Edstrom(1997) در مورد رابطه بین تاثیر کاربران در مراحل مختلف فرایند توسعه سیستم و موفقیت سیستم اطلاعات تحقیق کرد و دریافت که یک رابطه مثبت بین تاثیر کاربران در مراحل ابتدایی و مشاهده موفقیت سیستم وجود دارد.
اسرینواسان از ارزش درک شده سیستم اطلاعات بعنوان مفهومی برای اندازه گیری کیفیت سیستم استفاده کردند. محققان دریافتند که درگیری کارکنان با فعالیتهای سیستم منجر به درک بالاتر ارزش سیستم می شود. Young and Yuthas آزمایشی در مورد اینکه آیا رضایت و کاربرد سیستم بعنوان شاخصهای اثربخشی تصمیم گیری مناسب هستند، انجام داد. کاربرد سیستم بعنوان حوزه و ماهیت استفاده از سیستم اطلاعات شناخته شده است. رضایت بعنوان توسعه بهبود نتایج تصمیم گیری شناخته میشود. Young and Yuthas اعلام کردند که رضایت و کاربرد سیستم بعنوان متغیرهایی که به طور مستقیم عملکرد را اندازه می گیرند، قابل پذیرش نیستند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

الف) کیفیت اطلاعات:
محققان، ابعاد کیفیت اطلاعات را با خروجی سیستم اطلاعات و چندین متغیر سازمانی مرتبط با کیفیت اطلاعات آزمایش کرده اند. Blaylock and Rees ارتباط بین شیوه شناختی یک تصمیم گیرنده و خروجی اطلاعات سیستم را آزمون کرد. محققان با بهره گرفتن از پرسشنامه Lessig and Larcker سودمندی اطلاعات را با دو جزء اهمیت اطلاعات ومفید بودن اطلاعات میسنجد. مفهوم اول بعنوان” کیفیتی که موجب می شود تصمیم گیرنده بادسته بندی اطلاعات خاص ارتباط پیدا کند” تعریف میشود. مفید بودن بعنوان ” کیفیت اطلاعات که به تصمیم گیرنده اجازه می دهد اطلاعات را بعنوان داده برای حل مشکلات استفاده کند” تعریف می شود. محققان همبستگی قوی بین شیوه شناختی و سودمندی اطلاعات یافتند.Jones and Mcleod در مورد اینکه از کجا و چگونه مدیران ارشد اطلاعات تصمیم گیری خود را می یابند، تحقیق کردند. نتایج تحقیقات دلالت بر این دارد که مدیران قسمت اعظمی از اطلاعات را از هر دو منبع اطلاعاتی غیر رسمی و سیستم های اطلاعات کامپیوتری رسمی به دست می آورند. این محققان پیشنهاد داده اند که سیستم های اطلاعات مدیران برای طراحی از اصلاحات ممکن برای به کار بردن منابع اطلاعاتی داخلی و خارجی، منابع شخصی و غیر شخصی ویک طیف گسترده از واسطه ها( ملاقات ها، گزارشات کامپیوتری و غیر کامپیوتری، تلفن،…) که در غنای اطلاعات متفاوت هستند، استفاده کنند. این مطالعه نشان می دهد که چگونه منابع اطلاعاتی مهم هستند و به کیفیت اطلاعات مورد استفاده توسط اعضاء سازمان مرتبط می شوند.
ب) کاربرد سیستم:
کاربرد یک سیستم اطلاعات، یا گزارش و نتیجه سیستم اطلاعات، یکی از اندازه گیری های مکرر گزارش شده از موفقیت سیستم اطلاعات است. Delone and Mc Lean(1992)
Chervany and Hamilton (1981) یک مفهوم سلسله مراتبی از اهداف سیستم که نیاز دارد در ارزیابی سیستم های اطلاعات در نظر گرفته شوند، فراهم می کند. در این سلسله مراتب مفهومی نویسنده دو دیدگاه را ترکیب می کند: کارآیی دیدگاه و اثربخشی دیدگاه.
کارآیی و اثربخشی دیدگاه اهداف مشترکی دارند. اهداف کارایی دیدگاه نیازمند تعریفی برای اطلاعات، منابعی که مصرف می شود تا سیستم ازلاعات تهیه شود و توانایی تولید یا ظرفیت منابع و سطح سرمایه گذاری در منابع است. اثربخشی اهداف دیدگاه اطلاعات فراهم شده بوسیله سیستم اطلاعات و حمایت فراهم شده بوسیله عملکرد MIS برای کاربران سیستم، استفاده از سیستم اطلاعات و تاثیرش بر فرایند سازمانی و عملکرد کاربران و تاثیر سیستم اطلاعات بر عملکرد سازمان است. ارتباط بین اهداف این دو دیدگاه زمانی اتفاق می افتد که اهداف عملکرد سازمانی بر محیط تاثیر میگذارد و در همین راستا بر منابع سرمایه گذاری شده اهداف نیز تاثیر میگذارد. محققان به این نکته اشاره می کنند که کاربرد سیستم می تواند یک ابزار اندازه گیری اثربخشی سیستم اطلاعات باشد زیرا بر اهداف سازمانی و عملکرد تاثیر می گذارد.
Baroudi (1986) شواهد تجربی برای ارتباط بین کاربرد سیستم و رضایت کاربران ارائه داد. محققان اشاره کردند که “رضایت اطلاعاتی کاربران یک نگرش نسبت به سیستم اطلاعات است در حالیکه کاربرد سیستم یک رفتار است.” این مطالعه شواهدی در مورد رضایت کاربران مربوط به استفاده گسترده سیستم است، فراهم کردند. اگرچه مطالعه ارتباط مستقیم را شناسایی نکرد.
رضایت کاربرد
کاربرد رضایت
ج) رضایت کاربران:
رضایت کاربران میزان موفقیت فعالیت بین خود سیستم و کاربرانش است.)(Glorfeld, 1994
Delone and Mc Lean استدلال می کنند که رضایت کاربران به دلایل زیر به کار برده می شود. اولا رضایت درجه بالایی از رضایت صوری را داراست. مشکل است که موفقیت سیستمی را که کاربران میگویند دوستش دارند را انکار کرد. دوم آنکه توسعه ابزار Bailey and Pearson و مشتقاتش یک ابزار معتبر برای اندازه گیری رضایت و مقایشه مطالعات فراهم کرده است. سومین دلیل برای بکارگیری رضایت اینست که بقیه معیارها به طور ادراکی ضعیف و یا به طور تجربی سخت به دست می آیند.
Colleagues and Baroudi رابطه بین رضایت و کاربرد سیستم را آزمون کردند. رضایت کاربر بوسیله استفاده از ابزار Bailey and Pearson اندازه گیری شد. محققان دریافتند که یک ارتباط مثبت بین دو متغیر وجود دارد. اگر چه، ترتیب غیر اتفاقی این ارتباط را نمی توان شناخت. در حالیکه برخی مطالعات یک رابطه مثبت بین کاربرد و رضایت کارکنان یافتند، چندین مطالعه چنین ارتباطی را نیافتند. (Schew, 1976)
د) تاثیر فردی:
تاثیر فردی، به تاثیر اطلاعات بر رفتار دریافت کننده اطلاعات اشاره دارد.
Delone and Mc Lean اشاره می کنند که عملکرد کاربران سیستم اطلاعات و تاثیر فردی با هم ارتباط دارند. بهبود عملکرد به سیستم اطلاعاتی که تاثیر مثبت دارد اشاره می کند.
Hartwick and millman (1987) دریافتند که اتوماسیون اداری منجر به تاثیرات مثبت در محیط کار می شود Stasz and Bikson, Mankin (1985) تاثیر اتوماسیون بر کار فردی را مطالعه کردند. این محققان دریافتند که بیشتر افراد استخدام شده در ادارات خودکار احساس می کنند که سیستم اطلاعات کارشان را غنی می کند. Igbaria and Tan(1997) بحث می کنند که مفهوم و پیامدهای فناوری اطلاعات پذیرفته شده، بوسیله ارتباط بین پذیرش فناوری اطلاعات و تاثیرشان بر عملکرد فردی آزمون می شوند. مدل تحقیق شامل سه جزء است: رضایت کاربران، کاربرد سیستم و تاثیر فردی. یافته ها نشان میداد که رضایت کاربران یک فاکتور مهم است که بر کاربرد سیستم تاثیر می گذارد و رضایت کاربران تاثیر مستقیم قوی برعملکرد فردی دارد.
ه) تاثیر سازمانی:
تاثیر سازمانی به تاثیر سیستم اطلاعاتی برهمه عملکرد سازمان اشاره دارد. بر خلاف بقیه ابعاد، تعدادی از محققان بعد از مطالعه در مورد ابعاد گسترش یافته اندازه تاثیر سیتم اطلاعات اشاره کردند که سیستم اطلاعات تنها بر متغیر داخلی سازمان تاثیر ندارد بلکه تاثیر متغیرهای خارج از مرزهای سازمانی نظیر ارتباط با عرضه کنندگان نیز باید در نظر گرفته شود.
۵-۲ بخش پنجم:
معرفی جامع آماری
۱-۵-۲ آشنایی با سازمان جنگلداری:
تشکیلات اولیه برای مدیریت جنگل‌ها
به طور کلی تا زمان حکومت قاجار منابع طبیعی تجدید شونده کشور به هیچوجه مورد توجه دولت نبود و هیچگونه مدیریتی از نظر بهره‌برداری علمی و فنی صورت نمی‌گرفت و تشکیلاتی برای امور مربوط به جنگل، مرتع، شیلات، و محیط‌زیست وجود نداشت. سال ۱۲۰۲ شمسی که سال تشکیل وزارت فواید عامه در زمان حکومت فتحعلی شاه است را می‌توان سرآغاز توجه دولت به منابع طبیعی دانست. اما شکل‌گیری رسمی ادارات برای مدیریت منابع طبیعی عملاً از سال‌ها بعد آغاز شد.
اولین نامی که از منابع طبیعی در تشکیلات اداری کشور به چشم می‌خورد در نخستین کابینه قانونی پس از اعلام مشروطیت در زمان محمد علی شاه قاجار است که در ۲۹ اسفند ۱۲۸۴ شمسی به مجلس معرفی شد. در این تشکیلات اداره‌ای تحت عنوان «اداره شوسه و راه‌آهن و جنگل‌ها» در وزارت فوائد عامه تشکیل گردید. در کابینه دوم که پس از به توپ بستن مجلس و موافقت مجدد محمدعلی شاه با مشروطه در روز ۲۱ اردیبهشت ۱۲۸۸ تشکیل شد، وزارت «طرق و شوارع و معادن و جنگل‌ها» آغاز به کار کرد.
در دوره اول قانونگذاری در قانون تشکیلات ایالات و ولایات و دستورالعمل حکام مصوب ۱۲۸۴ شمسی در ماده ۳۰ تصریح شده است «حکام باید سعی نمایند که همیشه اطلاعات صحیحه کافیه از وضع ولایتی که قلمرو ماموریت آنهاست داشته باشند یعنی از عده نفوس و وسعت خاک ولایت و ثروت طبیعی آن و مقدار زراعت و چمن‌ها و جنگل‌ها و از چگونگی شغل و … و کلیه اطلاعاتی که اوضاع و احوال ولایت و اهالی را نشان می‌دهد». در ماده ۵۶ تصریح شده است که: «حکام باید مراقبت مخصوص نسبت به جنگل‌های دولتی داشته و آنها را حفظ نمایند و هر گاه بر خلاف قواعدی که برای حفظ جنگل‌ها ایجاد شده است اقدامی ملاحظه نمایند باید بدون فوت وقت ممانعت نموده و به وزارت مالیه اطلاع دهند».
به طور کلی می‌توان گفت که تا سال ۱۲۹۷ دولت اساساً توجه خاصی به جنگل‌ها نداشت. طی سال‌های ۱۲۹۹-۱۲۸۸ تعدادی از بازرگانان و شرکت‌های خارجی به شکل فزاینده‌ای شروع به بهره برداری از درختان شمشاد، گردو و بلوط جنگل‌های شمال نموده و مواد مستحصله را با پرداخت عوارض ناچیز به گمرک از کشور خارج می‌کردند. ملاحظه آمار گمرکی، دولت را به اهمیت جنگل‌ها و لزوم حراست از آن متوجه ساخت. به دلیل مشخص نبودن حدود اغلب جنگل‌های اربابی از جنگل‌های دولتی، صاحبان جنگل‌های خصوصی اکثراً بهره مالکانه دولتی را تملک کرده و از این راه به درآمد دولت لطمه وارد می‌آورند. لذا مقـــارن سال ۱۲۹۷ شمسی وزارت فلاحت و فواید عامه مأموری را که اطلاعاتی در امر نقشه‌برداری و مساحی داشت به همراه دو نفر به شمال اعزام داشت تا حدود جنگل‌های دولتی را از جنگل‌های خصوصی معلوم نماید. عملیات این گروه با وجود مشکلات فراوان مدتی ادامه داشت تا این که با قیام میرزا کوچک خان مصادف و بدون اخذ نتیجه قطعی به اتمام رسید.
در سال ۱۲۹۶ به موجب تصویبنامه هیأت وزیران «شعبه جنگل‌ها» در تشکیلات وزارت فواید عامه و تجارت و فلاحت دایر گردید. تشکیلات وزارتخانه به شرح زیر بود:
۱- دایره وزارتی، وزیر و معاون
۲- اداره کابینه و پرسنل
۳- اداره کل فلاحت ( شامل مدیریت کل ۱- شعبه فلاحت ۲- شعبه تجارت ۳- شعبه جنگل‌ها)
۴- اداره فواید عامه، امور طرق و شوارع و فنی
اولین اداره جنگلبانی در ایران
بدین ترتیب هسته‌های اولیه تشکیلات جنگل شکل گرفت و در سال ۱۲۹۹ شمسی وزارت فلاحت و تجارت، اداره‌ای هر چند ابتدایی در جنگل‌های شمال کشور تشکیل داد. وظیفه این اداره, نقشه‌برداری از جنگل‌ها، تفکیک جنگل‌های خصوصی از دولتی, تعیین جنگل‌های بکر و صنعتی از جنگل‌های مخروبه و بوته‌زار بود. برای انجام این امر هیأتی بنام هیأت جنگل انتخاب گردید که اعضاء آن عبارت بودند از:
۱- هانس شریکر (اتریش)، رئیس هیأت
۲- سرکارات، معاون هیأت
۳- سید علی زاهدی، مستحفظ جنگل
۴- حسن علی گلشاهی، مستحفظ جنگل

این سازمان در ابتدا جایگاه ثابتی نداشت اما اعضاء هیأت در سال ۱۳۰۲ به مازندران رفتند و در شهر مشهدسر (بابلسر فعلی) مستقر شدند.

در اسفند ۱۳۰۲ تصویبنامه شماره ۹۱۵۵ به تصویب هیأت وزیران رسید که به موجب آن نظامنامه جنگلبان‌های ایران تنظیم شد. همزمان با استقرار هیأت جنگل در مازندران یک کارشناس آلمانی به نام (فندم هاگن) به عنوان متخصص جنگل برای مدت شش سال استخدام شد. نخستین اقدام فن هاگن این بود که موافقت دولت را با تعیین ردیف بودجه مخصوص جهت جنگل‌ها جلب کند. پس از این اقدام عده‌ای بنام مستحفظ و قراول جنگل استخدام و با لباس متحدالشکل و علائم مخصوص به شمال اعزام شدند. تشکیلات جنگلبانی در سال ۱۳۰۳ دارای تشکیلاتی به شرح زیر بود:
۱- تشکیلات مرکزی مرکب از یک کارشناس (فندم هاگن)، یک رئیس اداره، یک مترجم و یک کارمند
۲- تشکیلات مازندران و گرگان مرکب از سه مستحفظ و یک قراول جنگل تحت ریاست هانس شریکر در بابلسر
۳- تشکیلات گیلان مرکب از سه مستحفظ و یک نفر قراول جنگل به ریاست شخصی بنام سرکارات در رشت

« شاعران معنی گرا ] به ویژه از سنایی به بعد [ به اشعار بزمی بی بند و بار شاعرانی که در تغزل قصاید خود به وصف می و مطرب و معشوق به چیز دیگری توجه نداشته اند ، انتقاد می کردند ، ناصر خسرو قبلا انتقاد از آنان را باب کرده بود ، پس از او سنایی ، نظامی ، خاقانی ، در انتقاد به این جنبه از شعر شاعران روزگار خود ادبیات فراوانی دارند و به شاعرانی که آشکارا به فسق و فجور مباهات می کرده اند ، می تاخته اند » ( شفیعی کدکنی ، ۱۰:۱۳۸۲ ) . البته سنایی در این عرصه اجتماعی تر و اصلاح طلبانه تر به میزان آمد و مسیر اصالت شعر و شاعری را بنیادی استوار نهاد که در ذهن و زبان شاعران بزرگ ادوار بعد بی اغراق تا امروز تاثیرات آشکار و ارزشمندی به جای گذاشت .
« سنایی در قصاید خویش ، نماینده برجسته شعر اجتماعی و نیز شعر اخلاقی و عرفانی است ، در میان قصاید سنایی همه نوع معنی و مضمون می توان یافت از نقد کار علمای دین و زاهدان ریایی تا نقد صوفیان دکان دار تا بازاریان و ترازو داران دزد تا پادشاهان و وزیران و سپاهیان و همه و همه عناصر جامعه ، در این گونه شعرها سنایی بی پرواترین نمونه نقد اجتماعی را عرضه می کند و شجاعت او در این راه تقریبا بی نظیر است » ( شمیسا ، ۱۲۶:۱۳۷۲ ) .
چند نمونه از اشعار اعتراضی سنایی

مسلمانان، مسلمانان، مسلمانی، مسلمانی
مسلمانی کنون اسمی است بر عرفی و عاداتی
فروشد آفتاب دین ، برآمد روز بی دینان جهان یک سر همه پر دیو و پر غولند و امت را

از این آیین بی دینان پشیمانی،پشیمانی
دریغا کو مسلمانی، دریغا کو مسلمانی
کجا شد درد بودردا و آن اسلام سلمانی
که یاری کرد جزء اسلام و جز سنت نگهبانی

( حدیقه ، بیت های ۴-۱ ، صفحه ۶۷۸ )
در اعتراض به بازاریان می سراید که :

توای بازاری مغبون که طفلی را ز بی رحمی
ز روی حرص و طراری نیارد وزن در پیشت

دهی دین تا یکی حبه اش ز روی حیله بستانی
همه علم خدا آن گه که بنشینی به وزانی

( سنایی غزنوی ، ۶۸۲:۱۳۸۵ )
این شیوه از نقد اجتماعی که به اصطلاح هزل و هجو ناراستی ها و کجروی های اجتماعی است در ذهن و زبان شاعران ادوار بعد تاثیر بسیار داشته است و نمونه های فراوان دارد ، پس می توان گفت که « هزل در میان انواع ادبی عرصه بیشتری برای ارضا روح انتقادی ایرانی در طول هزار سال عمر زبان فارسی دری داشته است » ( پشت دار، ۱:۱۳۸۹ ) .

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

پس از ناصر خسرو و سنایی ( که این ها را جزء طلایه داران ادب اعتراض به شمار آوردیم ) شاعران فرهیخته دیگری چون انوری ، نظامی گنجوی ، خاقانی شروانی ، عطار نیشابوری ، جلال الدین رومی ، سیف الدین فرغانی ، سعدی ( در زهد و پند ) ، خواجوی کرمانی ، حافظ ، جامی ، صائب و … تا به امروز اکثرا گویندگان پارسی گو ، ستودنی ها را ستوده اند و ناشایست ها را در اشعار خود تقبیح کرده اند و با هرگونه ناراستی و نادرستی و بی عدالتی و ظلم و ستم و فسق و فجور به مبارزه برخاسته اند ، برای هریک از این شاعران نمونه های بسیاری قابل ذکر است که ما به سبب پرهیز از درازگویی اشاره مختصری به اشعار چند شاعر خواهیم داشت .
انوری(وفات۵۸۳ ه . ق)
او که در شمار شاعران مداح و درباری می باشد شیوه ای از نقد اجتماعی که به اصطلاح هزل و هجو ناراستی ها و کجروی ها ی اجتماعی است در ذهن و زبان وی نیز تاثیر بسیار داشته و نمونه هایی از آن را می توان نام برد، او در کسادی بازار علم و گرمی بازار مطربان می گوید:

ای خواجه مکن تا می توانی طلب علم
رو مسخرگی پیشه کن و مطربی آموز

کاندر طلب راتب هر روزه بمانی
تا داد خود از کهتر و مهتر بستانی

(دیوان انوری: ۷۵۱)
خاقانی شروانی (۵۲۰ – ۵۹۵ ه – ق)
خاقانی دارای شیوهی سخنوری خاص خود بود که از مکتب عراقی و آذربایجانی نشأت می گرفت اوزان کوتاه و دشوار بودن از خصوصیات سبکی اوست وی نیز از جمله شعرایی است که در آثارش نمونه هایی از ادب اعتراض می توان یافت.

راجرز با تقسیم افراد یا دیگر واحدهای تصمیم گیری از نظر نرخ اقتباس یک نوآوری، پنج طبقه اقتباس گر مشخص می کند:
۱- نوآوران: افراد خطرپذیری که مشتاق آزمایش افکار جدید هستند و بیشتر از همردیفان خود روابط فراملی دارند.
۲- اقتباس گران اولیه: افراد محلی قابل احترام که معمولاً بیشترین تعداد رهبران فکری را در نظام اجتماعی تشکیل می دهند.
۳- اکثریت اولیه: افراد اهل تعمق که رابطه آنها با نزدیکانشان قوی است، ولی به ندرت موقعیت رهبری دارند.
۴- اکثریت متاخر: افراد مردد که اغلب به خاطر ضرورت اقتصادی یا افزایش فشار شبکه اجتماعی، نوآوری را می پذیرند.
۵- کندروها: افراد سنتی؛ کسانی که وابستگی محلی زیادی دارند؛ بسیاری از آنها تقریباً منزوی اند. آنها بیشتر به گذشته نظر دارند .
مجاری ارتباطی ممکن است ماهیت میان فردی یا رسانه های جمعی داشته باشد یا ممکن است از منابع محلی یا فراملی نشأت بگیرد مجاری ارتباطی فراملی آنهایی هستند که خارج از نظام اجتماعی، بررسی می شوند و مجاری محلی آنهایی هستند که در درون نظام اجتماعی بررسی می شوند پژوهش نشان می دهد که این مجاری نقش های متفاوتی در فرایند اشاعه بازی می کنند. رسانه های جمعی به سرعت به مخاطبان وسیع دست پیدا می کنند، اطلاعات را گسترش می دهند و نگرش های ضعیف را تغییر می دهند. مجاری میان فردی موجب مبادله دو سویه اطلاعات می شوند و در برخورد با مقاومت یا بی اعتنایی دریافت کننده، از رسانه های جمعی مؤثرترند. منبع میان فردی می تواند به اطلاعات اضافه کند یا نکات را روشن نماید و ممکن است موانع روان شناختی و اجتماعی (مواجهه گزینشی، توجه، درک و حفظ گزینشی، هنجارهای گروهی، ارزش ها، و غیره) را از میان بردارد. در فرایند اشاعه یک نوآوری، رسانه های جمعی و مجاری فراملی در مرحله آگاهی اهمیت نسبتاً بیشتری دارند، در حالی که مجاری میان فردی و مجاری محلی در مرحله اقناع مؤثرترند. رسانه های جمعی و مجاری فراملی برای اقتباس گران اولیه در مقایسه با اقتباس گران متأخر از مجاری میان فردی و محلی اهمیت نسبتاً بیشتری دارند (همان، ۳۱۵).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

راجرز و شومیکر (۱۹۷۱) در چاپ قبلی کتاب خویش معتقد بودند که «ترکیبی از رسانه های جمعی و ارتباطات میان فردی، مؤثرترین راه رسیدن به افراد برای افکار جدید و متقاعد ساختن آنهاست که از این نوآوری ها استفاده کنند». آنها استفاده از بحث های آزاد رسانه ای را (گروه های کوچک سازمان یافته ای که به طور منظم برای دریافت برنامه رسانه های جمعی چه سمعی بصری و چه نوشتاری، دور هم جمع می شوند و سپس محتوای آن را مورد بحث قرار می دهند) (همان،۳۱۶).
اشاعه اخبار:
دی فلور طی تحقیقی اجمالی نتیجه گرفت که دهه ۱۹۶۰ فعال ترین دوره برای پژوهش درباره اشاعه خبر بوده است. دی فلور از بیش از ۲۴ مطالعه درباره اشاعه خبر که پس از مطالعه اری کانتی در سال ۱۹۴۴ انجام گرفت نتایج کلی زیر را به دست آورد:
۱- تغییر فناوری های رسانه ها در امریکا منجر به تغییر در شیوه دریافت اطلاعات دست اول راجع به رویدادهای خبری مهم از سوی مردم شده است. تلویزیون به صورت منبعی درآمده است که بیشتر از سایر رسانه ها ذکر می شود و پس از آن رادیو قرار دارد. روزنامه اغلب به صورت عرضه کننده جزئیات بیشتر به فاصله زمانی بیشتر {نسبت به زمان رویداد} درآمده است. در بعضی موارد {دریافت اطلاعات} به صورت دهان به دهان همچنان از اهمیت برخوردار است.
۲- بیشتر مردم بیشتر خبرها را به طور مستقیم از یک رسانه می گیرند، نه از سایر افراد مدل جریان دو مرحله ای الگویی نیست که چگونگی رسیدن بیشتر اخبار روزانه به مردم را توصیف کند. تماس مستقیم بیشتر مردم برای اولین مواجهه خود با مطلبی، با رادیو و تلویزیون و در بعضی موارد با روزنامه است.
۳- صرف نظر از اولین منبع، رویدادها و اخباری که مورد علاقه عمیق تعداد زیادی از افراد باشد سریع تر از مطالبی که ماهیت احساسی و عاطفی کمتری دارند در میان جمعیت منتقل می شوند و فاصله دورتری را طی می کنند. این اصل کلی به اصطلاح به ارزش خبری یک مطلب اشاره دارد. این مفهوم اگر به طریق شهودی شناخته شود، ضعف تعریف آن همچنان باقی است. استفاده و خشنودی هایی که گزارش های خبری با ارزش خبری بالا در برابر ارزش های خبری پایین فراهم می آورند، عمدتاً ناشناخته است.دی فلور اضافه می کند که دهان به دهان شدن ممکن است همچنان مهم ترین منبع آگاهی از یک رویداد در مواردی باشد که مطالب ارزش خبری بالایی دارند. ولی حتی در این حال نیز خبرهای فوری و اضطراری در میان مردم تمام گروه ها منتقل می شود نه اینکه، چنانکه در مدل جریان دو مرحله ای توصیف شده است، فقط از رهبران افکار سرایت کند.الگوهای اولین مواجهه با منابع خبر و اشاعه بعدی بسته به ساعات روز تفاوت دارد. منابع مختلف (رسانه ها و مجاری میان فردی) در ساعات مختلفی از روز مورد استفاده قرار می گیرند.تفاوت های فردی و گروه های اجتماعی، چگونگی علاقه مردم را به یک شیوه خبری و شبکه های اجتماعی که اطلاعات از آنها می گیرند را شکل می دهند. افراد مختلف برای دانستن یک رویداد خاص از شیوه های مختلفی استفاده می کنند . دی فلور با این بیان نتیجه گیری می کند: صنعت خبر می تواند مسئولیت ویژه ای برای پشتیبانی از پژوهش درباره اشاعه خبر داشته باشد. این صنعت اغلب مدعی است از موقعیت ممتازی در جامعه برخوردار است که قانون اساسی آن را حفاظت و تضمین کرده است. به طور سنتی، مطبوعات با این اعتقاد که نیازهای شهروندان در حکومت دموکراسی را تأمین می کند و برای آنها اطلاعات درست راجع به آنچه که واقعاً در جریان است فراهم می آورد، ادعاهای فوق را توجیه کرده است. تصور می شود این امر پایه تصمیم گیری هوشمندانه را فراهم می آورد که به حکومت بهتر و نظایر آن منتهی می شود(همان،۳۱۹-۳۱۸).
۲-۴-۴- ۱-۳- مایرون وینر
وینر^[۷۳] در یکی از مقالات خود تحت عنوان «شرکت در سیاست و توسعه سیاسی» که در کتاب نوسازی اجتماعی او آمده است عقاید خود را در خصوص مشارکت بیان داشته است. او در این مقاله در بررسی عوامل و شرایط موثر بر تشکیل و رشد جنبش های مشارکت مردم در سیاست به چندین عامل مهم اشاره می کند که عبارتند از
۱- رشد نیروی کار در شهرها: به اعتقاد وینر یکی از عوامل موثر بر گسترش مشارکت سیاسی رشد نیروی کار در شهرهاست. با توسعه صنعت و ایجاد نیروی کار ممکن است کارگران با هم متحد شوند و اتحادیه هایی به منظور حفظ منافع خود تشکیل دهند ۲- نامتعادل بودن نوسازی: عامل دیگری که مشارکت در سیاست را تسریع و گسترش می دهد، نامتعادل بودن نوسازی است. صرف نظر از این که حکومت ها تا چه حد خود را به عدالت و تساوی در توسعه نواحی و اقوام پایبند کرده باشند، ضریب های مختلف رشد، همواره یکی از محرکهای اعتراضات سیاسی بوده است. نواحی و طبقات مرفه تر اغلب از سیاست دولت انتقاد می کنند که دولت مالیات هایی را که آنان پرداخته اند، صرف بخش هایی از جامعه می کند که کمتر انگیزۀ اقتصادی دارند و بالعکس طبقات و نواحی عقب مانده برای تسریع رشد خود بیش از آن چه داده اند طلب می کنند (وینر، ۱۳۵۳، به نقل از میر طاهر موسوی ، ۶۸:۱۳۹۱).
به طور کلی می تون گفت که با توسعۀ آن دسته از فعالیتهای حکومت که بر زندگی توده کثیری از مردم اثر می گذارد، دخالت در سیاست بیشتر می شود. درگیری حکومت با فعالیت های معطوف به رفاه همگانی، توزیع متعادل ثروت،‌تأثیر فراوانی را برای دخالت گروه زیادی از مردم فراهم می کند. لذا آنان برای بیشتر کردن منافع خود دور هم جمع می شوند و برای رسیدن به اهداف مشترک قومی و گروهی خود تلاش می کنند.
۳- نهادهای دینی: در جوامعی که دارای نهادهای دینی ریشه دار و سازمان یافته ای هستند معمولاً در جریان توسعه و مدرنیزاسیون، حکومت ها بدون توجه به ارزش ها و عملکردهای دینی عمل می کنند و بدین ترتیب مخالفت آنها را بر می انگیزانند. این امر موجب می شود نهادهای دینی بخش های وسیعی از مردم را برای اقدامات سیاسی تجهیز کنند و در مخالفت با برنامه های حکومت،‌وارد صحنۀ سیاسی جامعه سازند.
۴- توسعۀ ارتباطات جمعی: قراین بسیار حکایت از این دارد که ترویج آموزش و پرورش، حمل و نقل بیشتر و ارتباط زیادتر میان مراکز شهری و روستایی و رواج رادیو و روزنامه ها، مردم را نسبت به اثراتی که سیاست های حکومت بر سرنوشت فرد دارد، آگاه تر می سازد (همان،۶۹).
۵- جریان نوسازی: وینر معتقد است که جریان نوسازی خود به خود شرایط مشارکت سیاسی را فراهم می کند. با نوسازی جامعه تعداد کسانی که احساس می کنند دارای حق مداخله در امور حکومت هستند بیشتر می شود. با پیشرفت نوسازی موج اعتراض و میل به دخالت در سیاست در حکومت های مستبد و نیمه مستبدی که هم اکنون بر قسمت اعظم دنیای در حال توسعه حکومت می کنند، بالا می گیرد. وقتی این امر واقع می شود، برگزیدگان حکومت کننده بر سر این دو راهی قرار خواهند گرفت که یا فشار سخت تری برای کنترل مخالفین بیابند یا آنکه با آنان از در سازش برآمده و آنان را در قدرت سهیم نمایند .
به اعتقاد وینر کلیه عوامل فوق در امتداد یکدیگر به گسترش مشارکت عموم مردم کمک می کنند. با افزایش نیروی کار در شهرها و سپس اتحادیه گرایی و منفعت گرایی،‌هر قشر جامعه خواهان دستیابی به منافع افزون تر است. چندگانگی و عدم تعادل در توسعه جامعه سبب اعتراضات و دخالت های سیاسی بخش های مختلف جامعه می شود. به موازات رشد و گسترش فعالیت های آموزشی و رسانه های گروهی و همگانی، حضور و دخالت در امور اجتماعی-سیاسی آگاهانه تر و بارزتر می گردد. آنچه این مشارکت را برای دولت های جهان سوم آسیب زا می کند، ساخت نیافتگی و احساسی بودن حرکت های توده ای در این ملت هاست. وینر معتقد است که در این دسته کشورها، حرکت ها عمدتاً احساسی، مقطعی، انفجاری و ایدئولوژیک هستند. از پیامدهای اجتناب ناپذیر مشارکت سیاسی- اجتماعی مردم در کشورهای در حال توسعه، ایجاد بی ثباتی، کاهش قدرت دولت، تضعیف روحیۀ ملی، گسترش چندگانگی فرهنگی و جناح بندی سیاسی است که خود شرایط تحقق بخشی و یاری گر نوسازی و توسعه سیاسی و اجتماعی هستند.
به طور کلی دیدگاه وینر را نسبت به میزان مشارکت برحسب نوع جامعه (در حال توسعه، توسعه یافته)و عوامل مؤثر برحسب الگوی زیر ترسیم کرد. برحسب الگوی ذیل، قدرت دولت، وحدت یا تنوع ملی، وسایل ارتباط جمعی از جمله عوامل مهمی هستند که می تواند بر کم و کیف مشارکت اثر (منفی یا مثبت) گذارند( همان ، ۶۹).
۲-۴-۵– رویکرد استفاده و خشنودی
در اثر نظریه استفاده و خشنودی تغییر کاملا قاطی در کیفیت توجه به مخاطب روی داد.فرض اصلی الگوی استفاده و خشنودی این است که افراد مخاطب، کم و بیش به صورت فعال به دنبال محتوایی هستند که بیشترین خشنودی را فراهم کند. درجه این خشنودی بستگی به نیازها (و علائق) فرد دارد. افراد هر قدر بیشتر احساس کنند که محتوای واقعی نیاز آنان را برآورده می کند، احتمال این است که آن محتوا را انتخاب کنند بیشتر است. الگوی این رویکرد را بلاملر و کاتز (۱۹۷۴) در شکل زیر ارائه کرده اند. قابل ذکر است که بیشتر الگوهای استفاده و خشنودی، عنصر فرستنده را از فراگرد ارتباط جمعی کنار می گذارند. این الگوها نوعا با عواملی آغاز می شوند که بر انتخاب مخاطبان از محتوای رسانه ها تاثیر می گذارند( ویندال و همکاران ، ۲۸۲:۱۳۸۷).
شکل۲-۳- الگویی از رویکرد استفاده و خشنودی
.
ریشه های اجتماعی و روان شناختی باعث
نیازهایی می شود که نتیجه آنها
انتظارات از رسانه های جمعی یا سایر منابع است که سبب
گونه گونی الگوهای عرضه رسانه ها می شود و به
برآورده شدن نیازها می انجامد
پیامدهای دیگر نیز دارد (که اغلب ناخواسته اند)
عناصر الگو
نیازها و انگیزه ها
بحث فراگرد استفاده و خشنودی معمولا با نیازهای فرد شروع می شود. در تدوینهای اولیه این الگو، کم و بیش نیازها را با نیازهای اساسی برابر می دانستند. تازه ترین تحولات در این نظریه نشان می دهد که نیازهای ذیربط^[۷۴] در سطوح دیگر نیز دیده می شوند این ما را وا می دارد که علائق سطحی تر را (که ممکن است مبتنی بر نیازهای اساسی تر باشند) نیز جزو نیازهای ذیربط به شمار آوریم. نیازهای ذیربط عبارتند از نیاز به هدایت امنیت، کنش متقابل و دوری از تنش.انگیزه ها از نیازها ناشی می شوند و جنبه های کنشی^[۷۵] آنها را تشکیل می دهند. در باب انگیزه ها، طبقه بندیهای گوناگون پیشنهاد شده است. یکی از معروفترین آنها طبقه بندی مک کوئیل و همکاران (۱۹۷۲) است که ابعاد زیر را در بر می گیرد:
۱- آگاهی: مشورت خواهی، جهت گیری در مورد رویدادها در بخش های مختلف محیط یادگیری؛
۲- هویت شخصی: کسب خودآگاهی^[۷۶] یافتن الگوهای رفتار، تقویت ارزش های شخصی؛
۳- یگانگی و کنش متقابل اجتماعی: آگاهی از شرایط دیگران، فراهم کردن امکان برقراری ارتباط با دیگران، آگاهی از چگونگی ایفای نقش خود، و ایجاد پایه ای برای کنش متقابل اجتماعی.
۴- فراغت: آرامش، دوری از مشکلات روزمره، پر کردن وقت، ارضای نیازهای جنسی یکی از نتایجی که از این گونه طبقه بندی ها به دست می آید این است که انگیزه های گوناگونی برای استفاده از رسانه ها وجود دارد. تصور رایج ولی غالبا نادرستی که میان برنامه ریزان ارتباطی وجود دارد این است که افراد مخاطب بنا به دلایلی که فرستنده در نظر دارد به پیام ها روی می آورند. ولی ممکن است خواننده ای جزوه ترویج بهداشت محلی را بخواند، نه به این دلیل که به پیام بهداشتی علاقمند است، بلکه از آن رو که در مورد مشخصات پزشکان و پرستارهایی که عکسشان در جزوه آمده کنجکاو است. این نکته نشان می دهد که سنجش موفقیت ارتباط برحسب عرضه صرف، کاری اشتباه است، زیرا انگیزه های شخصی ممکن است فرد مخاطب را به گزینش جنبه ها و معناهایی وادارد که مورد نظر فرستنده نبوده است ( همان ، ۲۸۴).
خشنودی
گیرندگان را ادراک آنان از آنچه می تواند نتیجه مصرف پیامی معین باشد هدایت می کند. در بهترین حالت دریافت پیام باید خشنود کننده باشد. خشنودی (ارضای نیاز) می تواند بلافاصله یا با تاخیر صورت گیرد.
نظریه چشم داشت ارزش^[۷۷] در استفاده از رسانه ها (Palmgreen And Rayburn 1984,1985) رویکرد جالبی برای فهمیدن این نکته است که برای کسب خشنودی باید در پی چه محتوایی بود. این رویکرد مبتنی بر نظریه روان شناسی اجتماعی فیشبین و آجزن^[۷۸] (۱۹۷۵) است که رفتار و مقاصد یا نگرش های رفتاری را تابع دو عامل می داند: چشم داشت و ارزشیابی.
چشمداشت عقیده یا درک این نکته ست که هر شیء ویژگی خاصی دارد و یا این که هر رفتاری نتایج معینی را خواهد داشت. مثلا وقتی کسی کتابچه ای درباره ایدز دریافت می کند، ممکن است بپرسد آیا خواندن آن اطلاعات خاصی درباره مسائل بهداشتی این بیماری به دست می دهد.
ارزش یابی ارزش منفی یا مثبتی که به ویژگی یا نتیجه مورد انتظار وابسته است. گیرنده جزوه مذکور ممکن است بپرسد آگاهی کامل از موضوع تا چه حد اهمیت دارد. بنابراین، برنامه ریز ارتباطی باید بتواند به دو پرسش درباره مخاطب پاسخ گوید:
۱- آیا گیرنده باور دارد که ارتباط منجر به نتیجه خاصی می شود؟
۲- آیا گیرنده خشنودی ناشی از ارتباط را ارزشمند می داند؟
مثال: موسسه ای بهداشتی جوانان را با جزوه ای با عنوان «بخوانید و طولانی تر زندگی کنید» مخاطب قرار می دهد. علاقه به چنین پیامی اندک است. بررسی نشان می دهد که خوانندگان باور دارند که این متن در واقع به آنان راه زندگی را می آموزد، ولی مخاطبان در آن مرحله از دوران زندگی خود چندان به زندگی طولانی نمی اندیشند ( همان ، ۲۸۵). نظریه استفاده و خشنودی عمدتا متوجه خشنودیهایی بوده است که نتیجه استفاده اند و کمتر استفاده را فی نفسه به عنوان هدف در نظر گرفته است. با وجود این برخی از محققان میان «خشنودی محتوایی»^[۷۹] و «خشنودی فراگردی»^[۸۰] تمایز قائل می شوند. اولی یعنی نتایج استفاده از رسانه ها که در آن خود پیام ها خشنود کننده اند. در مقابل، خشنودی فراگردی، به جای اینکه حاصل محتوا باشد، حاصل فراگرد ارتباط است. در چنین حالتی استفاده کننده برای شرکت در فراگرد استفاده ارزش بیشتری قائل است. تا برای دریافت پیام هایی معین مثال نوعی خشنودی محتوایی، استفاده از رسانه ها برای هدایت خویش در وضعیتی پیچیده یا برای پیدا کردن موضوعی است که بتوان بعداً درباره آن با دیگران بحث کرد. خشنودی فراگردی وقتی روی می دهد که نفس استفاده از رسانه های جمعی به عنوان یک فعالیت مورد نظر باشد. تماشای تلویزیون در میان جمع، صرف نظر از محتوای برنامه ها، می تواند لذت بخش باشد.مک کوئیل (۱۹۸۴) ضمن تشریح این موضوع، معتقد است که در پژوهش درباره استفاده و خشنودی باید بین انواع شناختی و فرهنگی محتوا و استفاده از رسانه ها تمایز قائل شویم. این امر بر پایه تمایزی صورت می گیرد که کری (۱۹۷۵) بین رویکرد انتقال و رویکرد آیینی^[۸۱] در ارتباط قائل می شود. الگوی شناختی حاکی از آن است که محتوای استفاده از رسانه ها امری آنی^[۸۲] است و فی نفسه هدف است ( همان ، ۲۸۶).
روشن است که الگوی شناختی بیشترین شباهت را با الگوی اصلی استفاده و خشنودی دارد، به طوری که در آن رضایت (خشنودی) معمولا، به لحاظ زمانی و مکانی، به عمل استفاده یا مصرف محتوای رسانه ها ربطی ندارد. الگوی شناختی استفاده از رسانه ها را به جنبه هایی از زندگی روزانه مثل آگاهی از محیط، کمک گرفتن برای انتخاب و… پیوند می دهد. الگوی فرهنگی، در مقابل به خشنودی ها و تجارب فوری ناشی از مصرف تاکید می کند. این نوع تجارب کمتر به عناصری بیرون از عمل خواندن، شنیدن و دیدن وابسته اند. جدا کردن استفاده شناختی از فرهنگی، درس هایی به برنامه ریزان ارتباطی می دهد. نخست این که برنامه ریز باید آگاه باشد که افراد، به دلایل مختلف به ارتباط روی می آورند. همان گونه که در بالا یادآوری شد، این دلایل لزوما با نیت فرستنده منطبق نیستند ( همان ، ۲۸۷).
دوم آن که، بسیاری وقتها برنامه ریزان بر الگوی شناختی تکیه می کنند، حتی اگر رفتار گیرنده استفاده از الگوی فرهنگی را ایجاب کند. این نکته که فرد به ارتباط گوش و چشم می سپارد ضرورتا حاکی از نوعی نگرش مثبت شناختی نیست. فردی که در یک اجتماع سیاسی حاضر شده است، ممکن است عمل وی صرفاً از نیاز به حضور در جماعت و تجربه احساس تعلق و وابستگی ناشی شده باشد. برای برنامه ریز کاملا آسان است که حضور شخص را نشانه ای از تمایل وی به گوش سپردن به پیام سیاسی که در آن اجتماع ارائه می شود تفسیر کند. سوم آن که میان الگوی شناختی و راهبرد محتوی- توزیع از یک سوء و الگوی فرهنگی و راهبرد پردازش از سوی دیگر، پیوندهای جالبی وجود دارد. رویکرد عقل گرایانه^[۸۳] بر الگوی شناختی و راهبرد محتوی- توزیع هر دو تاکید می ورزد. هم چنین، درست همان گونه که انگیزه های گیرنده و خشنودی های وی در الگوی شناختی تا حد زیادی با خود فعل ارتباطی پیوندی ندارد، نتایج مورد نظر در راهبرد محتوی- توزیع هم از عمل مصرف جدا هستند. راهبرد پردازش، در مقابل، عملا مبتنی بر اندیشه ای است که می گوید ارتباط هم برای برنامه ریز و هم برای مشارکت کنندگان فی نفسه ارزش دارد. چهارم آن که برنامه ریزان اغلب الگوهای شناختی و فرهنگی را در عمل با هم ترکیب می کنند. مثلا برای برنامه ریزان کاملا عادی است که برای این که افراد به ارتباط روی آورند از یک الگوی فرهنگی استفاده کنند، ضمن این که هدف نهایی این است که مردم چیزی فراتر از عمل و وضعیت ارتباط بیاموزند یا به چیزی فراتر از آن ارج نهند. به عبارت دیگر، برنامه ریز ارتباطی حضور یابند و چون به پیام چشم و گوش سپردند، آنگاه تلاش کند تا آنان را به پیام های دیگری که بازتاب الگوی شناختی اند علاقه مند نماید( همان ، ۲۸۸).
۲-۴-۵–۱-نظریه استفاده و رضامندی
نظریه استفاده و رضامندی نخستین بار در مقاله ای از « کاتز» ۱۹۵۹ توصیف شد . در آن مقاله کاتز متذکر شد که بیشتر پژوهش های ارتباطی (تا آن زمان) معطوف به تحقیق در مورد آثار پیام های اقناعی بر مخاطبان و پاسخ به این پرسش بوده که « رسانه ها با افراد چه می کنند؟» . در حالیکه پژوهشهای رسانه ای باید به این پرسش ها که « مردم با رسانه ها چه می کنند؟» تمرکز کنند. به عبارتی، الگوهای استفاده و رضامندی ، فراگرد ارتباط جمعی را نه با تمرکز بر عنصر فرستنده ، بلکه با تمرکز بر عوامل موثر بر انتخاب مخاطبان مطالعه می کند. در این شرایط ، تمرکز مطالعات رسانه ای ، از تاثیرات رسانه بر مخاطبان ، به سوی شیوه استفاده مخاطبان از رسانه ها وشناخت دلایل و انگیزه های مخاطبان برای استفاده از رسانه ها و شناخت دلایل و انگیزه های مخاطبان برای استفاده از رسانه ها گر ایش پیدا می کند. محققان سعس دارند به دو سوال پاسخ دهند : اول اینکه «چرا مردم از رسانه ها استفاده می کنند و چه انتظاراتی از رسانه دارند ؟» و دوم « چرا مردم به کانالها ، برنامه ها با محتواهای خاصی ، بیشتر توجه می کنند ؟». رویکرد استفاده و رضامندی با تکیه بر دو عامل ۱٫ پویا دانستن مخاطب و ۲٫ چند متغیره بودن فراگرد ارتباطات مطرح شد. بر طبق این نظریه ، مخاطبان (کم و بیش ) فعال هستند و با آگاهی از نیازهای خود ، پیام ها یا محتواهایی را انتخاب می کنند که پاسخگو با برآورنده نیازهای آنان باشد و بیشترین رضایت را برایشان فراهم سازد. درجه این رضایت بستگی به نیازها وعلائق فرد دارد. افراد هر قدر بیشتر احساس کنند که محتوا ، نیاز آنان را برآورده می کند احتمال این که آن محتوا را انتخاب کنند بیشتر است.

• تکانه درآمد نفتی

• تکانه تکنولوژی

• تکانه نرخ ارز

• تکانه مخارج عمرانی دولت

• تکانه مخارج مصرفی دولت

منبع: مطالعات پژوهش
تکانه پایه پولی به­عنوان سیاست پولی نیز مطرح است. زیرا، رفتار بانک مرکزی را در کنترل پایه پولی و بالطبع نقدینگی کشور نشان می­دهد. تکانه مخارج دولت نماینده­ی سیاست مالی است. تکانه درآمد نفتی در برگیرنده شوک­های تصادفی برون­زای نفتی است. درآمد نفت حاصل حجم فروش نفت ضربدر قیمت آن است. قیمت نفت بر حسب پول داخلی از حاصل­ضرب نرخ ارز در قیمت جهانی نفت استخراج می­ شود. به­همین دلیل تکانه نرخ ارز در تکانه نفتی نیز اثرگذار است. تکانه فن­آوری نیز با اثر در تابع تولید کالاهای واسطه­ای بر متغیرهای اقتصادی تاثیرگذار است. تکانه نرخ ارز، تغییر قیمت ناگهانی دلار است که در تعیین ارزش پولی ریال در برابر دلار نمود پیدا می­ کند. تکانه قیمت کالاهای وارداتی نیز از طریق تاثیر بر میزان کالاهای واسطه سرمایه­ای وارداتی و کالاهای مصرفی وارداتی، تراز تجاری، تراز پرداخت­ها، مصرف کل، سرمایه ­گذاری کل و تولیدرا تحت تاثیر قرار می­دهد. در ادامه، تاثیر تکانه­های تصادفی مشخص شده بر متغیرهای الگو از جمله صادرات، نرخ ارز، مصرف، سرمایه ­گذاری، پایه پولی، رشد اقتصادی و تورم تبیین می­شوند. پیش از بررسی آثار تکانه­ها بر متغیرهای پژوهش سه نکته یادآوری می­ شود. اول، تکانه­های تعریف شده مثبت هستند. دوم، شواهد اثبات شده اقتصاد ایران حاکی است به­ دلیل ماهیت اقتصادی کشور، در ادوار مختلف اقتصادی دولت دارای کسری بودجه بوده ­است. بنابراین، در بررسی تاثیر تکانه­ها بجای مخارج دولت، بر کسری بودجه دولت تاکید شده­است. در عوض، واکنش­های مخارج عمرانی و مصرفی دولت به­ صورت مجزا بررسی شده ­اند. سوم، نرخ ارز به­ صورت ارزش پول داخلی در برابر دلار تعریف شده­است. یعنی یک ریال چه مقدار دلار برابر است. چهارم، از آنجاکه برخی متغیرها پس از ده دوره به مسیر باثبات اقتصاد همگرا نشده­اند، دوره­ زمانی به بیست دوره افزایش یافته­است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۳-۲-۱ تاثیر تکانه پایه پولی بر متغیرهای پژوهش
برای بررسی تاثیر تکانه پایه پولی بر متغیرهای کلان، از معادله “قاعده نرخ رشد پایه پولی” بانک مرکزی استفاده شده­است. نمودار (۴-۱) نتایج حاصل از واکنش متغیرهای اقتصادی را در اثر تکانه نرخ رشد پایه پولی نشان می­دهد. در ابتدا، بروز تکانه پایه پولی، متغیرهای پایه پولی و نقدینگی را افزایش داده­است. افزایش نقدینگی نیز منجر به افزایش تقاضای کالاها و خدمات و در نتیجه به افزایش مصرف کالاها و خدمات خانوارها منجر شده­است. بنابراین، تکانه پایه پولی منحنی تقاضای کل را به­سمت راست و بالا انتقال داده­است. افزایش تقاضای کل به افزایش تولید ناخالص ملی منجر شده­است. افزایش تورم اقتصادی و گران­تر شدن کالاها و خدمات مصرفی داخلی، خانوارها را ترغیب کرده­است که تقاضای خود را برای کالاها و خدمات مصرفی وارداتی افزایش دهند. در مجموع، تکانه پایه پولی رونق اقتصادی را در پی داشته­است. از این­روی، تولید غیر نفتی، سرمایه ­گذاری، اشتغال و دستمزد حقیقی نیز افزایش یافته­اند. البته تاثیر تکانه پایه پولی بر تولید غیر نفتی بسیار کم بوده و پس از ۵ دوره کاملا از بین رفته­است. افزایش تقاضای کالاهای سرمایه­ای داخلی و وارداتی نتیجه­ واکنش سرمایه ­گذاری به تکانه پولی بوده ­است. علت این موضوع افزایش رشد اقتصادی و حجم تولید است که انگیزه­ سرمایه ­گذاران برای تجهیز سرمایه ­گذاری را افزایش داده­است. از سوی دیگر، رونق اقتصادی و افزایش تولید، دولت را ترغیب کرده­است تا مخارج خود را افزایش دهد. افزایش مخارج دولت ابتدا از طریق افزایش مخارج جاری بوده و سپس با توجه به بهبود فضای سرمایه ­گذاری و افزایش نقدینگی، دولت مخارج عمرانی خود را افزایش داده­است. از سوی دیگر، تکانه پایه پولی، به­علت افزایش درآمد ملی و واردات القایی، تراز تجاری و تراز پرداخت­ها را دچار کسری کرده­است. همچنین، تکانه پایه پولی با تاثیر مثبت بر تورم، قدرت پول ملی را کاهش داده­است. بنابراین، میزان نرخ ارز افزایش یافته­است. با توجه به افزایش درآمد ملی و افزایش مالیات القایی، میزان کسری بودجه دولت کاهش یافته­است. در تابع مطلوبیت خانوارها میزان نقدینگی با ضریب مثبت وارد شده­است. همچنین، تاثیر تکانه پایه پولی بر اشغال و مصرف نیز مثبت بوده ­است. بنابراین، تکانه پایه پولی به افزایش مطلوبیت خانوارها منجر شده­است. یعنی خانوارها هم از نگهداری پول و هم از مصرف کالاها مطلوبیت مثبت کسب می­ کنند. بررسی شدت تاثیر تکانه پایه پولی بر متغیرهای پژوهش، مقدار تغییرات متغیرها را نشان می­دهد. بروز تکانه­ی پایه پولی به میزان یک انحراف معیار(یک درصد)، پایه پولی و میزان نقدینگی را به­ترتیب به مقدار ۰۱/۰ و ۰۱۷/۰ درصد افزایش داده­است.
نمودار (۴-۱) تاثیر تکانه پایه پولی بر متغیرهای منتخب کلان

در نمودار فوق؛ Q تولید غیر نفتی، L اشتغال، C مصرف، Inv سرمایه ­گذاری، m نقدینگی، w سطح دستمزد، Pai تورم، e نرخ ارز، cd مصرف کالاهای داخلی، cm مصرف کالاهای وارداتی، Invd کالاهای سرمایه­ای داخلی، Invm کالاهای سرمایه­ای وارداتی، gi مخارج عمرانی دولت، gc مخارج مصرفی دولت، bd کسری بودجه، TB تراز تجاری،CA خالص حساب سرمایه و Utility مطلوبیت خانوارها را نشان می­ دهند.
منبع: محاسبات پژوهش
تاثیر پایه پولی بر نقدینگی به­علت ضریب تکاثر پولی بیشتر از میزان تکانه پایه پولی شده­است.

۳-۶)تعریف متغیرهای وابسته
بیماری ژنتیکی:بیماریهای ژنتیکی بیماریهایی هستندکه می تواننداز یک نسل به نسل دیگر از طریق پدر و مادر منتقل شوند.این بیماریها به چند دسته تقسیم بندی می شوند: دسته اول بیماریهایی هستندکه از پدر ومادر به ظاهر سالم، ولی ناقل بیماری به فرزندان منتقل می شوند که این بیماری را اتوزومال یا غیر جنسی نهفته می گویند، این بیماری ۲۵درصد از طریق والدین منتقل می شوند. دسته دوم بیماریهایی هستندکه در آن احتیاج به ناقل بودن هردو والدین نیست بلکه اگر تنها یکی از والدین ناقل بیماری باشد می تواند بیماری را تا۵۰ درصد به فرزندان خود منتقل کند و گروه سوم بیماریهای ژنتیکی است که در این بیماریها ژن کنترل کننده بر روی کروموزوم ایکس قرار می گیرد که بیمار وابسته به جنس گفته می شود. این بیماریها از طریق مادر به فرزندان منتقل می شوند، که دخترهای خانواده مانند مادرانشان تنها ناقل بیماری هستند وهیچ تظاهر بالینی ندارند، در حالی که پسران خانواده تا ۵۰ درصد دارای این بیماری خواهند بود.(فرهود،۱۳۸۰). درپژوهش حاضر منظور از بیماری ژنتیکی وجود بیماری در خانواده است،که با بررسی شجره نامه مراجعه کنندگان می توان دریافت که (مراجعه کنندگان و یا خواهران و برادران آنها بیماری داشته یا نداشته اند؟) وبه صورت کدیک وجود بیماری در خانواده و کدصفر عدم بیماری در خانواده مراجعه کنندگان به مرکز ژنتیک پزشکی اصفهان مشخص شده است.
ازدواج خویشاوندی^[۶۶]
ازدواج خویشاوندی که معادل انگلیسی آنconsanguines marriage می باشد که از دو کلمه لاتینCon به معنی مشترک و Sanguine به معنی خون مشتق شده است.
ازدواج خویشاوندی :عبارت است از ازدواج بین دو نفر که با یکدیگر خویشاوند بوده و دارای ژنهای مشابه با ساختمان یکسان هستند وژنهای مشابه را از اجداد و گذشتگان مشترک دریافت کرده‌اند.
افراد را برمبنای رابطه فامیلی و تشابه ژنتیکی آنها که درجه خویشاوندی نامیده می شوند به چند درجه تقسیم می کنند:
خویشان درجه یک:شامل والدین و فرزندان، خواهران وبرادران یک خانواده می باشد.تشابه ژنتیکی در خویشان درجه یک ۵۰ درصد می باشد.
خویشان درجه دو:شامل عموها-خاله ها-عمه ها-دایی ها یا برادرزادگان و خواهرزادگان آنها است. یعنی هر فرد با عمو، خاله، دایی و عمه خود، خویش درجه دو محسوب میشود. تشابه ژنتیکی در خویشان درجه دو ۲۵ درصد می باشد.
خویشان درجه سه:شامل دخترخاله-پسر خاله، دختر عمو-پسرعمو، دختر دایی-پسرعمه،دختر عمه-پسر دایی می باشد.تشابه ژنتیکی در خویشان درجه سه ۵/۱۲ درصد می باشد.
اگر تعداد کل ژنهای انسان را۴۰۰ هزار در نظر بگیریم.(تعداد ژنهای فعال بیش از ۴۵ هزار می باشد).تعداد ژنهای مشابه که ساختمان فیزیکی و شیمیایی یکسان دارند، در خویشان درجه سه حدود بیش از ۵ هزار ژن می باشد احتمال اینکه درمیان این ژنهای مشابه تعداد زیادی ژن بیماری زای نهفته در هر دو نفر وجود داشته باشد بسیار زیاد است. پس خطر ازدواجهای فامیلی در تشابه ژنتیکی موجود در آنها است(سروری، ۱۳۷۴: ۱۱۱).
شایان ذکر است که در ازدواجهای دوطرفه یعنی ازدواجهایی که افراد از یک طرف دختر عمو-پسر عمووازطرف دیگر دختر خاله پسرخاله هستند تشابه ژنتیکی ۲۵ درصد می باشد،یعنی در این ازدواجها طرفین بیش از ۱۰ هزار ژن مشابه و مشترک دارند.به همین علت خطر این گونه ازدواجها فوق العاده زیاد است.
خویشاوندان درجه چهار:شامل نوه عمو، نوه خاله، نوه عمه، نوه دایی می باشد.تشابه ژنتیکی بین آنها ۲۵/۶ درصد می باشد.خطر ازدواج خویشان درجه چهار نصف خطر ازدواج خویشان درجه سه می باشد.در ازدواج دوطرفه در خویشان درجه چهار که طرفین هم نوه عمو وهم نوه خاله هستند تشابه ژنتیکی ۵/۱۲ درصد می باشد وخطر آن مشابه خویشان درجه سه می باشد(سروری، ۱۳۸۰: ۱۱۳).
خویشان درجه پنج:شامل نتیجه عمو،نتیجه خاله، نتیجه عمه، نتیجه دایی می باشد.تشابه ژنتیکی در این گروه ۱۲۵/۳ درصد می باشد.
خویشان درجه شش:شامل نبیره عمو، نبیره عمه،نبیره خاله، نبیره دایی می باشد تشابه ژنتیکی در این گروه ۵۶۲۵/۱ درصد می باشد(سروری، ۱۳۸۰: ۱۱۴).
در فرم های مورد بررسی مشخص شده است که آیا فرد ازدواج خویشاوندی دارد یا نه؟در صورتی که ازدواج فرد خویشاوندی باشد نسبت خویشاوندی ذکر گردیده است.)
۳-۷)تعریف متغیر های مستقل
سن
تعداد سالهایی که فرد از روز تولد خود تا زمان مطالعه سپری کرده است. از لحظه تولد فرد تا سالگرد تولد او (۳۶۴ روز بعد از تولد) یکسال تمام نامیده می شود و در اینجا منظور از سن تعداد سالگرد تولدهایی است که فرد سپری کرده است(تقوی، ۱۳۸۰).
سوال مورد نظر به صورت باز در فرم مربوطه وجود داردو شخص سن خود را می نویسد.سن از نوع متغیر کمی متصل می باشد.
سن ازدواج
منظور سن افراد به هنگام ازدواج می باشد که این مورد فقط برای افرادی در نظر گرفته می شود که برای مشاوره ازدواج به مرکز مشاوره ژنتیک مراجعه نموده اند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

میزان تحصیلات
مدرکی که فرد با گذراندن دوره های تحصیلی در مدارس یا دانشگاهها از آموزش و پرورش یا آموزش عالی دریافت کرده است.
میزان تحصیلات به صورت بی سواد، ابتدایی، زیر دیپلم،دیپلم وفوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس ودکتری،تقسییم بندی شده است .میزان تحصیلات برای زن ومرد به تفکیک بیان شده است.این متغیر از نوع ترتیبی می باشد.
محل تولد
منظور شهرستان محل تولد فرد می باشد که در فرم مربوطه به صورت باز طراحی شده وفرد نام محل تولد خود را می نویسد.محل تولد نیز به تفکیک برای زن ومرد بیان شده است.محل تولداز نوع اسمی چند حالته می باشد.
شغل
شغل افراد به ۷ گروه تقسیم بندی شده است که به شرح زیر می باشد:(بیکار، آزاد، کارمند، کارگر، کشاورز،محصل یا دانشجو و نظامی)
برای زنان گزینه خانه دار هم بیان شده است.وبه کسانی گفته می شود که شاغل، بیکار، محصل نباشند و مشغول انجام وظایف خانه داری هستند.
علت مراجعه
یعنی دلیلی که فرد به خاطر آن به مرکز مشاوره ژنتیک مراجعه کرده است انجمن ژنتیک انسانی آمریکا در سال ۱۹۷۵مجموعه خدماتی که تحت عنوان”مشاوره ژنتیک”انجام می شود را به شرح زیر تعریف کرد:”مشاوره ژنتیک یک فرایند ارتباطی است که به مشکلات ناشی از رخ دادن یا احتمال رخ دادن یک بیماری ژنتیکی در خانواده می پردازد”(غفاری، ۱۳۸۵ :۵۵).در کشور ما خانواده هایی که برای خدمات ژنتیکی مراجعه میکنند را می توان در هفت گروه طبقه بندی کرد:
خانواده هایی که نگران یک بیماری احتمالی یا شناخته شده هستندنظیرتالاسمی،هموفیلی و بیماریهای متابولیک
خانواده هایی که به دلیل وجود یک کودک با عقب ماندگی ذهنی در بستگان خود نگران تکرار آن در خانواده هستند.
خانواده هایی که در آنها ناهنجاری جنین یا مرگ جنین یا نوزاد رخ داده ویا سابقه سقط خودبخودی وجود دارد.
خانواده هایی که به دلیل مشکلات باروری ویا استفاده از تکنیک های کمکی باروری ویا تشخیص قبل از لانه گزینی به این مرااکز مراجعه نموده اند.
زوجین جوانی که قبل از ازدواج یا قبل از بارداری به دلیل فامیل بودن و یا در اثر وجود بیماری ویا به هر دلیل دیگر جهت اطمینان از تولد فرزند سالم به مشاور ژنتیک مراجعه می کنند.
افرادی که به دلیل غربالگری ناهنجاریهای کروموزومی در سه ماهه اول یا دوم بارداری در گروه پر خطر طبقه بندی شده اند.
خانواده هایی که سابقه خانوادگی سرطان دارند(غفاری،۱۳۸۵ :۵۶).
در این تحقیق برای اینکه جمعیت نمونه ما زیاد است کل مراجعین را به پنج دسته قبل از ازدواج،قبل از بارداری،حین بارداری وسابقه سقط و سایر تقسیم کرده ایم .همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها مراجعین را به دو دسته قبل از ازدواج وبعد از ازدواج طبقه بندی کرده ایم.
مشاوره ژنتیکی قبل از ازدواج آن دسته از مراجعینی هستند که قصد ازدواج دارند و در عین حال نگران ابتلای فرزند آینده خود به بیماری ژنتیک هستند و یا افرادی که در غربالگری قبل از ازدواج بیماری تالاسمی ناقل تشخیص داده شده اند.مشاوره ژنتیکی بعد از ازدواج (قبل از بارداری و حین بارداری)آن دسته از مراجعینی هستند که دارای فرزندی مبتلا به بیماری ژنتیکی هستند یا سابقه بیماری ژنتیکی در خانواده خود دارندویا یکی از والدین به یک بیماری مبتلاست وهمچنین افرادی که سابقه سقط دارند یانابارور هستند.
درفرم های مربوط مراجعین علت مراجعه خود را ذکر می کنند.
در فرم های مربوطه در قسمت پایین فرم،شجره نامه فرد کشیده می شود که موارد زیر از شجره نامه استخراج شده است.
سابقه بیماری:این متغیر از نوع اسمی می باشد و نشان وجود یا عدم وجود سابقه بیماری ارثی در فامیل حداقل یکی از زوجین می باشد که به تفکیک در زیر آمده است.
سابقه بیماری در خویشان پدری زن
سابقه بیماری در خویشان مادری زن