– مطالعه علمی یا کاربردی،فرد برای کاربرد عینی و عملی در زمان معینی انجام می‌دهد.از بهترین و ارزشمند ترین نوع مطالعه است.فرد هم نیازهای خود را تامین می‌کند،نیاز جدید برایش ایجاد می‌شود و شوق مطالعه را در او برمی‌انگیزد.

خانواده

(نْ یا نِ دِ) (اِمر.) ۱ – اهل خانه ، اهل البیت . ۲ – مجموعه افراد دارای پیوند سببی یا نسبی که در زیر یک سقف زندگی می‌کنند. ۳ – مجموعه خویشاوندان ، خاندان . ۴ – تیره ، خاندان (.معین)

خواندن

(خا دَ) [ په . ] (مص م .) ۱ – قرائت کردن . ۲ – آواز خواندن . ۳ – دعوت کردن . ۴ – آموختن ، یاد گرفتن . ۵ – فهمیدن ، تشخیص دادن( .معین)

علاقه

(عَ قِ) [ ع . علاقه ] ۱ – (مص م .) دوست داشتن . ۲ – (اِمص .) دوستی . ۳ – پیوند، ارتباط ، وابستگی . جِ علائق (.معین)

رغبت

[ رَ ب َ ] (ع اِمص )میل و اراده . (ناظم الاطباء). خواهش ، و خواهش از روی میل و آرزو از چیزی . (ناظم الاطباء). میل و خواهش به چیزی . –

۱-۹٫ تعریف عملیاتی:

برای مرّوجان، مطالعه ‌به این مفهوم است که ما تنها برای توانا ساختن کودکان، به منظور دستیابی به اطلاعات دانش و لذت کار نمی‌کنیم، بلکه به آن‌ ها کمک می‌کنیم تا تفکر انتقادی و مستقلی در خود بپروراند.

رغبت -در واقع پایه یا انگیزه اساسی فعالیت‌های انسان، بخصوص در دوران کودکی و نوجوانی است. میل و رغبت پایه و اساس یادگیری است.

خواندن-گرفتن مفهوم از هر نوشته ای است .

خانواده-کوچک‌ترین واحد اجتماعی که ازیک زن و مرد تشکیل شده است که باهم پیمان رسمی بسته‌اند.

فصل دوم:

مبانی نظری و پیشینه پژوهش

۲-۱٫ مقدمه

ایجاد عادت به مطالعه، بخصوص منابع غیردرسی از عادت‌های پسندیده است. چرا که کودکان ما نیازمندند خود را بهتر بشناسند، به قابلیت‌های خود پی ببرند، دایره شناخت خود را از محیط طبیعی و اجتماعی بالا برده، با روابط انسانی بهتر آشنا شوند و از این شناخت احساس توانمندی و غرور کنند، پهنه‌ی ادبیات کودکان و نوجوانان با تمام توان بالقوه‌ای که در لابلای صفحات کتاب‌ها نهفته است، می‌تواند در کنار کودک و نوجوان باشد. (قزل ایاغ، ۱۳۸۶، ص ۲۰). جهت روشن شدن موضوع اشاره‌ای به تعاریف و ابعاد برخی واژه ها چون خواندن، مطالعه، ادبیات کودک، کودک و خصوصیات رشدی او، داستان و کارکردهایش، تأثیرات مطالعه، معرفی مراکز پیش گام در زمینه ترویج خواندن و … خواهیم کرد.

۲-۲٫ ادبیات کودک و نوجوان:

در فرهنگ نامه کودک و نوجوان، ادبیات کودک و نوجوان: نوشته ها و سرودهایی هستند که ارزش ادبی یا هنری دارند و برای کودکان و نوجوانان پدید می‌آیند. هم شامل بخشی از فرهنگ شفاهی عامه است، مانند لالایی، متل و قصه و هم آثاری مانند داستان، نمایشنامه و شعر. ادبیات کودک و نوجوان علاقه‌ خواننده را به مطالعه می‌افزاید و ذوق و سلیقه او را پرورش می‌دهد. گذشته از اینکه سرگرم کننده است، بر مهارت خواننده در درک زبان نوشتاری و بهره گیری از آن می‌افزاید. (۱۳۷۶، ص ۱۶۴)

از عبارت، ادبیات کودکان و نوجوانان، برداشت‌های گوناگونی می‌شود که از نگرش‌های متفاوت به کودک و نوجوان نشأت می‌گیرد. در واقع با عوض شدن نگرش به کودک و دوران کودکی و ارزشمند شناخته شدن این دوران سبب شد ‌به این آثار به صورت ابزاری مهم برای تأثیرگذاری نگاه شود.

لطف آبادی (۱۳۷۸)،با نگرشی فراگیر بر ارتباط ادبیات کودک و تعلیم و تربیت معتقد است: بچه باید بتواند فکر بکند و قدرت خلاق داشته باشد. فکر کند چه بکند تا زندگی سعادتمندانه داشته باشد. کار تعلیم و تربیت چیزی جز تغییر و توسعه‌ اندیشه، احساس و رفتار آدمی نیست و هنر ادبیات هم همین طور است. تعلیم و تربیت و ادبیات باید کودک را برای آینده آماده کند. ادبیات باید بذر دانش دوستی را در ذهن بچه ها بپاشد. آموختن دانش بخشی از کا‌رها است ولی آنچه مهم‌تر است ایجاد اشتیاق به دانش و علاقه‌مندی به یادگیری است.

در ادبیات کودک، صحبت از حداکثر لذت است که به چند عامل تعیین کننده بستگی دارد:

• • خصوصیات رشد جسمی و روانی

• • توانایی خواندن و تسلط بر زبان

• • احتیاجات و علاقه مندی‌های اساسی انسانی

• محیط زندگی و شناخت‌هایی که ایجاد می‌کنند (سلطان القرایی،۱۳۹۰،ص۱۲۷)

۲-۲-۱٫ اهداف ادبیات کودکان:

• • ذوق و علاقه ی آزاد را در کودکان بر می‌انگیزد.

• • طفل را برای شناختن، دوست داشتن و ساختن محیط آماده می‌کند.

• • سرگرم کننده و لذت بخش است.

• • کودکان را با جهان وسیع معرفت و فرهنگ‌های مختلف آشنا می‌کند.

• ایجاد عادت مطالعه و تعالی ذهنی است.( سلطان القرایی،۱۳۹۰ ،ص ۳۵)

۲-۳٫ کتاب‌های کودکان و نوجوانان

در گزارشی از شورای کتاب، کتاب‌های کودکان و نوجوانان به ۴ گروه تقسیم شده است :الف- کتاب‌های داستان شامل: داستآن‌های واقعی، افسانه هایی عامیانه و جدید. ب- کتاب‌های غیرداستانی، شامل: کتاب‌های دینی، کتاب‌های دانش اجتماعی، کتاب‌های علمی، کتاب‌هایی در باره هنر، ‌‌زندگی‌نامه و کتاب‌های بازی و سرگرمی. ج- کتاب‌های تصویری د- کتاب‌های شعر این کتاب‌ها آثاری هستند که با توجه به نیازمندی‌های اساسی و علاقه ها و تجربه ها و توانایی خواندن و درک و فهم کودکان و نوجوانان برای آن‌ ها نوشته می‌شوند.

داستان- یکی از کارکردهای داستان در ذهن و روان کودکان، ایجاد لذت است. به عبارتی کودکان می‌خوانند تا لذت خواندن را تجربه کرده باشند و همراه با شخصیت‌های یک اثر، در کشاکش حوادث داستان، دنیای جدیدی را کشف کنند. در نهایت همین تجربه ها خود موجب ایجاد تحول‌های فکری و تربیتی در آنان می- شود. ما، بزرگسالانی را می‌شناسیم که خواندن یک داستان در دوران کودکی، زندگی و سرنوشت آنان را متحول ‌کرده‌است. ‌بنابرین‏ تأثیرات آموزشی و تربیتی ادبیات داستانی در روند رشد شخصیت کودکان غیرقابل انکار است. (مکتبی فرد، ۱۳۸۹، ص ۹۹)

در گذشته داستان وسیله‌ای بود که کودکان و بزرگان را به دور داستان‌گو جمع می کرد و بدین ترتیب روابط میان آن‌ ها تقویت شد و بر اطلاعات می‌افزود.

داستان به کودک فرصت می‌دهد که امیال «ناخودآگاه» خود را تعبیر نماید و محیط زندگی خود را بشناسد.

داستان به شرط انتخاب درست و دقیق بیش از سایر وسایل تربیتی در رفتار کودک مؤثر است. (شعاری نژاد، ۱۳۷۸، ص ۱۲۱)

داستان‌گویی در آموزش و پرورش دارای سه هدف است:

1. 1. شادی و لذت؛ بستگی میان گوینده و شنونده را بیشتر و بهتر می‌کند و اساس آموزش مهر و محبت می‌شود نه ترس.

1. 1. تهذیب اخلاق؛ بهترین روش غیرمستقیم برای تکوین اخلاق صحیح و عالی است.