) می‏باشد. همچنین در آزمایش برخی از سیستم‏ها [۶, ۳۰, ۴۶, ۴۸, ۵۸] دقت آشکارسازی بسته شدن چشم بیان نشده است.
در [۴۹] یک سیستم بلادرنگ مبتنی بر پردازنده‏های گرافیکی^[۱۵۳] (GPU) برای آشکارسازی پلک‏زدن راننده طراحی شده که در طیف مادون قرمز عمل می‏کند. این سیستم تصاویر را با نرخ ۲۵ فریم در ثانیه پردازش می‏کند. خطای FPR و FNR این سیستم بر روی ۲۲ فیلم یک دقیقه‏ای از ۲۲ فرد مختلف (در مجموع ۳۳۰۰۰ فریم) به ترتیب ۵/۱۰% و ۳% گزارش شده است. این سیستم فقط براساس ردیابی چشم و استخراج ویژگی PERCLOS خستگی راننده را تعیین می‏کند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

Batista [27] روشی برای آشکارسازی بسته شدن چشم ارائه کرده که نرخ خطای FPR و FNR آن به ترتیب ۵/۹% و ۷/۱% می‏باشد. این الگوریتم بر روی ۵ فیلم در مجموع به تعداد ۱۸۰۰ فریم (حدود ۷۲ ثانیه) آزمایش شده است. هرچند به نظر می‏رسد روش ارائه شده در این مقاله بهتر از روش پیشنهادی ماست، اما آزمایش‏های انجام شده برای ارائه دقت سیستم کافی به نظر نمی‏رسد.
Bergasa و همکارانش [۲۳] سیستم خود را بر روی ۱۰ فیلم در مجموع به مدت ۲ ساعت آزمایش کرده‏اند. در این آزمایش دقت آشکارسازی بسته شدن چشم ۸۰% ارائه شده است.
روش ارائه شده توسط Smith و همکارش [۴۷] بر روی ۸ فیلم که در مجموع شامل ۱۱۶۰ فریم می‏باشد، آزمایش گردید. بر اساس نتایج ارائه شده، نرخ خطای FPR و FNR این سیستم به ترتیب ۷۱% و ۱۵% گزارش شده است. نتایج ارائه شده نشان می‏دهد خطای FPR سیستم در آشکارسازی بسته شدن چشم بسیار زیاد است.
در جدول ‏۴‑۸ مقایسه اجمالی میان الگوریتم پیشنهادی و سایر الگوریتم‏های ارائه شده برای آشکارسازی بسته بودن چشم، مشاهده می‏شود. همان گونه که مشاهده می‏گردد روش پیشنهادی در مقایسه با سایر روش‏های ارائه شده دقت بسیار خوبی دارد.
جدول ‏۴‑۸: مقایسه الگوریتم پیشنهادی با سایر الگوریتم‏های ارائه شده برای آشکارسازی بسته شدن چشم

نام روش

خطای FPR

خطای FNR

روش Lalonde

۵/۱۰%

۳%

روش Batista

۵/۹%

۷/۱%

روش Bergasa

؟

۲۰%

روش Smith

۷۱%

۱۵%

روش پیشنهادی

۴/۲%

۷/۸%

استخراج ویژگی‏های ناحیه سر و چهره
ویژگی استخراج شده از ناحیه سر و چهره، آشکارسازی چرخش سر است. برای ارزیابی الگوریتم پیشنهادی در آشکارسازی چرخش سر، مقدار چرخش سر در هر فریم ® با یک حد آستانه مقایسه شد. اگر مقدار R کمتر از حد آستانه باشد، چرخش آشکارسازی نشده، در غیر این صورت چرخش سر رخ داده است. برای ارزیابی این بخش از سیستم، تعداد ۱۱ فیلم به مدت ۳۷ دقیقه مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج نشان می‌دهد الگوریتم پیشنهادی در آشکارسازی چرخش سر حول محورهای مختلف بسیار خوب عمل می‌کند. هرچند در این سیستم، ردیابی چهره براساس ساده‌ترین روش انجام شده، اما نتایج رضایت‌بخشی بدست آمده است. بر اساس این نتایج الگوریتم پیشنهادی قادر است افتادن سر و چرخش سر حول تمام محور‌های مختصات را آشکارسازی کند. اگر راستای محور‌های مختصات مطابق شکل ‏۴‑۱۶ درنظر گرفته شود، توانایی سیستم در آشکارسازی چرخش سر مطابق جدول ‏۴‑۹ خواهد بود.
X
Y
Z
شکل ‏۴‑۱۶: نمایش وضعیت سر نسبت به محورهای مختصات
جدول ‏۴‑۹: توانایی سیستم پیشنهادی در آشکارسازی چرخش سر حول محورهای مختصات

گردش حول محور

۲-۲- پژوهش های انجام شده بر روی کنترل راکتورهای پلی اتیلن ۱۰
۲-۳- هدف ۱۱

۳-۱- آماده سازی کاتالیست ۱۳
۳-۲- راکتور پیش تماس ۱۶
۳-۳- راکتورهای پیش پلیمریزاسیون ۱۸
۳-۴- راکتورهای پلیمریزاسیون در فاز گاز ۱۹
۳-۵- بازیافت مونومر ۲۶
۳-۶- بخار زنی و خشک کردن پلیمر ۲۸
۳-۷- اکستروژن ۳۲
۳-۸- گریدهای تولیدی ۳۳

۴-۱- روش های مدل سازی پلیمریزاسیون ۳۶
۴-۲- مدلسازی پلیمریزاسیون با بهره گرفتن از روش ممان ۳۸
۴-۳- مدل سازی کوپلیمریزاسیون اتیلن و ۱- بوتن ۴۲
۴-۴- تعیین ثوابت سینتیکی ۴۶

۵-۱- مدل سینتیکی فرایند ۴۸
۵-۲- مدل ریاضی فرایند ۵۱
۵-۱- شرایط عملیاتی راکتورها ۵۴

۶-۱- پایداری ۵۸
۶-۲- معیار پایداری ۵۸
۶-۳- سیستم کنترل در راکتورهای پلیمریزاسیون ۶۰
۶-۴- سیستم کنترلی پیشنهادی ۶۲
۶-۵- کنترلرهای PID 64
۶-۶- تنظیم کنترلر ۶۵

۷-۱- پایداری ۶۸
۷-۲- نتایج حلقه باز فرایند ۷۰
۷-۳- کنترل ۷۰
۷-۴- نتایج حلقه بسته فرایند ۷۵
۷-۵- عملکرد سیستم کنترل در دفع اغتشاشات ۷۷
۷-۶- نتیجه ­گیری و پیشنهادها ۹۱

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۵-۱- مکانیزم سینتیک واکنش کوپلیمریزاسیون الفینها با کاتالیست زیگلر- ناتا ۴۸
جدول ۵-۲- مقادیر ثوابت سینتیکی ۵۱
جدول ۵-۳- شرایط عملیاتی راکتورها ۵۵
جدول ۵-۴- شرایط ورودی راکتورها ۵۶
جدول ۶-۱- پارامترهای تنظیم شونده و تنظیم کننده ی سسیستم کنترلی ۶۳
جدول ۷-۱- مقادیر مقرر برای هر کنترلر ۷۰

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول ۷-۲- پارامترهای تنظیمی به روش زیگلر نیکولز حلقه باز ۷۳
جدول ۷-۳- روابط تنظیم کنترلر به روش CHR (دفع اغتشاش) ۷۴
جدول ۷-۴- روابط تنظیم کنترلر به روش CHR (ردیابی مقدار مقرر) ۷۴
جدول ۷-۵- تنظیم نهایی کنترلرها ۷۵
فهرست شکل­ها
عنوان صفحه
شکل ۱-۱- ساختمان مولکولی اتیلن و پلی اتیلن ۳
شکل ۱-۲- ساختار مولکولی انواع پلی اتیلن ۵
شکل ۳-۱- مخزن های روغن و گریس جهت ساخت کاتالیست ۱۴

شرکت­های بیمه به طور سنتی راهکار استفاده از بیمه اتکایی را پیش می­گیرند تا از این بحران­ها نجات یابند و از تمرکز زیان این ریسک­ها بر روی خود بکاهند و نیز بتوانند ذخیره سرمایه محدود خود را با این پوشش جبران نمایند. اما باید توجه داشت که شرکت­های بیمه اتکایی نیز ظرفیت تمرکز ریسک و ذخیره­سازی محدودی دارند. افزایش سرسام­آور ارزش دارایی­ های بیمه شده در مناطق حادثه خیز باعث می­ شود که شرکت­های بیمه اتکایی نیز توانایی پوشش تمام این ریسک را نداشته باشند. از طرفی در کشور ما مشکل مضاعف است؛ زیرا کشور، با تحریم­های مالی و بین ­المللی روبه­رو است. در نتیجه حتی در استفاده از ظرفیت بیمه­های اتکایی خارجی نیز با محدودیت مواجه می­ شود. علاوه بر این در چنین مواقعی هزینه استفاده از بیمه اتکایی بالا می­رود.
در این میان یکی از ابزارهای کارآمد و موثر برای حل این مشکل ارتباط مستقیم بین صنعت بیمه و بازار سرمایه تحت عنوان مفهومی به نام “اوراق بهادار سازی ریسک” می­باشد. این اوراق به اوراق بهادار بیمه­ای (ILS) معروفند. ILS در سه شکل اوراق تضمین زیان صنعت (ILW)، اوراق سایدکار (Sidecar) و اوراق بلایای طبیعی (Cat Bond) می­باشند.

اوراق بهادارسازی ریسک­های بیمه­ای فرآیندی نزدیک به بیمه اتکایی است. لذا تفاوت اصلی از ساختار ناشی نمی­ شود؛ بلکه از ایجاد یک دارایی قابل معامله ناشی می­ شود. هم­چنین وجود بازار ثانویه این امکان را برای سرمایه­گذار فراهم می­ کند تا تصمیم بگیرد که در بازار باقی بماند یا از آن خارج شود. این عمل برای بیمه­گران اتکایی امکان­ پذیر نیست. بازارهای سرمایه بسیار بزرگتر از بازار بیمه اتکایی می­باشند و نوسانات روزانه بزرگتری نسبت به بزرگترین فاجعه متصور را تجربه می­ کنند.
این ابزارها چهار کارکرد عمده دارند:
ریسک را از شرکت­های بیمه و بیمه اتکایی به سرمایه ­گذاران بازار سرمایه انتقال می­ دهند.
نوعی تامین مالی شرکت­های بیمه و جبران کمبود ذخیره سرمایه آن­ها می­باشند.
بازدهی این اوراق با بازدهی کلی بازار سرمایه همبستگی ندارد؛ در نتیجه ابزار بسیار مناسبی برای متنوع­سازی پرتفوی سرمایه ­گذاران بازار سرمایه است.
به عنوان مهم­ترین عامل می­توان گفت توسعه اوراق بهادار بیمه اتکایی باعث عدم وابستگی کشور به شرکت­های بیمه اتکایی غربی و نیز جلوگیری از خروج سالانه میلیون­ها دلار ارز از کشور می­گردد.
حال با توجه به مطالب مطرح شده این سوالات مطرح می شود که آیا صندوق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای در بازارهای مالی قابلیت کاربرد دارد؟ صند­وق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای موجب افزایش ظرفیت بیمه اتکایی می­ شود؟ صند­وق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای موجب افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور می­ شود؟
۳-۳- فرضیه‌­های تحقیق
با توجه به مبانی نظری و پیشینه تحقیق، فرضیه­ تحقیق به صورت زیر قابل تعریف می­باشد:
فرضیه اول: صندوق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای در بازارهای مالی قابلیت کاربرد دارد.
فرضیه دوم: صند­وق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای موجب افزایش ظرفیت بیمه اتکایی می­ شود.
فرضیه سوم: صند­وق سرمایه ­گذاری مشترک بیمه­ای موجب افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور می­ شود.
۳-۴- روش پژوهش
این پژوهش از نظر ماهیت و اهداف یک پژوهش کاربردی است. زیرا پس از انجام آن، برای سیاست­گذاران و مسئولین اجرایی مشخص می­ شود که چه تدابیری را بیاندیشند تا بتوانند بیش­تر و بهتر از مزایای این نهاد به منظور جلب مشارکت مردم در سرمایه ­گذاری و به تبع آن بهره ­برداری از این منابع جهت تأمین مالی نیازهای خود بهره ببرند. با توجه به ماهیت اطلاعات مورد نیاز برای این نوع فعالیت­های پژوهشی، استفاده از روش دلفی و با کمک پرسش­نامه و مصاحبه ساختار یافته به منظور جمع­آوری اطلاعات و از تکنیک تحلیلی تم برای تجزیه و تحلیل داده ­ها استفاده خواهد شد. لازم به یادآوری است روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی از نوع اکتشافی است. بنابراین انجام این کار پژوهشی شامل مراحل زیر است تا قابلیت کاربردی و عملیاتی شدن را داشته باشد.
انجام مطالعات کتاب­خانه­ای
انتخاب یک یا چند هیات (پنل) جهت شرکت در فعالیت ها. اعضا این هیات‌ها معمولاً متخصصان و خبرگان حوزه تحقیق هستند.
تنظیم پرسش­نامه مقدماتی
بررسی پرسش­نامه از نظر نوشتاری (رفع ابهامات استنباطی و…)
ارسال اولین پرسش نامه به اعضا هیات­ها
تجزیه و تحلیل پاسخ‌های رسیده در دور اول
آماده کردن پرسش نامه دور دوم (با بازنگری‌های مورد نیاز)
ارسال پرسش­نامه دور دوم برای اعضا هیات­ها
تجزیه و تحلیل پاسخ‌های رسیده در دور دوم (مراحل ۷ الی ۹ تا حصول پایداری در پاسخ‌های دریافتی ادامه می‌یابد.)
تحلیل نتایج
۳-۵- مراحل انجام پژوهش

شکل ۳-۱: مراحل انجام تحقیق
مرحله اول:
این مرحله که به پیشنهاد یک ابزار و یا نهاد مالی جهت پوشش ریسک خسارت­های بیمه شده می­انجامد، از روش مطالعه تطبیقی استفاده شده است.
مطالعه تطبیقی نوعی روش تحقیق است که به مقایسه و بررسی یک موضوع در موقعیت­های زمانی و مکانی و حالت­های مختلف می ­پردازد. با توجه به این­که دو چیز کاملاً یکسان، با هم مقایسه نمی­گردند، باید مقایسه و تطبیق در مورد دو یا چند پدیده­ای انجام گیرد که شباهت­ها و تفاوت­هایی با هم داشته باشند. از طرفی تطبیق و مقایسه این پدیده ­ها از تمام
ی جهات نیز معقول و امکان­ پذیر نیست. از این رو در روش تطبیقی، باید دو یا چند مورد مناسب را از جنبه­ های خاص مورد مقایسه قرار داد. در این پژوهش روش­های مورد استفاده در سایر کشورها و شرکت­های بیمه اتکایی مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با شرایط بیمه در ایران تطبیق داده می­ شود و شباهت­ها و تفاوت­ها مورد بررسی قرار گرفته و تلاش می­ شود ابزار و نهاد مالی جهت پوشش ریسک خسارت­های بیمه شده، پیشنهاد گردد.
مرحله دوم پژوهش:
در این مرحله جهت مشخص نمودن امکان استفاده از نتایج این پژوهش در صنعت بیمه ایران، با سه گروه از خبرگان مصاحبه شده است:
خبرگان صنعت بیمه
خبرگان ابزارهای مالی و مشتقات
خبرگان بازار سرمایه
نتایج حاصل از مصاحبه­ ها را از روش تحلیل تم مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و گزارش نهایی ارائه می­گردد.
روش تحلیل تم
تحلیل تم روشی برای تعیین، تحلیل و بیان الگوهای (تم­ها) موجود درون داده ­ها است. این روش داده ­ها را سازماندهی و در قالب جزییات توصیف می­ کند. اما می ­تواند از این فراتر رفته و جنبه­ های مختلف موضوع پژوهش را تفسیر کند.
مرحله سوم پژوهش:
در بخش شناسایی، از استادان و کارشناسان مسایل مالی و بازار سرمایه مصاحبه به عمل آمد. جهت شناسایی وضعیت کارکرد این نهاد و چالش­های پیش روی آن در صنعت بیمه، از صاحب­نظران مرتبط با مباحث صنعت بیمه که دارای مشخصه تحصیلات مرتبط، آشنایی با صنعت بیمه و ساختار قانونی آن، دارا بودن تجربیات عملی در صنعت بیمه، دارا بودن پیشینه تحقیقاتی و علمی در این مورد، استفاده شده است.
در بخش شناسایی نهادها از تعدادی از متخصصین ابزارهای مالی و مشتقات و متخصصین بازار سرمایه در کشور مصاحبه به عمل آمد. هم­چنین به منظور شناخت مشکلات فقهی و ارائه راه حل­های اجرایی و منطبق با فقه اسلامی و شیعی از نظرات متخصص امور فقه اسلامی و عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار استفاده شد.
جدول ۳-۱) سوالات به تفکیک فرضیه ­ها

ردیف

شرح پرسش

در این روش تعداد حالات رتبه بندی گزینه ها(جایگشت ها) مشخص می شود و هر رتبه بندی
مورد آزمایش قرار می گیرد و نهایتا مناسب ترین آنها برای رتبه بندی انتخاب می گردد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۹-۳-۲ ^[۴۹]QUALIFLEX
در این روش ابتدا جایگشت های مختلف گزینه ها تشکیل می شود. در مرحله بعدی گزینه ها براساس شاخص ها رتبه بندی می شوند به این ترتیب که اگر گزینه ای در شاخصی از بقیه بهتر است عدد ۱ و به همین ترتیب سایر گزینه ها طبقه بندی می شود. مقادیر غالب و غیرغالب از طریق مقایسه جایگشت و رتبه بندی به دست می آیند. برایند مراحل فوق را با داشتن اطلاعات شاخص ها و جایگشت ها در ماتریسی گرد آورده و جمع مقادیر مربوط به هر جایگشت را که مشخص کننده اولویت جایگشت هاست محاسبه می کنیم[۲۶].
لازم به ذکر است که در تمامی روش های فوق می توان با بهره گرفتن از منطق فازی , این روش ها را بصورت تعمیم یافته تبدیل کرد.
۲-۱۰ پیشینه تحقیق
۲-۱۰-۱ منطق دو ارزشی^[۵۰]
در بسیاری از علوم نظیر ریاضیات و منطق٬ فرض بر این است که مرز ها محدوده های دقیقا تعریف شده ای و جود دارند و یک موضوع خاص یا در محدوده آن مرز ها می گنجد یا نمی گنجد. مواردی چون همه یا هیچ٬ فانی یا غیر فانی٬ زنده یا مرده٬ صفر یا یک از این جمله اند. در این علوم هر گزاره ای درست است یا نادرست٬ پدیده های واقعی یا سفید هستند یا سیاه. همه چیز به دو دسته بله یا خیر تقسیم می شوند و هیچ گونه حالات میانه ای وجود ندارد. در این فلسفه نمی توان تا اندازه ای راستگو بود و کمی دروغگو بود٬ همزمان نسبتا جوان بود و تا اندازه ای پیر بود. در این فلسفه مرز ها کاملا مشخص و تعریف شده هستند.
این باور به سفید و سیاه٬ صفر و یک ها و این نظام دو ارزشی به گذشته بر می گردد و حد اقل به یونان قدیم و ارسطو می رسد. منطق ارسطو اساس منطق کلاسیک را تشکیل می دهد. بر اساس اصول و مبانی این منطق همه چیز شامل تنها یک قاعده ثابت می شود که به موجب آن٬ یا آن چیز درست هست یا نادرست[۵و۳].
ریاضیات کلاسیک در مواردی که با جهان دو ارزشی سر و کار داشته باشد٬ ابزاری مناسب برای بیان مفاهیم مختلف است٬اما با رشد اندیشه انسانی و پیشرفت های علمی و فنی نیاز به ابزارهای مناسب تر علمی برای بیان مفاهیم پیچیده تر زندگی و محیط انسان اشکار تر شده است. مفاهیمی که دیگر نمایش آنها با ریاضیات معمولی که بر معیار های دو ارزشی استوار است٬ چندان مناسب و مقدور نیست.
اگر چه می توان مثال های فراوانی را ذکر کرد که کاربرد منطق ارسطویی در مورد آنها صحیح باشد٬ اما باید توجه داشت که نباید آنچه را که تنها برای موارد خاص مصداق دارد٬ به تمام پدیده ها نسبت داد. به عنوان مثال تصور کنید می خواهید ماشین خود را در یک پارکینگ بسیار شلوغ پارک کنید. در گوشه ای از این پارکینگ محلی را پیدا می کنید که یک ماشین به طور کامل در آن جا نمی شود٬ اما با کمی اغماض می توان یک ماشین را در آن جا داد٬هر چند این ریسک وجود دارد که فضای عبور و مرور دیگر خودرو ها را تنگ کنید و آن ها هنگام حرکت به خودرو شما آسیب برسانند٬ اما به هر حال تصمیم می گیرید و ماشین خود را پارک می کنید. اکنون بیایید بررسی کنیم دقیقا شما چه کار کردید؟ شما دنبال جای توقف یک اتومبیل می گشتید آیا پیدا کردید؟ هم بله٬ هم خیر. شما می خواستید ماشین خود را در جای مناسب پارک کنید آیا چنین عملی انجام دادید؟ از یک دیدگاه بله٬ از دیدگاه دیگر خیر[۲].
علم ریاضیات و دانش آمار و احتمالات کلاسیک در موا جهه با چنین شرایطی قادر به پاسخ گویی نیست. اگر قرار بود بر اساس منطق صفر و یک یا باینری^[۵۱]٬ روباتی ساخته شود تا ماشین شما را در یک مکان مناسب پارک کند٬ به اختمال زیاد چنین روباتی ناکام از پارکینگ خارج می شد. پس شما با چه منطقی توانستید ماشین خود را پارک کنید؟ به طور حتم شما از منطق ارسطویی استفاده نکرده اید[۳۸].
۲-۱۰-۲ منطق چند ارزشی^[۵۲]
برای گریز از منطق دو ارزشی٬ منطق های چند ارزشی ارائه شدند. برای اولین بار منطق سه ارزشی در سال ۱۹۳۰ توسط لوکاسیه ویچ^[۵۳] منطق دان لهستانی پایه گذاری شد[۱۲]. در این منطق٬ گزاره ها بر اساس سه ارزش ۱ ۵٬/۰ و ۰ مقدار دهی می شدند. لذا در این منطق واقعیت ها بهتر از منطق ارسطویی نشان داده می شوند٬ ولی روشن است که منطق سه ارزشی نیز با واقعیت فاصله دارد. لذا منطق n ارزشی ارائه شد. در این منطق٬ هر گزاره می تواند یکی از ارزشهای درستی مجموعه{٬۱…٬/n٬۲/n۰٬۱} را اختیار کند. بدیهی است که هر چه n عدد صحیح بزرگتری انتخاب شود٬ تعیین ارزش گزاره ها به واقعیت نزدیکتر خواهد بود[۵]. منطق فازی^[۵۴] نیز یک منطق چند ارزشی است. در این منطق به جای درست یا نادرست٬ سیاه یا سفید٬ صفر یا یک٬ طیف نا محدودی از خاکستری بین سیاه و سفید وجود دارد. لذا منطق فازی را می توان منطق خاکستری نامید. منطق دو ارزشی٬منطق خاکستری را نادیده می گیرد٬ و آن را نفی می کند یا آن را به طور کامل سیاه و سفید فرض می کند.
منطق فازی یک جهان بینی جدید است که با نیاز های دنیای پیچیده امروز بسیار سازگار تر از منطق ارسطویی است. منطق فازی جهان را آن طور که هست به تصویر می کشد. تفکر فازی از دیدگاهی فلسفی نشات می گیرد. همان گونه که فلسفه ادیان الهی با سرشت و فطرت انسان سازگار است٬ تفکر فازی با الهام از فلسفه شرقی٬ جهان را آن گونه که هست معرفی می کند. در تفکر فازی مرز مشخصی وجود ندارد و تعلق عناصر مختلف به مفاهیم و موضوع های گوناگون نسبی است. بر اساس این دیدگاه٬ ریاضیات کلاسیک که بر منطق ارسطویی استوار است زیر سوال می رود. به همین خاطر مخالفت ها نسبت به این تفکر گسترش یافت. بدیهی است چون ذهن ما با منطق ارسطویی پرورش یافته٬ برای درک مفاهیم فازی در ابتدا باید کمی تامل کنیم٬ ولی وقتی آنها را شناختیم٬ دیگر نمی توانیم آنها را به سادگی فراموش کنیم[۱۰و۱۹].
روش های کلاسیک و سنتی مدلسازی٬ استدلال٬ استنتاج و محاسبات دارای ویژگی دو ارزشی بله یا خیر و یا سیاه یا سفیداند. لیکن در جهان خارج و اقلیم واقعیت ها٬ ترسیم مرز های تند و شفاف بین پدیده ها و روابط کاری بسیار سخت و پیچیده بوده و در بسیاری از موارد٬ قضاوت صریح و بدون ابهام غیر ممکن است. در تئوری فازی بر خلاف روش های سنتی٬ مرز های مجموعه ها صریح و شفاف نبوده و پایه قضاوت ها٬ واژه هایی نظیر کم یا بیش است. به عبارت دیگر٬ سیستم های فازی٬ بر پایه مدلسازی و استدلال تقریبی^[۵۵] بنا شده که منطبق بر طبیعت و سرشت سیستم های انسانی است. در این نوع استدلال٬ حالت های صفر و یک تنها مرز های استدلال را بیان می کنند[۱۱]. استدلال تقریبی استدلالی است که نه کاملا دقیق است و نه مانند حدسیات کاملا غیر دقیق.
۲-۱۰-۳ تاریخچه مجموعه ها و منطق فازی
پایه و اساس مجموعه های فازی توسط پروفسور لطفی زاده مطرح شد. وی در سال ۱۹۲۱ میلادی در شهر باکو آذربایجان متولد شد[۹]. پدرش یک ژورنالیست ایرانی بود که در آن زمان به دلیل شغلی در باکو به سر می برد و مادرش یک پزشک روس بود. وی ده ساله بود که به اتفاق خانواده به وطن پدری اش٬ ایران بازگشت. وی تحصیلات متوسطه را در تهران (دبیرستان البرز ) به پایان رساند و در امتحانات کنکور سراسری٬ رتبه دوم را کسب کرد. در سال ۱۹۴۲ رشته الکترونیک دانشکده فنی دانشگاه تهران را با موفقیت به پایان رساند و در طی جنگ جهانی دوم برای ادامه تحصیل به آمریکا و به دانشگاه فنی ماساچوست(MIT) رفت و در سال ۱۹۴۶ درجه کارشناسی ارشد را در مهندسی برق دریافت کرد. در سال ۱۹۴۹ به در یافت مدرک دکترا از دانشگاه کلمبیا نائل شد و در همین دانشگاه با تدریس در زمینه تئوری سیستم ها کارش را آغاز کرد. سپس به تدریس در چند دانشگاه معتبر دیگر آمریکا پرداخت.در سال ۱۹۵۹ به برکلی رفت تا به تدریس الکتروتکنیک بپردازد. از سال ۱۹۶۳ ابتدا در رشنه الکتروتکنیک و پس از آن در رشته علوم کامپیوتر کرسی استادی گرفت[۲۸].
در سال ۱۹۶۵ پروفسور عسگر لطفی زاده٬ اولین مقاله خود را در زمینه فازی تحت عنوان مجموعه های فازی منتشر کرد که جرقه اولیه ای از پرتو یک جهان بینی در عرصه ریاضیات و علوم بود. این مقاله اولین قدم در معرفی بینشی نو و واقع گرایانه از جهان در چهارچوب مفاهیمی کاملا بدیع اما بسیار سازگار با طبیعت انسان بود[۱۷].مباحث بسیار زیادی در مورد مجموعه های فازی بوجود آمد. ریاضی دانان معتقد بودند نظریه احتمالات برای پاسخ گویی به مسائلی که نظریه فازی ادعای حل بهتر آن را دارد٬ کفایت می کند.
دهه ٬۱۹۶۰ دهه به چالش کشیدن و انکار نظریه فازی بودو هیچ یک از مراکز تحقیقاتی٬نظریه فازی را به عنوان یک زمینه تحقیق جدی نگرفتند. سازمان های دولتی هیچ گونه اعتباری برای تحقیقات در مورد فازی اختصاص ندادند. مجلات یا کنفرانس ها تعداد محدودی از مقالات مربوط به فازی را پذیرفتند. دانشگاه ها اعضای هیات علمی را که تحقیقات فازی داشتند به هیچ وجه ارتقا نمی دادند.
واژه فازی خشم علوم جدید را برانگیخت. پروفسور ویلیام کاهن استاد دانشگاه برکلی٬ استاد رایانه و ریاضیات در کالیفرنیا که اتاق کارش تنها چند اتاق با اتاق کار لطفی زاده فاصله داشت٬ می گوید:” فازی اشتباه و زیان آور است. آنچه لطفی زاده می گوید همان چیزی است که باعث شده تکنولوژی ما در این آشفتگی بیفتد و حالا قادر به بیرون کشاندن از داخل آن نیستیم. تکنولوژی ما را به این آشفتگی نکشانده است٬ بلکه حرص و طمع باعث این آشفتگی شده است. چیزی که ما بیشتر به آن نیاز داریم تفکر منظم است٬نه چیزی کمتر از آن. خطر منطق فازی این است که به نحوی باعث تشویق افکار مبهم و نادرستی می شود که برای ما مشکلات زیادی به بار خواهد آورد. منطق فازی کوکایین علم است. “ همچنین پروفسور رودلف کافمن استاد دانشگاه فلوریدا معتقد بود :”فازی سازی نوعی آسان گیری علم است که حاصل آن شعار های عامه پسند است که نظام سخت کار علمی و مشاهده های دقیق و صبورانه علمی را به همراه ندارد.”[۱‍]
بزرگترین چالش از ناحیه ریاضی دانانی بود که معتقد بودند تئوری احتمالات برای حل مسائلی که تئوری فازی ادعای حل بهتر آن را دارد٬ کفایت می کند. کاربرد های عملی تئوری فازی در ابتدای پیدایش آن مشخص نبود و همین عامل تفهیم آن را از جهت فلسفی مشکل می کرد و تقریبا هیچ یک از مراکز تحقیقاتی تئوری فازی را به عنوان یک زمینه تحقیق جدی نگرفتند.لطفی زاده پس از ارائه منطق فازی٬ در تمام دهه ۱۹۷۰ و دهه ۱۹۸۰ به منتقدان خود در مورد این منطق پاسخ می داد[۹].بارت کاسکو یکی از شاگردان پروفسور لطفی زاده، در مقدمه کتاب خود به نام FuzzyThinking می نویسد :” بیشتر اوقات می دیدم که (لطفی زاده) در جمع مورد حمله و بی احترامی قرار می گرفت، اما او فقط می خندید …“ متانت٬ حوصله و صبوری ایشان در برخورد با انتقادات منتقدان منطق فازی در رشد و نمو این علم بسیار موثر بوده است٬ به طوری که رشد کاربرد های کنتری فازی و منطق فازی در سیستم های کنترل را مدیون تلاش و کوشش پروفسور لطفی زاده می دانند و هرگز جهانیان تلاش این مرد بزرگ ایرانی را فراموش نخواهند کرد.
تا حدود چند دهه پیش نیز مبحث فازی و بنیان گذار آن با مخالفت آشکار و سخت جمع کثیری از دانشمندان٬ ریاضی دانان و مهندسین روبرو بود٬اما با پیدایش کاربرد های علمی منطق فازی و آشنایی و شناخت بیشتر جهان علم با مفاهیم فازی به تدریج این مخالفت ها به تحسین و تشویق بدل شد. در سال ۱۹۷۰ در اروپا و در دانشگاه کوئین مری لندن٬ آقای ابراهیم ممدانی^[۵۶] منطق فازی را در کنترل کننده مولد بخار که از طریق روش های معمولی قابل اجرا و کنترل نبود٬ به کار گرفت و از آن پس کاربرد های منطق فازی مورد توجه اروپایی ها و به خصوص ژاپنی ها قرار گرفت. در دهه ٬۱۹۷۰ با کاربرد نظریه فازی در سیستم های واقعی٬ دیدگاه شک برانگیز در مورد ماهیت وجودی این نظریه کاملا متزلزل شد. دهه ۱۹۸۰ از لحاظ نظری٬ پیشرفت کندی داشت اما کاربرد کنترل فازی باعث دوام نظریه فازی شد.
مهندسان ژاپنی به سرعت دریافتند که کنترل کننده های فازی به سهولت قابل طراحی بوده و در بسیاری از مسائل می توان از آنها استفاده کرد. به علت عدم نیاز کنترل فازی به یک مدل ریاضی٬ می توان آن را در مورد بسیاری از سیستم هایی که به وسیله نظریه کنترل متعارف قابل پیاده سازی نیستند٬ به کار برد. در سال ۱۹۹۲ اولین کنفرانس بین المللیIEEE در زمینه سیستم های فازی در سن دیاگو^[۵۷] برگزار شد و سیستم های فازی مورد قبول بزرگترین و معتبر ترین سازمان مهندسی جهان قرار گرفت. پس از این کنفرانس٬ توجه مهندسان٬ دولت مردان و تجار جلب شد و زمینه های پیشرفت نظریه فازی فراهم شد. یکی از مهمترین دلایل پیشی گرفتن ژاپن و اروپا نسبت به آمریکا در زمینه بکار گیری منطق فازی٬ تولید محصولات تجاری و کسب درامد هایی چندین میلیارد دلاری از این راه بود. پس از اندک زمانی استفاده از منطق فازی باعث بروز انقلاب تکنولوژیکی در زمینه هر چه ساده و دقیق تر کردن عملیات کنترلی محصولات مختلف صنعتی شد که با هدف سهولت در امر تولید و صرفه جویی در میزان مصرف انرژی انجام می گردید. موفقیت سیستم های فازی در ژاپن مورد توجه محققان آمریکا و ارو پا واقع شد و دیدگاه بسیاری از محققان به سیستم های فازی تغییر کرد. در دهه ۱۹۹۰ پیشرفت های زیادی در زمینه سیستم های فازی ایجاد شد. اما با وجود شفاف شدن تصویر سیستم های فازی هنوز فعالیت های بسیاری باید انجام شود و بسیاری از راه حل ها و روش ها در ابتدای راه قرار دارند.
به هر حال افتخار هر ایرانی است که پایه علوم قرن آینده از نظریات یک ایرانی می باشد؛ باید قدر این فرصت را دانست و در تعمیم نظریه فازی و استفاده از آن کوشش و تلاش کرد. اتسان به مدد تعقل و اندیشه است که توانسته طبیعت چموش را رام خود کند، و فرهنگ و تمدن را رنگ و جلا ببخشد. مگر نه اینکه فرهنگ از انگیختگی و پویایی ارتباط دوره به دوره ی انسان و طبیعت، انسان و انسان، انسان و ابزار، انسان و جامعه و زبان معنا یافته است؟ به مدد همین اندیشه است که آدمی مخلوق توانسته اثر انگشت خودش را بر طبیعت و زمانه ی خود حک کند، و حتی تا مقام خالق، خودش را بالا کشد. هیچ فکر کرده اید که علم و صنعت با سرعت نور، چنان در خدمت بشر قرار گرفته که به جای او محاسبه و اندیشه می کند؟ هیچ فکر کرده اید که همه لوازم پیرامون مان که آسایش را برایمان معنا می کنند و تکنیک اتومات را در خود دارد خالق ومبتکری به نام پروفسور “لطفی علی عسگرزاده” دارد؟
۲-۱۰-۴ نگاهی کوتاه به چند مقاله مرتبط
سان ولین ]۴۰[در سال ۲۰۰۹ مطالعاتی در مورد میزان تاثیرگذاری فاکتورهای رقابتی درسایت های تجاریو خریدو فروش اینترنتی انجام داد که نتایج حاصل را در مقاله ای باعنوان ارزیابی فاکتور های رقابتی توسط روش تاپسیس فازی در محیط سایت های خرید و فروش به چاپ رساند.
در این مقاله نگاهی به انواع فاکتور ها و جنبه های مثبت و منفی تجارت اینترنتی پرداخته شده که دسته بندی ای از این معیارها درشکل ۲-۱۳ دیده می شود:
Taiwanyahoo
PC home
Unimail
eBay
شکل ۲-۱۳ : معیار های مثبت و منفی تجارت اینترنتی
در ادامه با کمک منطق فازی و متد تاپسیس به مقداردهی و وزن دهی به معیار ها پرداخته شده و از میان چهار سایت مورد مطالعه ، سایت HOME PCدر رتبه اول قرار گرفت. در انتها سان ولین با کمک روش تاپسیس فازی دریافتند که از میان تمام معیارها، دو معیار امنیت و اطمینان بیشترین تاثیر مثبت را برروی کاربران این گونه سایت ها می گذارند.
روحانی و همکارانش]۴۱[طی مقاله ای در سال ۲۰۱۲ به بررسی وارزیابی هوش تجاری برای سیستم های سازمانی پرداختند. از این رو با ارائه ی یک سیستم پشتیبانی از تصمیمات مدیران سازمان ها را جهت خرید و یا ارتقاء سیستم های سازمانی خود حمایت کردند.لازم به ذکر است این مدل با توجه به نوع سازمان مدیران را در انتخاب مناسب ترین هوش سازمانی کمک و پشتیبانی میکند. در شکل ۲-۱۴ نگاهی کوتاه به مراحل انجام کار پرداخته شده است.
Forming decision making team

Determining alternatives
Determining the criteria

Stage 1