و این تعبیر در فرمایش حضرت زهرا اشاره دارد به این مطلب که اطاعت خدا یک امر فطری است و باید کسانی را که آن­را فراموش کرده­اندآگاه کرد.
«وَ إِظْهَاراً لِقُدْرَتِهِ»
خداوند اراده فرموده که قدرت خود را با همه عظمت و بزرگی آشکار سازد؛ در حدیث قدسی آمده است که می­فرماید: «کُنْتُ کَنْزاً مَخْفیّا فَاَحْبَبْتُ اَنْ اُعْرَفَ وَ خَلَقْتُ الْخَلْقَ لِکَیْ اُعْرَفَ^[۴۵۱].»
پس هدف خلقت، معرفت پروردگار و قهراً تکامل معنوی جن و انس می­باشد.

۸٫۳٫۳ . استنادهای قرآنی

«إِلَّا تَثْبِیتاً لِحِکْمَتِهِ» به این آیه شریفه ناظر است:
یُؤْتِی الْحِکْمَهَ مَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَهَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثیراً ^[۴۵۲]…

۹٫۳٫۳٫ عبودیت

«تَعَبُّداً لِبَرِیَّتِهِ وَ إِعْزَازاً لِدَعْوَتِهِ»
عبودیت، اظهار کردن تذلل وآشکار نمودن درماندگی است وعبادت، غایت تذلل و نهایت اظهار عجز ودرماندگی است. و این جز درپیشگاه خداوند استحقاق پیدا نمی­کند. به تعبیر راغب در مفردات ذیل کلمه «عبد»: «ولا یستحقها الا من له غایه الافضال وهوالله تعالی^[۴۵۳]». بنابراین، بندگی برای کسی جایز است که نهایت کمال و فضیلت از اوست و او خداى تعالى است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱۰٫۳٫۳٫ عبودیت و مستندات قرآنی

در ادامه بیان استنادهای قرآنی این بخش از خطبه شریفه قابل ذکر است که عبارت «تَعَبُّداً لِبَرِیَّتِهِ» که به بیان هدف خداوند از آفرینش می ­پردازد، به آیه شریفهوَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ^[۴۵۴] که در آن هدف آفرینش انس و جن عبادت و پرستش خداوند متعال بیان شده است، تلمیح دارد.
ونیز عبارت «وَإِعْزَازاً لِدَعْوَتِهِ» نیز به آیه شریفه وَ لِلَّهِ الْعِزَّهُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنینَ ^[۴۵۵]تلمیح دارد.

۱۱٫۳٫۳٫ استنادهای قرآنی

۱٫۱۱٫۳٫۳٫ پاداش اطاعت از منظر قرآن
جمله «ثُمَّ جَعَلَ الثَّوابَ عَلی طاعَتِهِ » در خطبه حضرت بیانگر این مطلب است که خداوند متعال ثواب را در برابر طاعت بندگان قرار داده است، که به آیه کریمهفَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّی لا أُضیعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْکُمْ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى‏ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذینَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ وَ أُوذُوا فی‏ سَبیلی‏ وَ قاتَلُوا وَ قُتِلُوا لَأُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ وَ لَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ^[۴۵۶] ناظر است که اشاره می­ کند خداوند متعال در قبال اعمال نیک بندگان و طاعت­های آنان به آن­ها پاداش و ثواب عنایت می­ کند.
۲٫۱۱٫۳٫۳٫کیفر عصیان از دیدگاه قرآن
این فقره «وَ وَضَعَ الْعِقابَ عَلی مَعْصِیَتِهِ» از بیانات حضرت صدیقه کبری به آیات شریفه­ای که ذیلاً خواهد آمد ناظر است.
غافِرِ الذَّنْبِ وَ قابِلِ التَّوْبِ شَدیدِ الْعِقابِ^[۴۵۷] ...
… إِنَّ رَبَّکَ لَذُو مَغْفِرَهٍ وَ ذُو عِقابٍ أَلیمٍ^[۴۵۸]
وَ السَّماءَ رَفَعَها وَ وَضَعَ الْمیزانَ^[۴۵۹]
۳٫۱۱٫۳٫۳٫ انذار از عقاب در قرآن
این عبارت «ذِیادَهً لِعِبادِهِ مِنْ نِقْمَتِهِ» از نظرمفهوم که دربردارنده این مطلب است که خداوند بندگان را از عذاب انذار می­دهد، به این آیه کریمه اشاره می­ کند. لَهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ ظُلَلٌ مِنَ النَّارِ وَ مِنْ تَحْتِهِمْ ظُلَلٌ ذلِکَ یُخَوِّفُ اللَّهُ بِهِ عِبادَهُ یا عِبادِ فَاتَّقُونِ^[۴۶۰]
۴٫۱۱٫۳٫۳٫ دعوت خداوند به بهشت
عبارت «وَحِیاشَهً لَهُمْ اِلى جَنَّتِهِ» به آیات شریفه وَ اللَّهُ یَدْعُوا إِلى‏ دارِالسَّلامِ وَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقیمٍ^[۴۶۱] و وَ ادْخُلی‏ جَنَّتی^[۴۶۲]‏ناظر است.

فصل چهارم: نبوت ومقام والای پیامبراکرم

۱٫۴٫ انتخاب پیامبر در علم ازلی الهی
۲٫۴٫ فلسفه بعثت
۳٫۴٫ جهان جاهلی در عصربعثت
۴٫۴٫ آثار و برکات پیامبر اکرم
۵٫۴٫ قیام پیامبر برای هدایت
۶٫۴٫ مصیبت رحلت پیامبر اکرم
۷٫۴٫ مقام و جایگاه قرآن کریم در خطبه شریفه فدکیه
۸٫۴٫ فلسفه احکام
۹٫۴٫ معرفی شخصیت حضرت فاطمه و پدر بزرگوارشان در خطبه
۱۰٫۴٫ خدمات پیامبراکرم در دوران رسالت
۱۱٫۴٫ مردم پیش از بعثت

۱٫۴٫ انتخاب پیامبر در علم ازلی الهی

بخش دیگری از خطبه غرای حضرت صدیقه طاهره که بعد از بخش توحید قرار دارد، بخش مربوط به نبوت پیامبرخاتم و اوصاف و ویژگی­های ایشان است.
در این فراز از خطبه، حضرت صدیقه کبریپیرامون جنبه­ های مختلف شخصیت بی­نظیر پدر بزرگوارشان حضرت محمد سخن می­گویند، و به مدح حضرت می­پردازند. تأمل در فرمایش حضرت فاطمه روشن می­سازد که ایشان در این فرازها به اثبات مسأله نبوت نمی­پردازند بلکه به بیان برخی از اوصاف و ویژگی­های شخصیتی حضرت رسول اکرم بسنده می­فرمایند. شاید بتوان گفت دلیل این امر این باشد که ایشان برای افردی سخن می­گویند که همگی مسلمان هستند و دین اسلام و نبوت حضرت محمدرا پذیرفته­اند، هرچند زبانی به آن اقرار نموده باشند. چرا که در آن عصر کم نبودند کسانی که در ورای چهره اسلامی خود شخصیتی منافق و ضد اسلامی داشتند.
با تتبعی در تاریخ بدست می ­آید، عمده­ترین مسأله­ای که مسلمین به ویژه در این محدوده زمانی، با آن مواجه بوده ­اند شناخت بسیار سطحی آنان نسبت به شخصیت معنوی و ملکوتی پیامبراکرم بوده است. این امر سبب شد حضرت فاطمه زهرا پیش از پرداختن به فلسفه بعثت، به ترسیم شخصیت معنوی پیامبر پرداخته و اوصاف و ویژگی­های ملکوتی آن حضرت را برای مخاطبان بازگو فرمایند.
«وَ اَشْهَدُ اَنَّ اَبی‏مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اِخْتارَهُ قَبْلَ اَنْ اَرْسَلَهُ، وَ سَمَّاهُ قَبْلَ اَنْ اِجْتَباهُ، وَ اصْطَفاهُ قَبْلَ اَنْ اِبْتَعَثَهُ، اِذ الْخَلائِقُ بِالْغَیْبِ مَکْنُونَهٌ، وَ بِسَتْرِ الْاَهاویلِ مَصُونَهٌ، وَ بِنِهایَهِ الْعَدَمِ مَقْرُونَهٌ، عِلْماً مِنَ اللَّهِ تَعالی بِمائِلِ الْاُمُورِ، وَ اِحاطَهً بِحَوادِثِ الدُّهُورِ، وَ مَعْرِفَهً بِمَواقِعِ الْاُمُور.ِ» و گواهی می دهم که پدرم حضرت محمّد بنده و فرستاده اوست، که خداوند او را قبل از خلقتش اختیار نمود، و قبل از بعثتش برگزید، و پیش از انتخابش نام او را معرفی کرد. این انتخاب هنگامی بود که مردم در مخفیگاه غیب پنهان بودند و در پس پرده­های هولناک مستور و به نهایت عدم مقرون بودند.
علّت این اختیار آن است که خداوند به سرانجام کارها آگاه و به حوادث روزگار احاطه دارد، و به زمان وقوع مقدرّات عارف می باشد.»

شهادت به رسالت رسول اکرم

یکی از مواردی که حضرت فاطمه در شهادت به رسالت پیامبر اکرم بدان تأکید می­فرمایند مسأله عبودیت ایشان است:
۱٫۱٫۱٫۴٫ عبودیت پیامبر اکرم
«وَ أشْهَدُ أنَّ أبی مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ»
در این فراز حضرت فاطمه به عبودیت و رسالت پدربزرگوارشان حضرت محمد شهادت می­ دهند.
در این­جا ایشان بعد از آن­که با کلمه «ابی» پدر بزرگوارشانو در واقع خود را معرفی می‏کنند، دو وصف عبودیت و رسالت برای پدر بزرگوارشان مطرح می‏کنند. امّا عبودیت ایشان مقدّم بر رسالتشان است، و علّت و زیربنای رسالت نیز همان عبودیت است^[۴۶۳].