۲-۱۴-۴-۳- پیشگیری گروهی:

این پیشگیری، ترکیبی از پیشگیری وضعی و پیشگیری فردی است. برخی از برنامه های پیشگیری گروهی که بر پیشگیری از بزهکاری اطفال در محله های حساس معطوف شده را می شناسیم. از زمانی که یکی از این پیشگیری های شناخته انجام گرفت، نتایج این اقدامات متغیر شد. با این حال، پیش فرض قبلی در تلاش است که عمل پیشگیری، نه تنها کار مضری انجام ندهد، بلکه بتواند اقدام و نتیجه خوبی داشته باشد. به عبارت دیگر، عموماً فرض می شود که هر فعالیت پیشگیرانه، تأثیری مفید و خوب در پی دارد؛ در حالی که این اثر اثبات نشده است، و به عکس ثابت شده که برخی فعالیت ها هیچ تأثیر مثبت معنی داری نداشته اند. البته طرفداران پیشگیری می‌توانند استدلال کنند که بسیاری از تأثیرات مثبت محسوس نبوده و از طریق آماری قابل شناسایی نیست.

برنامه های پیشگیری گروهی که برای بزهکاران جوان پیش‌بینی شده، از طریق فعالیت های تفریحی، اردوهای تابستانی، فعالیت های ورزشی، بهبود محل زندگی، خدمات در ‌محله‌ها و گفتگو با جوانان بزهکار در باندها انجام می شود. مشکل این نوع پیشگیری گروهی این است که فقط به فعالیت های توصیه شده محدود می شود و اهداف اولیه را پس زمینه پیشگیری در نظر می گیرند.

همچنین، این نوع اقدامات پیشگیرانه در باندها نتایج منفی به همراه داشته است. به وضوح مشاهده شده که ورود گزارشگران در میان باندها، نه تنها در تعادل رفتاری گروه ها مؤثر نیست، بلکه موجب تقویت گرایشات بزهکارانه اعضای باندها می شود.

در چارچوب پیشگیری گروهی، مؤسسات آموزشی با ایحاد مقررات روشن در اجرای کمک به دانش آموزان مشکل دار، مبارزه با شکست تحصیلی، کارگریزی و عقب ماندگی، تدابیر پیشگیرانه ای اجرا کرده‌اند.(بلیسر، ۱۳۹۱)

۲-۱۴-۴-۴- پیشگیری رشد مدار:

پیشگیری رشد مدار طیف دیگری از پیشگیری اجتماعی را تشکیل می‌دهد و قصد بهینه سازی موقعیت اجتماعی- تربیتی کودکانی که در معرض خطر هستند را دارد. ویژگی های این پیشگیری مداخله زود هنگام در محیط خانوادگی یا تحصیلی است.

تجزیه و تحلیل برنامه هایی که پیشگیری یا کاهش بزهکاری اطفال و جوانان را مدنظر دارند نشان داده که بهتر است همیشه قبل از بروز بزهکاری اقدام نمود. ‌بنابرین‏، توجه به مادران نوجوان، با هدف سلامتی فرزندان، مؤثرتر از اقدام به هنگام بروز اولیه بزهکاری اوست.

هدف این برنامه ها آن است که دنیای سالمی برای فرزندان فراهم سازد و به والدین در انجام وظایفشان کمک نموده و خانواده و رابطه اش با اجتماع را تقویت کند. اقدامات زود هنگام و فشرده روی توسعه قابلیت های والدین و فرزندان متمرکز شده اند.

برخی فعالیت ها برای اطفال و کودکان در سنین پیش از مدرسه مؤثر واقع می‌شوند. این فعالیت ها معمولاً بازدید از محل سکونت به وسیله پرستاران و دیگر متخصصین برای تأیید حمایت از والدین، ارائه توصیه ها در خصوص سلامتی و توسعه مهارت های والدین در یک دوره زمانی حدااقل دو ساله را در بر می گیرند، زیرا حمایتی که در طول زمان انجام می شود از اهمیت زیادی برخوردار است.

والدین می‌توانند از پیشگیری رشد مدار انتظار کمک در تربیت کودکانشان را داشته باشند به ویژه در زمینه ‌پاسخ‌گویی‌ به درخواست های آن ها به شیوه ای متعادل و همچنین برقراری رابطه عاطفی و آموزشی، که به فرزندان این امکان را می‌دهد که هماهنگ با سایر کودکان رشد نمایند.

برای کودکان و نوجوانان در معرض خطر مؤثرترین روش ها تمرکز بر تقویت و توسعه قابلیت های اجتماعی آن ها مانند: حل مشکلات، مقابله با استرس، افزایش رفتارهای جامعه محور، توسعه مهارت های احساسی مثل کنترل احساسات، عصبانیت و به طور کلی (هیجانات) و قابلیت های ادراکی مانند منطق انتقاد، مبارزه با نفوذها و توسعه توانمندی در تجزیه و تحلیل می‌باشد.

یکی از موضوعات اصلی که در پیشگیری رشدمدار از بزهکاری و اختلالات رفتاری به آن می پردازد موضوع پرخاشگری است. بسیاری از کارهای تحقیقاتی رفتارهایی نظیر گاز گرفتن وضربه زدن (که در ۱۷ ماهگی می توان آن را بررسی نمود) و یا پرخاشگری در کودک، که از ابتدای سن راه رفتن قابل شناسایی است، را در برمی گیرد. کودکانی که به پرخاشگری خویش ادامه می‌دهند حدوداً تا سن ۱۵ سالگی در آن ها باقی می ماند و غالباً پسران جوان را شامل می شود. این دسته از کودکان به دلایل مختلف در معرض خطر بزهکاری بیشتری قرار دارند. این دسته از کودکان و نوجوانان برای کنترل خشونت کلامی و یا فیزیکی خود با مشکلات بسیاری مواجه اند و معمولاً توسط همسالان خود طرد می‌شوند. در این شرایط جوانانی که بیشتر پرخاشگری می‌کنند با افراد بزرگتر از خود رابطه برقرار نموده و یا با همسالان خود از طریق رفتارهای خشونت آمیز ارتباط برقرار می‌کنند.

فضا برای آموزش و مشارکت چنین نوجوانان و جوانانی مناسب نیست و موجب عقب افتادگی تحصیلی آن ها می شود. ‌بنابرین‏ یکی از روش های مورد پذیرش واقع شدن این دسته از جوانان روی آوردن به سوی همسالانی است که دارای رفتار مشابه اند و بزهکاری را شیوه مناسبی برای ادامه زندگی می دانند. برنامه های مؤثری که هدف آن ها رشد اجتماعی کودکان را تا ۶ سالگی در خانواده آن ها می‌داند، بازدید از محل سکونت کودکان را به عنوان یک عامل مؤثر برای کنترلرفتارهای اجتماعی، برقراری ارتباط و احترام به دیگران می‌داند. برنامه های مشخص شده برای کودکان ۷ تا ۱۲ سال، بیشتر قابلیت های اجتماعی و نقش قیمتی برای کودکان محروم را مد نظر می گیرند. همیشه در یک دورنمای رشدمدار، نوجوانان می‌توانند از برنامه هایی نظیر مسئولیت پذیری و کمک در کار و همچنینی اقداماتی برای جلوگیری از عقب افتادگی تحصیلی بهره مند شوند.(بلیسر، ۱۳۹۱)

۲-۱۴-۴-۵-پیشگیری دفاعی و پیشگیری آزادی بخش:

از پیشگیری دفاعی به عنوان پیشگیری از جرم از طریق ایجاد رعب و وحشت و طرد مجرم یاد شده است.در مقابل، پیشگیری آزادی بخش به اقداماتی اطلاق شده است که در جهت جذب و ادغام مجرم صورت می‌گیرد. مجرم از تبعات جرم آزاد و ‌به این ترتیب، از دنیای جرم جدا می شود.(محمد نسل، ۱۳۸۷)

۲-۱۵- مراحل پیشگیری:

در جرم شناسی مراحل پیشگیری از جرم‌ها را به سه دسته اولیه ثانویه و ثالث تقسیم می‌کنند. این تقسیم بندی از علم پزشکی وارد جرم شناسی شده است و برای اولین بار جرم شناسان آمریکایی آن را ارائه داده‌اند.

۲-۱۵-۱- پیشگیری اولیه(ابتدائی، نخستین):

مجموعه اقدام‌ها، سیاست‌ها و برنامه هایی است که سعی در تغییر و کنترل شاریط ایجاد جرم محیط فیزیکی و اجتماعی دارد تا با بهبود بخشیدن به شرایط زندگی اجتماعی از ارتکاب هر نوع جرمی توسط آحاد جامعه پیشگیری شود. در این مرحله تلاش‌ها بر این است که افراد جامعه به سوی ارتکاب جرم گرایش پیدا نکنند.(گل محمدی خامنه، ۱۳۸۷)بر همین اساس هدف پیشگیری اولیه کل جامعه است این نوع از پیشگیری تلاش دارد تا کل جامعه را در مقابل خطر بزهکاری و بزه دیدگی تقویت کند اقدامات مربوط به اصلاح شرایط محیط فیزیکی و محیط اجتماعی از اصلی ترین تدابیر پیشگیری اولیه به شمار می‌روند.(محمد نسل، ۱۳۸۷)

۲-۱۵-۲- پیشگیری ثانویه(دومین):