۲-۱۱-۳-۱- انطباق:
وقتی تقاضای محیطی و منابع سازمان با یکدیگر همخوانی ندارند، یک رویکرد حل مشکل پدید میآید که در آن هر دو (محیط و سازمان) از جهاتی تفاوت دارند. سازمان ضمن تغییر خود، باید توانایی انطباق با محیط را داشته باشد تا بتواند اختلاف و تفاوت موجود خود و محیط را به طور موثرتری حل کند. بنابرین سازمان به طور آگاهانه از طرف مدیران و با تصمیماتی که اتخاذ میکنند، تغییر یا سازگاری پیدا میکند. سازمان هایی که این کارها را انجام نمی دهند، از محیط جدا گشته و پس از مدتی مجبور به توقف فعالیت های خویش میشوند( هرسی و بلانچارد؛ ترجمه کریمی، ۹-۲: ۱۳۷۸).
۲-۱۱-۳-۲- کسب هدف:
کسب هدف به مثابه پاداش برای سیستم اهداف است. این سیستم مقاصد خود را تعیین میکند و منابع خود را برای کسب اهداف مورد نظر بسیج میکند(ترک زاده، ۱۳۷۷).
۲-۱۱-۳-۳- انسجام و یگانگی اهداف:
انسجام و یگانگی، به اتحاد و اشتراک در داخل سیستم اشاره میکند. انسجام زمانی در سازمان به وجود میآید که افراد در گروههای کار، هدف های خود را بر اثر تحقق هدف های سازمانی تحقق یافته ببینند. میزان یگانگی هدف ها به حد تحقق آن ها بستگی دارد. زمانی که نیروهای کاری سازمان در هدف گذاری و فرایند تصمیم گیری مشارکت داشته باشند و احساس کنند در هدف های سازمان سهیم هستند، یگانگی به اوج خود میرسد و هر اندازه هدف های فردی به هدف های سازمانی نزدیک تر شود، عملکرد سازمانی بهتر و بیشتر می شود (حمیدی زاده، ۱۳۷۹).
۲-۱۱-۳-۴- پایداری و حفظ الگوها:
حفظ الگوها (مداومت)، مجموعه اجزای کنشی است که در کنشگران (عاملان) سیستم اجتماعی ایجاد انگیزه کرده و کلّ سیستم اجتماعی را تغذیه میکند. کارکرد آن، انباشتن انرژی به صورت انگیزش و پخش کردن آن به صورت اطلاعات در سیستم اجتماعی است (روشه؛ ترجمه نیک گهر، ۷۷-۷۰: ۱۳۷۶).
کسب هدف (G)
انطباق (A)
یگانگی (I)
حفظ الگوها (L)
جدول شماره (۲-۶): کارکردهای چهارگانه نظام اجتماعی پارسونز
تعهد سازمانی(G)
نوآوری(A)
رضایت شغلی(I)
سلامت سازمانی(L)
جدول شماره(۲-۷): مؤلفه های چهارگانه اثربخشی سازمانی با تکیه بر رویکرد کارکردهای چهارگانه نظام اجتماعی پارسونز (هوی و میسکل؛ ترجمه سیدعباس زاده و میرمحمد، ۱۳۸۲:۲۶۵)
۲-۱۲- عومل مؤثر بر اثربخشی سازمانی
افزایش اثربخشی را باید معلول ترکیبی از عوامل گوناگون دانست که در زیر به شرح تعدادی از آن ها اشاره می شود: (ابطحی، ۱۳۷۷:۴۹)
۲-۱۲-۱- بهبود کیفی عامل کار
کارکنان با به کارگرفتن نکاتی میتوانند اثربخشی خود را بهبود بخشند:
-
- نگرش های مثبت کاری مانند غرور به کار و شوق برای پیشرفت مستمر.
-
- کمک به همکاران در صورت لزوم و اجرای کارها به صورت گروهی.
-
- مشارکت در برنامه های بهبود اثربخشی.
-
- اجرای درست کارها از ابتدا.
- حفظ سلامت جسمی.
۲-۱۲-۲- اصلاح روابط مدیریت و کارکنان
ارائه اطلاعات دقیق درباره عملیات سازمانی موجب اعتماد و اطمینان کارکنان میگردد. برگزاری جلسات عادی یا ویژه برای رسیدگی به مشکلات کارکنان فرصت مناسبی است که کارکنان با مدیر احساس آشنایی و تفاهم بیشتری کنند و در نتیجه جو گرم و دوستانه ای برای کار گروهی سازمان ایجاد شود.
۲-۱۲-۳- استفاده از نظرات و پیشنهادات کارکنان
برای بهبود اثربخشی، لازم است به تمامی کارکنان فرصت مشارکت در برنامه های طراحی شده، داده شود؛ مدیر آن ها را تشویق کند که نظرات خود را برای اجرای بهتر کارها ارائه دهند.
۲-۱۲-۴- ره آورد فناوری
فناوری به کارکنان امکان میدهد تا با بهره گرفتن از عوامل موجود، کارایی و اثربخشی خود را بالا ببرند. فناوری همچنین موجب اثربخشی سیستم های مدیریتی کارآتر و پیشرفته تر در سازمان شده است. اقدامات زیر نیز در اثربخشی سازمان مؤثر میباشد.
-
- کاهش اضافه کاری های غیر ضروری.
-
- اتخاذ تدابیری برای کاهش غیبت و مرخصی های به ظاهر موجه.
-
- طراحی صحیح مشاغل برای جلوگیری از اتلاف وقت کارکنان.
-
- جلوگیری از ترک سازمان با مدیریت صحیح و برقراری روابط انسانی و اجتماعی سالم.
-
- طراحی سیستم بهداشت و ایمنی اثربخش و نظارت دقیق بر آن.
-
- آموزش مهارت های لازم به کارکنان.
-
- استخدام شایسته ترین فرد ممکن برای هر شغل و در هر سطح.
- طراحی سیستمی برای پرداخت حقوق و مزایا (سعادت، ۱۳۷۹).
۲-۱۳- تحقیقات مشابه داخلی و خارجی
در این قسمت به بررسی اجمالی تحقیقات انجام شده گذشته در چند سال اخیر، درباره مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی پژوهشهای داخلی و خارجی پرداخته می شود.
۲-۱۳-۱- مطالعات انجام شده در داخل کشور
بر اساس تحقیقاتی که محقّق انجام داده، مجموع مطالعات مستند و مبنایی مشابهی که در مورد تاثیر مدیریت دانش داقت رهبر بر اثربخشی سازمانی در داخل کشور باشد در این قسمت ارائه می شود:
- مطالعه نقوی و همکاران
نقوی و همکاران(۱۳۸۹)، در تحقیقی به بررسی فرهنگ و استراتژی و تاثیر آن بر اثربخشی: با نگاهی بر مدیریت دانش پرداختند. جامعه آماری این پژوهش شامل متخصصان منابع انسانی و تحقیق و توسعه بانک ملت بوده و اطلاعات و داده های پژوهش با بهره گرفتن از پرسشنامه جمع آوری گردید و حجم نمونه نیز برابر ۱۵۳ نفر تعیین شد. یافته های پژوهش نشان میدهد که مدیریت دانش کاملاً در رابطه بین فرهنگ و اثربخشی سازمانی و نسبتاً در رابطه بین راهبرد و اثربخشی سازمانی نقش میانجی بازی میکند. این مقاله یافته های جدیدی را بر ادبیات مدیریت دانش می افزاید و بر اهمیت نقش تعاملی فرهنگ و راهبرد سازمانی در اثرگذاری بر اثربخشی سازمانی تأکید میکند.
[جمعه 1401-09-25] [ 11:19:00 ق.ظ ]
|